08.05.2014 Views

oratie Prins 1..21 - Oratiereeks

oratie Prins 1..21 - Oratiereeks

oratie Prins 1..21 - Oratiereeks

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Ik wil nu het onderwerp HIV verlaten. Aan ons onderzoek naar de behandeling<br />

van primaire HIV-infectie kom ik nu niet toe, maar dat wil niet zeggen dat<br />

ik het niet belangrijk vind. Het is een voorbeeld van goed multidisciplinair<br />

onderzoek in het AMC, waarin internisten, immunologen en virologen goed<br />

samenwerken.<br />

Infectieziekten<br />

Van HIV dus naar de Infectieziekten in ruimere zin. Dat is een heel breed<br />

onderwerp, dat reikt van basale wetenschap, via infectieziekten en hun verwekkers,<br />

tot de behandeling van die infectieziekten. De basale wetenschap van<br />

afweer tegen infectieziekten is het werkterrein van prof. Tom van der Poll. Ik<br />

wil het vooral hebben over de relatie tussen de behandeling van infectieziekten,<br />

de grootste dreiging die ons de komende jaren te wachten staat, antimicrobiële<br />

resistentie, en de rol van menselijk gedrag.<br />

Wat is antimicrobiële resistentie? Sinds Domagk en Fleming weten we dat je<br />

bacteriën kunt bestrijden met antibiotica, en al vanaf het begin is duidelijk dat<br />

niet alle bacteriën gevoelig zijn voor alle antibiotica. Verwekkers van longontsteking<br />

zijn meestal gevoelig voor penicilline, verwekkers van andere infecties<br />

lang niet altijd, en dan is een ander antibioticum geïndiceerd. Gelukkig hebben<br />

we meer dan één antibioticum. Na de ontdekking van penicilline zijn er heel<br />

wat nieuwe antibiotica bijgekomen.<br />

Op het oog lijkt resistentie in Nederland geen grote kwestie. Pneumokokken,<br />

de meest voorkomende verwekkers van longontsteking, zijn nog steeds<br />

bijna altijd gevoelig voor penicilline. De bacteriën die urineweginfecties veroorzaken<br />

zijn gevoeliger voor antibiotica dan die in ons omringende landen,<br />

en in het ziekenhuis komen bacteriën die moeilijk of zelfs onbehandelbaar zijn,<br />

zoals MRSA, nauwelijks voor, wederom in tegenstelling tot andere Europese<br />

landen. Dat komt voornamelijk omdat Nederlanders zuinig zijn met het gebruiken<br />

van antibiotica, en dat komt weer vooral omdat de Nederlandse huisartsen<br />

zuinig zijn met voorschrijven. Nederland heeft het laagste antibioticagebruik<br />

van Europa. Er is een duidelijk verband tussen antibioticagebruik en<br />

resistentie: hoe meer penicilline er per inwoner gebruikt wordt, hoe hoger het<br />

percentage resistente pneumokokken, en Nederland scoort op beide het laagst<br />

van Europa (Goossens et al., 2005).<br />

Toch is niet alles rozengeur en maneschijn, anders zou ik er nu ook niet<br />

over beginnen. In Nederland wordt de gevoeligheid van pneumokokken voor<br />

antibiotica goed in de gaten gehouden en jaarlijks gerapporteerd in dit rapport,<br />

NethMap. Op dit plaatje ziet u die gevoeligheid van pneumokokken (SWAB-<br />

NethMap 2009). De resistentiepercentages tegen penicilline (in geel) en doxy-<br />

A TALE OF TWO CITIES 9

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!