Ruimtelijke opgaven in beeld - Planbureau voor de Leefomgeving

twee
Figuur 2.9
Bereidheid tot reizen voor werk en voorzieningen
100
80
Aandeel beroepsbevolking (%)
Werk
Voorzieningen
60
40
20
0
0 20 40 60 80 100
Reistijd (minuten)
Bron: De Groot et al. (2010)
Voor werk zijn mensen bereid langer te reizen dan voor stedelijke voorzieningen.
multimodaal ontsloten werklocaties rond de stad houdt
echter ook risico’s in. De huidige praktijk laat namelijk
zien dat multimodale werklocaties vooral per auto
worden bezocht. De ontwikkeling van multimodale
werklocaties in de stadsrand in combinatie met nieuwe
woonlocaties op iets grotere afstand van de stad,
betekent zelfs een extra belasting van de nu reeds
zwaarst belaste wegen richting de stad.
Vanuit het oogpunt van bereikbaarheid is het dus
belangrijk om nieuwe woonlocaties zo veel mogelijk te
laten aansluiten op de bestaande steden. Wanneer dat
onvoldoende lukt en woonlocaties op wat grotere
afstand van de steden aan de orde zijn, is het vanuit het
oogpunt van mobiliteit te overwegen om zo veel mogelijk
aan te sluiten op nog resterende infrastructuurcapaciteit.
Een goede afstemming tussen infrastructuur en
verstedelijking houdt dus niet alleen het stimuleren van
ontwikkelingen op de juiste locaties in, maar ook het
ontmoedigen van ontwikkelingen elders. Dat kan door
locatie-eisen te stellen aan verstedelijking, bijvoorbeeld
op het gebied van bereikbaarheid, nabijheid en belasting
van bestaande infrastructuur. Zo kan worden voorkomen
dat goed ontsloten locaties ten onder gaan aan hun eigen
succes.
2.2.4 Grote onzekerheden over de vraag naar
infrastructuur
De omvang van de infrastructuuropgave is onzeker. De
onzekerheid in de ontwikkeling van de mobiliteit maakt
dat ook het rendement van grote investeringen onzeker
is. Bij een laag bevolkingsgroeiscenario vlakt de toename
van de mobiliteit na 2020 af en is het infrapakket van het
Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en
Transport, dat tot 2020 doorloopt, voldoende om de
congestie op een vergelijkbaar niveau met nu te houden.
Bij een hoog groeiscenario zal het ook met forse
aanvullende investeringen tot 2040 niet lukken om de
congestie te beperken en zijn aanvullende
beleidsinstrumenten nodig (PBL 2011d).
Gezien de grote onzekerheid over de mobiliteitsopgave,
blijft het nodig na te blijven denken over andere, meer
flexibele manieren om de bereikbaarheid te verbeteren,
zoals via mobiliteitsgeleiding en het gebruik van
prijsmechanismen. Dat kan de kans op over- of
onderinvesteringen doen afnemen (PBL 2011d).
2.2.5 Bereikbaarheidswinst door
weginfrastructuur en agglomeraties
Voor de economische groei is ook het wegnemen van
belemmeringen in het woon-werkverkeer over korte
afstanden belangrijk. Vooral een betere bereikbaarheid
binnen de regio Amsterdam leidt tot een hogere
economische groei voor Nederland als geheel. In en rond
de grote steden is, naast het hoofdwegennet, ook het
onderliggende wegennet van groot belang voor de
economische ontwikkeling. Over wat langere afstanden
kunnen investeringen in de verbindingen voor woonwerkverkeer
naar Amsterdam en Utrecht eveneens een
forse bijdrage aan de economische groei leveren.
Worden ook de reistijdverbeteringen voor het
goederenvervoer in de afwegingen meegenomen, dan
worden lange afstanden en het hoofdwegennet steeds
belangrijker. Het gaat hierbij vooral om verbindingen
30 | Ruimtelijke opgaven in beeld. Achtergronden bij de Ex-ante evaluatie Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte