Klokhuis Magazine
22.03.2014 • Views
Share Embed Flag

Klokhuis Magazine

Klokhuis Magazine

Klokhuis Magazine

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
klokhuisdata.nl

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

DANK JE WEL STEVE JOBS<br />

PIERRE OVERLEDEN<br />

VEEL BOEKEN BESPROKEN<br />

SEPTEMBER/2011 JAARGANG 29/4

COLOFON<br />

MAGAZINE<br />

UITGEVER<br />

<strong>Klokhuis</strong> <strong>Magazine</strong> is het onafhankelijk kwartaalblad<br />

van Stichting <strong>Klokhuis</strong>. Het wordt gratis<br />

toegezonden aan donateurs die jaarlijks een<br />

minimumbedrag van € 30.- doneren per automatische<br />

incasso of € 33.- via een overschrijving.<br />

(Toeslag buitenland € 5.-).<br />

SECRETARIAAT<br />

Postbus 4022, 3130 KA Vlaardingen.<br />

Tel. 015-2620059 Fax. 010-4347361<br />

E-mail: info@klokhuis.nl<br />

http://www.klokhuis.nl<br />

K.V.K. Rotterdam: H 41127852<br />

BETALINGEN<br />

Postbankrek.nr.55 04 012 ten gunste van:<br />

“Stichting <strong>Klokhuis</strong> Vlaardingen”<br />

APPLEDAGEN<br />

De laatste in 2011 is op 10 december van 10.00<br />

tot 16.00 uur in het H.F. Witte Centrum in de Bilt.<br />

Coördinator: Tom Prins (appledag@klokhuis.nl).<br />

Data voor 2012 zijn (onder voorbehoud) 7 april,<br />

15 september en 8 december.<br />

BESTUUR<br />

Tom Prins, voorzitter (tprins@klokhuis.nl)<br />

Jack van Soest, secretaris (info@klokhuis.nl)<br />

Gerard Jonker, penningmeester<br />

(penningmeester@klokhuis.nl)<br />

Eddy Bindt, lid (eddieb@klokhuis.nl)<br />

Pieter Hanegraaf, lid (pieterh@klokhuis.nl)<br />

REDACTIE/OPMAAK<br />

Cor Heeren, hoofdredacteur<br />

(redactie@klokhuis.nl)<br />

Opmaak KM 29/4 Liesje Swane<br />

(opmaak@swane.nl)<br />

DRUK<br />

Drukkerij W.C. den Ouden<br />

Ron den Ouden: (Dir.) productiemanager<br />

Spaklerweg 71-73, 1099 BB Amsterdam<br />

Tel. 020-6920192<br />

ADVERTENTIES<br />

Tarieven zijn excl. BTW:<br />

1/1 pag. (230 x 160 mm, h x b): € 90 per keer, €<br />

320 per jaar. 1/2 pag. (110 x 160 mm, h x b): € 45<br />

per keer, € 160 per jaar. Aflopende pagina en<br />

full color tegen meerprijs.<br />

Advertenties vier weken voor verschijnen zenden<br />

in TIFF/EPS (liefst ‘stuffed’) naar: opmaak@<br />

swane.nl<br />

KOPIJ<br />

Kopij zes weken voor een AppleDag in TXTformaat<br />

(niet opgemaakt) zenden aan: redactie@<br />

klokhuis.nl of op cd naar postbus 4022, 3130 KA<br />

Vlaardingen. Plaatjes in kleur of grijstinten zo<br />

groot mogelijk los bijvoegen.<br />

De redactie heeft het recht om aangeboden kopij<br />

niet of in gewijzigde vorm te plaatsen en de<br />

uitgever is niet verplicht om inzendingen terug<br />

te sturen.<br />

AUTEURSRECHTEN<br />

Auteursrechten berusten bij de auteurs en<br />

Stichting <strong>Klokhuis</strong>, tenzij anders vermeld.<br />

Geheel of gedeeltelijk overnemen van materiaal<br />

is niet toegestaan zonder bronvermelding en<br />

vooraf verkregen toestemming van de auteur.<br />

Tenzij uitdrukkelijk anders vermeld, neemt de<br />

redactie van <strong>Klokhuis</strong> <strong>Magazine</strong> aan dat een te<br />

publiceren bijdrage eigen werk is van de inzender.<br />

De aansprakelijkheid voor de auteursrechten<br />

ligt daarom altijd bij de inzender van het<br />

betreffende artikel.<br />

ISSN 1570-3258<br />

Het <strong>Klokhuis</strong> <strong>Magazine</strong> is opgemaakt met Adobe<br />

Indesign CS5,5 ter beschikking gesteld door Adobe<br />

Nederland. Adobe is een wereldwijd beschermd<br />

handelsmerk van Adobe Inc.<br />

INHOUD<br />

Punten van belang 4<br />

In Memoriam Pierre van Booren 5<br />

Boek: Beter werken met LION 6<br />

Boek: Leer werken met LION 7<br />

Boek: De ipad voor senioren 8<br />

iTunes prepaid kaarten 9<br />

InDesign CS5 leerboek voor iPad 11<br />

Uitwisselen via Airdrop 12<br />

De Mac in het netwerk 14<br />

Steve, gezien door Paul Kusters 17<br />

Boek: Steve Jobs, de biografie 18<br />

Voor de Leeuwen 19<br />

Alternatieve websiteontwikkeling 20<br />

RapidWeaver in plaats van iWeb? 23<br />

QR-code, waar wat en hoe? 24<br />

Mac OS X op Windows PC 27<br />

iTunes films in Nederland 30<br />

10 December 2011 34<br />

Handelaren & Adverteerders 35<br />

AppleDagen in 2012 36<br />

Programma AppleDag 37<br />

Notities 41<br />

Het bewerken van foto’s in iPhoto 43<br />

De HP 8500a printer 45<br />

Nieuw, demo of tweedehands? 47<br />

iTunes in the Cloud 50<br />

Appleworks ➠ Mac OS Lion 51<br />

Appleworks ➠ Bento & Filemaker Pro 52<br />

Migratie vanuit PC naar Lion 54<br />

SnoL en Lion bijten elkaar niet 56<br />

Voor de Leeuwen (vervolg) 57<br />

<strong>Klokhuis</strong> helpdesk 58<br />

Computerboeken bij <strong>Klokhuis</strong> 59<br />

In memoriam<br />

Pierre van Booren<br />

CORNELIS HEEREN<br />

De Mac in<br />

het Netwerk<br />

REINIER JONKER<br />

Steve Jobs,<br />

de biografie<br />

JACK VAN SOEST<br />

De HP 8500A<br />

printer<br />

TOM PRINS<br />

5<br />

14<br />

18<br />

45<br />

SnoL en Lion<br />

bijten elkaar niet<br />

CORNELIS HEEREN<br />

56<br />

DECEMBER/2011 JAARGANG 29/4<br />

DECEMBER/2011 JAARGANG 29/4<br />

2 3

BESTUUR<br />

PUNTEN VAN BELANG<br />

TOM PRINS, VOORZITTER<br />

IN MEMORIAM PIERRE VAN BOOREN<br />

CORNELIS HEEREN<br />

December is traditioneel de maand van de feesten<br />

die de donkere periode vaak letterlijk wat<br />

verlichten. Ook de periode dat we terugkijken<br />

en in het <strong>Klokhuis</strong> <strong>Magazine</strong> terugblikken op het<br />

bijna afgelopen <strong>Klokhuis</strong>jaar.<br />

Helaas moet ik met een verdrietig bericht beginnen.<br />

In oktober is onverwacht in zijn slaap Pierre<br />

van Booren overleden. Pierre was een van de vele<br />

werkers op de achtergrond en verzorgde de opmaak<br />

van het <strong>Klokhuis</strong> <strong>Magazine</strong>. Onze hoofdredacteur<br />

Cor Heeren kende hem het beste en<br />

zal het in memoriam verzorgen. Good-old Liesje<br />

Swane hielp ons uit de nood en zal de opmaak<br />

van dit <strong>Magazine</strong> verzorgen. Dank je, Liesje!<br />

We zijn een pure vrijwilligersorganisatie en het<br />

past ons dan ook zeker alle mensen en groepen<br />

dank te zeggen voor hetgeen ze voor ons hebben<br />

gedaan. En anders dan anders begin ik met de<br />

mensen die een lezing/workshop of presentatie<br />

verzorgden.<br />

<strong>Klokhuis</strong> investeert veel in kennisoverdracht en<br />

hulpverlening. Dank daarvoor aan allen, en aan<br />

Guy van de Kolk in het bijzonder, die we door<br />

zijn grote inbreng en kunde tot lid van het jaar<br />

hebben gekozen. Dank aan de lezingencoordinator<br />

Doede Boomsma die er elke keer een enorme<br />

klus aan heeft om u weer een goed programma<br />

te kunnen aanbieden. Speciaal wil ik ook Cor<br />

Heeren noemen die het <strong>Klokhuis</strong> magazine onder<br />

zijn beheer heeft en deze pijler van <strong>Klokhuis</strong><br />

op niveau houdt.<br />

Zeker voel ik me verplicht aan alle <strong>Klokhuis</strong>medewerkers<br />

die in stilte in helpdesk, hardwarehoek,<br />

op het forum en wat al niet meer<br />

hun werk doen. En het mag wel eens genoemd<br />

worden: dank aan mijn medebestuursleden die<br />

naast het besturen zelf veel tijd kwijt zijn aan<br />

allerlei noodzakelijke werkzaamheden. Hoewel<br />

<strong>Klokhuis</strong> een onafhankelijke organisatie is: dank<br />

aan Apple die ons op de achtergrond steunt.<br />

Met grote waardering spreek ik ook over de<br />

handelaren die elke keer aanwezig zijn op de<br />

AppleDag en waarbij de aangeboden zaken vaak<br />

veel goedkoper zijn dan elders. Dank ook aan<br />

het horecapersoneel dat helpt de gezellige sfeer<br />

in stand te houden.<br />

Niettemin gaat mijn grootste dank uit naar u als<br />

donateur, die ons steunt en blijft steunen om<br />

een organisatie als <strong>Klokhuis</strong> in stand te houden.<br />

Daardoor werkt u mee aan een inspirerende club<br />

die zowel voor de beginnende beginner als de<br />

meer gevorderde gebruiker een bron van kennis<br />

en ideeën vormt. Blijf ons steunen en het mooiste<br />

zou zijn als u elk een nieuwe donateur werft.<br />

Vooruitkijken is ook belangrijk. In augustus 2012<br />

beleven we ons dertigjarig bestaan en dat vieren<br />

we op de AppleDag van 15 september 2012.<br />

Kennis is macht, dat is zeker, maar kennissen<br />

maken is zeker zo belangrijk. De AppleDag geeft<br />

de mogelijkheid bij uitstek om gelijkgestemden<br />

te ontmoeten en dat kan veel betekenen. Kortom<br />

doe u zelf niet te kort en kom naar de AppleDag<br />

op 10 december! Vanaf tien uur bent u welkom<br />

in het H.F. Wittecentrum in De Bilt.<br />

Uiteraard wens ik U, namens ons allen, fijne<br />

Kerstdagen en een voorspoedig en gezond 2012<br />

Zeer geschokt en bedroefd hebben wij kennis<br />

genomen van het overlijden van onze vriend<br />

Pierre en namens het bestuur en alle medewerkers<br />

van <strong>Klokhuis</strong> condoleren wij bij deze<br />

Liesbeth en zijn naaste familie met zijn zo plotselinge<br />

heengaan op 17 okt 2011.<br />

Gedurende de bijna 11 jaar waarin Pierre en<br />

ik vier keer per jaar samen aan een <strong>Klokhuis</strong><br />

<strong>Magazine</strong> werkten, hebben we elkaar slechts<br />

éénmaal ontmoet. Dat was in Utrecht op een<br />

bijeenkomst van de AppleKring, van de medewerkers<br />

die <strong>Klokhuis</strong> in staat stellen als<br />

<strong>Klokhuis</strong> op te treden.<br />

Voor en na elk <strong>Magazine</strong> echter, spraken wij<br />

elkaar zeer regelmatig en als de kopij bij mij<br />

binnen was, stuurde ik die in blokken naar hem<br />

toe. Soms kreeg ik iets terug bijv. omdat ik vergeten<br />

was een Pages bestand naar platte tekst<br />

om te zetten.<br />

Hoewel er voor bijna elk <strong>Magazine</strong> een<br />

strikte deadline is vanwege de eerstvolgende<br />

AppleDag, raakte hij nooit in paniek en wist,<br />

soms door een nachtje doorwerken, altijd wel<br />

alles op tijd bij de drukker te krijgen, met wie<br />

hij prima afspraken maakte.<br />

Jaren voordat Pierre in 2000 aan de slag ging<br />

bij <strong>Klokhuis</strong> was hij al donateur en hij belde op<br />

een goede dag naar de telefonische helpdesk<br />

met een probleem. Ik kon dat voor hem oplossen,<br />

maar toen hij over het ‘<strong>Klokhuis</strong> blaadje’<br />

begon, vroeg ik hem een beetje nijdig of hij<br />

soms het <strong>Klokhuis</strong> <strong>Magazine</strong> bedoelde. ‘Als jullie<br />

daar ooit iemand voor nodig hebben, moeten<br />

jullie mij maar bellen’ zei hij.<br />

Geruime tijd later, toen hoofdredacteur Liesje<br />

Swane, die al jaren lang in haar eentje het<br />

<strong>Magazine</strong> ontwierp, vol schreef en opmaakte,<br />

er eindelijk aan toe was ‘gewoon’ te gaan leven,<br />

wist ik Pierre te vinden en de deal tussen hem<br />

en <strong>Klokhuis</strong>, was snel gemaakt. Met zijn gedegen<br />

opleiding, diploma’s en ruime ervaring<br />

werd Pierre een prima opvolger, die iets moois<br />

maakte van het KM o.a. door de overgang naar<br />

twee kolommen en door één schutkleur toe te<br />

passen. Nog veel mooier werd het toen hij in<br />

full color mocht laten drukken. Ook ontwierp<br />

hij het <strong>Klokhuis</strong> logo en de opdruk van de<br />

<strong>Klokhuis</strong> CD’s.<br />

Ondanks een broze gezondheid was hij altijd<br />

opgewekt en inzetbaar voor <strong>Klokhuis</strong>; ook toen<br />

hij ernstig ziek werd en doodmoe was van<br />

de straling, die zijn lichaam nauwelijks kon<br />

verwerken. Zodra weer thuis, was hij echter<br />

ook weer gefocust op <strong>Klokhuis</strong> en het (zijn)<br />

<strong>Magazine</strong>.<br />

Zo ook op de dag voor zijn heengaan, toen wij<br />

over het laatste <strong>Magazine</strong> van dit jaar spraken,<br />

niet wetend dat ik daarin ook dit over hem zou<br />

schrijven.<br />

Zijn dood kwam volkomen onverwacht en heeft<br />

ons diep getroffen. Wij danken Pierre voor zijn<br />

vakmanschap, vriendschap en betrokkenheid.<br />

Dank ook voor onze soepele samenwerking; wij<br />

allen zullen je heel erg missen!<br />

Rust zacht.<br />

4 5

BOB TIMROFF<br />

BEWUSTER EN BETER WERKEN MET MAC OS X LION<br />

RINA JANS (ALIAS MACMIEP)<br />

LEER WERKEN MET MAC OS X 10.7 ‘LION’<br />

BOEKBESPREKING DOOR CORNELIS HEEREN<br />

BOEKBESPREKING DOOR CORNELIS HEEREN<br />

Het uitstekend verzorgde boek met bovenstaande<br />

titel van Bob Timroff is een ware<br />

aanwinst voor de serieuze beginnende<br />

Lion gebruiker. Het forse formaat (25 x 22<br />

cm), de harde kaften van het gebonden<br />

boek met prachtige kleurafbeeldingen maken<br />

het een heerlijk boek dat speciaal bedoeld<br />

is voor mensen die een Mac aangeschaft<br />

hebben en alles van het Operating<br />

System willen weten.<br />

Natuurlijk is het boek ook voor de ervaren<br />

Mac gebruiker die weten wil wat het<br />

nieuwste Mac OS hem biedt en tevens<br />

voor de zogenaamde Switchers, die hun<br />

PC verruilden voor een Mac; zij vinden er<br />

wat ze nog niet wisten.<br />

Om te beginnen las ik met genoegen het<br />

voorwoord van de auteur en raad u aan<br />

dat ook te doen, want dat is al een goed<br />

begin. Om u een idee te geven van de inhoud<br />

volgt hierna een overzicht van de<br />

hoofdstukken:<br />

• Inleiding met aandacht voor de basishandelingen<br />

met muis en toetsenbord.<br />

• Introductie Mac OS X met Finder, bureaublad,<br />

Dock, Apple menu enz.<br />

• Mappen en bestanden , selecteren, openen,<br />

bewaren, verplaatsen e.d.<br />

• Navigeren, zoeken, organiseren met<br />

vensters, Mission Control, Spaces,<br />

Spotlight enz.<br />

• Systeemvoorkeuren, overzicht, persoonlijk,<br />

hardware, internet, netwerk ,<br />

Systeem.<br />

• Programma’s in de map, hulpprogramma’s,<br />

ermee werken, iLife.<br />

• Aan de slag met programma’s waarin<br />

een hele reeks standaard en iLife<br />

toepassingen.<br />

• Pret op internet met o.a Mail, Safari,<br />

iChat, en MobileMe (iCloud)<br />

• Sneltoetsen<br />

• Index<br />

Al deze onderwerpen worden duidelijk<br />

beschreven en zullen ook voor beginners<br />

redelijk snel te begrijpen en te gebruiken<br />

zijn. Maar, als de lezer een serieuze poging<br />

wil doen om Mac OS X Lion in de vingers<br />

te krijgen dan moet hij niet alleen lezen<br />

maar het zelf naspelen op zijn Mac om te<br />

zien of hij het begreep en nu ook zelf kan<br />

doen. Het boek lezen en daarna onder uw<br />

hoofdkussen leggen en er een nachtje op/<br />

over slapen, heeft geen enkele zin. Lezen<br />

en nadoen dan leert u er prima mee te<br />

werken.<br />

Door uw aankoop op de website www.vanduurenmedia.nl<br />

te registreren krijgt u o.a<br />

een maand lang toegang tot de elektronische<br />

versie hetgeen vooral in de eerste<br />

maand handig is om diverse zaken online<br />

na te lezen en na te spelen.<br />

De prijs van het boek is € 29.95 en het is te<br />

bestellen op de hiervoor genoemde website.<br />

Uitgeverij: Van Duuren Informatica.<br />

ISBN 978-90-5940-523-3 ■ ■ ■<br />

Gegevens: ‘Aan de slag met de Mac’, Leer werken met Mac OS<br />

X 10.7 ‘Lion’, door Rina Jans (alias MacMiep). Uitgegeven door<br />

Drukkerij Wilco Amersfoort, ISBN 978-90-812885-0<br />

Rina Jans schreef al eerder prima Mac OS X boeken o.a. over<br />

Leopard en Snow Leopard waarvan niet minder dan 10.000<br />

stuks verkocht werden. Geen wonder dat <strong>Klokhuis</strong> steeds<br />

minder (moeilijke) vragen te beantwoorden krijgt! Want Rina<br />

schrijft in gewone taal ; dat vindt ze mooi en haar lezers waarderen<br />

het, zo blijkt steeds weer uit haar fan mail.<br />

Met haar boeken over iPhoto en iMovie mee, heeft Rina nu<br />

in totaal 19.500 boeken laten drukken. Die boeken zijn bij<br />

<strong>Klokhuis</strong> en in de betere Apple Centra te koop, en op zijn<br />

Gronings zeg je dan waarderend: ’Das nait niks’.<br />

Al haar Mac OS X boeken zijn bestemd voor degene die voor het eerst een Mac kocht of dat<br />

overweegt te doen. Ook voor de zogenaamde ‘switchers’ die van MS Windows naar Mac OS<br />

X Lion overstappen en tenslotte ook voor degene die wel eens wil lezen hoe een Mac werkt.<br />

Ook dit boek is weer opgebouwd als een cursus en daarom heel belangrijk voor beginners<br />

die met boek en Mac in eigen tempo kunnen lezen, leren en zelf nadoen, waardoor niet alleen<br />

de kennis maar ook de vaardigheid toeneemt.<br />

Natuurlijk kan je in het zeer toegankelijke boek dat nu 100 pagina’s telt, ook direct naar<br />

een bepaald onderwerp springen als je alleen daar wat van af wilt weten. Het trefwoordenregister<br />

en de kleurcode helpen daar prima bij.<br />

Zo is het ook een handig naslagwerk voor de reeds geoefende<br />

gebruiker.<br />

Van de inhoud geef ik u een summier overzicht door een opsomming<br />

van de hoofdstukken:<br />

• Basisstuff - Basisdingen die je moet weten.<br />

• Voorkeuren - Personaliseer je Mac<br />

• Finder - Bestandbeheersing<br />

• Gebruiker - Wie en waarom<br />

• Software - Virtueel gereedschap<br />

• Internet - Op Safari naar het Wereld Wijde Web<br />

• Veiligheid en privacy - Blijf van mijn Mac af!<br />

• Netwerken - Computersamenscholing<br />

• Airport - Apple’s WiFi basisstation<br />

• Meer gebruikers - Hele familie op één Mac<br />

• Backuppen - Terug in de tijd met Time Machine<br />

• Switchen - Overstappen naar de Mac<br />

• Problemen - Er gaat iets mis, wat nu?<br />

6 7

Ook dit Mac OS X boek heb ik met veel<br />

genoegen gelezen en hier en daar wat<br />

van geleerd, want zo veel weet ik ook<br />

nog niet van Lion. Natuurlijk schrijven<br />

alle auteurs van Mac OS X boeken over<br />

dezelfde onderwerpen, maar Rina Jans<br />

slaagt er in dat niet alleen in gewone taal<br />

te doen, maar ze schrijft bovendien alsof<br />

ze persoonlijk met je praat, jouw vragen<br />

herhaalt en beantwoordt. Het cursus effect<br />

maakt, dat ik speciaal aan alle nieuwe<br />

<strong>Klokhuis</strong>donateurs MacMiep’s boeken<br />

Misschien vraagt u<br />

zich af waarom ik nu<br />

juist een iPadboek voor<br />

senioren uitkoos. De<br />

redenen daarvoor zijn<br />

heel eenvoudig: ik ben<br />

al een poosje senior en<br />

mijn echtgenote kocht<br />

de iPad1 van onze zoon<br />

die graag een iPad2<br />

wilde hebben.<br />

Mijn vrouw, die voorheen<br />

af en toe ons Powerbook<br />

G4 gebruikte voor haar e-<br />

mail en internetbezoeken<br />

vindt de iPad veel aardiger<br />

en kon er al snel mee<br />

overweg. Toch heeft ze nog<br />

wel vragen over iPadzaken<br />

waarvan ik nog geen weet<br />

had en dus kwam het iPad<br />

boek voor senioren, dat zowel<br />

de iPad 1 als 2 behandelt,<br />

voor ons als geroepen.<br />

Ook dit boek van de uitgeverij<br />

van Duuren is een<br />

groot(s) gebonden boek,<br />

met harde kaft en kloeke<br />

WILFRED DE FEITER<br />

DE IPAD VOOR SENIOREN<br />

BOEKBESPREKING DOOR CORNELIS HEEREN<br />

afmetingen (30 x 22 cm ),<br />

met makkelijk te lezen<br />

tekst, fraaie illustraties en<br />

duidelijke schermafbeeldingen.<br />

aanbeveel. Met andere woorden: voor elke<br />

(Lion) beginner is ‘Aan de slag met de Mac’<br />

van Rina Jans een must.<br />

Te koop bij <strong>Klokhuis</strong> voor € 15,95 plus €<br />

2,- porto bij verzending. Zie http://www.<br />

klokhuis.nl/boeken-bestellen/. Voor meer<br />

over MacMiep en al haar boeken, ga naar<br />

http://www.macmiep.nl/. In veel opzichten<br />

is een (regelmatig) bezoek zeer de<br />

moeite waard. ■ ■ ■<br />

Om u een idee te geven<br />

wat de bijna 200 bladzijden<br />

u vertellen over de iPad<br />

geef ik u hierna een opsomming<br />

van de diverse<br />

hoofdstukken, die als lessen<br />

de lezer het volgend<br />

leren:<br />

De iPad gereed maken voor<br />

gebruik; waar de verschillende<br />

knoppen voor dienen;<br />

welke aansluitingen<br />

er zijn; hoe opdrachten gegeven<br />

kunnen worden.<br />

• De iPad en het<br />

toetsenbord<br />

• Woorden en speciale<br />

tekens invoeren met het<br />

toetsenbord;hoe u kunt<br />

zoeken; welke speciale<br />

toesten te gebruiken bijv.<br />

voor een web adres; dat<br />

er meerdere toetsenborden<br />

beschikbaar zijn; een<br />

draadloos toetsenbord<br />

gebruiken.<br />

• Surfen met Safari<br />

• Met hyperlinks; bladwijzers<br />

maken en gebruiken;<br />

net meerdere pagina’s<br />

werken; het verschil<br />

tussen een website en<br />

een speciale app.<br />

• E-Mail: Email account<br />

instellen; email opstel-<br />

len, versturen, lezen,<br />

reageren; bijlagen; foto’s<br />

versturen.<br />

• Met foto’s werken<br />

• De toepassing Camera<br />

gebruiken; onderwerp<br />

selecteren en richting<br />

instellen; gps coordinaten;<br />

mislukte foto’s verwijderen;<br />

diavoorstelling<br />

samenstellen; foto’s van<br />

digitale camera importeren;<br />

iPhoto.<br />

• Kaarten: Route plannen,<br />

verschillende weergaven,<br />

kompas, virtuele reis,<br />

streetview.<br />

• Muziek: Muziek zoeken<br />

en kopen, afspelen,<br />

afspeellijst maken,<br />

synchroniseren.<br />

• Ontspannen: Speletje<br />

downloaden en en spelen,<br />

de apps waarmee<br />

films te bekijken zijn,<br />

electronisch boek lezen.<br />

• Gegevens uitwisselen<br />

• Manieren om te selecteren,<br />

knippen, kopiëren.<br />

Plakken en afbeelding<br />

bewaren.<br />

• Contactpersonen: Het<br />

adresboek aanvullen, gegevens<br />

wijzigen, e-mail<br />

opstellen vanuit contacten,<br />

Face Time.<br />

• Agenda: Verschillende<br />

weergaven van agenda,<br />

afspraken vastleggen/<br />

wijzigen, herhaalde afspraken,<br />

verschillende<br />

agenda’s gebruiken,<br />

• Nieuwe toepassingen:<br />

Zoeken in de App Store,<br />

een app downloaden en<br />

installeren, nieuwe app<br />

gebruiken.<br />

• Uw iPad onderhouden:<br />

Apps verplaatsen, apps<br />

in mappen plaatsen, met<br />

iTunes kijken hoe vol de<br />

iPad is, instellingen van<br />

nieuwe apps bekijken.<br />

• De hoofdstukken worden<br />

afgesloten met een<br />

index.<br />

Tenslotte<br />

Als u uw iPad na het lezen<br />

van al deze goed lessen<br />

nog niet in de vingers heeft<br />

itunes prepaid kaarten<br />

CORNELIS HEEREN<br />

ligt dat noch aan uw iPad<br />

en noch aan dit mooie<br />

boek dat zelfs een lintje<br />

kreeg om u te helpen onthouden<br />

waar u was gebleven<br />

met het volgen van de<br />

lessen.<br />

Ook hier wil ik aan toevoegen<br />

dat lezen en denken:<br />

‘het zal wel zo zijn’ beslist<br />

onvoldoende is. Lees het<br />

boek met uw iPad bij de<br />

hand en verricht de handelingen<br />

die besproken<br />

worden ook zelf, dan benut<br />

u beiden optimaal en verdubbelt<br />

u uw plezier met<br />

boek en iPad.<br />

Ik kan en wil daarom dit<br />

boek aan iedere (senior)<br />

iPad gebruiker van harte<br />

aanbevelen.<br />

Het is bij de uitgeverij<br />

www.vanduurenmedia.nl/<br />

yindo (ISBN 978-90-5940-<br />

524-0) voor E 24,95 te koop.<br />

■ ■ ■<br />

Eerder schreef ik al waar je via iDeal of PayPal (en je eigen bank-of girorekening)<br />

iTunes prepaid kaarten kon kopen zodat je daarvoor geen creditkaart nodig hebt.<br />

Onlangs zag ik dat de Hollandse Eenheidsprijzen Maatschappij (HEMA) met de<br />

verkoop van iTunes prepaid kaarten was begonnen, zowel via hun website als in de<br />

winkel waar u de kaarten dicht bij de kassa kunt vinden.<br />

8 9

Voor softwaretitels die<br />

niet met een i beginnen<br />

INDESIGN CS5 LEERBOEK VOOR IPAD<br />

BOEK/APP BESPREKING DOOR LIESJE SWANE<br />

Snagit<br />

Een “foto” maken van<br />

willekeurig iets op<br />

het scherm en dat<br />

opslaan, bewerken<br />

en delen<br />

Camtasia: mac<br />

Een video maken van<br />

handelingen op het<br />

scherm om online of<br />

op draagbare media<br />

te delen<br />

Stuffit Deluxe 2011<br />

Ook voor het<br />

beheren, beschermen,<br />

backuppen en<br />

beveiligen van<br />

persoonlijke data en<br />

foto’s<br />

MacJournal 5<br />

Software voor het<br />

bijhouden van<br />

dagboeken, blogs en<br />

podcasts<br />

Poser 9<br />

De ideale oplossing<br />

voor het maken en<br />

aankleden van<br />

realistische 3D figuren<br />

Morpheus Photo<br />

Morpher 3<br />

De foto met het ene<br />

gezicht verandert<br />

langzaam in het<br />

andere gezicht<br />

Capture One 6<br />

DSRL-bezitters<br />

kiezen voor deze<br />

RAW-converter en<br />

fotobewerkingssoftware<br />

Manga Studio 4<br />

De ideale 2D<br />

oplossing voor<br />

beginnende mangaen<br />

striptekenaars<br />

Adobe InDesign is geen pakket dat je binnen<br />

drie weken in de vingers krijgt, zelfs<br />

niet met een dik handboek waarin ik nooit<br />

iets snel kan vinden. Ik had een dikke bijbel<br />

besteld maar die was nog niet binnengekomen.<br />

Geërgerd vanwege het tijdverlies<br />

zocht ik met m’n iPad in de Apps naar het<br />

woord ‘InDesign’.<br />

Grote verrassing want er bleek een fabelachtig<br />

goed instructieboek te bestaan voor<br />

ongeveer E 8. Je moet wel Engels kennen<br />

want de App bestaat uit 54 filmpjes (hoofstukken)<br />

waarin wordt voorgedaan en verteld<br />

hoe je bijvoorbeeld tekstkaders moet<br />

maken, tekst kunt plaatsen, hoe je ze met<br />

elkaar moet verbinden en er plaatjes in<br />

kunt zetten.<br />

De nuttigste informatie vond ik bij het<br />

voorbewerken van plaatjes. Een vaag en<br />

klein jpg’je dat nog maar net toereikend is<br />

om op een een website te zetten, moet je<br />

danig aanpassen wil je het in kleurendruk<br />

een beetje knap op papier krijgen.<br />

Je verandert de RGB (Red Green Blue)<br />

modus eerst naar CYMK (Cyan, Yellow,<br />

Magenta, Keyblack), waarna je de afbeelding<br />

ombouwt naar 300 pixels per inch daar<br />

drukmachines deze resolutie nodig hebben.<br />

Omdat dit een zeer grote plaat kan opleveren<br />

is het zaak om dit resultaat te verkleinen<br />

naar de geschatte maat waarin het<br />

plaatje gedrukt gaat worden. Bij printen in<br />

300 pixels/inch blijft er 24% van de afbeelding<br />

over. De uiteindelijke maat komt niet<br />

zo precies maar elke cm kan vele megabytes<br />

aan ruimte schelen. Na dit alles is het<br />

soms ook nog mooi om er een scherptefilter<br />

overheen te halen.<br />

moet worden gemanipuleerd, laat je beter<br />

snappen wat je moet doen, dus ook beter<br />

onthouden.<br />

Voor wie Engels verstaat kan ik deze App<br />

met klem aanbevelen. Je speelt de filmpjes<br />

zo vaak als nodig is. De hoofdstukken staan<br />

logisch gegroepeerd en er is snel iets terug<br />

te zoeken. Vaak lijden boeken aan de kwaal<br />

dat ze te uitgebreid zijn. Deze App heeft als<br />

doel om je een stevige basis bij te brengen.<br />

Verfijningen haal je later wel uit andere<br />

boeken. In de beperking van deze App toont<br />

zich absoluut kwaliteit.<br />

Uit het dikke, professionele NL instructieboek,<br />

van Van Duuren Informatica uit<br />

Culemborg, geschreven door Aad Metz<br />

met de titel: “Leer jezelf PROFESSIONEEL…<br />

Adobe InDesign CS5” (ISDN 978-90-5940-<br />

472-4) zijn verdere details van InDesign te<br />

leren. Dit boek heeft wel iets heel praktisch:<br />

Het heeft naar het Engels vertaalde lijsten<br />

van de NL index en de NL uitdrukkingen<br />

en menu’s. Slim bedacht en ideaal voor wie<br />

een NL boek bestudeert terwijl hij Engelse<br />

software gebruikt.<br />

Volgende keer zullen we “de dikke opmaakbijbel”<br />

bespreken waarin meer complexe,<br />

professione technieken staan ■ ■ ■.<br />

Voor een compleet overzicht bezoekt u onze website<br />

Had ik dit alles alleen in een boek gelezen,<br />

dan was deze info behoorlijk abstract gebleven.<br />

Maar het zien waarom en hoe er<br />

www.cd-e.com<br />

10 11

UITWISSELEN VIA AIRDROP<br />

PIETER HANEGRAAF<br />

Airdrop is de nieuwe mogelijkheid om in<br />

Lion bestanden uit te wisselen met andere<br />

Macs in de buurt. Het grote voordeel<br />

van Airdrop is dat er geen instellingen<br />

gedaan hoeven te worden. Ook heb je<br />

geen inloggegevens nodig om bestanden<br />

te kunnen uitwisselen.<br />

Airdrop werkt via de WIFI-verbinding.<br />

Daarom kun je het alleen gebruiken met<br />

Macs in de directe omgeving. Ook als er<br />

geen draadloosnetwerk is kun je Airdrop<br />

gebruiken. Het werkt namelijk middels<br />

een ad-hoc netwerk tussen de Macs, die<br />

een bestand willen uitwisselen.<br />

Om Airdrop te gebruiken moet op beide<br />

Macs het Airdrop-icoon in de navigatiekolom<br />

geselecteerd zijn. Na enige tijd zal er<br />

een icoon van de andere Mac in het venster<br />

verschijnen.<br />

Als je nu ‘verstuur’ kiest zie je op het<br />

scherm van de Macbook Pro een venster<br />

dat er gewacht wordt op acceptatie.<br />

Op de Macbook verschijnt een scherm<br />

met de vraag of het bestand geaccepteerd<br />

wordt en of je het wilt bewaren en direct<br />

wil openen of alleen bewaren.<br />

• Apple support (hardware en software)<br />

• Reparatie van Mac’s, iPods en iPhones<br />

• Overstaphulp van PC naar Mac<br />

• Aankoopadvies (nieuw en gebruikt)<br />

• Support op lokatie en op afstand<br />

06-250 26 277 | info@hellomac.nl | www.hellomac.nl<br />

Als ik nu een bestand van de MacBook Pro<br />

naar de Macbook wil kopieën dan sleep ik<br />

het bestand op het icoon van de Macbook.<br />

Op de Macbook Pro zie je een venster met<br />

de vraag of je het bestand wil versturen<br />

naar de Macbook.<br />

Het bestand zal bewaard worden in de<br />

“download-map”<br />

Op deze manier is het ook mogelijk om<br />

meerdere bestanden en/of mappen te<br />

versturen.<br />

Het grote verschil tussen Airdrop en bestanden<br />

versturen via Bluetooth of een<br />

netwerk is dat er helemaal geen instellingen<br />

hoeven te worden gedaan voordat een<br />

bestand wordt gezonden.<br />

Bij Bluetooth moeten de machines ‘gepaired’<br />

worden. Dit wil zeggen dat er een<br />

verbinding tussen de machines tot stand<br />

gebracht moet worden en dat er een code<br />

ingevoerd moet worden die wordt weergegeven<br />

op het scherm van de andere<br />

machine.<br />

Bij het gebruik van een regulier netwerk<br />

moeten beide machines verbonden zijn<br />

met hetzelfde netwerk en er moet een<br />

gebruikersnaam en wachtwoord worden<br />

uitgewisseld om te kunnen verbinden.<br />

Niet alle Macs waarop Lion geïnstalleerd<br />

kan worden ondersteunen Airdrop, dit<br />

heeft te maken met de versie van de ingebouwde<br />

Wifi-kaart, niet alle WIFI-kaarten<br />

ondersteunen het.<br />

Dit is te zien in het Systeemoverzicht dat<br />

kun je vinden via ‘Over deze Mac’ -> meer<br />

info -> Systeemoverzicht. Dan de sectie<br />

Hardware -> Netwerk -> WIFI. Hier vind je<br />

de optie Airdrop waar staat aangegeven of<br />

het al dan niet ondersteund wordt ■ ■ ■.<br />

12 13

DE MAC IN HET NETWERK<br />

Bijna iedereen heeft tegenwoordig thuis<br />

een breedbandverbinding met het internet.<br />

Daarmee is de computer onderdeel<br />

geworden van een netwerk. Misschien<br />

is uw computer rechtstreeks verbonden<br />

met de modem, maar het kan ook dat<br />

u meerdere computers heeft en allerlei<br />

andere apparatuur die zelfstandig op het<br />

netwerk aangesloten is.<br />

Zo hebben veel printers, spelcomputers,<br />

televisieontvangers tegenwoordig ook<br />

een netwerkaansluiting. In dit artikel<br />

worden de technische basis en de betekenis<br />

van de netwerkinstellingen in de<br />

Systeemvoorkeuren behandeld.<br />

ETHERNET<br />

Verbinden met het netwerk kan op twee<br />

manieren: met een kabel en zonder kabel.<br />

De kabel is in de meeste gevallen een zogeheten<br />

UTP-kabel: een ronde kabel met<br />

rechthoekige, transparante stekkertjes<br />

met een drukclipje (voor de techneuten:<br />

RJ-45). Het netwerksysteem dat over deze<br />

kabels loopt heet Ethernet.<br />

Om een netwerk over UTP-kabels met<br />

meer dan twee computers op te zetten is<br />

altijd een zogeheten hub nodig. Een hub<br />

kan gezien worden als een soort kruispunt<br />

op het netwerk: hier komen meerdere netwerkkabels<br />

samen en de hub zorgt er voor<br />

dat alle data terecht komt bij het apparaat<br />

waar het voor bestemd was, eventueel<br />

via andere hubs. Voor het meest gangbare<br />

type hub wordt ook de term ‘switch’<br />

gebruikt.<br />

In veel gevallen zit er al een hub in het<br />

ADSL- of kabelmodem, waardoor er<br />

meteen meerdere computers en andere<br />

apparaten tegelijk aangesloten kunnen<br />

worden. Als het apparaat over meer dan<br />

twee netwerkpoorten beschikt is dat vrijwel<br />

altijd het geval, maar bij twijfel moet<br />

REINIER JONKER<br />

de handleiding en/of de leverancier hier<br />

uitsluitsel over kunnen geven.<br />

DRAADLOOS<br />

Zonder draad gebruikt men meestal één<br />

van de zogeheten WiFi-protocollen (voor<br />

de techneuten: 802.11a, b, g of n). Apple<br />

gebruikt voor zowel haar eigen producten<br />

als voor alle draadloze netwerken die Mac<br />

OS X ontvangt de benaming AirPort.<br />

Bij een draadloos netwerk worden computers<br />

en andere apparaten met een basisstation<br />

verbonden, ook wel access point<br />

geheten. Meestal verschijnen netwerken<br />

binnen bereik vanzelf in het AirPort-menu<br />

van Mac OS X. Een enkele keer is de naam<br />

van het netwerk verborgen en kan alleen<br />

verbonden worden met de optie ‘Verbind<br />

met ander netwerk…’.<br />

In tegenstelling tot een bedraad netwerk<br />

zijn de verstuurde gegevens van een<br />

draadloos netwerk voor iedereen binnen<br />

het bereik met eenvoudige middelen te<br />

ontvangen. In de meeste gevallen is het<br />

niet wenselijk dat onbekenden met het<br />

netwerk verbinden, laat staan dat men<br />

wil dat anderen gegevens meelezen of<br />

opslaan. Daarom wordt meestal gebruik<br />

gemaakt van een versleutelingsmethode.<br />

Om verbinding te maken moet eerst een<br />

soort wachtwoord ingevuld worden dat<br />

gebruikt wordt om de gegevens veilig te<br />

versturen.<br />

Er zijn twee technieken in gebruik: WPA<br />

en WEP. De laatste methode is echter door<br />

technische onvolkomenheden niet erg<br />

veilig en wordt daarom steeds minder toegepast.<br />

Van WPA zijn meerdere varianten<br />

in gebruik; voor thuis wordt meestal de<br />

Personal-variant gebruikt, die werkt met<br />

een wachtwoord dat wordt gedeeld door<br />

alle computers op het netwerk. Uiteraard<br />

is het verstandig een moeilijk te raden<br />

wachtwoord te kiezen, hier zorgvuldig<br />

mee om te gaan en het wachtwoord regelmatig<br />

te veranderen.In een draadloos netwerk<br />

kunnen meerdere computers tegelijk<br />

met het basisstation verbinden zonder extra<br />

apparatuur, maar het bereik is wel beperkt;<br />

in de praktijk van enkele tot enkele<br />

tientallen meters. Om een groter gebied te<br />

dekken zijn onderstations (‘repeaters’) of<br />

extra basisstations nodig.<br />

INSTELLINGEN<br />

Om te kunnen praten met andere computers<br />

moet uw computer weten waar datapakketjes<br />

heen moeten worden gestuurd.<br />

In de Systeemvoorkeuren is daarom een<br />

goed gevuld voorkeurenpaneel aanwezig<br />

met allerhande instellingen. Het goede<br />

nieuws is dat in veel gevallen de<br />

automatische instelling eigenlijk voldoende<br />

is: de computer haalt dan met behulp<br />

van DHCP alle noodzakelijke gegevens automatisch<br />

op. Soms is die informatie echter<br />

niet beschikbaar of moeten er extra instellingen<br />

gedaan worden om alles goed te<br />

laten werken.<br />

Hierboven staan de Netwerkvoorkeuren<br />

voor een vaste (Ethernet)-verbinding. De<br />

eerste optie, ‘Configureer IPv4’, bepaalt of<br />

de IP-instellingen automatisch opgehaald<br />

moeten worden. Het tweede veld is het<br />

zogeheten IP-adres van deze computer.<br />

Dit identificeert de computer en het moet<br />

derhalve uniek zijn voor elke computer<br />

op het lokale netwerk. Het derde veld, het<br />

subnetmasker, bepaalt welke adressen<br />

tot het lokale netwerk behoren en welke<br />

adressen worden bereikt via de router,<br />

ingesteld in het vierde veld. De router is<br />

een soort postbode voor het netwerk: hij<br />

stuurt datapakketten door naar het juiste<br />

adres, meestal via andere routers.<br />

Welke waarden ingesteld moeten worden<br />

is afhankelijk van de instellingen van de<br />

router. Als u van uw provider een modem<br />

met router heeft ontvangen, staat in de<br />

documentatie welke waarden hier van<br />

toepassing zijn. Als u de router zelf heeft<br />

ingesteld, dan zijn deze gegevens meestal<br />

ingesteld via een webinterface. Een vuistregel<br />

is dat de getallen in het IP-adres<br />

gelijk moeten zijn voor alle computers<br />

in het netwerk op de plaatsen waar het<br />

subnetmasker getal 255 heeft en moeten<br />

verschillen waar het subnetmasker getal 0<br />

heeft. Dit gaat niet op voor netwerken met<br />

een complexere adresstructuur, maar wel<br />

voor de meeste thuisnetwerken.<br />

De laatste twee tekstvelden hebben betrekking<br />

op het domeinnaamsysteem<br />

(DNS). Dit is het systeem dat domeinnamen,<br />

zoals www.klokhuis.nl of www.apple.com<br />

koppelt aan IP-adressen, zoals<br />

192.168.0.1. Meestal wordt hier ofwel hetzelfde<br />

adres gebruikt als voor de router,<br />

ofwel één of meerdere door uw<br />

provider opgegeven adressen. Het veld<br />

‘Zoekdomeinen’ biedt de mogelijkheid lokale<br />

domeinnamen automatisch aan te<br />

14 15

vullen met het domein van de organisatie.<br />

Voor thuisgebruik is dit meestal niet<br />

interessant.<br />

Via de knop ‘Geavanceerd…’ kunnen nog<br />

enkele speciale instellingen gedaan worden.<br />

Zo kunnen hier extra DNS-servers<br />

opgegeven worden, de naam van een<br />

eventueel aanwezige Windows-werkgroep<br />

en kunnen de instellingen voor IPv6, de<br />

opvolger van het huidige internetprotocol,<br />

vast worden gedaan. Verder kan de snelheid<br />

van de ethernetverbinding handmatig<br />

worden ingesteld voor wanneer de automatische<br />

detectie niet werkt. In de meeste<br />

gevallen kunnen deze extra instellingen<br />

met rust gelaten worden.<br />

Bij een draadloos netwerk ligt de nadruk<br />

minder op de IP-instellingen en meer op<br />

het kiezen van een draadloos netwerk. De<br />

IP-instellingen die zo prominent in het paneel<br />

van de Ethernetverbinding staan, zijn<br />

voor de AirPort-verbinding alleen te vinden<br />

bij ‘Geavanceerd…’. Dat is niet onlogisch:<br />

in verreweg de meeste gevallen<br />

wordt op een draadloos netwerk alles automatisch<br />

via DHCP geregeld.<br />

Met name op een laptop kan het handig<br />

zijn de instellingen voor meerdere netwerken<br />

tegelijk in te stellen, zodat uw<br />

Mac meteen verbinding kan maken zodra<br />

het netwerk binnen bereik komt. Uw Mac<br />

heeft zelfs<br />

de mogelijkheid netwerken waar al eens<br />

mee verbonden is automatisch te bewaren.<br />

De lijst die zo wordt opgebouwd kan<br />

altijd met de hand opgeruimd worden en<br />

het is ook mogelijk de voorkeursvolgorde<br />

te veranderen. Per netwerk dient het type<br />

beveiliging en het wachtwoord ingesteld<br />

te worden. Indien van toepassing vraagt<br />

de computer daar vanzelf om bij het<br />

verbinden.<br />

De overige panelen zijn identiek aan die<br />

van de Ethernetverbinding en werken<br />

dan ook op dezelfde manier. Zeker op een<br />

draadloos netwerk zult u deze zelden nodig<br />

hebben.<br />

TOT SLOT<br />

In dit artikel zijn de belangrijkste aspecten<br />

van veel voorkomende soorten thuisnetwerken<br />

behandeld. Het zou ondoenlijk<br />

en van beperkt nut zijn om alle variaties<br />

en alle systemen te benoemen, maar<br />

het bovenstaande is gelukkig in verreweg<br />

de meeste gevallen van toepassing.<br />

Bovendien hoeft u in de meeste gevallen<br />

weinig tot niets in te stellen ■ ■ ■.<br />

STEVE, GEZIEN DOOR PAUL KUSTERS<br />

Na het overlijden van Steve Jobs had de<br />

hele wereld er behoefte aan om uitdrukking<br />

te geven niet alleen aan persoonlijke<br />

bedroefdheid, maar vooral ook aan dank<br />

en bewondering voor al Jobs prachtige<br />

Appleproducten.<br />

Deze gevoelens werden ook door velen in<br />

cartoons vastgelegd. In dagblad Tubantia<br />

vond ik die van Paul Kusters meteen al<br />

zo treffend dat ik hem per e-mail vroeg<br />

om toestemming tot het publiceren in<br />

<strong>Klokhuis</strong> <strong>Magazine</strong> 29/4.<br />

<strong>Klokhuis</strong> kreeg onmiddellijk toestemming<br />

voor kosteloos gebruik hetgeen we<br />

zeer waarderen en waarvoor we hem hier<br />

hartelijke danken<br />

U ziet de eerste, de dank-cartoon, op de<br />

voorpagina en hierboven, en de tweede,<br />

de bewonderings-cartoon hiernaast om<br />

de dank en bewondering van <strong>Klokhuis</strong> te<br />

vertolken.<br />

Paul Kusters (1966) studeerde van 1985<br />

tot 1989 Monumentale Vormgeving en<br />

MO-B Tekenen en Kunstgeschiedenis aan<br />

de Academie voor Beeldende Kunsten te<br />

Maastricht. Sinds 1989 is hij werkzaam als<br />

cartoonist.<br />

CORNELIS HEEREN<br />

Paul tekent zesmaal per week een actuele<br />

“Toos & Henk” die verschijnt in<br />

de dagbladen BN/DeStem, De Stentor,<br />

De Gooi- en Eemlander, Dagblad De<br />

Limburger, Limburgs Dagblad, Dagblad van<br />

het Noorden, Haarlems Dagblad, Leidsch<br />

Dagblad, Noordhollands Dagblad, PZC,<br />

Tubantia en De Gelderlander. Daarnaast<br />

tekent Paul sinds januari 2007 eveneens<br />

zesmaal per week “Babs & Beer” voor het<br />

AD.<br />

Paul Kusters woont en werkt in Maastricht<br />

en is Applegebruiker.<br />

<strong>Klokhuis</strong> schonk hem als blijk van waardering<br />

een exemplaar van Steve Jobs’<br />

biografie ■ ■ ■.<br />

16 17

STEVE JOBS, DE BIOGRAFIE<br />

BOEKBESPREKING DOOR JACK VAN SOEST<br />

Control freak, genie, gezondheidsmaniak<br />

en lomperik. Steve Jobs wilde<br />

altijd alles onder controle hebben, zelfs<br />

zijn biografie. Een biografie die zijn kinderen<br />

duidelijk moest maken wie hij<br />

was en waarom hij handelde zoals hij<br />

gedaan had.<br />

Toen het voor Steve duidelijk werd dat<br />

hij de kanker niet zou overleven, nodigde<br />

hij Walter Isaacson uit en vroeg hem een<br />

biografie over hem te schrijven.Isaacson<br />

was erg verbaasd over de vraag van Steve,<br />

maar stemde uiteindelijk toch in.<br />

Aan de hand van meer dan veertig gesprekken,<br />

meestal al wandelend door<br />

de wijk van Steve en gesprekken met<br />

velen uit zijn omgeving, familie, vrienden,<br />

bekenden en ’vijanden’, heeft Walter<br />

Isaacson de biografie van Steve Jobs<br />

geschreven.<br />

Steve gaf Walter Isaacson de vrije hand,<br />

wat betekent dat ook de duistere kanten<br />

van Steve zijn belicht.<br />

In deze pil van 719 pagina’s beschrijft<br />

Isaacson tot in detail het leven van Steve<br />

Jobs.<br />

Het boek begint met een vermelding van<br />

alle hoofdrolspelers, van Allan Acorn de<br />

hoofdingenieur<br />

bij Atari, tot<br />

Steve Wozniak<br />

met wie hij<br />

Apple het licht<br />

deed zien.<br />

In de inleiding<br />

schrijft Walter<br />

Isaacson hoe<br />

het boek tot<br />

stand is gekomen.<br />

In de 41<br />

volgende hoofdstukken<br />

wordt<br />

de levensloop<br />

van Steve beschreven, te beginnen met<br />

zijn jeugd als adoptiekind.<br />

Chronologisch komt alles aan bod van het<br />

boeddhisme, zijn hang naar gezondheid,<br />

het ontstaan van de Apple I, het succes<br />

van de Apple II, de ontwikkeling van de<br />

Mac, de strijd tegen Microsoft, het bijna<br />

faillissement van Apple, NeXT, de terugkeer<br />

van Steve, de groei van Apple, de<br />

Apple Stores, iTunes, de iTunes Store, het<br />

ultieme succes met de gadgets van Apple,<br />

tot nu het machtigste bedrijf ter wereld.<br />

Hoewel hij schatrijk was, woonde hij in<br />

een gewone wijk. Dat vond hij voor zijn<br />

kinderen belangrijk. Hij schermde zijn gezin<br />

altijd af van de publiciteit.<br />

Hij was boeddhist en dat was mogelijk de<br />

basis voor zijn streven naar eenvoud en<br />

perfectie. In het boek een foto van Steve<br />

in zijn huis in Cupertino in 1981. Een kamer<br />

zonder meubilair omdat hij moeite<br />

had om de juiste (perfecte) meubelen te<br />

kiezen.<br />

Het is een voor iedereen zeer lezenswaardig<br />

boek. Er valt ook veel te (glim)lachen.<br />

Toen hij bij Atari werkte wilden veel personeelsleden<br />

niet met Steve samenwerken<br />

omdat hij arrogant was en stonk (deodorant<br />

was immmers niet nodig voor een<br />

vegetariër). Het verhaal over zijn lompe<br />

gedrag tijdens zijn bezoek aan Europa in<br />

1984.<br />

Zijn extreme bemoeizucht bij het inrichten<br />

van de nieuwe fabriek in 1984, waar de<br />

Macintosh werd gebouwd. Alle machines<br />

moesten worden overgespoten, want de<br />

kleur stond Steve niet aan. Hoewel men<br />

hem waarschuwde voor de gevolgen van<br />

het overspuiten van de precisieapparatuur,<br />

gebeurde het toch met alle ellende<br />

van dien. De duurste, in felblauw overgespoten<br />

machine heeft nooit meer goed gewerkt<br />

en werd ”Steves folly” genoemd.<br />

Hij reed altijd rond in auto’s zonder nummerbord<br />

en parkeerde zonder gêne op een<br />

invalidenparkeerplaats. Hij reed zo hard<br />

als hij wilde, de verkeersregels golden immers<br />

niet voor hem…<br />

Hij wist zijn personeel enerzijds op te<br />

zwepen tot het uiterste van hun kunnen,<br />

maar anderzijds vervloekte hij ze waar ze<br />

bij waren als er iets verkeerd ging of gewoon<br />

als Steve vònd dat er iets verkeerd<br />

ging.<br />

Na zijn terugkeer bij Apple en ook doordat<br />

hij inmiddels een gezin had gesticht, werd<br />

hij wat minder extreem.<br />

Zijn genialiteit was dat hij producten<br />

maakte waarvan hij voorzag dat ze in<br />

een behoefte zouden gaan voorzien. Met<br />

marketingonderzoek had hij niets op. Hij<br />

gebruikte zijn intuïtie.<br />

Het boek is soms ook best spannend.<br />

Bijvoorbeeld hoofdstuk 30, waarin beschreven<br />

wordt hoe Steve het voor elkaar<br />

kreeg de platenindustrie te winnen voor<br />

de iTunes Store. Met -ook leuk- de reactie<br />

van Microsoft na het bekend worden<br />

ervan. In een interne mail bij Microsoft<br />

heette het: ”We zijn de lul!”<br />

Steve heeft zich tot het allerlaatst met<br />

Apple bemoeid en het zou me dan ook<br />

niet verbazen als er komende jaren nog<br />

producten uit de koker van Steve op de<br />

markt worden gebracht.<br />

Steve Jobs de biografie: een aanrader!<br />

Steve Jobs de biografie, door Walter<br />

Isaacson, vertaling Rob de Ridder.<br />

Uitgeverij Unieboek | Het Spectrum bv.<br />

ISBN 978 90 00 30272 7<br />

U kunt het boek eenvoudig bestellen op<br />

onze website en steunt daarmee Stichting<br />

<strong>Klokhuis</strong>. ■ ■ ■<br />

Voor de leeuwen<br />

LIESJE SWANE<br />

Wat verdrietig dat Pierre is overleden. Wel<br />

op afstand gehoord dat het hem niet goed<br />

ging, maar nooit voldoende beseft hoe<br />

slecht zijn gezondheid was.<br />

“Heb jij wel eens met InDesign gewerkt”,<br />

werd mij gevraagd, samen met de voorzichtige<br />

vraag of ik tijd en plezier zou<br />

hebben om een <strong>Klokhuis</strong> <strong>Magazine</strong> op te<br />

maken? Ik had het immers jaren gedaan.<br />

Pierre volgde mij in 2000 op toen ik ook<br />

weer eens iets voor mezelf wilde gaan<br />

doen.<br />

Het aanleren van InDesign binnen drie<br />

weken vormde een minder groot probleem<br />

dan bezig zijn met Pierre’s ontwerpen. Ik<br />

hoop dat ik erin ben geslaagd zijn stempel<br />

op het blad te laten, in combinatie met<br />

mijn manier van tekst zo leesbaar mogelijk<br />

presenteren.<br />

Wat ik vooral heb gemerkt (iets wat ik al<br />

wist) is dat je computerprogramma’s niet<br />

leert uit een boek of door een cursus. Je<br />

leert, door het domweg te doen. Elke optie<br />

uitproberen, Cmd-Z tikken als je mis zit en<br />

blijven doorgaan met uitproberen. Trial &<br />

error is werkelijk de snelste leermethode.<br />

Mits je na elke geslaagde handeling je<br />

werk savet. Dat is een tip die ik niet voldoende<br />

kan benadrukken. Nooit over<br />

je bestaande versie heen, maar in een<br />

nieuw bestand. KM1, KM2, KM3, etcetera.<br />

Als je na elke kleine stap je goedgelukte<br />

actie opslaat, kun je met weinig verlies<br />

terug naar een vorige versie mocht er iets<br />

misgaan.<br />

Zo bleek ik op zeker moment de automatische<br />

paginanummering te zijn kwijtgeraakt,<br />

terwijl ik toen nog niet wist hoe ik<br />

die snel kon herstellen.<br />

[lees verder op pagina 57]<br />

18 19

ALTERNATIEVE WEBSITEONTWIKKELING<br />

Wanneer men op de mac een website wil<br />

gaan maken zijn er vele mogelijkheden,<br />

die ook nog eens tamelijk gebruiksvriendelijk<br />

zijn. Zo had je in de beginjaren<br />

90 een al vrij gebruiksvriendelijk programma,<br />

visual page 1.1.1 Voor de mac,<br />

dat avant la lettre het beginsel wysiwyg<br />

[what you see is what you get] hanteerde.<br />

Daarnaast had je html-editors als golive<br />

en nu nog steeds dreamweaver, die zich<br />

steeds omvangrijker ontwikkelden.<br />

Ook het gebruikersgemak werd verder<br />

ontwikkeld. Men vergelijke programma’s<br />

als Rapid Weaver en de html-generator<br />

Freeway.<br />

Met al deze programma’s was het zo, dat<br />

je met behulp van een webbrowser je<br />

gemaakte product op je computer kon bekijken<br />

door je hoofdpagina, index.htm, te<br />

openen, waarna het geheel met of zonder<br />

ingelaste plaatjes opstartte.<br />

Joomla<br />

Via via kwam ik nu bij een totaal anders<br />

werkende programmatuur terecht: Joomla.<br />

Dit woord stamt uit het Swahili en betekent<br />

‘allen tezamen’ of ‘als één geheel’.<br />

Joomla is een open source bekroond<br />

Content Management System en biedt de<br />

mogelijkheid websites en krachtige online<br />

applicaties te bouwen.<br />

Als open source pakket is het bovendien<br />

gratis en voor iedereen vrij beschikbaar.<br />

Daarnaast biedt het vele<br />

uitbreidingsmogelijkheden.<br />

Ideaal voor zeer uitgebreide websites,<br />

maar ook eenvoudige kunnen ermee gemaakt<br />

worden.<br />

Basisbestanddelen<br />

Om met Joomla te kunnen werken heeft<br />

men verschillende applicaties nodig:<br />

Ten eerste natuurlijk het gratis<br />

Joomla_1.7.1-Stable_Full_Package_<br />

HANS JAGTENBERG<br />

DJ.zip-pakket. Sinds kort is er een<br />

Nederlandstalige versie.<br />

Maar anders dan met de hierboven beschreven<br />

applicaties kan men nu niet met<br />

de browser je gemaakte website bekijken,<br />

omdat hier gebruik wordt gemaakt van<br />

website-hosting. Dat betekent dat men<br />

alleen maar zijn product op een server<br />

kan bekijken. Hiertoe download men als<br />

30-dagen trial het programma MAMP PRO<br />

2.0.3. De letters staan voor: Mac, Apache,<br />

MySQL, PHP.<br />

Deze vier elementen worden in de applicatie<br />

samengebracht, waardoor deze<br />

locale server als webserver functioneel<br />

wordt.<br />

Installatie<br />

Nu kan de installatie beginnen:<br />

Ik heb daarbij dankbaar gebruik gemaakt<br />

van informatie op internet. Zie http://<br />

www.eofficetools.info/joomlafromscratch/<br />

fase-1.html<br />

Na downloaden en uitpakken van het<br />

Joomla-pakket ziet men, dat de map heel<br />

veel andere mappen bevat.<br />

Als we de applicatie MAMP PRO geinstalleerd<br />

hebben, zien we dat in de programmamap<br />

nog een bestand gemaakt<br />

is: MAMP. Hierin staan ook weer veel<br />

mappen.<br />

Om Joomla te kunnen gebruiken gaan we<br />

het volgende doen:<br />

1. Zoek in de map MAMP de map htdocs.<br />

2. Zet het hele Joomla-pakket in de map<br />

htdocs.<br />

3. Dupliceer de map Joomla en hernoem<br />

hem bv.’mijnWebsite’<br />

4. Ga nu naar de applicatie MAMP PRO en<br />

start hem op<br />

5. Klik nu op de knop ‘WebStart’<br />

6. In je browser verschijnt bv. de volgende<br />

aanduiding: http://localhost:8888/<br />

MAMP/?language=English<br />

7. Vervang nu in het venster vanaf MAMP<br />

tot eind de tekst in: ‘mijnWebsite. Nu<br />

staat er dus: http://localhost:8888/<br />

mijnWebsite<br />

8. Er verschijnt nu ‘Joomla! 1.7.1<br />

Installatie<br />

9. Ga naar volgende<br />

10. Ga telkens door na invulling naar<br />

de volgende pagina en aan het<br />

eind gekomen klik op ‘Verwijder de<br />

installatiemap’<br />

11. Nu hebben we Joomla geïnstalleerd.<br />

12. Om nu te gaan experimenteren, moet<br />

men een beheerderswachtwoord invullen,<br />

dat men al eerder tijdens de<br />

installatie van Joomla heeft opgegeven.<br />

13. Zodra men dat heeft ingevuld komt<br />

men op de beheerderssite. Deze site<br />

hebben we nodig, wanneer we veranderingen<br />

aan onze website willen<br />

aanbrengen.<br />

Zoals men kan zien, heeft elk bestanddeel<br />

een naam. Het is wel even wennen, om<br />

in die wirwar van bestanden wegwijs te<br />

raken.<br />

Gelukkig kan men een uitvoerige beschrijving<br />

van het programma vinden op de<br />

website van Joomla.<br />

Ik zelf ben enige tijd bezig geweest een<br />

voorbeeldbestand: ‘Australische parken’<br />

te bewerken naar een Nieuw Zeelandse<br />

website. Dat viel me niet mee. Maar ik vermoed,<br />

dat het veelvuldig zoeken en bezig<br />

zijn ermee uiteindelijk bepaalde patronen<br />

laat zien. Eerst wilde ik de banner van<br />

Joomla’s openingsbladzijde weg hebben.<br />

Daartoe depubliceerde ik de betreffende<br />

bestanden.<br />

Maar toen bleek, dat de woorden ‘Steun<br />

Joomla!, ‘Winkel1’ en ‘Winkel2’ nog steeds<br />

te zien waren door te klikken op ‘Bekijk<br />

website’ naast het blauwe vierkantje<br />

boven rechts. Vervolgens depubliceerde ik<br />

dezelfde bestanden in hun hoedanigheid<br />

van Cliënten<br />

Daarna ging ik naar de voorbeeldsite<br />

‘Australische parken’ en depubliceerde<br />

verschillende submenu’s, die weer gerelateerd<br />

waren aan de Joomla beginnersbladzijde.<br />

Ik veranderde de tekst in de voorbeeld<br />

template ‘Beez2 - Parken site’ en<br />

maakte een nieuw artikel, dat ik noemde<br />

‘Dieren in NZ’. Ik maakte in de veranderde<br />

tekst een link naar het toegevoegde artikel<br />

‘Dieren in NZ’, waarin ik ook een paar<br />

plaatjes heb opgenomen. Het geheel ziet<br />

er nu zo uit: de hoofdpagina [1] is ‘Nieuw<br />

Zeeland’ en de doorklikpagina is ‘Dieren<br />

in NZ’, waarin de verschillende plaatjes te<br />

zien zijn.<br />

Figuur 1<br />

Via een omweg kon ik mijn webpagina<br />

over Nieuw Zeeland toch openen in mijn<br />

Firefox browser. Om dan dezelfde layout<br />

te kunnen laten zien moet dan wel ook<br />

MAMP PRO opgestart zijn.<br />

Ga in de browser naar Extra>Webontwikkelaar>Paginabron.<br />

Kopieer de codetekst<br />

en plak die in een Wordpagina. Sla dan dat<br />

Wordbestand op als tekst met extensie.txt.<br />

Verander daarna de extensie.txt in .htm<br />

en open in Firefox.<br />

Tenslotte<br />

Hoe kan je een link maken en hoe voeg je<br />

plaatjes toe?<br />

Eerst voer je je beheerderswachtwoord<br />

in. We komen nu op de pagina ‘Beheer’.<br />

20 21

Klik op ‘Artikelbeheer’ en selecteer in het<br />

menu ‘Voorpagina-artikelen’.<br />

Klik op artikel ‘Nieuw Zeeland’.Hier zien<br />

we de html-editor. [2] De tekst ‘Dieren in<br />

NZ’ wil ik linken aan het gelijknamige<br />

artikel.<br />

Klik op de knop ‘Artikel’ onder het venster.<br />

Nu komen we bij een overzicht van allerlei<br />

artikelen, daaronder ‘Dieren in NZ’.Als we<br />

hierop klikken, is de link gemaakt.<br />

Figuur 2<br />

Hoe voegen we plaatjes toe?<br />

Klik op de knop ‘Afbeelding’ onder het<br />

venster. Klik vervolgens op de knop<br />

‘Bladeren’. Selecteer een afbeelding op<br />

het bureaublad en klik op de knop ‘Start<br />

upload’. Het plaatje verschijnt nu in het<br />

venster. Selecteer het plaatje en klik op de<br />

knop rechtsboven ‘Invoegen’ [3]<br />

Het plaatje verschijnt nu onder de tekst in<br />

de html-editor.<br />

Figuur 3<br />

Het is aanvankelijk een enorme uitzoekerij,<br />

al die bestanden met al die mogelijkheden<br />

van wijzigingen een beetje te<br />

leren kennen. Daarnaast is een eenmaal<br />

tot stand gekomen website een plaatje<br />

voor het oog, niet in de laatste plaats<br />

dankzij de combinatie van php, html, java<br />

en het gebruik van een MySQL-database,<br />

die men kan bewonderen in de MAMP<br />

PRO-applicatie. Handig is ook het inloggen<br />

met een beheerderswachtwoord.<br />

Daardoor heeft men altijd toegang tot de<br />

website, om eventuele veranderingen aan<br />

te brengen.<br />

Men kan ook meer gebruikers toevoegen,<br />

voor wie men ook de mate van toegang<br />

kan instellen. Men hoeft niet per se kennis<br />

te hebben van html, java en php, daar<br />

men met kopieëren, plakken en verwijderen<br />

een eigen website kan samenstellen.<br />

Kortom een pakket met geavanceerde<br />

mogelijkheden voor de liefhebber. ■ ■ ■<br />

RAPIDWEAVER in plaats van IWEB?<br />

Want wàt nou als iWeb<br />

geleidelijk verdwijnt?<br />

Met de introductie van iLife<br />

begon er toch een beetje<br />

een nieuw tijdperk in de<br />

software van Apple. Naast<br />

zakelijke software was er nu<br />

wat wel eens de ‘funsuite’<br />

van de Mac werd genoemd.<br />

En terecht. Apple levert bij<br />

elke nieuwe computer deze<br />

suite mee. Iedereen maakt<br />

wel gebruik van een van de<br />

programma’s uit deze groep<br />

of het nu iPhoto, iMovie of<br />

iTunes is.<br />

Jammer is echter dat Apple<br />

het programma iWeb toch<br />

wat laat vallen. Dit laatste<br />

stukje software was heel<br />

erg geschikt om zaken op<br />

een site te zetten, wat met<br />

een mobile-me account<br />

echt een fluitje van een<br />

cent was, ook als je weinig<br />

of niets van webpublicaties<br />

afwist. Op iWeb werd<br />

wel eens wat neergekeken<br />

maar zo slecht was het<br />

niet en het was zeker mogelijk<br />

een alleszins redelijk<br />

resultaat te boeken, zeker<br />

als het ging om het gebruik<br />

waarbij de zaken niet zozeer<br />

aan de hele wereld<br />

maar meer aan een kleinere<br />

groep mensen getoond<br />

moest worden. Denk aan<br />

een huwelijksreportage.<br />

Maar als iWeb nou geleidelijk<br />

verdwijnt, wat is<br />

dan het alternatief? Jaren<br />

geleden heb ik eens over<br />

Rapidweaver geschreven.<br />

TOM PRINS<br />

De term weaver slaat op<br />

het gegeven dat er websites<br />

mee gemaakt kunnen<br />

worden en het programma<br />

doet de naam wel degelijk<br />

eer aan. Ook een beginner<br />

kan inderdaad heel vlug<br />

een site gepubliceerd krijgen.<br />

Vroeger was het zo dat<br />

alles in HTML geschreven<br />

moest worden. Dit was en<br />

is een betrekkelijk eenvoudige<br />

programmeertaal<br />

voor websites. Rapidweaver<br />

maakt het mogelijk dat u<br />

zonder enige kennis van<br />

HTML toch fraaie websites<br />

in elkaar zet. Maarde mogelijkheid<br />

om toch met HTML<br />

te werken is gelukkig wel<br />

ingebouwd. Dit maakt dat<br />

eigenlijk alles wat met deze<br />

taal kan met dit programma<br />

ook te realiseren is.<br />

Het is goed om even aan<br />

te geven hoe een site met<br />

Rapidweaver wordt gemaakt.<br />

Allereerst kiest u<br />

een thema en dan gaat<br />

het om het uiterlijk van de<br />

webpagina. Rapidweaver<br />

levert er een kleine vijftig<br />

mee in verschillende stijlen<br />

en daar zit altijd wel<br />

wat bij, van heel modern<br />

en strak tot heel klassiek<br />

en van kleurrijk tot sober.<br />

Alle gemaakte webpagina’s<br />

zullen er zo uitzien<br />

en dat maakt de opzet van<br />

uw website consistent.<br />

Vervolgens moet er gekozen<br />

worden wat er op de<br />

site moet staan. De afbeelding<br />

geeft een indruk van<br />

de mogelijkheden. Veel<br />

mensen zullen kiezen voor<br />

Photo album, het delen van<br />

files middels File Sharing of<br />

Styled Text met een Wordachtige<br />

opmaak. Nadat de<br />

keuze voor bijvoorbeeld<br />

Photo Album gemaakt is,<br />

is het laden van de bijbehorende<br />

afbeeldingen<br />

middels een keuzemenu<br />

mogelijk.<br />

Ik wijs u er op dat Blocks,<br />

dat in dit menu staat, niet<br />

standaard aanwezig is.<br />

Blocks is een zogenaamde<br />

Add-on en biedt de mogelijkheid<br />

om een pagina<br />

vrijer te ontwerpen door<br />

op de goede plaats tekst<br />

en afbeeldingen maar ook<br />

HTML-code en meer neer<br />

te zetten. En dat inderdaad<br />

in blokken.<br />

Op de site van Rapidweaver<br />

is een keur aan add-ons en<br />

thema’s te krijgen maar de<br />

meeste mensen hebben aan<br />

de standaard meegeleverde<br />

wel genoeg. Rapidweaver<br />

vult het gat op tussen het<br />

eenvoudige iWeb en het<br />

uitgebreide en prachtige<br />

pakket Dreamweaver.<br />

Dit Adobeprogramma is<br />

het neusje van de zalm.<br />

Dreamweaver doet echter<br />

nogal een aanslag op de<br />

portemonnee en die heeft<br />

[Vervolg op pag. 25]<br />

22 23

QR CODE, WAAR WAT EN HOE?<br />

De laatste tijd zie je meer en meer in<br />

kranten en tijdschriften een vierkant<br />

blokje bij een artikel, advertentie of product.<br />

Het was mij nog niet zo opvallen<br />

(terwijl het al enige tijd bestaat en wordt<br />

gebruikt) en ik besloot op onderzoek uit<br />

te gaan.<br />

Voorbeelden van zo’n blokje zie je hierboven.<br />

Links: QRcode met een emoji en<br />

rechts: QRcode met de naw-gegevens van<br />

<strong>Klokhuis</strong><br />

Nadat ik de naam QRcode onder zijn<br />

vierkant blokje had gelezen ben ik gaan<br />

googelen. En ja hoor, meer dan voldoende<br />

informatie op het Internet te vinden.<br />

Doordat tegenwoordig mobile telefoons<br />

uitgerust zijn met een camera en de<br />

mogelijkheid hebben om te Internetten,<br />

is het gebruik van de QRcode duidelijk<br />

toegenomen in het particuliere circuit.<br />

En, op de laatste <strong>Klokhuis</strong> dag (AppleDag<br />

119) was er een uitstekende presentatie<br />

over de QRcode door Stefan Menningh.<br />

HANS BRON<br />

Wat is QRcode?<br />

De letters QR staan voor de afkorting<br />

Quick Response, oftewel snelle reactie. Het<br />

is ontwikkeld in 1994 door het Japanse<br />

bedrijf Denso. Het doel was om snel en<br />

duidelijk met behulp van scanners informatie<br />

van (Auto)onderdelen te identificeren.<br />

QRcode geeft tal van mogelijkheden om<br />

snel data, zoals tekst en/of domeinnamen<br />

te coderen en te decoderen. Het is<br />

een tweedimensionale barcode, waardoor<br />

je meer informatie kwijt kunt dan in de<br />

bekende streepjescode. Het is momenteel<br />

ook een ISO standaard geworden.<br />

Een verhelderend artikel staat ook op<br />

Wikipedia, zie:<br />

http://nl.wikipedia.org/wiki/QR-code<br />

Gebruik van de QRcode<br />

In kranten en tijdschriften zie je het<br />

steeds meer en zelfs op producten, verpakkingen<br />

en visitekaartjes.<br />

Op de e-tickets van de NS staan de QRcodes<br />

sinds 2010 afgedrukt. En 9292ov.<br />

nl gebruikt het ook, zodat je bepaalde<br />

reisinformatie in je mobiele telefoon kunt<br />

opslaan.<br />

Door middel van een App op je mobiele<br />

telefoon met een camera (o.a. natuurlijk<br />

de iPhone) heb je de mogelijkheid om zo’n<br />

QRcode te scannen.<br />

Voordeel is dat je bepaalde informatie niet<br />

hoeft te noteren of te onthouden; de QR<br />

code kan het je makkelijker maken.<br />

Afhankelijk wat de maker in de QRcode<br />

heeft gecodeerd, ga je meteen naar zijn<br />

website, krijg je een productinformatie,<br />

recepten, of zie je zijn naw-gegevens. Een<br />

link naar een trailer van een speelfilm,<br />

of een link naar de openingstijden van<br />

een winkel zijn ook leuke mogelijkheden.<br />

Heeft iemand zijn naw-gegevens gecodeerd<br />

in zo’n QRcode, kun je deze meteen<br />

opnemen als V-card of in Twitter en<br />

Facebook.<br />

Ook een QRcode te drukken op een T-shirt,<br />

stropdas, koffiemok, sticker, briefpapier en<br />

een poster, noem maar op, is een mooie<br />

mogelijk voor het bedrijfsleven.<br />

Welke app om te scannen?<br />

In de iTunes store zijn meerdere Apps te<br />

vinden die QRcode kunnen vertalen in<br />

leesbare informatie. Tik bij zoek: QR, QRcode<br />

of QRreader in, Apps genoeg.<br />

Zelf gebruik ik de App: i-nigma en Qrafter,<br />

zowel op de iPhone als de iPad2, het gebruik<br />

is simpel. Start de App op je mobiel,<br />

deze activeert de camera, richt de camera<br />

op de QRcode, na herkenning en vertaling<br />

van de QRcode, zie je de betreffende<br />

informatie.<br />

Hoe maak je zelf een QRcode?<br />

Zelf een QRcode is redelijk eenvoudig.<br />

Er zijn voldoende websites die je hierbij<br />

assisteren. Hier een aantal van deze<br />

sites (stand sep 2011) die ik heb getest en<br />

ze zijn qua functionaliteit eenvoudig te<br />

gebruiken.<br />

goqr.me (hier heb je de mogelijkheid om<br />

de afmetingen en de kleuren van je QRcode<br />

aan te passen<br />

i-nigma.com (deze is ook de leverancier<br />

van de App i-nigma)<br />

qrcode.nu<br />

Samenvatting<br />

Scannen van QRcode’s met behulp van<br />

een mobiele telefoon met camera en<br />

Internet-verbinding. Een App op de mobiel<br />

die de QRcode kan scannen en vertalen in<br />

leesbare informatie.<br />

Makkelijk in gebruik voor bedrijven en<br />

particulieren. De mogelijkheden van de<br />

QRcode zijn legio, en de ontwikkelaars van<br />

Apps staan niet stil.<br />

Dat in de komende periode het gebruik<br />

van van QRcodes zal toenemen op welk<br />

gebied dan ook, staat m.i. wel vast! Hou<br />

het in de gaten. Let wel, mijn artikel over<br />

deze QRcodes is van eind september 2011,<br />

dus er zullen veel gebruiksmogelijk heden,<br />

technieken en Apps zijn bijgekomen.<br />

■ ■ ■<br />

[Vervolg van RapidWeaver pag. 23]<br />

bij dit soort aankopen bij mij altijd inspraak.<br />

Is Rapidweaver het alternatief voor iWeb?<br />

Ja en nee. Ik vind het een heel fijn programma<br />

dat ook prachtig werkt en veelzijdig<br />

is toe te passen. Er is alleen iets mis<br />

met de prijs/pretverhouding. Het programma<br />

kost standaard ruim 60 euro en met<br />

Blocks, de eigenlijk noodzakelijke plug in,<br />

ruim 80. Dat is meer dan iLife.<br />

Blocks had standaard ingebouwd moeten<br />

zijn wat mij betreft, dan was de prijs acceptabel<br />

geweest. Het liefste had ik gezien<br />

dat Apple dit programma had gekocht en<br />

meegeleverd met iLife. maar dat valt niet<br />

te verwachten. Het neemt niet weg dat ik<br />

heel graag met Rapidweaver werk en er eigenlijk<br />

alles mee kan maken wat ik wil.<br />

De leercurve is gering, ook als je nooit<br />

een website hebt gemaakt dan biedt<br />

Rapidweaver bijna alles wat je nodig hebt.<br />

Binnen een uur heeft iedereen een mooie<br />

site online. Verkrijgbaar in de Appstore.<br />

■ ■ ■<br />

24 25

De mooiste manier om winst te boeken.<br />

Beschikbare modules<br />

Men kan dan eerst b.v. met<br />

Hulpprogramma’s>Schijfhulpprogramma<br />

de disk omzetten naar dmg-formaat<br />

Daarna kan men op verschillende manie-<br />

Bedrijfssoftware<br />

Financiële administratie • • • •<br />

BTW aangifte & Auditfile • • • •<br />

Relatiebeheer • • • •<br />

Agendabeheer • • •<br />

Digitaal archief • • •<br />

Urenregistratie • • •<br />

Facturering • • •<br />

Offerte administratie • • •<br />

Verkooporder administratie • • •<br />

Inkooporder administratie • •<br />

Voorraad administratie • •<br />

Project administratie • •<br />

Personeel administratie • •<br />

Workflow & CRM • •<br />

Planning • •<br />

Logistieke administratie •<br />

Productie administratie •<br />

Service administratie •<br />

Crystal Reports integratie •<br />

en nog ± 30 modules... •<br />

Dagelijks werken meer dan 5.500 gebruikers op Windows en Apple computers in kleine en grote<br />

organisaties met onze administratieve software. Wij bieden onze relaties zowel standaard als maatwerk<br />

oplossingen en leggen daarbij de nadruk op de kwaliteit en gebruikersvriendelijkheid. Inventive is al meer<br />

dan 20 jaar succesvol omdat wij zelf softwarepakketten ontwikkelen, implementeren en ondersteunen<br />

met gekwalificeerde medewerkers, die worden opgeleid en getraind door Inventive Academy.<br />

Dit opleidingsinstituut verzorgt ook alle producttrainingen voor iProfit, iProfit MKB en iPower in Rijswijk.<br />

Desgewenst kunt u deze training volgen in onze mobiele trainingsfaciliteit wanneer deze bij u in de<br />

buurt is. Dat scheelt u niet alleen reistijd, maar ook tijd bij het inrichten en gebruik van uw administratie!<br />

