Ruimtelijke opgaven in beeld - Planbureau voor de Leefomgeving
Ruimtelijke opgaven in beeld - Planbureau voor de Leefomgeving
Ruimtelijke opgaven in beeld - Planbureau voor de Leefomgeving
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
twee<br />
Figuur 2.25<br />
Vrijetijdsactiviteiten, 2008 – 2009<br />
Buitenrecreatie<br />
Zelf sporten<br />
Recreatief w<strong>in</strong>kelen<br />
Uitgaan<br />
Overige hobby, verenig<strong>in</strong>gsactiviteiten en cursussen<br />
Attracties<br />
Waterrecreatie en -sport<br />
Evenementen<br />
Cultuur<br />
Sportwedstrij<strong>de</strong>n<br />
Wellness / beauty / ontspann<strong>in</strong>g<br />
0 200 400 600 800 1000<br />
miljoen <strong>in</strong>woners<br />
Bron: Agricola et al. (2010)<br />
Buitenrecreatie is <strong>de</strong> belangrijkste vrijetijdsactiviteit.<br />
broeikasgasemissies wor<strong>de</strong>n meegewogen, komen ook<br />
beheerstrategieën met hogere waterpeilen, verbre<strong>de</strong><br />
landbouw en ger<strong>in</strong>gere bo<strong>de</strong>mdal<strong>in</strong>g <strong>in</strong> <strong>beeld</strong>. Uitgaan<strong>de</strong><br />
van een gebiedsgedifferentieer<strong>de</strong> aanpak waar<strong>in</strong><br />
reken<strong>in</strong>g wordt gehou<strong>de</strong>n met <strong>de</strong> ontwikkel<strong>in</strong>gsricht<strong>in</strong>g<br />
van <strong>de</strong> landbouw, zou<strong>de</strong>n op langere termijn <strong>in</strong> het<br />
noor<strong>de</strong>n <strong>de</strong> meestal dunne veenpakketten groten<strong>de</strong>els<br />
verdwijnen, maar zou<strong>de</strong>n <strong>in</strong> het westen, waar <strong>de</strong> dikste<br />
veenpakketten liggen (plaatselijk 5 tot 12 meter dik), <strong>de</strong><br />
ook op Europese schaal unieke veenkwaliteiten<br />
behou<strong>de</strong>n kunnen blijven (PBL 2011b).<br />
2.7.6 Het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid<br />
biedt beperkt soelaas <strong>voor</strong> publieke diensten<br />
De kosten van het halen van beleidsdoelen via lever<strong>in</strong>g<br />
van publieke diensten door Ne<strong>de</strong>rlandse boeren<br />
bedragen naar schatt<strong>in</strong>g 0,7 tot 1,1 miljard euro per jaar.<br />
De kosten bestaan uit verm<strong>in</strong><strong>de</strong>r<strong>de</strong> gewasopbrengsten<br />
(doordat een <strong>de</strong>el van <strong>de</strong> landbouwgrond m<strong>in</strong><strong>de</strong>r of geen<br />
productie oplevert), <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> aanleg en <strong>in</strong>richt<strong>in</strong>g<br />
(van bij<strong>voor</strong><strong>beeld</strong> bufferstroken langs waterlopen) en<br />
extra <strong>in</strong>zet van arbeid.<br />
Bij <strong>de</strong> komen<strong>de</strong> hervorm<strong>in</strong>g van het Gemeenschappelijk<br />
Landbouwbeleid (GLB) ontstaat meer ruimte <strong>voor</strong> het<br />
vergoe<strong>de</strong>n van publieke diensten door <strong>de</strong> landbouw. Het<br />
GLB kan hier een grotere bijdrage aan leveren, maar<br />
alleen <strong>in</strong> comb<strong>in</strong>atie met an<strong>de</strong>re f<strong>in</strong>ancier<strong>in</strong>gsbronnen en<br />
beleids<strong>in</strong>strumenten. Ne<strong>de</strong>rland moet kiezen hoe het<br />
GLB-budget <strong>in</strong> <strong>de</strong> toekomst <strong>in</strong>gezet gaat wor<strong>de</strong>n (Van<br />
Zeijts et al. 2010).<br />
Momenteel ontvangt <strong>de</strong> Ne<strong>de</strong>rlandse landbouw jaarlijks<br />
0,9 miljard euro aan landbouwsubsidies uit <strong>de</strong> EU. Boeren<br />
krijgen <strong>de</strong> huidige <strong>in</strong>komenssteun zon<strong>de</strong>r dat ze daar<strong>voor</strong><br />
bovenwettelijke (tegen)prestaties hoeven te leveren. Het<br />
onttrekken van <strong>de</strong>ze steun leidt direct tot een dal<strong>in</strong>g van<br />
het <strong>in</strong>komen, en kan daarmee strijdig zijn met een van <strong>de</strong><br />
doelstell<strong>in</strong>gen van het GLB: een re<strong>de</strong>lijk <strong>in</strong>komen <strong>voor</strong><br />
boeren. In theorie zou<strong>de</strong>n boeren hun <strong>in</strong>komen weer op<br />
peil kunnen brengen door lever<strong>in</strong>g van betaal<strong>de</strong> publieke<br />
diensten. Maar <strong>in</strong> <strong>de</strong> praktijk verbie<strong>de</strong>n <strong>de</strong><br />
staatssteunregels van <strong>de</strong> EU dat overhe<strong>de</strong>n meer betalen<br />
aan boeren dan ze aan kosten maken <strong>voor</strong> het leveren<br />
van <strong>de</strong> diensten. Per saldo schiet een gemid<strong>de</strong>l<strong>de</strong> boer<br />
daar niet veel mee op. Als <strong>de</strong> staatssteuntoets een<br />
ruimere betal<strong>in</strong>g zou toestaan, zou<strong>de</strong>n meer boeren<br />
diensten ten behoeve van milieu, natuur en landschap<br />
leveren (PBL 2010c).<br />
2.8 Landschap, toerisme en recreatie<br />
Welke betekenis heeft het landschap <strong>voor</strong> toerisme en recreatie?<br />
Welke landschappen zijn het meest waar<strong>de</strong>vol en gewaar<strong>de</strong>erd?<br />
Welke ruimtelijke ontwikkel<strong>in</strong>gen hebben <strong>in</strong>vloed op het<br />
landschap?<br />
2.8.1 Het belang van wan<strong>de</strong>len en fietsen<br />
Buitenrecreatie is <strong>de</strong> belangrijkste vrijetijdsactiviteit, en<br />
wan<strong>de</strong>len en fietsen zijn <strong>de</strong> belangrijkste vormen van<br />
buitenrecreatie; daarna volgen sporten en recreatief<br />
w<strong>in</strong>kelen (figuur 2.25, 2.26). Ne<strong>de</strong>rlan<strong>de</strong>rs beste<strong>de</strong>n<br />
gemid<strong>de</strong>ld 3 uur per week aan wan<strong>de</strong>len, fietsen, toeren,<br />
zonnen, luieren, picknicken en watersport. Het landschap<br />
fungeert daarbij zowel als <strong>de</strong>cor van activiteiten, als<br />
ontspann<strong>in</strong>gsruimte en als object van <strong>in</strong>teresse.<br />
52 | <strong>Ruimtelijke</strong> <strong>opgaven</strong> <strong>in</strong> <strong>beeld</strong>. Achtergron<strong>de</strong>n bij <strong>de</strong> Ex-ante evaluatie Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte