oratie Prins 1..21 - Oratiereeks

met deze hete adem in de nek wel aan de slag gaan om hun prestaties te verbeteren.
Deze aanpak heeft uiteraard de charme van de eenvoud, maar er zijn
eigenlijk geen gepubliceerde data die laten zien dat dit werkt (Fung et al.,
2008).
Om te beoordelen welke strategie, de intensieve begeleiding of de platte rapportage
van resultaten, uiteindelijk de meeste verbetering oplevert en wat voor
inspanningen je daarvoor moet leveren, voeren we momenteel een ZON-MW
project uit op onze afdeling, in samenwerking met Marlies Hulscher van de
afdeling Kwaliteit van Zorg van het Radboud Ziekenhuis in Nijmegen. Eerst
moest de uitgangssituatie vastgelegd worden. Arts-onderzoeker Niekie Spoorenberg
is inmiddels klaar met het bekijken van 1700 statussen van patiënten
met een urineweginfectie in achttien ziekenhuizen. Dit was een taai karweitje.
Het is maar goed dat ze een zonnig humeur heeft, want 1700 keer doktershandschriften
ontcijferen valt niet mee, maar gelukkig schrijven heel veel artsen
ook vrijwel niets op. Daarna gaan we beginnen met de interventies, waarbij
de achttien ziekenhuizen in twee groepen verdeeld zullen worden. Zo kunnen
we na afloop de effecten van de twee vormen van aanpak vergelijken.
Het zal u duidelijk zijn dat dit soort onderzoeken uiterst bewerkelijk is, en
dan hebben we het alleen nog maar over urineweginfecties, waarvoor inmiddels
goede indicatoren bestaan. Voor heel veel infectieziekten bestaan die nog
niet eens, dus er is nog veel te doen.
Bij al het werk over indicatoren en interventies bij urineweginfecties speelt
Suzanne Geerlings mede de hoofdrol. Ons streven is om deze tak van onderzoek
op onze afdeling de komende jaren verder uit te breiden. De eerste stappen
voor een Europees project zijn inmiddels gezet. Binnen Europa zijn de
verschillen in resistentie en antibioticagebruik bij UWI’s aanzienlijk, en het is
een grote uitdaging om daarmee aan de slag te gaan.
Ik heb vrij lang stilgestaan bij richtlijnen en indicatoren. Zoals ik zei, dit gaat
uiteindelijk om gedrag, van patiënten en artsen. Zoals mij met de paplepel is
ingegoten, bestaat er maar een matig verband tussen weten wat goed is om te
doen, en dat dan vervolgens ook doen. Je kunt je afvragen of het niet simpeler
is om te doen wat na 1945 steeds gedaan is: elke keer als bacteriën zich aanpasten
aan de gebruikte antibiotica, werden er nieuwe antibiotica ontwikkeld die
nog wel werkzaam zijn. Helaas is die stroom aan nieuwe antibiotica aan het
opdrogen en is er de laatste jaren weinig bijgekomen. We zullen het voorlopig
moeten doen met wat we nu hebben. Hoe vervelend ook, verstandig gebruik
van de beschikbare middelen is het beste wat ons nu te doen staat.
Over Infectieziekten en de behandeling daarvan kan nog meer gezegd worden.
Belangrijk zijn de met enige regelmaat optredende epidemieën die de nationale
gemoederen flink bezig kunnen houden: ik noem u de legionella-epidemie
14 JAN PRINS