Fietskaart Haven van Antwerpen Filetype : PDF ... - Port of Antwerp
Fietskaart Haven van Antwerpen Filetype : PDF ... - Port of Antwerp
Fietskaart Haven van Antwerpen Filetype : PDF ... - Port of Antwerp
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Schelde-Rijnverbinding<br />
Noordlandbrug<br />
Fietsroutes<br />
Kennismaking met de oude haven " A (fietsroute 10 km)<br />
Door het hart <strong>van</strong> de haven " è (fietsroute 30 km)<br />
Uitwaaien langs Schelde- en polderland " ê (fietsroute 60 km)<br />
Tocht over ’t Scheld " è (fietsroute 30 km)<br />
SCHELDELAAN<br />
BASF<br />
Prosperpolder<br />
NEDERLAND<br />
BELGIË<br />
Doelpolder-Noord<br />
Groot<br />
Buitenschoor<br />
Schelde<br />
Paardenschor<br />
Kerncentrale<br />
Doel<br />
Electrabel<br />
Doel<br />
Noordzeeterminal<br />
Frederik-<br />
Hendrikbrug<br />
Oudendijkbrug<br />
Europaterminal<br />
(HNN)<br />
Veerdienst<br />
Doel-Lillo<br />
INSTEEKDOK 3<br />
Galgenschoor<br />
KANAALDOK B3<br />
Belgian Refining<br />
Corporation<br />
Solvay<br />
ZANDVLIETSLUIS<br />
Zandvlietbrug<br />
BERENDRECHTSLUIS<br />
Berendrechtbrug<br />
INSTEEKDOK 3<br />
Monsanto<br />
Nafta B<br />
Oil Tanking <strong>Antwerp</strong><br />
KANAALDOK B2<br />
INSTEEKDOK 2<br />
Evonik<br />
INSTEEKDOK 1<br />
Zandvliet<br />
A.B.T.<br />
Fr. Tijsmanstunnel<br />
DP World<br />
DELWAIDEDOK<br />
Berendrecht<br />
MSC<br />
Home Terminal<br />
Katoen Natie<br />
MSC<br />
Home Terminal<br />
(PSA)<br />
R 2<br />
Indaver<br />
NEDERLAND<br />
BELGIË<br />
STABROEK<br />
Putte<br />
Hoevenen<br />
KAPELLEN<br />
BEzienswaardigheden<br />
Kaai 63 " A è ê<br />
Royerssluis " A " è " ê<br />
Hogere Zeevaartschool " A " è " ê<br />
Kerk <strong>van</strong> Oosterweel A<br />
Van Cauwelaertsluis " è " ê<br />
Boudewijnsluis " è " ê<br />
Vispaaiplaats " è<br />
<strong>Haven</strong>centrum Lillo " ê<br />
Lillo " ê<br />
Berendrechtsluis " ê<br />
Zandvlietsluis " ê<br />
Opstalvalleigebied " ê<br />
Kerkschip " è " ê<br />
Kuifeend<br />
Vormingsstation <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong>-Noord " è " ê<br />
Recreatiegebied Muisbroek " è " ê<br />
Gaarkeuken 110 " A " è " ê<br />
Zoetwaterkreek Putten Weiden Deurganckdok " è<br />
Fort Liefkenshoek "" è<br />
Ketenisseschoor è<br />
Kallosluis è<br />
"<br />
Fietserstunnel<br />
Sint-Annatunnel<br />
Veerdienst Lillo-Doel<br />
Oude havenkranen<br />
Lillo<br />
Lillobrug<br />
(Fietsbrug)<br />
A 12<br />
Kattendijksluis<br />
Meeuwenbroedplaats<br />
Hesse<br />
Noord-Natie<br />
Kerktoren <strong>van</strong> Wilmarsdonk<br />
Kieldrecht<br />
Verrebroek<br />
Zoetwaterkreek<br />
<strong>Antwerp</strong><br />
Euroterminal<br />
<strong>Antwerp</strong><br />
Euroterminal<br />
VERREBROEKDOK<br />
Vopak<br />
Chemical<br />
Terminals<br />
Belgium<br />
Putten Weiden<br />
ITC Rubis<br />
Terminal <strong>Antwerp</strong><br />
Katoen Natie<br />
Terminals<br />
DOELDOK<br />
Hesse-Noord<br />
Natie<br />
<strong>Antwerp</strong><br />
Car Processing<br />
Center<br />
WAASLANDKANAAL<br />
VRASENEDOK<br />
Westerland<br />
Group<br />
Tabaknatie<br />
Deurganckterminal<br />
(HNN)<br />
NOORDELIJK<br />
INSTEEKDOK<br />
ZUIDELIJK<br />
INSTEEKDOK<br />
DEURGANCKDOK<br />
<strong>Antwerp</strong><br />
Gateway<br />
GCS<br />
Saint-Gorbain<br />
Gyproc<br />
Steenlandpolder<br />
Nova Natie<br />
Logistics<br />
Hercules<br />
Doel<br />
Indaver<br />
Sleco<br />
Borealis<br />
Kallo<br />
Melselebrug<br />
Ineos Phenol<br />
DOW<br />
Haltermann<br />
KALLOSLUIS<br />
Farnèsebrug<br />
Katoen Natie<br />
Liefkenshoektunnel<br />
Katoen Natie<br />
Noveon<br />
Europe<br />
Waasland<br />
Cargocenter<br />
Bayer<br />
Ketenisseschoor<br />
Schelde<br />
Total<br />
Raffinaderij<br />
<strong><strong>Antwerp</strong>en</strong><br />
BOUDEWIJNSLUIS<br />
Meesto<strong>of</strong>brug<br />
VAN CAUWELAERTSLUIS<br />
Van Cauwelaertbrug<br />
MARSHALLDOK<br />
KANAALDOK B1<br />
497<br />
Boudewijnbrug<br />
495<br />
Kruisschansbrug<br />
Petroleumbrug<br />
Fina <strong>Antwerp</strong><br />
Olefins<br />
Natuurreservaat<br />
Kuifeend<br />
Exxonmobil<br />
A.B.T.<br />
HANSADOK<br />
Belgium<br />
New Fruit Wharf<br />
<strong>Antwerp</strong><br />
Ship Repair<br />
Natuurreservaat<br />
Grote Kreek<br />
6e HAVENDOK<br />
Vloeberghs<br />
Opel<br />
Belgium<br />
CHURCHILLDOK<br />
<strong>Haven</strong>bedrijf<br />
Noord Natie<br />
Nova & Hesse-<br />
Noord Natie<br />
Stevedoring<br />
LEOPOLDDOK<br />
<strong>Antwerp</strong> Bulk Terminal<br />
4e HAVENDOK<br />
Hesse-Noord Natie<br />
Wilmarsdonk<br />
Belgian New Fruit Wharf<br />
Recreatiegebied<br />
Muisbroek<br />
Oosterweelbrug<br />
ALBERTDOK<br />
3e HAVENDOK<br />
2e HAVENDOK<br />
Ekeren<br />
Oude Landen<br />
Luchtbal<br />
BRASSCHAAT<br />
Sint-Mariaburg<br />
Merksem<br />
E 19<br />
Kallo<br />
LEGENDE<br />
R 2<br />
Kerncentrale Doel<br />
Doelpolder-Noord<br />
Natuurdomein<br />
Autosnelweg<br />
Weg<br />
Spoor<br />
<strong>Haven</strong>gebied<br />
Natuur<br />
Water<br />
Woongebied<br />
Fietsknooppunt<br />
Kerk<br />
Molen<br />
Koeltoren<br />
Veerdienst<br />
Fietsknooppunten in<br />
de provincie <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong><br />
E 34<br />
R 2<br />
Kallo<br />
Groot Rietveld<br />
Dredging Int.<br />
FAO<br />
SPA<br />
Seppic<br />
Belgium<br />
SCHELDELAAN<br />
INDUSTRIEDOK<br />
At<strong>of</strong>ina Polymers <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong><br />
Petroplus Refining <strong>Antwerp</strong><br />
5e HAVENDOK<br />
Oosterweel<br />
Total Petrochemicals<br />
<strong><strong>Antwerp</strong>en</strong><br />
DOK<br />
WACHT-<br />
AMERIKADOK<br />
ROYERSSLUIS<br />
61<br />
STRAATS-<br />
BURGDOK<br />
Noorderbrug<br />
Straatsburgbrug<br />
Metropolis<br />
Noordkasteelbruggen<br />
De 4 overzichtskaarten <strong>van</strong> het fietsknooppuntennetwerk in<br />
de provincie <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong> zijn — apart <strong>of</strong> samen in een box —<br />
verkrijgbaar bij de toeristische infokantoren in de provincie.<br />
U kunt ze bestellen via verzending@tpa.be<br />
fietsknooppunten in<br />
de provincie Oost-Vlaanderen<br />
Vrasene<br />
BEVEREN<br />
Melsele<br />
E 34<br />
Exxonmobil<br />
Chemical<br />
Lanxess<br />
Rubber<br />
ZWIJNDRECHT<br />
Natuurreservaat<br />
Blokkersdijk<br />
Vlietbos<br />
Sint-Annabos<br />
Het Rot<br />
Galgenweel<br />
Sint-Anna<br />
Linkeroever<br />
Schelde<br />
Sint-Annatunnel<br />
KATTENDIJK-<br />
SLUIS<br />
Waaslandtunnel<br />
KATTENDIJKDOK<br />
WILLEM-<br />
DOK<br />
HOUTDOK<br />
ANTWERPEN<br />
Ijzerbrug<br />
Borgerhout<br />
Albertkanaal<br />
Deurne<br />
E 34<br />
Wie het volledige fietsnetwerk Oost-Vlaanderen wil verkennen,<br />
kan de kaarten bestellen bij Toerisme Oost-Vlaanderen,<br />
Sint-Niklaasstraat 2, 9000 Gent Tel 09 269 26 00 — www.tov.be<br />
Klachten over fietspaden<br />
Als u tijdens het fietsen putten, glas <strong>of</strong> andere mankementen opmerkt,<br />
dan kunt u dat melden via één <strong>van</strong> onderstaande telefoonnummers:<br />
Gemeentelijk <strong>Haven</strong>bedrijf <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong><br />
Algemeen nummer<br />
03 205 20 11<br />
Stad <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong><br />
Infolijn<br />
03 221 13 33<br />
Vlaams Gewest<br />
Wegentelefoon<br />
0800 122 66<br />
Burcht<br />
Burchtse Weel<br />
Fietserstunnel<br />
U kunt uw melding ook doorgeven per e-mail via<br />
wegen@haven.antwerpen.be. Uw melding wordt altijd<br />
opgevolgd en doorgegeven aan de juiste wegbeheerder.<br />
De betreffende beheerder zal proberen om de nodige<br />
herstelling zo snel mogelijk uit te voeren. Via de website<br />
www.mobielvlaanderen.be kunnen klachten over fietspaden<br />
in heel Vlaanderen worden doorgegeven.<br />
N<br />
E 17<br />
Berchem<br />
R 1<br />
Als de verkeersveiligheid in het gedrang komt, kunt u het<br />
best de politie waarschuwen. Het algemeen nummer voor<br />
niet-dringende oproepen is 0800 123 12 (<strong><strong>Antwerp</strong>en</strong>) <strong>of</strong><br />
03 750 14 11 (gemeente Beveren). Indien u de politie zo<br />
snel mogelijk wilt bereiken, belt u het noodnummer 101.<br />
Hobokense Polder<br />
0 500 1.000 2.000 m<br />
Hoboken<br />
E 19<br />
A 12<br />
gebruiksvoorwaarden: gis@haven.antwerpen.be
Kies uit onze<br />
vier verschillende fietsroutes<br />
10<br />
KM<br />
Kennismaking<br />
met de oude haven<br />
In geen ander deel <strong>van</strong> de<br />
haven zijn de contrasten <strong>van</strong> oud en<br />
nieuw zo duidelijk zichtbaar als in de<br />
‘oude haven’. Historische sluizen en<br />
bruggen wisselen hypermodern ingerichte<br />
terminals af. Een ideale route om een<br />
indruk op te doen <strong>van</strong> het historische<br />
hart <strong>van</strong> de haven <strong>van</strong> <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong>.<br />
30<br />
KM<br />
Tocht<br />
over ’t Scheld<br />
Met de gratis veerdienst bij<br />
Lillo, via de Sint-Annatunnel <strong>of</strong> via de fietserstunnel<br />
kunt u uitstekend het havengebied<br />
op Linkeroever bereiken. Ook hier<br />
gaan geschiedenis en toekomst hand in<br />
hand. Zo wordt gewerkt aan de tweede<br />
zeesluis, maar zijn ook forten te bewonderen<br />
die <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong> eeuwen geleden beschermden<br />
tegen de Spanjaarden.<br />
!<br />
Zowel het start- als eindpunt <strong>van</strong> de<br />
fietsroutes op Rechteroever is gelegen<br />
aan Kaai 63 (Siberiastraat, recht<br />
tegenover Het Pomphuis), waar tegen 2013<br />
het nieuwe <strong>Haven</strong>huis zal verrijzen. De routes<br />
worden niet met pijlen <strong>of</strong> borden aangegeven.<br />
Voor de fietsroute op Linkeroever kunt u zelf<br />
kijken hoe u de oversteek maakt (bijvoorbeeld<br />
door de Sint-Annatunnel <strong>of</strong> met de gratis veerdienst<br />
bij Lillo) en waar u de route aan<strong>van</strong>gt.<br />
Gezien het levendige karakter <strong>van</strong> de haven<br />
adviseren wij u nadrukkelijk om de aangeduide<br />
fietspaden niet te verlaten en de verkeersregels<br />
te respecteren. Op deze manier kunt u<br />
veilig en comfortabel het <strong>Antwerp</strong>se havengebied<br />
per fiets verkennen. Daarnaast willen wij<br />
30<br />
KM<br />
Door het<br />
hart <strong>van</strong> de haven<br />
In ongeveer dertig kilometer<br />
krijgt u een prachtig beeld <strong>van</strong> de haven<br />
in al haar facetten. U passeert tal <strong>van</strong><br />
containerterminals, chemiebedrijven en<br />
terreinen vol met bulk. Maar ook ziet u<br />
onderweg liefst 18 dokken, vijf bruggen<br />
en drie sluizen. Het grootste deel <strong>van</strong> de<br />
fietspaden op deze route is de afgelopen<br />
jaren bovendien volledig vernieuwd.<br />
60<br />
Uitwaaien<br />
KM Langs Schelde-<br />
1<br />
A è ê<br />
2 Royerssluis<br />
De Royerssluis werd in 1907 in gebruik genomen<br />
en is genoemd naar stadsingenieur Gustaaf<br />
en polderland<br />
Voor echte fietsliefhebbers<br />
is deze route een uitstekende kans om<br />
het volledige havengebied op Rechteroever<br />
te leren kennen. Tot bijna aan de Nederlandse<br />
grens rijdt u langs de Schelde<br />
en op de terugweg ziet u hoe de haven,<br />
natuurgebieden en polderdorpen harmonieus<br />
in elkaar zijn verweven.<br />
u er nog op wijzen dat het bezoeken <strong>van</strong> de<br />
bezienswaardigheden op eigen risico gebeurt.<br />
Het is overigens altijd mogelijk dat een gedeelte<br />
<strong>van</strong> één <strong>van</strong> de vier fietsroutes niet kan<br />
worden afgelegd door werkzaamheden aan<br />
de haveninfrastructuur. Op de website www.<br />
haven<strong>van</strong>antwerpen.be is te lezen <strong>of</strong> en wanneer<br />
er werkzaamheden in het havengebied<br />
zijn gepland.<br />
Tot slot wensen wij u nog mee te geven dat<br />
we bij de inkleuring <strong>van</strong> deze havenfietskaart<br />
een juridisch zo correct mogelijke weergave<br />
hebben nagestreefd. Echter, door nieuwe ontwikkelingen<br />
kan het zijn dat bepaalde kleurweergaves<br />
niet meer corresponderen met de<br />
werkelijkheid.<br />
1<br />
Royers (1848–1923). De lengte en breedte <strong>van</strong> de sluis bedragen<br />
180 en 22 meter. Tegenwoordig maken vooral kustvaart<br />
en jachten geregeld gebruik <strong>van</strong> de Royerssluis. Ook de<br />
deelnemende schepen <strong>van</strong> de spectaculaire The Tall Ships<br />
Races passeren deze sluis. De Royerssluis is de meest gebruikte<br />
sluis in <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong>.<br />
3<br />
A è ê<br />
Kaai 63<br />
Het gebouw aan Kaai 63 werd in 1922 opgetrokken<br />
als brandweerpost voor het havengebied.<br />
Door zijn architectuur-historische waarde wordt de kazerne beschermd<br />
als monument. Doordat de brandweer is verhuisd naar<br />
een nieuw onderkomen aan de Noorderlaan, zijn momenteel alleen<br />
nog een groot aantal technische diensten <strong>van</strong> het <strong>Haven</strong>bedrijf<br />
in het gebouw gevestigd. In de toekomst zal de voormalige<br />
brandweerkazerne deel uitmaken <strong>van</strong> de nieuwe ho<strong>of</strong>dzetel <strong>van</strong><br />
het <strong>Haven</strong>bedrijf, een ontwerp <strong>van</strong> Zaha Hadid Architects.<br />
A è ê<br />
Hogere zeevaartschool<br />
Al sinds de veertiende eeuw is er in <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong><br />
zeevaartonderricht. De geschiedenis <strong>van</strong> de Hogere<br />
zeevaartschool gaat terug naar een instelling die in 1814<br />
werd opgericht door Napoleon. Hij zag <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong> als geschikte<br />
uitvalsbasis tegen Engeland en noemde de stad en Schelde<br />
‘een pistool, gericht op het hart <strong>van</strong> Engeland’. De Hogere<br />
Zeevaartschool is in handen <strong>van</strong> de Vlaamse overheid en telt<br />
zo’n 500 studenten. Zij kunnen kiezen uit de Bacheloropleidingen<br />
Scheepswerktuigkunde en Nautische wetenschappen.<br />
Meer informatie: www.hzs.be<br />
4<br />
A<br />
Kerk <strong>van</strong><br />
Oosterweel<br />
Aan de westelijke kant<br />
<strong>van</strong> de Oosterweelsteenweg is boven<br />
de boomtoppen de toren <strong>van</strong> de kerk<br />
<strong>van</strong> het voormalige polderdorpje Oosterweel<br />
te zien. Deze kerk werd in 1712<br />
gebouwd en heet Sint-Jan De Doper. Uit<br />
veiligheidsoverwegingen raden wij fietsers<br />
aan het fietspad niet te verlaten.<br />
5<br />
è ê<br />
Van Cauwelaertsluis<br />
In 1928 namen koning<br />
Albert I en koningin Elisabeth<br />
deze sluis <strong>of</strong>ficieel in gebruik als<br />
Kruisschanssluis. De sluis was destijds<br />
noodzakelijk voor het op<strong>van</strong>gen <strong>van</strong> de<br />
alsmaar groeiende schepen. In 1962<br />
kreeg de sluis zijn huidige naam, vernoemd<br />
naar Frans Van Cauwelaert, die<br />
tussen 1921 en 1932 burgemeester<br />
was <strong>van</strong> <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong>. Hij zorgde als havenschepen<br />
voor een noordelijke uitbreiding<br />
<strong>van</strong> de haven. De Van Cauwelaertsluis<br />
is tegenwoordig uitsluitend voor binnenvaart<br />
bedoeld.<br />
6<br />
è ê<br />
Boudewijnsluis<br />
Door de toename <strong>van</strong> het<br />
scheepvaartverkeer werd<br />
in 1955 ook de Boudewijnsluis in gebruik<br />
genomen. Deze is 360 meter lang<br />
en 45 meter breed. In de jaren zestig<br />
en zeventig was de Boudewijnsluis de<br />
drukst bezette sluis in <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong>.<br />
9<br />
7<br />
è<br />
Vispaaiplaats<br />
De dokken <strong>van</strong> de haven zijn erg rijk aan verschillende<br />
vissoorten dankzij de nabijheid <strong>van</strong> de<br />
Schelde en de relatief goede waterkwaliteit. Door de diepte <strong>van</strong><br />
de dokken, de steilheid en de drukte er<strong>van</strong> zijn er echter weinig<br />
geschikte paaiplaatsen. Daarom is in verbinding met het Kanaaldok<br />
B2 een plas aangelegd waar vissen zich kunnen voortplanten.<br />
De plaats wordt bezocht door onder meer de brasem,<br />
blankvoorn, baars en rietvoorn.<br />
8<br />
10<br />
ê<br />
<strong>Haven</strong>centrum Lillo<br />
In 1988 startte de provincie <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong> het educatief<br />
centrum <strong>Haven</strong>centrum Lillo op, dat nu tot<br />
over de grenzen heen gekend is als het bezoekers- en informatiecentrum<br />
voor de haven. Met een klein vast team en een grote<br />
groep enthousiaste gidsen verwelkomt het jaarlijks 40.000<br />
bezoekers in 1.500 groepen door deze wereldhaven. De missie<br />
is de bevolking te informeren over de haven als motor <strong>van</strong> welvaart,<br />
om jongeren deze kennis bij te brengen, het maatschappelijk<br />
draagvlak te versterken en de <strong>Antwerp</strong>se havenbedrijven<br />
waar mogelijk te ondersteunen.<br />
Meer informatie: www.havencentrum.be<br />
ê<br />
9<br />
Lillo<br />
Als fort heeft ook Lillo een belangrijke rol<br />
gespeeld in de bescherming tegen een mogelijke<br />
inval <strong>van</strong> de Spanjaarden. Binnen de walmuren is nu nog een<br />
kleine, gezellige woonkern. Vooral dagtoeristen weten dit dorpje<br />
in de zomermaanden goed te vinden. Bezienswaardigheden zijn<br />
het Poldermuseum, de Sint-Benedictuskerk, de kazerne en net<br />
buiten het dorp staat de stenen stellingmolen De Eenhoorn.<br />
Aan de Schelde ligt een klein getijdenhaventje.<br />
Meer informatie: www.poldermuseum-lillo.be<br />
10<br />
ê<br />
Berendrechtsluis<br />
Met een lengte <strong>van</strong> 500<br />
meter en een breedte <strong>van</strong><br />
68 meter onderscheidt de Berendrechtsluis<br />
zich al sinds 1988 als de grootste<br />
sluis ter wereld. De sluis, die 25 kilometer<br />
ten noorden <strong>van</strong> het stadscentrum<br />
ligt, kan dan ook de grootste zeeschepen<br />
ter wereld ont<strong>van</strong>gen. Zo passeerde<br />
in het voorjaar <strong>van</strong> 2009 de MSC Danit,<br />
met een capaciteit <strong>van</strong> 14.200 TEU en<br />
een lengte <strong>van</strong> 366 meter het grootste<br />
schip dat ooit <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong> aandeed.<br />
11<br />
ê<br />
Zandvlietsluis<br />
De meest noordelijke sluis<br />
in de <strong>Antwerp</strong>se haven is<br />
de Zandvlietsluis. Deze werd in 1967 in<br />
bedrijf gesteld en moest vooral de lange<br />
wachttijden aan de Van Cauwelaertsluis<br />
en de Boudewijnsluis doen afnemen.<br />
Met een lengte <strong>van</strong> 500 meter en een<br />
breedte <strong>van</strong> 57 meter was de Zandvlietsluis<br />
tot 1988 de grootste zeesluis ter<br />
wereld. Die rol werd toen overgenomen<br />
door de parallel liggende Berendrechtsluis.<br />
12<br />
ê<br />
Opstalvalleigebied<br />
Tussen het noorden <strong>van</strong><br />
het Delwaidedok en het<br />
zuiden <strong>van</strong> Berendrecht ligt het 240 hectare<br />
grote Opstalvalleigebied. In dit compensatiegebied<br />
zijn onder meer drie plassen<br />
en twee rietzones aangelegd. Verder<br />
zijn er natte grasgronden te vinden. Het<br />
gebied is vooral in trek bij weidevogels<br />
en moerasvogels. Bezoekers <strong>van</strong> het gebied<br />
kunnen <strong>van</strong> het uitzicht genieten op<br />
de bufferdijk en het uitkijkpunt.<br />
Fietswegwijs<br />
in de haven<br />
13<br />
è ê<br />
Kerkschip<br />
Het kerkschip is een betonnen tankschip dat tijdens<br />
de Tweede Wereldoorlog in opdracht <strong>van</strong> de<br />
Duitsers is gebouwd. Na de oorlog is besloten om het schip om<br />
te bouwen tot een sociaal en pastoraal centrum voor (oud)varenden.<br />
Behalve een eetcafé en gelagzaal, zijn er twee kapellen<br />
aan boord. Rondleidingen zijn gratis aan te vragen en gebeuren<br />
door de aalmoezenier.<br />
Meer informatie: www.kerkschip-antwerpen.be<br />
14<br />
è ê<br />
Kuifeend<br />
Te midden <strong>van</strong> het Vormingsstation <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong>-<br />
Noord ligt het natuurgebied De Kuifeend. Dit gebied<br />
bevindt zich op de Oost-Atlantische trekroute die jaarlijks<br />
voor honderdduizenden vogels <strong>van</strong> allerlei pluimage de verbinding<br />
vormt tussen hun noordelijke broedgebieden en hun zuidelijke<br />
overwinteringsgebieden. Om de geluidshinder in te perken,<br />
werden rondom beide gebieden landschapsdijken aangelegd.<br />
15<br />
14<br />
è ê<br />
Vormingsstation<br />
<strong><strong>Antwerp</strong>en</strong>-Noord<br />
Dagelijks rijden gemiddeld 220 treinen <strong>van</strong>, door<br />
en naar het <strong>Antwerp</strong>se havengebied. Een belangrijke schakel in<br />
dit transport is het Vormingsstation <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong>-Noord. Dit is het<br />
grootste rangeerterrein <strong>van</strong> de Benelux en het tweede grootste<br />
<strong>van</strong> Europa. Er liggen in totaal twee rangeerheuvels met respectievelijk<br />
40 en 56 verdeellijnen. Tot 1927 heette dit station<br />
nog Station Oorderen.<br />
16<br />
è ê<br />
Recreatiegebied<br />
Muisbroek<br />
Tot dit 55 hectare grote recreatiedomein<br />
behoren onder meer een<br />
25 hectare grote waterpartij (Ekerse Putten)<br />
en 15 hectare lig- en speelweiden.<br />
In clubverband kan hier onder meer worden<br />
gedoken en geroeid. Ook het Ekers<br />
Moeras, de Bospolder en de Ekerse dijk<br />
maken deel uit <strong>van</strong> het gebied dat erg in<br />
trek is bij wandelaars.<br />
17<br />
A è ê<br />
Gaarkeuken 110<br />
In de <strong>Antwerp</strong>se haven<br />
werden begin twintigste<br />
eeuw gaarkeukens geopend om dokwerkers<br />
op te <strong>van</strong>gen bij slechte weersomstandigheden.<br />
Gaarkeuken 110 is de<br />
laatste keuken die is opengebleven. In<br />
het authentieke gebouw zet uitbaatster<br />
Florreke voornamelijk dokwerkers en<br />
chauffeurs een stevige maaltijd <strong>of</strong> een<br />
frisse pint voor.<br />
18<br />
è<br />
Zoetwaterkreek<br />
Ten westen <strong>van</strong> het weide-<br />
vogelgebied Putten-West<br />
ligt de Zoetwaterkreek. Dit is een watergang<br />
met grote aaneengesloten rietpartijen.<br />
Vooral de blauwborst, bruine kiekendief<br />
en andere moerasvogels voelen<br />
zich hier thuis.<br />
19<br />
è<br />
Putten Weiden<br />
Door het lichtzoute kwelwater<br />
is in de Putten Weiden<br />
een unieke biotoop ontstaan. Het<br />
52 hectare grote gebied herbergt meer<br />
dan tweehonderd verschillende plantensoorten,<br />
waar<strong>van</strong> er 35 zeldzaam zijn.<br />
Onder meer de zilte greppelrus, schorrenzoutengras<br />
en blauw kweldergras komen<br />
voor in en rond de zilte graslanden.<br />
è<br />
20 Deurganckdok<br />
De Deurganck was oorspronkelijk een grote geul<br />
<strong>van</strong> de Schelde die Doel scheidde <strong>van</strong> Liefkenshoek<br />
en deze lag op de plaats waar het in 2005 geopende<br />
dok zich nu bevindt. Met meer dan 5 kilometer aan kaaimuren<br />
en een totale behandelingscapaciteit <strong>van</strong> 6 tot 7 miljoen<br />
standaardcontainers per jaar, is het Deurganckdok het grootste<br />
getijdendok ter wereld. Doordat het dok zonder sluizen in<br />
verbinding staat met de Schelde, kan het scheepvaartverkeer<br />
sneller de haven bereiken.<br />
21<br />
è<br />
Fort Liefkenshoek<br />
Om de haven <strong>van</strong> <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong> te beschermen tegen<br />
de Spanjaarden, werd eind zestiende eeuw Fort<br />
Liefkenshoek aangelegd. Het fort wisselde in de loop der tijd<br />
verschillende keren <strong>van</strong> bezetter en <strong>van</strong> functie. Zo diende het<br />
als quarantainestation, marinebasis en als vakantieoord voor<br />
beroepsmilitairen. Tijdens openingsuren kunnen het bezoekerscentrum<br />
en de uitkijktoren worden bezocht.<br />
22<br />
è<br />
Ketenisseschoor<br />
Dit slikkengebied in de brakwaterzone <strong>van</strong> de<br />
Schelde wordt twee keer per dag overspoeld bij<br />
vloed. Door de opslibbing zullen op termijn hogere delen in het<br />
gebied ontstaan. Het ruim 40 hectare grote gebied is vooral<br />
voor broed- en trekvogels erg aantrekkelijk. Langs het fietspad<br />
ligt een bloemrijke berm waar de graspieper en veldleeuwerik<br />
zich thuis voelen.<br />
23<br />
è<br />
Kallosluis<br />
De enige toegang voor het<br />
scheepvaartverkeer tot<br />
de Linkeroeverhaven is vooralsnog de<br />
Kallosluis. De sluis is 360 meter lang<br />
en werd in 1980 in gebruik genomen.<br />
De laatste jaren neemt het gebruik <strong>van</strong><br />
de zeesluis sterk toe, vooral door schepen<br />
die containers <strong>of</strong> auto’s vervoeren.<br />
Om toekomstige lange wachttijden te<br />
voorkomen en voor het blijven garanderen<br />
<strong>van</strong> de veiligheid <strong>van</strong> het scheepvaartverkeer,<br />
wordt gewerkt aan de<br />
aanleg <strong>van</strong> een tweede zeesluis bij het<br />
Deurganckdok.<br />
Gemeentelijk <strong>Haven</strong>bedrijf<br />
<strong><strong>Antwerp</strong>en</strong><br />
<strong>Haven</strong>huis<br />
Entrepotkaai 1<br />
2000 <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong><br />
België<br />
T +32 3 205 20 11<br />
F +32 3 205 20 28<br />
E info@haven.antwerpen.be<br />
www.haven<strong>van</strong>antwerpen.be<br />
col<strong>of</strong>on<br />
Verantwoordelijke uitgever<br />
Annik Dirkx<br />
Grafisch ontwerp<br />
Catapult, <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong><br />
Fotografie<br />
© Wim Kempenaers<br />
© Gemeentelijk <strong>Haven</strong>bedrijf <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong><br />
Augustus 2009<br />
Fietsverhuur<br />
en -herstel<br />
De Fiets-Dokter<br />
Verschansingstraat 48<br />
2000 <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong><br />
Openeningsuren<br />
maandag–vrijdag <strong>van</strong> 9 –18 uur,<br />
zaterdag <strong>van</strong> 10–16 uur<br />
Reserveren<br />
03 237 82 54<br />
De Ligfiets<br />
Steenhouwersvest 25<br />
2000 <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong><br />
Openeningsuren<br />
woensdag–vrijdag <strong>van</strong> 14–18.30 uur,<br />
zaterdag <strong>van</strong> 11–18 uur<br />
Reserveren<br />
03 239 74 56<br />
Fietshaven<br />
Bij fietsenstalling onder Centraal Station<br />
Openeningsuren<br />
dagelijks 9–19 uur<br />
Reserveren<br />
03 203 06 73<br />
Freewieler<br />
Steenplein 1<br />
2000 <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong><br />
Openeningsuren<br />
dagelijks 10–17 uur<br />
Reserveren<br />
03 213 2251<br />
Frame-fietsen<br />
(geen verhuur, wel herstel)<br />