Meer informatie omtrent Inventive en onze volledige<br />

programmatuurlijn kunt u vinden op www.inventive.nl<br />

Telefoon 070-336 80 80 E-mail info@inventive.nl Internet www.inventive.nl<br />

MAC OS X OP WINDOWS PC<br />

De beroemde literatuurwetenschapper<br />

en semioticus Umberto Eco van de<br />

universiteit van Bologna en de schrijver<br />

van o.a. de bestseller ‘De naam van<br />

de roos’ zei ooit eens in de 90-er jaren<br />

hoe hij de verschillen tussen DOS en<br />

Macintosh zag. Je kon volgens hem beide<br />

systemen vergelijken met verschillende<br />

geloofsmodaliteiten.<br />

Zo vond hij Macintosh veel weg hebben<br />

van het katholieke geloof, omdat het<br />

relaxter en vlotter in het gebruik was dan<br />

DOS, dat hij meer overeenkomsten vond<br />

hebben met het protestantisme, omdat<br />

het starder in het gebruik was. Inmiddels<br />

is ook Windows ten opzichte van DOS wel<br />

veel gebruiksvriendelijker geworden, maar<br />

de verschillen met Macintosh zijn er nog<br />

steeds.<br />

Ik moet zeggen, dat die gebruikersverschillen<br />

inderdaad des te duidelijker aan<br />

het licht traden bij het experimenteren<br />

met het emuleren van Mac OS op mijn<br />

Windows Netbook. Zo makkelijk als ik<br />

destijds Windows XP op mijn iMac kon<br />

installeren zo moeizaam met veel ‘trial<br />

and error’ ging het omgekeerd. Maar de<br />

eerlijkheid gebiedt me te zeggen, dat dat<br />

zeker ook wel mede zal samenhangen met<br />

het feit, dat ik veel meer georiënteerd ben<br />

op de Mac dan op de PC.<br />

Voorbereiding<br />

Destijds schreef ik al in KM 29/1 van maart<br />

2011 over de installatie van Mac OS Classic<br />

8.6 op mijn Netbook. Evenwel was het niet<br />

mogelijk met SheepShaver Mac OS X te<br />

gebruiken. Er zijn verschillende andere<br />

mogelijkheden om dat mogelijk te maken.<br />

Ik beperk me hier tot het PearPC project,<br />

dat bij mijn weten nog steeds in ontwikkeling<br />

is en geschikt is voor ppc-versies<br />

van Mac OS X 10.2 Jaguar, Mac OS X 10.3<br />

Panther en Mac OS X 10.4 Tiger.<br />

HANS JAGTENBERG<br />

Waarin bestond nu voor mij de trial?<br />

Welnu, ik wilde aanvankelijk proberen<br />

mijn installatiedisk van Mac OS X 10.3<br />

Panther te gebruiken, die ik eerst had omgezet<br />

naar een iso-bestand. Maar hoewel<br />

de installatie ervan wel slaagde bleef het<br />

systeem hangen.<br />

Ik heb dankbaar gebruik gemaakt van<br />

Engelstalige informatie op het internet.<br />

Met name de site: http://www.emaculation.com/doku.php/pearpc_setup<br />

heeft<br />

mij grote diensten bewezen.<br />

Wanneer we naar die site gaan, lezen we<br />

dat voor de opzet van het emulatieprogramma<br />

verschillende bestanden eerst<br />

moeten worden geïnstalleerd. Namelijk:<br />

1. Pearpc 4.0 of 5.0, 2. Pearpc Control<br />

Panel, 3. een 6GB grote lege img-schijf<br />

en 4. een MAC OS X iso-bestand van een<br />

installatiedisk<br />

Hoe ben ik te werk gegaan?<br />

ad1. Eerst ging ik naar de downloadsite<br />

van PearPC: http://pearpc.sourceforge.<br />

net/downloads.html en downloadde ik<br />

de allerlaatste releases van 13.7.2011: dus<br />

pearpc-05.tar.bz2, pearpc-05.tar.gz, en last<br />

but not least pearpc-05-win32-jitc.zip<br />

ad2. Vervolgens ging ik weer terug naar de<br />

oorspronkelijke site: ‘Setting up PearPC for<br />

Windows’ en klikte ik op de naam ‘PearPC<br />

Control Panel’. Daarmee werd de download<br />

van het bestand ingezet.<br />

ad3. Daarna klikte ik op de naam ‘6 GB<br />

disk image’ waarna de download begon.<br />

ad4. Als men een installatiedvd/cd van<br />

Mac OS X heeft, moet men die eerst converteren<br />

naar een iso-formaat.<br />

26 27

en het dmg-formaat omzetten naar isoformaat.<br />

Ik gebruikte daartoe het gratis<br />

programma ‘AnyToISO’. Via mijn draadloze<br />

netwerkverbinding bracht ik tenslotte dat<br />

3 GB grote ISO-bestand over naar mijn<br />

Windows Netbook, nadat ik het eerst als<br />

zip-bestand gecomprimeerd had.<br />

Ik gebruik hier als voorbeeld de installatie<br />

van Mac OS X 10.4 Tiger, maar men kan dit<br />

ook proberen voor Panther en Jaguar.<br />

De voorbereidingen voor de installatie van<br />

Mac OS op mijn Windows Netbook<br />

1. Eerst maakte ik een map in de C-schijf<br />

en noemde die ‘pearpc’.<br />

2. Vervolgens decomprimeerde ik de drie<br />

PearPC- bestanden en deed de inhoud<br />

ervan in de lege ‘pearpc’-map.<br />

3. Daarna decomprimeerde ik de PearPC<br />

Control Panel en liet de Installer zijn<br />

werk doen. Een alias verscheen vervolgens<br />

op het bureaublad.<br />

4. Het nog lege 28 kb kleine diskimage<br />

bestand plaatste ik in de D-schijf, omdat<br />

ik daar veel schijfruimte heb. Het<br />

decomprimeren ervan duurt ongeveer<br />

5 minuten, maar dan is dit bestand<br />

dan ook uitgegroeid tot 6 gb.<br />

5. Ook het enkele gigabytes grote gecomprimeerde<br />

iso-bestand met het Mac<br />

OS-installatieprogramma plaatste ik<br />

in de D-schijf en decomprimeerde het.<br />

6. Nu moet de brug van Windows naar<br />

Mac OS gecreëerd worden via het<br />

PearPC-programma. Dit doen we door<br />

een configuratiebestand te maken met<br />

behulp van de PearPC Control Panel.<br />

Open de alias van de PearPC Control<br />

Panel op het bureaublad.<br />

7. Klik in het menu op het eerste fileicoontje<br />

onder ‘File’.<br />

8. Een nieuw venster verschijnt ‘Create<br />

New Configuration File’. Klik onderaan<br />

rechts op de knop ‘Continue’<br />

9. Er verschijnt weer een nieuw venster.<br />

Controleer of de radioknop voor het<br />

Mac-icoontje is geselecteerd. Vul nu<br />

achter ‘Location of PearPC’ door middel<br />

van de Browse-knop de plaats in,<br />

waar het groene peersymbool gesitueerd<br />

is. Dat is dus in de map ‘PearPC<br />

op de C-schijf. Selecteer het peersymbool<br />

en klik op’Open’. In het venster<br />

achter ‘Location of PearPC staat nu: C:\<br />

pearpc\ppc.exe<br />

10. Vul nu achter ‘Location of image to<br />

use’ met behulp van de Browse-knop<br />

de locatie van het 6 gb img-bestand<br />

in. Ik had dat in de D-schijf geplaatst,<br />

zodat er nu staat: D:\macosx_6gb\<br />

macosx_6gb.img. Verder moet in het<br />

venster daarnaast rechts ingevuld<br />

staan ‘Hard Drive’<br />

11. Vervolgens bepalen we de hoeveelheid<br />

geheugen. Ik zette de wijzer op de<br />

laatste stand: 1024MB<br />

12. Klik nu onderaan rechts op de knop<br />

‘Continue>>’. er verschijnt weer een<br />

nieuw venster, waarbij al enkele<br />

vensters ingevuld zijn. Video Mode’:<br />

640x480x15; ‘Video Redraw Rate’: 60;<br />

‘Video Driver’: C:\pearpc\video.x;<br />

‘CPU PVR’:G3; ‘Mouse Grab’: F12; ‘Full<br />

Screen’: Alt+Return; ‘Change CD’:<br />

none; ‘Boot Method’: auto; ‘NVRAM’:<br />

nvram. Verder niets veranderen. Klik<br />

onderaan rechts op de knop ‘Finish>>’.<br />

N.B. Door bij ‘Boot Method’ auto te<br />

selecteren, wordt het scherm met de<br />

boot loader, waarbij je zelf je keus van<br />

booten [optie 1] moet selecteren (de<br />

1-toets klikken en Enter geven), achterwege<br />

gelaten. Bij mij bleef namelijk<br />

bij keuze van ‘select’ het programma<br />

hangen!<br />

13. Er verschijnt een nieuw venster<br />

‘Wizard Completed’. Vul nu onder<br />

‘Name of Configuration File’: een<br />

willekeurige naam in: Ik noemde hier<br />

als naam MacHans. Onder ‘Location’<br />

staat al ingevuld: c: \ppc.cfg. Klik op<br />

de knop rechts onderaan ‘Finish >>’.<br />

Er verschijnt een bijna leeg venster<br />

met bovenin het Mac-icoontje met de<br />

naam MacHans. Onderaan moeten we<br />

nog een paar vensters invullen. Eerst<br />

hokje aankruisen ‘CD-ROM device is<br />

installed’. Daarna achter ‘Location of<br />

image file’ met behulp van de Browseknop<br />

ons iso-bestand lokaliseren,<br />

selecteren en openen en automatisch<br />

Figuur 1<br />

Figuur 2<br />

Figuur 3<br />

staat nu het pad er naar toe<br />

ingevuld. We saven de gegenereerde<br />

configuratiefile met Control+S, of via<br />

het hoofdmenu.<br />

Wil men later veranderingen aanbrengen<br />

in de configuratie, klik dan op het tweede<br />

plaatje in het menu bovenin. Dit is het<br />

edit-menu.<br />

N.B. Op de voornoemde web site zijn ook<br />

afbeeldingen te zien van de verschillende<br />

vensters van de PearPC Control Panel! Hier<br />

heeft men gekozen voor de select-procedure<br />

voor het booten.<br />

De eigenlijke installatie<br />

De eigenlijke installatie kan nu beginnen<br />

1. Klik op de groene pijl in het menu<br />

2. Er verschijnt nu een grijs venster met<br />

het zo bekende apple icoontje.<br />

3. Het scherm wordt na enige tijd blauw<br />

en er wordt gevraagd de taal te selecteren.<br />

Druk daarna op de enter-toets<br />

4. Vervolgens wordt gevraagd, of een<br />

standaard-installatie uitgevoerd moet<br />

worden, of een aangepaste. Om ruimte<br />

te sparen koos ik voor een aangepaste<br />

5. Daarna begint het eigenlijke installatieproces<br />

Dit kan een tijdje duren!<br />

6. Nadat de installatie voltooid is moet<br />

weer opgestart worden. Men komt dan<br />

weer terug in het configuratievenster<br />

van de PearPC Control Panel applicatie.<br />

7. Belangrijk is nu om het pad naar het<br />

installatie iso-bestand van Mac OS te<br />

wissen, omdat men anders weer opnieuw<br />

Mac OS gaat installeren! Daartoe<br />

klikt men eerst in het menu op het<br />

tweede file icoon: de editor, zodat men<br />

nu aan de configuratie veranderingen<br />

kan aanbrengen. Ga tenslotte naar het<br />

laatste venster en wis het pad naar het<br />

iso-bestand. Laat het leeg! Haal ook<br />

het vinkje weg bij ‘CD-ROM device is<br />

installed’. [1] Bij mij werkte het programma<br />

anders niet! Dit heb ik na veel<br />

geëxperimenteer uitgevogeld.<br />

8. Als we nu op de groene pijl klikken,<br />

wordt direct contact gemaakt met<br />

het geïnstalleerde Mac OS X systeem<br />

in de img-file. Het duurde bij mij wel<br />

weer geruime tijd, eer het mac os x-<br />

bureaublad verscheen. Door F12 te<br />

toetsen krijgt men een zwart trillerig<br />

Mac-muisje.<br />

9. Als men nu het Mac OS-systeem uitzet,<br />

komt men weer in PearPC Control<br />

Panel.<br />

Gedeelde schijf:<br />

Om bestanden in Mac OS te kunnen<br />

sluizen moet men eerst een ‘Small Virtual<br />

Disk’ maken. Zie hiertoe in de PearPC<br />

28 29

Control Panel het Extra menu. Die schijf<br />

moet wel eerst weer geunmount worden<br />

alvorens Mac OS X op te starten.<br />

Het luistert vrij precies. Wat belangrijk is<br />

en niet staat in de Engelse handleiding, is<br />

dat bij het creëren van een virtual small<br />

disk men moet kiezen voor “All Files<br />

(*.*)” en niet voor “Image Files (*.img)”!<br />

Ook moet men, nadat een letter voor de<br />

virtual disk is toegewezen en men naar<br />

de C-drive gaat, eerst de nieuw gemaakte<br />

disk formatteren vanuit hoofdmenu> file><br />

format >FAT en vervolgens een willekeurige<br />

naam voor het volume kiezen. Zo koos<br />

ik SmallDsk voor mijn virtuele E-schijf, [2]<br />

die weer terug te zien is in Mac Os X. [3]<br />

Tenslotte:<br />

Pure nieuwsgierigheid bracht me ertoe te<br />

kijken, of het zou lukken een Macsysteem<br />

in een Windows-omgeving operationeel te<br />

maken. Dat is dus gelukt. Maar om er nu<br />

ook mee te werken? Het werkt allemaal<br />

toch wel vrij traag.<br />

Ook de met functietoets F12 gegenereerde<br />

mac-muis komt wat bibberig over<br />

en bevriest ook regelmatig, alsof die het<br />

helemaal niet naar zijn zin heeft in een<br />

Windows-omgeving.<br />

Systeemgegevens<br />

De gegevens van mijn Netbook: MSI U123-<br />

011EU-Intel Atom N280 / 1.66 GHz, kloksnelheid:<br />

0,99 GB, Besturingssysteem: Microsoft<br />

Windows XP Home Edition Versie 2002 SP3<br />

■ ■ ■<br />

iTunes films in<br />

nederland<br />

CORNELIS HEEREN<br />

Volstrekt geruisloos kreeg ook ons land<br />

eind september (eindelijk) de mogelijkheid<br />

om via de Apple Store films te huren of te<br />

kopen. Apple vond het zelfs niet de moeite<br />

waard om er een Hot News mailtje aan te<br />

besteden en dus werden we er eigenlijk<br />

een beetje door verrast. Van TV series overigens<br />

nog geen spoor.<br />

De films die de AppleStore ons aanbiedt<br />

zijn van goede filmhuizen als 20th<br />

Century Fox, MGM, Paramount Pictures,<br />

Universal Studios, Walt Disney en Sony. In<br />

principe komen films in de iTunes Store<br />

op dezelfde dag dat ze op DVD verschijnen<br />

en ze kunnen dan bekeken worden op de<br />

iPodTouch, iPhone, Mac of PC en op een<br />

Apple TV.<br />

€ 7.99 die je voor € 2.99 kunt huren. De<br />

duurste HD versie kost € 16.99 en wordt<br />

voor € 4.99 verhuurd. Een algemene prijsregeling<br />

is moeilijk te achterhalen en dus<br />

niet alleen de film maar ook de uitvoering<br />

kiezen en op de prijs letten.<br />

Categorien<br />

Er is keuze uit een groot aantal categorien<br />

zoals: actie/avontuur; comedy,<br />

drama, kinderen/familie, horror, science<br />

fiction, thrillers, e.a. Er is ook een categorie<br />

Nederlands ondertiteld, waarmee ook<br />

duidelijk moge zijn dat de meest films<br />

niet (NL) ondertiteld zijn. Bij het bekijken<br />

van het aanbod aan films kan je vaak ook<br />

de trailer afspelen.<br />

Natuurlijk zijn er veel films bij die bijna<br />

maandelijks vooral door de commerciële<br />

TV zenders in de pauzes tussen de reclameblokken<br />

vertoond worden en die kan<br />

je nu wel zonder al die boodschappen in<br />

de Apple Store huren of kopen.<br />

Systeemeisen<br />

Om films op een Mac te huren is iTunes<br />

10 of hoger nodig. Met iOS 3.1.3 doe je<br />

het op een iPhone, iPad, of iPod touch, en<br />

een Apple TV moet daarvoor op versie<br />

2.0 of hoger draaien. Films in HD kwaliteit<br />

kan je op de Mac, iPhone 4, iPad, iPod<br />

touch (4e generatie) en Apple TV huren/<br />

kopen en bekijken.<br />

In de praktijk<br />

Mede omdat ik net mijn account gespekt<br />

had met enkele HEMA iTunes cadeaukaarten,<br />

kon ik het natuurlijk niet laten<br />

om een film te huren en te zien hoe<br />

dat gaat en hoe die film er dan uitziet<br />

op de iMac en de (Apple)TV. Ik koos na<br />

enig zoeken Toy Story 2 wat me wel een<br />

aardige test leek. De koopprijs van deze<br />

film in de iTunes Store is € 16.99 (HD) en<br />

€ 13.99 gewoon.<br />

Ter vergelijking keek ik even bij Bol.<br />

com waar deze film op blue-ray in de<br />

najaarsopruiming van € 29.99 voor €<br />

16.99 verkocht wordt. De DVD uitvoering<br />

echter ging van € 24.99 naar € 22.99 .Ik<br />

ben daarom van plan de HD uitvoering<br />

voor € 3.99 te huren en kan die prijs niet<br />

meer vergelijken met de tarieven in de<br />

plaatselijke videoshop omdat die er niet<br />

meer is.<br />

In de gegevens van de film las ik dat de<br />

HD versie 2.87 GB groot is, met Audio<br />

Dolby 5.1 (Nederlands) d.w.z. nagesynchroniseerd<br />

is. Om het werk aan KM 29/4<br />

niet te onderbreken voor een bezoek aan<br />

mijn Apple TV thuisbioscoop, houdt u het<br />

verhaal en hou ik deze film nog tegoed.<br />

Per slot van rekening kan ik hem nog 29<br />

dagen laten wachten. ■ ■ ■<br />

Een gehuurde film wordt na betaling direct<br />

gedownload naar iTunes of AppleTV en<br />

kan onmiddellijk bekeken worden. Doe je<br />

dat niet meteen, dan heb je 30 dagen om<br />

de vertoning te starten. Voor ‘n eenmaal<br />

begonnen filmvertoning heb je daarna 48<br />

uur om hem af te kijken of om de film nog<br />

een paar keer ‘af te draaien’.<br />

Kopen of huren<br />

Men kan de meeste films huren of kopen<br />

en betalen met een iTunes account. De<br />

prijzen in Nederland variëren nogal naar<br />

gelang het een oude- of een nieuwe film<br />

is, of het een originele versie is of niet; de<br />

HD uitvoering is duurder. Voor zover ik<br />

kon nagaan kost de goedkoopste koopfilm<br />

30 31

ij iCentre<br />

33

APPLEDAG<br />

APPLEDAG<br />

10 DECEMBER 2011<br />

HANDELAREN & ADVERTEERDERS<br />

ROUTEBESCHRIJVING naar W.F. WITTE CENTRUM<br />

Vanuit AMSTERDAM: neem de A2 richting Utrecht, dan afrit Maarssen en de N230<br />

volgen tot de A27 (Hilversum-Breda). Neem afrit richting Breda en vervolgens afrit<br />

30 (Veemarkt-De Bilt), Onder aan deze afrit linksaf richting De Bilt gaan. Volg deze<br />

weg (Biltse Rading) tot de eerste verkeerslichten. Ga rechts af (Blauwkapelseweg)<br />

en na 150 meter linksaf (Alfred Nobellaan). Deze weg blijven volgen. Na ± 500 meter<br />

ziet u links het Cultureel Centrum H.F. Witte.<br />

Vanuit ARNHEM: neem de A12 richting Utrecht. Neem bij knooppunt Lunetten de<br />

A27 richting Hilversum en bij knooppunt Rijnsweerd de A27 richting Hilversum,<br />

Kort hierna afrit 30 (Veemarkt-De Bilt), Onder aan deze afrit linksaf richting De<br />

Bilt gaan. Volg deze weg (Biltse Rading) tot de eerste verkeerslichten. Ga rechts af<br />

(Blauwkapelseweg) en na 150 meter linksaf (Alfred Nobellaan). Deze weg blijven<br />

volgen. Na ± 500 meter ziet u links het H.F. Witte Centrum.<br />

Vanuit BREDA: neem de A27 richting Utrecht. Bij knooppunt Rijnsweerd op de A27<br />

neemt u afrit 30 (Veemarkt-De Bilt), onder aan de afrit gaat u rechtsaf richting De<br />

Bilt. U volgt de weg (Biltse Rading) tot aan de eerste verkeerslichten, hier gaat u<br />

rechts af (Blauwkapelseweg). Na 150 meter linksaf (Alfred Nobellaan), deze blijft u<br />

volgen; na ongeveer 500 meter ziet u aan uw linkerzijde het Centrum H.F. Witte.<br />

Per OPENBAAR VERVOER is het H.F. Witte Centrum te bereiken met buslijn 77 van<br />

Connexxion.Deze rijdt van Nieuwegein naar NS-station Bilthoven via Utrecht NScentraalstation.<br />

Uitstappen in<br />

De Bilt bij de Alfred Nobellaan<br />

of de Hessenweg en dan nog 5<br />

minuten lopen.<br />

Op de WEBSITE<br />

http://www.hfwitte.nl/<br />

staat onder de menuknop<br />

“Route” zeer uitgebreide<br />

reisinfo.<br />

Arca<br />

Printersupplies<br />

Plaza 11-e 4782 SL Moerdijk (Ind.)<br />

Tel.+31-(0)168-380908<br />

Fax.+31-(0)168-380910<br />

Mob: 06 - 51497209<br />

Email: shop@arca-nl.nl<br />

D-MAC<br />

Voor soft- & hardware<br />

Tel. 06-250 64 324<br />

Email: d.mac@worldmail.nl<br />

Noadis<br />

Software<br />

Herungerstraat 16<br />

5911 AL Venlo<br />

Tel./Fax. 077-352 22<br />

Email: info@noadis.nl<br />

www.noadis.nl<br />

Seagull<br />

Advies & assistentie<br />

Korze 23, 5504 ML Veldhoven<br />

Tel.040-230 14 50 Fax.040-230 14 51<br />

GSM:06-461 84 470<br />

Email: seagull@apple4you.nl<br />

www.apple4you.nl<br />

APPLE BENELUX<br />

CD & E<br />

Distribution Europe<br />

Amstelveen<br />

www.cd-e.com<br />

iCENTRE<br />

T. 0251-314014<br />

F. 0251-319436<br />

Amsterdam<br />

Prins Hendrikkade 26<br />

(tegenover Centraal<br />

Station)<br />

Alkmaar<br />

Payglop 20<br />

(nabij V & D)<br />

Haarlem<br />

Grote Markt 5<br />

(naast Mac Donalds)<br />

Uitgeest,<br />

Westerwerf 9a<br />

(achter Bob’s)<br />

INVENTIVE<br />

SYSTEMS B.V.<br />

Postbus 1092<br />

2280 CB Rijswijk<br />

T. 070-3368080<br />

E. info@inventive.nl<br />

www.inventive.nl<br />

MACCARE<br />

Van Kinsbergenstraat<br />

41<br />

1057 PL Amsterdam<br />

T. 020-6832138<br />

care@maccare.nl<br />

MACPARTNERS<br />

J.Bijzerweg 20<br />

3446 CR Woerden<br />

T. 0348-485265<br />

F. 0348-485266<br />

www.mc-partners.nl<br />

DAYLITEXPERT<br />

info@daylitexpert.nl<br />

T. 085-7844404<br />

ADRES<br />

H.F. Witte Centrum<br />

Henri Dunantplein 4<br />

3731 CL De Bilt<br />

34 35

APPLEDAG<br />

APPLEDAG<br />

Appledagen in 2012<br />

PROGRAMMA APPLEDAG<br />

ONDER VOORBEHOUD<br />

DOEDE BOOMSMA, LEZINGENCOÖRDINATOR<br />

■ 7 APRIL<br />

■ 15 SEPTEMBER<br />

■ 8 DECEMBER<br />

Eventuele wijzigingen staan op http:// www.klokhuis.nl/<br />

Stichting <strong>Klokhuis</strong> biedt een breed<br />

scala aan cursussen, lezingen en<br />

workshops, opgedeeld in vier blokken.<br />

Ieder deel duurt 45 minuten met<br />

15 minuten tijd voor vragen. Indien<br />

nodig is er 15 minuten uitlooptijd en<br />

15 minuten wisseltijd.<br />

Deelname is gratis voor donateurs.<br />

Zelf een voordracht houden, meewerken<br />

of suggesties indienen? Mail<br />

naar dboomsma@klokhuis.nl.<br />

Voor zaalindeling etc kijk svp op:<br />

www.klokhuis.nl/appledag/ en volg<br />

@ <strong>Klokhuis</strong>NL op Twitter!<br />

Updaten van een huidige systeemversie<br />

naar Mac OS 10.7 Handige functies<br />

en foefjes zoals Snelle weergave,<br />

Time machine, Spaces & Expose en de<br />

Finder.<br />

Vragen of wensen kunnen bij de<br />

aanmelding worden ingediend. Er is<br />

plaats voor een beperkt aantal deelnemers<br />

in verband met het aantal<br />

lescomputers, Inschrijven kan via<br />

e-mail aan info@klokhuis.nl o.v.v.<br />

Cursus Mac OS X beginners.<br />

10.15 – 11.15u: Final Cut Pro / Express<br />

■ ■ ■ BLOK 1<br />

10.15 – 11.30u: Cursus OS 10.7 voor<br />

beginners op een <strong>Klokhuis</strong> Mac<br />

Door Pieter Hanegraaf<br />

De komende AppleDag wordt de<br />

cursus Mac OS X op een tiental iMacs<br />

weer door Pieter verzorgd. Vaste onderwerpen<br />

zijn:<br />

Door Peter Bouw & Henk van Kuijk<br />

Final Cut Pro/ Express zijn voor de<br />

serieuze videobewerkers op de Mac,<br />

maar niet minder interessant voor<br />

de amateur. Ditmaal laat Peter Bouw<br />

zien hoe je verschillende bestandsstructuren<br />

en formaten kunt binnenhalen<br />

en bewerken. Henk zal aansluitend<br />

nog kort ingaan op de integratie<br />

met Photoshop, om stilstaande<br />

beelden binnen te halen, of beelden<br />

te bewerken.<br />

36 37

APPLEDAG<br />

APPLEDAG<br />

10.15 – 11.15u: Garageband<br />

Door Stefan Menningh & Nathalie<br />

Menningh<br />

Muziek-kennis is volgens Apple niet nodig<br />

om met Garageband te werken. Deze<br />

interactieve demo/lezing over Garageband<br />

is voor beginners. Er wordt behandeld<br />

hoe je zonder instrumenten met ‘Magic<br />

Garageband’ een nummer kunt opbouwen.<br />

En verder het werken met Loops, het mengpaneel,<br />

effecten als galm of echo toevoegen,<br />

instrumenten aansluiten en eigen muziek<br />

registreren, interactieve instructievideo’s uit<br />

de leswinkel, de koppeling met iTunes en<br />

tot slot Garageband op de iPad.<br />

10.15 – 11.15u: Time Machine voor<br />

gevorderden<br />

Door Guy van der Kolk<br />

Als het goed is maakt een ieder van u zo<br />

regelmatig mogelijk back-ups, ongeacht de<br />

manier waarop u dat doet. Misschien doet<br />

u het via Time machine, of maakt u gebruik<br />

van Carbon Copy Cloner of SuperDuper.<br />

Maar wat als het mis gaat? Uiteraard kunt<br />

u een totale back-up terugzetten, maar stel<br />

dat je alleen maar op zoek bent naar net die<br />

specifieke instelling van een programma.<br />

Of wellicht wilt u de bookmarks van Safari<br />

terugzetten. Misschien wilt u een schone<br />

installatie doen en ervoor zorgen dat echt<br />

alleen het hoognodige teruggezet wordt..<br />

In deze sessie zal Guy u laten zien dat één<br />

en ander relatief makkelijk te realiseren<br />

is. Hij geeft u aan de hand van een aantal<br />

praktijkvoorbeelden de totale controle over<br />

uw Mac. U zult zien dat Mac OS X (ongeacht<br />

de versie) heel logisch is ingedeeld, en dat<br />

u met het volste vertrouwen in uw bibliotheek<br />

kunt rondstruinen.<br />

■ ■ ■ BLOK 2<br />

11.45 – 14.15u: Cursus algemeen Macgebruik<br />

voor beginners<br />

Door Marcel Bos<br />

De wijze waarop Marcel uitleg geeft over<br />

computers, kenmerkt zich door zijn rustige<br />

en uitgebreide uitleg bij de meest basale<br />

zaken. Heeft u moeite om uw Mac te doorgronden,<br />

begrijpt u bepaalde onderdelen<br />

van uw Mac niet? Dan is deze cursus voor<br />

u! Gedurende ca. 3? uur neemt u deel aan<br />

deze aangename cursus, die toegankelijk is<br />

voor ca. 6 personen. Inschrijven kan via een<br />

e-mail aan info@klokhuis.nl o.v.v. Cursus<br />

Macgebruik voor beginners.<br />

11.30 – 12.30u: Veiligheid op de Mac<br />

Door Guy van der Kolk<br />

Het aantal bedrijven dat diensten aanbied<br />

via het internet groeit alsmaar. Maar daarbij<br />

ontstaat ook een ander probleem: hoe houd<br />

ik mijn virtuele leven veilig? En is dat internetbankieren<br />

echt zo veilig?<br />

In deze sessie laat hij jullie zien waar je<br />

allemaal op moet letten als het om veilig<br />

gebruik van de computer gaat. Niet zozeer<br />

antivirussoftware, maar gezond verstand<br />

voert de boventoon. Hij zal voorbeelden<br />

laten zien van malafide mails en een softwarepakket<br />

bespreken (1Password) welke<br />

het maken en bewaren van wachtwoorden<br />

veel makkelijker maakt.<br />

11.30 – 11.30u: Maak kennis met FileMaker<br />

Go 1.2 (Jachtkamer)<br />

Door Ive Defaix<br />

Bekijk, bewerk en zoek uw FileMaker Prorecords<br />

op uw iPhone of iPad met FileMaker<br />

Go. U krijgt onmiddellijke toegang tot een<br />

FileMaker Pro database gehost op FileMaker<br />

Server of FileMaker Pro, of kopieer de database<br />

naar FileMaker Go. Gedurende deze<br />

sessie leert u hoe u toegang kunt krijgen tot<br />

uw FileMaker Pro databases waar u ook gaat<br />

met uw iPhone of iPad dankzij FileMaker<br />

Go. Wij zullen u ook een overzicht geven<br />

van de overeenkomsten en verschillen met<br />

FileMaker Pro, en ook tips om uw databases<br />

te ontwikkelen en te gebruiken op uw<br />

iPhone en iPad.<br />

11.30 – 12.30u: Cursus OS X voor<br />

gevorderden<br />

Door Richard IJzermans<br />

Eigenlijk is de Mac één groot handig apparaat.<br />

Veel programma’s zijn verweven met<br />

OS X, en daarom is een gedegen kennis van<br />

het Mac besturingssysteem zeer handig. In<br />

deze cursus legt Richard (van www.appletips.nl)<br />

de lat wat hoger. Hij komt met tips<br />

voor een gevorderd Macniveau.<br />

■ ■ ■ BLOK 3<br />

13.00 – 14.00u: Keynote: hoe bouw ik een<br />

presentatie op?<br />

Door Sip Ham-Coltof<br />

Deze keer bouwt Sip een presentatie op<br />

rond een al bestaande diavoorstelling over<br />

de Oostvaardersplassen. Behandeld wordt:<br />

Hoe maak ik een diapresentatie? Welke<br />

leuke effecten kan ik inbouwen? Hoe kun je<br />

foto’s er als een film laten uitzien? Hoe voeg<br />

ik tekst toe aan een dia? Hoe kan ik onder<br />

de gehele diashow een Soundtrack maken?<br />

Hoe kan ik de voorstelling exporteren (inclusief<br />

de Soundtrack) om deze voorstelling<br />

te tonen in een Windows omgeving?<br />

Als er tijd over is: hoe ziet een Diashow van<br />

ca. 10 minuten eruit als hij helemaal af is!<br />

38 39

APPLEDAG<br />

APPLEDAG<br />

13.00 – 14.00u: Hyperstudio<br />

Door Tom Prins<br />

Het zogenaamde ‘hyperen’ was heel populair<br />

in de begintijd van de Macintosh en de<br />

inmiddels antieke Apple //GS. Bekendste<br />

voorbeelden daarvan waren Hypercard,<br />

Supercard en Hyperstudio. Dit laatste programma<br />

leeft nog volop en heeft als grote<br />

voordeel dat je met hele eenvoudige middelen<br />

fraaie ‘programma’s’ kunt maken zonder<br />

ook maar een regel te programmeren.<br />

Hyperstudio is helemaal aan de moderne<br />

tijd aangepast en heerlijk om te gebruiken.<br />

Het is enerzijds krachtig en anderszins<br />

kinderlijk eenvoudig. Iedereen kan tekst,<br />

plaatjes, films, geluiden en zaken op het<br />

Internet met elkaar combineren.<br />

13.00 – 14.00u: Cursus OS X voor beginners<br />

Door Richard IJzermans<br />

De goeroe van www.appletips.nl kennen we<br />

wellicht al van zijn website boordevol tips.<br />

Deze zijn zeer toegankelijk voor velerlei<br />

niveaus. Naast zijn cursus voor gevorderden,<br />

verzorgt Richard ook deze cursus voor<br />

beginners.<br />

■ ■ ■ BLOK 4<br />

14.30 – 15.30u: Snagit & Camtasia<br />

Door Edward van der Spil<br />

Met Snagit maak je eenvoudig een schermafbeelding,<br />

om deze vervolgens in een<br />

handomdraai naar eigen wens aan te<br />

passen (bijvoorbeeld met een pijltje en<br />

notitie erbij) en deze te delen met anderen.<br />

Camtasia doet ongeveer hetzelfde, maar<br />

neemt een schermvideo op. Ook deze is na<br />

afloop te bewerken. Reuze handig als je iets<br />

eenmalig wilt voordoen, om vervolgens met<br />

anderen te delen.<br />

14.30 – 15.30u: iPhoto<br />

Door Jaap Cost Budde<br />

iPhoto heeft een aantal updates gehad,<br />

waarover Jaap in ons magazine al heeft geschreven.<br />

Hoe zit het nu precies met iPhoto?<br />

Wat moet je wel en wat niet doen? Moet<br />

je wel updaten naar de laatste versie? Als<br />

iemand veel van iPhoto weet, dan is Jaap<br />

het wel.<br />

14.30 – 15.30u: Workshop Filemaker Pro<br />

Door Hans Besjes<br />

De gebruikelijke workshop waarin vragen<br />

over het database programma FileMaker Pro<br />

behandeld worden, die door de deelnemers<br />

zelf aangedragen worden. Wilt u bestanden<br />

meebrengen dan kan dit op CD, DVD<br />

of USB-stick. Bestanden en vragen kunt u<br />

tot de vrijdag voor de AppleDag ook mailen<br />

naar besjes@mac.com.<br />

14.30 – 15.30u: Aan de slag met Twitter voor<br />

beginners<br />

Door Guy van der Kolk<br />

Laten we er niet omheen draaien: Twitter is<br />

er, en voorlopig gaat het niet weg. Het is een<br />

heel makkelijk medium met als voordeel<br />

dat je op een beknopte manier op de hoogte<br />

gehouden wordt van de laatste nieuwtjes.<br />

Ook als <strong>Klokhuis</strong> zijn we blij met Twitter,<br />

aangezien het ons in staat stelt om plotselingen<br />

veranderingen te melden.<br />

In deze sessie zal Guy u laten zien hoe u<br />

een Twitteraccount aanmaakt, hoe u mensen<br />

kunt volgen en welke programma’s u<br />

kunt gebruiken om Tweets te lezen. Guy<br />

legt uit wat een #hashtag is en hoe u die<br />

kunt gebruiken. Zelfs al gebruikt u Twitter<br />

alleen om op de hoogte te blijven van<br />

<strong>Klokhuis</strong>nieuws, deze sessie wilt u niet missen!<br />

■ ■ ■<br />

Notities<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

...........................................................<br />

40 41

HET BEWERKEN VAN FOTO’S IN IPHOTO<br />

JAAP COST BUDDE<br />

MacCare Reparaties<br />

Heeft U een storing en komt U er zelf niet meer<br />

uit ? Dan kan MacCare U helpen. Wij repareren snel<br />

& vakkundig. Ons personeel is door Apple gecertificeerd.<br />

Voor € 40,- stellen wij een diagnose en<br />

voorzien U van een eerlijk advies. Indien reparatie<br />

niet meer mogelijk is, kunt U bij<br />

MacCare ook terecht voor een nieuwe Mac.<br />

Uiteraard zijn er ook mogelijkheden om Uw<br />

data veilig te stellen of over te zetten naar<br />

een nieuwe Mac.<br />

Om te beginnen breng ik nog even in<br />

herinnering, dat ik werk met iPhoto<br />

versie 8.1.2, omdat de laatste een aantal<br />

wijzigingen heeft ingebracht waar ik het<br />

absoluut niet mee eens ben. In een van<br />

de vorige artikelen heb ik al uitgebreid<br />

uit de doeken gedaan hoe je met hulp<br />

van iPhoto librarymanager een eventueel<br />

hogere library terug kan brengen naar de<br />

versie voor 8.<br />

Dit keer wil ik dus met jullie gaan kijken<br />

hoe je nou een foto kan bewerken in iPhoto<br />

en wat de mogelijkheden inhouden.<br />

Daarbij moet je je realiseren, dat ik in<br />

de voorkeuren heb aangegeven dat ik<br />

de foto wil bewerken in schermvullende<br />

uitvoering<br />

.<br />

Ik besluit om er een vierkante foto van te<br />

maken.<br />

Ik dubbelklik op de foto in iPhoto en krijg<br />

dan een schermvullend beeld met aan de<br />

onderkant (als ik daarheen ga met mijn<br />

muis) de menubalk die boven aan deze<br />

pagina, boven mijn foto staat.<br />

MacCare heeft een Mac voor elke beurs:<br />

Wij hebben regelmatig occasions met 3 maanden<br />

garantie, zoals:<br />

iMac 400 DV,10 GB,192 MB, DVD € 175,-<br />

iMac 700 Flat Panel,40 GB,256 MB,Combo € 669,-<br />

iMac 800 Flat Panel,60 GB,768 MB,SD € 769,-<br />

Onze prijzen zijn excl. 19% BTW<br />

020-6832138 • care@maccare.nl<br />

www.maccare.nl<br />

apple<br />

Geautoriseerde Apple Reseller<br />

(hier staat dat ik foto’s open in Aperture.<br />

Bij jullie staat er mogelijk iPhoto. In<br />

Aperture kan je nog veel meer en vooral<br />

met Raw bestanden, maar dat is een heel<br />

ander verhaal. (Volgende keer)<br />

Laten we een willekeurige foto van mij<br />

bekijken: Natuurlijk is dit een veel grotere<br />

foto. Hier is hij verkleind voor het<br />

<strong>Klokhuis</strong> <strong>Magazine</strong>. Als ik hem zie, zitten<br />

