l9clshg

cliënten in deze studie pleegde hun delicten voornamelijk in groepsverband (zie tabel 4.9). In tabel
4.11 worden deze cijfers op een andere manier weergegeven, zodat zij vergeleken kunnen worden
met de delictgeschiedenis van een groep van iets minder dan 1000 jongeren met een PIJ-maatregel
(zie ook bijlage 5).
Tabel 4.9 Delictgeschiedenis
Top 600
de Boefjes
Delictgeschiedenis n % n % p
Ooit vermogensdelict 192 96.5 212 72.1 ***
hoofdzakelijk zonder geweld 64 39.8 166 78.7 ***
hoofdzakelijk met geweld 97 60.2 45 21.3
Ooit geweldsdelict (hoogste score):
nee (0) 3 1.6 47 22.3 ***
ja; materiële schade (1) 2 1.1 15 7.1
ja; bedreiging met geweld (2) 34 18.2 47 22.3
ja: lichamelijk letsel, niet dodelijk (3) 144 77.0 102 48.3
ja: met dodelijke afloop (4) 4 2.1 - -
Ooit seksueel delict (hoogste score):
nee (0) 161 86.6 197 94.3 **
ja: slachtoffer jonger dan 16 (1) 15 8.1 12 5.7
ja: slachtoffer ouder dan 16 (2) 7 3.8 - -
ja: slachtoffer jonger en ouder dan 16 (3) 3 1.6 - -
Ooit brandstichting 23 12.1 16 7.6
Delicten hoofdzakelijk alleen of in groep
alleen 37 21.6 66 31.4 **
in groepsverband 134 78.4 144 68.6
* p < .05; ** p < .01; *** p < .001
4.5 Wat kenmerkt de opvoeding van de Top 600?
De Top 600 cliënten hebben vrijwel allemaal met elkaar gemeen dat de door hun vertoonde
gedragsproblemen zich reeds op jonge leeftijd manifesteerden. De FPJ maakt onderscheid tussen
de aanvang van probleemgedrag voor en na het twaalfde levensjaar. Gedragsproblematiek voor het
twaalfde jaar wordt als ernstiger beschouwd (in die zin dat onder andere een langere behandelduur
en een dieper ingesleten patroon van antisociaal gedrag wordt verondersteld). Het is daarmee dus
ook een indicatie voor verder geïnternaliseerd probleemgedrag. Een aanzienlijk aantal Top 600
cliënten (46%) vertoonde al op jonge leeftijd (voor 12 jaar) ernstige vormen van probleemgedrag. In
veel gevallen heeft dit geleid tot overplaatsingen naar speciaal onderwijs in verband met
gedragsproblematiek (ZMOK). Probleemgedrag dat plaats vindt na de overgang van de basisschool
naar de middelbare school werd gezien bij 54% van de cliënten.
Over specifieke oorzaken van dit gedrag kunnen geen uitspraken worden gedaan. Wel blijkt uit de
bestudeerde dossiers dat veel van de Top 600 cliënten zijn opgegroeid in problematische
thuissituaties. In de dossiers aangetroffen risicofactoren zijn divers, maar veelal terug te brengen tot
het ‘paraplubegrip’ pedagogische onmacht. De meest voorkomende risicofactoren die hieronder
32