AV-09 2 - Gemeente Arnhem
AV-09 2 - Gemeente Arnhem
AV-09 2 - Gemeente Arnhem
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
AGENDAPUNT<br />
NR:<br />
<strong>AV</strong>-<strong>09</strong><br />
College mandaten:<br />
(Nota’s, commissiebrieven, raadsvoorstellen etc. waarvan het college heeft<br />
besloten een lid van het college te mandateren wijzigingen aan te brengen)<br />
Nr Datum Portefeuillehouder Onderwerp Documentnummer<br />
1 15-06-2010 Van Gastel/ Elfrink/ Voortgangsrapportage Strategische 2010.0.053.221<br />
Leisink<br />
Projecten<br />
Concernstaf Bureau <strong>Gemeente</strong>secretaris 10 juni 2010<br />
Pagina 1 van 44
AGENDAPUNT<br />
NR:<br />
2010.0.053.221<br />
Concernstaf Bureau <strong>Gemeente</strong>secretaris 4 mei 2010<br />
Pagina 2 van 44
Collegenota<br />
Aan burgemeester en wethouders<br />
Documentnummer 2010.0.053.221<br />
Datum<br />
Zaaknummer 2010-04-02807<br />
Datum 20-04-2010<br />
Vertrouwelijk<br />
nee<br />
Portefeuillehouder<br />
Elfrink/Van<br />
Gastel<br />
Dienst Stadsontwikkeling In DT Nee<br />
Ambtenaar B. Katuin In college 15-06-2010<br />
Telefoonnummer (026) 377 34 18<br />
Onderwerp<br />
Voortgangsrapportage<br />
Strategische Projecten<br />
Voorstel in<br />
raadscommissie<br />
Voorstel in raad<br />
Genoemde data fataal<br />
Ja juni 2010<br />
Nee<br />
Nee<br />
Beslispunten<br />
- Instemmen met de voortgangsrapportage van de belangrijkste strategische (ruimtelijke) projecten.<br />
- Vaststellen van de commissiebrief en deze te versturen naar de raadscommissie.<br />
- Instemmen met de reactie op de motie “Speelruimte en groen: boter bij de vis”.<br />
Korte toelichting / samenvatting<br />
De raadscommissie wordt drie maal per jaar geïnformeerd over de voortgang bij de belangrijkste strategische<br />
projecten. Dit is de 1ste rapportage van 2010 waarin de situatie tot eind 20<strong>09</strong> wordt beschreven en die<br />
inhoudelijk aansluit op de jaarrekening en de financiële jaarrapportage projecten 20<strong>09</strong>.<br />
Pagina 3 van 44<br />
1
Te kopiëren stukken voor het college<br />
Ter inzage te leggen stukken voor het college<br />
Voortgangsrapportages van de projecten:<br />
<strong>Arnhem</strong> Centraal, Rijnboog, Malburgen, Presikhaaf,<br />
Schuytgraaf, Koningspleijn en<br />
Oostelijk centrumgebied<br />
Te kopiëren stukken voor raadscommissie of<br />
gemeenteraad:<br />
Ter inzage te leggen stukken voor raadscommissie<br />
of gemeenteraad:<br />
Voortgangsrapportages van de projecten:<br />
<strong>Arnhem</strong> Centraal, Rijnboog, Malburgen, Presikhaaf,<br />
Schuytgraaf, Koningspleijn en<br />
Oostelijk centrumgebied<br />
Pagina 4 van 44<br />
2
Toelichting op het voorstel<br />
1. Aanleiding / Probleemstelling<br />
Kortheidshalve wordt verwezen naar de conceptbrief aan de raadscommissie<br />
2. Doel<br />
Kortheidshalve wordt verwezen naar de conceptbrief aan de raadscommissie<br />
3. Argumenten<br />
Kortheidshalve wordt verwezen naar de conceptbrief aan de raadscommissie<br />
4. Financiën<br />
Kortheidshalve wordt verwezen naar de conceptbrief aan de raadscommissie<br />
5. Risico’s<br />
Kortheidshalve wordt verwezen naar de conceptbrief aan de raadscommissie<br />
6. Uitvoering en evaluatie<br />
Kortheidshalve wordt verwezen naar de conceptbrief aan de raadscommissie<br />
Pagina 5 van 44<br />
3
Communicatieparagraaf<br />
Heeft er al communicatie plaatsgevonden? Zo ja, met wie en hoe?<br />
nee<br />
Zijn er direct belanghebbenden die geïnformeerd moeten worden, voordat de media worden<br />
geïnformeerd? Zo ja, hoe gebeurt dit?<br />
nee<br />
Is er naast openbaarmaking in het persgesprek ook een persbericht nodig? (Zo ja, bijvoegen)<br />
Nee<br />
Is naast het persgesprek en persbericht nog een andere wijze van bekendmaking nodig? Zo ja,<br />
waaruit bestaat die?<br />
nee<br />
Is er een communicatieplan over dit onderwerp?<br />
nee<br />
Pagina 6 van 44<br />
4
Aan de voorzitter v van de raad commissiebehandeling<br />
Datum : 15 juni 2010<br />
Uw kenmerk :<br />
Ons kenmerk<br />
Zaaknr.<br />
: 2010.0.053.228<br />
: 2010-04-02807<br />
Contactpersoon : B. Katuin<br />
Doorkiesnr. : (026) 377 34 18<br />
Onderwerp:<br />
Voortgangsrapportage Strategische Projecten<br />
Geachte voorzitter,<br />
Wij stellen u voor kennis te nemen van ons besluit van 15 juni 2010 om kennis te nemen van de 1 ste<br />
voortgangsrapportage van de strategische (ruimtelijke) projecten.<br />
Aanleiding / Probleemstelling<br />
Conform afspraak wordt de raad drie maal per jaar geïnformeerd over de belangrijkste ontwikkelingen<br />
bij de strategische projecten. Het gaat daarbij om: <strong>Arnhem</strong> Centraal, Rijnboog, Malburgen, Presikhaaf,<br />
Schuytgraaf, Koningspleijn en het Oostelijk Centrumgebied. In deze rapportage worden de<br />
belangrijkste ontwikkelingen van oktober 20<strong>09</strong> tot eind 20<strong>09</strong> beschreven en sluit daarmee aan op de<br />
jaarrekening en de financiële jaarrapportge projecten 20<strong>09</strong>.<br />
Bij het opstellen van deze rapportage doet zich het fenomeen voor dat de actualiteit de rapportage<br />
inhaalt. Bij het aantreden van het nieuwe college doet dit zich nu zeker voor bij Rijnboog. Hier is een<br />
nieuwe situatie ontstaan nu de coalitiepartijen hebben afgesproken dat de haven, een essentieel<br />
element van het Rijnboogplan, niet aangelegd zal gaan worden. Dit vraagt om stedenbouwkundige,<br />
programmatische en financiële aanpassingen van het plan die nog niet in deze rapportage zijn<br />
verwerkt. De peildatum voor deze rapportage is 31/12/20<strong>09</strong>. Indien er na deze datum nog belangrijke<br />
wijzigingen hebben voorgedaan zijn deze hierin verwerkt voor zover ze bij de redactie bekend zijn.<br />
Doel<br />
Via deze voortgangsrapportage wordt u in de gelegenheid gesteld om in het kader van uw<br />
controlerende taak kennis te nemen van de stand van zaken bij genoemde projecten. Deze<br />
onderscheiden zich qua omvang, complexiteit en risicoprofiel van de overige projecten. Wanneer zich<br />
tussentijds belangrijke wijzigingen voordoen wordt u daarover separaat geïnformeerd<br />
In deze rapportage wordt tevens ingegaan op de in de raad van 18 februari 2010 aangenomen motie<br />
“speelruimte en groen; boter bij de vis” in de voortgangsrapportage van Schuytgraaf. In de volgende<br />
rapportage zal nader worden ingegaan op de door de raad geformuleerde wensen in deze motie.<br />
Eusebiusbuitensingel 53 • Postbus 99 • 6800 AB ARNHEM<br />
Telefoon 026 - 3773333 • Fax 026 - 3773450 • E-mail: <strong>Gemeente</strong>@<strong>Arnhem</strong>.nl<br />
Pagina 7 van 44<br />
DIENST STADSONTWIKKELING
Datum: 8 juni 2010<br />
Ons kenmerk: 2010.0.053.228<br />
Pagina: 2<br />
Financiën<br />
In deze voortgangsrapportage worden de afwijkingen gemeld ten opzichte van de bestaande<br />
financiële kaders, zoals die zich hebben voorgedaan, dan wel worden verwacht.<br />
De Nederlandse economie is inmiddels via de kredietcrisis in een economische recessie beland. Dit<br />
heeft grote gevolgen voor de vastgoedmarkt en dus ook voor de projecten van de gemeente <strong>Arnhem</strong>.<br />
Ondanks de ook door de gemeente genomen stimuleringsmaatregelen zijn er grote gevolgen voor de<br />
<strong>Arnhem</strong>se projecten.<br />
In het kader van de jaarlijkse herzieningen van de exploitaties wordt per project in meer detail aan U<br />
worden gemeld wat de afwijkingen van de kaders zijn. Dit vindt plaats bij de behandeling van de<br />
Financiële Jaarrapportage Projecten(FJP) die voorafgaand aan de behandeling van het jaarverslag in<br />
een besloten commissievergadering wordt besproken.<br />
Risico’s<br />
In de verschillende voortgangsrapportages worden de belangrijkste risico’s benoemd. Voor een aantal<br />
projecten wordt daarbij melding gemaakt van een gewenst weerstandsvermogen. Hiermee wordt een<br />
indicatie gegeven van de omvang van de middelen waarover de gemeente dient te beschikken om<br />
projectrisico’s af te kunnen dekken. Deze bedragen worden specifiek, per project bepaald. Bij de<br />
bepaling van het gewenste weerstandsvermogen voor alle projecten samen wordt meegewogen dat<br />
niet alle risico’s zich daadwerkelijk en ook nog eens tegelijkertijd zullen voordoen. Op concernniveau<br />
worden de projectrisico’s vervolgens weer meegenomen in het risicoprofiel van de gemeente als<br />
geheel.<br />
Hoogachtend<br />
het college van burgemeester en wethouders van <strong>Arnhem</strong>,<br />
de secretaris,<br />
de burgemeester,<br />
Eusebiusbuitensingel 53 • Postbus 99 • 6800 AB ARNHEM<br />
Pagina 8 van 44<br />
Telefoon 026 - 3773333 • Fax 026 - 3773450 • E-mail: <strong>Gemeente</strong>@<strong>Arnhem</strong>.nl<br />
DIENST STADSONTWIKKELING
Voortgangsrapportage <strong>Arnhem</strong> Centraal (2010-04)<br />
2010.0.042.056<br />
Voortgangsrapportage <strong>Arnhem</strong> Centraal<br />
Het project <strong>Arnhem</strong> Centraal beoogt de totale herinrichting van een relatief klein (20 hectare) maar ingewikkeld<br />
stukje <strong>Arnhem</strong>. Het project kent al een lange geschiedenis. In 1994 werd een nota van uitgangspunten<br />
vastgesteld. Het Masterplan, gemaakt door Ben van Berkels UN Studio werd in 1997 definitief. In datzelfde jaar<br />
werd ook het nieuwe bestemmingsplan voor het stationsgebied vastgesteld. Vanwege de aansluiting op de Hoge<br />
Snelheidslijn, heeft het project de status gekregen van een Nationaal Sleutelproject. Ben van Berkel is als<br />
supervisor aan het project verbonden.<br />
Inmiddels is een aantal belangrijke onderdelen van het plan gerealiseerd: de Zypse Poort, Willemstunnel,<br />
Parkeergarage, een systeem voor Koude- en Warmteopslag, de eerste fase van een systeem voor Ondergronds<br />
Afvaltransport met bijbehorend terminalgebouw, een Kabels- en Leidingentunnel, overdekt bussenstation, het<br />
westelijke gedeelte van de (verhoogde) Nieuwe Stationstraat, drie kantoorgebouwen en de ruwbouw van de<br />
Perrontunnel. Van meer recente datum: de voetgangersbrug, ruwbouw van het kantorenplein en de eerste<br />
asfaltlaag van het Stationsplein West.<br />
In 2004 heeft een grote herziening van de grond- en opstalexploitaties plaatsgevonden. De financiële kaders voor<br />
het project zijn toen opnieuw vastgesteld. In 2005 werd met de ministeries van VROM en V&W een<br />
uitvoeringsovereenkomst gesloten voor de realisatie van de OV-Terminal waarbij beschikbare budgetten zijn<br />
vastgelegd. Tegelijkertijd werd met ProRail een samenwerkingsovereenkomst aangegaan. Inmiddels is het oude<br />
station gesloopt. In 2007 en 20<strong>09</strong> is de businesscase OVTerminal geactualiseerd op basis van het Definitief<br />
Ontwerp. In het voorjaar 2008 is bekend geworden dat de OV-Terminal met het voorliggende ontwerp niet binnen<br />
het in 2007 vastgestelde budget kan worden gebouwd. In het najaar 2008 is besloten om de OV-Terminal naar<br />
het bestaande ontwerp gefaseerd te bouwen. De aanbesteding / gunning van de eerste fase is afgerond, de bouw<br />
hiervan is gestart. Dit betreft de complete perrontunnel, de fietsenstalling en een deel van de Nieuwe<br />
Stationsstraat, oplevering is gepland begin 2011. Aansluitend kan het tijdelijke station gesloopt worden. De extra<br />
benodigde financiering voor fase twee is inmiddels tot stand gekomen. De aanbesteding van fase twee vindt<br />
plaats in de tweede helft van 2010, streven is dat de bouw van de tweede fase direct aansluit op de bouw van de<br />
eerste fase. In dat geval kan de OV-Terminal in 2013 opgeleverd worden.<br />
Zowel aan de Noord- en Zuidzijde van het spoor wordt nog een aantal kantoorgebouwen gerealiseerd. Daarnaast<br />
zullen in het gebied AC Oost nog winkels en woningen worden gebouwd, en volgt nog de inrichting van het<br />
openbaar gebied, inclusief een bussenplein en een kantorenplein.<br />
Pagina 9 van 44<br />
I - 1
Voortgangsrapportage <strong>Arnhem</strong> Centraal (2010-04)<br />
2010.0.042.056<br />
0. Samenvatting<br />
De aanvullende financiering voor de tweede fase van de bouw van de OV-terminal is gevonden<br />
dankzij inzet van het Rijk, de Provincie, Stadsregio en de gemeente. De projecten Sporen in <strong>Arnhem</strong><br />
en <strong>Arnhem</strong> Centraal werken samen aan een logistiek draaiboek i.v.m. de combinaties van de bouw<br />
OVTerminal en de buitendienststellingen van het station <strong>Arnhem</strong> in de zomers van 2010 en 2011.<br />
1. Voortgangsrapportage<br />
1a. Planning & voortgang<br />
Westelijk deel<br />
De bereikbaarheid en toegankelijkheid van het kantorenplein in verband met de bouwwerkzaamheden<br />
aan de OV-Terminal heeft aandacht. In dit verband wordt gewerkt aan een verbetering van de routing<br />
en bewegwijzering. Nog in 2010 wordt het natuursteen aangekocht en aangebracht op het<br />
kantorenplein.<br />
Perrontunnel en OV terminal<br />
In de vorige rapportage is gemeld dat het tekort voor fase 2 ad € 38,0 mln. is gedekt door aanvullende<br />
financiering van € 36,5 mln. en een taakstellende bezuiniging op het projectbudget ad € 1,5 mln. De<br />
aandacht richt zich op het uitwerken van de optimaliseringopgave in het project, het voorbereiden van<br />
de aanbestedingsstrategie voor de contractering van fase 2 en de financiële vertaling van dit alles in<br />
een nieuwe werkbegroting (businesscase IV).<br />
Na een heftige winter zijn de werkzaamheden hervat. Samen met een aantal onvoorziene situaties<br />
rond het draagvlak van de ondergrond en de gecombineerde fundering voor de OV terminal en het<br />
bussenstation leidt dit tot een vertraging van ongeveer drie maanden. De voorziene oplevering van<br />
fase 2 loopt verschuift van eind 2012 naar begin 2013.<br />
Oostelijk deel<br />
Het resultaat van het onderzoek naar de toevoeging van een parkeergarage aan AC-Oost heeft inzicht<br />
gegeven in effecten ten aanzien van (bouwlogistieke)planning, financieel resultaat, afzetbaarheid van<br />
het programma en risico’s in relatie tot de aanbesteding. Op basis van deze informatie wordt bezien<br />
wat de beste manier is van het selecteren en aantrekken van een ontwikkelaar/bouwer.<br />
Noordelijk deel<br />
K8/K9<br />
De bouw van K8 ligt op schema, de oplevering is voorzien eind 2010 / begin 2011. De gesprekken<br />
tussen de gemeente, NS en Prorail over de exploitatie van de openbare fietsenstalling welke wordt<br />
ondergebracht in K8 heeft wel een gewenste vorm van exploitatie opgeleverd maar nog geen<br />
passende financiële oplossing. De geplande aanvang van de bouw van K9 is verschoven van het<br />
voorjaar 2010 naar het najaar 2010. De samenhang tussen de voortgang van de bouw van K8, de<br />
bouw van K9 en de te realiseren fietsenstalling zorgt voor een logistieke puzzel van formaat.<br />
Pagina 10 van 44<br />
I - 2
Voortgangsrapportage <strong>Arnhem</strong> Centraal (2010-04)<br />
2010.0.042.056<br />
K12.<br />
De aanvraag voor een bouwvergunning is ingediend. De procedure projectbesluit is door het college<br />
vastgesteld. Verwachte oplevering medio 2011.<br />
Algemeen<br />
De einddatum van de realisatie van het totale programma <strong>Arnhem</strong> Centraal is voorzien in 2016.<br />
Het herziene bestemmingsplan gaat volgens planning in het najaar van 2010 in procedure.<br />
1b. Financiën<br />
Algemeen<br />
In onderstaand overzicht wordt aangegeven hoe het project <strong>Arnhem</strong> Centraal voor wat betreft de<br />
financiering, verantwoordelijkheden en kaderstelling is opgebouwd.<br />
Onderdeel<br />
Toelichting<br />
Financiële<br />
verantwoordelijk<br />
heid<br />
Financiële<br />
kaderstelling<br />
Grond- en de opstalexploitaties<br />
Grondexploitatie: bouwrijp maken en leveren van gronden inclusief voorzieningen zoals de kabelsen<br />
leidingentunnel, inrichten van het openbare gebied.<br />
Opstalexploitaties: Parkeergarage, Ondergronds Afvaltransport (OAT) en Koude Warmte<br />
Opslagsysteem (KWO).<br />
• <strong>Gemeente</strong> realiseert / en exploiteert deze grond- en opstalexploitaties geheel voor eigen<br />
rekening en risico. Met uitzondering van het KWO, dit systeem is verkocht aan Hydreco.<br />
• Bij de vaststelling van de jaarrekening worden de (deels geprognosticeerde) financiële<br />
resultaten van de grond- en opstalexploitaties herzien, en wordt de voor het project getroffen<br />
voorziening bijgesteld.<br />
• De budgetten zoals vastgelegd in deze laatste herziening zijn voor het project kaderstellend.<br />
• De risicoreserve voor dit project van circa € 1 miljoen (stand per ultimo 2006) is bij de<br />
herziening van de businesscase volledig ingezet als dekkingsmiddel.<br />
Onderdeel<br />
Toelichting<br />
OV Terminal<br />
Realisatie van het nieuwe station door ProRail, in opdracht van de gemeente en het Rijk.<br />
Financiële<br />
verantwoordelijk<br />
heid<br />
Financiële<br />
kaderstelling<br />
Hiervoor is een uitvoeringsovereenkomst met het Rijk gesloten (UOK). Onderdeel van deze<br />
overeenkomst is de ‘businesscase’: de raming van kosten en dekking. Na het vinden van de<br />
aanvullende financiering is er in 20<strong>09</strong> een addendum op de UOK gekomen. De financiële gevolgen<br />
hiervan worden vertaald naar businesscase nummer 4.<br />
• Financiering middels subsidies van V&W, VROM, Provincie en de Stadsregio.<br />
• <strong>Gemeente</strong> is verantwoordelijk voor het onderdeel OV Terminal Bussen.<br />
• <strong>Gemeente</strong> staat garant voor de dekking van de kosten van het onderdeel K5 (de voormalige<br />
congresruimte, waarvoor nu sprake is van een kantoorbestemming).<br />
• Op basis van het Definitief Ontwerp is de businesscase herzien. Dankzij extra bijdragen van<br />
Rijk, Provincie, Stadsregio en <strong>Gemeente</strong> is de businesscase zomer 20<strong>09</strong> (nummer 3) sluitend<br />
en daarmee kaderstellend voor het project.<br />
• In voorjaar 2008 werd bekend dat het voorliggende ontwerp niet binnen het bestaande budget<br />
kan worden gebouwd. De Ministeries van V&W, VROM, de Stadsregio, de Provincie en de<br />
gemeente zijn in oktober 20<strong>09</strong> gekomen tot voorstellen voor aanvullende financiering ad<br />
€ 36,5 mln. Met een taakstelling op de kostenkant van de businesscase is er een nieuw<br />
sluitend financieel kader voor de realisatie van de OV-terminal.<br />
Pagina 11 van 44<br />
I - 3
Voortgangsrapportage <strong>Arnhem</strong> Centraal (2010-04)<br />
2010.0.042.056<br />
De herziening van de grondexploitatie heeft geleid tot een verhoging van de voorziening <strong>Arnhem</strong><br />
Centraal, een verslechtering van het financiële resultaat, van € 1,7 mln. Dit is gerelateerd aan de<br />
eerder gemelde overeenkomst met Eurocommerce in verband met de grondverkopen voor K8 en K9,<br />
herziene demarcaties en tijdelijke maatregelen voor wat betreft K4-K5 ten opzichte van het openbare<br />
gebied. Belangrijke aspecten in deze onderhandelingen waren de economische recessie en de<br />
vertraging welke de planning van <strong>Arnhem</strong> Centraal (o.a. K5) heeft opgelopen t.g.v. de OV Terminal.<br />
1c. Kwaliteit<br />
De kwaliteit van de leefomgeving voor bestaande bedrijven en omwonenden heeft voortdurende<br />
aandacht en vraagt om intensieve inspanning op het gebied van communicatie.<br />
1d. Communicatie<br />
Het aantal verzoeken tot rondleidingen en presentaties neemt toe. 27 mei zal het Vastgoedcongres<br />
Stationslocatie plaatsvinden in het WTC te <strong>Arnhem</strong>. In de nacht van 27-28 mei vindt de nacht van de<br />
architectuur plaats in de Perrontunnel van <strong>Arnhem</strong> Centraal.<br />
1e. Organisatie<br />
Ten opzichte van de vorige voortgangsrapportage is geen nieuws te melden.<br />
2. Marktontwikkelingen<br />
Mede ingegeven door de economische crisis in de vastgoedmarkt moet voor AC-Oost kritisch<br />
gekeken worden naar de herijking van de uitgangspunten ten aanzien van programma, parkeren en<br />
de aanpak om te komen tot contractering van een ontwikkelaar / realisator.<br />
3. Risicomanagement<br />
Risicobeheersing<br />
In het voorjaar 20<strong>09</strong> is een interne risicoanalyse naar <strong>Arnhem</strong> Centraal uitgevoerd en is het<br />
risicoregister geactualiseerd. Een simulatiemodel berekent aan de hand inschattingen van kansen en<br />
gevolgen van risico’s en onzekerheden scenario’s van mogelijke uitkomsten van de grondexploitatie.<br />
De bandbreedte van de grondexploitatie wordt vooral bepaald door onzekerheden in de planning, in<br />
de nog te maken civiele werken, in de opbrengsten van woningen, kantoren en commerciële<br />
voorzieningen.<br />
De uitgevoerde simulatie geeft aan dat bij een zekerheidspercentage van 90 het resultaat van de<br />
grondexploitatie niet boven een tekort van € 4.569.000,- zal komen. Rekening houdend met de<br />
aanwezige buffer in de grondexploitatie betekent dat een gewenst weerstandsvermogen van rond €<br />
2,8 miljoen.<br />
Private ontwikkelaars<br />
Vanwege de actuele economische recessie is merkbaar dat marktpartijen zich scherper opstellen en<br />
meer zekerheid inbouwen in verband met de ontwikkeling en realisatie van de plannen (voorverhuur<br />
en – verkoop, e.d.).<br />
Pagina 12 van 44<br />
I - 4
Voortgangsrapportage <strong>Arnhem</strong> Centraal (2010-04)<br />
2010.0.042.056<br />
OV-Terminal<br />
Met de kennis en ervaring van de eerste aanbesteding van de OV-Terminal is sinds het voorjaar 2008<br />
toegewerkt aan een nieuwe businesscase. Dit geeft op voorhand geen garantie dat de aanbesteding<br />
van fase 2 binnen het in de businesscase verwerkte bouwbudget blijft. Voor onverhoopte tegenvallers<br />
gelden afspraken uit de Uitvoeringsovereenkomst.<br />
Pagina 13 van 44<br />
I - 5
Voortgangsrapportage Rijnboog (20<strong>09</strong>-04)<br />
2010.0.042.066<br />
Voortgangsrapportage Rijnboog<br />
De Raad heeft op 13 februari 2006 met het besluit over Fase 1 van Rijnboog en de bijhorende<br />
grondexploitatie (“Herdefinitie”) de ruimtelijke en financiële kaderstelling vastgelegd. De verdere<br />
ontwikkeling van Rijnboog wordt vanaf dat moment per deelgebied (Bartok, Coehoorn Noord-oost,<br />
Coehoorn Zuid, Havenkwartier, Hoek Weerdjesstraat / Nieuwstraat, Kenniscluster, Nieuwe<br />
Oeverstraat, Paradijs, Prinsenhof) uitgewerkt. In oktober 20<strong>09</strong> heeft de Raad met de vaststelling van<br />
de Nota van randvoorwaarden en het schetsontwerp Havenkwartier gekozen voor “Kunst aan de Rijn”.<br />
Deze voortgangsrapportage betreft de “grondexploitatie” Rijnboog fase 1. De voortgang van de<br />
realisatie van het project Cultuur in Rijnboog maakt geen onderdeel uit van deze grondexploitatie en<br />
dus van deze rapportage.<br />
Pagina 14 van 44<br />
V - 1
Voortgangsrapportage Rijnboog (20<strong>09</strong>-04)<br />
2010.0.042.066<br />
0. Samenvatting<br />
De deelgebieden van Fase 1 Rijnboog worden zelfstandig ontwikkeld. Dat betekent dat er per<br />
deelgebied afspraken gemaakt worden met ontwikkelende partijen (vastgelegd in zogenaamde<br />
startovereenkomsten), een nota van randvoorwaarden, een stedenbouwkundig plan en een<br />
bestemmingsplan worden gemaakt. Het tempo van ontwikkeling per deelgebied is verschillend. Voor<br />
de kwaliteitsbewaking en het bewaken van een goede samenhang tussen de deelgebieden is een<br />
Kwaliteitsteam ingesteld.<br />
1. Voortgangsrapportage<br />
1a. Planning & voortgang<br />
Paradijs<br />
Met de marktpartijen (Blauwhoed en BPF) wordt gewerkt aan een optimalisatie van het schetsontwerp<br />
met als doel de financiële haalbaarheid te vergroten. De aard en omvang van het programma, en de<br />
parkeeroplossing zijn onderwerp van gesprek.<br />
Bartok<br />
Met de marktpartijen Portaal en MAB wordt overleg gevoerd over de grondwaarde. Dit moet resulteren<br />
in een vervolgovereenkomst.<br />
Havenkwartier<br />
De raad heeft op 19 oktober 20<strong>09</strong> de nota van randvoorwaarden en het Schetsontwerp Havenkwartier<br />
vastgesteld. Daarbij is eveneens de motie Kunst aan de Rijn aangenomen. In deze periode is gewerkt<br />
aan het Stedenbouwkundig plan Havenkwartier en de Planontwikkelings- en realisatieovereenkomst<br />
Havenkwartier met MAB en BPF. Er is een Klankbordgroep Havenkwartier gestart die meedenkt en<br />
adivseert over het stedenbouwkundig plan.<br />
Nieuwe Oeverstraat (Kenniscluster & kantoren)<br />
De architect is gestart met het ontwerp voor het Kenniscluster. Bewoners en andere<br />
belanghebbenden worden via een Klankbordgroep betrokken bij de uitwerking. In deze periode is<br />
gewerkt aan de voorbereiding van de start van de archeologische werkzaamheden op de locatie. De<br />
gesprekken over verwerving van eigendom van derden zijn nog niet afgerond.<br />
Coehoorn NO<br />
Op dit moment is er geen sluitende grondexploitatie voor dit deelgebied.<br />
Coehoorn Zuid<br />
Voor dit gebied zal een herijking van de uitgangspunten plaatsvinden. Vermindering van het<br />
programma leidt tot een risico van minder opbrengsten en daarmee een tekort in<br />
de grex fase 1.<br />
Prinsenhof<br />
De nota van randvoorwaarden Prinsenhof is door het college van B&W vastgesteld. In deze periode is<br />
gewerkt aan het stedenbouwkundig plan. De provincie heeft besloten om het besluit over nieuwbouw<br />
uit te stellen totdat de besluitvorming over de provinciale bezuinigingen heeft plaatsgevonden.<br />
Pagina 15 van 44<br />
V - 2
Voortgangsrapportage Rijnboog (20<strong>09</strong>-04)<br />
2010.0.042.066<br />
Hoek Weerdjesstraat / Nieuwstraat<br />
Oostpool en de Generale onderzoeken de financiële en ruimtelijke haalbaarheid van een nieuwe<br />
vestiging van de Generale en Oostpool op deze locatie. Er is nog geen overeenstemming over<br />
programma en financiële haalbaarheid. De provincie heeft een extra subsidie toegekend voor de<br />
realisatie van de huisvesting voor Generale Oost.<br />
1b. Financiën<br />
Algemeen<br />
In onderstaand overzicht wordt aangegeven hoe het project Rijnboog voor wat betreft de financiering,<br />
verantwoordelijkheden en kaderstelling is opgebouwd.<br />
Onderdeel Grondexploitatie Fase 1 Verwervingen buiten Fase 1<br />
Toelichting Het kader blijft de globale grondexploitatie voor de gehele<br />
fase 1. De verdere planontwikkeling zal worden uitgevoerd<br />
in overzichtelijke deelgebieden. Hiervoor zijn separate<br />
deelexploitaties opgesteld. Financiële projectsturing kan<br />
dan ook op deelgebiedniveau plaatsvinden<br />
In het verleden zijn door de gemeente<br />
panden/percelen verworven ten behoeve van<br />
fase 2 en 3 van Rijnboog. Daarnaast zijn<br />
panden verworven die niet meer voor de<br />
verdere ontwikkeling van belang zijn, dan wel<br />
buiten het ontwikkelgebied van Fase 1 liggen<br />
Financiële<br />
verantwoordel<br />
ijkheid<br />
• Vooralsnog realiseert de gemeente deze<br />
grondexploitaties voor eigen rekening en risico. Het<br />
betreft plankosten en de kosten van verwervingen.<br />
• Bij het afsluiten van planontwikkelingovereenkomsten<br />
voor deelgebieden met marktpartijen zullen onder<br />
meer afspraken worden gemaakt over de mate<br />
waarin marktpartijen de financiële<br />
verantwoordelijkheid voor de verdere uitvoering voor<br />
hun rekening nemen.<br />
• De gemeente heeft deze panden<br />
verworven voor eigen rekening en risico.<br />
Financiële<br />
kaderstelling<br />
• Met de besluitvorming over de ‘herdefinitie’ is voor<br />
fase 1 (niet voor fase 2 en 3 en – nog – niet voor<br />
Coehoorn Noord) de grondexploitatie op hoofdlijnen<br />
vastgesteld.<br />
• Aan het eind van de definitiefase van een deelgebied,<br />
wanneer een Nota van Randvoorwaarden wordt<br />
vastgesteld en een planontwikkelingovereenkomst<br />
met een private partij wordt aangegaan, zal ook een<br />
grondexploitatie voor dat deelgebied kunnen worden<br />
vastgesteld. Daarbij zal worden aangegeven wat de<br />
ontwikkelingen in het deelgebied betekenen voor de<br />
totale grondexploitatie van fase 1. Uitgangspunt is dat<br />
steeds sprake moet zijn van financiële dekking voor<br />
totaal fase 1.<br />
• De boekwaarde van de panden dient<br />
gedekt te worden uit de waarde van het<br />
bezit zelf:<br />
- wanneer panden worden verkocht omdat<br />
zij niet meer voor de ontwikkeling<br />
noodzakelijk zijn moet de verkoopprijs de<br />
boekwaarde dekken;<br />
- wanneer panden worden aangehouden<br />
voor verdere planontwikkeling (fase 2/3)<br />
moet de boekwaarde gedekt kunnen<br />
worden uit de verwachte ontwikkelwaarde<br />
van het desbetreffende deelgebied.<br />
Herziening van de grondexploitatie/Havenkwartier<br />
In de afgelopen periode is gewerkt aan de ontwikkel- en realisatieovereenkomst Havenkwartier. Alle<br />
ramingen t.a.v. verwervingen (voor alle deelgebieden) en civieltechnische investeringsramingen zijn<br />
voor het Havenkwartier herijkt. Ook over de grondopbrengsten in het Havenkwartier vindt intensief<br />
overleg plaats met marktpartijen.<br />
Pagina 16 van 44<br />
V - 3
Voortgangsrapportage Rijnboog (20<strong>09</strong>-04)<br />
2010.0.042.066<br />
Afwaardering grondexploitaties in voorbereiding<br />
Voor alle grondexploitaties in voorbereiding is de waardering teruggebracht tot € 100,= per m2 voor<br />
gronden en naar 80% van de aankoopwaarde voor al verworven vastgoed.<br />
Dit heeft forse consequenties voor alle verworven panden en gronden van Rijnboog buiten fase 1.<br />
(fase 2 en 3 en verworven panden buiten het nu bekende plangebied). In totaal betekent dit een<br />
afwaardering van € 9,4 miljoen op de verworven panden en gronden buiten fase 1.<br />
1c. Kwaliteit<br />
In deze periode is formeel afscheid genomen van de leden van het Kwaliteitsteam Rijnboog en wordt<br />
gewerkt aan de voorbereiding van een nieuwe Kwaliteitsteam Rijnboog.<br />
1d. Communicatie<br />
Voor Havenkwartier en Kenniscluster zijn klankbordgroepen gestart.<br />
1e. Organisatie<br />
Geen ontwikkelingen.<br />
2. Marktontwikkelingen<br />
De geselecteerde marktpartijen hebben de eerste optie vastgelegd in een startovereenkomst voor<br />
ontwikkeling van de deelgebieden van fase 1, met uitzondering van deelgebied Coehoorn Noordoost,<br />
Coehoorn Zuid en de kantoorontwikkeling aan de Kop Oeverstraat. Bij gebleken haalbaarheid kan de<br />
startovereenkomst opgevolgd worden door een ontwikkelovereenkomst per deelgebied.<br />
De onderhandelingen met de marktpartijen over de diverse deelgebieden zijn nog niet afgerond. De<br />
risico’s door de huidige marktontwikkelingen worden pas definitief afgewenteld nadat de<br />
contractvorming gereed is. Voor Havenkwartier, Paradijs, Bartok en Prinsenhof zijn<br />
startovereenkomsten afgesloten. Voor het Havenkwartier is in deze periode gewerkt aan een<br />
Planontwikkelings- en realisatieovereenkomst waarin de koopsom zal worden vastgelegd.<br />
Ook wordt er gewerkt aan een vervolgcontract voor het Bartok en Paradijs.<br />
Voor Haven-West (geen onderdeel van fase 1) worden marktinitiatieven afgewacht. Voor het<br />
Coehoorngebied geldt dat daar al diverse marktinitiatieven ontstaan onder invloed van <strong>Arnhem</strong><br />
Centraal.<br />
3. Risicomanagement<br />
Een nieuwe risicoanalyse is in deze periode opgestart. De meldingen die in de vorige<br />
voortgangsrapportage zijn gedaan blijven vooralsnog overeind:<br />
• Op basis van een groot aantal scenario’s is een bandbreedte bepaald van het mogelijke resultaat<br />
van de grondexploitatie. Op basis daarvan wordt een weerstandsvermogen voor Rijnboog fase 1<br />
van circa € 9,6 miljoen wenselijk geacht. De risico’s hebben voornamelijk betrekking op<br />
onzekerheden in de planning, in de te verwerven onroerende zaken, in de nog te maken civiele<br />
werken, in de opbrengsten van woningen en in de plankosten.<br />
• De onderhandelingen met de marktpartijen over de verschillende deelprojecten zijn nog niet<br />
afgerond waardoor de grondopbrengsten nog niet zeker zijn.<br />
• De verwervingen tbv de deelprojecten Paradijs, Havenkwartier en Kenniscluster zijn nog niet<br />
afgerond. Onteigening blijft daarmee tot de mogelijkheden behoren.<br />
Pagina 17 van 44<br />
V - 4
Voortgangsrapportage Rijnboog (20<strong>09</strong>-04)<br />
2010.0.042.066<br />
Los van de grondexploitatie worden ook risico’s gesignaleerd die te maken hebben met de<br />
financiering door de gemeente van te realiseren parkeergarage en de opstallen in het kennis- en<br />
kunstencluster. Voor de parkeergarage is onder meer dekking gereserveerd via het<br />
Bereikbaarheidsfonds. Over deze onderwerpen vindt afzonderlijke bestuurlijke besluitvorming plaats.<br />
Pagina 18 van 44<br />
V - 5
Voortgangsrapportage Malburgen (2010-04)<br />
2010.0.042.061<br />
Voortgangsrapportage Malburgen<br />
In maart 1998 heeft de raad het Ontwikkelingsplan Malburgen vastgesteld. Vervolgens zijn tussen de<br />
woningbouwcorporatie Volkshuisvesting en de gemeente afspraken gemaakt over de uitvoering van<br />
het plan. Deze afspraken zijn in de vorm van een Startovereenkomst (raadsbesluit van 4 december<br />
2000) en Samenwerkingsovereenkomst (raadsbesluit van 4 juni 2002) vastgesteld.<br />
Het ontwikkelingsplan betreft de herstructurering van deze naoorlogse woonwijk. Het programma<br />
bestaat uit het slopen van circa 1250 woningen, het bouwen van ongeveer 3000 nieuwe huizen<br />
evenals de herinrichting van de openbare ruimte inclusief nieuwe schoolgebouwen.<br />
Parallel aan de fysieke programma’s voor de herstructurering van Malburgen worden er ook sociale<br />
programma’s gerealiseerd. Deze sociale programma’s (wijkuitvoeringsprogramma’s) hebben<br />
betrekking op de bouwstenen wonen, werken, leren & opgroeien, sport & cultuur, veiligheid en achter<br />
de voordeur.<br />
Pagina 19 van 44<br />
III - 1
Voortgangsrapportage Malburgen (2010-04)<br />
2010.0.042.061<br />
0. Samenvatting<br />
Ten opzichte van de vorige voortgangsrapportage is het beeld op hoofdlijnen ongewijzigd. De sociale<br />
doelstellingen worden nu opgepakt via de wijkuitvoeringsprogramma’s.<br />
De doelstelling van realisatie van 3000 woningen in Malburgen vóór 2010 wordt door de<br />
marktomstandigheden niet gehaald. Een deel daarvan zal na 2010 worden gerealiseerd.<br />
De geplande einddatum voor het totale ontwikkelingsplan (2015) is echter nog steeds haalbaar.<br />
Voor Malburgen (als één van de krachtwijken) komen aanzienlijke bedragen beschikbaar voor de<br />
verbetering van de fysieke en sociale structuur van de wijk.<br />
In de verslagperiode is er een groot aantal mijlpalen behaald. Het beeld in Malburgen is dat er<br />
ondanks de recessie wordt doorgebouwd.<br />
1. Voortgangsrapportage<br />
1a. Planning en voortgang<br />
• De geplande einddatum van 2015 blijft vooralsnog gehandhaafd. Echter met uitzondering van<br />
de ontwikkelingen in het deelgebied Nijmeegseweg e.o. Per deelgebied is er wel een aantal<br />
vertragingen. Door marktontwikkelingen loopt de woningbouwproductie vertraging op. Het<br />
realiseren van 3000 woningen voor eind 2010 wordt niet gehaald.<br />
• De planning van de bouw van de eerste woningen in de Dijkzone is bijgesteld. De huidige<br />
planning is dat de bouw hiervan tussen 2011 en 2016 gefaseerd zal worden gerealiseerd. In<br />
de aanvangsplanning werd er van uitgegaan dat alle woningen gereed zouden zijn in 2013.<br />
• De verwerving van de eigendommen van drumfanfare DWS en de scouting door<br />
Volkshuisvesting is nog niet afgerond.<br />
• De bodemsanering op de locatie “Kasteel” in de Wheme is praktisch gereed. De laatste<br />
werkzaamheden worden nu uitgevoerd. ook is de landaanwinning op het schiereiland voltooid.<br />
In het gebied Zwanenbloemlaan/Waterlelielaan start de bouw eind 2010. De herinrichting<br />
Waterplantenbuurt sluit aan op de woningbouw en start eind 2010. De deelplannen Kasteel,<br />
Eimersweide en Torentjes worden in een tweede fase gerealiseerd (na 2011). De actuele<br />
marktsituatie ligt ten grondslag aan de fasering. Het bestemmingsplan de Wheme zal dit jaar<br />
worden vastgesteld.<br />
• Het park/recreatiegebied rond de Immerlooplas wordt wel in de eerste fase gerealiseerd. Het<br />
probleem van de te hoge geluidsbelasting is door alle betrokken partijen (gemeente, provincie,<br />
St. Volkshuisvesting en Variobouw) gezamenlijk opgepakt. Daartoe wordt een stap-3-besluit in<br />
het kader van Stad&Milieu genomen. Dit gebeurt parallel aan het bestemmingsplantraject.<br />
• In Malburgen West Woningbouw in Ww 7 t/m 10 is grotendeels gereed. Het park in Malburgen<br />
West wordt dit jaar afgerond. De herinrichting in West vordert: fase 3A (Dovenetellaan) is<br />
afgerond Fase 3b is in oktober in uitvoering gegaan en wordt eind dit jaar afgerond. Fase 3c<br />
(omgeving Meldestraat) start na de bouwvak en wordt het eerste kwartaal 2011 afgerond.<br />
• Voor het sloop/nieuwbouw project Huissensestraat hebben Volkshuisvesting, gemeente en<br />
bewoners Atelier Pro als architect geselecteerd. Het schetsontwerp wordt nu gemaakt<br />
• Pinksterbloem/Boterbloemstraat (Mw9) is een autonome ontwikkeling van Volkshuisvesting in<br />
Malburgen Oost die met vaart wordt opgepakt. Het voorlopige ontwerp is opgesteld door A12<br />
architecten. <strong>Gemeente</strong> en Volkshuisvesting zoeken afstemming tussen nieuwbouwwoningen<br />
en de geplande herinrichting (2010).<br />
• Ook de Snoekstraat/Karperstraat wordt als autonome ontwikkeling door Volkshuisvesting<br />
opgepakt. De woningen zijn nu in verkoop.<br />
Pagina 20 van 44<br />
III - 2
Kron enburgd ijk<br />
Sche pen Kete lhoethof<br />
Kron enbur g arage<br />
Kronenburgg arage<br />
Croydonpl ein<br />
Kron enburgp a sage<br />
Kron enburgb usb an<br />
Stedumh<br />
Kron enburggalerij<br />
Sche pen Bongarthof<br />
Sche pen B ierwischstr at<br />
Mal burgs e B andi jk<br />
Groni ngensin gel<br />
Term untenpa d<br />
Ve endam stra at<br />
Sl e gep lantsoen<br />
W ardm an sp ad<br />
Ve endam st ra at<br />
W ardm an sp ad<br />
Zeeg si ngel<br />
Sl e gep lantsoen<br />
Orionsingel<br />
Pl eijwe g<br />
Mal burgse Bandi jk<br />
Pl eijwe g<br />
Geld erseplei n<br />
Mal burgse Bandi jk<br />
Bran denbu rg seplei n<br />
Pl eijwe g<br />
Kl efse plei n<br />
He gera nkstr at<br />
Ganzeri kstr at<br />
Ei me r si ngel-O ost<br />
West erv orts e dijk<br />
Wi l y de n O uden str at<br />
Max Euwestr at<br />
Oude Hui se nseweg<br />
Ke a Bou man str at<br />
Westerv ortse dijk<br />
Orte liu str at<br />
Pl eijwe g<br />
Mercatorweg<br />
Ir. M olswe g<br />
Voortgangsrapportage Malburgen (2010-04)<br />
2010.0.042.061<br />
• Momenteel wordt er via workshops samen met de bewoners en ondernemers gewerkt aan<br />
een gebiedsvisie Nijmeegseweg e.o./Drieslag. De daadwerkelijke invulling van het plan voor<br />
de Nijmeegseweg zal vanwege de huidige markt voorlopig niet van start gaan.<br />
• Door Projectontwikkelaar Hegeman wordt gewerkt aan een nieuw ontwerp voor de eerste fase<br />
van De Drieslag. Het ontwerp wordt aangepast door gewijzigde marktomstandigheden.<br />
• In de Vissenbuurt is gestart met een pilot voor het opknappen van particulier grondgebonden<br />
bezit. Het betreft een projectmatige aanpak met inzet van nieuwe instrumenten.<br />
• De uitvoering van de herinrichting het centrumgebied is nu in volle gang. De herinrichting<br />
betreft ook de aanleg van een nieuwe rotonde aan de Huissensestraat en een nieuwe<br />
watergang aan de Veldbloemenlaan. De totale doorlooptijd loopt met één kwartaal uit<br />
vanwege vorstverlet en zal in de herfst gereed komen.<br />
• In Malburgen-oost zijn vrijwel alle woningen van de nieuwbouwwijk Stadseiland gereed. De<br />
aanleg van de openbare ruimte zal tegen de zomer gereed zijn. Voor een 3-tal<br />
appartementencomplexen ontwikkelt Volkshuisvesting een nieuw ontwerp.<br />
• Aan de Zeegsingel is Volkshuisvesting gestart met het opstellen van een stedenbouwkundig<br />
plan voor de herontwikkeling van dit gebied. De oude flats zijn eind 20<strong>09</strong> gesloopt,<br />
• De voortgang van de herstructurering van het totale openbare gebied loopt voorspoedig. In<br />
onderstaand kaartje is de situatie in beeld gebracht.<br />
Eldensedij<br />
Geld erse R osl an<br />
MALBURGEN VOORTGANG HERSTRUCTURERING OPENBAARGEBIED<br />
euwe Kade<br />
Rijnwijk<br />
Veilin gstr at<br />
Westerv ortsedijk<br />
Nieuwe Kade<br />
Ja co b van De ve nte rst r at<br />
Van Oldenbarneveldtstr at<br />
L.J. Co sterstr at<br />
Mercatorweg<br />
Sneliusweg<br />
Geld erse R osl an<br />
Grote Griet<br />
Sche pen van Hemerth str at<br />
Schepen van der Camerstr<br />
Eldenseweg<br />
Sche pen van der C amerstr at<br />
Ba tavie renweg<br />
Kr o npark<br />
Schepen Ploechpa d<br />
Eldenseweg<br />
Veenwortelstr at<br />
Brunelsingel<br />
Nachtscha de<br />
Nijm eg se weg<br />
Kronenburgsingel<br />
Parelgra straat<br />
M a gdenp alm<br />
Sche pen van Ommerenstr at<br />
Schepen van A lerpad<br />
Sche pen Ringenbergh str at<br />
Kievitsb loemstra at<br />
H ornbladstraat<br />
Zene groen<br />
Legenda<br />
Sche pen Leijdeckerstr at<br />
pen Monetariu str at<br />
Kron enburgsi<br />
Sche pen Mijnschartstr a t<br />
Schepen Ring enbergh str at<br />
Wh2(3c)<br />
m este r Matsersingel<br />
Fontein kru idstra at<br />
Mon nikskaplaan<br />
Brunelsingel<br />
Schepen te n Ha vestr at<br />
Schepen Mijnschartstr at<br />
Wh2(3b)<br />
Mad elie ve nstr at<br />
El ze nl a n<br />
Kron enburgsi ngel<br />
Kron enburgsingel<br />
Schepen O penwervestr at<br />
Monnikskaplaan<br />
Ba tavie renweg<br />
Zevenb ladstr at<br />
Nijm eg se weg<br />
Schepen van D orni nckpad<br />
Sp enkruid pad<br />
Bl asjeskruid str at<br />
Schepen te Boecko pad<br />
Schepen O penwervestr at<br />
Sche pen Bierwischstr at<br />
Sche pen van Voorsthof<br />
Dovenete l an<br />
Sche pen Cani sh of<br />
Kronenburgpa sage<br />
T ortspad<br />
Mad elie ve nstr a t<br />
Lupinestr at<br />
Raketp ad<br />
H ermoe stra at<br />
Nijm eg se plei n<br />
Sp enkruid str at<br />
Kl ispad<br />
Dovenetel an<br />
Sche pen van Bri enenh of<br />
Schepen Bierwischstr at<br />
Kron enbur g arage<br />
Bu rg em este r Matsersingel<br />
Sche erlingpad<br />
Nijm eg se weg<br />
Schepen te Boecko pad<br />
Kron enburge xpeditieh of<br />
Kron enburgp a sage<br />
Kron enburgbusb an<br />
Mal vastr a t<br />
Herikstr at<br />
Pe ning kruidstra at<br />
Kron enburgsi ngel<br />
H ermoe stra at<br />
Kron enburgp romenade<br />
Oudeschanspad<br />
Sl ochte renweg<br />
Lupin estr at<br />
Kronenburgsingel<br />
Kamperfoeliestr at<br />
Morg enste rstr at<br />
Pa ardeblo emstr at<br />
Ba tavierenweg<br />
Meldestr at<br />
Paardebloemstr at<br />
nog niet in voorbereiding<br />
planontwikkeling<br />
uitvoering<br />
gereed<br />
dec. 20<strong>09</strong><br />
Kron enburgpromenade<br />
And ornstr at<br />
Ko renbloemstr at<br />
Erep rijsl a n<br />
Violierl an<br />
Paardebloemstr at<br />
Nijm eg seweg<br />
Zo nebloemstr at<br />
Ste rem urpad<br />
Sp ireapad<br />
Wh2(3a)<br />
Kron enburgb usb an<br />
War fumstr<br />
Dovenete l an<br />
Pa ardebloemstr at<br />
Slochterenweg<br />
Gelderse R osl an<br />
Egelantierstr at<br />
Sleutelbl oemstr at<br />
Winschotenstr at<br />
Niehoveplantsoen<br />
Egelantierstr at<br />
Pastina akstr at<br />
Wh2(1,2)<br />
El zenl an<br />
Meldeplein<br />
Violie rl an<br />
Paardeblo emstr at<br />
Bu rgem ester Matsersingel<br />
Dovenetel an<br />
Hoefbladl an<br />
Olympus<br />
Vlierstraat<br />
Resedastr at<br />
Nijm egseweg-West<br />
Olympus<br />
Olympus<br />
Winscho tenstra<br />
r fumstr at<br />
Klaverl an<br />
Wilgenl an<br />
Geld erse R osl an<br />
Elzenl a n<br />
Mh2(a)<br />
Se lwerdpl ats<br />
Bo lderikstr at<br />
Paardeblo emstr at<br />
Nijm eg seweg-Oost<br />
Sl e geplantsoen<br />
Sle geplantsoen<br />
Anemoonstraat<br />
Z eg singel<br />
Ko pelstr at<br />
Pl eijweg<br />
Veendamstraat<br />
Sle gep lantsoen<br />
Wh1<br />
e geplantsoen<br />
Do terlaan<br />
H agdoornstr at<br />
Uithuizenpad<br />
Geld erse R osl an<br />
Nijm egseweg-West<br />
Boterbloemstr at<br />
Ko pelstr at<br />
Hazel arstr at<br />
De Mon ch yplein<br />
Akel eistr at<br />
Veldbloemenl a n<br />
Ve ldblo emenl a n<br />
Va n Berkum stra at<br />
Orion singel<br />
V endamstr at<br />
Boterbl oemstr at<br />
Mh2(c)<br />
Orionsingel<br />
Siriusdr ef<br />
Mh3<br />
Vlagtwe depad<br />
Vlagtwe depad<br />
Nijm egse weg-Oost<br />
Groni ngensin gel<br />
rumpad<br />
Mercuri ushof<br />
Sl ed ornl an<br />
Klapr o str at<br />
Klapr o str at<br />
ingensingel<br />
Pi nksterbloemstr a t<br />
Sa lvatorplein<br />
Klapr o str at<br />
Siriusdr ef<br />
Klapr o str at<br />
Neptunushof<br />
Si rius dr ef<br />
Sa turnu sh of<br />
Orchislaan<br />
St. Laurentiusl a n<br />
Ei me r singel-W est<br />
Nijm egseweg<br />
Wi kestr at<br />
Drieslag<br />
Werenfried plei n<br />
Siriusdr ef<br />
Hui sensestr at<br />
Mi delg r afl an<br />
Hondsdrafstraat<br />
Z eg si ngel<br />
Orchislaan<br />
Margrietstr at<br />
Suikerland<br />
Grasl a n<br />
Mh1(b)<br />
St. Gangulphusplein<br />
Wi kestr at<br />
Diste l a n<br />
A kerwindestr at<br />
Margrietstr at<br />
Mh2(b)<br />
Horte nsiastra at<br />
Mh2(c)<br />
Bereklauwstr at<br />
Ei me r si ngel-W est<br />
Ranonkelstr at<br />
W egbr estraat<br />
Immerl oplein<br />
Z eg si ngel<br />
Ve erpolde rstr at<br />
Ve ro nicastr at<br />
Hui sensestr at<br />
Mi delg r afp ad<br />
Bereklauwstr at<br />
A kerwindestr at<br />
Ratel arstr at<br />
Immerl oplein<br />
Groene Weide<br />
Grasl a n<br />
Veronicastr at<br />
Grasl a n<br />
Groene Weide<br />
Mh1(c)<br />
Groene Weide<br />
Lobeliastraat<br />
Fluitekruidstraat<br />
Pa paverstr at<br />
A kerwindestr at<br />
Ve erpolde rstr at<br />
Forelstr at<br />
Clemati str at<br />
Groene Weide<br />
Mel kweg<br />
Mi delg r afp ad<br />
Ribe str at<br />
Pa paverstr at<br />
Goudwindestr at<br />
Hui sensestr at<br />
Fluite kru idstra at<br />
Brasemstr at<br />
Mh1(a)<br />
Grondelstr a t<br />
Lisdo del an<br />
Forelstr at<br />
Karp erstr at<br />
Lisdo del an<br />
Pijlkruidstr at<br />
Malburgse Bandijk<br />
Zilverscho onstraat<br />
Grondelstr at<br />
Wederikpad<br />
Zwan ebloe ml an<br />
Kr o sp ad<br />
Snoekstr at<br />
Ka lmoe str at<br />
Ze g epad<br />
Grasl a n<br />
Ve erpolde rstr at<br />
Vi sersl an<br />
Dragonstr at<br />
Zuringstr a t<br />
Wederikstr at<br />
Oh2<br />
Barb elstr at<br />
Dilestr at<br />
Hui sensestr at<br />
Watermuntstr at<br />
Bi ezenlaan<br />
Zuringstr at<br />
Mari olei nstr a t<br />
Watermuntstr at<br />
Lepelbladstr at<br />
Dragonstr at<br />
Vi sersl an<br />
Rozemarijnstr at<br />
Ka mi lehof<br />
Ka mi lel an<br />
Oh1(b)<br />
Lavendelstr at<br />
Dragonstr at<br />
Slangen worte lstr at<br />
Bi ezenl an<br />
Pi jlkruid st r at<br />
Wener Con gre str at<br />
Ke urvorstla an<br />
Waterlel iel an<br />
Waterker str at<br />
Kruizemuntstr at<br />
Moe rasker str at<br />
Biesl okpad<br />
Pimpernelstr at<br />
Kervelstr a t<br />
Ke urvo rstlaan<br />
En gelwo rtelstr at<br />
Ko ri anderstr at<br />
Oh1(a)<br />
Grasl a n<br />
Wijnruitstr at<br />
Kl efkruidstraat<br />
Krui denplein<br />
Venkelstr at<br />
Od1<br />
Oh3<br />
Eime r si ngeḻ Oost<br />
Ve erpolde rstr at<br />
Doelstelling:<br />
Het verbeteren van de uitstraling<br />
en daarmee de leefbaarheid van<br />
de wijk door het openbaar gebied<br />
opnieuw in te richten<br />
Venkelstr at<br />
Holpi jpstra at<br />
Ka mi lel an<br />
Hui sensestr at<br />
Va leri a npad<br />
Herminiumstr at<br />
Stadsw ardenl an<br />
Ab e Le nstrahof<br />
Pluimze gel an<br />
Wout W agt manshof<br />
Rie Ma sten broekhof<br />
Ei me r si ngel-O ost<br />
Charley Bosveldho f<br />
Marie B rau nhof<br />
Hui sensestr at<br />
Keizerstr at<br />
Stadsw ardenl an<br />
Hui sensestr at<br />
Ad ri an Paule nstr a t<br />
Ir. Molswe g<br />
Fa ny Blankers-Koe nstr at<br />
Ba ke nhofweg<br />
Ba ke nhofweg<br />
Oude Hui se nse<br />
Malburgse Bandijk<br />
Malburgse Sluis<br />
Mal burgsev e rw eg<br />
Malburgs e Sluis<br />
Malburgsev e rweg<br />
Bakenhofweg<br />
Ir. Molsweg<br />
Malburgse Bandijk<br />
Malburgse Bandijk<br />
Sociale bouwstenen<br />
De aanpak van de sociale component behorende bij het ontwikkelingsplan is van groot belang. Tot<br />
dusver werd in deze voortgangsrapportage ingegaan op het begeleidende programma 'sociale<br />
bouwstenen' genaamd. Vanaf 1 januari 20<strong>09</strong> wordt over de sociale aspecten van de krachtwijken<br />
separaat vanuit de directie programmasturing (DPS) gerapporteerd.<br />
De programmamanager van de directie programmasturing draagt zorg voor een goede afstemming en<br />
uitvoering van de vastgestelde wijkactieplannen (WAP) en wijkuitvoeringsplannen (WUP). De<br />
projectorganisatie van het ontwikkelingsplan wordt hier op onderdelen bij betrokken.<br />
1b. Financiën<br />
Het ontwikkelingsplan Malburgen heeft een sluitende begroting. De resultaten van de deelprojecten<br />
binnen het ontwikkelingsplan worden onderling verrekend voor zowel de grondexploitatieprojecten als<br />
Pagina 21 van 44<br />
III - 3
Voortgangsrapportage Malburgen (2010-04)<br />
2010.0.042.061<br />
de overige projecten. Van een aantal ontwikkelingen, waarvan de dekking niet in het<br />
ontwikkelingsplan is geregeld of die destijds niet waren voorzien, is de dekking nog niet rond. Dit zijn<br />
de verbeteringen en herinrichting van winkelcentrum De Drieslag inclusief omgeving en het verbeteren<br />
van bestaande winkelstrips. Voor de 3 e Brede School zijn nog geen middelen gereserveerd. Opdracht<br />
is verstrekt voor het opstellen van een programmastudie.<br />
In onderstaand overzicht wordt aangegeven uit welke onderdelen het project bestaat en waar de<br />
verantwoordelijkheden liggen:<br />
Type ontwikkeling<br />
Exploitatiegebieden<br />
Omschrijving<br />
In deze gebieden ontwikkelt woningcorporatie Volkshuisvesting voor haar eigen rekening en<br />
risico zowel de woningen als de bovengrondse en ondergrondse infrastructuur, de aanleg van het<br />
openbare gebied en de overige voorzieningen.<br />
Beheergebieden<br />
In deze gebieden worden vooral de openbare ruimte en de voorzieningen (waaronder scholen)<br />
opgeknapt. Deze herstructurering vindt plaats voor rekening en risico van de gemeente<br />
Grondexploitaties<br />
Binnen het project valt een 3-tal grondexploitaties (Eimersweide, Winkelsteunpunt Oost en<br />
Nijmeegseweg) die voor rekening en risico van de gemeente worden ontwikkeld.<br />
Overige projecten<br />
Particuliere projecten waarbij de gemeentelijke kosten worden vergoed door de ontwikkelende<br />
partij. Deze hebben veelal met de inrichting van de openbare ruimte te maken. Binnen Malburgen<br />
gaat het daarbij om De Drieslag en het Middelgraafpad.<br />
Ten opzichte van de vorige voortgangsrapportage is het verwachte financiële resultaat ongewijzigd.<br />
Bij het vaststellen van het verwachte resultaat is echter nog geen rekening gehouden met een<br />
(verwachte) uitloop van de planning na 2010. Deze brengt vermoedelijk extra kosten met zich mee<br />
voor de gemeente. Het contract met partner Volkshuisvesting loopt tot en met 2010. Het komende jaar<br />
wordt overleg gevoerd met als doel hierin samen verder te komen.<br />
Eind november heeft de Raad van Arbitrage een uitspraak gedaan in het conflict tussen een<br />
aannemer en de gemeente over de vraag of de gemeente het contract met deze aannemer mocht<br />
beëindigen wegens slechte uitvoering van de werkzaamheden. De gemeente moet de aannemer ruim<br />
2 ton betalen. Dit pakt beter uit dan tot dusver geschat. De aannemer is echter tegen deze uitspraak in<br />
beroep gegaan.<br />
1c. Kwaliteit<br />
Uitgangspunt is het tuindorpkarakter op basis van de oorspronkelijke wijkopzet. Daarbij wordt<br />
geprobeerd om de sterke punten van de wijk (veel openbaar groen, ruime opzet van wegen en kavels)<br />
te handhaven en de zwakkere punten (eenzijdige woningbouw en verstoring van de oorspronkelijke<br />
structuur) te verbeteren. De bewaking van de integrale stedenbouwkundige kwaliteit is opgedragen<br />
aan een kwaliteitsteam, bestaande uit een supervisor en een gedelegeerd lid van de commissie voor<br />
Welstand en Monumenten. Ter coördinatie wordt dit team geadviseerd door een stedenbouwkundige<br />
van de afdeling Stedenbouw & Landschap.<br />
1d. Organisatie<br />
Pagina 22 van 44<br />
III - 4
Voortgangsrapportage Malburgen (2010-04)<br />
2010.0.042.061<br />
Hierin zijn gedurende de verslagperiode geen veranderingen geweest.<br />
.<br />
2. Marktontwikkelingen<br />
De afzet van woningen (vooral appartementen) blijft een aandachtspunt.<br />
3. Risicomanagement<br />
Het risicoprofiel van dit project is ongewijzigd.<br />
Als belangrijkste risico’s kunnen worden genoemd: vertraging van de planvorming, fluctuaties in de<br />
kosten voor de herstructurering van het openbare gebied, bodemverontreinigingen en nietgesprongen<br />
explosieven, planschaderisico’s (stagnatie) en de bereidheid van aanwezige verenigingen<br />
tot verplaatsing.<br />
Pagina 23 van 44<br />
III - 5
Voortgangsrapportage Presikhaaf (2010-04)<br />
2010.0.042.064<br />
0. Samenvatting<br />
De afzetbaarheid van de appartementen in het ontwikkelingsplan is op dit moment moeilijk. Dit leidt<br />
tot vertragingen in de bouw en aanpassingen in het bouwprogramma. Dit heeft financiële tegenvallers<br />
tot gevolg.<br />
1. Voortgangsrapportage<br />
1a. Planning en voortgang<br />
De geplande einddatum van alle veranderingen in de wijk is 2015.<br />
In de afgelopen periode is er een aantal mijlpalen bereikt:<br />
• Op 1 oktober is het nieuwe Multifunctionele centrum (MFC) Presikhaven officieel geopend.<br />
Hierin zijn o.a. 2 basisscholen, een buurthuis, jongerencentrum, politiepost en bibliotheek<br />
gevestigd.<br />
• Eind oktober vond het Sprookjesfestival ook in Presikhaaf plaats<br />
• Op 7 november hield Portaal een atelier voor alle belangstellenden over de openbare ruimte<br />
en de tijdelijke inrichting van de leegkomende plekken in het Deltakwartier<br />
De belangrijkste afwijkingen van de planning zijn als volgt:<br />
• De onderhandelingen over de ontwikkelingsovereenkomst voor het centrumgebied met Corio<br />
en Bouwfonds vragen meer tijd dan gepland. Corio is bezig met interne besluitvorming, wat<br />
meer tijd kost dan voorzien.<br />
• Vanwege de kredietcrisis en de afzetmogelijkheden ondervinden diverse projecten vertraging<br />
en wordt nagedacht over de noodzaak tot aanpassing van het programma. Voor de<br />
Cannenburglaan/Bethaniënstraat hebben de ontwikkelende partijen aangegeven voorlopig<br />
alleen het gedeelte Cannenburglaan in ontwikkeling te nemen. Het gedeelte Bethanienstraat<br />
wordt door de ontwikkelende partijen nog tegen het licht gehouden (opschorten of<br />
herontwikkelen). Voor P1 en P2 worden voorstellen tot aanpassing van de programmering<br />
door de corporaties voorbereid. De Middachtensingel is voor 5 jaar uitgesteld en voor de<br />
Singravenlaan bezint de ontwikkelaar zich op de programmering.<br />
1b. Financiën<br />
In onderstaand overzicht wordt aangegeven uit welke onderdelen het project Presikhaaf is<br />
opgebouwd:<br />
Onderdeel<br />
Toelichting<br />
Soort exploitatie<br />
Project bestaat uit een aantal grondexploitaties dat voor<br />
rekening en risico van de gemeente wordt uitgevoerd.<br />
<strong>Gemeente</strong>lijke projecten die worden betaald uit de positieve<br />
opbrengsten van de grondexploitaties, externe subsidies en<br />
gemeentelijke middelen. Deze hebben veelal met de inrichting<br />
van de openbare ruimte te maken. Ook hier ligt het risico bij<br />
de gemeente.<br />
Winkelcentrum e.o.<br />
Voormalige scholen RIJC (3)<br />
MFC Presikhaaf west<br />
Huisartsen onder één dak<br />
Herontw. schoollocatie p2<br />
Ontwikkelingsplan algemene coördinatie<br />
Verkeersinfrastructuur<br />
Ecologische zones<br />
Particuliere woningverbetering<br />
Projecten voor derden. De gemeente levert aan de betrokken<br />
ontwikkelaar capaciteit tegen een afgesproken bedrag<br />
Herontwikkeling Presikhaaf 1 en 2<br />
Project Arentheemcollege<br />
Pagina 24 van 44<br />
IV - 2
Voortgangsrapportage Presikhaaf (2010-04)<br />
2010.0.042.064<br />
Door vertraging en overleg met Corio lopen voor het centrumgebied Presikhaaf de plankosten op en<br />
schuiven opbrengsten op in de tijd. Hierdoor komt de grondexploitatie onder druk te staan.<br />
Daarnaast hebben ook nog enkele andere grondexploitaties die onderdeel uitmaken van het<br />
ontwikkelingsplan hebben, m.n. vanwege de crisis, vertraging opgelopen. Hierdoor was het<br />
noodzakelijk om een financiële voorziening van in totaal € 660.000,= te treffen. Dit is verwerkt in de<br />
jaarrekening van 2010. Te verwachten valt dat ook de kosten vanwege het tijdelijke beheer (mogelijke<br />
leegstand van de panden) zullen gaan toenemen.<br />
Op de valreep van 2010 is wel met de ontwikkelaar (Vivare) van het Rijn IJssel college-west tot<br />
overeenstemming gekomen.<br />
Ten tijde van het opstellen van het ontwikkelingsplan is projectmanagement en gebiedpromotie<br />
voorzien tot (en met) 2010. Inmiddels is duidelijk dat in 2010 het ontwikkelingsplan niet gereed zal zijn.<br />
Voor de periode na 2010 is geen budget beschikbaar. Momenteel wordt gezocht naar een oplossing.<br />
1c. Kwaliteit<br />
Geen bijzonderheden.<br />
1d. Communicatie<br />
Geen bijzonderheden<br />
1e. Organisatie<br />
Geen bijzonderheden<br />
2. Marktontwikkelingen<br />
Zowel Portaal binnen P2 als Vivare in P1 bezint zich op herprogrammering van hun projecten<br />
(Deltakwartier vs Blauwe Weide). Gesprekken hierover met de gemeente lopen. Ook Klaassen heeft<br />
voor de Singravenlaan aangegeven na te denken over herprogrammering. Voor de locatie<br />
Middachtensingel is vanwege marktomstandigheden besloten ontwikkeling voor 5 jaar op te schorten.<br />
Gezocht wordt naar tijdelijke huurders van het pand. Giesbers en Portaal hebben aangegeven de<br />
locatie Cannenburglaan/ Bethanienstraat gefaseerd te willen ontwikkelen. De locatie Cannenburglaan<br />
wordt nu ontwikkeld, waarbij de programmering is omgezet van appartementen naar grondgebonden<br />
woningen. De locatie Bethanienstraat wordt heroverwogen.<br />
3. Risicomanagement<br />
Belangrijkste risico’s zijn de vertraging in meerdere deelprojecten t.g.v. marktomstandigheden en<br />
kredietcrises en de financiële gevolgen die dit heeft voor het projectmanagementschap van<br />
Presikhaaf, de integrale sturing op het ontwikkelingsplan in relatie met de activiteiten die voortvloeien<br />
uit het Wijkactieplan (Vogelaarwijk), de samenloop van het ontwikkelingsplan met de aanpak van de<br />
beheergebieden en de financiering van de 2 e fase van het ontwikkelingsplan.<br />
Pagina 25 van 44<br />
IV - 3
Voortgangsrapportage Schuytgraaf (2010-04)<br />
2010.0.053.235<br />
Voortgangsrapportage Schuytgraaf<br />
In de nieuwe woonwijk Schuytgraaf worden tot en met 2016 ongeveer 6.400 woningen gebouwd<br />
voor 16.000 (toekomstige) <strong>Arnhem</strong>mers. Met respect voor het huidige landschap krijgt<br />
Schuytgraaf circa 25 karakteristieke buurten met een grote variatie in woningen en straten. Ook<br />
de ligging is bijzonder, door de nabijheid van de Betuwe en de binnenstad van <strong>Arnhem</strong>. Het NSstation<br />
<strong>Arnhem</strong>-Zuid, twee buslijnen, de toekomstige aansluiting op de A50 en de A325 maken de<br />
wijk uitstekend bereikbaar. In en om de wijk bevindt zich veel groen en water, met alle ruimte<br />
voor sport en ontspanning. Een eigen winkelcentrum, zorg en onderwijs maken deze veelzijdige<br />
wijk compleet.<br />
Het bestemmingsplan is vastgesteld in 2000 en onherroepelijk geworden in 2003. De<br />
grondexploitatie wordt door de GEM Schuytgraaf Beheer BV gevoerd. De gemeente heeft 50%<br />
van de aandelen in handen, 30% is van de Stichting Stork Pensioenfonds en de laatste 20% van<br />
AM Grondbedrijf BV. Naast haar rol als aandeelhouder heeft de gemeente ook een rol als toetser<br />
van de plannen.<br />
Pagina 26 van 44<br />
VI - 1
Voortgangsrapportage Schuytgraaf (2010-04)<br />
2010.0.053.235<br />
0. Samenvatting<br />
Op dit moment worden er weinig woningen verkocht in Schuytgraaf. Wel wordt er nog gebouwd. De<br />
inzet is er op gericht om de woningbouwproductie op een redelijk niveau te houden. Daartoe wordt in<br />
overleg tussen ontwikkelaars en gemeente een pakket aan maatregelen bedacht om de koper te<br />
verleiden te kopen in Schuytgraaf. De woningbouw is mede nodig om het winkelcentrum te kunnen<br />
gaan bouwen.<br />
De verwachtingen t.a.v het financiële resultaat zijn door de gemeente tot nul teruggebracht. Dit met<br />
name te wijten aan de gevolgen van de huidige economische recessie. Er wordt door GEM<br />
Schuytgraaf en de gemeente <strong>Arnhem</strong> zo veel mogelijk geanticipeerd op de mogelijke gevolgen van de<br />
huidige marktontwikkelingen. De planningshorizon is verschoven van 2012 naar 2016.<br />
In de afgelopen periode is er hard gewerkt aan de hoofdinfrastructuur, zodat deze gereed is op het<br />
moment dat de aansluiting van de N837 op de A50 een feit is.<br />
Daarnaast is de gebiedsvisie vastgesteld door de gemeenteraad van <strong>Arnhem</strong>, wat een belangrijke<br />
herijking is voor de verdere ontwikkeling van Schuytgraaf.<br />
1. Voortgangsrapportage<br />
1a. Planning en voortgang<br />
Per 31 december 20<strong>09</strong> zijn in totaal 2562 woningen opgeleverd en in totaal zijn 2720 woningen<br />
verkocht of verhuurd. Tot en met het 4 e kwartaal in 20<strong>09</strong> zijn 539 woningen opgeleverd. Er stonden op<br />
deze datum nog 180 woningen in de verkoop, waarvan circa 70 vrije kavels. In het 4 e kwartaal zijn<br />
ongeveer 30 woningen verkocht.<br />
Uitgangspunt is echter dat er per jaar circa 600 woningen in verkoop of verhuur worden genomen. Dat<br />
is dit jaar niet gehaald. Het aantal is circa 100. In 2010 worden de velden 18 en 19 en veld 4 in<br />
verkoop genomen. In de velden 18 en 19 zullen ongeveer 700 woningen worden gerealiseerd. Deze<br />
woningen bevinden zich voornamelijk in de categorie huurwoningen (circa 200) en goedkopere<br />
koopwoningen (circa 500). In veld 4 zullen ongeveer 50 goedkopere en 50 duurdere koopwoningen<br />
worden gerealiseerd. Het in productie nemen hiervan is cruciaal voor de bouw van het winkelcentrum.<br />
Momenteel wordt nog hard gewerkt aan de herziening van het bestemmingsplan. Verwacht wordt dat<br />
