PERSBERICHT Rijksakademie directeur Els van Odijk reageert op ...

Amsterdam, 13 juni 2011
PERSBERICHT
Rijksakademie directeur Els van Odijk reageert op nieuw cultuurbeleid
Vrijdag is de nieuwe visie van het kabinet op het cultuurbeleid bekend gemaakt. Het rijk stopt met
de financiering van post-­‐academische instellingen. Het zal enkel nog de komende vier jaar de
verdere ontwikkeling van 50 beeldende kunstenaars die zich hebben bewezen als toptalent
financieren. Deze 50 plekken kunnen over meerdere instellingen verdeeld zijn. Op welke manier
wordt niet duidelijk.
De Prix de Rome, al vanaf 1870 onder de organisatie van de Rijksakademie, zal worden
ondergebracht bij een nieuw fonds voor beeldende kunst en erfgoed.
Reacties van Els van Odijk, directeur van de Rijksakademie van beeldende kunsten op het
voorgestelde cultuurbeleid:
“Als het aan de heer Zijlstra ligt, gaat er een streep door de Rijksakademie. De Rijksakademie is
een onontkoombaar internationaal topinstituut. Het heeft een reputatie tot ver over de grenzen.
Kunstenaars afkomstig van de Rijksakademie zijn prominent aanwezig in Nederlandse en
internationale collecties, galerieën en musea en tonen hun werk op internationale platforms van
het hoogste niveau zoals de Biënnale van Venetië. Dat is recent opnieuw bevestigd in een
evaluatierapport door Andersson Elffers Felix in opdracht van het Ministerie van OCW en door een
internationale visitatiecommissie. Dat rapport wordt blijkbaar gewoon in de prullenbak gegooid“.
“Zijlstra ontkent zijn eigen inspiratoren. Thorbecke heeft in de Kamer gezegd dat het Rijksmuseum
en de Rijksakademie staatsverantwoordelijkheid zijn. Thorbecke heeft dat gezegd omdat op dat
moment topkunstenaars uit Nederland naar het buitenland trokken. Dat zal opnieuw de
consequentie zijn als je dit soort plekken met zo’n gemak wegschuift en de jarenlange
geschiedenis en ongekende internationale reputatie ontkent. De Rijksakademie is opgericht om
toptalent in Nederland te behouden en uit het buitenland aan te trekken”.
“Een dag voor ontvangst van de brief, reikte de staatssecretaris de Prix de Rome uit. De
Rijksakademie is vanaf 1870 verantwoordelijk voor de Prix de Rome. De prijs is altijd uitgereikt
door de staatssecretaris of de minister van Cultuur. Wij werden gecomplimenteerd door de
staatssecretaris, met name voor het opgerichte mecenaat rondom de Prix de Rome. Kunt u zich
voorstellen wat het mecenaat in Nederland denkt als de staatssecretaris de dag erna zegt: 'Die Prix
gaat maar ergens anders heen'. “
“Ruim 20% van ons exploitatiebudget komt uit nationale en internationale fondsenwerving en
sponsoring. Veelal meerjarige contracten. Vanzelfsprekend kunnen wij er alles aan doen om dit te
verhogen. Maar niet met dit soort berichten.
Een Nederlandse overheid die in staat is een instituut met een dergelijke internationale reputatie
stomweg weg te strepen, behandelt het mecenaat volstrekt niet serieus. Wat moet ik zeggen
tegen onze partners waar we langjarige overeenkomsten mee zijn aangegaan? 'Ik weet niet of wij
nog bestaan, want de Nederlandse overheid zet er na meer dan 140 jaar een streep door? '
Probeer nu nog maar nieuwe contracten af te sluiten.”
‘’Ik zou ondernemerschap bij kunstenaars en kunstinstellingen zeker niet onderschatten, er

gebeurt veel meer dan men zich bewust is. Er is een jaar geleden een geweldige veiling bij
Sotheby's geweest van werk van Rijksakademie kunstenaars, onze alumni in het buitenland en
onze advisors. De veiling heeft een miljoen euro opgebracht. Dat werk is allemaal gegeven door de
kunstenaars, dus die betrokkenheid is er op meerdere manieren. Maar let wel: toptalent hoort
eerst gekoesterd te worden en niet onmiddellijk op de markt gegooid te worden.”
“De Rijksakademie werkt niet met studenten, maar met jonge kunstenaars die werk maken op
zo'n niveau dat het grootste deel na de residency doorstroomt naar de internationale top. We
hebben het niet primair over ondernemers. Ondernemen komt pas op het moment dat je de kans
hebt gekregen werk op hoog niveau te maken, werk dat er toe doet in relatie tot de samenleving
en de geschiedenis. Als we daar op voorhand allemaal marktmechanismen opzetten, dan creëren
wij middelmaat. Zonder goede kunst is er geen markt.”
De Rijksakademie van beeldende kunsten
In 1870 opgericht door Koning Willem III heeft de Rijksakademie een lange traditie in het
ontwikkelen van talent. Anno 2011 staat de Rijksakademie internationaal royaal op de kaart. Het
aantrekken en verder ontwikkelen van toptalent, de internationale reputatie, de publieke
zichtbaarheid en het cultureel ondernemerschap worden op individueel en institutioneel niveau
uitgedragen en herkend. De Collecties, de Prix de Rome en de gemeenschap van kunstenaars
verbinden heden en verleden. Iedere nieuwe generatie kunstenaars staat op de schouders van
haar voorgangers en schrijft de geschiedenis van morgen. De bijzondere monumentale huisvesting
in de voormalige Kavallerie-­‐Kazerne aan de Sarphatistraat in Amsterdam sluit hier naadloos op
aan.
Voor informatie kunt u contact opnemen met:
Rijksakademie van beeldende kunsten
Kickan Schipper, communicatie & PR
T: 020 52 70 316 (06 47132014)
E: kickan.schipper@rijksakademie.nl
www.rijksakademie.nl