l9clshg

Over het eerste punt (de kwaliteit van de dossiers) kan gezegd worden dat hiervoor een extra item is
opgenomen (‘overall kwaliteit dossier’), dat gescoord werd na bestuderen van het gehele dossiers.
Deze beoordeling is niet zozeer gestoeld op de mate waarin informatie voorhanden is, maar of een
dossiers compleet is. Dat wil zeggen, als er een vermelding wordt gedaan dat er in het verleden een
bepaald onderzoek bij de jongere is afgenomen, en het betreffende onderzoek is niet terug te
vinden in het dossier, dan gaat de kwaliteit van het dossier omlaag. In totaal is aan 164 dossiers van
Top 600 cliënten een cijfer toegekend, waarvan 41 dossiers (25%) als onvoldoende zijn beoordeeld.
Van de 295 bestudeerde ‘boefjes’ dossiers zijn 32 dossiers (11%) als onvoldoende beoordeeld.
Uit onderzoek is gebleken dat het gebruikte instrument, de FPJ, betrouwbaar en valide is in
onderzoek naar jongeren met een PIJ-maatregel of OTS (Brand & Van Heerde, 2004). Daarnaast
hebben de twee hoofdonderzoekers voor de start van het onderzoek een training in het gebruik van
de FPJ gevolgd bij de ontwikkelaar van de FPJ, werkzaam bij de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI).
Masterstudenten die als stagiair aan dit project hebben meegewerkt werden vervolgens door beide
onderzoekers getraind. Bovendien wordt, zoals in de volgende paragrafen wordt besproken, elk
item van de FPJ vergezeld van een beknopt scoringsprotocol. Ook voor de aanvullende items die
voor dit onderzoek werden samengesteld werd naar analogie van de originele handleiding van de
FPJ een vergelijkbaar scoringsprotocol opgesteld.
Het scoringsinstrument: FPJ
Het Forensisch Profiel Justitiële Jeugdigen (FPJ) is oorspronkelijk ontwikkeld om, op
wetenschappelijk verantwoorde wijze, gegevens te onttrekken uit dossiers van jongeren die een PIJmaatregel
opgelegd hebben gekregen, de zwaarste maatregel uit het Nederlandse Jeugdstrafrecht.
Vragenlijsten die zijn gebruikt als basis voor bruikbare items in de FPJ zijn de CBCL, de YSR, de
HCR-20, de EARL-20-B, de SAVRY, de PCL-YV, de J-SOAP, de TVA, de HKT-30 en de FP40.
In het belang van onderzoek naar jeugdigen met een OTS (ondertoezichtstelling) is door de
ontwikkelaars van de FPJ een aantal items toegevoegd: eerdere uithuisplaatsingen, abnormale
gezinssituatie, escalerende gezinssituatie, toename dreiging van buitenaf en dreiging om in de
prostitutie te belanden. Omdat voor de start van deze studie reeds bekend was dat over een groot
deel van de Top 600 in het verleden een OTS was uitgesproken, bestond de verwachting dat de FPJ
voor de huidige onderzoeksgroepen een geschikt instrument is.
Items van de FPJ kunnen over het algemeen het beste gescoord worden aan de hand van Pro-
Justitia rapportages (zogenaamde dubbelrapportage, opgesteld door een psycholoog van het NIFP,
aangevuld met een psychiatrisch rapport, ten behoeve van de rechtsgang), andere
psychologische/psychiatrische onderzoeken, en het eerste of (maximaal) het tweede behandelplan
(van een justitiële jeugdinrichting of jeugdzorginstelling). Dossiers van Top 600 cliënten bevatten
deze documenten echter niet standaard. Bij het ontbreken van een van deze rapportages kon
relevante informatie (over bijvoorbeeld opvoeding en milieu; domein 2) ook teruggevonden worden
in verslagen van een maatschappelijk werker, andere hulpverleners, of in contactjournaals en
correspondentie met instellingen.
17