dit in het 3 e kwartaal van 2010 in procedure wordt gebracht. De vertraging wordt veroorzaakt door het<br />
overleg met de gemeente Overbetuwe over de zuidrand. Dit verdient een zorgvuldig overleg en dat<br />
vraagt meer tijd dan van te voren ingeschat (zie eveneens onder kwaliteit).<br />
In Schuytgraaf is voor 581 woningen WWI- subsidie toegekend door het Rijk. Het betreft woningen<br />
in veld 10, 17, 18 en 19. Niet in alle gevallen zal de subsidie ook daadwerkelijk worden uitgekeerd<br />
omdat de harde datum van start bouw niet gehaald wordt. Deze projecten kunnen weer mee doen in<br />
de Derde Tranche.<br />
In de vorige voortgangsrapportage is gemeld dat bij de nadere uitwerking van de plannen voor het<br />
centrumgebied van Schuytgraaf (veld 15) een andere plek in Schuytgraaf geschikter blijkt te zijn voor<br />
het geplande Multi Functioneel Centrum. In de afgelopen maanden is hieraan met alle partijen<br />
intensief gewerkt. Verwacht wordt dat voor de zomer duidelijkheid is over het herschikken van functies<br />
en de plaats van alle voorzieningen en woningen in het centrumgebied.<br />
De GEM Schuytgraaf houdt afwijkingen t.o.v. de planning zeer scherp in de gaten en probeert daar<br />
waar mogelijk bij te sturen.<br />
Pagina 27 van 44<br />
VI - 2
Voortgangsrapportage Schuytgraaf (2010-04)<br />
2010.0.053.235<br />
Realisatie van speelruimten en aanplant openbaar groen op buurtniveau<br />
Op 8 februari 2010 is de motie ‘speelruimte en groen: boter bij de vis’ aangenomen. Deze motie is als<br />
bijlage bijgevoegd.<br />
Vanaf heden zal dit onderwerp telkens terugkomen in deze rapportage. Tevens zal in de volgende<br />
rapportage worden teruggekomen op de uitvoering van de motie over het speelbeleid.<br />
In het 4 e kwartaal van 20<strong>09</strong> is aan speelplaatsen niets meer gerealiseerd. Rond de zomer van 20<strong>09</strong> is<br />
voor wat betreft de aanleg van speelplaatsen in de buurten een grote inhaalslag gemaakt, waardoor<br />
nu de speelplaatsen aangelegd worden tegelijkertijd met de ontwikkeling van een veld. Wel is in het 1 e<br />
kwartaal van 2010 met de aanplant van een aantal grote bomen een start gemaakt met de aanleg van<br />
de speelgaard tussen veld 12 en veld 16 . Het definitieve ontwerp van de speelgaard zal voor de<br />
zomer afgerond worden.<br />
Aanplant openbaar groen: met de aanplant is gestart in de Speelgaard, aan de noordrand van de<br />
velden 16 en 17 en langs de Eldense Zeeg.<br />
Pagina 28 van 44<br />
VI - 3
Voortgangsrapportage Schuytgraaf (2010-04)<br />
2010.0.053.235<br />
1b. Financiën<br />
In onderstaand overzicht wordt aangegeven uit welke onderdelen het project Schuytgraaf is<br />
opgebouwd:<br />
Grondexploitatie<br />
GEM Schuytgraaf<br />
Deze grondexploitatie wordt namens de aandeelhouders gevoerd door GEM Schuytgraaf Beheer<br />
BV. Hierin komen (ook de hieronder genoemde) deelprojecten bij elkaar.<br />
Grondbank en<br />
spoorzone<br />
De gemeente verwerft gronden in samenwerking met de GEM Schuytgraaf en verkoopt deze<br />
gronden later aan de GEM Schuytgraaf. Kosten die worden gemaakt tussen het moment van<br />
aankoop en het moment van verkoop, worden vanuit de grondbank betaald.<br />
Daarnaast zorgt de gemeente voor het inrichten van de spoorzone (aanleg onderdoorgangen en<br />
geluidswerende voorzieningen).<br />
Raamcontracten<br />
Voor haar rol als toetser en adviseur heeft de gemeente een bepaald budget gekregen waarbinnen<br />
zij deze werkzaamheden moet uitvoeren (Stadsontwikkeling). Daarnaast huurt de GEM Schuytgraaf<br />
de Stadsingenieurs in als ingenieursbureau voor de civieltechnische werken.<br />
De aandeelhouders hebben de GEM Schuytgraaf BV gevraagd om een aantal scenario’s uit te<br />
werken. Deze scenario’s moeten in beeld brengen wat het langer aanhouden van de kredietcrisis dan<br />
nu verwacht, betekent voor de huidige vastgestelde grondexploitatie. Deze scenario’s zullen<br />
meegenomen worden bij het opstellen van de volgende grondexploitatie.<br />
Binnen de exploitatie wordt gezocht naar mogelijkheden om bepaalde delen van de infrastructuur<br />
goedkoper uit te voeren. Uitgangspunt daarbij is wel dat de hoge kwaliteit van de openbare ruimte niet<br />
in het geding mag komen.<br />
Tevens wordt getracht om, als gevolg van het achterblijven van de woningproductie, de investeringen<br />
in de openbare ruimte uit te stellen. Daarbij gaat het vooral om investeringen in toekomstige delen van<br />
de wijk die thans nog niet worden bewoond.<br />
Tegen de subsidiebeschikking niet-gesprongen explosieven van het ministerie van Binnenlandse<br />
Zaken is de gemeente in beroep gegaan..De rechtbank heeft uitspraak gedaan. Deze houdt in dat de<br />
gemeente deels gelijk heeft gekregen. Momenteel wordt afgewogen of de gemeente in hoger beroep<br />
zal gaan of dat er met het ministerie een schikking getroffen kan worden.<br />
In het kader van de stimuleringsmaatregelen voor de woningbouw heeft het rijk subsidie (iets minder<br />
dan 10.000,- euro per woning voor de 1 e tranche) toegekend voor een tweetal woningbouwprojecten<br />
veld 10 en veld 17 voor in totaal 93 woningen. Belangrijkste voorwaarde daarbij is dat de bouw<br />
daadwerkelijk start vóór 1 januari 2010. Deze subsidie zal worden ingezet als kopersubsidie.. Dit<br />
houdt in dat de koper van een woning bij oplevering een x bedrag aan subsidie krijgt toegekend<br />
Voor de 2 e tranche van deze regeling zijn opnieuw een 4-tal bouwprojecten (circa 488 woningen)<br />
ingediend. Aan alle bouwprojecten is subsidie toegekend. Deze zal ook worden uitgekeerd in de vorm<br />
van een kopersubsdie als de harde datum van startbouw per 1 juli 2010 wordt gehaald.<br />
Inmiddels is bekend dat er ook een Derde Tranche WWI komt ook daarin zal weer subsidie<br />
aangevraagd worden bouwprojecten. De projecten waar niet tijdig is gestart met de bouw kunnen<br />
weer mee doen in deze Tranche<br />
Pagina 29 van 44<br />
VI - 4
Voortgangsrapportage Schuytgraaf (2010-04)<br />
2010.0.053.235<br />
1c. Kwaliteit<br />
Op 8 februari 2010 is door de gemeenteraad de gebiedsvisie Schuytgraaf vastgesteld. Er zijn ook een<br />
aantal moties en één amendement aangenomen. Daarnaast zijn door de wethouder ook een tweetal<br />
toezeggingen gedaan. Eén motie wordt beantwoord met deze strategische voortgangsrapportage. De<br />
overige moties, het amendement en de toezeggingen zullen in het 2e kwartaal van 2010 beantwoord<br />
worden. De gebiedsvisie is de basis voor de herziening van het bestemmingsplan<br />
De verkeersinfrastructuur in Schuytgraaf maakt een grote verandering door. Op 24 april zal de N837<br />
geopend worden en is de aansluiting op de A50 een feit. Op dat moment zijn ook de rotondes in<br />
Schuytgraaf gereed, zodat het verkeer van en naar de N837 goed kan doorstromen. Ook zijn een<br />
drietal autobruggen en de lange fietsbrug gereed.<br />
Door de gemeenteraad van Overbetuwe is op 23 februari 2001 ingestemd met het opdrachtdocument<br />
‘overleggroep zuidrand Schuytgraaf’. In samenspraak met de gemeente Overbetuwe wordt bekeken<br />
hoe met de zuidrand Schuytgraaf de verbinding tussen de stad en het park op een betere manier tot<br />
stand gebracht kan worden. De hoofdplanstructuur in Schuytgraaf en het ontwerp van het noordelijk<br />
deel van Park Lingezegen bieden hier veel kansen voor. Naar verwachting zal de Overleggroep in het<br />
2 e kwartaal een voorstel kunnen presenteren.<br />
De hoofdplanstructuur van Schuytgraaf is de drager van de wijk. In de afgelopen maanden is het<br />
ontwerp hiervoor tegen het licht gehouden en zal op onderdelen samen met bewoners gekeken<br />
worden naar optimalisaties. Dit zal uiteindelijk leiden tot een aangepast plan voor de<br />
hoofdplanstructuur.<br />
1d. Communicatie<br />
Met ingang van november 20<strong>09</strong> organiseert GEM Schuytgraaf elke 2de donderdag van de maand een<br />
informatieavond voor bewoners van de wijk. Iedere avond heeft een ander onderwerp waarover GEM<br />
Schuytgraaf met bewoners van gedachte wisselt.<br />
Belangrijke communicatiemomenten:<br />
- In het 4 e kwartaal hebben er berichten gestaan in de plaatselijke media over de komst van de<br />
kunstenaarskolonie (KW37), de verschuiving van het Multifunctioneel Centrum (MFC) binnen<br />
de centrumzone van Schuytgraaf, het gebruik van de groene zones in de wijk, de aanstaande<br />
opening van de N837, de Speelgaard, het plaatsen van de brug over de roeivijver en de<br />
eventuele komst van een HEMA naar Schuytgraaf. Ook is er in het financieel dagblad een<br />
artikel verschenen over Vinexlocaties. In dit artikel staat dat er onvoldoende rekening wordt<br />
gehouden met de wensen van woningzoekenden bij de ontwikkeling van Vinexlocaties. Hierin<br />
werd Schuytgraaf als voorbeeld aangehaald.<br />
- Door GEM Schuytgraaf is informatie verspreid door informatiepagina’s in de <strong>Arnhem</strong>se<br />
Koerier, door middel van digitale nieuwsbrieven, het Schuytgraaf Magazine en Schuytgraaf<br />
special. Hierin is aandacht besteed aan onder andere de reizende tuin, de opening van de<br />
kunstwerkplaats, de speelgaard, de natte ecologische zone, verkeersveiligheid en de laatste<br />
stand van zaken in de velden en de hoofdplanstructuur.<br />
1e. Organisatie<br />
De GEM Schuytgraaf B.V. en de gemeente houden op dit moment haar organisaties onder de loep,<br />
om de plankosten tijdens de huidige marktomstandigheden zo laag mogelijk te houden. Ook wordt<br />
gekeken of voor de toekomst nog een efficiencyslag te maken is.<br />
Pagina 30 van 44<br />
VI - 5
Voortgangsrapportage Schuytgraaf (2010-04)<br />
2010.0.053.235<br />
2. Marktontwikkelingen<br />
De actuele marktontwikkelingen hebben hun invloed op het tempo van de ontwikkeling en realisatie<br />
van de woningen en voorzieningen in Schuytgraaf. Hierop wordt nadrukkelijk geanticipeerd<br />
respectievelijk bijgestuurd. Aspecten zijn onder andere een noodzakelijke sterkere fasering,<br />
noodzakelijke programmatische aanpassingen zoals tijdelijke omzettingen van koop naar huur en een<br />
verdere beheersing van de voorinvesteringen door de GEM Schuytgraaf. Er wordt forse inzet<br />
gepleegd om de velden 18 en 19 zo snel mogelijk in de verkoop te brengen, zodat het centrumveld<br />
niet verder vertraagd wordt.<br />
Door vertraging tengevolge van beperking in de afzet van de woningen zal de planningshorizon van<br />
Schuytgraaf ten aanzien van de oplevering van woningen verschuiven naar 2016.<br />
De winstpotentie van de vastgestelde grondexploitatie Schuytgraaf is naar beneden bijgesteld. Deze<br />
bijstelling is voornamelijk toe te kennen aan de gevolgen van de huidige recessie. Het is niet mogelijk<br />
de specifieke gevolgen van de economische situatie separaat te becijferen van de specifieke zaken<br />
die in het project spelen.<br />
3. Risicomanagement<br />
De belangrijkste risico’s zijn: vertraging, de ontwikkeling van de plan- en communicatiekosten en de<br />
omvang van het uitgeefbare terrein. Ook het risico van het (deels) wegvallen van de subsidie op nietgesprongen<br />
explosieven is nog steeds actueel.<br />
De GEM Schuytgraaf stuurt zeer nadrukkelijk op bovenvermelde risico’s. Ieder kwartaal worden de<br />
risico’s, de kwantificering daarvan en de beheersmaatregelen besproken in het overleg van<br />
planeconomen en controllers evenals in de algemene vergadering van aandeelhouders.<br />
Ook is er een spanning tussen de noodzakelijke bezuinigingen en behoud van kwaliteit. Dit wordt door<br />
de gemeente nadrukkelijk bewaakt.<br />
Door de huidige marktontwikkelingen worden de risico’s extra benadrukt en zal er extra inzet op het<br />
risicomanagement gepleegd worden.<br />
Bijlage:<br />
Aangenomen motie “speelruimte en groen: boter bij de vis”<br />
Pagina 31 van 44<br />
VI - 6
Voortgangsrapportage Koningspleijn (2010-04)<br />
2010.0.042.058<br />
Voortgangsrapportage Koningspleijn 1<br />
Op 8 maart 2003 heeft de raad ingestemd met de financiering van het Dijktracé met als doel de<br />
ontwikkeling van Kleefse Waard-Koningspleij mogelijk te maken. Door de aanleg van het Dijktracé<br />
komt het gehele bedrijventerrein binnendijks te liggen. Aansluitend is een kaderstellende gebiedsvisie<br />
“Het Masterplan Kleefse Waard - Koningspleij-Noord“ door de raad op 17 januari 2005 vastgesteld.<br />
In het Masterplan is de ambitie opgenomen om Kleefse Waard / Koningspleij-Noord te ontwikkelen tot<br />
een hoogwaardig bedrijventerrein. Om deze ambitie te verwezenlijken zijn gronden aangekocht.<br />
In juni 2005 heeft de gemeente het terrein Koningspleij-Noord aangekocht met de bedoeling om dit<br />
deel uit te laten maken van het aangrenzende bedrijventerrein Kleefse Waard. Tevens heeft zij in<br />
2006 het voormalige BASF-terrein aan de Westervoortsedijk verworven. Het gebied kent nu twee<br />
grote eigenaren: Industriepark Kleefse Waard (circa 43 ha.) en gemeente <strong>Arnhem</strong> (circa 34 ha. netto).<br />
In juni 2007 heeft de raad ingestemd met het voorstel met als onderwerp ”Bedrijventerrein Kleefse<br />
Waard / Koningspleij-Noord: segmentering - proeftuin”. Dit besluit betreft de profilering van het<br />
industrieterrein (m.n. Energie- en Milieutechnologie) en de daarbij behorende financiële<br />
uitgangspunten. In mei 20<strong>09</strong> heeft de raad ingestemd met het stedenbouwkundig plan en de<br />
rapportages van TNO, RIVM en GGD over de milieueffecten van de asfaltcentrale. Bruil heeft na de<br />
zomer van 20<strong>09</strong> besloten tot liquidatie van de asfaltcentrale in Wageningen. Hiermee is de grondslag<br />
voor plaatsing van de centrale op de Koningspleij-Noord komen te vervallen. Over de afhandeling van<br />
dit dossier wordt de raad separaat geïnformeerd. Het bestemmingsplan is in oktober 20<strong>09</strong> door de<br />
raad vastgesteld.<br />
1<br />
Koningspleijn is de werktitel voor het project ‘Kleefse Waard / Koningspleij-Noord en<br />
Dijktracé’<br />
Pagina 32 van 44<br />
II - 1
Voortgangsrapportage Koningspleijn (2010-04)<br />
2010.0.042.058<br />
0. Samenvatting<br />
Ruim 60% van het BASF-terrein is inmiddels uitgegeven. Het voormalige BASF-pand wordt voorlopig<br />
niet verkocht maar als ‘ontwikkelgebouw’ voor EMT-activiteiten in de markt gezet. Een gedeelte van<br />
het gebouw is verhuurd. Uitvoering van het project dijktracé nadert zijn einde, de havensanering is<br />
formeel al afgerond. In opdracht van IPKW en de gemeente is een stedenbouwkundig plan gemaakt<br />
voor de plandelen IPKW, vm BASF en Oude Veerweg (Fase 1). Dit plan is door het college<br />
vastgesteld. Hierin zijn de zorgzone en een brandstofverkooppunt met een waterstofuitgiftepunt<br />
opgenomen. Vanaf zomer 20<strong>09</strong> is gestart met de voorbereidingen voor het opstellen van een<br />
stedenbouwkundig plan voor het deel Koningspleij-Noord / Akzo-haven (Fase 2). Dit<br />
stedenbouwkundig plan zal naar verwachting eind 2010 worden vastgesteld.<br />
Het bestemmingsplan is in oktober 20<strong>09</strong> door de raad vastgesteld. Medio 2010 wordt goedkeuring<br />
door de provincie verwacht.<br />
1. Voortgangsrapportage<br />
1a. Planning en voortgang<br />
Bestemmingsplan<br />
In oktober 20<strong>09</strong> is het bestemmingsplan met de aangenomen motie 'werk op 1' in de raad vastgesteld.<br />
De motie zal door het college nog worden afgehandeld. Het plan ligt nu voor goedkeuring bij de<br />
provincie.<br />
Asfaltcentrale Bruil<br />
Bruil heeft na de zomer van 20<strong>09</strong> besloten tot liquidatie van de asfaltcentrale in Wageningen. Hiermee<br />
is de grondslag voor plaatsing van de centrale op de Koningspleij-Noord komen te vervallen. De<br />
locatie van de asfaltcentrale is in het bestemmingpsplan komen te vervallen. Over de afhandeling van<br />
dit dossier wordt de raad separaat geïnformeerd.<br />
Voortgang (in planning) van de deelprojecten<br />
Voormalig BASF-terrein<br />
De uitgifte van de kavels is enigszins vertraagd ten opzichte van het geplande uitgiftetempo. De<br />
financiële en economische crisis werkt door in de investerings- en financieringsmogelijkheden van<br />
bedrijven.<br />
Voor een tweetal (reeds verkochte) kavels wordt over de start van de bouw eind 2010 besluitvorming<br />
verwacht. De bouw van de proeffabriek van Helianthos is afgerond. Voor 2 andere kavels op het<br />
terrein bestaat serieuze belangstelling<br />
Over de uitgifte van een kavel aan de Westervoortsedijk ten behoeve van brandstof- en waterstof<br />
verkooppunt is nog geen overenstemming bereikt met de mogelijke toekomstige exploitant.<br />
Tijdelijk gebruik van het BASF-pand als combinatie van laboratoriumruimte voor bedrijven én<br />
werkateliers voor kunstenaars is uitgewerkt, maar bleek financieel niet haalbaar. Inmiddels hebben<br />
twee bedrijven per 1 april 20<strong>09</strong> een deel van het pand gehuurd. Hiermee wordt de basis gelegd om<br />
een bedrijfsverzamelgebouw / kenniscentrum op het gebied van EMT (creatieve ondernemers, kennis,<br />
labruimte) op het bedrijventerrein te ontwikkelen.<br />
In samenwerking met de HAN, betrokken bedrijven en de afdeling EZ is opdracht gegeven de<br />
haalbaarheid van de ontwikkeling van een dergelijk bedrijfsverzamelgebouw/kenniscentrum te<br />
toetsen. Dit onderzoek is eind 20<strong>09</strong> afgesloten en vastgelegd in het rapport “Haalbaarheid EMT-<br />
Centrum <strong>Arnhem</strong>”<br />
Dit wordt verder, in overleg met andere partijen, uitgewerkt in een businesscase.<br />
Pagina 33 van 44<br />
II - 2
Voortgangsrapportage Koningspleijn (2010-04)<br />
2010.0.042.058<br />
Dijktracé<br />
De uitvoering is in februari 2008 gestart. Oplevering zal door stagnatie en noodzakelijke aanpassingen<br />
in de uitvoering in het najaar van 2010 plaatsvinden. Vooralsnog passen de hieraan verbonden<br />
financiële consequenties binnen de dekking. Oplevering van de sanering van de haven heeft<br />
inmiddels plaatsgevonden.<br />
Pagina 34 van 44<br />
II - 3
Voortgangsrapportage Koningspleijn (2010-04)<br />
2010.0.042.058<br />
Pagina 35 van 44<br />
II - 4
Voortgangsrapportage Koningspleijn (2010-04)<br />
2010.0.042.058<br />
Woningen Westervoortsedijk<br />
Thans zijn 6 van de 10 woningen verworven. De sloop van een blok van 3 woningen en een<br />
vrijstaande woning (geschakeld met schuur) heeft inmiddels plaatsgevonden. De andere 2 reeds<br />
aangekochte woningen worden tijdelijk verhuurd. Het braakliggende terrein zal door de gemeente<br />
onderhouden worden. De verwervingsperiode van de overige woningen loopt tot maximaal 2016.<br />
Oude Veerweg<br />
De Zorgzone heeft in het stedenbouwkundig concept een plaats gekregen en is opgenomen in het<br />
bestemmingsplan. Een goede inpassing door het gebruik van groene schermen, een eigen in- en<br />
uitgang en een gecontroleerde beveiliging maken hiervan onderdeel uit en wordt opgenomen in het<br />
bestemmingsplan. De inrichting van de Zorgzone zelf wordt met politie, Iriszorg en de dienst MO<br />
ingevuld.<br />
AKZO-haven<br />
Er is in het najaar van 2008 met externe partijen een werkatelier georganiseerd om de mogelijkheden<br />
van de AKZO-haven als logistiek concept te verkennen. Het Regionaal Overslag Centrum (ROC)<br />
maakt hiervan onderdeel uit. Een aantal scenario’s zijn in samenwerking met het Centrum<br />
Ondergronds Bouwen (COB) uitgewerkt. Hierbij is nadrukkelijk gekeken naar manieren waarop<br />
dubbel grondgebruik en ondergronds bouwen kunnen worden toegepast.<br />
De scenario’s worden nu beoordeeld op financiële en civieltechnische haalbaarheid. Op basis van<br />
deze beoordeling wordt een keuze gemaakt die verder uitgewerkt zal worden in het<br />
stedenbouwkundig plan.<br />
Koningspleij-Noord<br />
In juni 20<strong>09</strong> is gestart met het maken van de 2e fase van het stedenbouwkundig plan voor<br />
Koningspleij-Noord en AKZO-haven Hiervoor zijn de uitgangspunten in kaart gebracht die gelden als<br />
input bij de uitwerking van Fase 2. Dit deel van het stedenbouwkundig plan wordt geïntegreerd met<br />
het stedenbouwkundig plan van de andere deelgebieden (Fase 1).<br />
Pagina 36 van 44<br />
II - 5
Voortgangsrapportage Koningspleijn (2010-04)<br />
2010.0.042.058<br />
1.b. Financiën<br />
In onderstaand overzicht wordt kort aangegeven uit welke onderdelen het project Koningspleijn voor<br />
wat betreft de financiering, verantwoordelijkheden en kaderstelling is opgebouwd.<br />
Onderdeel Grondexploitatie Koningspleijn Dijktracé<br />
Toelichting Het betreft de onderdelen Akzo-haven, Koningspleij-<br />
Noord, voormalig BASF-terrein, Oude Veerweg, woningen<br />
Westervoortsedijk.<br />
Deze grondexploitatie omvat: bouwrijp maken en leveren<br />
van gronden en het inrichten van het openbaar gebied.<br />
Ook het dempen van de voormalige AKZO-haven, het<br />
realiseren van de ontsluiting van het gebied en het<br />
verwerven van de woningen aan de Westervoortsedijk<br />
De aanleg van een waterkering, waardoor de<br />
ontwikkeling van het industrieterreinmogelijk<br />
wordt gemaakt, komt voort uit het Deltaplan<br />
Grote Rivieren.<br />
Dit project betreft geen ontwikkeling van<br />
bouwgrond, en maakt daarom ook geen deel<br />
uit van de financiële huishouding van de<br />
‘grondexploitatie’.<br />
vallen hieronder.<br />
Financiële<br />
verantwoordelijkheid<br />
• <strong>Gemeente</strong> realiseert deze grondexploitaties geheel<br />
voor eigen rekening en risico.<br />
• Financiering middels bijdragen van<br />
bedrijven, het Waterschap, de provincie<br />
en de gemeente.<br />
• <strong>Gemeente</strong> en het Waterschap zijn<br />
gezamenlijk verantwoordelijk voor de<br />
uitvoering.<br />
Financiële<br />
kaderstelling<br />
• De nota 'Financiële Jaarrapportage Projecten'<br />
(vertrouwelijke bijlage bij de jaarrekening) geeft het<br />
actuele financiële kader aan.<br />
• Bij de vaststelling van de jaarrekening<br />
worden de (deels geprognosticeerde)<br />
financiële resultaten jaarlijks herzien.<br />
• Deze grondexploitatie welke resulteert in een neutraal<br />
saldo, wordt daarmee kaderstellend.<br />
• De budgetten zoals vastgelegd in deze<br />
laatste herziening zijn voor het project<br />
• Bandbreedte financieel risico € 0 tot € 2,5 miljoen<br />
negatief.<br />
kaderstellend.<br />
Grondexploitatie Koningspleijn<br />
De financiële uitgangspunten zijn tijdens de laatste herziening (Financiële Jaarrapportage Projecten<br />
20<strong>09</strong>) bepaald en vastgesteld. Er is dit jaar een vertraging in de uitgifte te constateren. Vanwege de<br />
achterblijvende vraag bij het BASF-terrein moest een financiële voorziening worden getroffen van<br />
€ 1,0 mln. Verder drukken de extra plankosten die gemaakt zijn voor Bruil op de Grex en het mogelijk<br />
(deels)wegvallen van de schadecompensatie is een financieel risico. Ook de gevolgen van het niet<br />
toepassen van de indexering in 20<strong>09</strong> en 2010 hebben een negatieve invloed.<br />
Dijktracé<br />
Financiële consequenties van onvoorziene omstandigheden en risico’s tijdens de uitvoering passen<br />
vooralsnog binnen het vastgestelde budget<br />
1c./1d. Kwaliteit en communicatie<br />
Het project stelt hoge eisen aan marketing, communicatie en acquisitie om het gewenste<br />
ambitieniveau te bereiken. Inmiddels is er op basis van een communicatie- en marketingplan een<br />
actieplan opgesteld. Het eerste promotiemateriaal is vorig jaar ontwikkeld; dit betreft de website, een<br />
brochure (Nederlandse en Engelse versie) en een kort promotiefilmpje. De productie hiervan zal dit<br />
jaar worden gestart, overleg met IPKW over haar rol in deze moet nog worden vastgesteld.<br />
Daarnaast is er een acquisitieteam met Oost NV opgericht dat direct betrokken is bij de promotie en<br />
werving van bedrijven voor Kleefse Waard. Gezien de economische omstandigheden wordt extra<br />
energie gezet op de marketing en acquisitie.<br />
Pagina 37 van 44<br />
II - 6
Voortgangsrapportage Koningspleijn (2010-04)<br />
2010.0.042.058<br />
Een klankbordgroep is opgericht om de verdere ontwikkeling en inrichting van het totale<br />
bedrijventerrein te begeleiden. Een inmiddels ontwikkeld milieu–informatiesysteem (MIS) maakt<br />
hiervan onderdeel uit.<br />
Op de economische agenda van de stad is energie- en milieutechnologie als belangrijk economisch<br />
speerpunt opgenomen. Om die reden is besloten om met een aantal toonaangevende bedrijven en<br />
instellingen op dit gebied een paar keer per jaar een bijeenkomst te organiseren (de EMT-tafel).<br />
De eerste bijeenkomst heeft in oktober 2008 plaats gevonden. Een belangrijke uitkomst was dat<br />
kennis, locatie en ondernemerschap beter gebundeld moeten worden. Een werkgroep vanuit de EMTtafel<br />
heeft hiervoor in maart 20<strong>09</strong> enkele aanbevelingen gedaan, die nu in een businesscase worden<br />
uitgewerkt .<br />
1e. Organisatie<br />
Geen wijzigingen ten opzichte van de vorige rapportage.<br />
2. Marktontwikkelingen<br />
Meerdere bedrijven hebben interesse getoond voor een kavel op het bedrijventerrein en daarnaast is<br />
