Scenario's in kaart - Feweb - Vrije Universiteit Amsterdam

modelsimulatie en ontwerp: resultaten
Inleiding
De belangrijkste eindresultaten van zowel de modelsimulatie als het ontwerp
zijn de kaarten met toekomstig ruimtegebruik. In dit hoofdstuk bekijken we de
resultaten ook anders. Zo vatten we de werkwijze en de uiteindelijke resultaten
in enkele tabellen samen in woord en getal. Verder gaan we in op de mogelijkheid
die de Ruimtescanner biedt om de druk op de ruimte in Noord-Brabant in
beeld te brengen. Aan de hand van kaarten tonen we de veranderingen in het
toekomstige ruimtegebruik ten opzichte van de huidige situatie. In dit hoofdstuk
presenteren we dus de inhoudelijke resultaten. De verschillende benaderingen
zullen we in het volgende hoofdstuk methodisch evalueren.
Modelsimulatie in de Ruimtescanner
In de Ruimtescanner worden functies in essentie toegewezen door vraag
(ruimteclaim) en aanbod (geschiktheid) op basis van een economisch biedproces
af te wegen. Functies die veel ruimte vragen en in eerste instantie
weinig geschikte locaties krijgen aangeboden, zullen net zo lang hun biedprijs
moeten verhogen totdat hun volledige ruimtevraag is bevredigd. Hierdoor
krijgen de kapitaalkrachtiger functies (bijvoorbeeld wonen) de meest geschikte
locaties toegewezen, terwijl de andere functies soms met een tweede keus
moeten volstaan. Door geschiktheidskaarten voor de afzonderlijke functies op
te tellen ontstaat een beeld van de ruimtedruk. Een nadere analyse van deze
gewogen som van meest gewilde locaties geeft inzicht in de locaties waar de
strijd om de ruimte het hardst zal worden gevoerd.
De Ruimtescanner kan worden beschouwd als een instrument dat berekent
hoe de ruimte het meest optimaal over de verschillende functies kan worden
verdeeld. Hij houdt hierbij rekening met de locatievoorkeur en economische
potentie van die functies. Als, zoals in deze casus, de vraag groter is dan het
aanbod, zullen bepaalde typen grondgebruik genoegen moeten nemen met
minder ruimte. In dit geval is ervoor gekozen de economisch minst sterke functies
(zoals grondgebonden landbouw) ruimte te laten inleveren. Uit de oppervlakken
die uiteindelijk aan deze grondgebruikstypen worden toegewezen,
kan worden afgelezen hoe groot de discrepantie tussen vraag en aanbod is. Het
model houdt tijdens de allocatie geen rekening met een toenemende intensiteit
(bijvoorbeeld middels hoogbouw) of meervoudigheid van ruimtegebruik
(functiecombinatie) als mogelijke oplossingen voor ruimtetekort. Overigens
kunnen bij het definiëren van de typologie wel vormen van meervoudigheid
worden ingebracht. Zo is voor deze studie de functie ‘agrarisch natuurbeheer’
aan het regionale scenario toegevoegd. Deze agrarische grondgebruikscategorie
kan een deel van de vraag naar grond voor natuur opvangen.
Modelsimulatie en ontwerp: resultaten 68 • 69