er een aantal mij storende elementen in.<br />

“Roteer”, “maak recht”, “rode ogen” wijzen<br />

zichzelf, al is ook daar nog wel wat van te<br />

zeggen. Effecten zijn speelmogelijkheden<br />

om een foto op te leuken, maar die gebruik<br />

ik eigenlijk nooit. Speel er maar eens<br />

mee. “Pas aan” komt zo aan de orde.<br />

“Verbeter” is de luie mens manier om een<br />

foto te verbeteren maar heel vaak geeft<br />

de door de computer gekozen manier van<br />

verbeteren niet het gewenste resultaat. Je<br />

kan dat altijd eerst proberen. Met Cmd-Z<br />

kom je altijd weer terug naar je vorige<br />

instelling.<br />

Wil je terug naar je originele foto (als je<br />

alles heb zitten veranderen en toch niet<br />

tevreden bent) dan kan je onder het kopje<br />

“Foto’s” in je bovenregel het laatste item<br />

Van Kinsbergenstraat 41 • 1057 PL Amsterdam<br />

42 Openingstijden: Ma: 12:00-18:00 di-vr: 9:00-18:00 uur za: gesloten<br />

43

kiezen : Terug naar<br />

origineel.<br />

Ik kies hier dus voor<br />

“snij uit” en krijg dan<br />

weer een ander menu<br />

waarin ik van alles<br />

kan bepalen.<br />

“Beperking” staat<br />

niet aangevinkt. Het<br />

tweede menuonderdeel<br />

geeft de mogelijkheden<br />

van grootte.<br />

“Annuleer” en “Pas<br />

toe” zijn duidelijk natuurlijk. Die grootte<br />

mogelijkheid geeft een aantal voorgeprogrammeerde<br />

fotoformaten.<br />

(de onderste keuzes zijn voor vierkant niet<br />

van toepassing, dus grijs)<br />

Zodra je er eentje kiest wordt de beperking<br />

aangevinkt en een kader in je foto neemt<br />

de vorm aan die je aanvinkte.<br />

In mijn geval is dat dus vierkant. Wil je<br />

toch van die groottebeperking af dan haal<br />

je het vinkje weg en kan je het kader beetpakken<br />

en verschuiven.<br />

Zit je in een ander formaat dan vierkant,<br />

dan kan je onderaan nog kiezen voor horizontaal<br />

of verticaal uitsnijden. Nu kan je<br />

met je muis een van de hoeken beetpakken<br />

en dat vierkant de grootte geven die<br />

je wilt hebben. Het resultaat zie je op de<br />

foto. Nu kan ik kijken of ik de foto nog kan<br />

verbeteren.<br />

Door Cmd-A te toetsen krijg ik bij de foto<br />

een nieuw menu, het meest belangrijke in<br />

dit verhaal.<br />

• Van “Belichting” blijf ik meestal af.<br />

• “Contrast” schuif ik een beetje naar<br />

rechts. Niet te veel maar genoeg om de<br />

foto wat te verscherpen.<br />

• “Verzadiging” gebruik ik zelden omdat<br />

je daar heel gauw veel te harde kleuren<br />

mee krijgt.<br />

• “Definitie” gebruik ik vrijwel bij elke<br />

foto en daar schuif ik de schuif tot<br />

halverwege.<br />

• “Lichte delen” geven je de mogelijkheid<br />

om te lichte dele wat donkerder te<br />

maken. Voorzichtig gebruiken.<br />

• (Bij jpg foto’s is dat bijna altijd futiel,<br />

omdat de lichte delen in jpg allemaal<br />

worden opgeslagen met dezelfde<br />

waarde zodat elke variatie wordt weggevaagd<br />

-dat geldt trouwens ook voor<br />

andere kleuren die dichtbij elkaar<br />

liggen-)<br />

• “Schaduwen” is handig om donkere<br />

delen van een foto wat op te helderen.<br />

Hier niet nodig.<br />

• “Scherpte” met voorzichtigheid gebruiken.<br />

Je maakt het gauw te scherp wat<br />

korrel in de hand werkt<br />

• “Verwijder ruis” is een vrijwel waardeloos<br />

onderdeel. Heeft je foto veel<br />

ruis dan had je een betere belichting<br />

moeten kiezen. (Er bestaan wel goede<br />

ruisonderdrukkende programma’s<br />

maar daar hangt een leuk prijsje aan).<br />

Misschien is het effect bij deze<br />

Pendelzweefvlieg niet zo spectaculair als<br />

gedrukte foto in het <strong>Klokhuis</strong> <strong>Magazine</strong>,<br />

maar bij heel veel foto’s breng je geweldige<br />

verbeteringen aan.<br />

Het is alweer een tijd geleden dat<br />

<strong>Klokhuis</strong> een recensie gaf van een printer.<br />

In de begintijd was dat ook niet zo nodig.<br />

Apple leverde de eigen printers en daar<br />

viel niet zo veel aan te kiezen. Het was<br />

een dot-matrix Imagewriter I of II, dan<br />

wel later een inktspuiter, die de schone<br />

naam van Stylewriter droeg. Inmiddels is<br />

de technologie gelukkig voortgeschreden<br />

en kunnen via de aanwezige poorten en<br />

middels de juiste drivers heel veel afdrukkers<br />

aangestuurd worden.<br />

Helaas kennen de huidige inktspuiters<br />

een bizar nadeel. De printer koop je weliswaar<br />

voor weinig geld maar de cartridges<br />

kosten veel. Voor heel weinig inkt betaal<br />

je rustig meer dan dertig euro. Het printen<br />

wordt daarmee belachelijk en onnodig<br />

duur. Per saldo betaal je als consument<br />

vooral voor de beveiliging van deze<br />

cartridges.<br />

Omdat ik uitkeek naar een nieuwe allin-one<br />

printer had ik dan ook de neiging<br />

niet naar HP te kijken, die zich tenslotte<br />

aan dit soort uitzuigpraktijken ook<br />

bezondigde.<br />

DE HP 8500A PRINTER<br />

TOM PRINS<br />

Wees niet bang om er mee te experimenteren.<br />

Je kan altijd terug. Als je heel<br />

erg bang bent uitgevallen kan je een foto<br />

aanklikken en met cmd D een tweede<br />

exemplaar aanmaken en daarmee gaan<br />

experimenteren<br />

Wil je nog meer weten kijk dan in het<br />

volgende KM uit naar mijn vervolg of mail<br />

me: jaap@antwoordt.nl. ■ ■ ■<br />

Hoewel een opmerking over de kosten<br />

van het inktverbruik normaal gesproken<br />

aan het eind zal worden gemaakt, begin<br />

ik er nu maar mee. HP biedt namelijk bij<br />

de printer die ik met u wil bespreken een<br />

cartridge aan voor 22,50 die ongeveer<br />

duizend zwart-wit afdrukken kan maken.<br />

Omdat in deze printer de drie kleuren elk<br />

in een aparte eenheid worden aangeboden,<br />

ben je ook niet meer gedwongen de<br />

hele inktcartridge te vervangen als een<br />

van de kleuren op is. Stiekem een behoorlijke<br />

onkostenpost.<br />

Of men bij HP het licht gezien heeft of<br />

de consument het echt niet meer pikt,<br />

weet ik niet, maar men heeft in nu in<br />

ieder geval een model voor de consument<br />

uitgebracht waarbij de kosten per afdruk<br />

belangrijk naar beneden gaan.<br />

Ik heb het over de HP 8500A en als u het<br />

plaatje bekijkt dan is te zien dat het ding<br />

een klassiek uiterlijk heeft en ook een<br />

klassiek gewicht want hij weegt meer dan<br />

twaalf kilo. Ik heb daar geen problemen<br />

mee. De 8500 is van het ‘all in one type’ en<br />

dus niet alleen een zwart-wit- en kleurenprinter.<br />

Wel een comfortabele want in het<br />

44 45

magazijn past een half pak A4 en met 250<br />

vellen per keer kan ik heel goed leven.<br />

De mogelijkheid tot tweezijdig afdrukken<br />

bevalt me zeer. Behalve een magazijn<br />

heeft de printer in het deksel ook een<br />

documentfeeder die op drie manieren nut<br />

heeft. Uiteraard functioneert de 8500 ook<br />

als kopieerapparaat en fax. Dan is een<br />

documentfeeder in veel gevallen handiger<br />

dan de ook aanwezige mogelijkheid het<br />

deksel even op te tillen.<br />

De 8500 A dient echter ook als scanner.<br />

Dat is heel handig om een aantal vellen te<br />

scannen, door de OCR-software te halen<br />

en de ingevoerde vellen vervolgens verder<br />

te bewerken in de tekstverwerker. ReadIris<br />

12, de scansoftware die ik gebruik, herkende<br />

de 8500 meteen als combinatie en<br />

het was instellen en draaien.<br />

Hoewel er uiteraard een ethernetaansluiting<br />

aan zit, werkt het ook allemaal<br />

prima in een draadloze omgeving. Naast<br />

de genoemde functies werkt het apparaat<br />

meteen als fax.<br />

Bijzonder is dat er een functie inzit<br />

waarmee je met deze printer kunt afdrukken<br />

als je bijvoorbeeld in de trein van<br />

Leeuwarden naar Gouda vanaf je iPAD wilt<br />

afdrukken. Velen van ons hebben inmiddels<br />

een tablet waarop Pages is geïnstalleerd.<br />

Als je de printer hebt geïnstalleerd,<br />

en dat doe je gewoon vanaf een keuzemenu<br />

op de printer zelf, dan kun je je<br />

registreren bij HP. Daarna krijg je een<br />

emailadres in de vorm naam@hpxxxx.<br />

Middels dit adres drukt de printer het stuk<br />

af dat in de trein op je iPad is gemaakt.<br />

Dat geldt ook voor de iPhone.<br />

Het enige nadeel aan deze printer is dat<br />

hij heel lang moet opstarten als de stroom<br />

een keer is uitgevallen dan wel als je hem<br />

voor de eerste keer installeert. Het tempo<br />

van afdrukken, ook van kleur, kopiëren en<br />

scannen is echter hoog en door de cartridges<br />

niet meer zo duur te laten zijn is dit<br />

een prima ding voor thuis maar ook voor<br />

een klein kantoor. De straatprijs is € 189.<br />

Het is zijn geld zeker waard. ■ ■ ■<br />

NIEUW, DEMO OF TWEEDEHANDS?<br />

In het kader van zijn project “OM&om”,<br />

zie KM 2009/1, kom ik regelmatig mensen<br />

tegen die niet alleen vragen wat ze<br />

met hun oude computer zullen doen.<br />

Heel vaak wordt er toch gekeken naar<br />

een vervangende computer. De vraag<br />

is dan: zal ik nieuw kopen of tweedehands.<br />

Er is ook nog een alternatief: een<br />

machine die in de winkel is gebruikt als<br />

demonstratiemodel. In dit artikel ga ik<br />

op de diverse aspecten in.<br />

“Geld, geld, geld en als ik het heb dat geld<br />

...” is een liedje dat aardig bezingt wat je<br />

allemaal met geld kunt doen. Vooral bij<br />

het aankopen van dingen, die je of niet<br />

echt nodig hebt of waarvan mensen met<br />

een modaal inkomen alleen maar kunnen<br />

dromen. Natuurlijk zijn er mensen,<br />

zoals in het liedje en heer Olie B. Bommel,<br />

waar geld geen rol speelt. Die kopen gewoon<br />

een nieuwe auto als de asbak vol is.<br />

Iemand vertelde mij eens dat hij “nooit de<br />

sores van een ander” kocht. Waarmee hij<br />

in ieder geval suggereerde dat mensen, die<br />

iets verkopen dat doen omdat het product<br />

aan kwaliteit heeft ingeboet. Bij tweedehands<br />

auto’s kan ik me daar wel iets bij<br />

voorstellen. Daarbij geldt natuurlijk ook<br />

nog eens dat die branche niet bepaald een<br />

betrouwbare reputatie heeft opgebouwd.<br />

Een andere branche waar nieuw gekocht<br />

wordt, hoewel het oude nog lang niet<br />

versleten is, is de mode. Nu het productenpakket<br />

van Apple eenzelfde soort<br />

ontwikkeling aan het doormaken is wordt<br />

de keuze voor een nieuw toestel er niet<br />

gemakkelijker op. Laten we daarom eens<br />

de verschillende aspecten onder de loep<br />

nemen.<br />

Eisen opgelegd door de werkzaamheden.<br />

Wie in een branche werkt waarbij het<br />

onderste uit de kan moet worden gehaald,<br />

zoals in de mediawereld, heeft belang bij<br />

een machine met de nieuwste snufjes<br />

en de hoogste prestaties. Niet voor niets<br />

heeft Apple voor dat segment de MacPro<br />

PAULUS VAN GALEN<br />

in het assortiment. Daar wordt dan ook<br />

een stevig bedrag voor neergeteld. Waarbij<br />

de kosten van de apparatuur slechts een<br />

deel zijn van de totale kosten. Want met<br />

de vervanging van apparatuur is vaak ook<br />

een opwaardering van de programmatuur<br />

gemoeid. Sommige mensen in die branche<br />

heb ik zelfs horen klagen dat Apple hen<br />

lijkt te vergeten. Dat was bij het ontbreken<br />

van een USB-3 insteekkaart. We weten nu<br />

dat Apple het over een andere boeg heeft<br />

gegooid met Thunderbolt. Het zal duidelijk<br />

zijn dat, als een dergelijk bureau zijn<br />

MacPro, of vroeger zijn PowerMac G5 vervangt,<br />

dat niets met een mindere kwaliteit<br />

van de machine zelf te maken heeft.<br />

Omgevingsaspecten<br />

Als overwogen wordt een machine te vervangen<br />

spelen niet zelden de omgevingsaspecten<br />

een rol. Hoeveel mensen mij daar<br />

op gewezen hebben weet ik niet meer. De<br />

PowerMacs, in het bijzonder het G4 model,<br />

staan niet bekend om het lage geluidsniveau<br />

dat ze bereiken. Als zo’n machine<br />

niet meer gewenst wordt als gebruikersmachine,<br />

is er soms nog een mogelijkheid<br />

de machine in te zetten als server. In een<br />

hok waar je geen last hebt van het geluid.<br />

De machine blijft echter ruimte in beslag<br />

nemen, energie verbruiken en warmte<br />

produceren. Alleen al om die redenen vervangen<br />

bedrijven die machines door een<br />

nieuwe(re). Met name de MacMini scoorde<br />

daarbij in de afgelopen jaren.<br />

OS kan niet meer mee<br />

In heel veel situaties is het, zeker voor bedrijven<br />

maar ook voor particulieren, niet<br />

acceptabel dat het besturingssysteem niet<br />

verder kan worden opgewaardeerd. Apple<br />

heeft standaard een beleid dat op een<br />

gegeven moment er geen updates meer<br />

komen voor een systeem. Een belangrijk<br />

element is daarbij beveiliging! Op dit<br />

moment is het oudste systeem waarvan<br />

nog updates verschijnen Leopard ofwel<br />

46 47

Mac OS 10.5. Voor het iets oudere Tiger<br />

(Mac OS 10.4) komen dus al geruime tijd<br />

geen updates meer. Een van de gevolgen<br />

hiervan is dat het Aangifteprogramma van<br />

De Belastingsdienst sinds 2011 niet meer<br />

bruikbaar is onder Tiger.<br />

Het aanbod in de markt.<br />

Het kopen van een tweedehands machine<br />

kan via verschillende kanalen. Een mogelijkheid<br />

is rechtstreeks van een bedrijf<br />

te kopen dat een machine van de hand<br />

doet. Inmiddels geldt echter dat ook in<br />

deze branche het verschijnsel “inruil” zijn<br />

intrede heeft gedaan. Bedrijven kopen een<br />

nieuwe (serie) machine(s) en de leverancier/dealer<br />

neemt de oude, mits nog<br />

redelijk verkoopbaar, in. Machines, die op<br />

deze wijze worden aangeboden zullen als<br />

regel ook met een garantietermijn worden<br />

verkocht.<br />

Zoals met alle artikelen zijn er mogelijkheden<br />

via internet iets te kopen.<br />

Als men Googled op: “tweedehands macs”<br />

krijgt men een flink aantal hits te zien.<br />

Als eerste komt <br />

in beeld.<br />

Dagelijks worden tussen de tien en dertig<br />

artikelen aangeboden. Zowel door particulieren<br />

als door handelaren. De site wordt<br />

gesponsord door een aantal bedrijven dat<br />

apart wordt vermeld en een eigen aanbod<br />

heeft. Doordat het aanbod ook binnen<br />

eenzelfde categorie groot is, is er een goed<br />

idee te vormen wat iets mag kosten. De<br />

meeste aanbieders houden daar waarschijnlijk<br />

ook rekening mee in hun vraagprijs.<br />

Mijn ervaring is dat er over de prijs<br />

bijna altijd te onderhandelen is.<br />

Toch is het ook verstandig, vooral wegens<br />

de zeer goede zoekfuncties, om naar<br />

<br />

te gaan. In<br />

aantallen advertenties voeren zij het veld<br />

natuurlijk aan met een kleine duizend<br />

desktops, meer dan achthonderd laptops<br />

en ruim drieduizend advertenties met onderdelen<br />

en toebehoren alleen voor Apple.<br />

Daarnaast inmiddels meer dan twaalfhonderd<br />

iPads. (N.B. Alle getallen ten tijde van<br />

het schrijven van dit artikel.)<br />

Als derde website zou ik willen noemen:<br />

http://www.tweedehands.nl/computergame-consoles/computersystemen/applesystemen/.<br />

Die lijkt, qua opzet, sterk op de<br />

website van marktplaats.<br />

Het forum waarop je terecht komt bij<br />

geeft een aantal tips om aan<br />

te denken voor je tot de aanschaf van een<br />

tweedehands Mac overgaat waarmee ik<br />

het overigens niet altijd eens ben,. Ook<br />

vinden we op dat forum een posting<br />

van ene Jos Vunderink de oprichter van<br />

die zich als concurrent<br />

van marktplaats.nl manifesteert.<br />

Geïnteresseerden moeten het allemaal<br />

zelf maar eens bekijken. Dan is er nog een<br />

website waar je de waarde van een Mac<br />

kunt laten berekenen op basis van de specificaties:<br />

.<br />

Volgens een bepaald forum zou mac2sell,<br />

dat een handelsmerk is van iets te hoog waarderen. Het<br />

is echter maar net wat je er allemaal bij<br />

krijgt en wat de conditie is waarin de machine<br />

verkeert. Zie het als een indicatie en<br />

ga in onderhandeling met de aanbieder.<br />

Een bijzondere situatie ontstaat als Apple<br />

net nieuwe modellen heeft geïntroduceerd<br />

of bepaalde modellen een upgrade heeft<br />

48 49

gegeven. Het beleid van Apple was tot<br />

nu toe dat ook resellers niet van te voren<br />

worden geïnformeerd over nieuwe modellen.<br />

Zij blijven dan ook altijd wel met een<br />

of enkele “oude” modellen zitten. Of met<br />

de machines die in de winkel hebben gestaan<br />

als demonstratiemodel. Die gaan in<br />

ieder geval met een aantrekkelijke korting<br />

de deur uit.<br />

Voorafgaande aan de realisatie van iCloud<br />

verscheen op 11 oktober de nieuwe iTunes<br />

versie 10.5, die via Software Update<br />

te downloaden is en die ik even aan u<br />

voorstel. Zoals gewoonlijk schreef onze<br />

webmaster dit nieuws al op de <strong>Klokhuis</strong><br />

website zodat niemand, voor wat dit betreft,<br />

hoefde te wachten op KM 29/4, maar<br />

daarin staan wel mijn eerste ervaringen.<br />

iTunes bewaart uw muziek- en tv-aankopen<br />

nu in iCloud en maakt ze beschikbaar<br />

op uw apparaten, overal en altijd, zonder<br />

extra kosten, d.m.v. automatische downloads.<br />

Koop muziek op een willekeurig<br />

apparaat of een willekeurige computer en<br />

er wordt automatisch een kopie naar uw<br />

Mac en iOS-apparaten gedownload.<br />

Maar let op: om toegang tot de Apple Wolk<br />

te krijgen moeten iPhone, iPad of iPod met<br />

iOS5 werken en de iMac met Mac OS X<br />

10.7.2 Lion. Alle Apple producten waarop<br />

geen iOS5 of Lion geïnstalleerd is spelen<br />

in dit spel niet mee. Omdat mijn iPod<br />

Touch kennelijk al te oud is en mijn Mac’s<br />

ITUNES IN THE CLOUD<br />

CORNELIS HEEREN<br />

Conclusies<br />

Als je niet perse het nieuwste van het<br />

nieuwste nodig hebt, maar wel iets<br />

waarmee je een jaar of drie tot vijf vooruit<br />

kunt, maak een lijstje met eisen en<br />

wensen en struin het veld af. Ook op de<br />

AppleDagen zijn vaak interessante koopjes<br />

te vinden. ■ ■ ■<br />

resp onder Tijger en SnoL werken, kan ik<br />

het Cloud effect helaas niet testen.<br />

Eerdere aankopen<br />

Interessant is ook de aankondiging dat<br />

met deze iTunesversie eerdere aankopen<br />

nogmaals gedownload kunnen worden.<br />

Theoretisch geldt dat voor muziek, tvprogramma’s,<br />

apps en boeken zonder<br />

extra kosten. Eerdere aankopen zijn echter<br />

mogelijk niet beschikbaar als ze zich niet<br />

langer in de iTunes Store bevinden<br />

Maar let op: Als je in het iTunes venster<br />

in de linker (bron) kolom onder Store op<br />

Aangeschaft klikt komen uw aankopen in<br />

beeld. Rechts onder staat er: ‘Download<br />

eerdere aankopen’. Als je er op klikt<br />

komt er een venster<br />

waarin (alleen) alle<br />

aangekochte Apps en<br />

Boeken bekeken en<br />

nogmaals gedownload<br />

kunnen worden.<br />

Van muziek geen spoor, terwijl de laatste<br />

door mij gekochte CD echt nog wel in de<br />

iTunes Store te koop is. Misschien moet de<br />

Wolk hiervoor nog worden ingericht?<br />

Lion met iTunes 10.4<br />

Ongeveer gelijktijdig met Lion verscheen<br />

iTunes 10.4 die me onbehoorlijk liet<br />

schrikken. Omdat ik mijn ruime hoeveelheid<br />

muziek verdeelde had over verschillende<br />

iTunes bibliotheken op verschillende<br />

externe harddisks, was ik gewend een van<br />

deze bibliotheken te kiezen door iTunes<br />

op te starten met ingedrukte Optietoets<br />

en dan een iTunes Library op een van die<br />

externe harde schijven te kiezen.<br />

Oef, bibliotheken kwijt!<br />

Na invoering van Lion en iTunes 10.4 weigerde<br />

het laatste deel van dit mechanisme<br />

echter en kreeg ik hoogstens de mededeling<br />

dat de Library met een nieuwere<br />

iTunes-versie gemaakt was. Dit klopte<br />

echter van geen kant maar het programma<br />

bleef erbij dat ik alleen kon opstarten<br />

met de Bibliotheek die actief was geweest<br />

bij de overgang naar Lion. U begrijpt dat ik<br />

toen niet zo blij meer was met die Leeuw<br />

en naarstig op internet naar oplossingen<br />

begon te zoeken.<br />

Map selecteren maar niet openen<br />

Bij Apple support vond ik weliswaar niets<br />

specifieks over mijn probleem, maar uit<br />

een combinatie van andere problemen<br />

met andere oplossingen kreeg ik het idee<br />

om in het vervolg niet meer een iTunes<br />

Library te activeren maar om een van de<br />

betreffende iTunes mappen te selecteren<br />

(niet openen!) om daarna op de ‘Open’-<br />

knop te klikken. En zie: ik kon op deze<br />

wijze al mijn verschillende iTunes bibliotheken<br />

weer activeren.<br />

Hun naam en nummer verschijnen<br />

bovenin de iTunes balk zodat ik ook<br />

weer kan zien in welke bibliotheek ik me<br />

bevind.<br />

Om de terugkeer van mijn muziek te<br />

vieren activeerde ik alle bibliotheken een<br />

voor een en draaide uit al die libraries wat<br />

(feest)muziek. ■ ■ ■<br />

APPLEWORKS ➠<br />

➠ MAC OS LION<br />

HENK HORN<br />

Mac OS X Lion ondersteunt AppleWorks<br />

niet meer. Zie <strong>Klokhuis</strong> <strong>Magazine</strong> september<br />

2011, pagina 11.en MacFan nummer<br />

96, pagina 14/15<br />

Velen zullen AppleWorks-tekstbestanden/<br />

documenten hebben en willen behouden,<br />

en ook in Mac OS X 10 (Lion) nog<br />

kunnen lezen. Door de moderne ontwikkelingen<br />

kan dat niet meer. Een mogelijkheid<br />

om althans de inhoud van de<br />

AW-documenten te bewaren, is ze te<br />

‘vertalen’ naar iWork (Pages en Numbers)<br />

en naar Bento. Tóch zijn er in Lion mogelijkheden<br />

voor de overdracht van AWtekstbestanden<br />

naar Pages zonder aanwezigheid<br />

van AppleWorks 6.app.<br />

Eerst de overdracht van AWtekstbestanden/-documenten<br />

naar Pages<br />

in Mac OS X 10.4 en 10.6. Er zijn drie leeftijdsgroepen<br />

in AppleWorks: nieuw, oud<br />

en stokoud.<br />

Hieronder de mogelijkheden van ‘vertaling’<br />

van AW-tekst naar Pages. Dit geldt<br />

voor Mac OS X 10.4.11 (PPC) en Mac OS<br />

X 10.6.8 (Intel) omdat zij AppleWorks<br />

ondersteunen.<br />

Het AW-document op Pages in Dock laten<br />

vallen: wordt al of niet geopend in Pages.<br />

Nieuw: Wordt wel geopend, bewaar dan<br />

het Pages-document. Dit was dan een<br />

‘nieuw’ AW-document.<br />

Oud: Wordt niet geopend en een venster<br />

zegt: “Importfout Het document is<br />

aangemaakt met een niet-ondersteunde<br />

versie van AppleWorks.” Dit is een oud<br />

AW-document.<br />

Open het AW-document en er verschijnt<br />

een venster met het bericht: “Dit document<br />

is gemaakt met een eerdere versie<br />

van ‘AppleWorks’. Er wordt een kopie<br />

50 51

geopend en aan de bestandsnaam wordt<br />

’[v6.0]’ toegevoegd.” Dit geopende document<br />

bewaren en het kan op Pages in het<br />

Dock<br />

geopend worden, zoals in 1. Dit was een<br />

‘oud’ Aw-document dat eerst bijgewerkt<br />

moest worden naar de nieuwste AWversie.<br />

Eventueel kan de notatie ‘[6.0]’ gewist<br />

worden.<br />

Stokoud<br />

Als het AW-document niet geopend kan<br />

worden volgens 1. of 2. is het ‘stokoud’.<br />

Het bericht luidt dan: “Er heeft zich een<br />

I/O-fout voorgedaan.“ Verschijnt dit bericht<br />

dan kan het document met behulp<br />

van de Teksteditor geopend worden.<br />

Selecteer het leesbare deel en kopieer dat<br />

naar Pages.<br />

Mac OS X 10.7.1 (Lion), dat AppleWorks<br />

niet ondersteunt:<br />

Een nieuw AW-tekstdocument kan door<br />

het laten vallen op Pages als Pagesdocument<br />

geopend worden.<br />

Een oud AW-document geeft na het vallen<br />

op Pages de opmerking “I/0-fout”. Je moet<br />

dit oude document op Teksteditor laten<br />

vallen en dan de inhoud in Pages plakken.<br />

Een stokoud AW-document - ook I/O-fout<br />

- op dezelfde wijze behandelen als een<br />

‘oud’ AW-document.<br />

vanaf vallen. In Pages kan geen tekendocument<br />

geopend worden. Kopiëren en<br />

plakken dan? Als je alle objecten tegelijk<br />

selecteert, kopieert en plakt<br />

in een Pages-document wordt het één<br />

groot blok waarmee je niets kunt doen.<br />

Elk object moet apart overgebracht<br />

worden.<br />

Dit zal ook zo zijn met de schetsen.<br />

Wat Numbers betreft kan een AWspreadsheet<br />

rechtstreeks naar Numbers<br />

overgebracht worden, maar in de linker<br />

bovenhoek kan komen te staan:<br />

“Geïmporteerde AppleWorks-gegevens”<br />

(hetgeen eenvoudig te verwijderen is-<br />

Red.). Als men dat niet wil kan ook de inhoud<br />

van de AW-spreadsheet gekopieerd<br />

en geplakt worden in Numbers.<br />

AW-databasegegevens kunnen niet rechtstreeks<br />

overgezet worden naar Bento. Hier<br />

moet de inhoud overgebracht worden<br />

door kopiëren en plakken. Doe dit vóór de<br />

overstap naar MAC OS X 10.7. ■ ■ ■<br />

APPLEWORKS ➠<br />

➠ BENTO &<br />

FILEMAKER PRO<br />

CORNELIS HEEREN<br />

Als aanvulling op het artikel van Henk<br />

Horn over de conversiemogelijkheden<br />

van AppleWorks bestanden wordt in het<br />

volgende een (andere) methode beschreven<br />

om met name AppleWorks databasebestanden<br />

naar Bento of FileMaker Pro te<br />

converteren.<br />

Deze methode gaat ervan uit dat er (nog)<br />

niet onder Lion gewerkt wordt en dat we<br />

de laatste NL versie van AppleWorks (dit is<br />

6.2.9) toepassen.<br />

2. Geef het bestand een passende naam<br />

(hier TEST), kies als bestandstype ASCIItekst<br />

en zet als extensie TSV achter de<br />

bestandsnaam.<br />

3. Zet het geheel voorlopig op het bureaublad<br />

door op Bewaar te klikken.<br />

Opmerking<br />

AppleWorks schrijft extensies met hoofdletters<br />

weg (als je het met kleine letters<br />

doet denkt de Mac dat het een AppleScript<br />

is). Bento daarentegen herkent die hoofdletter<br />

extensies niet en dus is de volgende<br />

tussenstap nodig:<br />

Selecteer het weggeschreven bestand<br />

en gebruik bijv. de toetscombinatie<br />

Command + I om het Info venster op te<br />

roepen.<br />

Ga naar de Naam- en Extensierubriek<br />

en open die. Vervang de extensie TSV<br />

door tsv en sluit het Infovenster. Als<br />

uw AppleWorks niet in staat blijkt om<br />

in ASCII-tekst te exporteren is de applicatie<br />

AppleWorks wellicht buiten de<br />

AppleWorksmap geraakt en kan dan niet<br />

de nodige translators vinden. Zaak om<br />

AppleWorks weer op zijn plaats te zetten<br />

en opnieuw te proberen.<br />

ren AppleWorks.tsv bestand en klik op<br />

Importeer.<br />

Hoewel Bento alle records importeert<br />

neemt het niet automatisch ook de namen<br />

van de velden over. Deze verschijnen links<br />

onder in het Bentoscherm en als je dubbel<br />

op een veldnaam klikt komt er een ‘Veld<br />

Tekst bewerken’ venster, waarin je de<br />

naam kunt veranderen.<br />

Opmerking<br />

Om de AppleWorks database naar een<br />

FileMaker Pro bestand te converteren handelt<br />

men hetzelfde als bij Bento.<br />

Start FileMaker Pro. Kies uit het Filemenu<br />

de optie New database en geef die een<br />

passende naam. Kies uit het Filemenu<br />

de optie Import records en daarvan File.<br />

Navigeer naar en selecteer de te converteren<br />

AppleWorks database. Kies<br />

Importeren. Daarna de veldnamen herstellen<br />

zoals bij Bento.<br />

Bovenstaande methode lijkt misschien<br />

nogal bewerkelijk omdat ik het stap voor<br />

stap beschreef, maar is in feite niet zo ingewikkeld.<br />

Ik testte het met een kleine database<br />

maar de winst zit hem natuurlijk in<br />

AppleWorks databases met veel records.<br />

Ook hier geldt dat de conversie niet op alle<br />

AppleWorks databases hoeft te worden<br />

toegepast maar uitsluitend op degene die<br />

je nog verder wil gebruiken, hetgeen ‘management<br />

by exception’ genoemd wordt.<br />

■ ■ ■<br />

En hoe zit het met het AWtekendocument?<br />

Laat je zo’n document op<br />

Pages vallen, dan zal het er even snel weer<br />

1. In AppleWorks open het bestand en kies<br />

uit het Archiefmenu de optie Bewaar als.<br />

Start Bento en kies uit het Bestandmenu<br />

de optie Importeren; kies het te converte-<br />

52 53

MIGRATIE VANUIT PC NAAR LION<br />

Vanaf Mac OS X 10.7 biedt Apple de mogelijkheid<br />

de belangrijkste gegevens van een<br />

PC via het netwerk over te zetten naar een<br />

Mac. Dit noemen we migreren. Bij deze<br />

zogenaamde ‘migratie’ zijn de volgende<br />

zaken noodzakelijk: U moet beschikken<br />

over een PC met minimaal Windows XP<br />

met Service Pack 3, een werkende netwerkaansluiting<br />

en aan de Mac kant:<br />

minimaal Mac OS X 10.7.<br />

Bij deze migratie wordt vanuit Windows<br />

onder andere de volgende zaken overgezet<br />

naar de Mac: De IMAP en POP account van<br />

outlook, outlook express, windows mail<br />

en windows Live. De contactpersonen<br />

van outlook en outlook express. Outlook<br />

agenda’s in iCal. De Itunes bibliotheek;<br />

op gehuurde zaken na. Thuismappen en<br />

de inhoud ervan. De bladwijzers van IE,<br />

Safari en Firefox. Wat eenvoudige gebruikersinstellingen<br />

zoals bureaublad en<br />

taalinstellingen.<br />

Internet verwijzingen<br />

Internet verwijzing 1 {http://support.<br />

apple.com/kb/HT4796?viewlocale=nl_NL}<br />

Instructies bij migratie.<br />

Internet verwijzing 2 {http://support.<br />

apple.com/kb/DL1415?viewlocale=nl_NL}<br />

Downloadt het programma op de PC.<br />

Voorbereidingen<br />

U dient er eerst voor te zorgen dat de<br />

twee computers zich in hetzelfde netwerk<br />

bevinden. Daarnaast dient u automatische<br />

updates van windows uit te schakelen:<br />

het kan het migratieproces verstoren. Zorg<br />

ervoor dat u in beheerders-account van<br />

de Mac bent ingelogd: dat is het eerste account<br />

dat werd gemaakt op de Mac.<br />

Om deze migratie te kunnen gebruiken is<br />

software van Apple noodzakelijk op uw<br />

MARCEL BOS<br />

PC. Download daarom van {zie internet<br />

verwijzing 2} het programma en installeer<br />

het. Daarna: start het programma vanuit<br />

het start menu.<br />

Klik op “ga door” om verder te gaan.<br />

Windows migratie assistent wacht nu<br />

totdat u de migratie-assistent op de Mac<br />

kant start.<br />

Er zijn nu 2 mogelijkheden:<br />

1) U ziet de migratieassistent verschijnen<br />

als u voor het eerst uw Mac opstart (u<br />

heeft hem net nieuw uitgepakt!).<br />

2) U start vanuit de map hulpprogramma’s<br />

de migratieassistent.<br />

In dit voorbeeld hebben wij gekozen voor<br />

optie 2<br />

Werkwijze<br />

Na het starten van de migratie-assistent<br />

op de Mac, zal een dialoog venster u vragen<br />

om een keuze te maken: Gaat het om<br />

migreren van gegevens vanuit een andere<br />

PC/Mac naar deze hier, of, gaat het om mi-<br />

greren van gegeven naar een andere Mac.<br />

Omdat wij gegevens vanuit een andere PC<br />

naar hier willen kopiëren kiezen we voor<br />

optie 1.<br />

Voer de naam van het wachtwoorden of<br />

beheerder in als hierom wordt gevraagd.<br />

Selecteer de migratie-methode: kopiëren<br />

van andere Mac of PC, of, vanaf een time-<br />

Machine reservekopie. Wij kiezen voor<br />

optie 1<br />

en kiezen erna voor ‘Ga door’. Uw PC dient<br />

nu te verschijnen, klik erop en wacht tot<br />

de toegangscode verschijnt die zal worden<br />

weergegeven op uw Mac. Ga naar<br />

uw PC: Als het goed is ziet u dezelfde<br />

toegangscode<br />

verschijnen op uw PC. Kies op uw PC voor<br />

‘volgende’ als dat zo is.<br />

De Mac zal nu de PC onderzoeken wat hij<br />

zal kunnen migreren. Nadat het onderzoek<br />

is voltooid (afhankelijk van de snelheid<br />

en hoeveelheid gegevens op uw PC),<br />

verschijnt een lijst met onderdelen die<br />

kunnen worden gemigreerd.<br />

Kies die onderdelen waarvan u wilt dat ze<br />

worden gemigreerd en kies voor ‘Ga Door’.<br />

Zowel op de windows PC als op de Mac<br />

zult u een voortgangsbalk zien van de<br />

migratie. Zodra de migratie is uitgevoerd,<br />

kunt op de uw Mac inloggen met het account<br />

dat u voorheen op uw PC had.<br />

In de praktijk blijkt dat de migratie niet<br />

vlekkeloos verloopt. Weliswaar leek het<br />

erop dat alle nummers vanuit de iTunes<br />

bibliotheek werden gekopieerd: immers de<br />

iTunes zat vol met liedjes. Maar alle liedjes<br />

hadden een uitroepteken vooraf, wat betekent<br />

dat de feitelijke MP3 niet in de Finder<br />

zijn meeverhuisd. Wij zijn er helaas nog<br />

niet achter waarom dit zo is. Natuurlijk<br />

kunt u ervoor kiezen dit achteraf te doen<br />

via de Finder, maar dat doet tamelijk veel<br />

afbreuk aan de migratie-assistent.. ■ ■ ■<br />

54 55

SnoL EN LION BIJTEN ELKAAR NIET<br />

Na de installatie van Lion ontdekten we dat<br />

een aantal geliefde en veelgebruikte programma’s<br />

onder Lion niet meer werkten.<br />

Er zijn mensen die zo gewend zijn om alles<br />

in AppleWorks te doen, dat ze daarom niet<br />

bepaald weglopen met Lion.<br />

Om het gearchiveerde AppleWorks materiaal<br />

in andere vormen weer zicht- en bruikbaar<br />

te maken zijn er gelukkig conversiemethoden<br />

zoals hiervoor beschreven.<br />

Met twee Mac’s<br />

In vorige edities van het <strong>Klokhuis</strong> <strong>Magazine</strong><br />

is hier en daar ook al aandacht besteed aan<br />

de overgang van AppleWorks naar andere,<br />

modernere applicaties die er in voldoende<br />

mate zijn, maar ik kan me desondanks<br />

voorstellen dat er AppleWorksgebruikers<br />

zijn die graag met Lion èn AppleWorks verder<br />

willen. Dat kan bijvoorbeeld met twee<br />

Mac’s waarvan de ene onder Lion en de<br />

andere nog onder SnoL werkt.<br />

Met één Mac<br />

Met één Mac kan het nog eenvoudiger door<br />

een extra externe harddisk aan te koppelen<br />

en daarop SnoL te installeren. Als je er<br />

geen bezwaar tegen hebt om een keer extra<br />

op te starten om een ander Mac OS X te<br />

activeren dan kan je op die manier alle door<br />

Lion verbannen applicaties op die externe<br />

SnoLschijf installeren en er zonder pijn<br />

mee voortgaan, totdat je onder Lion een<br />

perfecte vervanging vindt. Voor wie het nog<br />

niet meteen begrepen heeft: SnoL staat voor<br />

Snow Leopard!<br />

GUID partitietabel<br />

Bij de uitvoering van dit plan ondervond<br />

ik dat zo’n externe harddisk eerst van een<br />

GUID partitietabel voorzien moet worden.<br />

Dit lukt (alleen maar) door te partitioneren,<br />

waarbij de eventuele inhoud van de harde<br />

schijf verloren gaat.<br />

CORNELIS HEEREN<br />

Start het Schijfhulpprogramma uit de<br />

map Hulpprogramma’s op.<br />

Partitioneer een nieuw of geleegd<br />

volume met behulp van het<br />

Schijfhulpprogramma. Kies bij de partitie<br />

uit de Opties de GUID Partitietabel die<br />

past bij het gebruik als opstartschijf van<br />

een Intel Mac.<br />

Hiermee is de gemaakte partitie dan geschikt<br />

om SnoL op te installeren.<br />

Installeren.<br />

Start op van de SnoL installatie DVD, kies<br />

de voertaal en wijs de gemaakte partitie<br />

aan als doelschijf waarop SnoL geïnstalleerd<br />

wordt. Let wel: als je de DVD onder<br />

Lion laadt en dan de installknop activeert,<br />

weigert Lion mee te werken, dus dat niet<br />

doen.<br />

Na een geslaagde installatie is het zaak<br />

[vervolg van “Voor de Leeuwen”, pagina 19]<br />

Ik savede het foute bestand<br />

als “KM257-fout” en opende<br />

KM256. Nummering verdwenen.<br />

Ik tikte achter dit<br />

bestand ook ‘fout’ en ging<br />

terug naar KM257 waarin<br />

alles nog goed was. Er waren<br />

slechts twee stapjes<br />

werk verloren.<br />

Voor bewerkelijke opdrachten<br />

heb je voldoende schijfruimte<br />

nodig. Liefst ook<br />

op een externe harddisk<br />

die je niet permanent aan<br />

de computer laat hangen.<br />

Koppel hem los als je klaar<br />

bent met backuppen. Zelfs<br />

een op zich onschuldige<br />

stroomstoring kan harde<br />

schijven beschadigen. Dit<br />

gebeurt gewoonlijk als de<br />

schijf leest of schrijft wanneer<br />

de stroom wegvalt.<br />

Van stroomstoring naar<br />

bliksem is maar een<br />

kleine gedachtensprong.<br />

Blikseminslag kan elke<br />

harde schijf die met de<br />

computer verbonden is<br />

vernielen. Bij onweer is het<br />

niet voldoende de computer<br />

uit te zetten. Je moet de<br />

netsnoeren van computer<br />

en alle aangesloten apparaten<br />

uit de stopcontacten<br />

halen. Er zijn nog altijd<br />

mensen die dit niet weten.<br />

Bliksem treft niet alleen<br />

dat ene huis waar hij is<br />

ingeslagen, maar het hele<br />

netwerk in de buurt.<br />

Met gemak kun je tientallen<br />

bestanden hebben<br />

opgeslagen tijdens een<br />

grote klus. Als ze erg veel<br />

ruimte beslaan kunnen de<br />

oudste natuurlijk worden<br />

gecomprimeerd. Gooi niks<br />

weg voordat de opdracht<br />

veilig bij de opdrachtgever<br />

is aangekomen.<br />

Dezelfde manier van dikwijls<br />

saven in opeenvolgende<br />

files kan even nuttig<br />

zijn voor mensen die<br />

schrijven, websites of films<br />

maken, foto’s bewerken en<br />

dergelijke.<br />

Wat het werken met onbekende<br />

programma’s<br />

betreft, gewoon durven en<br />

doen! Eerdere systemen<br />

dan Mac OS X raakten<br />

om alle niet-Lion applicaties naar de<br />

SnoLomgeving te verhuizen en daar te<br />

gaan gebruiken.<br />

Keuze Lion of SnoL<br />

Hou bij het starten van de Mac de Optie<br />

toets ingedrukt en maak een keuze uit<br />

de aangeboden opstartschijven. Om na<br />

afloop weer terug te gaan naar een andere<br />

opstartschijf kies je Herstart en houd de<br />

Optietoets weer ingedrukt om weer te<br />

kunnen kiezen. ■ ■ ■<br />

makkelijk van slag, maar<br />

het huidige Mac OS X is<br />

behoorlijk foolproof. Ook<br />

hier geldt dat bij dikwijls<br />

saven, je maar weinig<br />

werk kunt verliezen als de<br />

applicatie er door onhandig<br />

gebruik uitklapt.<br />

Blijft een programma bokken,<br />

save dan je werk, sluit<br />

het programma af en start<br />

het opnieuw. Herstart desnoods<br />

je hele computer<br />

om overvolle geheugenplekken<br />

weer leeg te krijgen.<br />

Dit lost vaak fouten<br />

op.<br />

Hoe dan ook, door onhandig<br />

gebruik van de<br />

software gaat de hardware<br />

zelden kapot.<br />

Bij onweer is het<br />

niet voldoende de<br />

computer uit te zetten.<br />

Alle stekkers, ook van<br />

harde schijven, printers<br />

en dergelijke, moeten uit<br />

de stopcontacten. Er zijn<br />

nog altijd mensen die dit<br />

niet beseffen.<br />

56 57

KLOKHUIS<br />

KLOKHUIS HELPDESK<br />

KLOKHUIS<br />

COMPUTERBOEKEN BESTELLEN<br />

A<br />

ls u ons per e-mail een probleem<br />

voorlegt, vermeld dan<br />

vooral het type Mac dat u gebruikt,<br />

hoeveel RAM-geheugen de machine<br />

heeft en onder welk Mac OS u werkt.<br />

Idem voor iPo/ads, iPhones en iOS.<br />

U kunt deze gegevens vinden door links<br />

bovenin de menubalk het Apple’tje<br />

ingedrukt te houden en uit het menu<br />

dat verschijnt “Over deze Mac” te kiezen.<br />

Complexe problemen ontvangen we<br />

liefst per e-mail.<br />

helpdesk@klokhuis.nl<br />

Om de grote stroom vragen die via<br />

e-mail bij Stichting <strong>Klokhuis</strong> binnenkomen<br />

goed te behandelen gebruiken<br />

we een “ticketsysteem”. Alle verzoeken<br />

aan helpdesk@klokhuis.nl krijgen een<br />

volgnummer en worden vastgelegd in<br />

een database. Ze worden in volgorde van<br />

binnenkomst afgehandeld en de status<br />

ervan wordt bijgehouden. Elke donateur<br />

kan vragen per e-mail sturen naar helpdesk@klokhuis.nl.<br />

Vermeld hierbij ook<br />

uw donateursnummer en zoveel mogelijk<br />

gegevens die voor het oplossen van<br />

het probleem van belang zijn.<br />

Telefoon 015-2620059<br />

Mocht e-mailen niet (meer) lukken, dan<br />

kunt u de <strong>Klokhuis</strong> Helpdesk telefonisch<br />

bereiken. Spreek uw probleem in de<br />

voicemail en vermeld behalve uw telefoonnummer<br />

(geen mobiel!) ook de dag<br />

en het tijdstip waarop u het beste kunt<br />

worden teruggebeld. Geef s.v.p. ook uw<br />

donateursnummer op. Gewoonlijk<br />

wordt u binnen 24 uur teruggebeld.<br />

Het probleem met mobiele telefoons is<br />

dat de kosten veel hoger zijn en dat bij<br />

lange gesprekken de batterijen nog wel<br />

eens leeg willen raken.<br />

<strong>Klokhuis</strong>forum<br />

Zijn uw vragen aan de gehele<br />

Macgemeenschap gericht, zoals aanbieden<br />

van of vragen naar hard- en<br />

software, handleidingen, drivers e.d., zet<br />

uw vragen dan op het <strong>Klokhuis</strong>forum,<br />

te bereiken op http://www.klokhuis.nl/<br />

forum/<br />

Updates van Apple<br />

Met enige regelmaat komen er<br />

updates voor Mac OS en Appleapplicaties<br />

beschikbaar, waaronder ook<br />

“security-updates”.<br />

Sommige zijn zo omvangrijk dat gebruikers<br />

zonder een snelle internetverbinding<br />

als ADSL of kabel nauwelijks in<br />

staat zijn deze te downloaden en installeren.<br />

<strong>Klokhuis</strong> mag deze Applesoftware<br />

niet distribueren via cd-rom, maar als u<br />

een legaal Mac OS gebruikt mag u deze<br />

updates downloaden en kopiëren voor<br />

eigen gebruik<br />

.<br />

Om donateurs zonder snelle internetverbindingen<br />

te help bieden wij hen<br />

op de AppleDagen aan van ons snelle<br />

netwerk gebruik te maken. Daar kunt u<br />

de updates downloaden en op een meegebrachte<br />

harddisk (iPod) of lege cd (aan<br />

de <strong>Klokhuis</strong>balie te koop) te zetten voor<br />

eigen gebruik. Gezien de beperkte capaciteit<br />

geldt deze service uitsluitend voor<br />

donateurs.<br />

Vergroot uw kennis, èn steun<br />

Stichting <strong>Klokhuis</strong> door bij ons uw<br />

Nederlandstalige boeken te bestellen Prijzen<br />

zijn inclusief BTW.<br />

Thuisbezorgd of afgehaald op de AppleDag .<br />

http://www.klokhuis.nl/boeken-bestellen/<br />

TITEL AUTEUR PRIJS<br />

Steve Jobs de Biografie Walter Isaacson 25,00<br />

Aan de slag met iMovie 09 Rina Jans (MacMiep) 12,95<br />

Aan de slag met iPhoto 09 Rina Jans (MacMiep) 12,95<br />

Aan de slag met Mac Snow Leopard Rina Jans (MacMiep) 14,95<br />

Aan de slag met Mac Lion Rina Jans (MacMiep) 15,95<br />

iPhone 4S Hei & v.Groenewoud 14,95<br />

Het iPhone 4 boek Scott Kelby 19,95<br />

Apps maken voor de iPhone Koen Pijnenburg 19,95<br />

iPad Hei & v.Groenewoud 14,95<br />

Het iPad2 boek Hei & v. Groenewoud 19,95<br />

Mac OSX Snow Leopard Hei & v.Groenewoud 19,95<br />

Mac OSX Lion Hei & v.Groenewoud 20,95<br />

Aan de slag met Office 2011 Mac Hollander 14,95<br />

Office 2011 voor de Mac Hollander 24,95<br />

Toetscombinaties voor de Mac Hei & v.Groenewoud 4,95<br />

Het kleine Mac boekje Coen Remmelts 14,95<br />

iWork 09 Hollander & Hollander 19,95<br />

iMovie 09 Coen Remmelts 14,95<br />

iLife 11 Hollander 19,95<br />

iPhoto 11 Hollander 14,95<br />

iMovie 11 Coen Remmelts 14,95<br />

Snow Leopard Snel op weg Maria Langer 44,95<br />

Aperture 3 Johan Elzinga 19,95<br />

Van PC naar de Mac Jeroen Horlings 19,95<br />

Final Cut Pro & Express(incl DVD) v.d.Hoeven 29,95<br />

Final Cut Pro X (incl DVD) v.d.Hoeven 29,95<br />

Photoshop CS in 10 min. Hendriks 14,95<br />

Adobe Photoshop Lightroom 3 Elzenga 19,95<br />

Digitale fotografie voor Dummies King 32,95<br />

Photoshop CS5 De Basis Kerver 19,95<br />

InDesign CS4 De Basis Hollander 19,95<br />

58 59

Alle iPads + accessoires uit voorraad leverbaar!<br />

ADOBE CREATIVE SUITE 5.5<br />

Jaap Bijzerweg 20<br />

3446 CR Woerden<br />

T 0348 - 485 265<br />

info@mcpartners.nl<br />

www.mcpartners.nl<br />

McPArtners 0511 aangepast.indd 1<br />

9/30/11 11:10 AM

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!