Effectiviteit van innovatiebeleid: Herman Vollebergh (PBL) (PDF ...
Effectiviteit van innovatiebeleid: Herman Vollebergh (PBL) (PDF ...
Effectiviteit van innovatiebeleid: Herman Vollebergh (PBL) (PDF ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Effectiviteit</strong> <strong>van</strong><br />
<strong>innovatiebeleid</strong><br />
ECN-<strong>PBL</strong> Mini-symposium<br />
22 maart 2011<br />
22 maart 2011 | <strong>Vollebergh</strong><br />
1
<strong>Effectiviteit</strong> <strong>van</strong> <strong>innovatiebeleid</strong>?<br />
Wat bedoelen we?<br />
• Is context klimaat, lucht en energie (KLE) anders dan anders ?<br />
– Waarom ?<br />
• Wanneer effectief?<br />
– Over welke doelen gaat het eigenlijk ?<br />
EU 2020<br />
EU voor NL<br />
= NL nu<br />
EU 2050<br />
GHGs ETS -21<br />
GHGs niet-ETS -10 -16<br />
- 80 a 95<br />
Schone energie - 20 -14<br />
Energiebesparing -20 baseline -<br />
2<br />
22 maart 2011 | <strong>Vollebergh</strong>
3<br />
Innovatiebeleid & KLE: anders dan anders?<br />
• Antwoord 1: NEE!<br />
– Volgt gewoon uit ‘Tinbergen regel’: 2 externaliteiten met 2<br />
instrumenten aanpakken!<br />
› Want EU-ETS zou voldoende zijn voor CO 2 prikkel<br />
› En R&D subsidie draagt zorg voor innovatie prikkel<br />
• Twee fundamentele problemen:<br />
– Huidige EU C&E package kent nodige gebreken<br />
› Beleid Hernieuwbaar herverdeelt <strong>van</strong> belastingbetaler naar ETS<br />
– Overlappende instrumenten creëren waterbedeffecten<br />
› Steun hernieuwbaar reduceert geen CO 2 emissies binnen EU<br />
› Zelfde geldt voor Energie/CO 2 belasting binnen ETS sector<br />
› En voor niet-ETS sector <strong>van</strong>wege WKK lek<br />
3<br />
22 maart 2011 | <strong>Vollebergh</strong>
4<br />
Innovatiebeleid & KLE: anders dan anders?<br />
• Antwoord 2: JA!<br />
• Simpele oplossingen (‘first best’) bestaan niet!<br />
– EU-ETS kent de nodige problemen (bv tijdshorizon; updating)!<br />
– Uitbreiden <strong>van</strong> EU-ETS naar alle sectoren (met juiste prikkels)<br />
is kostbaar en/of inefficiënt (met indirecte prikkels)<br />
• Focus op alleen CO 2 is te simpel:<br />
– Additionele impacts zoals luchtkwaliteit, olievervuiling,<br />
congestie<br />
• Focus op alleen R&D is ‘off target’:<br />
– Marktfalen zowel op markt voor ideeën (inventies en R&D) als<br />
op markt voor innovatie & diffusie<br />
4<br />
22 maart 2011 | <strong>Vollebergh</strong>
5<br />
Effectief Innovatiebeleid = gericht R&D + diffusie!<br />
• Waarom gericht?<br />
– Strategische voordelen innovatie in schone energie<br />
› Voordelen = terms of trade + voorzieningszekerheid + reductie<br />
in bestrijdingskosten + waarde <strong>van</strong> reductie in ff reserves<br />
– Green tech race: Plek <strong>van</strong> Nederland ???<br />
• Waarom beide (dus los <strong>van</strong> ETS)?<br />
– Twee beslissingen: R&D (markt voor ideeën) en investeren!<br />
– Bij inventies ‘lock-in’ en ‘signaling games’!<br />
– Opvallend dat er al veel inventies zijn!<br />
– Toepassing blijft achter: marktfeilen investeringsbeslissing<br />
– Issue: waar zitten problemen en hoe verbeteren?!<br />
5<br />
22 maart 2011 | <strong>Vollebergh</strong>
6<br />
Markten voor ideeën: inventies in CO 2 bestrijding<br />
6<br />
22 maart 2011 | <strong>Vollebergh</strong>
7<br />
Markten voor ideeën: plaats voor Nederland?<br />
• Schone energie patenten 1988-2007 (zie EPO studie 2010):<br />
– US in top 2, Japan top 3 en Duitsland top 4 in alle technologieën<br />
• Nederland:<br />
– 8e overall, maar nergens in top 5<br />
– Zon PV niet onverdienstelijk<br />
– Geothermisch recentelijk relatief groot<br />
– Wind en CCS gaan achteruit<br />
– IGCC helemaal weg<br />
• Keuze technologie: teveel koudwatervrees?<br />
– Vergelijk Denemarken en Duitsland<br />
– nu VS, Korea en China<br />
7<br />
22 maart 2011 | <strong>Vollebergh</strong>
Zon in ‘donkere’ landen<br />
8<br />
22 maart 2011 | <strong>Vollebergh</strong>
Zon in ‘donkere’ landen<br />
9<br />
22 maart 2011 | <strong>Vollebergh</strong>
Diffusie<br />
• Kennis-spillovers bij ‘learning-by-doing’<br />
– ETS prijs corrigeert hier niet voor<br />
– Initiële monopolie-rents geboden (lock-in)<br />
• Uitrol (‘demand pull’) geeft impuls aan nieuwe inventies<br />
– Ook ervaring in andere ‘milieu-markten’ (ontzwavelingstech)<br />
– Kan ook inventies elders stimuleren<br />
• Terechte zorg voor al te eenzijdige uitrol<br />
• Vergeet niet-ETS markt niet<br />
– Voorbeeld EIA en dynamische technologielijst<br />
10<br />
22 maart 2011 | <strong>Vollebergh</strong>
Change language