er interesse om bedrijfsruimte te huren in het voormalig BASF-pand. Er is nog steeds belangstelling<br />
voor het bedrijventerrein. De beslissingen van bedrijven om te investeren duren echter lang. Het<br />
geplande uitgiftetempo heeft enigszins vertraging opgelopen maar geeft wel ruimte voor de komende<br />
jaren (crisisbestendig). Het blijft belangrijk om in deze tijden de marketing en acquisitie verder uit te<br />
bouwen. Op de thema’s die verbonden zijn aan het bedrijventerrein (duurzaamheid, EMT, innovatie)<br />
lijken nog volop kansen aanwezig. Het aanboren van derde geldstromen bij provincie, rijk en Europa<br />
vraagt continu aandacht.<br />
3. Risicomanagement<br />
Risico bestaat dat de uitgifte van gronden en de vestiging van bedrijven op deze locatie niet geheel<br />
aansluit op het ambitieniveau van een hoogwaardig EMT-bedrijventerrein.<br />
Veel partijen met veelal uiteenlopende belangen zijn betrokken bij deze ontwikkeling. Het risico<br />
bestaat dat hierdoor vertraging in de planontwikkeling en uitvoering ontstaat.<br />
Daarnaast staat het uitgiftetempo onder druk. Door de economische crisis zijn de investeringen van<br />
bedrijven op een laag nivo gekomen.<br />
Zolang het bestemmingsplan niet onherroepelijk is kan dat de uitgifte van bedrijfsterreinen hinderen,<br />
met name op de locatie Oude Veerweg en koningspleij/akzohaven.<br />
Het grootste deel van Oude Veerweg bestaat uit een voormalige vuilstort. Herontwikkeling kan<br />
bodemsanering noodzakelijk maken.<br />
Pagina 38 van 44<br />
II - 7
Voortgangsrapportage Oostelijk Centrum Gebied (2010-04)<br />
2010.0.042.062<br />
Voortgangsrapportage Oostelijk Centrum Gebied<br />
Het Oostelijk Centrum Gebied vormt de overgang tussen binnenstad en het oostelijk gelegen<br />
bedrijventerrein. <strong>Arnhem</strong> heeft in 2004 een ontwikkelingsvisie opgesteld. De visie schetst een<br />
perspectief voor de ruimtelijke en programmatische invulling van het gebied tot 2020 en is bepalend<br />
voor de verdere uitwerking. Aangezien de druk op incidentele ontwikkelingen toeneemt, heeft de<br />
gemeente behoefte aan een document waarmee ze regie kan voeren over de transformatie van het<br />
gebied. De Nota van Randvoorwaarden Oostelijk Centrum Gebied (NvR) biedt een stedenbouwkundig<br />
casco waarmee de gemeente haar regierol kan vervullen. De NvR omvat verschillende deelgebieden:<br />
Fluvium Noord, Fluvium Zuid, Rijnwijk, Connexxion, HGM en Mosaik.<br />
De financiële kaderstelling leunt op grondexploitaties voor Fluvium Noord en Fluvium Zuid die aan de<br />
Nota van Randvoorwaarden zijn gekoppeld.<br />
Pagina 39 van 44<br />
V - 1
Voortgangsrapportage Oostelijk Centrum Gebied (2010-04)<br />
2010.0.042.062<br />
0. Samenvatting<br />
Het voor (bestuurlijke) besluitvorming gereedkomen van de Nota van Randvoorwaarden (NvR) is een<br />
belangrijke mijlpaal waaraan afgelopen periode is gewerkt.<br />
Bestuurlijke besluitvorming heeft plaatsgevonden in oktober 20<strong>09</strong>.<br />
1. Voortgangsrapportage<br />
1a. Planning & voortgang<br />
Algemeen<br />
De Nota van Randvoorwaarden Oostelijk Centrumgebied is in oktober 20<strong>09</strong> in B&W vastgesteld.<br />
In het kader van de woningbouwproductie voor de komende jaren, aangevuld met de economische<br />
crisis, zijn diverse projecten binnen <strong>Arnhem</strong> gefaseerd of getemporiseerd door de ontwikkelaar en<br />
betracht de gemeente voorzichtigheid in het nemen van onomkeerbare besluiten met substantiële<br />
(financiële) gevolgen. Voor het Oostelijk Centrum Gebied heeft dit voor sommige onderdelen een<br />
vertraging van minimaal 1 jaar tot gevolg. Een toelichting per deelgebied treft u hieronder.<br />
Deelgebieden<br />
Coberco<br />
• De projectontwikkelaar AM heeft in januari 20<strong>09</strong> zijn activiteiten opgeschort, sinds oktober worden<br />
de werkzaamheden, gerelateerd aan de bestemingsplanprocedure gefaseerd weer opgestart. De<br />
fasering van het project wordt anders en de totale doorlooptijd van het project hierdoor langer.<br />
• Met AM is afgesproken de werkzaamheden, behorende bij het bestemmingsplan, doorgang te<br />
laten vinden, er is inmiddels een bestemmingsplan opgesteld en in procedure gebracht.<br />
• Het project heeft ca. 10 maanden stil gelegen en verloopt nog steeds moeizaam, de ontwikkelaar<br />
onderzoekt de mogelijkheid van herprogrammering, naar verwachting zal het totale project<br />
minimaal 1,5 tot 2 jaar jaar uitlopen. (ivm fasering)<br />
Fluvium-Noord<br />
• In contractvorm tussen Volkshuisvesting (VHV) en de gemeente dienen de<br />
ontwikkelingsafspraken, gronduitgiftes, bruidschat en grondprijzen vastgelegd te worden. Vanaf<br />
oktober zijn de gesprekken hierover weer opgestart.<br />
• Na het gezamenlijk laten opstellen van een Voorlopig Integraal Ontwerp StedenBouwkundig Plan<br />
(VIOSBP) kan het saneringsplan worden opgesteld, de basis voor de bodemsanering. In verband<br />
met de opgelopen vertraging wordt met de provincie overleg gepleegd over de subsidietermijn<br />
voor de sanering.<br />
• Voor de verplaatsing van het Gasontvangststation stond de uitvoering gepland in zomer 2010.<br />
Wegens de ontstane situatie is geen opdracht aan Nuon en Gasunie verstrekt voor het doen van<br />
majeure investeringen. Inmiddels zijn de gesprekken met provincie en Nuon weer opgestart, start<br />
uitvoering kan op zijn vroegst plaatsvinden vanaf eind 2010, verplaatsing gereed medio 2011.<br />
• Voor de afwikkeling van de vergoeding grondwaarde NUON hebben de eerste gesprekken in<br />
oktober plaatsgevonden. Waardebepaling zal plaats vinden op basis van taxatie. De<br />
uitgangspunten van de taxatie zal door partijen als eerste moeten worden vastgesteld.<br />
Pagina 40 van 44<br />
V - 2
Voortgangsrapportage Oostelijk Centrum Gebied (2010-04)<br />
2010.0.042.062<br />
Fluvium-Zuid<br />
• De afgelopen jaren is gebleken dat er uitgifteproblemen in Fluvium Zuid zijn in verband met de<br />
programmering in het bestemmingsplan. Teneinde verplaatsing van bedrijven uit Rijnwijk en<br />
wellicht Centrum (ivm Rijnboog) mogelijk te maken is de uitgifte tijdelijk getemporiseerd. Voor<br />
verplaatsing van bedrijven uit Rijnwijk heeft overleg met VHV en provincie plaatsgevonden. Dit<br />
heeft nog niet geresulteerd in daadwerkelijke verplaatsingen. Inmiddels is de definitieve locatie<br />
voor het GOS wel vastgesteld. Deze zal op Fluvium Zuid worden gerealiseerd.<br />
Connexxion<br />
• Het onderzoek naar de reallocatie van de busremise waarvan in de vorige voortgangsrapportage<br />
melding is gemaakt is nog onderhanden."<br />
HGM / van Amerongen<br />
• Er is onderzoek uitgevoerd naar het verplaatsen van HGM. De conclusie uit het onderzoek is dat<br />
de HGM binnen het Oostelijk Centrum Gebied aanwezig zal blijven. Een mogelijkheid kan wel zijn<br />
de verplaatsing binnen het gebied. Het initiatief voor een verplaatsing ligt verder bij HGM.<br />
Infrastructuur Westervoortsedijk<br />
• De financiering van de infrastructuur Westervoortsedijk is voor een groot deel afhankelijk van de<br />
te verkrijgen subsidie vanuit de provincie (aanvraag in behandeling, najaar 20<strong>09</strong> was uitsluitsel<br />
voorzien, inmiddels heeft de provincie uitsluitsel naar 1 e kwartaal 2010 verplaatst), verder is vanuit<br />
de te ontwikkelen deelgebieden binnen de grex in een bijdrage voorzien.<br />
Mozaiek College Boulevard Heuvelink 48<br />
• In 2008 is afgesproken dat dit complex minimaal 5 jaar nog in gebruik zou zijn als wissellocatie.<br />
Inmiddels is gebleken dat het gebouw niet langer bruikbaar is zonder majeure investeringen in<br />
brandveiligheid waardoor het complex in september 20<strong>09</strong> is leeggekomen. Bestuurlijk is<br />
afgesproken om te onderzoeken of verkoop van de locatie en met welk programma haalbaar is.<br />
Hiervoor zal een analyse worden gedaan door een extern bureau(Lingotto); naar verwachting zal<br />
verkoop in 2010 gerealiseerd kunnen worden.<br />
1b. Financiën<br />
Algemeen<br />
Deelgebied Soort ontwikkeling Rol gemeente<br />
Gewab/PPD<br />
Afgesloten grex,<br />
Rekening en risico gemeente<br />
geclusterd<br />
Fluvium Noord<br />
Vastgestelde grex, Rekening en risico gemeente<br />
geclusterd<br />
Fluvium Zuid<br />
Vastgestelde grex, Rekening en risico gemeente<br />
geclusterd<br />
Openbare ruimte fase 1 Dienstproject Rekening en risico gemeente<br />
Connexxion<br />
Grex in voorbereiding<br />
HGM/Van Amerongen Grex in voorbereiding<br />
Pagina 41 van 44<br />
V - 3
Voortgangsrapportage Oostelijk Centrum Gebied (2010-04)<br />
2010.0.042.062<br />
Coberco Particulier initiatief AM ontwikkelt, afspraken zijn gemaakt. <strong>Gemeente</strong>lijke kosten<br />
worden verhaald op ontwikkelaar. Ontwikkelaar draagt bij aan<br />
omliggende openbare ruimte.<br />
SB-pand Particulier initiatief VHV ontwikkelt, afspraken zijn gemaakt.<br />
<strong>Gemeente</strong>lijke kosten worden verhaald op ontwikkelaar.<br />
Ontwikkelaar draagt bij aan omliggende openbare ruimte.<br />
Rijnwijk Particulier initiatief VHV ontwikkelt, afspraken zijn nog niet gemaakt.<br />
<strong>Gemeente</strong>lijke kosten worden verhaald op ontwikkelaar.<br />
Ontwikkelaar draagt bij aan omliggende openbare ruimte.<br />
Deel van huidig bezit VHV staat op erfpacht. Hier zullen<br />
nieuwe afspraken over moeten worden gemaakt.<br />
Mozaiek college Af te stoten gemeente<br />
pand<br />
Samenwerking SO en MO; verkoop locatie<br />
Herziening van de grondexploitatie<br />
De grondexploitatie(s) voor het Oostelijk Centrum Gebied lopen mee in de reguliere<br />
verantwoordingscyclus van de gemeente. De totale gebiedsontwikkeling is opgenomen in de<br />
(vertrouwelijke) FJP. Bij de herziening ultimo 20<strong>09</strong> was nog steeds sprake van sluitende<br />
grondexploitaties voor Fluvium Noord en Fluvium Zuid met een beperkt positief saldo.<br />
Door de transformatie van het Oostelijk Centrum gebied naar een nieuw stedelijk gebied is<br />
aanpassing en vernieuwing nodig van de (hoofd) infrastructuur (Westervoortsedijk). Dekking vanuit<br />
aanliggende projecten is niet toereikend. Bij de provincie is een subsidieaanvraag in procedure van<br />
3,0 mln. Hiermee kan de 1 e fase van de hoofdinfrastructuur worden uitgevoerd. Voor de tweede fase<br />
(o.a. Rietgrachtstraat en Nieuwe Kade) is vervolgens nog aanvullende dekking nodig.<br />
1c. Kwaliteit<br />
De bewaking van de (stedebouwkundige) kwaliteit van het project verloopt via reguliere<br />
welstandsprocedures, gebaseerd op de Nota van Randvoorwaarden.<br />
1d. Communicatie<br />
De communicatie vindt grotendeels per deelgebied plaats. Communicatie vindt plaats via de website<br />
en digitale nieuwsbrief.<br />
1e. Organisatie<br />
Er wordt volgens een standaard projectopzet gewerkt aan het Oostelijk Centrumgebied.<br />
Hierbij zijn alle vakdisciplines binnen SO alsmede Stadsbeheer en Stadsingenieurs betrokken.<br />
2. Marktontwikkelingen<br />
De ontwikkelingen in het Oostelijk Centrumgebied zijn gevoelig voor de economische recessie. Ten<br />
tijde van het opstellen van deze voortgangsrapportage is nog niet bekend in hoeverre dit de<br />
deelprojecten beïnvloedt en wat de financiële gevolgen daarvan zijn. Besluitvorming over eventuele<br />
fasering en/of herprogrammering inclusief financiële effecten wordt onderzocht<br />
3. Risicomanagement<br />
In de tweede helft van 2008 is een reguliere risico-analyse uitgevoerd op het Oostelijk Centrumgebied.<br />
Op basis van aannames van bandbreedtes voor kosten en opbrengsten en faseringen in de tijd is een<br />
simulatie uitgevoerd op de situatie bij aanvang van 2008. Uitkomst was dat het wenselijk is een<br />
Pagina 42 van 44<br />
V - 4
Voortgangsrapportage Oostelijk Centrum Gebied (2010-04)<br />
2010.0.042.062<br />
weerstandsvermogen te vormen van € 5,2 miljoen om de financiële gevolgen van risico’s die zich<br />
manifesteren op te kunnen vangen.<br />
Actuele inzichten langs de lat van de NvR gelezen (zie ook onder 1a), laten zien dat de exploitatie van<br />
Fluvium Noord inmiddels sterk verbeterd is en dat de exploitaties in voorbereiding voor de<br />
deelgebieden die op langere termijn in de planning staan zijn verslechterd ten opzichte van het<br />
resultaat bij de ontwikkelingsvisie.<br />
Het risicoregister en voortgang in het nemen van maatregelen ter beheersing van de risico’s is<br />
onderdeel van de bedrijfsvoeringsgesprekken die periodiek plaatsvinden.<br />
Pagina 43 van 44<br />
V - 5
Pagina 44 van 44