oratie Prins 1..21 - Oratiereeks

van Bovenkarspel in 1999, SARS in 2003, de Q-koorts die de afgelopen jaren in
Nederland huishoudt, en over de vogelgriep en de Mexicaanse griep heb ik aan
Menno’s oratie niets toe te voegen.
Toch wil ik de behandeling van infectieziekten nu weer even verlaten en
naar Dickens gaan. U zult zich misschien afgevraagd hebben waar de titel van
de oratie op slaat, en inderdaad, die slaat op het gelijknamige boek van Charles
Dickens. Ik ben zo vrij om te vinden dat we het ondanks alles in Nederland
toch redelijk voor elkaar hebben. Als overgang naar het laatste deel van mijn
oratie wil ik u het begin van Dickens’ ‘A tale of two cities’ voorlezen.
‘It was the best of times, it was the worst of times, it was the age of wisdom,
it was the age of foolishness, it was the epoch of belief, in was the epoch of
incredulity, it was the season of Light, it was the season of Darkness, it was the
spring of hope, it was the winter of despair, we had everything before us, we
had nothing before us, we were all going direct to Heaven, we were all going
direct the other way…’
Wel, als we het over de ‘worst of times’ hebben, keren we terug naar HIV,
maar dan in Mozambique.
Mozambique
Degenen die mijn activiteiten de laatste jaren gadegeslagen hebben, zullen niet
verbaasd zijn dat ik hier nu uitkom. Mozambique is infectieziekten in de overtreffende
trap, en eigenlijk alles in de overtreffende trap. Hier is het station van
dreigend onheil al gepasseerd.
Hier ziet u Mozambique, tot 1992 verscheurd door een wrede burgeroorlog,
en dit is Beira, met een slordige 500.000 inwoners de tweede stad van het land.
Zoals in veel Zuid-Afrikaanse landen is de HIV-seroprevalentie er hoog: zo’n
beetje 16% van de bevolking is HIV-positief. Er wordt weinig getest op HIV,
weinig mensen weten dat ze de ziekte hebben. Bij onbehandelde patiënten gaat
de weerstand dan langzaam maar zeker achteruit. Iemand wordt dan vatbaar
voor infecties, in Mozambique komt nog veel tuberculose voor, en dat is dan
vaak de ziekte die hier als eerste van profiteert. HIV-geïnfecteerden krijgen
dan actieve tuberculose, worden langzaam maar zeker zieker, en komen dan
uiteindelijk vaak in het ziekenhuis terecht: dit ziekenhuis, het Hospital Central
da Beira.
De toestanden op de afdeling zijn eigenlijk onbeschrijflijk, vanwege ziekte
maar ook door slechte zorg. Degenen hier in de zaal die daar geweest zijn
zullen beamen dat dit niet overdreven is. Neuroloog prof. Jan Stam beschrijft
het als de binnenste ring van de hel van Dante. Inderdaad kan degene die hier
binnenkomt maar beter alle hoop op een goede afloop laten varen.
A TALE OF TWO CITIES 15