Beatrijslaan 26<br />
2050 <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong>-Linkeroever<br />
Openeningsuren<br />
dagelijks 9–18 uur<br />
zondag en maandag gesloten<br />
Overzetdienst<br />
Lillo-Doel<br />
Elk jaar vaart <strong>van</strong>af paaszaterdag tot de laatste<br />
zondag <strong>van</strong> september de veerboot De Schelde<br />
tussen Doel en Lillo. De oversteek duurt ongeveer<br />
een kwartier en vindt plaats op zater-, zon-, feesten<br />
brugdagen. In mei vaart De Schelde ook uit op<br />
maandagen.<br />
Dienstregeling:<br />
Vertrek uit Lillo<br />
Vertrek uit Doel<br />
10.00 uur 10.30 uur<br />
11.00 uur 11.30 uur<br />
12.30 uur 13.00 uur<br />
13.30 uur 14.00 uur<br />
14.30 uur 15.00 uur<br />
15.30 uur 16.00 uur<br />
16.30 uur 17.00 uur<br />
17.30 uur 18.00 uur<br />
18.30 uur 19.00 uur<br />
Interessante<br />
websites<br />
<strong>Haven</strong> <strong>van</strong> <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong><br />
www.haven<strong>van</strong>antwerpen.be<br />
Provincie <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong><br />
www.pro<strong>van</strong>t.be<br />
Stad <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong><br />
www.antwerpen.be<br />
Toerisme Oost-Vlaanderen<br />
www.tov.be<br />
Gemeente Beveren<br />
www.beveren.be<br />
Fietsersbond<br />
www.fietsersbond.be<br />
A<br />
Fietserstunnel<br />
Wie in het zuiden <strong>van</strong> <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong> onder de Schel--<br />
de door wil, kan gebruik maken <strong>van</strong> de fietsers--<br />
tunnel die parallel loopt aan de Kennedytunnel.<br />
Per lift <strong>of</strong> via de trap (met goot voor de rijwielen)<br />
kunnen fietsers de 4 meter brede fietskoker bereiken en de<br />
oversteek maken.<br />
B<br />
Sint-Annatunnel<br />
Dankzij de Sint-Annatunnel (572 meter lang en<br />
31,6 meter onder de grond) kunnen voetgangers<br />
en fietsers zich sinds 1933 eenvoudig verplaatsen<br />
tussen Linker- en Rechteroever. De twee inkomhallen,<br />
oude waarschuwingsborden en de houten roltrappen<br />
benadrukken het authentieke karakter <strong>van</strong> de tunnel.<br />
C<br />
D<br />
Veerdienst Lillo-Doel<br />
Tussen Pasen en de laatste zondag <strong>van</strong> september<br />
kunnen fietsers gratis gebruikmaken <strong>van</strong> de<br />
veerdienst tussen Lillo en Doel. De veerboot<br />
wordt ingezet op zater-, zon-, feest- en brugdagen.<br />
Vanuit Lillo vertrekt de boot in de voormiddag <strong>van</strong>af 10.00<br />
uur op het hele uur, in de namiddag op het halve uur. Vanuit<br />
Doel geldt dat omgekeerd. De laatste overtocht vertrekt om<br />
19.00 uur <strong>van</strong>uit Doel.<br />
D<br />
oude havenkranen<br />
Halverwege de negentiende<br />
eeuw stelde de<br />
stad <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong> kranen<br />
ter beschikking voor het<br />
laden en lossen <strong>van</strong> schepen. Aan<strong>van</strong>kelijk<br />
werden hydraulische kranen ingezet,<br />
maar begin twintigste eeuw volgden de<br />
eerste elektrische kranen. Op de Rijnkaai<br />
staan nog zeven elektrische kranen uit de<br />
periode 1908–1932. Deze zijn door het<br />
<strong>Haven</strong>bedrijf overgedragen aan het MAS<br />
en worden beschermd als monument.<br />
E<br />
Kattendijksluis<br />
De Kattendijksluis werd in<br />
1880 gebouwd en is daarmee<br />
de oudste nog bestaande<br />
sluis in <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong>.<br />
Vooral zeilvrachtschepen en later gemotoriseerde<br />
binnenschepen maakten er<br />
gebruik <strong>van</strong>. Door zijn historische waarde<br />
is de Kattendijksluis geklasseerd als<br />
monument. Medio jaren negentig werd<br />
de sluis buiten werking gesteld, maar inmiddels<br />
wordt hard gewerkt aan een vernieuwing.<br />
Vanaf 2011 kunnen jachten en<br />
zeilschepen weer door de Kattendijksluis<br />
varen. Over de sluis komt een beweegbare<br />
rolbrug voor het autoverkeer.<br />
C<br />
7<br />
F<br />
Meeuwen-<br />
Broedplaats<br />
Voor de uitbouw <strong>van</strong> de ecologische<br />
infrastructuur is<br />
in 2007 gekozen voor de<br />
aanleg <strong>van</strong> een broedplaats voor zwartkop-<br />
en kokmeeuwen. Deze is te vinden<br />
in de verbindingslus tussen de Tijsmanstunnel<br />
en de oprit <strong>van</strong> de A12. Liefst<br />
99 procent <strong>van</strong> de Vlaamse broedpopulatie<br />
