Ruimtelijke opgaven in beeld - Planbureau voor de Leefomgeving

drie
Ruimtelijke gevolgen van
beleidskeuzes
In het vorige hoofdstuk zijn de acht belangrijkste
ruimtelijke opgaven en algemene beleidsimplicaties
besproken. In dit hoofdstuk gaan we in op de ruimtelijke
effecten van bepaalde beleidskeuzes en gebruiken als
voorbeeld de verstedelijking. Hierbij staat de vraag
centraal waar zich verstedelijking zou kunnen
ontwikkelen onder een meer en een minder restrictief
ruimtelijk beleid.
Het ruimtelijk beleid wordt momenteel sterk
gedecentraliseerd. Om de mogelijke gevolgen hiervan te
kunnen inschatten, vergelijken we eerst de beleidskaders
uit de Nota Ruimte (inclusief de Nota Mobiliteit) met die van
de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (hierna Structuurvisie
genoemd). Daarna volgen enkele analyses van huidige
marktontwikkelingen om de relatieve
verstedelijkingsdruk in te schatten. Vervolgens brengen
we deze druk in kaart met hulp van een modelberekening
van een scenario waarin is uitgegaan van een volledige
deregulering van beleid op alle bestuursniveaus ten
opzichte van een scenario waarin is uitgegaan van
voortzetting van het beleid uit de Nota Ruimte.
3.1 Beleidsruimte voor
verstedelijking in kaart gebracht
Welke beleidsruimte bood de Nota Ruimte? En wat is de ruimte
die het Rijk met het minder restrictieve beleid van de
Structuurvisie biedt?
De Structuurvisie houdt een forse koerswijziging in ten
opzichte van de Nota Ruimte. Een groot aantal
beleidscategorieën die geleiding van verstedelijking en
bescherming van open ruimte en landschap ten doel
hadden, zal verdwijnen. De belangrijkste veranderingen
in het verstedelijkingsbeleid van het Rijk zijn in tabel 3.1
samengevat.
Het gaat dan om het vervallen van restrictieve
beleidscategorieën als de Nationale Landschappen, de
Rijksbufferzones, de gebieden voor Recreatie om de Stad
en de Robuuste Verbindingszones. Hier stelt het Rijk geen
randvoorwaarden meer aan verstedelijking. Dat geldt
ook voor de gebieden die na de herijking geen deel meer
zullen uitmaken van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS);
de te herijken EHS betreft (delen van) de EHS buiten de
Natura 2000-gebieden. Ook stelt het Rijk geen doelen
meer aan bundeling en verdichting van verstedelijking en
voert het geen locatiebeleid meer voor bedrijven en
voorzieningen. Tot welke ruimtelijke ontwikkelingen dit
zal leiden, hangt voor een groot deel af van het beleid van
provincies en gemeenten.
58 | Ruimtelijke opgaven in beeld. Achtergronden bij de Ex-ante evaluatie Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte