november 2010 - Heilig Hart Ieper
november 2010 - Heilig Hart Ieper
november 2010 - Heilig Hart Ieper
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
PSYCHIATRISCH ZIEKENHUIS H. HART - IEPER<br />
Beste lezer,<br />
Intramurale en extramurale voorzieningen<br />
in de geestelijke gezondheidszorg zullen<br />
in de toekomst nog intenser samenwerken<br />
(door art. 107 van de ziekenhuiswet).<br />
De wetgever stimuleert immers de<br />
organisatie van zorgcircuits en zorgnetwerken,<br />
om de aanbodgestuurde (hoofdzakelijk<br />
residentiële) zorg om te vormen<br />
tot een meer vraaggestuurde en gedifferentieerde<br />
begeleiding van mensen met<br />
psychische problemen in de maatschappij.<br />
Deze omschakeling naar meer gemeenschapsgerichte<br />
zorg, door een heroriëntatie<br />
van personeel en middelen, wil chroniciteit<br />
zoveel mogelijk voorkomen.<br />
In het nieuwe model van therapeutische<br />
zorgnetwerken moet de sector van de<br />
geestelijke gezondheidszorg gaandeweg<br />
vijf functies invullen: 1) preventie, promotie,<br />
vroegdetectie, screening en diagnosestelling,<br />
2) ambulante intensieve behandelteams<br />
in de thuisomgeving, 3) rehabilitatieteams<br />
die werken rond herstel en sociale<br />
inclusie, 4) intensieve residentiële<br />
behandelunits als opname noodzakelijk is,<br />
en 5) specifieke woonvormen als zorg<br />
thuis/thuisvervangend niet kan.<br />
Ontdek in deze Nieuwsbrief hoe het P.Z.<br />
<strong>Heilig</strong> <strong>Hart</strong> intern werkt aan de rehabilitatie<br />
van patiënten (De Wissel), al méér<br />
dan 10 jaar actief ‘netwerkt’ in het veld en<br />
ook nieuwe initiatieven neemt of ondersteunt<br />
in de geest van vernieuwing.<br />
Johan<br />
Depoortere<br />
Algemeen<br />
directeur<br />
<br />
Nieuwsbrief<br />
EDITIE NOVEMBER <strong>2010</strong><br />
“In de eerste fase is het altijd belangrijk<br />
om contact te krijgen met de patiënt”,<br />
zegt psycholoog Griet Borremans. “Het is<br />
kwestie van vertrouwen op te bouwen en<br />
te krijgen, om ze te laten zijn wie ze zijn.<br />
Je moet ze niet willen veranderen of in<br />
gevecht willen treden.”<br />
“De patiënt heeft eerst en vooral respect<br />
en aandacht nodig in een onderhandelklimaat”,<br />
vult hoofdverpleegkundige Geert<br />
Capoen van De Wissel 2 aan. “Als team<br />
analyseren we samen met de patiënt de<br />
redenen waarom hij in die situatie belandde<br />
en bepalen we samen doelen op<br />
korte (bv. tot rust komen, zicht krijgen op<br />
De Wissel werkt aan rehabilitatie<br />
Snelle integratie in de maatschappij is één van de basisbeginselen van de behandeling<br />
van mensen met een psychische kwetsbaarheid in het P.Z. H. <strong>Hart</strong>. De drie vervolgafdelingen<br />
De Wissel (volgend op de opnameafdelingen De Wending) werken elk volgens een<br />
eigen model verder aan de individuele rehabilitatie van de opgenomen patiënten:<br />
mensen die een meer langdurende, intensieve behandeling nodig hebben voor afhankelijkheid<br />
(vnl. alcoholverslaving) in De Wissel 1, mensen met stemmings-, angst- of persoonlijkheidsstoornis<br />
in De Wissel 2 en mensen met psychose in De Wissel 3. De<br />
behandelwijze,vanaf 3 maanden tot een jaar, verschilt van patiënt tot patiënt. Sommige<br />
patiënten krijgen meer psychotherapie, bij andere ligt de nadruk meer op het heraanleren/verwerven<br />
van vaardigheden.<br />
de situatie) en langere termijn (bv. een eigen<br />
plek, werk, een relatie, weer studeren,<br />
een hobby, zelf koken, …). Het gaat erom<br />
de mens in eer te herstellen in wat hij nog<br />
kan. Soms zijn hun dromen niet te bereiken<br />
en moeten ze door een zwaar rouwproces<br />
heen, om te aanvaarden dat ze zijn<br />
wie ze zijn. De begeleiding doorheen dit<br />
rouwproces is een belangrijke taak om te<br />
komen tot acceptatie van blijvende kwetsbaarheden.<br />
Ze maakt verdere stappen<br />
mogelijk en bevordert de kans op<br />
vermaatschappelijking.”<br />
“Bij de rehabilitatie vertrekken we altijd<br />
van de patiënt zélf”, zegt Fabien<br />
uu
Corneillie, middenkaderlid patiëntenzorg. “We onderzoeken samen<br />
zijn sterktes en zijn kwetsbaarheden, om die op te waarderen<br />
en er beter mee om te gaan. Al vroeg in het proces gaat de patiënt<br />
doelen verwoorden en daar werken we dan aan. We gaan ze<br />
niet bemoederen, of zélf bepalen wat goed voor hen is, of krampachtig<br />
vasthouden aan onze eigen visie als het niet meteen lukt.<br />
Uiteindelijk reiken we de patiënt de tools aan om zo zelfstandig<br />
mogelijk te functioneren, op zijn manier. Soms zullen bepaalde<br />
doelen niet haalbaar zijn, ondanks aangepaste therapie en vaardigheidstraining<br />
en zullen we ‘hulpmiddelen’ moeten aanreiken,<br />
zoals ondersteuning van externe diensten, o.m. door Centrum<br />
Geestelijke Gezondheidszorg Largo, poetshulp, …”<br />
De Wissel 1<br />
Celia zat in een vechtscheiding verwikkeld en kreeg haar kinderen<br />
en kleinkinderen nog amper te zien. Het voortdurend moeten<br />
optornen tegen deed haar wegglijden in alcoholmisbruik,<br />
passiviteit en sociaal isolement. Bovendien kwam ze nog zonder<br />
woonst te zitten. Op De Wissel 1 werd naast het volhouden<br />
van abstinentie, binnen de terugvalpreventie gewerkt aan<br />
hoe om te gaan met risicosituaties. Naar andere oplossingen<br />
zoeken dan naar alcohol te grijpen. In de assertiviteitstraining<br />
leerde ze haar eigen mening te verwoorden en op te komen voor<br />
zichzelf. Geleidelijk aan kreeg ze meer contact met kinderen en<br />
kleinkinderen. In de therapie rond vrijetijdsinvulling werd samen<br />
gezocht naar wat ze zinvol vond als tijdsbesteding. Ze<br />
werd vrijwilligster in een ziekenhuis waar ze erg veel voldoening<br />
en zelfvertrouwen terugvond. Celia werd ook begeleid in<br />
het zoeken naar een appartementje en bouwde een nieuwe<br />
vriendenkring uit naast herstel van contact met vroegere<br />
kennissen.<br />
De Wissel 1 werkt samen met de patiënt aan de verdere opbouw<br />
van een niet-addictieve levensstijl door het verminderen van factoren<br />
die alcoholgebruik in de hand werken. De rehabilitatie gebeurt<br />
door de ontwikkeling van de nog resterende vaardigheden.<br />
Via een aangepast therapieplan werkt de patiënt aan haalbare<br />
doelstellingen. In de eindfase is dagtherapie mogelijk, waardoor<br />
de nieuwe levenswijze in de maatschappelijke context geoefend<br />
kan worden.<br />
De Wissel 2<br />
Na een suïcidepoging kwamen Tom en Nathalie, los van elkaar,<br />
via de Crisiseenheid in het Psychiatrisch Ziekenhuis binnen.<br />
Tom kwam aanvankelijk over als vrij narcistisch, betweterig en<br />
provocatief. Door zijn gebrek aan empathie kwam hij overal alleen<br />
te staan. Nathalie was jong en lief, maar al te afhankelijk<br />
en naiëf. Ze voelde zich ook altijd minderwaardig en had een<br />
voorgeschiedenis van geweld en misbruik. Na de aanvankelijke<br />
behandeling in De Wending 2 bleek dat er méér aan de hand<br />
was en dat er méér tijd en gespecialiseerde hulp nodig zou zijn<br />
om ze met hun psychische kwetsbaarheid te leren omgaan.<br />
Tom en Nathalie leven nu als koppel in de stad. Tom gaat werken<br />
in de beschutte werkplaats en Nathalie is actief als<br />
verkoopster.<br />
De Wissel 2 biedt een intensieve behandeling aan mensen die<br />
blijvend last hebben van stemmings- en/of persoonlijkheidsproblemen.<br />
Aan de hand van training en therapie leert de patiënt<br />
kwetsbaarheden herkennen, problemen oplossen, gezond omgaan<br />
met zichzelf en anderen, … Voorafgaand aan het ontslag<br />
worden de nieuwe vaardigheden meer en meer in de eigen woonen/of<br />
werksituatie ingeoefend, en ligt het accent op hervalpreventie.<br />
Daarna is samenwerking met andere voorzieningen uit de<br />
geestelijke gezondheidszorg mogelijk.<br />
De Wissel 3<br />
Annie volgde jarenlang dagtherapie omwille van haar psychotische<br />
kwetsbaarheid. Tijdens de therapie groeide bij haar de<br />
vraag: wat zal ik doen na mijn behandeling? Ze wou opnieuw<br />
gaan werken. Maar wat te doen? Actief blijven als huisvrouw,<br />
opnieuw in het werkveld stappen, …? Om weer voeling te krijgen<br />
met wat ‘werken’ betekent en haar arbeidsattitudes bij te<br />
werken, volgde ze de interne jobwerking (arbeidsrehabilitatie)<br />
in het psychiatrisch ziekenhuis. De activiteit gaf haar opnieuw<br />
zelfvertrouwen en daardoor was haar angst ook minder groot<br />
om de grote stap naar werk te zetten. Na vele jaren opname en<br />
na actieve samenwerking met GTB (gespecialiseerde trajectbepaling<br />
en -begeleidingsdienst van de VDAB) kan Annie nu stage<br />
doen in een woon- en zorgcentrum, voorlopig in een vrijwilligersstatuut<br />
en als ziekte-uitkeringsgerechtigde.<br />
De Wissel 3 is een rehabilitatieafdeling voor mensen met een psychotische<br />
stoornis die verdere behandeling nodig hebben, hetzij<br />
residentieel, hetzij ambulant. Ze worden er o.m. voorbereid op<br />
een andere woonvorm, leren er vaardigheden nodig om maatschappelijke<br />
rollen weer op te nemen, … De patiënt volgt een geïndividualiseerd<br />
behandelprogramma, zoals productieve ergotherapie<br />
(arbeidsrehabilitatie), psycho-educatie, psychotherapie, begeleiding<br />
door de dienst maatschappelijk werk, … Bij ontslag is<br />
een tijdelijke nabehandeling mogelijk en wordt bepaald welke externe<br />
zorgverstrekkers er nog nodig zijn. •<br />
Fabien Corneillie, Griet Borremans, Geert Capoen
“Samenwerking biedt een meerwaarde”<br />
Om nog beter en dichter bij de maatschappij aangepaste zorg te kunnen aanbieden, ging een zevental partners de afgelopen 15 jaar in de<br />
regio <strong>Ieper</strong>-Poperinge samenwerken. Arbeidszorg centrum Stuurkracht 2 en activiteiten- en ontmoetingscentrum Trefpunt 4 waren hier<br />
onder meer het resultaat van. Sinds kort gevestigd in een nieuwbouw achter Delhaize in <strong>Ieper</strong>, vormen deze organisaties zinvolle uitstroomkanalen<br />
voor mensen met een psycho-sociale kwetsbaarheid, die buiten een therapeutische setting blijvend ondersteuning nodig hebben.<br />
“De samenwerking biedt een duidelijke meerwaarde”, zeggen Wim Laporte (coördinator extramurale zorg van het Psychiatrisch Ziekenhuis<br />
H. <strong>Hart</strong> en voorzitter van de Raad van Bestuur van de vzw Stuurkracht-Trefpunt) en Koen Demuynck (coördinator van Beschut Wonen<br />
<strong>Ieper</strong> en bestuurder).<br />
Het centrum voor arbeidszorg Stuurkracht 2 werd reeds in 1995<br />
opgericht vanuit het toenmalige Overlegplatform Geestelijke<br />
Gezondheidszorg regio West. Het wordt bestuurd door de autonome<br />
vzw Stuurkracht-Trefpunt. “Het was één van de eerste vingeroefeningen<br />
in de regio om mensen dichter bij de maatschappij<br />
te activeren en de manier van samenwerken tussen diverse actoren<br />
in de praktijk te exploreren”, getuigen Wim Laporte en Koen<br />
Demuynck<br />
Het netwerk breidde gestaag uit en wordt vandaag gedragen door<br />
een zevental partners. Naast het Psychiatrisch Ziekenhuis en<br />
Beschut Wonen engageerden zich van in de beginfase ook<br />
Centrum Geestelijke Gezondheidszorg Largo en later eveneens<br />
Werkgroep Vorming & Aktie (WVA), OCMW <strong>Ieper</strong>, Sociale<br />
Werkplaats Poperinge (Sowepo) en het sociaal tewerkstellingsproject<br />
De Groene Kans (groenzorg).<br />
Zinvol<br />
“Alle partners zijn ervan overtuigd dat netwerkvorming extra<br />
mogelijkheden biedt”, zegt Wim Laporte. “Niet alleen qua logistiek<br />
en kostenefficiëntie, maar in de eerste plaats qua doorverwijzingsmogelijkheden<br />
voor onze cliënten. In het arbeidszorgcentrum<br />
Stuurkracht 2 krijgen ze arbeidsmatige activiteit aangeboden<br />
buiten een therapeutische setting: keuken (belegde broodjes),<br />
wasserij (sociale wasserette of industriële dweilen wassen),<br />
meubel- of tuinatelier. Het is zinvolle, klantgerichte arbeid.<br />
Sommige mensen stromen van hieruit door naar beschutte tewerkstelling<br />
of het reguliere circuit. Daarnaast is er Trefpunt 4.<br />
Dit is een activiteiten- en ontmoetingscentrum. Het ontstond<br />
een vijftal jaar terug vanuit dezelfde partners die nog een hiaat<br />
aanvoelden op het vlak van zinvolle dagbesteding en ontmoeting.<br />
In Trefpunt 4 bieden we naast een vast programma in de voormiddag<br />
ook een open trefpunt aan voor ontspanning en ontmoeting<br />
in de namiddag. Het is een verdere stap van ‘vermaatschappelijking’<br />
voor mensen die zelfstandig of onder begeleiding wonen.<br />
Niet alleen mensen na ontslag uit het Psychiatrisch<br />
Ziekenhuis, maar ook andere personen met een psychosociale<br />
kwetsbaarheid kunnen in Trefpunt 4 terecht.”<br />
Wim Laporte en Koen Demuynck<br />
Geïndividualiseerd<br />
“De toegevoegde waarde voor het ziekenhuis bestaat erin dat we<br />
zorg, die niet expliciet op behandelen is gericht, gemakkelijker<br />
kunnen uitbesteden binnen ons samenwerkingsverband.<br />
Hierdoor kan het ziekenhuis zich nog intensiever op behandeling<br />
toeleggen. Zo ontstond er de afgelopen 15 jaar in ons netwerk<br />
een gevarieerd palet, een breed spectrum aan geïndividualiseerde<br />
activiteiten voor kwetsbare mensen. Op die manier ontvangen ze<br />
zorg in het maatschappelijke bestel, buiten de muren. Met het<br />
ziekenhuis alléén hadden we dit nooit kunnen bereiken.”<br />
Stuurkracht 2 en Trefpunt 4 zijn sinds dit jaar samen met De<br />
Groene Kans gevestigd in een eigen nieuwbouw tussen het<br />
Scholierenpad en de Mk. Haiglaan. De cliënten die er komen,<br />
worden niet alleen doorverwezen door het Psychiatrisch<br />
Ziekenhuis, maar worden ook aangebracht via Beschut Wonen,<br />
Centrum Geestelijke Gezondheidszorg, psychiatrische thuiszorg,<br />
OCMW, VDAB, CAW, justitie, … •<br />
Lotgenotengroep voor mensen met psychose<br />
Op 17 januari 2011 gaat in de regio <strong>Ieper</strong> een nieuw samenwerkingsinitiatief<br />
tussen P.Z. H. <strong>Hart</strong> en Beschut Wonen ‘De<br />
Overweg’ van start: de Lotgenotengroep voor mensen met een<br />
psychose. De groep wil lotgenoten samenbrengen en onder begeleiding<br />
met elkaar laten praten, om zo hun levenskwaliteit<br />
te verbeteren.<br />
Het idee van een Lotgenotengroep voor mensen met een psychose<br />
ontstond in het kernteam van De Wissel 3 en De Wending 3 van het<br />
P.Z. H. <strong>Hart</strong> na deelname aan een congres in Maastricht. Uit wetenschappelijk<br />
onderzoek blijkt ook dat mensen die aan zo’n groep<br />
onder begeleiding deelnemen een hogere levenskwaliteit ervaren.<br />
De Lotgenotengroep is er voor mensen die een psychose meegemaakt<br />
hebben en vrijwillig, buiten een therapeutische setting, in<br />
contact willen treden met andere mensen die hun lot delen. De groep
Nieuw in de regio: Vroegdetectie en Interventie Psychose<br />
Het P.Z. H. <strong>Hart</strong> maakt sinds juni <strong>2010</strong> deel uit van het samenwerkingsverband Vroegdetectie en Interventie Psychose<br />
(VDIP Roeselare-<strong>Ieper</strong>), samen met het Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg Largo (<strong>Ieper</strong>-Roeselare-Veurne)<br />
en de Kliniek Sint-Jozef in Pittem.<br />
VDIP kadert binnen het Actieplan Suïcidepreventie van de<br />
Vlaamse overheid. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt<br />
immers dat 10 procent van de schizofreniepatiënten de eerste<br />
10 jaar na de vaststelling van de ziekte door suïcide overlijdt.<br />
Ze vormen dus een belangrijke risicogroep.<br />
Ontstaan als pilootproject bij het Centrum Geestelijke<br />
Gezondheidszorg Ahasverus in Halle-Vilvoorde, vond het<br />
initiatief de voorbije jaren navolging in Sint-Niklaas, Brugge,<br />
Leuven en Antwerpen. Op 18 juni <strong>2010</strong> werd het ook in de<br />
regio Roeselare-<strong>Ieper</strong> opgestart. VDIP vormt een nieuwe,<br />
laagdrempelige schakel in de bestaande ambulante zorg in<br />
de centra voor geestelijke gezondheidszorg.<br />
“Jonge mensen tussen 14 en 35 jaar met psychotische kwetsbaarheid<br />
of die reeds (vage) psychotische klachten ervaren<br />
uit de regio <strong>Ieper</strong>-Poperinge-Roeselare-Izegem-Tielt-Pittem<br />
werden te weinig bereikt, waardoor de duur van de onbehandelde<br />
periode kon oplopen tot 3 jaar”, zegt Bart Degraeve,<br />
psychiatrisch verpleegkundige in De Wissel 3 van het P.Z. H.<br />
<strong>Hart</strong>. “Vroege detectie en interventie zijn ook belangrijk<br />
voor een betere prognose op lange termijn. Door VDIP kan<br />
een (gedwongen) opname mogelijk vermeden of beperkt<br />
worden.”<br />
Zorgpad<br />
Na de sensibilisering van de eerste-, tweede- en derdelijnsdiensten<br />
(mogelijke doorverwijzers, zoals huisartsen, thuisverpleging,<br />
CLB, PZT, OCMW, politie, rechtbank, …) en deskundigheidsbevordering<br />
start in oktober <strong>2010</strong> de effectieve<br />
individuele begeleiding (na aanmelding, intake en assessment)<br />
van cliënten met een ultrahoog risico op psychose of<br />
initiële psychose.<br />
“Het nieuwe zorgpad wil de ontwikkeling van een psychose<br />
waar mogelijk voorkomen of de impact/intensiteit ervan<br />
verminderen”, bevestigt psycholoog en VDIP-coördinator<br />
Sofie Eggermont. “We willen de onbehandelde duur terug-<br />
Bart Degraeve en Sofie Eggermont<br />
dringen tot 3 maanden en mogelijke gevolgen (vlucht in<br />
drugs, suïcide, gedwongen opname, isolatie, verwaarlozing<br />
van belangrijke levenstaken) voorkomen, beperken of<br />
herstellen.”<br />
Het multidisciplinaire VDIP-regioteam bestaat uit 2 psychiatrische<br />
verpleegkundigen, 1 psycholoog en 2 psychiaters. Ze<br />
houden regelmatig contact met de cliënt. De begeleiding is<br />
aangepast aan zijn noden/behoeften. Interventies omvatten<br />
diagnostiek (klinisch en testing), aangepaste psycho-educatie,<br />
gezinsinterventies, psychotherapie, begeleiding en ondersteuning<br />
op de werkvloer of op school, farmacotherapie,<br />
… Het zorgpad wordt uitgebouwd in samenwerking met externe<br />
voorzieningen (huisarts, PZ, CGG, PZT, begeleid wonen,<br />
BW, PAAZ, …). Bedoeling is om mensen in een netwerk<br />
opnieuw te includeren en hun levenskwaliteit en die van hun<br />
omgeving te verbeteren.<br />
Info: 0478 77 45 97, roeselare-ieper@vdip.be,<br />
www.vdip.be •<br />
biedt ondersteuning bij het verwerken van een psychotische<br />
stoornis en helpt hen ermee te leren leven. Voor veel mensen is<br />
hij een bron van (h)erkenning, steun en informatie. De gespreksonderwerpen<br />
worden door de deelnemers zelf aangebracht.<br />
De bijeenkomsten, met speciale aandacht voor mensen<br />
die moeilijker spreken, verlopen heel gestructureerd volgens een<br />
vast schema en worden besloten met een broodjesmaaltijd. Per<br />
sessie is er één van de twee vaste begeleiders aanwezig als<br />
moderator.<br />
Vanaf 17 januari 2011 zijn er 16 bijeenkomsten, om de twee<br />
weken op maandag van 17.30 tot 19 uur in het ontmoetingscentrum<br />
Trefpunt 4, Haiglaan 31 in <strong>Ieper</strong>. Kandidaten hebben<br />
eerst een kennismakingsgesprek met de begeleider en kunnen<br />
zich aanmelden bij psycholoog Pieter Naert via 057 23 91 11.<br />
Info: begeleiding@beschutwonenieper.be. •
Huishoudelijke therapeuten begeleiden cliënten ook thuis<br />
In het Psychiatrisch Ziekenhuis staat de Huishoudelijke Therapie in voor het aanleren van huishoudelijke taken.<br />
Therapeuten gaan echter ook steeds vaker bij cliënten aan huis om ze in hun eigen huishouden te begeleiden.<br />
“Sommige mensen hebben nog een steuntje nodig om het geleerde thuis concreet toe te passen”,<br />
getuigt therapeute Kristina Kimpe.<br />
Om de zelfredzaamheid van patiënten te verhogen, kunnen<br />
ze op vraag van het behandelende team in overleg doorverwezen<br />
worden naar de huishoudelijke therapie van de dienst<br />
Ergo 2 in het P.Z. H. <strong>Hart</strong>. Ze worden er in een huiselijke en<br />
gezellige sfeer opgevangen en begeleid door therapeute<br />
Kristina Kimpe en haar collega’s Linda Dewinter en Nick<br />
Decroix. Die observeren de huishoudelijke basisvaardigheden<br />
en leren de patiënten, rekening houdend met hun mogelijkheden,<br />
koken (met kookboek of standaardrecepten als<br />
leidraad), wassen (soms met begeleiding naar de wasserette),<br />
strijken (volgens stappenplan met foto’s), de leefruimte onderhouden<br />
en boodschappen doen onder begeleiding (met<br />
nadruk op productkennis, oriëntatie in het warenhuis, …).<br />
De therapie draagt bij tot zelfstandigheid in het huishouden,<br />
verhoogt de levenskwaliteit, gebeurt volgens een vaste structuur<br />
en onderstreept het belang van gezonde voeding en hygiëne.<br />
De Huishoudelijke Therapie ontvangt zowel residentiële<br />
patiënten als mensen uit de dagkliniek of in nabehandeling,<br />
één maal per week.<br />
Overleg<br />
“Vooral de laatste 10 jaar is er vanuit de teams méér vraag<br />
naar verderzetting van de training in de thuissituatie van de<br />
patiënt”, vertelt Kristina Kimpe. “Dat gebeurt in samenspraak<br />
met de patiënt, de familie en de dienst maatschappelijk<br />
werk. Door hun problematiek hebben mensen hun menage<br />
soms verwaarloosd of hebben ze hun verantwoordelijkheid<br />
in het huishouden verloren. In de therapie in het ziekenhuis<br />
worden ze begeleid, maar thuis staan ze er weer alleen<br />
voor. Om de transfer naar buiten de muren te maken,<br />
kan ondersteuning in de thuissituatie welkom zijn. Als therapeut<br />
kom je dan wel op het terrein van de cliënt thuis. Hier<br />
is het heel belangrijk om een afwachtende houding aan te<br />
nemen en de cliënt zelf knelpunten te laten aanbrengen volgens<br />
zijn eigen beleving, ook al zie je soms zaken die anders<br />
zouden kunnen. Ik weet uit ondervinding dat deze vorm van<br />
samenwerking het vertrouwen bevordert, waardoor je uiteindelijk<br />
meer bereikt dan de oorspronkelijke doelstelling.<br />
Door je op te stellen als gelijke, krijg je een positieve<br />
medewerking.”<br />
Eventuele thuisbegeleiding wordt vooraf in de Huishoudelijke<br />
Therapie in het ziekenhuis besproken, soms met de partner<br />
Kristina Kimpe<br />
erbij. De planning wordt uitgelegd. De begeleider gaat met<br />
de cliënt naar huis, om in zijn vertrouwde omgeving, samen<br />
zicht te krijgen op de situatie. Therapeut en cliënt maken samen<br />
een taakverdeling op. De patiënt gaat naar huis tijdens<br />
de therapiemomenten en voert zijn/haar taak uit. De begeleider<br />
helpt dan bv. bij de voorbereiding van maaltijden, toestellen<br />
aanleren, herschikken van de keuken, grote schoonmaak,<br />
… De opvolging gebeurt in de thuissituatie en we bespreken<br />
en evalueren samen de mogelijkheden/moeilijkheden.<br />
Soms blijkt het na verloop van tijd niet haalbaar voor de<br />
patiënt om in te staan voor zijn huishouden en dan komt het<br />
voorstel om poetshulp of familiehulp in te schakelen, in samenspraak<br />
met de patiënt en de Huishoudelijke Therapie.<br />
Ook hier kan deze dienst een brugfunctie hebben. Meer specifieke<br />
begeleiding rond bv. oriëntatie in een nieuwe woonomgeving,<br />
budgetbegeleiding, openbaar vervoer nemen, …<br />
wordt door ergotherapeute Nicole Alleman ter harte<br />
genomen, eveneens werkzaam in Ergo 2. Zij behandelt alle<br />
individuele vragen rond bredere maatschappelijke vaardigheden.<br />
•<br />
Rijselsestraat 33<br />
8900 <strong>Ieper</strong><br />
COLOFON • Deze Nieuwsbrief is een uitgave van het Psychiatrisch Ziekenhuis H. <strong>Hart</strong>,<br />
v.z.w. Gezondheidszorg ‘Bermhertigheid Jesu’, Poperingseweg 16, 8900 <strong>Ieper</strong><br />
Tel. 057 23 91 11 | Fax 057 23 91 12 | info@hhi.gzbj.be | www.hhartieper.be<br />
Eindredactie: Marc Dejonckheere • Verantwoordelijke uitgever : Mieke Kerckhof
PZT: psychiatrische expertise in de thuissituatie<br />
Psychiatrische Thuiszorg <strong>Ieper</strong> viert zijn tiende verjaardag. Dit initiatief, dat gefinancierd wordt door de Federale<br />
Overheidsdienst Volksgezondheid, voegt psychiatrische expertise toe in de thuissituatie, voor zowel cliënten,<br />
mantelzorgers als hulpverleners.<br />
PZT is een samenwerkingsverband tussen de geestelijke gezondheidszorg<br />
(Beschut Wonen <strong>Ieper</strong>, Centrum Geestelijke<br />
Gezondheidszorg Largo <strong>Ieper</strong> en Psychiatrisch Ziekenhuis H.<br />
<strong>Hart</strong> <strong>Ieper</strong>) en de eerstelijnszorg (Samenwerkingsinitiatief<br />
eerstelijnszorg Midden-West-Vlaanderen en <strong>Ieper</strong> of SEL,<br />
huisartsenkring regio <strong>Ieper</strong>, CAW De Papaver <strong>Ieper</strong> en de<br />
maatschappelijke diensten van de mutualiteiten in de regio<br />
<strong>Ieper</strong>). Het werkingsgebied omvat <strong>Ieper</strong>, Heuvelland,<br />
Langemark-Poelkapelle, Mesen, Poperinge, Vleteren, Wervik<br />
en Zonnebeke. In de toekomst wordt dit uitgebreid met<br />
Diksmuide, Kortemark en Houthulst.<br />
“De eerste gesprekken dateren al van 1998-1999”, blikt thuiszorgwerker<br />
Gerrit Vanhee terug. “Het ziekenhuis voelde de<br />
nood om mensen na ontslag ook verder thuis op te volgen.<br />
Op dat moment deed enkel Beschut Wonen aan begeleiding<br />
in de eigen huizen. In februari 2000 zijn we in <strong>Ieper</strong> op vrijwillige<br />
basis gestart in een samenwerkingsverband. In 2001<br />
kregen we een erkenning als pilootproject. Aanvankelijk was<br />
het de bedoeling om mensen te begeleiden en te ondersteunen<br />
die een opname gekend hadden in het psychiatrisch ziekenhuis<br />
of die na een verblijf in Beschut Wonen opnieuw zelfstandig<br />
gingen wonen. Bij de erkenning werd de opdracht verruimd<br />
tot ondersteuning van de eerstelijnsdiensten (thuisverpleging,<br />
huisdokters, …) in de omgang met mensen die<br />
psychische of psychiatrische problemen hebben. Deze ondersteuning<br />
omvat: exploratie van de thuissituatie als er een vermoeden<br />
is van een psychiatrische problematiek, advies, vor-<br />
Gerrit Vanhee, Evi Vanbecelaere, Johan Mestdagh<br />
ming, zorgbemiddeling en zorgcoördinatie. De versterking<br />
van de cliënt en zijn omgeving en de organisatie van een netwerk<br />
aan diensten eromheen helpt vaak een opname te voorkomen<br />
of de opnametijd te verkorten. Voor een beperkte<br />
groep van mensen met complexe, langdurige psychiatrische<br />
problemen (zoals psychose of chronische stemmingsstoornis),<br />
aangemeld vanuit de thuiszorg of na opname in het ziekenhuis,<br />
verzorgen we ook begeleiding aan huis.”<br />
Hulpverleners, mantelzorgers en volwassen cliënten kunnen<br />
voor ondersteuning terecht bij Psychiatrische Thuiszorg <strong>Ieper</strong>,<br />
Poperingseweg 14, <strong>Ieper</strong>, 0498 10 31 60, info@pztieper.be,<br />
www.pztieper.be. Thuiszorgwerkers Gerrit Vanhee, Johan<br />
Mestdagh en Evi Vanbecelaere vallen terug op een adviserend<br />
en ondersteunend team dat de aanmeldingen bespreekt om<br />
aangepaste zorg te kunnen aanbieden in de thuissituatie. •<br />
VOORAANKONDIGINGEN<br />
Het symposium ‘Preventie van trauma en burn-out bij hulpverleners. Zorgen van en voor hulpverleners’ vindt plaats op dinsdag 7<br />
december van 13 tot 17 uur in het P.Z. H. <strong>Hart</strong> onder voorzitterschap van personeelsdirecteur Ann Vanraes. Sprekers zijn: psycholoog,<br />
cliëntgericht psychotherapeut en focustrainer Chris Van De Veire (over ‘Het welzijn van de zorgverlener: de focus op (zelf)<br />
zorg’), klinisch psycholoog en gezinstherapeut Peter Rober (over ‘De Naakte Therapeut: parentificatie en de kwetsbaarheid van de<br />
therapeut’) en sociaal agoog, Pessopsychotherapeut en rouwtherapeut Johan Maes (over ‘De hulpverlener tussen afstand en nabijheid’).<br />
Meer informatie over de sprekers is te vinden in de rubriek Agenda op www.hhartieper.be. Deelnemen kan door overschrijving<br />
van 50 euro op rekening IBAN BE74 7995 1535 1807 – BIC: GKCCBEBB voor 23 <strong>november</strong> met vermelding ‘Symposium<br />
7 december’. Info: 057 23 91 11 of info@hhi.gzbj.be.<br />
De zesde reeks ‘Bouwstenen voor een evenwichtig leven: training in aandacht, denken en assertiviteit’ is een organisatie van het Centrum<br />
voor psychologisch advies en kortdurende psychotherapie van het P.Z. H. <strong>Hart</strong> <strong>Ieper</strong>. De acht opeenvolgende wekelijkse sessies<br />
voor volwassenen lopen vanaf 9 mei tot 27 juni 2011, van 18.30 tot 20.45 uur (telkens op maandag, met uitzondering van dinsdag<br />
14 juni). De trainers zijn klinisch psychologen en gedragstherapeuten Ivan Adriaen en Pauline Lippens. Het eerste deel van de<br />
cursus leert deelnemers ‘mindful’ in het leven te staan. Ze leren inzicht krijgen in de band tussen gevoelens, gedachten en gedrag,<br />
om beter om te gaan met negatieve gedachten. In het tweede deel worden vooral assertieve vaardigheden getraind. Kostprijs: 155<br />
euro (inclusief voorafgaand kennismakingsgesprek en werkmap) vooraf over te schrijven op IBAN BE74 7995 1535 1807 –<br />
BIC: GKCCBEBB met vermelding ‘Training Bouwstenen’. Inschrijven voor 28 april 2011 met contactgegevens via 057 23 91 11 of<br />
info@hhi.gzbj.be.