TOEKOMST BOTERHUISPOLDER - Gemeente Leiderdorp

De villa's die in het model worden voorgesteld nivelleren de verschillen die er nu bestaan langs de randen van de polder.
Het verschil tussen de drukke Zijldijk en de oostzijde met minder verkeer en bebouwing zal verdwijnen. Als er noodzaak is
tot bebouwing in een van de modellen is het beter hier een expliciete inrichtingsdiscussie van te maken. Er moet ingegaan
worden op vragen als: Hoe veel is er nodig? Moet dit langs de randen? Of op boeren erven? Of in een bebouwingscluster dat
ergens een plek kan krijgen? Vanuit landschap en cultuurhistorie heeft het de voorkeur om geen bebouwing in deze omvang
in de polder toe te laten . Als het wel moet dan is bijvoorbeeld, de wijze waarop dit gebeurt is rond de roeivereniging, beter
dan de hier voorgestelde spreiding langs de randen.
De weg die wordt aangelegd naar een nieuwe haven nivelleert de verschillen die er zijn tussen de oost en de westzijde
van de polder. Bovendien wordt de weg geprojecteerd op of langs een kadestructuur die volgens de cultuurhistorische
waardenkaart van de provincie Zuid Holland een hoge waarde heeft. Kan een haven niet beter dicht bij de weginfrastructuur
worden aangelegd?
B Natuur en landbouw hand in hand
In dit scenario is vooral sprake van behoud. Hier wordt er positief en beschermend met de cultuurhistorische waarden
omgegaan. Echter als de kwaliteiten van een landschap niet gezien mogen worden kan de samenleving er ook moeilijk
waarde aan geven. Draagvlak voor cultuurhistorie hangt dan ook samen met toegankelijkheid. Angst voor alle verstoring van
natuurwaarden is daarvoor geen goede drijfveer. Enige verstoring en verandering van bestaande waarden kan gemotiveerd
worden vanuit de wens om het cultuurhistorische landschap beter beleefbaar te maken
Een enkele opmerking over de invulling:
1. Natuur op enkele lage plekken kan tot variatie en tot versterking van natuurwaarden leiden. Geadviseerd wordt
de plaats en ontwikkeling van natuur niet alleen hydrologisch (functie volgt peil) maar ook landschappelijk en
cultuurhistorisch te beschouwen, zodat versnippering wordt voorkomen. Mogelijk valt er wat te schuiven waardoor
landschappelijke structuren (bijvoorbeeld een kreek of juist een oude agrarische boerderij ) worden versterkt door de
gerichte ontwikkeling van natuurwaarden. Bij keuze voor dit scenario moeten kortom de plekken voor natuurwaarden
nader worden overwogen.
C De Polder In!
Vanuit cultuurhistorisch en landschappelijk oogpunt heeft de visie die achter dit scenario zijn mijn voorkeur.
Immers het landschap is niet alleen oud maar ook een duurzaam cultuurgoed. De bodemdaling in de Boterhuispolder is
beperkt vergeleken met andere delen van het groene hart. En ondanks langdurige verstedelijking vanuit Leiden en in de
nabije Bollenstreek is de polder nog altijd agrarisch en nagenoeg onbebouwd. Dit creëert een verantwoordelijkheid naar de
toekomst. Cultureel erfgoed kan met bovenregionale wetten en subsidies beschermt worden maar beter is het wanneer de
kwaliteiten door inwoners van het gebied gedragen worden en behoud door hun wordt verlangd. Dit draagvlak kan ontstaan
door gebruik van het landschap en door directe inzet van mensen (vrijwilligers, donateurs). De nabijheid van stad en
veenweidepolder is hierbij meer een kans dan een bedreiging.
Kortom de fi losofi e achter het scenario ‘De polder in!’ sluit aan bij een betere toegankelijkheid van cultuurhistorische
waarden. Over de invulling zijn enkele opmerkingen te maken:
1. De Nieuwe Weg oogt nu als een moderne lijn een historisch landschap. Enigszins vergelijkbaar met de
hoogspanningslijn. Door de Nieuwe Weg als grens te gaan aanhouden voor functieveranderingen wordt een
tweedeling bewerkstelligd van de Boterhuispolder. Het is denkbaar dat de polder straks pas ervaren wordt vanaf
de Nieuwe weg, in noordelijke richting. En dat het deel ten zuiden van de Nieuwe weg een soort stadsrandpark
wordt. Dit verwachten we aangezien de nabijheid van de N445, de stadsrand en de hoogspanningslijn, zodanige
omgevingsinvloeden betekenen dat subtiele verschillen in grondgebruik hier niet zullen opvallen. Bij de inrichting van
dit gebied tussen N445 en Nieuwe weg, zal de neiging ontstaan om grote landschappelijke verschillen te maken met
voldoende belevingswaarden. Recreanten die het veenweidegebied willen bezoeken zullen mogelijk de wens hebben
om vooral meer noordelijk door de Boterhuispolder te lopen. Is het mogelijk om een recreatiestrook uit te werken die
meer in noord zuid richting ligt?
2. Ook voor dit model geldt wat bij model B is beschreven voor verspreide natuurpercelen. Ontwikkeling kan mogelijk
ook aansluiten bij te ontwikkelen landschappelijke structuren of bij recreatiestructuren. Ook bij keuze voor dit scenario
moeten kortom de plekken voor natte natuurwaarden nader worden overwogen.
50