l9clshg

Het risicobeginsel stelt wat dat betreft dat de intensiteit van een eventuele behandeling overeen
moet komen met het individuele risico op herhaling van het ongewenste gedrag; hoe hoger het
risico, hoe intensiever de behandeling. In het geval van een groot deel van de Top 600 geldt dat
deze intensiteit al vroeg zo hoog mogelijk moet zijn. Dit geldt met name voor jongeren met een
sterke oriëntatie op het criminele milieu (foute vrienden), met criminele gezinsleden en met tevens
een ongunstig psychologisch profiel en die al op jonge leeftijd opvallen in verband met het plegen
van gewelddadige delicten in groepsverband.
Een specifiek aandachtspunt is hierbij nog te benoemen. Het ‘stapelen van interventies’ zou moeten
worden voorkomen. Met name bij hoog risico jongeren (met comorbiditeit) moet stevig inzetten niet
worden verward met (te) veel inzetten. Mogelijk wordt hierdoor de afstemming met het specifieke
risico, de behoeften en kenmerken van de cliënt uit het oog verloren. Indien verschillende
interventies gelijktijdig worden ingezet wordt de kans vergroot dat jongeren faalervaringen opdoen
bij behandelingen die niet goed aansluiten op de problematiek. Een andere negatieve uitkomst is
dat de effectiviteit van behandelingen die wel goed aansluiten door stapeling van interventies
mogelijk worden verlaagd (e.g. Andrews & Bonta 2003; Marlowe, 2006).
Ondanks niet beschreven in de resultatensectie, was het algemene beeld dat naar voren kwam
tijdens het bestuderen van de dossiers dat het vóórkomen van problematiek progressief van aard
was; naarmate de Top 600 cliënten ouder werden, werden meer risicofactoren zichtbaar en werd
daarmee ook de spreiding over verschillende domeinen hoger. Dit werpt de vraag op in welke mate
al in een vroegtijdig stadium intensief geïntervenieerd kan worden als criminogene factoren zich nog
niet daadwerkelijk gemanifesteerd hebben. Een inventarisatie van enerzijds de leeftijd waarop
risicofactoren zich ‘openbaren’ en anderzijds specifieke combinaties van risicofactoren, gerelateerd
aan verdere escalatie van problematiek, per leeftijdsgroep kan bijdragen aan de juiste timing van
interventies met de gewenste intensiteit. Mogelijk kan worden ingezet op het uitvoeren van
herhaalde diagnostiek vanaf jonge leeftijd om ergere scheefgroei te voorkomen.
Ook rijst de vraag in welke mate bestaande interventies daadwerkelijk intensief zijn. Meer zicht op
de mate waarin op geïntegreerde wijze, rekening houdend met de belangrijkste krachten uit de
omgeving van het kind, wordt ingezet op het wegnemen van criminogene factoren kan bijdragen
aan het voorkomen dat jonge jongens een criminele carrière tegemoet gaan. Door monitoring van
de wijze waarop deze interventies door de jongeren doorlopen worden (Wat is de mate van noshows
bij ingezette interventies? Hoeveel jongens vallen vroegtijdig uit? Hoeveel maatregelen
worden teruggemeld naar de kinderrechter en welke consequenties worden hieraan verbonden?)
kan intensiteit en effectiviteit beter worden gewaarborgd.
Motivatie voor hulpverlening
Uit dit onderzoek is duidelijk geworden dat de Top 600 een rijk verleden in de jeugdzorg heeft.
Gemiddeld kwamen zij op hun 14 e in beeld bij jeugdzorg en zijn de meesten ruim 3 jaar begeleid,
onderzocht, getraind en gestraft (oa. Halt-afdoeningen, taak- en leerstraffen, jeugddetentie).
Bovendien vinden we in het onderzoek een reeks van factoren die kunnen verklaren waarom
hulpverlening niet of onvoldoende aansloeg. Weerstand tegen hulp c.q. de neiging om deze als
bemoeienis te beschouwen horen daarbij, alsmede het feit dat de jongeren niet doordrongen waren
van nut en noodzaak van deze hulp en zorg.
70