Ruimtelijke opgaven in beeld - Planbureau voor de Leefomgeving

twee
Figuur 2.17
Overstromingsrisico
Trendscenario 2020 – 2040 Gedifferentieerde normstelling 2040
Overstromingskans (per jaar)
Hoog
Laag
Geen gegevens
Bron: MNP (2007b)
Een meer gedifferentieerde waterveiligheidsnormstelling kan verder bijdragen aan het beperken van schaderisico’s.
tussen 2050 en 2100 niet meer voldoen (Deltacommissie
2008). Tegen die tijd doet zich de vraag voor of nog moet
worden geïnvesteerd in de vervanging van deze werken,
of dat een open verbinding met de zee in combinatie met
dijkversterking de voorkeur verdient. Om bij een open
verbinding opstuwing in deze trechtervormige monding
te beperken, is vergroting raadzaam van de waterberging
in het rivierengebied, waaronder komberging in het
benedenrivierengebied (H+N+S & Deltares 2009).
2.4.6 Beperkingen in de zoetwaterbeschikbaarheid
In periodes van droogte verbrakt een deel van het zoete
water in het westen van het land. Klimaatverandering kan
dit probleem versterken en de noodzaak versnellen een
oplossing te vinden. De vraag is of de oplossing moet
liggen in de aanvoer van extra zoet water in de droge
situaties. De beperkte beschikbaarheid van zoet water
wordt namelijk vooral veroorzaakt door de wens van de
landbouw, en in beperktere mate steden en natuur, om
een vast peil en doorspoeling met zoet water van het
watersysteem te behouden. Als gevolg van deze wens
wordt er veel meer zoet water aangevoerd dan nodig is
voor irrigatie.
Een voorbeeld is het spoelen van de Nieuwe Waterweg:
daar moet minimaal 1.000 kubieke meter per seconde
worden afgevoerd om regionale inname van 40 kubieke
meter per seconde mogelijk te maken. En op Goeree-
Overflakkee moet in de zomer zo’n 100 miljoen kubieke
meter water worden ingelaten om 5 miljoen kubieke
meter beregening mogelijk te maken (De Vries et al.
2009). Het Hoogheemraadschap van Rijnland (2010) geeft
aan dat mogelijk al in 2025 een andere strategie moet
worden gekozen.
Het toekomstige watergebruik wordt in hoofdzaak
bepaald door ontwikkelingen in watervragende functies
en door klimaatverandering. De belangrijkste
watervragers zijn het peilbeheer en doorspoelen in het
landelijk en stedelijk gebied en de scheepvaart op de
rivieren en meren die een bepaalde waterdiepte nodig
heeft. In het landelijk gebied is de landbouw een
dominante factor in het waterbeheer. Zowel de
ontwikkelingen in de toekomstige watervraag als de
ontwikkelingen rond droogte en watertekort als gevolg
van klimaatverandering kennen grote onzekerheden.
Uitgaande van het huidige grondgebruik, treden in drie
van de vier KNMI-scenario’s in 2050 naar verwachting
geen grote knelpunten in de watervraag op. Alleen in het
droogste klimaatscenario (W+) kunnen de watertekorten
substantieel en vaker toenemen. Daarnaast is de
verwachting dat de watervraag vanuit de landbouw in de
komende decennia toeneemt. Rekening houdend met de
onzekerheden, betekent dit dat het mogelijke
watertekort vooral afhangt van ontwikkelingen in de
Ruimtelijke opgaven en beleidsimplicaties | 41