Landbouwvisie provincie Utrecht [september 2011] (PDF, 705 kB)

Landbouwvisie
Mens
De landbouw in Utrecht heeft in 2025 bijgedragen aan het in stand houden van de variëteit aan
landschappen in de provincie. Landbouw heeft mede gezorgd voor behoud van de identiteit, de
kwaliteit en de openheid van de landschappen. De landbouw heeft de rust, ruimte en mogelijkheden
tot beleving gecreëerd die mensen graag ervaren.
De landbouwondernemer heeft zich georiënteerd op zijn regionale afzetmarkt, bijvoorbeeld met
kwalitatief hoogwaardige streekproducten. Door de bereikbaarheid en betaalbaarheid van de
streekproducten voor de consument, is een sterkere verbinding tussen producent en consument
ontstaan.
De versterkte toegankelijkheid – vooral rond de stad - van het agrarisch landschap voor recreanten
en vergroting van de aandacht voor onderwerpen als voedselveiligheid, gezondheid, besmettelijke
dierziekten en dierenwelzijn, heeft het imago van de landbouw sterk verbeterd.
Er is een toename in draagvlak voor de landbouw bij de Utrechtse bewoners ontstaan.
Milieu
In 2025 is de diversiteit aan duurzame bedrijfssystemen vergroot. De landbouw maakt op een
duurzame wijze gebruik van het bodem- en watersysteem. De Utrechtse boeren zijn actief met het
sluiten van kringlopen, hergebruik van grondstoffen en de productie van duurzame energie. Emissies
van meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen naar bodem, water en lucht en emissies uit stallen
zijn afgenomen. De risico’s voor volksgezondheid zijn verminderd, de verkeersveiligheid in het
landelijk gebied is verbeterd, dieren zijn gezonder en het dierenwelzijn is verbeterd.
De landbouw heeft gezorgd voor behoud van aantrekkelijke landschappen en voor het behoud van
natuurwaarden op het boerenland en is daarvoor beloond. De schaalvergroting is zodanig gesitueerd
dat er recht is gedaan aan de kwaliteiten van het landschap. In het veengebied is de bodemdaling
substantieel afgeremd door innovaties of is de boer overgegaan op extensievere bedrijfssystemen,
soms in combinatie met natuurontwikkeling of rietteelt. De rol van de landbouw in het beheer van
biodiversiteit, bodem en water is sterk toegenomen.
Markt
De landbouw is in 2025 economisch gezond met een sterke hoofdtak voor de productie van voedsel
(melk, vlees of fruit), siergewassen en grondstoffen. Dit heeft een goed inkomen gegarandeerd,
zodat voldoende bedrijven zich handhaafden en de benodigde investeringen konden doen.
De landbouw heeft haar concurrentiekracht vergroot. De blijvende bedrijven zijn gegroeid en
hierdoor is de kostprijs van de producten verlaagd. Dit was mogelijk doordat in 2025 sprake is
geweest van een daling van landbouwbedrijven naar ruim 1200 van 3000 in 2011. Deze
landbouwbedrijven zijn overwegend gezinsbedrijven tussen 100 en 200 nge.
Een klein deel van de veebedrijven in Utrecht (5% = 50 -60 bedrijven 13 ) is doorgegroeid tot meer dan
300 nge. Door het provinciaal ruimtelijke beleid van de afgelopen jaren zijn de megastallen
gesitueerd in minder kwetsbare gebieden en is de omvang beperkt tot 2,5 ha. In kwetsbare gebieden
zijn de bedrijven tot maximaal 1,5 ha gegroeid.
13 Afgaande op de toename van het aantal zeer grote veebedrijven in de afgelopen jaren en de voortgaande trend van
schaalvergroting, die onder andere blijkt uit binnenkomende bouwaanvragen bij gemeenten.
Provincie Utrecht 15