RvdR Waterwet ontwerp projectplan (PDF, 1 MB) - Provincie Utrecht

Ruimte voor de Rivier
Nederrijn – Obstakelverwijdering
machinistenschool Elst
Projectplan ex. artikel 5.4, lid 1 Waterwet
Ontwerpbesluit
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 1 van 27

Inhoudsopgave
1. Inleiding.................................................................................................................................3
1.1. Aanleiding.......................................................................................................................3
1.2. Locatie plangebied .........................................................................................................3
1.3. Projectplanplicht.............................................................................................................4
1.4. Leeswijzer ......................................................................................................................4
2. Besluit ...................................................................................................................................4
3. Beschrijving waterstaatswerken ...........................................................................................5
3.1. Beschrijving van het gebied ...........................................................................................5
3.2. Beschrijving van het plan ...............................................................................................5
3.2.1. Afgraven terp fabrieksterrein, tasveld .........................................................................6
3.2.2. Verwijderen begroeiing laaggelegen weide ................................................................6
3.2.3. Aanleg van ooibos.......................................................................................................6
3.2.4. Watergang en oevers..................................................................................................7
3.2.5. Verlagen van de zomerkade .......................................................................................7
3.2.6. Wijzigen Rivieroever ...................................................................................................7
3.2.7. Langzaamverkeersbrug ..............................................................................................8
3.2.8. Hooggelegen (boom-)weide........................................................................................8
3.2.9. Voorlopige plannen inrichting terp en gebied rondom ................................................8
3.2.10 Uitvoeringswijze en tijdelijke depots.......................................................................8
3.3. Wijzigen van waterstaatswerken....................................................................................9
4. Toetsing aan Waterwet.......................................................................................................10
4.1. Overstromingen, wateroverlast en waterschaarste .....................................................10
4.2. Chemische en ecologische kwaliteit ............................................................................14
4.3. Maatschappelijke functies............................................................................................17
4.3.1. Natuur........................................................................................................................17
4.3.2. Recreatie ...................................................................................................................18
4.3.3. Visserij.......................................................................................................................18
4.3.4. Scheepvaart ..............................................................................................................18
4.3.5. Landbouw..................................................................................................................20
4.4. Conclusie toetsing doelstellingen Waterwet ................................................................20
5. Wijze van uitvoering............................................................................................................21
5.1. Wijze van uitvoering; kaders en uitgangspunten .........................................................21
5.1.1. Planologische inpassing............................................................................................21
5.1.2. Relatie met andere vergunningen.............................................................................21
5.2. Globale uitvoeringsplannen..........................................................................................22
5.3. Uitvoering en zorgplicht................................................................................................22
5.4. Kabels en leidingen......................................................................................................23
5.5. Archeologie ..................................................................................................................23
5.6. Niet gesprongen explosieven.......................................................................................23
5.8. Beheer en onderhoud ..................................................................................................23
5.9. Bodem ..........................................................................................................................24
5.10. Grondverwerving........................................................................................................24
5.11. Uitvoeringsaspecten...................................................................................................24
5.13. Calamiteiten en ongewone voorvallen.......................................................................24
5.14. Voorkomen en beperken van nadelige gevolgen ......................................................25
5.14.1. Geen transport door dorpskernen...........................................................................25
5.14.2. Geen stofoverlast ....................................................................................................25
5.15. Eventuele financiële overlast .....................................................................................25
6. Procedure............................................................................................................................26
7. Zienswijzen .........................................................................................................................27
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 2 van 27

1. Inleiding
Voor u ligt het Projectplan op grond van de Waterwet voor Ruimte voor de Rivier, Nederrijn -
Obstakelverwijdering machinistenschool Elst. In dit Projectplan wordt een beschrijving gegeven van de aanleg
en/of wijziging van waterstaatswerken zoals bedoeld in artikel 5.4, eerste lid van de Waterwet. De werken
worden door of vanwege Rijkswaterstaat uitgevoerd.
1.1. Aanleiding
In 1993 en 1995 hadden de Rijn en de Maas te kampen met zeer hoge waterstanden. Naar aanleiding van
deze hoge waterstanden is gebleken dat de Rijntakken en de (bedijkte) Maas grotere hoeveelheden water af
moeten kunnen voeren dan de hoeveelheid waarmee tot dusver rekening is gehouden. Omdat de dijken op de
meeste plaatsen hierdoor niet aan de wettelijke veiligheidsnorm tegen overstromen voldoen, zijn maatregelen
nodig. In 2000 heeft het kabinet het Rijksprogramma Ruimte voor de Rivier gekozen als uitgangspunt voor een
nieuwe aanpak van hoogwaterbescherming: in plaats van het verhogen en versterken van dijken, moet de
rivier meer ruimte krijgen. Daarbij is als uitgangspunt genomen ‘geen dijkversterking, tenzij …’.
Dit Rijksprogramma heeft geleid tot de Planologische Kernbeslissing (PKB) Ruimte voor de Rivier (december
2006, op 26 januari 2007 in werking getreden) die bestaat uit negenendertig samenhangende maatregelen, het
Basispakket, dat de rivier meer ruimte moet geven. De doelstellingen die ten grondslag liggen aan PKB Ruimte
voor de Rivier zijn:
• het vergroten van de veiligheid door het op het vereiste niveau brengen van de bescherming van het
rivierengebied tegen overstromingen;
• het leveren van een bijdrage aan het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit van het rivierengebied.
Het project Ruimte voor de Rivier Nederrijn heeft betrekking op een viertal maatregelen uit het Basispakket, te
weten:
1. uiterwaardvergraving Doorwerthse Waarden;
2. uiterwaardvergraving Middelwaard;
3. uiterwaardvergraving De Tollewaard;
4. obstakelverwijdering machinistenschool Elst.
Onderhavig projectplan heeft betrekking op de maatregel obstakelverwijdering machinistenschool Elst. Ten
aanzien van deze obstakelverwijdering machinistenschool Elst blijkt dat het terrein van de voormalige
machinistenschool en steenfabriek in de Elster Buitenwaarden bij extreem hoogwater een knelpunt vormt voor
de afvoer van rivierwater. In totaal beslaat het terrein 5,5 hectare, een oppervlakte die zelfs bij extreem hoog
water droog blijft. Het afgraven van het terrein, zoals de terp van de steenfabriek, biedt kansen om de Rijn
meer ruimte te geven, zodat het water sneller wordt afgevoerd en daarmee bijdraagt aan de
hoogwaterveiligheid. Het overvloedig Rijnwater kan zich zo via de Elster Buitenwaarden een weg banen naar
de Amerongse Bovenpolder. Tevens geeft de verbinding van de Amerongse Bovenpolder en Elster
Buitenwaarden geeft de natuur andere kansen.
1.2. Locatie plangebied
De locatie is weergegeven in onderstaande figuur.
Figuur 1: Locatie
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 3 van 27

De kadastrale gegevens van het plangebied zijn opgenomen in NR-TEK-KAD-252-2A-E, bijlage 1.
1.3. Projectplanplicht
Artikel 5.4, eerste lid Waterwet geeft aan dat de aanleg of wijziging van een waterstaatswerk door of vanwege
de beheerder overeenkomstig een daartoe door hem vast te stellen projectplan geschiedt. Met de aanleg of
wijziging van een waterstaatswerk wordt gelijkgesteld de uitvoering van een werk tot beïnvloeding van een
grondwaterlichaam.
De beheerder is het bevoegde bestuursorgaan dat belast is met het beheer. Het genoemde waterstaatswerk
betreft een oppervlaktewaterlichaam, bergingsgebied, waterkering of ondersteunend kunstwerk.
In Bijlage II, onder 1, sub c en artikel 3.1 Waterbesluit is de Nederrijn aangemerkt als oppervlaktewaterlichaam
in Rijksbeheer. Op kaartbladen 148 en 149 (waterstaatkundig beheer) uit de bijlage IV van de Waterregeling is
dit oppervlaktewaterlichaam nader aangegeven met de exacte grenzen. Hieruit volgt dat Rijkswaterstaat
beheerder is van het oppervlaktewaterlichaam de Nederrijn. Gezien de voorgenomen wijzigingen van dit
oppervlaktewaterlichaam dient een Projectplan, als bedoeld in artikel 5.4, eerste lid Waterwet te worden
vastgesteld.
Dit document omvat het Projectplan, zoals bedoeld in art. 5.4 Waterwet, voor obstakelverwijdering Elst.
1.4. Leeswijzer
In hoofdstuk 1 wordt ingegaan op de aanleiding van het Ruimte voor de Rivierproject Vier maatregelen
Nederrijn, obstakelverwijdering machinistenschool Elst. De locatie van het plangebied wordt aangegeven en er
wordt beknopt ingegaan op de projectplanplicht. In hoofdstuk 2 wordt de wijziging van het waterstaatswerk
aangegeven, waarvoor de projectplanplicht geldt. In hoofdstuk 3 wordt de toetsing aan de Waterwet
weergegeven. In hoofdstuk 4 wordt ingegaan op de wijze van uitvoering van het project. In hoofdstuk 5 wordt
de procedure van het project aangegeven. In hoofdstuk 6 tenslotte is ruimte opgenomen voor eventuele
zienswijzen en is de naam van de contactpersoon van het project vermeld.
2. Besluit
De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, gelet op artikel 5.4, eerste lid van de Waterwet, besluit het
onderhavige Projectplan voor de Ruimte voor de Rivier Nederrijn – Obstakelverwijdering machinistenschool
Elst vast te stellen en uit te voeren in overeenstemming met het bepaalde in dit Projectplan.
Dit ontwerpbesluit (Projectplan) wordt gelijktijdig ter inzage gelegd met de volgende ontwerpbesluiten:
• Vaststelling bestemmingsplan Buitengebied Rhenen 2010;
• Ontgrondingenvergunning;
• Omgevingsvergunning;
• Waterwetvergunning;
• Ontheffing landschapsverordening;
• Vergunning Natuurbeschermingswet;
• planMER.
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 4 van 27

3. Beschrijving waterstaatswerken
3.1. Beschrijving van het gebied
De Machinistenschool en de steenfabriek zijn hoogwatervrije gebieden langs de`noordoever van de Nederijn
nabij Elst (provincie Utrecht), globaal tussen rkm 916,8 en rkm 917,1. De hoogwatervrije terreinen liggen in het
stuwpand Amerongen, hebben een hoogte van globaal NAP + 9 m en belemmeren de vrije uitstroming van
water richting Amerongse Bovenpolder. Tussen beide hoogwatervrije terreinen ligt een smalle waterloop. Aan
de westkant van het plangebied ligt een steenfabriek. Verder is de oostkant van het gebied in gebruik als
natuurgebied. In de zuidoosthoek van het plangebied ligt een monumentale boerderij De Opslag. Het gebied
wordt ontsloten met 2 toegangswegen: een insteekweg naar de steenfabriek (Fabrieksweg) en een weg naar
de monumentale boerderij (De Opslag). Deze laatste toegangsweg komt uit bij de loswal. Verder is het gebied
niet toegankelijk. Ook de oever van de Nederijn is niet toegankelijk.
Afstemming zal nog plaatsvinden met het aangrenzende project Amerongse Bovenpolder voor de
hoogwatervluchtplaats (HVP), die gedacht is aangrenzend aan de terp.
Afstemming is nodig voor wat betreft locatie, afmeting (inclusief hoogteligging) van deze HVP, en wel zodanig
dat de opstuwing van deze HVP nihil is.
Het plangebied is het gebied waar de daadwerkelijke aanpassingen plaatsvinden. Dit is aangegeven in de
figuur in hoofdstuk 1. In de volgende figuur is het plan opgenomen.
Figuur 2: Plangebied Obstakelverwijdering Machinistenschool Elst
3.2. Beschrijving van het plan
In deze paragraaf wordt een overzicht van het plan gegeven. In paragraaf 2.3 is een overzicht opgenomen van
de wijzigingen aan het waterstaatswerk, waarop dit projectplan van toepassing is. In bijlage 2 zijn de volgende
inrichtingstekeningen en dwarsprofieltekeningen opgenomen: , NR-TEK-SIT-173-2A; NR-TEK-SIT-174-2A;
NR-TEK-DWP-175-2A; NR-TEK-DWP-176-2A;
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 5 van 27

3.2.1. Afgraven terp fabrieksterrein, tasveld
Het fabrieksterrein van de steenfabriek Elst is gelegen op een terp. De steenfabriek is inmiddels buiten gebruik
geraakt en is gesloopt. De terp wordt vlak afgewerkt. De schoorsteen van de voormalige steenfabriek is een
markant punt in het landschap. De wens bestaat om deze schoorsteen te behouden. Of dit mogelijk is hangt af
van de financiële haalbaarheid.
Het gedeelte van de bestaande terp nabij de rivieroever heeft een niveau van 9,6m +NAP. Daar wordt veel
puin aangetroffen, waardoor een zekere doorlatendheid in de terp bestaat. Bij hoog water kan daardoor de
grondwaterdruk in de terp oplopen. Bij een snelle val van het buitenwater blijft in de terp dan een
wateroverspanning achter. Daarom wordt het talud afgewerkt met een toplaag met een dikte van 0,5m, die
voor een situatie na hoogwater aan de onderzijde een dikte van minimaal 1,25 m moet hebben om opbarsten
na een val van het hoogwater te voorkomen. De toplaag bestaat uit lokaal ontgraven kleiig materiaal dat als
afdeklaag op de terp wordt gebruikt. De teen van het talud ligt op circa 7,0m +NAP. De toplaag wordt ingezaaid
met graszaad, waardoor de combinatie van klei met gras voldoende erosiebestendig is. Het talud bedraagt 1:4.
De uiterwaard wordt na realisatie een groot begrazingsgebied met de Amerongse Bovenpolder. Afstemming
zal nog plaatsvinden met het aangrenzende project Amerongse Bovenpolder voor de hoogwatervluchtplaats
(HVP), die gedacht is aangrenzend aan de terp. Afstemming is nodig voor wat betreft locatie, afmeting
(inclusief hoogteligging) van deze HVP, en wel zodanig dat de opstuwing van deze HVP nihil is.
3.2.2. Verwijderen begroeiing laaggelegen weide
Het gedeelte van de laaggelegen weide ten oosten van de Fabrieksweg, is recentelijk door Utrechts
Landschap opnieuw ingericht. Om de taakstelling voor de waterstandsdaling te halen, wordt in een gedeelte
van in dit gebied de aanwezige begroeiing verwijderd. Ondanks dat de hoogte van het maaiveld hier op
sommige delen lager is dan 7,00 m +NAP, wordt hier geen grondwerk verricht.
Voor het grootste deel van de laaggelegen weide is een maaiveldhoogte gekozen van 7,50 m+NAP, waardoor
de hoeveelheid te ontgraven (puinhoudend) materiaal beperkt blijft. Omdat het westelijke gedeelte van de
laaggelegen weide fysiek en in functie aansluit op het bestaande natuurgebied de Amerongse Bovenpolder,
wordt ter plaatse van de overgang naar de Amerongse Bovenpolder geen grondwerk verricht.
In de laaggelegen weide liggen een tweetal nutsleidingen waar in het ontwerp rekening mee is gehouden. De
gasleiding die vanaf de hooggelegen (boom)weide richting de dam in de watergang loopt, moet voldoende
dekking houden. Doordat een maaiveldhoogte van 7,50m+NAP is aangehouden, is deze dekking
gegarandeerd.
Ook ligt er een persleiding van het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden in het gebied. Door de te
vergraven watergang in zuidelijke richting te verschuiven, blijft ook de dekking voor deze leiding gehandhaafd.
3.2.3. Aanleg van ooibos
Het ooibos ligt tegen de noord en de westzijde van de terp, in de overstromingsluwte daarvan. Het vervult in
deze uiterwaard vooral de functie van een regelmatig langs de rivier terugkomend habitattype. Die functie krijgt
het door de ontwikkeling van de natuurdoeltypen zachthoutooibos en hardhoutooibos. Daarnaast zorgt het
noordelijk deel van het bos er voor dat de terp georiënteerd wordt op de rivier.
Er wordt 1,0 ha. ooibos gerealiseerd. Een deel van het ooibos wordt opgehoogd, waardoor er verschillende
overstromingsfrequenties ontstaan in het ooibos. Daarbij wordt het volledige maaiveld onder helling gelegd,
dus zonder onderbreking met vlakke stukken. De helling wordt opgespannen tussen terphoogte (9,60m +NAP)
en de hoogte van de laaggelegen weide (7,0+NAP). Op het hoogste gedeelte van het ooibos worden eiken,
iepen en essen aangeplant, waardoor op dit gedeelte een hardhoutooibos ontstaat. Op het lagere gedeelte
wordt allen de rand van het ooibos aangeplant, met bosplantsoen. Op het overige gedeelte kan zich door
regelmatige overstroming zachthoutooibos ontwikkelen. Uitgangspunt hierbij is dat ooibos ontstaat op die
plaatsen, die eens in de ten jaar of vaker inunderen met rivierwater. Er wordt zodanig ingeplant, dat het
aandeel hardhoutooibos 50% bedraagt. Doordat de ophoging geschiedt met niet te zandige grond, zal de
bodem in de ophoging vochtig blijven waardoor het ooibos zich er kan ontwikkelen.
Hardhoutooibos wordt ingeplant met de (inheems genetische) boomsoorten Eik (Quercus robur), Iep (Ulmus
laevis en Ulmus minor ) en Es (Fraxinus excelsior), elke soort minimaal 20%. De plantafstand van 1,5 x1,5
meter in combinatie met het planten in groepen van 15 tot 25 stuks zorgt er voor dat het bos zich als
aaneengesloten bosstructuur kan uitgroeien.
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 6 van 27

De bosrand (mantel) wordt ingeplant met tenminste 2-jarig bosplantsoen, van de soorten meidoorn (Crataegus
monogyna), sleedoorn (Prunus spinosa), wegedoorn (Rhamnus cathartica), kardinaalsmuts (Euonymus
europaeus) en vogelkers (Prunus padus). Ook dit plantmateriaal is van Nederlandse herkomst (inheems
genetisch).
Het zachthoutooibos wordt niet aangeplant maar zal zich als gevolg van de rivierdynamiek spontaan
ontwikkelen.
3.2.4. Watergang en oevers
Binnen het project wordt de watergang vergraven die in oost-west richting de laaggelegen weide doorkruist.
Hierbij wordt een natuurvriendelijke oever aangelegd.
Door de aanwezigheid van een leiding in het gebied is de watergang wat meer naar een zuidelijke richting
opgeschoven ten opzichte van het voorkeursalternatief. De watergang vormt een natuurlijke slinger door de
uiterwaard. Tussen de watergang en de persleiding ligt een natuurvriendelijke oever die daarmee een
wisselende breedte krijgt (tussen 0 en maximaal 20 meter). Vanwege de gewenste natuur wordt een deel van
de natuurvriendelijk oever vlak aangelegd. Hier zal min of meer een vast waterpeil van 0,30 meter aanwezig
zijn.
De bodemhoogte van de nieuwe watergang zal ter hoogte van de aansluiting op de bestaande watergang niet
worden verlaagd. Dit in verband met de kruising van de leiding. De bodemhoogte wordt hier gelijk gehouden
aan de bodemhoogte in de Amerongse Bovenpolder.
Er is een bovengrond op de taluds voorzien van 0,5 meter. Gezien de te verwachten stroomsnelheden tot 1
m/s bij hoogwater, moeten de taluds wel van een begroeiing worden voorzien, waarvoor de deklaag met
graszaad wordt ingezaaid. Op de bodem wordt geen klei aangebracht, zodat een zekere voeding door kwel
optreedt.
De stijghoogte in de zandondergrond is volgens de geohydrologische studie circa 6m +NAP. Verwacht mag
worden dat de waterstand in de watergang onder normale omstandigheden nagenoeg eenzelfde niveau zal
bereiken. Dit komt ook overeen met het stuwpeil in dit rivierpand, zodat geen overspanning aanwezig is en de
stabiliteit van de taluds verzekerd zijn. Door de wens om lichte kwel toe te staan in verband met voeding van
de Amerongse Bovenpolder met kwelwater en het ontstaan van kwelminnende vegetatie, wordt het peil
verlaagd tot 5,80+ NAP. Ten behoeve van het reguleren van het peil wordt in het benedenstroomse deel van
de watergang (bij de overgang naar de Amerongse Bovenpolder) een stuw geplaatst.
3.2.5. Verlagen van de zomerkade
De zomerkade wordt over de gehele lengte verlaagd ten opzichte van de huidige zomerkade. Het tracé blijft
hetzelfde. De toekomstige kruinhoogte ligt op 8,10 m+ NAP.
De aanwezige zomerkade bestaat uit zandige klei over de gehele hoogte. De kruinbreedte wordt 2m, het
buitentalud wordt onder 1:2 en het binnentalud onder 1:3 afgewerkt. Op die diepte bestaat de kade ook uit een
vergelijkbare zandige klei als aan de huidige kruin. Na het inzaaien met graszaad ontstaat daarbij weer een
voldoende erosiebestendige kade.
3.2.6. Wijzigen Rivieroever
De rivieroever bestaat uit kribben en zandstranden in de kribvakken. De rivieroever wordt over het volledige
tracé, met uitzondering van het oostelijke gelegen kribvak, verlaagd. Het oostelijk kribvak bij de Opslag wordt
opgevuld.
De aanwezige deklaag wordt afgegraven om de oevers een ruimtelijk en netter beeld te geven. Het losse zand
komt direct achter de krib aan de oppervlakte. Om te voorkomen dat de kribben achterloops worden, moet dit
met erosiebestendig materiaal afgedekt worden. Daarvoor kan de aan het maaiveld aanwezige kleiige grond
worden gebruikt. Rond de wortel van de krib wordt een breedte van 2 meter gehandhaafd, of als de hoogte van
het maaiveld ver boven de hoogte van de krib uit steekt wordt 2 meter horizontaal afgegraven en voorzien van
0,5 meter nieuwe kleiige grond, waarna onder een helling van 1;10 op de afgegraven oever wordt aangesloten.
De kleilaag wordt ingegraven zodat de wortel van de krib na uitvoering niet achterloops kan worden.
Tussen de kribben wordt vanaf de teen van de kade naar de oever onder een variabele helling afgegraven,
totdat aan de oever een peil van 6m +NAP wordt bereikt. Dit is gelijk aan het nu aanwezige maaiveldniveau en
het stuwpeil op dit riviervlak.
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 7 van 27

3.2.7. Langzaamverkeersbrug
De langzaamverkeersbrug verbindt de uiterwaard met de hoge weide en zorgt er voor dat de uiterwaard en de
terp vanaf de N225 en het dorp Elst bereikbaar zijn voor wandelaars, fietsers en minder validen. Een gedeelte
van de brug vormt een uitzichtpunt. Op dit punt staat een langgerekte bank, geschikt voor (minimaal) 5
personen.
3.2.8. Hooggelegen (boom-)weide
De hoge weide vormt een van de verbindingen tussen het dorp en de uiterwaard. Het is een van de weinige
plekken waar vanaf de N225 de rivier zichtbaar kan zijn. De schoorsteen van de voormalige steenfabriek is
daarbij een opvallend element. De relatie weg-weide-uiterwaard met de elementen langzaam verkeersbrug en
schoorsteen daarin, is leidend geweest in het ontwerp. De weide grenst aan de achterkant van tuinen.
Van de hoge weide wordt een groot deel beplant met verspreid staande bomen, met voldoende doorzicht van
de woningen en de N255 naar de uiterwaard, schoorsteen en rivier. Door de weide loopt een halfverhard pad
dat de N255, parkeerplaats en weide verbindt met de uiterwaard. Dit pad eindigt in de brug (uitzichtpunt). Er
wordt een parkeerplaats gerealiseerd in de meest oostelijke hoek van de weide. De bestaande wadi en het
speeltoestel blijven behouden.
De halfverharde beheerdersweg loopt vanaf de huidige Fabrieksweg via een nieuwe coupure in de zomerkade
en een doorwaadbare plaats in de watergang, naar de terp. De weg is 3,50 meter breed, met uitzondering van
de doorwaadbare plaats. Hier is de weg 4,00 meter breed. Zie voor een uitgebreidere beschrijving van de weg
de subparagraaf ‘ terp’.
3.2.9. Voorlopige plannen inrichting terp en gebied rondom
Er bestaan plannen om de terp in de toekomstig een kleinschalige horecafunctie te geven. Er wordt een
nutstracé aangelegd voor elektra en waterleiding. De bestaande persleiding voor de afvoer van rioolwater
wordt in het nieuwe nutstracé aangelegd.
Voor de toegang van de terp voor voertuigen is een halfverharde weg voorzien vanaf de Fabrieksweg via een
doorwaadbare plaats in de watergang, tot bovenop de terp. Deze weg is bestemd voor hulpdiensten en
beheerders. De waterdiepte op de doorwaadbare plaats bedraagt 0,25 m.
Om de terp verder toegankelijk te maken, worden de struinpaden vanaf de zomerkade en vanaf de
langzaamverkeersbrug doorgetrokken tot bovenop de terp. Ook wordt een struinpad vanaf de
passantensteiger tot bovenop het hoge gedeelte van de terp gecreëerd, waardoor de terp en de eventuele
toekomstige horecagelegenheid ook vanaf deze steiger voor voetgangers bereikbaar is.
3.2.10 Uitvoeringswijze en tijdelijke depots
De uitvoering van de maatregel bij Elst is reeds gestart met de sloop van de oude steenfabriek op basis van
een Omgevingsvergunning van de gemeente Rhenen. De tweede fase (september 2012-maart 2013) betreft
de sanering van het verontreinigde tasveld; dit is verontreinigd met asbest vanuit gestort sloopafval. Hiervoor is
een afzonderlijke saneringsbeschikking afgegeven door de provincie Utrecht. In het kader van de sanering
wordt de nieuwe watergang gerealiseerd. Nadat het terrein als schoon is vrijgegegeven wordt de terp
afgewerkt met een leeflaag, wordt de langzaam verkeersbrug aangebracht en worden de bomen voor het
ooibos geplant. (voorjaar/zomer 2013). In die fase wordt ook de zomerkade verlaagd en de passantensteiger
aangelegd.
Er zijn drie depotruimtes voorzien. Deze zijn aangegeven in bijgaande illustratie. Depot 1 ligt nabij de tijdelijke
loswal voor het afvoer over water; dit depot zal preferent worden gebruikt.
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 8 van 27

Figuur 3: Locaties tijdelijke depots
3.3. Wijzigen van waterstaatswerken
Op basis van bovenstaande beschrijving blijkt dat er een aantal wijzigingen aan het waterstaatswerk
plaatsvinden. De concrete wijzigingen betreffen:
• Afgraven terp fabrieksterrein en tasveld;
• Verwijderen begroeiing laaggelegen weide;
• Aanleg van een grondlichaam ten behoeve van ooibos;
• Wijzigen van watergang en oevers;
• Verlagen van de zomerkade;
• Wijzigen van de rivieroever.
Onderhavig projectplan ziet toe op genoemde wijzigingen aan het waterstaatswerk.
NB. De aanleg van de passantensteiger wordt niet in dit projectplan meegenomen, maar hiervoor wordt apart
een watervergunning aangevraagd.
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 9 van 27

4. Toetsing aan Waterwet
De Waterwet geeft in artikel 2.1 de doelstellingen van het waterbeheer aan. De doelstellingen zijn in het eerste
lid van dit artikel genoemd en betreffen 1 :
a. voorkoming en waar nodig beperking van overstromingen, wateroverlast en waterschaarste, in samenhang
met;
b. bescherming en verbetering van de chemische en ecologische kwaliteit van watersystemen en
c. vervulling van maatschappelijke functies door watersystemen.
In dit hoofdstuk vindt toetsing van het plan aan deze doelstellingen plaats.
4.1. Overstromingen, wateroverlast en waterschaarste
Onderhavig projectplan richt zich op een Ruimte voor de Rivierproject. Het Rijksprogramma Ruimte voor de
Rivier bestaat uit 39 maatregelen om het Nederlandse rivierengebied in 2015 veiliger én aantrekkelijker te
maken. Het rivierengebied moet beter beschermd worden tegen overstromingen.
Hiertoe is een planologische Kernbeslissing (PKB) genomen ter verlaging van het waterpeil. Het Ruimte voor
de Rivierproject ‘Vier maatregelen Nederrijn, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst’ is een van de 39
maatregelen uit de PKB.
Het project heeft de volgende taakstelling meegekregen:
Ingreep Taakstelling Locatie (rkm)
Elst 5,0 cm 916,0 – 917,0
Hydraulisch
De rivierkundige maatregelen in Elst bestaan uit het verwijderen van een deel van het hoogwatervrije terrein
(machinistenschool) en het verlagen van de zomerkade, waardoor er meer water door de uiterwaard kan
stromen bij hoogwater. Verder wordt het beheer na realisatie aangepast en wordt de wetering verbreed. De
terp wordt aan de benedenstroomse zijde aangevuld, hierop wordt ooibos gesitueerd. Afstemming zal nog
plaatsvinden met het aangrenzende project Amerongse Bovenpolder voor de hoogwatervluchtplaats (HVP),
die gedacht is aangrenzend aan de terp. Afstemming is nodig voor wat betreft locatie, afmeting (inclusief
hoogteligging) van deze HVP, en wel zodanig dat de opstuwing van deze HVP nihil is.
De oever langs het zomerbed wordt verlaagd.
De werktaakstelling van Elst is 5,0 cm. Op basis van hydraulische berekeningen en een inrichting volgens de
interventiekaart blijkt dat een waterstandsdaling van 13,00 cm wordt gerealiseerd (bijlage 5). Deze overwaarde
is ontstaan door de aankoop en sloop van de steenfabriek. Uitgaande van de interventiekaart wordt er dus
8,00 cm extra waterstanddaling gerealiseerd ten opzichte van de taakstelling. Er is dus sprake van een forse
overruimte, aangezien het verruimende effect in bovenstroomse richting doorwerkt (stuwkromme-effect). Deze
overruimte in Elst wordt grotendeels ingezet om de werktaakstelling van De Tollewaard te realiseren en is
gebaseerd op de inrichting volgens de interventiekaart. De overruimte op basis van de interventiekaart die nog
resteert ter plaatse van De Tollewaard (hier is de overruimte van Elst ongeveer gehalveerd vanwege het
stuwkromme-effect) is volledig benut om de werktaakstelling van De Tollewaard te behalen.
De beheerruimte voor Elst is dus gelijk aan het verschil tussen de interventie- en inrichtingskaart en is gelijk
aan 0,14 cm. Het beheer en onderhoud van Elst moet erop geënt zijn dat de vegetatie niet mag verruigen ten
opzichte van de interventiekaart. Mocht toch verruiging ontstaan, dan kan niet meer aan de werktaakstelling
van De Tollewaard voldaan worden. De beheerruimte is daarmee beperkt en dient nauwkeurig gemonitord te
worden door de beheerder. De interventiekaart zal gebruikt worden voor toetsing van het behalen van de
taakstelling.
Morfologie
Er wordt een onderscheid gemaakt in sedimentatie en erosie in het zomerbed en sedimentatie en erosie in de
uiterwaarden.
1
het tweede lid biedt ruimte voor de toepasselijkheid voor specifiek aanvullende kaders, zoals de werking van de zuiveringstechnische
werken.
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit Pagina 10 van 27
Datum 23-07-2012

Als gevolg van de rivierverruiming stroomt er in de toekomst meer water door de uiterwaard bij hoogwater.
Hierdoor zal de snelheid in het zomerbed afnemen en kan er meer aanzanding plaats vinden.
Op basis van de informatie uit het ‘Hydraulisch en morfologisch rapport’,NR-RAP-090-2A (in bijlage 3), blijkt
dat de maximale sedimentatie 0,38 m bedraagt. De aanzanding vindt plaats benedenstrooms van het
ingreepgebied. Door de ingreep wijzigt de bodemligging van het zomerbed. De bodemvormen, waaronder ook
de jaarlijkse aanzanding, verplaatsen zich in de loop van de tijd door het systeem. Uit berekeningen blijkt dat
de jaarlijkse aanzanding zich lokaal niet zal opstapelen. Een hogere gemiddelde bodemligging in de loop van
de tijd is dus niet aan de orde.
Ondanks dat er als gevolg van de ingreep wel aanzanding plaats vindt hoeft dit geen problemen voor de
scheepvaart op te leveren. Om het baggerbezwaar bij een vaardiepte van 3,5 meter te bepalen is de
bodemligging na uitvoering van de maatregel Elst vergeleken met de minimale bodemhoogte bij een
vaardiepte van 3,5 meter, zie hiervoor de eerder genoemde rapportage in bijlage 5. Na uitvoering van de
maatregel Elst is er geen sprake van baggerbezwaar om de minimale vaardiepte van 3,5 meter te garanderen.
Uit het morfologische onderzoek blijkt dat de effecten beperkt zijn, er is geen sprake van baggerbezwaar.
Zowel voor de huidige situatie als voor de situatie na de verwijdering van de knelpunten bij Elst is de
vaardiepte overal groter dan de gegarandeerde minimale vaardiepte van 3,5 m en de breedtegemiddelde
vaardiepte van 4,9 m. Baggerwerk als gevolg van de rivierverruiming is bij Elst niet nodig.
Ten aanzien van sedimentatie en erosie in de uiterwaard worden de belangrijkste bevindingen en conclusies
hierna weergegeven. Voor de nadere beschrijving en onderbouwing wordt verwezen naar het rapport in bijlage
3. In deze rapportage is basis van stroomsnelheden en waterdiepten bij verschillende afvoerniveaus bekeken
of er risico’s zijn wat betreft erosie en sedimentatie in het winterbed.
Uit de analyse blijkt dat er geen grote risico’s te verwachten zijn. De volgende aandachtspunten worden
genoemd:
- In en rondom de riviergeul zijn de stroomsnelheden nagenoeg gelijk aan de huidige situatie. Bij een
Bovenrijn-afvoer van 4.000 m 3 /s en 6.000 m 3 /s is geen overstroming van de vergraven uiterwaard en
zijn de snelheden vrijwel identiek. Bij maatgevend hoogwater zijn de snelheden in de geul 0,1 tot 0,3
m/s hoger dan in de huidige situatie. Verwachting is dat er geen verandering is in baggerintensiteit (zie
bijlage 3).
- Stroomsnelheden langs de oevers en in de rivier zijn bij hoge afvoeren lager na uitvoering van de
werkzaamheden dan in de referentiesituatie. Bij de zomerkade ten zuiden van de steenfabriek zijn
stroomsnelheden aanwezig die enige erosie van een onbeschermde rivieroever tot gevolg kunnen
hebben. Ten opzichte van de bestaande situatie vinden er praktisch geen veranderingen plaats. Er zijn
derhalve geen aanvullende maatregelen nodig. De oever is voldoende beschermd.
- Stroomsnelheden in de uiterwaard tussen de steenfabriek en de watergang zijn bij een Bovenrijnafvoer
van 10.000 m 3 /s en 16.000 m 3 /s ongeveer 1 m/s en daarmee groot genoeg om erosie van
onbeschermde bodem te veroorzaken. Uit de verschillenanalyse van de stroomsnelheden blijkt dat in
de huidige situatie deze stroomsnelheden bij vergelijkbare afvoeren ook voorkomen. Bij uitvoering van
het DO wordt eenzelfde kleiige bovengrond teruggebracht als nu aanwezig is. Grasland op kleiige
bodem kan stroomsnelheden van 1 m/s redelijk goed hebben en er is geen gevaar voor beschadiging
van objecten. Het beheer dient, net als nu het geval is - middels controles na hoogwater rekening te
houden met enige erosie en sedimentatie op de uiterwaard. Achter de zomerkade ten zuiden van de
terp zijn stroomsnelheden boven 1,0 m/s aanwezig. Ook hier wordt ter plaatse gewonnen kleiige
bodem aangebracht met een beheer van grasland. Bij maatgevend hoogwater kan hier lokaal erosie
optreden. Het beheer dient ook hier, net als nu het geval is - middels controles na hoogwater rekening
te houden met enige erosie. Stroomafwaarts neemt de stroomsnelheid af en zal er naar verwachting
enige sedimentatie op de uiterwaard plaatsvinden. Er zijn niet direct problemen te verwachten op de
uiterwaard m.b.t. bergingcapaciteit als gevolg van erosie en sedimentatie. In het beheer zal hier
rekening mee gehouden moeten worden.
- Er komen stroomsnelheden voor in de watergang van ongeveer 1 m/s bij een Bovenrijn-afvoer van
16.000m 3 /s en 10.000 m 3 /s. Snelheden in de orde van 1 m/s kunnen voor erosie van de bodem en
oever van de watergang zorgen. De watergang wordt op een natuurlijke manier beheerd, erosie wordt
in zekere mate toegestaan. Het beheer is hierop afgestemd.
- Verlagen van de zomerkade ten zuiden van de terp creëert bij een Bovenrijn-afvoer van 10.000 m 3 /s
en hoger een overloop naar het lager gelegen achterland. Hierbij zijn de stroomsnelheden achter de
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 11 van 27

kade in de orde van 1 tot 1,3 m/s bij maatgevende afvoer. Hierdoor is er bij maatgevende afvoer kans
op erosie. De kade wordt bedekt met kleiige grond met een grasbekleding ter bescherming. In het
beheer dient rekening gehouden te worden met kans op erosie door controle na extreme hoogwaters.
- De kribben zijn rondom beschermd met kleiig materiaal. De aansluitingen van de kribben worden
zonodig aangevuld met kleiig materiaal. Het beheer dient, net als nu het geval is - middels controles na
hoogwater rekening te houden met de kans op erosie en zal bestaan uit het opvullen van mogelijke
erosiegaten.
- De voetgangers/verkeersbrug krijgt te maken met stroomsnelheden rond 1 á 1,3 m/s. De pijlers/palen
kunnen dit goed hebben. De bodem rondom de pijlers wordt beschermd met een betonblokkenmat.
Verdere maatregelen zijn niet nodig.
- Langs de noordelijke oever van de watergang loopt een gasleiding in het lager gelegen grasland.
Stroomsnelheden zijn hier bij een afvoer met een herhalingstijd van 1250 jaar hoog genoeg voor enige
bodemerosie. Het is belangrijk voldoende dekking te houden op de leiding. In het ontwerp is hierin
voorzien door gedeeltelijk toepassing van betonblokkenmatten. Op de leiding is geen betonblokkenmat
aanwezig op aanspraak van de beheerder van de leiding.
De belangrijkste aandachtspunten betreffen de hoge stroomsnelheden die kunnen optreden direct achter de
zuidwestelijke zomerkade. Bij hoge afvoeren kan daar enige erosie van de uiterwaard en de kade zelf
verwacht worden. Aangezien in de huidige situatie vergelijkbare stroomsnelheden kunnen optreden bij extreme
afvoeren betekent dit niet een wezenlijke verandering. Het beheer moet, net als in de huidige situatie, daarop
zijn afgestemd door het uitvoeren van controles na inundatieperioden, aanvullen van erosiegaten en geulen.
Samenvatting hydraulica en morfologie
Een samenvatting van de toetsing aan het rivierkundig beoordelingskader is weergegeven in onderstaande
tabel. In de paragrafen volgend op deze tabel worden de belangrijkste bevindingen weergegeven. Voor nadere
informatie en een onderbouwing van de bevindingen wordt verwezen naar bijlage 3 ‘ Hydraulisch en
morfologisch rapport’. Dit rapport is tevens doorgesproken met Hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden.
VEILIGHEID
Te beoordelen effect Criterium Effect Conclusie
Stroomvoerend: geen
waterstandsverhoging (bij 16.000
m³/s Boven-Rijn)
1.1 Maatregel in
stroomvoerend deel rivier:
MHW stand op de as van
de rivier
Maatregel in bergend deel
rivier: volume waterberging
1.2 MHW stand buiten as van
de rivier
1.3 Afvoerverdeling bij MHW
(bij Pannerdensche Kop en
IJsselkop)
Bergend: geen vermindering
bergend volume
Toename waterstand (bij 16.000
m³/s Boven-Rijn)
Project binnen enkele km splitsing:
verandering afvoerverdeling < 5
m³/s bij Boven-Rijn afvoer van
16.000 m³/s
13,14 cm
waterstandsdaling
bij rkm 916,4. 7 mm
opstuwing net
bovenstrooms
n.v.t.
Opstuwing van 4,1
cm langs de hoge
gronden in de
Amerongse
Bovenpolder. Langs
de Lekdijk ten
westen van
Amerongen is
sprake van
maximaal 2 cm
opstuwing.
De verandering in
afvoerverdeling bij
het splitsingspunt
IJsselkop is 2,1
m 3 /s.
Werktaakstelling
van 5,0 cm
wordt
gerealiseerd
n.v.t.
Opstuwing is
groter dan 1
mm. Bij de hoge
gronden zal dit
geen gevolgen
hebben voor het
achterland.
Verwaarloosbaar
effect op de
afvoerverdeling (<
5 m 3 /s)
1.4 Afvoerverdeling bij
normaal hoogwater (bij
Pannerdensche Kop en
IJsselkop)
Project verder weg: geen
verandering waterstand bij
splitsing
Verandering afvoerverdeling < 20
m³/s bij Boven-Rijn afvoer van
10.000 m³/s
De verandering in
afvoerverdeling bij
het splitsingspunt
IJsselkop is 0,4
m 3 /s.
Geen effect.
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 12 van 27

HINDER/SCH
ADE
MORFOLOGIE
2.1 Waterstanden en/of
inundatiefrequentie van de
uiterwaard
2.2 Stroombeeld in de
uiterwaard
2.3 Stroombeeld in hoofdgeul
bij de aan- en aftakking
van nevengeul
2.4 Afvoerverdeling bij
normaal hoogwater
2.5 Afvoerverdeling bij lage
afvoeren
3.1 Aanzanding en erosie van
het zomerbed (+ oevers)
3.2 Aanzanding en erosie van
uiterwaard en nevengeulen
Verandering waterstanden en/of
inundatiefrequentie bij afvoeren
die afhankelijk zijn van lokale
omstandigheden.
Verandering grootte en richting
stroomsnelheden bij Boven-Rijn
afvoer van 10.000 m³/s
Bankfull afvoer nevengeul < 50
m³/s: dwarsstroming vaarweg ≤
0,3 m/s
Bankfull afvoer nevengeul > 50
m³/s: dwarsstroming vaarweg ≤
0,15 m/s
Verandering afvoerverdeling bij
Boven-Rijn afvoer van 10.000 m³/s
Afwijking afvoerverdeling < 1 m³/s
bij Boven-Rijn afvoer van 1.020
m³/s (OLR)
Bij erosie:
- geen verlaging gemiddelde
bodemligging;
- geen oevererosie;
- beperkte ontgronding bij
constructies per hoogwater;
Bij sedimentatie:
- geen vermindering
vaargeulafmetingen bij lage tot
gemiddelde rivierafvoeren;
- geen verhoging MHW op lange
termijn;
In het algemeen:
- beperkte hinder door baggeren
en/of terugstorten en behouden
veiligheid scheepvaartverkeer;
- geen onacceptabele
terugschrijdende erosie of
sedimentatie i.v.m. risico
verandering afvoerverdeling bij
MHW of OLR.
Bij sedimentatie:
- beperkte sedimentatie t.o.v.
beheerskosten;
Bij erosie:
- geen ongewenste zijdelingse
verplaatsing van de nevengeul /
nevengeul minimaal 50 - 200 m
Door het minder ver
verlagen van de
zomerkade tot 8,1 m
+NAP i.p.v. 7,7 m
+NAP (VKV) blijft de
overstromingsfreque
ntie vrijwel gelijk
In de uiterwaard
nemen
stroomsnelheden op
verschillende
locaties toe.
Er is hier geen
sprake van een
nevengeul. De
dwarsstroming is
beperkt en vrijwel
overal < 0,15 m/s. Er
is er 1 locatie in het
projectgebied waar
de dwarsstroming >
0,15 m/s. Deze is
richting de
uiterwaard gericht.
Optimalisatiemogelij
kheden zijn
onderzocht.
Zie 2.1
Doordat onder deze
omstandigheden (Q
1.020 m 3 /s, stuwpeil
op nederrijn) de
verlaagde
zomerkade bij Elst
nog niet is
overstroomd zijn er
geen effecten van
de ingreep merkbaar
op de
afvoerverdeling.
In het zomerbed zijn
de veranderingen in
stroomsnelheid
beperkt waardoor er
slechts beperkte
effecten op
aanzanding en
erosie is. Minimale
vaardiepte van 3,5
m (bij Qbovenrijn =
3.500 m 3 /s) blijft
gehandhaafd.
Breedtegemiddelde
vaardiepte (bij
Qbovenrijn = 3.500
m 3 /s) blijft
gehandhaafd. Op
een locatie is sprake
van een
baggerbezwaar,
maar dat betreft een
verbetering van de
referentie.
De belangrijkste
aandachtspunten
betreffen de hoge
stroomsnelheden
die kunnen optreden
direct achter de
zuidwestelijke
zomerkade. Bij hoge
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Geen effect.
Door toepassen
van de huidige
kleiige
bovengrond
wordt een
situatie bereikt
gelijk aan de
huidige. Het
beheer dient
hierop te zijn
afgestemd.
Zeer beperkt.
Optimalisatie
door aanpassing
van het ontwerp
is niet mogelijk
binnen de eisen
van de
vraagspecificatie
.
Geen effect
Geen effect
Geen
baggerbezwaar
Door toepassen
van de huidige
kleiige
bovengrond
wordt een
situatie bereikt
gelijk aan de
huidige. Op
Pagina 13 van 27

van waterkering / geen
bodemerosie langs waterkering;
- stroomsnelheid nevengeul
bankfull < 0,3 m/s; geen
bodemerosie langs waterkering
Overzicht van de effecten van DO Elst op de aspecten van het rivierkundig beoordelingskader
afvoeren kan daar
enige erosie van de
uiterwaard en de
kade zelf verwacht
worden.
kritische punten
wordt extra
bescherming in
de vorm van
betonblokkenma
tten toegepast.
Het beheer dient
hierop te zijn
afgestemd.
Gevolgen voor overstromingen
Zoals in het rapport in bijlage 3 wordt aangegeven, worden in de huidige situatie, bij een waterstand van 14,80
m +NAP bij Lobith en een voorspelde verdere stijging van de afvoer, de coupures geopend. In de praktijk
zullen de polders dus niet in alle gevallen instromen wanneer een waterstand van 14,80 m +NAP bij Lobith
wordt bereikt. In de voorkeursvariant (VKV) is daar wel vanuit gegaan waardoor de zomerkade verlaagd kon
worden tot 7,7 m +NAP, de waterstand bij Elst die overeenkomt met 14,80 m +NAP bij Lobith, zonder dat
daarmee de overstromingsfrequentie toe zou nemen. Deze aanname bleek niet juist te zijn, bij deze hoogte
van de verlaagde kade neemt de overstromingsfrequentie in de praktijk juist toe.
Daarom is het definitief ontwerp (DO) op dit punt geoptimaliseerd, waardoor ten opzichte van de
voorkeursvariant de situatie verbeterd is en er ten opzichte van de huidige situatie er geen verslechtering
optreedt. De zomerkade wordt integraal verlaagd naar 8,1 m +NAP. Qua hoogte is dit circa 0,15 m boven het
laagste punt (7,95m +NAP) in de huidige zomerkade waardoor de overstromingsfrequentie niet toeneemt en
zelfs afneemt, zie ook de volgende tabel.
Waterstand Lobith Q Lobith (m 3 /s) Herhalingsfrequentie Waterstand Elst
14,80 7881 3 jaar 7,7
15,30 8681 >5 jaar 8,1
Herhalingstijden van verschillende afvoerniveaus
4.2. Chemische en ecologische kwaliteit
Algemene conclusie chemische en ecologische kwaliteit
Door het aanleggen van de kwelgeul in de Elster uiterwaarden inclusief een natuurvriendelijke oever, treedt
geen directe meerwaarde op voor de KRW-kwaliteitselementen van het watertype R7, waaronder het
waterlichaam Nederrijn, Lek is ingedeeld (langzaam stromende rivier/nevengeul op zand/klei). Laagfrequent
overstroomde kwelgeulen zijn echter juist kenmerkend voor de Nederrijn en de maatregel heeft dan ook wel
degelijk meerwaarde voor de kwaliteit van de uiterwaardwateren in dit waterlichaam. De maatregelen hebben
in die zin wel KRW-waarde, maar dit komt niet tot uitdrukking in de huidige maatlatten. De maatregel levert wel
een bijdrage aan de realisatie van de aquatische N2000-doelen. De kwaliteit van de kwelgeul bij Elst kan
verder geoptimaliseerd worden door de verbinding met de kwelgeul in de Amerongse Bovenpolder voor
organismen te verbeteren. De chemische kwaliteit van het oppervlaktewater van de Nederrijn blijft gelijk.
De ingreep obstakelverwijdering machinistenschool Elst is getoetst aan de volgende (beleids)documenten:
• Beheer- en ontwikkelPlan Rijkswateren (BPRW) 2010-2015;
• Kader Richtlijn Water (KRW);
• Nationaal Waterplan (NWP).
Het Beheer- en ontwikkelPlan Rijkswateren (BPRW) 2010-2015 beschrijft het beheer van de rijkswateren voor
de periode 2010-2015. Rijkswaterstaat voert het beheer uit. Het BPRW is opgesteld binnen de kaders van
Europese richtlijnen, nationale wetgeving en nationaal beleid. Onderdeel van het BPRW is een gebiedsgericht
programma waarin de beheeropgave is opgenomen van Waterbeheer 21e eeuw (WB21), Kaderrichtlijn Water
(KRW) en Natura-2000. In de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) is voor rivieren en kanalen de doelstelling
vastgelegd dat in 2015 het oppervlaktewater een goede chemische en ecologische kwaliteit heeft bereikt. De
KRW eist ook dat de chemische en ecologische kwaliteit niet achteruitgaan. In het Besluit kwaliteitseisen
monitoring water 2009 (Bkmw 2009 2 ) zijn ter implementatie van de KRW eisen gesteld waaraan de kwaliteit
van het oppervlaktewater in beginsel moet voldoen.
2 Bkmw (2009). http://wetten.overheid.nl/BWBR0027061/geldigheidsdatum_31-05-2012#BijlageI
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 14 van 27

