dimensie - Dimension 3

More documents

Recommendations

Info

Alles wat je altijd al wilde weten over SCHULDEN Sinds 35 jaar kampen de ontwikkelingslanden met een uiterst zware schuld, waardoor zij hun bevolking onvoldoende van de nodige diensten kunnen voorzien. Door schulden te verlichten en te herschikken probeert men een uitweg uit de impasse te vinden, maar zijn deze middelen wel succesvol? Evaluaties door de Belgische en Nederlandse overheid schetsen een beeld van de schuldenlast die op een aantal Afrikaanse landen weegt. Tegen de achtergrond van de ernstige schuldencrisis die Zuid-Europa momenteel treft, is deze kwestie meer dan ooit actueel. Evaluaties “Toen in 2006 de schuldverlichting voor DR Congo de helft van de officiële ontwikkelingshulp van België bedroeg, protesteerden de ngo’s heftig. Volgens hen zijn schuldkwijtscheldingen geen echte ontwikkelingshulp. Daarop besloot de dienst Evaluatie het fenomeen van de schuldverlichting te onderzoeken”, zegt Dominique de Crombrugghe, Bijzondere Evaluator van de Belgische AANDEEL VAN HET BUDGET VOOR SOCIALE DIENSTEN EN VOOR SCHULDEN (PERIODE 1992-1997) 4 % 11,4 % 36 % 35 % Sociale diensten 12,6 % 6,7 % Internationale Samenwerking. Zijn dienst is binnen Buitenlandse Zaken belast met het toezicht op alle activiteiten van de federale staat die erkend zijn als officiële ontwikkelingshulp. “In 2007 hebben we Kameroen geëvalueerd. We stelden vast dat oorspronkelijk commerciële schulden later staatsschulden werden. Dat komt vaak voor: middelgrote commerciële schulden die uiteindelijk heel zwaar op de staat wegen, 40 % 40 % 20,4 % 33 % 15 % 46 % 9,2 % 14,1 % Kameroen Ivoorkust Kenya Zambia Niger Tanzania Nicaragua Schuldaflossingen Het ontwikkelingsmodel is niet noodzakelijkerwijze gebaseerd op schulden. Arnaud Zacharie (CNCD). zonder dat de bankenlogica in vraag wordt gesteld. Kort daarna vernamen wij dat de Nederlandse evaluatiedienst een evaluatie zou maken van de schuldenlast van Nigeria en DR Congo, op verzoek HIPCschuldeninitiatief Het HIPC-schuldeninitiatief (Highly Indebted Poor Countries Debt-Initiative) wil de schuld van de arme landen met een zware schuldenlast ombuigen tot een ‘houdbare’ schuld. Voor het IMF en de Wereldbank houdt dat in dat de waarde van de schuld 150% van de exportinkomsten bedraagt. • Het HIPC-programma in 1996 was een gezamenlijk initiatief van het IMF en de Wereldbank. In 1999 werd het programma hervormd. Normaliter is de schuldvermindering gekoppeld aan de inspanningen voor de strijd tegen de armoede in de betrokken landen. • Sinds 96 kwamen 36 HIPC-landen in aanmerking voor schuldverlichting. Voor een aantal van de armste landen kan de schuldkwijtschelding oplopen tot 90 %. • De totale schuldverlichting bedraagt tot nog toe 128 miljard dollar. Bron: PNUD Rapport sur la pauvreté dans le monde 2000 26 NOVEMBER-DECEMBER 2012 I <strong>dimensie</strong> 3
SCHULDEN van de parlementen van deze landen. We besloten de evaluaties gezamenlijk uit te voeren. Deze werden besproken op het seminarie.” (zie kader) Van schulden… In de jaren ‘60 hadden veel gedekoloniseerde landen al wat schulden geërfd van hun kolonisator, maar vooral: zij werden aangemoedigd om schulden te maken. De Europese banken hadden immers een overvloed aan eurodollars en nadien (na 1973) aan oliedollars die zij tegen zeer gunstige voorwaarden aan de landen van het Zuiden wilden lenen. De oliedollars waren afkomstig van de olieverkoop door de Arabische landen die deze bij Westerse banken belegden. Daarnaast verstrekten de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds massaal kredieten voor onder meer grote infrastructuurwerken zoals stuwdammen, snelwegen en fabrieken. Maar leningen moeten terugbetaald worden in de munt van de lening zelf, in dollar. De landen van het Zuiden die geen dollars hebben zien zich dus verplicht veel uit te voeren om aan vreemde munt te geraken. En dat gaat vaak ten koste van de voedselsoevereiniteit van de bevolking. Voor de uitvoer bestemde plantages gaan immers voor op de teelt van voedingsgewassen om in de eigen voedselbehoeften te voorzien. Maar er is meer, de grote hoeveelheden grondstoffen die op de internationale markt terechtkomen, doen de prijzen dalen. En door de beslissing van de Amerikaanse regering om in 1979 een anti-inflatiebeleid te voeren, worden de rentevoeten opeens verdrievoudigd. Het geval van DR Congo ‘60-’80’ : Ontstaan van de schulden Bij haar onafhankelijkheid heeft DR Congo weinig schulden. Deze nemen aanzienlijk toe door 4 megaprojecten die de bevolking niet ten goede zijn gekomen, de zogenaamde ‘Witte olifanten’. In de jaren ‘70 stijgt de schuld van Congo pijlsnel en wordt ze onhoudbaar. Tegelijkertijd zakt de prijs van koper. Corrupte en persoonlijke verrijking maken de situatie nog erger. ‘80-2000 : Congo in de problemen In ‘84-‘85 voert Congo ‘structurele aanpassingen’ uit die zijn aanbevolen door het IMF: meer dan 50% van het al uiterst lage budget van de Congolese staat gaat naar het aflossen van de schuld. Congo moet drastisch besparen, 400.000 mensen worden ontslaan. Dat stort het land in de informele economie. Vanaf dan stoppen de schuldaflossingen. In 2001 bedraagt de overheidsschuld van Congo 13,6 miljard dollar. 71% van dat bedrag bestaat uit betalingsachterstallen. Een groot deel van de schulden wordt als ‘verfoeilijk’ bestempeld. Ze zijn immers afkomstig van uitgaven die tegen de belangen van de burger in gingen of ze werden gemaakt door een dictatuur en moeten tijdens de democratische overgangsfase worden afgelost. 2003 : HIPC-procedure Na de vredesakkoorden wordt in 2003 op basis van het HIPC-initiatief (zie kader) een schuldverlichting overwogen, op voorwaarde dat Congo macro-economische hervormingen doorvoert. In een eerste fase moet de schuldherschikking middelen vrijmaken die worden geïnvesteerd in de strijd tegen de armoede. Het evaluatieverslag stelt: “Congo voerde een aantal economische hervormingen door, verbeterde de kwaliteit van de overheidsdiensten en ontwikkelde een strategie om armoede te bestrijden.” Nog voor het HIPC-programma volledig is afgerond, wordt ingestemd met een schuldverlichting. Schuldverlichting en nieuwe schulden Door deze schuldverlichting wordt de schuld beter houdbaar en kan Congo de aflossingen hervatten. Een goede zaak voor de schuldeisers, aangezien Congo nu meer heeft kunnen terugbetalen dan wanneer die schuldverlichting er niet was geweest. Toch gaat Congo in 2006 een lening van 9,5 miljard dollar aan voor een aantal Chinese contracten. Op aandringen van het IMF en de Wereldbank worden deze contracten naar beneden bijgesteld. In 2010 stemt de Club van Parijs in met een schuldvermindering tot 100% van het schuldbedrag, dat van 13,6 miljard dollar in 2001 zakt naar 3,11 miljard dollar. Het uitgespaarde geld was bestemd voor de strijd tegen de armoede. EP <strong>dimensie</strong> 3 I NOVEMBER-DECEMBER 2012 27
Page 1 and 2: het magazine van de belgische ontwi
Page 3 and 4: dimensie3 Geen crisis zonder uitweg
Page 5 and 6: aangeeft, “is vooral bij kinderen
Page 7 and 8: SAHEL © Béatrice Petit Hoop voor
Page 9 and 10: SAHEL Tal van plannen en projecten
Page 11 and 12: Sahel Er konden helaas maar weinig
Page 13 and 14: SAHEL © Rita Willaert 5Humanitaire
Page 15 and 16: Thematische fiche CRISIS in de Sahe
Page 17 and 18: Thematische fiche CRISIS in de Sahe
Page 19 and 20: op stap met Pionieren in Yamoussouk
Page 21 and 22: SAHEL ‘onwettig’ koppel doodges
Page 23 and 24: FAIR TRADE hot ! © Lidl Sinds 2007
Page 25: KINDERRECHTEN Een moment van ontspa
Page 29 and 30: toegekend.” Droegen de schuldverl
Page 31 and 32: De Europese Ontwikkelingsdagen Stim

dimensie - Dimension 3

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?