l9clshg

Veel meer Top 600 cliënten dan ‘boefjes’ kwamen ook al zelf tijdens hun jeugd in contact met politie
vanwege crimineel gedrag waarbij een geweldscomponent aanwezig was. Ook werden door de
minderjarige ‘toppers’ al zwaardere vormen van geweld gebruikt. Bovendien waren zij jonger ten
tijde van de eerste door hen gepleegde delicten.
Opvallend verder is dat meer Top 600 cliënten hun delicten voornamelijk in groepsverband
pleegden en dat, weliswaar een minderheid, maar desondanks wel veel meer Top 600 cliënten dan
Boefjes hun delicten pleegde onder invloed van middelen. Het ging hierbij dan om alcohol en/of
cannabis. Daarnaast werden door meer Top 600 cliënten relationele delicten gepleegd waarbij een
(vage) bekende het slachtoffer was. Mogelijk speelden wraakmotieven hierbij een rol. Een andere
verklaring hiervoor is het gegeven dat veel Top 600 cliënten zich mogelijk niet druk hoefden te
maken om ‘represailles’, gezien hun hoge mate van inbedding in overlastgevende jeugdgroepen /
criminele jeugdbendes, waartoe zij door de politie al werden geschaard.
Ondanks dat zowel bij de Top 600 cliënten als bij de Boefjes enorm veel opvoedingsproblematiek is
geconstateerd, werden ouders van de Top 600 vaker als pedagogisch onmachtig en/of onwelwillend
omschreven in de jeugdzorgdossiers. Dit wordt ook terug gezien in de bevinding dat meer Top 600
jongeren opgroeiden in een ‘abnormaal gezin’, waarmee hoofdzakelijk wordt bedoeld dat de ouderkind
hiërarchie en gezagsverhoudingen waren verstoord. Vaker dan bij de Boefjes waren lichamelijke
beperkingen van de ouder(s) een (gedeeltelijke) verklaring hiervoor. In veel gevallen gingen deze
hand in hand met een verlies van toezicht op en regie over het gedrag en functioneren van hun
zoons buitenshuis.
Naast het opvoedingsmilieu en het klimaat dat de omstandigheden waaronder de Top 600
opgroeide kenmerkten, zijn ook duidelijke verschillen tussen de Top 600 en de Boefjes
geconstateerd die wijzen op ernstiger problematiek in de ‘innerlijke belevingswereld’ van de
jongeren. Het algemene beeld dat naar voren komt is dat de Top 600 gedurende hun jeugd met
name een sociaal-emotionele achterstand had ontwikkeld. De Top 600 kan dan ook, in vergelijking
met de Boefjes, omschreven worden als een groep jongeren die al tijdens hun jeugd in een proces
van ‘mentale verharding’ waren beland. Concrete aanwijzingen hiervoor komen van psychologen en
psychiaters, die vaak ernstige tekortkomingen constateerden wat betreft de empathische vermogens
en de gewetensontwikkeling van de jongeren. Ook werden zij als snel geïrriteerd en krenkbaar
omschreven. In combinatie met de reeds vertoonde gedragsproblematiek (onder ander
impulscontrole- en agressieregulatieproblematiek, meeloopgedrag, spijbelen, delictgedrag) werd de
diagnose antisociale persoonlijkheidsstoornis (in ontwikkeling) vaker wel dan niet gesteld.
Ook opvallend is het grote verschil in aanwezig probleembesef- en inzicht tussen de Top 600 en de
Boefjes. Van slechts 3% van de Top 600 cliënten werd geconcludeerd dat zowel probleembesef als
probleeminzicht aanwezig was bij de jongere. Het opvallend gebrekkige probleembesef en –inzicht
van de Top 600 als groep biedt daarnaast een mogelijke verklaring waarom de Top 600 zich,
ondanks de ernst van de reeds aanwezige (gedrags)problematiek ook al vanaf jonge leeftijd zo
slecht begeleidbaar opstelde richting jeugdzorg en jeugdreclassering dan de Boefjes.
Zoals reeds eerder benoemd werd klinische (as-1) psychiatrische problematiek zowel bij de Top 600
als de Boefjes relatief weinig aangetroffen. Opvallend was dat meldingen van depressie en
depressieve symptomen vaker in de dossiers van de Boefjes werden genoemd. Naast de bevinding
64