Rijkswaterstaat heeft het bereiken van de KRW-doelstellingen uitgewerkt in het BPRW. Dit is een wettelijke
verplichting. Bij de totstandkoming van het BPRW is getoetst aan de KRW en aan het Bkmw. Een projectplan
als bedoeld in de Waterwet moet aan het BPRW worden getoetst.
Het Nationaal Waterplan NWP (RWS 2009 3 ) beschrijft de maatregelen die in de periode 2009-2015 genomen
moeten worden om Nederland ook voor toekomstige generaties veilig en leefbaar te houden en de kansen die
water biedt te benutten.
Chemische kwaliteit
De fysische en chemische waterkwaliteit in de Nederrijn wordt vooral bepaald door het aangevoerde
rivierwater vanuit de Rijn. De invloed van de aan van een kwelgeul in de uiterwaarden van Elst is hieraan
ondergeschikt. De wijze van uitvoering zal moeten voldoen aan diverse eisen uit vergunningen, besluiten en
algemene regels. Op deze wijze wordt er op toegezien dat het hele proces, van ontgraven tot toepassen, op
een verantwoorde wijze wordt uitgevoerd. Afhankelijk van de wijze van uitvoering kan een Watervergunning
benodigd zijn voor lozingsaspecten (zoals depots, retourwaterlozingen, etc.). Dit is afhankelijk van de wijze
van uitvoering door de aannemer en zal in de uitvoeringsfase worden bepaald.
Ecologische kwaliteit
Tijdens de uitvoering zijn negatieve effecten, ondanks zorgvuldig werken, niet geheel uit te sluiten. Hiervoor is
een vergunning in het kader van de Natuurbeschermingswet aangevraagd en een ontheffing voor de Flora- en
faunawet. De werkzaamheden worden uitgevoerd conform de voorschriften uit deze vergunning en ontheffing.
Daarmee wordt gewaarborgd dat negatieve effecten zoveel mogelijk worden voorkomen of gemitigeerd, en
geen onaanvaardbare negatieve effecten optreden.
KRW-toets
In de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) is voor rivieren en kanalen de doelstelling vastgelegd dat in 2015
het oppervlaktewater een goede chemische en ecologische kwaliteit heeft bereikt. De KRW eist ook dat de
chemische en ecologische kwaliteit niet achteruitgaan. In het Besluit Kwaliteitseisen en Monitoring Water
(Bkmw) zijn ter implementatie van de KRW eisen gesteld waaraan de kwaliteit van het oppervlaktewater in
beginsel moet voldoen. Het projectgebied ligt in het zogenaamde ‘KRW-waterlichaam’: Nederrijn/Lek
(NL93_7).
Dit waterlichaam is gedefinieerd als een sterk veranderd waterlichaam van het riviertype R7, met veel andere
doelen. Deze doelen zijn: ‘scheepvaart, waterbeheersing, drinkwatervoorziening via de IJssel, veiligheid,
landbouw, industrie, infrastructuur en wonen’ en ‘bescherming buitendijks land tegen erosie’. Omdat deze
doelen om technische en financiële redenen niet op een andere voor het milieu gunstigere manier bereikt
kunnen worden, zijn ze als irreversibel betiteld en hoeven niet verwijderd te worden. Met als gevolg dat het
waterlichaam niet meer aan een natuurlijke referentie getoetst (Goede Ecologische Toestand = GET) hoeft te
worden maar aan een afgeleide daarvan (Goed ecologisch Potentieel= GEP). Vanuit de Europese
Kaderrichtlijn Water zijn chemische en ecologische doelen opgesteld voor dit waterlichamen. Aan deze doelen
zit een resultaatverplichting: in 2015 of eventueel 2027 dienen de doelen van de Kaderrichtlijn Water behaald
te zijn.
Vanuit de Waterwet (Besluit kwaliteitseisen en monitoring water (Bkmw), 2009) is er een wettelijke verplichting
om nieuwe ruimtelijke ingrepen in KRW-waterlichamen te toetsen aan de ecologische KRW-doelen. Dit is een
onderdeel van de toetsing aan de doelstellingen van de Waterwet.
Om met de daadwerkelijke uitvoeringsmaatregelen te kunnen starten, moet een KRW-waterkwaliteitstoets
ecologie uitgevoerd worden. De waterkwaliteitstoets bepaalt per stap of de geplande uitvoeringsmaatregelen
een negatief effect kunnen hebben op het behalen van de KRW-doelen in de betreffende waterlichamen voor
de biologische kwaliteitselementen (in dit geval macrofyten, macrofauna en vis).
De uiterwaardvergraving Elst is een Ruimte voor de Rivier (RvR) maatregel met positieve effecten op de KRW
doelstellingen en als zodanig opgenomen als een ecologische KRW maatregel in het Beheer – en
Ontwikkelingsplan Rijkswateren 2010-2015 in bijlage 13 (RWS 2009 4 ). Hierin is het project als volgt
beschreven: Optimalisatie PKB Ruimte voor de Rivier, Machinistenschool Elst, verlengen kwelgeul
Amerongen-Elst resulterend in 0,5 km leefgebied. Ook in het Brondocument Nederrijn/Lek (RWS 20095) staat
de maatregel x2356_6c in tabel 4.2 beschreven als zodanig beschreven.
3 RWS (2009). Nationaal waterplan 2009-2015.
4 RWS (2009). Programma Rijkswateren 2010-2015; Uitwerking waterbeheer 21e eeuw, Kaderrichtlijn water en Natura
2000, Beheer – en Ontwikkelingsplan Rijkswateren 2010-2015, december 2009.
5 RWS (2009). Brondocument waterlichaam Nederrijn Lek (NL93_7); Doelen en maatregelen rijkswateren
Ministerie van VenW, Rijkswaterstaat.
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 15 van 27

MIRT en/of BPRW toetsing?
Het uiteindelijke ontwerp voor de Elst wijkt niet wezenlijk af van de plannen zoals in het BPRW opgenomen. De
toetsingsschema’s van de BPRW-toets kunnen nu ‘relatief gemakkelijk’ doorlopen worden, omdat er bij KRWmaatregelen
toch een uitgebreide toets (MIRT-toets) gedaan wordt op positieve effecten.
Kwelgeul
Er komt in totaal bijna 2,5 ha geïsoleerd water bij met een moerassige oever (0,2 ha). Dit heeft meerwaarde
voor soorten van laagdynamisch water en soorten die aan kwel gebonden zijn. Dit zijn specifiek doelstellingen
voor dit deel van de Nederrijn, waar ingezet wordt op laagdynamische natuurwaarden. Dit geldt zowel voor vis
(bijv. de Grote modderkruiper) als voor macrofyten (bijv. Wwaterviolier) en macrofauna (bijv. Glassnijder).
Zolang geen meetpunten voor de KRW-monitoring in de kwelgeul liggen, zullen de positieve effecten echter
niet terug te zien zijn in de EKR-score voor dit waterlichaam, omdat deze soorten zich niet in de rivier zelf
ophouden. Ook is er geen verbinding (vistrap) met de rivier, waardoor soorten uit de kwelgeul de rivier niet
kunnen bereiken (en andersom). De verbinding met de kwelgeul in de Amerongse bovenpolder is suboptimaal:
de stuw op de overgang is niet passeerbaar voor vis en macrofauna. Door de stuw passeerbaar te maken
hebben organismen (met name vis) een veel grotere kwelgeul tot hun beschikking en neemt de draagkracht en
kwaliteit van systeem toe.
Toegevoegde waarde hebben met name ook de zeer flauwe moerassige oevers, waar oeverplanten tot
ontwikkeling kunnen komen. Hierdoor neemt de kwaliteit in de geul toe ten opzichte van de huidige situatie. Dit
is ook positief voor de soortdiversiteit (en dichtheid) van de kwaliteitselementen macrofauna en vis.
Kenmerkende (reofiele) riviersoorten profiteren nauwelijks van de ingrepen, omdat de stroomsnelheid in de
kwelgeul laag is en de uitwisseling met de hoofdstroom (overstromingsfrequentie) in het gebied niet toeneemt.
Limnofiele soorten, die ook onderdeel uitmaken van de maatlat voor R7, profiteren wel van de ingrepen, maar
er is door de lage overstromingsfrequentie van de uiterwaard (eens per 4/5 jaar) weinig mogelijkheid voor
uitwisseling met de rivier. Daardoor dragen de maatregelen niet significant bij aan de KRW-doelen voor R7. Als
de overstromingsfrequentie van de uiterwaarden toe zou nemen door de kades verder te verlagen, zou de
maatregel meer effect hebben op de visstand in de rivier zelf (meer uitwisseling met de rivier). Ook kan de
uitwisseling met de rivier verbeterd worden door een vistrap bij de aansluiting met de kwelgeul in de
Amerongse Bovenpolder aan te leggen. Deze kwelgeul heeft benedenstrooms een open verbinding met de
Nederrijn.
De voorgenomen ingrepen hebben geen direct effect op de KRW-doelen voor watertype R7, maar
laagfrequent overstroomde kwelgeulen zijn juist wel kenmerkend voor het gestuwde riviersysteem van de
Nederrijn. De maatregel heeft dan ook wel degelijk meerwaarde voor de kwaliteit van de uiterwaardwateren in
dit waterlichaam. In die zin hebben ze ook KRW-waarde, maar dit komt niet tot uitdrukking in de huidige
maatlatten voor dit watertype.
Aanleg stuw in de watergang ten behoeve van de KRW opgave
Met de aanleg van de stuw in de watergang zal niet eerder worden gestart dan nadat ter beoordeling van de
beheerder (bevoegd gezag van dit projectplan; Rijkswaterstaat Oost-Nederland) met een nadere
onderbouwing is aangetoond of en op welke wijze de stuw passeerbaar zal zijn voor vissen. Uitgangspunt
daarbij is om gelet op de KRW-opgave de stuw voor zoveel mogelijk als zodanig aangepast uit te voeren.
Kadeverlaging
Kadeverlaging heeft in dit geval geen effect op KRW-waarden omdat de overstromingsfrequentie niet toeneemt
ten opzichte van de huidige situatie.
Uiterwaardverlaging
Het effect van uiterwaardverlaging hangt samen met kadeverlaging. Een verlaagde uiterwaard overstroomt
vaker. Voor bepaalde vissoorten kan dit gunstig zijn, omdat ze bijvoorbeeld paaien op ondergelopen grasland.
Ook zal dit leiden tot een bepaald vegetatietype dat bestand is tegen frequenter overstromen. Voor
geïsoleerde plassen is frequenter overstromen niet altijd gunstig als er macrofyten van laagdynamische
situaties in groeien. In dit geval zal de uiterwaardverlaging echter weinig effect hebben op de KRW-waarden,
omdat de overstromingsfrequentie niet toeneemt en relatief laag blijft (1x per 4/5 jaar). Wel is een groter deel
van de uiterwaard inundeerbaar, wat in principe de functie als paaigebied voor bepaalde soorten iets kan
verbeteren. De combinatie met de aanwezige kwelgeul is waardevol (bij terugtrekkend water kunnen de vissen
hierin terecht).
Verflauwen rivieroevers
De oevers van de rivier worden flauwer afgewerkt, wat in potentie meer ondiep stromend water oplevert. De
ingreep vindt echter plaats tot op gemiddeld stuwpeil (6m+ NAP), dus levert voor de KRW-kwaliteitselementen
nauwelijks meerwaarde. De verlaagde oevers staan weliswaar iets vaker onder water (1 x per jaar), maar dit is
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 16 van 27

te weinig is om een significante rol te kunnen spelen als ondiep stromend water dat ecologisch relevant is.
Door deze ingreep komt mogelijk wel iets meer zandig sediment aan de oppervlak en beschikbaar voor
morfologische processen, maar hoeveel areaal dit oplevert hangt af van de dikte van de kleiige toplaag.
Overigens blijft de morfologische activiteit langs de Nederrijn beperkt, vanwege onvoldoende peilfluctuaties.
KRW toetsing
Voor de KRW kwaliteitselementen (macrofauna en vis) hebben de ingrepen een beperkte meerwaarde. Voor
zover bekend is er geen invloed op geplande of reeds uitgevoerde KRW-maatregelen te verwachten. De
ingrepen vinden grotendeels plaats buiten bestaande ecologisch relevante arealen voor de KRW, er is dan ook
geen afname van ecologisch relevante arealen te verwachten wel een lichte toename.
KRW toets
deeltoets 1 0
deeltoets 2 0
1. verlies aan/effect op ecologisch relevant areaal waterplanten: 0
(-/+ en bandbreedte) oeverplanten: + effect, kleine toename
areaal
macrofauna: + effect, kleine toename areaal
Elst
vis: + effect, kleine toename areaal
2. effect op R7 stuurvariabelen en maatlatten nee, naar verwachting alleen lokale effecten
Samenvatting en toelichting resultaten KRW-toetsing Elst. 0 = geen e!ect op KRW-doelen waterlichaam, - = negatief effect op KRWdoelen.
4.3. Maatschappelijke functies
In het Beheer en ontwikkelplan Rijkswateren zijn de maatschappelijke gebruiksfuncties gedefinieerd, zijnde
scheepvaart, natuur, drinkwater, recreatie, visserij en zwemwater. De functies drinkwater en zwemwater zijn bij
het project ‘Vier maatregelen Nederrijn, obstakelverwijdering machinistenschool Elst’ niet van toepassing. De
effecten op natuur, recreatie, scheepvaart en visserij worden hierna in grote lijnen beschreven.
4.3.1. Natuur
Als gevolg van het slopen van de steenfabriek, het saneren van het terrein van de steenfabriek en het
verdwijnen van bedrijfsactiviteiten in het gebied, profiteren de natuurwaarden in het gebied. De te vergraven
watergang krijgt een natuurvriendelijke oever.
Binnen het project wordt naast hardhoutooibos ook omstandigheden gecreëerd om zachthout ooibos te laten
ontwikkelen. Zachthout ooibos wordt gekenmerkt door zachthout soorten als wilgen en populieren. Kieming
van deze soorten is afhankelijk van de aanwezigheid van zandige strandjes. Zachthout ooibossen blijven enkel
gehandhaafd op plekken die regelmatig (maximaal 30 dagen per jaar) overstromen door rivierwater. Het water
mag enkele meters hoog komen, maar daarna dient ook weer een snelle uitdroging plaats te vinden. Het
ontwerp houdt hier rekening mee en zorgt dan voldaan wordt aan de criteria om zachthout ooibos te realiseren.
Om de effecten van de uit te voeren maatregelen op natuur te kunnen bepalen, is een voortoets op het gebied
van flora- en fauna en een passende beoordeling in het kader van de Natuurbeschermingswet uitgevoerd.
Deze rapporten zijn als bijlage 6 bijgevoegd bij onderhavige aanvraag.
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 17 van 27

Voor de verdere afweging van de effecten op de natuur wordt u verwezen naar de ontwerpbesluiten op de
vergunning/ontheffingaanvragen ingevolge de Natuurbeschermingswet en de Flora- en faunawet, die
gelijktijdig met dit projectplan ter inzage worden gelegd.
4.3.2. Recreatie
Van belang voor recreanten zijn de veiligheid en toegankelijkheid van water en oevers, de waterkwaliteit en de
belevingswaarde van het gebied.
Door de aanleg van een halfverhard pad voor wandelaars en fietsers dat de N225, parkeerplaats en weide
verbindt met de uiterwaard en de brug die tegelijkertijd uitzichtpunt is verbeteren de recreatieve mogelijkheden
van het gebied en worden de landschap- en belevingswaarden vergroot. De aanleg van de passantensteiger
verbeterd de toegankelijkheid en het recreatieve gebruik van het water en de oever.
Door de aanleg van struinpaden over de zomerkade en vanaf de langzaamverkeersbrug tot bovenop de terp
vergroot de toegankelijkheid van het gebied, en maakt het mogelijk om de toekomstige horecagelegenheid te
bezoeken. Doordat een parkeerplaats aangelegd wordt is het gebied voor recreanten die met de auto komen
ook beter bereikbaar.
4.3.3. Visserij
Het uitvoeren van het project heeft geen wijzigingen in mogelijkheden voor de visserij tot gevolg. Wel behoort
recreatief vissen vanaf de passantensteiger tot de nieuwe mogelijkheden.
4.3.4. Scheepvaart
De maatregel bij Elst leidt tot veel waterstandsdaling. Voor de effecten op de scheepvaart wordt verwezen
naar bijlage 3 ‘ Hydraulisch en morfologisch rapport.’
Als gevolg van de maatregel zal het stromingsgedrag in het zomerbed wijzigen vanaf het moment dat de
verlaagde zomerkade overstroomt en de uiterwaard gaat mee stromen. Op de locaties waar water de
uiterwaarden in- of uitstroomt treedt dwarsstroming op. De scheepvaart heeft last van dwarsstroming wanneer
deze plotseling optreedt en daarom worden er eisen gesteld aan de grootte van de dwarsstroming (in. het
Rivierkundig beoordelingskader)De grootste effecten treden op bij in- en uitstroomopeningen van nevengeulen
totdat ‘bankfull’ niveau wordt bereikt. Daarna gaat de hele uiterwaard in principe mee stromen en neemt de
kans op plotseling optredende dwarsstroming af.
Bij Elst is er geen sprake van nevengeulen. In feite wordt over een vrij lang traject de oever/zomerkade
verlaagd en zou plotseling optredende dwarsstroming geen probleem moeten zijn. Omdat er wel veel
rivierverruiming optreedt en er meer water de uiterwaard instroomt t.o.v. de referentiesituatie is er voor deze
locatie toch gekeken wat de effecten van dwarsstroming zijn. Dit is gedaan voor de volgende afvoeren:
- 6.000 m 3 /s: om te kijken hoe de dwarsstroming in de huidige situatie is. De toekomstige situatie is bij
deze afvoer niet wezenlijk anders;
- 9.000 m 3 /s: De kade zal overstromen bij een afvoer bij Lobith van circa 8.680 m 3 /s. Bij hogere afvoeren
zal deze ingreep dus merkbaar zijn;
- 10.000 m 3 /s: Bij deze afvoer zijn de meeste zomerkaden in de uiterwaarden overstroomd. Daardoor zal
bij hogere afvoeren de dwarsstroming niet veel meer wijzigen. Een afvoer van 10.000 m 3 /s wordt
daarom representatief geacht voor het bepalen van de effecten op dwarsstroming bij hogere
afvoeren.
De dwarsstroming is bepaald ter plaatse van de normaallijn. De wijze van berekening en nadere informatie is
opgenomen in bijlage 3, paragraaf 5.6. Uit deze berekeningen blijkt dat bij een Bovenrijn-afvoer van 6.000 m 3 /s
vrijwel geen verschillen optreden in dwarsstroming tussen de referentiesituatie en de toekomstige situatie bij
Elst. . De grootte van de dwarsstroming is over het algemeen lager dan de norm van 0,15 m/s
Bij een Bovenrijn-afvoer van 9.000 m 3 /s blijken er grotere verschillen op te treden tussen de referentiesituatie
en DO Elst. Op één locatie is de dwars stroming ten opzichte van de huidige situatie met circa 0,04 m/s
toegenomen van 0,13 tot 0,17 hetgeen 0,02 m/s boven de norm van 0,15 m/s ligt. Zie figuur: 0-1
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 18 van 27

0-1 Dwarsstroming bij 9000 m3/s voorliggend DO
Ondanks dat deze dwarsstroming in de richting van de uiterwaard wijst en daardoor minder gevaarlijk is (bij
dwars stroming richting zomerbed bestaat de mogelijkheid dat schepen in aanvaring kunnen komen met
tegenliggers, dat is hier niet het geval), is dit wel een aandachtspunt. Om die reden is onderzocht of door
aanpassingen van het ontwerp deze lokale dwarsstroming, die dus toeneemt tot boven de norm, beperkt kan
worden.
Meerdere optimalisaties om de dwarsstroming te voorkomen zijn onderzocht. Hierbij is gekeken naar:
• Ophogen van delen van de zomerkade om zo de stroombanen beter te verdelen. Dit is twee keer
doorgerekend (met de verhoging op verschillende plaatsen) zonder effect.;
• Ophogen van de rivieroever om de stroombanen langer/meer parallel te laten lopen aan de as van de rivier.
Dit is éénmaal doorgerekend waarbij een knik in de rivieroever is gebracht op ongeveer de helft van de
afstand tussen waterlijn en teen zomerkade. Dit had een marginaal effect van circa 0,0031 m/s. Zie figuur
0-2. Verder doorrekenen wordt derhalve niet meer zinvol geacht;
0-2 Dwarsstroming bij 9000 m3/s geoptimaliseerd DO
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 19 van 27

Er blijken dus geen mitigerende maatregelen mogelijk te zijn waarbij de grootte van de dwarsstroming wordt
verminderd, zonder grootschalige afwijking van de voorkeursvariant. In dit specifieke geval wordt deze geringe
overschrijding (van ca. 15%) toelaatbaar geacht met de volgende motivatie:
- de overschrijding treedt alleen op bij hoge afvoeren (bij afvoeren tot 8000 m3/s blijft de dwarsstroom
wel onder het criterium);
- de toename van de dwarsstroom is gelijkmatig verdeeld over de zomerkade;
- de dwarsstroom piek betreft een kribneer die samen hangt met de geometrie van de bestaande (en te
handhaven) kribvakken.
De huidige vaarwegmarkering (onder andere de kribbakens) wordt in stand gehouden en in voorkomende
gevallen aangepast aan de nieuwe situatie.
4.3.5. Landbouw
Binnen het plangebied vindt op dit moment geen agrarisch gebruik plaats, de maatregelen hebben derhalve
geen effect op landbouw.
4.4. Conclusie toetsing doelstellingen Waterwet
De uitvoering van dit plan is in overeenstemming met de doelstelling van de Waterwet.
Ten aanzien van de dwarsstroming heeft overleg met Rijkswaterstaat plaatsgevonden. waaruit de conclusie is
getrokken dat geen verdere mitigerende maatregelen mogelijk te zijn waarbij de grootte van de dwarsstroming
wordt verminderd. In dit specifieke geval wordt derhalve deze geringe overschrijding (van ca.0,02 m/s zijnde ca
15%) toelaatbaar geacht.
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 20 van 27

5. Wijze van uitvoering
5.1. Wijze van uitvoering; kaders en uitgangspunten
De wijze waarop de benodigde werkzaamheden worden uitgevoerd voldoet aan de zorgplichtbepalingen zoals
genoemd in artikel 6.8 en 6.9 van de Waterwet en artikel 6.15 van het Waterbesluit. In dit hoofdstuk wordt de
wijze van uitvoering verder toegelicht.
5.1.1. Planologische inpassing en plan-MER
Op grond van de Wet ruimtelijke ordening (Wro) is voor het gebied waar het project zal worden uitgevoerd het
bestemmingsplan Buitengebied Rhenen 2010 vastgesteld. De voorgenomen activiteit past niet binnen het
geldende bestemmingsplan. Om de voorgenomen activiteit planologisch mogelijk te maken, wordt een nieuw
bestemmingsplan voor het plangebied gemaakt.
Het projectplan waterwet is een m.e.r-beoordelingsplichtig besluit op grond van categorie D3.2 van het Besluit
m.e.r.: ‘ De aanleg, wijziging of uitbreiding van werken inzake kanalisering of ter beperking van
overstromingen, met inbegrip van primaire waterkeringen en rivierdijken’, Voor het projectplan waterwet wordt
geen m.e.r.-beoordelingsbesluit genomen. Er wordt direct een plan-MER gemaakt, omdat dit ook al nodig is
voor het bestemmingsplan en de ontgrondingenvergunning. Voor wat betreft de toetsing van de effecten aan
de hoofddoelen van de Waterwet wordt verwezen naar Hoofdstuk 4 van dit projectplan.
Procedure plan-MER
De Notitie Reikwijdte en Detailniveau is ingediend bij het bevoegd gezag (december 2011). Deze is gedurende
4 weken ter inzage gelegd. In deze 4 weken heeft een ieder de mogelijkheid om op de Notitie Reikwijdte en
Detailniveau te reageren met opmerkingen over wat in het MER moet worden onderzocht. Op deze Notitie zijn
2 reacties ontvangen. Deze reacties zijn in het MER verwerkt.
Na beoordeling en aanvaarding van het MER door het bevoegd gezag wordt het MER openbaar gemaakt
middels een publicatie. Op het MER is gedurende zes weken inspraak mogelijk. In deze weken kan een
ieder een reactie kenbaar maken op het MER. Gedurende deze zes weken kunnen ook de wettelijke
adviseurs advies uitbrengen over het MER. Het MER wordt door de Cie-m.e.r. getoetst op de wettelijke
eisen, juistheid en volledigheid. De inspraakreacties zullen door de Cie-m.e.r. worden betrokken bij de
beoordeling van het MER. Als uitgangspunt voor de toetsing geldt dat het MER voldoende gegevens
moet bevatten om tot besluitvorming met betrekking tot de vergunningverlening over te kunnen gaan.
Het eindoordeel van de Cie-m.e.r. wordt, nadat dit is besproken met het bevoegd gezag, neergelegd in
een toetsingsadvies. Mede op basis van de resultaten van inspraak en advies en met inachtneming van
het MER stelt het bevoegd gezag het bestemmingsplan uiteindelijk vast.
Zowel het bestemmingsplan als het plan-MER gaan gelijktijdig met dit projectplan en de overige
ontwerpbesluiten via de coördinatieregeling in procedure.
5.1.2. Relatie met andere vergunningen
Om het project te kunnen uitvoeren zijn er diverse andere vergunningen en relevante besluiten benodigd. De
‘hoofdbesluiten’ waarvoor het besluit genomen wordt door een andere instantie dan de gemeente, worden via
de coördinatieregeling uit de Wro, artikel 3.33 in procedure gebracht.
Het betreft de volgende vergunningen:
• Ontgrondingenvergunning;
• Vergunning op basis van de Natuurbeschermingswet (inclusief passende beoordeling);
• Watervergunning (voor de wijzigingen die geen onderdeel uitmaken van de waterstaatswerken, het
bevoegd gezag is Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden);
• Ontheffing provinciale landschapsverordening;
• Bestemmingsplan;
• Plan-MER.
De vergunningen waarvoor de gemeente Rhenen bevoegd gezag is worden gecoördineerd middels de
coördinatieregeling, artikel 3.30 Wro. Het betreft hier de volgende vergunningen:
• Omgevingsvergunning voor bouwen, uitvoeren van werkzaamheden, kappen van bomen;
• Bestemmingsplan;
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 21 van 27

Reeds verleend zijn de volgende vergunningen:
• Omgevingsvergunning voor de sloop van de steenfabriek;
• Watervergunning voor de aanleg van een laad- en losvoorziening bij de steenfabriek;
• Ontheffing Rijnvaartpolitieregelement voor scheepvaartverkeer voor het gebruik van deze loswal
• Omgevingsvergunning voor het bouwen van een vleermuisverblijf en het uitvoeren van
aanlegwerkzaamheden.
Overig aan te vragen vergunningen ten behoeve van de realisatie van het project zijn:
• Het saneringsplan voor het terrein van de steenfabriek;
• Flora- en faunaontheffing.
Deze toestemmingen worden in een separate, reguliere procedure aangevraagd. Het bevoegd gezag voor het
saneringsplan is de provincie Utrecht. Het bevoegd gezag voor het vleermuisverblijf en het uitvoeren van
aanlegwerkzaamheden is de gemeente Utrechtse Heuvelrug.
Met alle bevoegde instanties is vooroverleg gevoerd op basis van het Voorontwerp en afgerond op basis van
het definitief ontwerp. Voor zover nu bekend zijn alle voorgestelde maatregelen vergunbaar. Alleen vanuit de
Nbw-vergunning van de provincie wordt een beperking opgelegd aan de openstelling van het wandelpad over
de zomerkade in verband met een mogelijke verstoring voor broedvogels.
Om de effectiviteit van de maatregel te borgen is geanalyseerd of er lopende vergunningen zijn die aan de
vergunninghouders het recht geven om activiteiten te ontwikkelen welke de beoogde waterstandsdaling geheel
of gedeeltelijk teniet doen.
Voor dit project is één bestaande waterwetvergunningen geïdentificeerd. Bij beschikking van 15-9-2008, nr.
8500173074/WSR 1119 is aan Dienst Landelijk Gebied Utrecht vergunning verleend voor het maken en
behouden van een natuurlijk ingerichte rivierkwelgeul in de Amerongse Bovenpolder, in het rivierbed aan de
rechteroever van de Neder-Rijn tussen kmr 916.730 en 922.500 in de gemeente Utrechtse Heuvelrug.
Onderdeel van deze vergunning is de realisatie van een hoogwatervluchtplaats is destijds de stroomluwte van
de steenfabriek. Deze hoogwatervluchtplaats zal op een andere locatie gerealiseerd dienen te worden om de
effectiviteit van de maatregel “Obstakelverwijdering machinistenschool Elst” niet te niet te doen. In het kader
van het project Amerongse Bovenpolder vindt overleg plaats met Dienst Landelijk Gebied om tot een nieuwe
locatie te komen.
5.2. Globale uitvoeringsplannen
De werkzaamheden zullen in het najaar van 2012 starten. Uiterlijk eind 2013 zullen alle werkzaamheden
afgerond zijn, waardoor het gewenste veiligheidsniveau bereikt is en de ruimtelijke kwaliteit verhoogd is.
5.3. Uitvoering en zorgplicht
Er wordt uitgegaan van de volgende fasering voor het uitvoeren van de werkzaamheden voor de locatie Elst.
• Voorafgaand aan de werkzaamheden beschreven in dit projectplan, is reeds de bestaande steenfabriek
gesloopt.
• De hooggelegen weide wordt eerst geëgaliseerd en de te verwijderen bomen worden gekapt. Vervolgens
wordt de parkeerplaats ingericht en nieuwe bomen geplant.
• De laaggelegen weide en de watergang worden ontgraven. Door deze vergraving ontstaat er meer ruimte
voor de rivier waardoor een hoger veiligheidsniveau bereikt wordt. Rondom het voormalig fabrieksterrein
wordt in eerste instantie een gedeelte van het bestaande maaiveld niet afgegraven, zodat er een natuurlijke
waterkering ontstaat. Dit blijft behouden tijdens de uitvoering van de werkzaamheden, om het gebied te
beschermen tegen hoog water. Op het moment dat de toekomstige grasmat voldoende erosiebestendig is,
wordt dit maaiveld ook verlaagd. Zie voor de fasering ook de tekening met nummer NR-TEK-SIT-360 1A. in
de bijlagen.
• De hiervoor genoemde objecten worden aangelegd in het voormalige tasveld van de steenfabriek. Hierbij
komt bij het ontgraven zowel puin als zand vrij. Dit materiaal wordt eerst gezeefd, het afgezeefde puin
wordt vervolgens gebroken. Het resulterende puin en het zand wordt verkocht of elders binnen of buiten het
project gebruikt.
• De oevers van de Rijn worden licht afgegraven en de bestaande (zomer) kade wordt iets verlaagd, zonder
de overstromingsfrequentie van het achterliggende gebied aan te verhogen.
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 22 van 27

• Diverse bomen en struiken worden gekapt, verder wordt het terrein ingezaaid met een grasmengsel.
• De bestaande watergang wordt verbreed en deels ingericht als natuurvriendelijke oever.
• Inrichtingselementen zijn de bestaande schoorsteen van de oude steenfabriek, een passantensteiger en
een langzaamverkeersbrug.
De aannemer is, namens Rijkswaterstaat, gehouden aan de zorgplicht zoals aangegeven in artikel 6.8 van de
Waterwet, artikel 6.15 van het Waterbesluit en de artikelen 6.8 t/m 6.9 van de Waterregeling.
Periode van dijksluiting
In de periode van dijksluiting wordt de kade in Elst verlaagd.
5.4. Kabels en leidingen
Binnen het projectgebied liggen een aantal bestaande kabels en leidingen, in eigendom en/of beheer van
derden, die opgeruimd of verplaatst gaan worden, alvorens het project daadwerkelijk gerealiseerd wordt.
Uitgangspunten zijn dat de opruiming, verplaatsing en verlegging grotendeels voor de realisatie van de
waterstaatswerken plaatsvindt en dat de beheerders c.q. eigenaren zelf verantwoordelijk zijn voor het
aanvragen en verkrijgen van de benodigde vergunningen van het bevoegd gezag. Nadere detaillering van de
kabels en leidingen heeft plaatsgevonden in het Definitief Ontwerp. Rijkswaterstaat draagt zorg voor de
opdrachtverstrekking aan de nutsbedrijven. Dit betekent dat met betrekking tot de kosten van deze
verleggingen in principe de ‘Compensatieregeling verleggen kabels en leidingen in en buiten
Rijkswaterstaatwerken en spoorwegwerken 1999’ van toepassing is. In bijlage 2 is een tekening met de
aanwezige kabels en leidingen gevoegd.
5.5. Archeologie
Binnen het plangebied zijn (verstoorde) uiterwaardafzettingen aanwezig, waaronder beddingafzettingen. Er zijn
geen aanwijzingen dat zich binnen het plangebied, of tenminste binnen de geboorde diepte, een (intacte)
oeverwal of restgeul of strang bevindt. Het noordelijke deel van het gebied heeft geen archeologische
verwachtingswaarde, het zuidelijk deel kent wel een archeologische verwachtingswaarde. Tijdens
veldonderzoek zijn in het plangebied geen vindplaatsen aangetroffen (Oranjewoud, 3 maart 2011,
Archeologische Rapporten Oranjewoud 2011/14).
In het plangebied zijn geen archeologische monumenten aanwezig. Wel vinden vergravingen plaats in gronden
met een middelhoge trefkans voor archeologische waarden. Het gaat om de vergravingen ter plaatse van de
zomerkade en bij de steenfabriek. Echter, tijdens veldonderzoek in 2011 zijn in het plangebied geen
vindplaatsen aangetroffen (Oranjewoud, 3 maart 2011, Archeologische Rapporten Oranjewoud 2011/14).
5.6. Niet gesprongen explosieven
In 2011 is een onderzoek uitgevoerd naar niet gesprongen explosieven in het projectgebied.
Uit dit onderzoek is gebleken dat de aanwezigheid van niet gesprongen explosieven geen belemmering vormt
voor het uitvoeren van de voorgenomen ingrepen in het gebied. Een vervolgonderzoek is niet noodzakelijk.
5.8. Beheer en onderhoud
Het beheer en onderhoud is beschreven in het ‘Beheer en Onderhoudsplan, wat is terug te vinden in bijlage 4.
De beheerruimte is toegelicht in paragraaf 4.1 van dit projectplan. Het beheerplan zal grotendeels worden
uitgevoerd door Utrechts Landschap, in samenhang met het beheer van de Amerongse Bovenpolder. Door
middel van dit beheerplan is invulling gegeven aan de eisen en doelstellingen vanuit het definitieve
planontwerp en de wettelijke vereisten die aan het beheer van delen van het plangebied gesteld worden om te
komen tot een zodanig beheer dat de PKB-doelstellingen permanent worden behaald. In de voorbereiding- en
uitvoeringsfase is Rijkswaterstaat verantwoordelijk voor het uitwerken van het Beheer- en Onderhoudsplan. In
deze periode worden ook de definitieve afspraken over het beheer en onderhoud vastgelegd in
beheerovereenkomsten.
Samenvattend gesteld richt het beheer en onderhoud zich binnen de functie veiligheid op het in stand houden
van rivierverruiming. Vegetatie- en sedimentbeheer zijn hierbij bepalend.
Op basis van het ontwerp (inrichtingskaart) blijkt dat voor Elst wordt voldaan aan de taakstelling voor
waterstandsverlaging. Dit betekent dat er 0,14 cm beheerruimte aanwezig is (zie paragraaf 4.1). Er wordt voor
het grootste deel van het gebied uitgegaan van beheer in de vorm van natuurlijk grasland en productie
grasland. Voor de winter (hoogwaterseizoen) dient de vegetatie gemaaid te worden. Op plaatsen waar dit
vanuit hoogwaterveiligheid mogelijk is, zijn ‘ruwere’ vegetatietypen toegestaan. De maximale verruiging van de
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit Pagina 23 van 27
Datum 23-07-2012

vegetatie die mag optreden is weergegeven op de interventiekaart. Deze dient (in combinatie met het beheeren
onderhoudsplan) dan als toetsinstrument voor het waarborgen van de taakstelling.
5.9. Bodem
De locatie ligt op de overgang van stuwwal naar rivier, op een plek waar de uiterwaard niet breed is. De
ondergrond op vrijwel de gehele locatie is sterk door de mens beïnvloed. De terreinen van de steenfabriek en
de Machinistenschool zijn opgehoogd met bouw- en slooppuin, misbaksels van de baksteen fabricage en puin
of baksteenhoudend zand of klei. De dikte van de puinlagen is zeer grillig. Verder is veel van de omringende
gronden ten behoeve van de baksteenindustrie vergraven. Dit heeft geleid tot vlakte door afgraving, maar ook
zijn hierdoor verschillende plassen ontstaan.
De bodem is oorspronkelijk geclassificeerd als ooivaaggrond, bestaande uit kalkrijke zware zavel en lichte klei.
Een strook van ongeveer 150 meter breedte, parallel aan de westgrens van het plangebied, bestaat uit
poldervaaggronden, bestaande uit kalkloze zware zavel en lichte klei.
De lokale bodemopbouw is als volgt. Ter plaatse van het terrein van de steenfabriek bestaat de bovengrond uit
een kleilaag. Deze kleilaag varieert in dikte. Ten noorden van de steenfabriek komt de kleilaag tot circa 5 m -
mv voor, met uitzondering van een zandlaag tussen circa 1 en 1,5 m -mv. Ter hoogte van de noordelijke rand
van het bedrijfsterrein wordt de kleilaag tot circa 1,5 m -mv aangetroffen en daaronder een zeer grove
zandlaag tot 4 m -mv. Ter hoogte van het midden (noord-zuid) van het bedrijfsterrein is tot circa 1 m -mv klei
aangetroffen en vervolgens grof zand tot 3,5 m -mv. Ter hoogte van de zuidzijde van het bedrijfsterrein is tot
1,5 m -mv klei aanwezig en hieronder tot 5 m –mv grindig (matig) grof zand.
Binnen het projectgebied is bodemonderzoek uitgevoerd, waarbij de bodemkwaliteit in kaart is gebracht.
Daarnaast zijn de hergebruikmogelijkheden van de grond inzichtelijk gemaakt in de grondbalans. Een deel van
de bodem wordt gesaneerd, hiervoor is een saneringsplan opgesteld. Dit saneringsplan is ter goedkeuring
voorgelegd aan de provincie Utrecht. Er wordt ontgraven in het plangebied, een deel van deze grond wordt
binnen het project hergebruikt, een deel wordt afgevoerd naar elders, mogelijk naar het naastgelegen gebied
‘De Amerongse Bovenpolder’. Op dit moment wordt in samenspraak met RWS een bodemkwaliteitskaart
opgesteld. Uitgangspunt is dat de werkzaamheden met betrekking tot verplaatsing en afvoer van de
bodemmaterialen moet voldoen aan de Waterwet en het Besluit bodemkwaliteit.
5.10. Grondverwerving
Alle onroerende zaken die nodig zijn voor de uitvoer van het plan worden verworden door Rijkswaterstaat.
Rijkswaterstaat probeert op minnelijke wijze de onroerende zaken te verwerven van de particulieren eigenaren
en bedrijven die eigendommen hebben binnen het projectgebied. Inmiddels is het merendeel van deze
onroerende eigendommen reeds verworven en daarmee eigendom van de Staat. Op het moment dat de
uitvoer van het project start, zijn alle gronden in eigendom van de Staat. In de gevallen dat bepaalde gronden
niet worden verworven, wordt een overeenkomst tot medewerking opgesteld. Op het moment van uitvoer van
het project zijn ook deze overeenkomsten opgesteld.
5.11. Uitvoeringsaspecten
In het plangebied is geen bebouwing aanwezig, behalve naar verwachting de schoorsteen van de steenfabriek
(afhankelijk of er een beheerder gevonden wordt). De steenfabriek is op het moment dat de werkzaamheden
aanvangen al gesloopt. De horeca-voorziening, waarvoor de mogelijkheid gecreëerd wordt (ruimte in het
bestemmingsplan), maakt geen onderdeel uit van dit projectplan.
Op het moment dat bekend is wie en op welke wijze een mogelijke voorziening geëxploiteerd wordt, wordt dit
door de exploitant/beheerder geregeld. Binnen het plan wordt een werk voorzien waarover hulpdiensten en
voertuigen voor bevoorrading van de toekomstige horecavoorziening het gebied kunnen bereiken.
5.13. Calamiteiten en ongewone voorvallen
Rijkswaterstaat stelt alle direct belanghebbenden onmiddellijk op de hoogte van een voorval en de
maatregelen die getroffen worden om de nadelige gevolgen te beperken. Rijkswaterstaat houdt een logboek bij
van alle ongewone voorvallen en calamiteiten. Dit logboek is op de projectlocatie aanwezig.
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 24 van 27

5.14. Voorkomen en beperken van nadelige gevolgen
5.14.1. Geen transport door dorpskernen
Om de hinder tijdens de uitvoering van de locatie Elst te beperken, is ervoor gekozen om de overtollige grond
niet via de openbare weg te vervoeren maar per schip over de Nederrijn naar een stortlocatie. Hiermee worden
zo’n 13.500 voertuigbewegingen voorkomen via de Utrechtse straatweg. Voor het transport over water worden
tijdelijke laad- en lospontons aangelegd.
5.14.2. Geen stofoverlast
Stofoverlast zal te allen tijde voorkomen worden door waar nodig sproeiwagens in te zetten en de
ontgravingslocaties direct af te dekken met een leeflaag.
5.15. Planschade
De staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu heeft op 21 april 2009 de Beleidsregels schadevergoeding
Ruimte voor de Rivier vastgesteld. Deze biedt de mogelijkheid om alle verzoeken om planschade of
nadeelcompensatie die verband houdt met de uitvoering van maatregelen voor het programma Ruimte voor de
Rivier bij 1 Rijksloket in te dienen. Bij dit loket kan met ook terecht als het gaat om besluiten of handelingen
van andere overheden dan het Rijk. Verzoeken om schadevergoeding betrekking hebbende op onderhavig
besluit worden ingevolgde de Beleidsregel door de staatssecretaris beoordeeld volgens de geldende
(wettelijke) regels voor schadevergoeding zoals die op onderhavig besluit (dit projectplan) van toepassing zijn.
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 25 van 27

6. Procedure
Dit besluit is tot stand gekomen met toepassing van de procedureregels in de Algemene wet bestuursrecht.
De voorbereiding en bekendmaking van de besluiten ter uitvoering van het project Ruimte voor de Rivier ‘vier
maatregelen Nederrijn’ obstakelverwijdering machinistenschool Elst (gemeente Rhenen) worden
gecoördineerd. Deze coördinatie vindt plaats op basis van de provinciale coördinatieregeling van de Wet
ruimtelijke ordening (Wro). Voor de voorbereiding en bekendmaking van de gemeentelijke besluiten wordt de
reguliere procedure gevolgd.
Deze provinciale coördinatie heeft betrekking op de volgende besluiten:
• Projectplan waterwet;
• Watervergunning
• Ontgrondingenvergunning;
• Vergunning Natuurbeschermingswet;
• Ontheffing landschapsverordening;
• Plan-MER.
De gemeentelijke coördinatie bij de gemeente Rhenen heeft betrekking op de volgende besluiten:
• Bestemmingsplan;
• Omgevingsvergunning voor het kappen van bomen, bouwen en aanlegwerkzaamheden.
De coördinatie heeft tot doel de voorbereiding en bekendmaking van de besluiten voor het project af te
stemmen en gelijktijdig te laten plaatsvinden.
Het projectplan op grond van artikel 5.4, lid 1 van de wet is genoemd in de bijlage bij artikel 1.1 van de Crisisen
Herstelwet, zodat de bepalingen in hoofdstuk 1, afdeling 2 van de Crisis- en Herstelwet hierop van
toepassing zijn.
De omgevingsvergunning voor het bouwen van het vleermuishotel en de aanlegwerkzaamheden in de
gemeente Utrechtse Heuvelrug betreft een separate reguliere procedure. Ook de ontheffing flora- en fauna
betreft een separate reguliere procedure.
Met alle betrokken bestuursorganen heeft een afstemmingsoverleg en een vooroverleg plaatsgevonden.
De coördinatie heeft betrekking op alle definitieve vergunningen, de zogenaamde ‘hoofdvergunningen’. De
uitvoeringsgerelateerde vergunningen worden door middel van de zelfstandige procedures aangevraagd en
beschikt.
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 26 van 27

7. Zienswijzen
Gereserveerd
Hoogachtend,
DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU,
namens deze,
DE DIRECTEUR WATER VAN RIJKSWATERSTAAT OOST-NEDERLAND
Drs. J.H.M. de Ruig
Bijlagen
Bijlage 1: Kadastrale kaart: NR-TEK-KAD-252-2A-E
Bijlage 2: Situatietekeningen en dwarsprofielen: , NR-TEK-SIT-173-2A; NR-TEK-SIT-174-2A; NR-TEK-DWP-
175-2A; NR-TEK-DWP-176-2A;
Bijlage 3: Hydraulische en morfologische rapportage NR-RAP-090-2A; hydraulische effecten tijdelijke
gronddepots; NR-RAP-116-2A
Bijlage 4: beheer- & onderhoudsplan: NR-DOC-084-2A
Projectplan Ruimte voor de Rivier, Obstakelverwijdering machinistenschool Elst, Ontwerpbesluit
Datum 23-07-2012
Pagina 27 van 27