<strong>van</strong> zwartkopmeeuwen broedt in het<br />
<strong>Antwerp</strong>se havengebied.<br />
G<br />
Kerktoren<br />
<strong>van</strong> Wilmarsdonk<br />
Ter herinnering aan het in<br />
de jaren ’60 verdwenen<br />
polderdorp Wilmarsdonk is<br />
— net als in Oosterweel — besloten om<br />
de Gotische toren <strong>van</strong> de Sint-Laurentiuskerk<br />
te laten staan. De naam Wilmarsdonk<br />
is vermoedelijk indirect afgeleid<br />
<strong>van</strong> de patriciër Wilmarus Paddebuc.<br />
Ook zijn achternaam leverde een nieuwe<br />
naam op: de inwoners <strong>van</strong> het dorp werden<br />
smalend ‘paddenbuiken’ genoemd.<br />
H<br />
Kallo<br />
In de loop der eeuwen is Kallo, vroeger ook wel<br />
Calloo, door zijn strategische ligging dikwijls het<br />
strijdtoneel geweest <strong>van</strong> veldslagen tussen Hollanders<br />
en Spanjaarden. Tegenwoordig is deze ligging<br />
vooral <strong>van</strong> logistiek belang; zo zijn er nabij het dorp spoorlijnen,<br />
snelwegen en een zeesluis die de Linkeroeverhaven met<br />
het havengebied op Rechteroever verbinden. In Kallo gelden<br />
het voormalige gemeentehuis, de Sint-Pieters en Pauluskerk en<br />
het H<strong>of</strong> ten Damme als bezienswaardigheden.<br />
I<br />
Kerncentrale Doel (Coverbeeld)<br />
Jaarlijks produceert de kerncentrale <strong>van</strong> Doel zo’n<br />
22 miljard KWh, goed voor net iets minder dan<br />
dertig procent <strong>van</strong> de Belgische elektriciteitsproductie.<br />
Op het 80 hectare grote terrein zijn vier<br />
drukwaterreactoren geplaatst. De twee 170 meter hoge koeltorens<br />
stoten wolken met waterdamp uit. Voor meer informatie over<br />
de kerncentrale is er het Doel Infocenter. Van april tot oktober is<br />
dit elke dag <strong>van</strong> 9 tot 17 uur open, buiten die periode alleen op<br />
weekdagen. Elke eerste zaterdag en elke derde woensdag <strong>van</strong><br />
de maand wordt er een gratis rondleiding in de centrale gegeven.<br />
Groepen dienen zes weken op voorhand te reserveren.<br />
Meer informatie: www.electrabel.com/whoarewe/nuclear/doel.aspx<br />
J<br />
Doelpolder-Noord<br />
Een belangrijk weidevogelgebied is Doelpolder-<br />
Noord. Hier liggen voornamelijk natte graslanden<br />
doorsneden met ondiepe grachten. Typische<br />
weidevogels als de grutto, tureluur en kievit vinden<br />
hier in het voorjaar een geschikt broedgebied. In de winter bevolken<br />
vooral overwinterende ganzen en eenden de graslanden.<br />
I<br />
<strong>Haven</strong>fietskaart<br />
Steeds meer fietsers weten hun weg te vinden in het <strong>Antwerp</strong>se<br />
havengebied. Sommigen op weg naar hun werk, anderen<br />
om de <strong>Antwerp</strong>se haven te ontdekken en eens lekker uit te<br />
waaien langs de oevers <strong>van</strong> de Schelde. Het Gemeentelijk<br />
<strong>Haven</strong>bedrijf <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong> hecht dan ook veel waarde aan een<br />
veilige infrastructuur voor de zachte weggebruikers. Zo werden de<br />
afgelopen jaren langs de Scheldelaan en de Noorderlaan nieuwe,<br />
vrijliggende fietspaden aangelegd. Om u op de juiste weg te helpen<br />
en niets te laten missen <strong>van</strong> al het fraais dat de haven biedt,<br />
hebben wij voor u deze unieke havenfietskaart samengesteld.<br />
Veel fietsplezier!<br />
Gemeentelijk<br />
<strong>Haven</strong>bedrijf <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong><br />
Het Gemeentelijk <strong>Haven</strong>bedrijf <strong><strong>Antwerp</strong>en</strong> staat in voor de<br />
haveninfrastructuur en biedt dienstverlenende functies aan zoals<br />
slepen, baggeren en het ter beschikking stellen <strong>van</strong> vlot- en<br />
walkranen. Het <strong>Haven</strong>bedrijf is bovendien verantwoordelijk voor<br />
een vlot en veilig scheepvaartverkeer binnen het dokkencomplex<br />
en voor de bediening <strong>van</strong> bruggen en sluizen. Een ander doel is<br />
om de concurrentiepositie <strong>van</strong> de <strong>Antwerp</strong>se haven te verstevigen<br />
door een kwaliteitsvolle, ononderbroken dienstverlening aan te<br />
bieden. Het <strong>Haven</strong>bedrijf vervult eveneens een voortrekkersrol<br />
inzake duurzame havenontwikkeling en promoot meer<br />
milieuvriendelijke vervoersmodaliteiten als spoorvervoer en<br />
binnenvaart om de goederen <strong>van</strong> en naar het achterland te<br />
vervoeren. In totaal telt <strong>Haven</strong>bedrijf ruim 1.600 werknemers.