20.03.2014 Views

Kerkinformatie nr. 167, februari 2009 - Kerk in Actie

Kerkinformatie nr. 167, februari 2009 - Kerk in Actie

Kerkinformatie nr. 167, februari 2009 - Kerk in Actie

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong><br />

Nummer 132 <strong>167</strong><br />

December Februari <strong>2009</strong> 2005<br />

Calvijn en Darw<strong>in</strong><br />

Beroep<strong>in</strong>gswerk en mobiliteit<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> het verpleeghuis


Inhoud<br />

Colofon<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> berichten Februari <strong>2009</strong><br />

Vooraanstaand bericht met goedgevulde kop<br />

Intro<br />

Eerste tekstregel<br />

3 Calvijnjaar Psalmen z<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> monumentale kerken.<br />

4 <strong>Kerk</strong>balans <strong>Kerk</strong>blans, daar geef je voor!<br />

6 Kroniek Calvijn en Darw<strong>in</strong><br />

7 Berichten<br />

8 Pastoraat Begeleid<strong>in</strong>g slachtoffers seksueel misbruik <strong>in</strong> pastorale relaties<br />

9 Veertigdagentijdcampagne ‘Een ramp laat je niet los’<br />

10 Missionair Werk Missionair zijn is…<br />

11 Diaconale Ontmoet<strong>in</strong>gsdagen Diakenen en hun PGB…<br />

12 Biddag voor gewas en arbeid Flexibel en kwetsbaar<br />

13 Eredienst Samen naar de kerk <strong>in</strong> het verpleeghuis<br />

14 Predikanten en kerkelijk werkers Beroep<strong>in</strong>gswerk en mobiliteit<br />

Artikel van m<strong>in</strong>der belang;<br />

16 Berichten<br />

kop over een kolom<br />

17 Vredesboodschap Joden, christenen en moslims roepen op tot vrede door dialoog<br />

18 Eerste JOP tekstregel Jeugdwerk op een kleurrijk kerkelijk palet<br />

20 JOP JOP en HGJB vormen Jeugdwerk van de Protestantse <strong>Kerk</strong><br />

21 Berichten<br />

23 Predikantswissel<strong>in</strong>gen<br />

24 Bijbelteksten<br />

25 Advertenties<br />

Over de bijlage<br />

Artikel van m<strong>in</strong>der belang;<br />

kop over een kolom<br />

Bij deze editie van <strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> treft u een toegangsbewijs aan voor de beurs <strong>Kerk</strong> en<br />

Gemeente. Tijdens deze beurs zal ook de Protestantse <strong>Kerk</strong> aanwezig zijn met een speciaal<br />

<strong>in</strong>gericht kerkple<strong>in</strong> waar het werk van de kerk gepresenteerd wordt. In <strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong><br />

van maart <strong>2009</strong> kunt u er meer over lezen.<br />

Eerste De tekstregel beurs wordt gehouden op 20 en 21 maart <strong>2009</strong> <strong>in</strong> de Jaarbeurs te Utrecht. Voor<br />

meer <strong>in</strong>formatie over de stand van de Protestantse <strong>Kerk</strong> kunt u terecht bij Janet van<br />

Dijk, j.van.dijk@pkn.nl, tel. (030) 880 14 82.<br />

Bij de voorplaat:<br />

De Oostkerk te Middelburg, één van de locaties waar men b<strong>in</strong>nenkort terecht kan om psalmen te<br />

z<strong>in</strong>gen. Meer op p. 3. (Foto: Freek van der Veen)<br />

Nummer <strong>167</strong> Februari <strong>2009</strong><br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> verschijnt elf keer per jaar als<br />

officieel orgaan van de Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong><br />

Nederland.<br />

Algemeen adres<br />

Dienstenorganisatie Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong><br />

Nederland, Joseph Haydnlaan 2a,<br />

3533 AE Utrecht,<br />

Postbus 8504, 3503 RM Utrecht,<br />

telefoon (030) 880 18 80,<br />

fax (030) 880 13 00.<br />

Abonnementenadm<strong>in</strong>istratie<br />

Abonnementsprijs € 17,50 per jaar; buitenland<br />

€ 24,–. Vanaf 35 ex.: € 15,– per jaar.<br />

U kunt zich als abonnee opgeven en afmelden<br />

bij de Abonnementen-adm<strong>in</strong>istratie<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong>, Postbus 8504,<br />

3503 RM Utrecht, telefoon (030) 880 17 25,<br />

abonnementen@pkn.nl.<br />

Dit blad is voor visueel gehandicapten <strong>in</strong> aangepaste<br />

leesvorm verkrijgbaar. Voor<br />

nadere <strong>in</strong>formatie CBB, Postbus 131,<br />

3850 AC Ermelo, telefoon (0341) 56 54 99.<br />

Redactie-adres<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong>, Postbus 8504, 3503 RM<br />

Utrecht, telefoon (030) 880 14 17.<br />

Fax (030) 880 14 45.<br />

E-mail: f.rozemond@pkn.nl<br />

Advertenties:<br />

kerk<strong>in</strong>formatie.advertenties@pkn.nl<br />

tel. (030) 880 14 17.<br />

Redactie<br />

Ronald Bolwijn, Janet van Dijk, Evert-Jan<br />

Hazeleger, Jan-Gerd Heetderks (hoofdredacteur),<br />

Henk Jan Ooster<strong>in</strong>k en Frans Rozemond<br />

(e<strong>in</strong>dredactie).<br />

Basisvormgev<strong>in</strong>g<br />

Total Identity, Amsterdam<br />

Opmaak<br />

Interface Communicatie, Ede<br />

Druk<br />

Kon<strong>in</strong>klijke BDU, Barneveld<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> op <strong>in</strong>ternet<br />

www.pkn.nl>Tijdschriften/Nieuwsbrieven<br />

Overname van artikelen wordt op prijs<br />

gesteld, mits met bronvermeld<strong>in</strong>g.<br />

Overname van foto’s <strong>in</strong> overleg.<br />

ISSN 1380-460X<br />

2


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong><br />

Calvijnjaar<br />

Janet van Dijk<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

Psalmen z<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> monumentale kerken<br />

Alles wat adem heeft<br />

Meez<strong>in</strong>gen met de psalmen op melodieën uit de tijd van Calvijn en op de reciterende manier zoals <strong>in</strong><br />

kloosters gezongen wordt. Maar ook op hedendaagse melodieën, zoals de psalmen van Huub<br />

Oosterhuis en de meer populaire ‘Psalmen voor nu’. Het kan tussen Pasen en P<strong>in</strong>ksteren tijdens vijf<br />

psalmz<strong>in</strong>gbijeenkomsten die de Protestantse <strong>Kerk</strong> organiseert.<br />

Wat zijn onze gebeden toch koud! Dat was de<br />

ervar<strong>in</strong>g van Calvijn toen hij <strong>in</strong> 1537 merkte<br />

hoe de protestanten <strong>in</strong> Genève hun kerkdiensten<br />

i<strong>nr</strong>ichtten. Hij hoorde de dom<strong>in</strong>ees wel<br />

bidden, maar hij ervoer er geen warmte bij.<br />

Gezongen werd er nog niet <strong>in</strong> de kerkdiensten<br />

van toen. Calvijn zocht de oploss<strong>in</strong>g vervolgens<br />

<strong>in</strong> de Bijbel, want daar leren we bidden.<br />

Vooral de psalmen zetten zijn hart <strong>in</strong> vuur en<br />

vlam. Als we psalmen bidden, zo vond hij,<br />

dan legt God zelf ons de goede woorden <strong>in</strong> de<br />

mond. En onze ziel komt vanzelf wel bloot te<br />

liggen. Want als we z<strong>in</strong>gen over hoop, verdriet,<br />

ellende, angst, zorg, blijdschap, redd<strong>in</strong>g<br />

en wat niet al, dan komt ons hele leven voorbij.<br />

Calvijn zorgde er vervolgens voor, samen<br />

met dichters en componisten, dat alle 150<br />

psalmen gezongen konden worden.<br />

Psalmen z<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> vijf plaatsen<br />

U bent van harte welkom op:<br />

woensdag 15 april <strong>in</strong> de Oostkerk <strong>in</strong> Middelburg;<br />

woensdag 22 april <strong>in</strong> de Bovenkerk <strong>in</strong> Kampen;<br />

d<strong>in</strong>sdag 12 mei <strong>in</strong> de St. Janskerk <strong>in</strong> Gouda;<br />

d<strong>in</strong>sdag 19 mei <strong>in</strong> de Nieuwe <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Gron<strong>in</strong>gen;<br />

woensdag 27 mei <strong>in</strong> de Grote <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Dordrecht.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie op www.pkn.nl/calvijnjaar.<br />

Medewerkers<br />

Inmiddels is er veel veranderd en zijn veel<br />

van de psalmen anders ‘verdicht’ en op<br />

muziek gezet. Op de bijeenkomsten <strong>in</strong> het<br />

land kunt u uit verschillende tradities een<br />

psalm meez<strong>in</strong>gen. De bijeenkomsten worden<br />

<strong>in</strong> prachtige monumentale kerken<br />

gehouden, worden <strong>in</strong>houdelijk begeleid door<br />

ds. Roel Bosch, en muzikaal begeleid door de<br />

plaatselijke organist, door kerkmusicus<br />

Hanna Rijken, en het Vocaal Theologenensemble<br />

uit Utrecht met medewerk<strong>in</strong>g van<br />

een trompettist.<br />

Vanaf 19.15 uur kunt u <strong>in</strong> de kerk terecht<br />

voor een kop koffie of thee. Tevens is er de<br />

mogelijkheid om de mobiele Calvijnkapel te<br />

bezoeken, een plek om neer te knielen en te<br />

bidden door een psalm te z<strong>in</strong>gen op orgel-<br />

muziek. Het samen z<strong>in</strong>gen duurt van 20.00<br />

uur tot uiterlijk 21.30 uur. U kunt dan nog<br />

even blijven voor een drankje.<br />

Kosten<br />

De toegangsprijs bedraagt € 10,-, te voldoen<br />

bij de <strong>in</strong>gang van de kerk. Voor dat bedrag<br />

ontvangt u ook een programmaboekje en het<br />

boekje ‘Alles wat adem heeft’ (zie kadertekst).<br />

Janet van Dijk is werkzaam voor missionair werk.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie over de activiteiten van<br />

de Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> het kader van het<br />

Calvijnjaar kunt u v<strong>in</strong>den op<br />

www.pkn.nl/calvijnjaar.<br />

Boekje open over de psalmen<br />

Ornament <strong>in</strong> de Oostkerk te Middelburg, één<br />

van de locaties waar psalmz<strong>in</strong>gavonden worden<br />

gehouden.<br />

(foto: Freek van der Veen)<br />

Maarten Luther noemde de psalmen ‘een kle<strong>in</strong>e Bijbel’<br />

en zei dat ze een spiegel vormen waar<strong>in</strong> we onszelf<br />

kunnen herkennen. Beg<strong>in</strong> april verschijnt een boekje<br />

dat mensen laat kennismaken met de rijkdom van de<br />

psalmen. Het boekje bevat een korte <strong>in</strong>leid<strong>in</strong>g over de<br />

psalmen en de rol die zij dankzij Calvijn spelen <strong>in</strong> de<br />

protestantse kerkdiensten <strong>in</strong> Nederland. Verder staan<br />

er <strong>in</strong> het boekje psalmen die je kunt lezen op heel verschillende<br />

momenten <strong>in</strong> het leven. Als je het uitz<strong>in</strong>gt<br />

van vreugde of verlamd bent door verdriet, bij rouw,<br />

trouw, klacht, jubel, verwonder<strong>in</strong>g, twijfel, geloof, hoop<br />

en liefde. Allerlei manieren waarop mensen kunnen<br />

reageren op het leven, op de vragen ‘wie ben ik?’ en<br />

‘wie is God?’ komen <strong>in</strong> de psalmen en de<br />

portretjes van mensen <strong>in</strong> dit boekje aan bod.<br />

Het boekje is geschikt om te gebruiken voor eigen<br />

meditatie, voor open<strong>in</strong>gen van vergader<strong>in</strong>gen of om<br />

weg te geven aan iemand die u wilt laten kennismaken<br />

met de psalmen.<br />

Bestellen<br />

U kunt het boekje ‘Alles wat adem heeft’ vanaf 1 april<br />

bestellen bij de Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland:<br />

bestell<strong>in</strong>gen@pkn.nl, tel. (030) 880 13 37 of via de<br />

webw<strong>in</strong>kel op www.pkn.nl. De prijs van het boekje is<br />

€ 4,50, vanaf 10 exemplaren € 4,-, vanaf 25 exemplaren<br />

€ 3,50, vanaf 100 exemplaren € 3,-.<br />

3


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong><br />

KERKBALANS <strong>2009</strong><br />

Frans Rozemond<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

<strong>Kerk</strong>balans, daar geef je voor!<br />

Dat het geen gemakkelijk jaar gaat worden voor <strong>Kerk</strong>balans staat wel vast. Dirk Bijl, voorzitter van<br />

de Interkerkelijke Commissie Geldwerv<strong>in</strong>g, wond er tijdens de perspresentatie van de jaarlijkse<br />

werv<strong>in</strong>gsactie van de vijf deelnemende kerkgenootschappen geen doekjes om. Veel mensen<br />

zullen m<strong>in</strong>der geld besteden aan giften en dat zal de kerk merken.<br />

Bestuurlijk en organisatorisch gaat het goed<br />

met <strong>Kerk</strong>balans. De strategie van ‘<strong>Kerk</strong>balans<br />

Nieuwe Stijl’, waar<strong>in</strong> maatwerk en het apart<br />

benaderen van doelgroepen belangrijke factoren<br />

zijn, werpt vruchten af. Over 2008 lieten<br />

de opbrengsten een stijg<strong>in</strong>g zien ten opzichte<br />

van het vorige jaar. Bijl: ‘Dat is een opvallend<br />

signaal <strong>in</strong> een land, waar naar verwacht<strong>in</strong>g <strong>in</strong><br />

<strong>2009</strong> twee kerkgebouwen per week afgestoten<br />

zullen worden en waar het ledenverlies<br />

vergelijkbaar is met het <strong>in</strong>wonertal van een<br />

stad van 67.000. Ook <strong>in</strong> de fondsenwereld<br />

valt die stijg<strong>in</strong>g op!’.<br />

Economische zorgen<br />

Tegelijkertijd riep Bijl de kerken op hun ogen<br />

niet te sluiten voor tegenwerkende factoren<br />

<strong>in</strong> dit jaar. ‘De Nederlandsche Bank heeft<br />

voor dit jaar (en wellicht ook daarna) een pessimistische<br />

prognose. We hebben te maken<br />

met een krimpende economie, met groeiende<br />

werkloosheid, met een uitblijven van<br />

<strong>in</strong>dexer<strong>in</strong>g van de pensioenen, met stijgende<br />

energieprijzen enz. Stuk voor stuk factoren<br />

die <strong>in</strong>werken op het gez<strong>in</strong>sbudget, dus ook<br />

op dat van kerkleden. Onderzoekers voorspellen<br />

dat ruim 30% van de bevolk<strong>in</strong>g het<br />

aantal giften en de hoogte per gift zal terugschroeven.’<br />

Voor de kerken komt hier volgens Bijl nog<br />

een factor bij. ‘Meer en meer worden kerken<br />

geconfronteerd met bestuurlijke schaalvergrot<strong>in</strong>g<br />

en (soms gedwongen) samenwerk<strong>in</strong>g.<br />

De zo vertrouwde eigen parochie of<br />

gemeente schuift naar de achtergrond en dat<br />

bevordert de gevoelsafstand. Dat is een actuele<br />

en moeilijke factor voor de organisatoren<br />

van de plaatselijke <strong>Kerk</strong>balansactie.’<br />

Migranten en jongeren<br />

Toch wil Bijl <strong>in</strong> deze verander<strong>in</strong>gen ook een<br />

uitdag<strong>in</strong>g zien. Hij wees op een enthousiast<br />

actieplan <strong>in</strong> het bisdom Rotterdam, waar vijf<br />

migrantenparochies (Polen, Kroaten, Kaapverdianen,<br />

Spanjaarden en gemengde<br />

migranten) tot f<strong>in</strong>anciële zelfstandigheid<br />

worden gestimuleerd. Ook de Raad voor de<br />

Plaatselijke Geldwerv<strong>in</strong>g b<strong>in</strong>nen de Protestantse<br />

<strong>Kerk</strong> was samen met de Verenig<strong>in</strong>g<br />

voor <strong>Kerk</strong>rentmeesterlijk Beheer zeer actief<br />

op het terre<strong>in</strong> van voorlicht<strong>in</strong>g, hulp aan<br />

kerkrentmeesters en de ontwikkel<strong>in</strong>g van<br />

beleidsvisie voor plaatselijke gemeenten.<br />

In samenwerk<strong>in</strong>g met JOP, de jeugdorganisatie<br />

van de Protestantse <strong>Kerk</strong>, starten dit<br />

jaar tien pilots <strong>in</strong> protestantse gemeenten, <strong>in</strong><br />

een oud-katholieke parochie en <strong>in</strong> een<br />

samenwerk<strong>in</strong>gsvorm tussen een protestantse<br />

gemeente en een rooms-katholieke<br />

parochie <strong>in</strong> Enschede.<br />

Bijl bedankte synoden, bisschoppen en<br />

kerkrentmeesters voor hun steun. ‘Maar<br />

essentieel zijn de vaart en visie die we mogen<br />

WEcollect, zet je <strong>in</strong> voor je eigen<br />

jeugdwerk!<br />

WEcollect.nl is een pilotproject van JOP, de jeugdorganisatie<br />

van de Protestantse kerk en <strong>Kerk</strong>balans. Het doel is<br />

om een geefhoud<strong>in</strong>g te ontwikkelen bij jongeren,<br />

passend bij hun belangstell<strong>in</strong>g, motivatie en doelen.<br />

De acties door en voor jongeren kunnen het hele jaar<br />

door gehouden worden. Wat betreft de <strong>in</strong>komsten:<br />

75% gaat naar het eigen plaatselijke jeugdwerk doel en<br />

25% gaat naar een landelijk doel dat de jongeren zelf<br />

kiezen.<br />

putten uit de woorden van onze Heer. Zijn<br />

kerk (<strong>in</strong> welke vorm dan ook: kle<strong>in</strong>, groot, traditioneel<br />

of anders) is van blijvende waarde!’<br />

Toespraak dr. Arjan Plaisier<br />

Dat de kerk van blijvende waarde is benadrukte<br />

ook synodescriba dr. Arjan Plaisier tij-<br />

De protestantse w<strong>in</strong>naars van de <strong>Kerk</strong>balans Award.<br />

(foto’s: Protestantse <strong>Kerk</strong>)<br />

Drs. E. F. F. Duijssens sprak eveneens tijdens de presentatie.<br />

4


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong><br />

Februari <strong>2009</strong><br />

<strong>Kerk</strong>balans Nieuwe Stijl<br />

<strong>Kerk</strong>elijke geldwerv<strong>in</strong>g heeft alles te maken met de<br />

opbouw van de geloofsgemeenschap en met pastoraat.<br />

Dat staat bij de Interkerkelijke Commissie<br />

Geldwerv<strong>in</strong>g voorop. Het is de basis voor de maatwerkformule<br />

en doelgroepenstrategie van <strong>Kerk</strong>balans<br />

Nieuwe Stijl, waaraan de commissie al drie jaar werkt<br />

onder het motto ‘Verbreden en Verdiepen’. Voorzitter<br />

Dirk Bijl sprak op 15 januari tijdens de perspresentatie<br />

van <strong>Kerk</strong>balans <strong>2009</strong> van een ‘megaoperatie met<br />

activiteiten die <strong>in</strong> grote delen van onze samenwerkende<br />

kerken aanslaan’.<br />

Op allerlei manieren kunnen plaatselijke gemeenten<br />

de hulp i<strong>nr</strong>oepen van <strong>Kerk</strong>balans-adviseurs, die<br />

kerke<strong>nr</strong>aden en colleges van kerkrentmeesters ter<br />

plaatse adviseren over het benaderen van verschillende<br />

groepen die zich met de gemeente en met het<br />

kerkgebouw verbonden voelen. Voorlicht<strong>in</strong>g en workshops<br />

maken structureel deel uit van het aanbod.<br />

Extra aandacht wordt besteed aan de ‘lopers’, die<br />

als ambassadeurs van <strong>Kerk</strong>balans, <strong>in</strong> de frontl<strong>in</strong>ie<br />

deur-aan-deur, soms als eersten worden geconfronteerd<br />

met kritiek en vraagtekens over het kerkelijk<br />

bedrijf. <strong>Kerk</strong>balans Nieuwe Stijl zal na vijf jaar <strong>in</strong> 2011<br />

worden geëvalueerd.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie: www.kerkbalans.nl.<br />

In <strong>Kerk</strong>balans werken de volgende kerken samen:<br />

Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland, Rooms-Katholieke<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland, Oud-Katholieke <strong>Kerk</strong> van<br />

Nederland, Algemene Doopsgez<strong>in</strong>de Sociëteit,<br />

Remonstrantse Broederschap. De kerken die meedoen<br />

aan <strong>Kerk</strong>balans vertegenwoordigen 43 procent<br />

van de totale Nederlandse bevolk<strong>in</strong>g. Dat zijn bijna<br />

7 miljoen mensen. De 3.954 aangesloten parochies,<br />

gemeenten en kerkgenootschappen dragen samen<br />

de zorg voor het <strong>in</strong> stand houden van 5.035 kerkgebouwen.<br />

Daarnaast bieden de kerken aan 9.200<br />

mensen werkgelegenheid.<br />

dens de persbijeenkomst. ‘Het is een ontroerende<br />

gedachte, te mogen weten dat je<br />

aanschuift <strong>in</strong> een gemeenschap die er al eeuwen<br />

is. Wij zijn opgenomen door hen die ons<br />

voorg<strong>in</strong>gen, en we hopen zelf weer ruimte te<br />

maken voor hen die na ons komen.’ Ondanks<br />

de sombere economische vooruitzichten<br />

mag de kerk vrijmoedig een beroep doen op<br />

mensen om ook <strong>in</strong> <strong>2009</strong> royaal bij te dragen<br />

aan het kerkenwerk, vond Plaisier. ‘We<br />

mogen mensen stimuleren naar vermogen<br />

bij te dragen, omdat het <strong>in</strong> de kerk gaat om<br />

de d<strong>in</strong>gen die blijvende waarde hebben, die<br />

betekenis hebben voor tijd en eeuwigheid.’<br />

Plaisier noemde de kerk een unieke gemeenschap.<br />

‘Het is een dak boven het evangelie,<br />

de blijde boodschap van een God die zoekt<br />

wat verloren is geraakt. Het is de ruimte waar<br />

brood en wijn wordt gedeeld als tekenen van<br />

Christus die met ons is, en waar het loflied<br />

kl<strong>in</strong>kt tot eer van God. Het is ook de plaats<br />

waar iedereen welkom is: het stel dat gaat<br />

trouwen, de ouders die hun k<strong>in</strong>d laten<br />

Mevr. Annemarie Stern-Jasperse, Award-w<strong>in</strong>nares<br />

uit Oost-Souburg en synodescriba dr. A. J. Plaisier.<br />

dopen, de weduwe die haar man moet missen,<br />

de jonge vrouw die <strong>in</strong> het geloof de<br />

<strong>in</strong>spiratie v<strong>in</strong>dt om mee te helpen bij de<br />

opvang van daklozen. En nog zoveel andere<br />

mensen die <strong>in</strong> de kerk iets v<strong>in</strong>den dat voor<br />

hen van blijvende waarde is.’<br />

<strong>Kerk</strong>balans Award voor Marijke van der Poel<br />

De <strong>Kerk</strong>balans Award, die jaarlijks wordt uitgereikt<br />

aan vier personen die <strong>in</strong> hun eigen gemeente of<br />

parochie opvallende resultaten hebben geboekt,<br />

g<strong>in</strong>g dit keer naar de protestantse gemeenten te<br />

Amsterdam en Oost-Souburg, de Rooms-Katholieke<br />

parochies te Ulicoten en Oudorp/St. Pancras en de<br />

Oud Katholieke Parochie te E<strong>in</strong>dhoven.<br />

Mevrouw Marijke van der Poel werd gekozen op voordracht<br />

van het College van <strong>Kerk</strong>rentmeesters van<br />

de Protestantse <strong>Kerk</strong> Amsterdam, waaraan zij als<br />

ambtelijk secretaris is verbonden. Volgens de jury,<br />

bestaande uit mevrouw H.H. de Haan-Verduyn en<br />

de heren R. Belder, M. Bemelmans en E. Fokkema,<br />

heeft mevrouw Van der Poel de coörd<strong>in</strong>atie van geldwerv<strong>in</strong>g<br />

zeer voortvarend op zich genomen. De <strong>in</strong><br />

2006 opgestelde vijfjaars-begrot<strong>in</strong>g <strong>in</strong> Amsterdam<br />

hield reken<strong>in</strong>g met dalende opbrengsten van collecten,<br />

giften en acties. Maar mevrouw Van der Poel<br />

zorgde voor professioneel vervaardigde folders voor<br />

E<strong>in</strong>dejaarsactie en <strong>Kerk</strong>balans, maakte draaiboeken<br />

en organiseerde vergader<strong>in</strong>gen met wijkgeldwervers.<br />

Resultaat: een stijg<strong>in</strong>g van de kerkelijk bijdragen,<br />

waarbij ook het aantal bijdragers is gestegen.<br />

5<br />

Plaatselijk en landelijk kerkenwerk<br />

De scriba benadrukte dat uit de bijdrage aan<br />

<strong>Kerk</strong>balans vooral lopende kosten van het<br />

eigen plaatselijke kerkenwerk worden<br />

bestreden: het onderhoud van het gebouw,<br />

de verwarm<strong>in</strong>g, de verlicht<strong>in</strong>g, personeelskosten,<br />

pastorale projecten, bijzondere vier<strong>in</strong>gen,<br />

etc. Plaisier: ‘Het gaat om al die kosten<br />

die gemaakt moeten worden om de<br />

kerkdeuren open te houden en mensen welkom<br />

te blijven heten. Er is een directe relatie<br />

tussen de gave en de gemeenschap waar je<br />

deel van uitmaakt.<br />

Daarnaast is een bescheiden deel bestemd<br />

voor het landelijke kerkenwerk. We zijn ook<br />

met elkaar kerk, en vanuit de landelijke kerk<br />

worden onder andere plaatselijke gemeenten<br />

ondersteund en worden vele projecten en<br />

activiteiten (jeugd, missionair kerkzijn) ontwikkeld.<br />

Zonder deze onderl<strong>in</strong>ge solidariteit<br />

en dit samen kerkzijn, hangen we als los<br />

zand aan elkaar, en dat is de kerk onwaardig.’<br />

‘Alles van waarde is kwetsbaar’, zo e<strong>in</strong>digde<br />

dr. Plaisier. ‘Er zijn waarden, die niet omgerekend<br />

kunnen worden <strong>in</strong> geld. Geluk, liefde,<br />

geborgenheid, kracht, troost, <strong>in</strong>spiratie. Het<br />

zijn kostbare ijkpunten <strong>in</strong> het leven en ze zijn<br />

met geen goud te betalen! De kerk is de<br />

plaats waar al deze waarden samenkomen <strong>in</strong><br />

de ontmoet<strong>in</strong>g met God en met andere mensen.<br />

In de kerk gaat het er niet om wat je<br />

bezit of presteert, maar om wie je bent. Juist<br />

daarom is het belangrijk deze waarden te<br />

verdedigen. Daar is actie <strong>Kerk</strong>balans voor<br />

bedoeld.’<br />

Frans Rozemond is e<strong>in</strong>dredacteur van<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong>.<br />

Onderzoek onder kerkleden<br />

Mevrouw Van der Poel coörd<strong>in</strong>eert ook een onderzoek<br />

onder 400 mensen ‘aan de rand’.<br />

De Protestantse <strong>Kerk</strong> Amsterdam (18 wijkgemeenten,<br />

18 kerkgebouwen, waarvan 4 een rijksmonument,<br />

23 preekplaatsen, 23 predikanten, excl. studentenpredikanten,<br />

ziekenhuispredikanten, etc.) heeft een<br />

proces van stedelijke kerkvernieuw<strong>in</strong>g opgezet met<br />

als doel: meer leden, meer geld. Daarom besloot zij<br />

te onderzoeken of de kerk ook mensen kan aanspreken<br />

die wat op afstand van het ‘<strong>in</strong>stituut’ kerk zijn<br />

geraakt. Aan circa vierhonderd ‘anders-meelevenden’<br />

werd gevraagd welke aanpass<strong>in</strong>gen de kerk zou<br />

moeten doorvoeren om voor hen weer aantrekkelijk<br />

te worden. Als attentie ontv<strong>in</strong>gen zij daarbij de speciale<br />

kalender die de kerk voor <strong>2009</strong> heeft uitgegeven.<br />

Ongeveer tw<strong>in</strong>tig vrijwilligers werden getra<strong>in</strong>d<br />

om deze vierhonderd leden b<strong>in</strong>nen twee weken na<br />

ontvangst van de kalender telefonisch te benaderen<br />

voor een <strong>in</strong>terview. Marijke van der Poel coörd<strong>in</strong>eert<br />

deze actie, die <strong>in</strong>tussen ertoe heeft geleid dat alle<br />

overige ‘actieve’ kerkleden de kalender ook hebben<br />

gekregen, evenals een groep mensen die <strong>in</strong> 2008<br />

heeft meegedaan aan een enquête over kerkelijke<br />

presentie <strong>in</strong> Amsterdam-Zuid. Zo werden <strong>in</strong> totaal<br />

4500 kalenders verspreid, met voor elke doelgroep<br />

een op hen afgestemde begeleidende brief.<br />

5


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> Kroniek<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

Arjan Plaisier<br />

Calvijn en Darw<strong>in</strong><br />

Het jaar <strong>2009</strong> kent twee opvallende jubilarissen. Het is<br />

de grote reformator Johannes Calvijn en de bioloog<br />

Charles Darw<strong>in</strong>. Beiden schreven een boek dat geschiedenis<br />

heeft gemaakt. Calvijns Institutie (eerste druk<br />

1536) heeft een onuitwisbaar stempel gezet op de gereformeerde<br />

tak van de Reformatie. Darw<strong>in</strong>s On the Orig<strong>in</strong><br />

of Species by natural selection (eerste druk 1859)<br />

heeft een revolutie <strong>in</strong> de biologie teweeggebracht <strong>in</strong> het<br />

denken en het bewustzijn van velen.<br />

De erfenis van beiden is ook omstreden. Calvijn wordt<br />

vaak beurtel<strong>in</strong>gs afgeschilderd als een tiran, een naargeestige<br />

theoloog of een somber man die niet van het<br />

leven wist te genieten. Darw<strong>in</strong>s evolutietheorie is door<br />

velen gezien als atheïstisch of zelfs antichristelijk.<br />

Verkiez<strong>in</strong>g of selectie<br />

Er zal gelegenheid genoeg zijn om deze beelden bij te<br />

stellen. Er zullen festiviteiten genoeg zijn, en wat betreft<br />

Calvijn speelt ook de Protestantse <strong>Kerk</strong> haar partijtje<br />

mee. Ik beperk me tot een belangrijk thema. Volgens<br />

Calvijn wordt de geschiedenis beheerst door verkiez<strong>in</strong>g,<br />

volgens Darw<strong>in</strong> door selectie. ‘Electie of selectie’: daar<br />

zit een wereld van verschil tussen.<br />

Volgens Calvijn is de wil van God de allesbepalende factor<br />

<strong>in</strong> de geschiedenis. God heeft een schepp<strong>in</strong>g gewild,<br />

Hij heeft verloss<strong>in</strong>g gewild. Voor de mens is het belangrijk<br />

de wil van God te kennen, zoals die <strong>in</strong> Christus zichtbaar<br />

wordt. Een gelovige is iemand die deze wil van<br />

God kent, en daar ja op zegt.<br />

Calvijn heeft ook nog wel andere d<strong>in</strong>gen gezegd over de<br />

wil van God. Hij spreekt over een verkiez<strong>in</strong>g en een verwerp<strong>in</strong>g<br />

‘van eeuwigheid’. Dat is een moeilijk te doorgronden<br />

element <strong>in</strong> zijn theologie, en een behoorlijk<br />

omstreden, waar ik nu verder niet op <strong>in</strong> ga.<br />

Darw<strong>in</strong> heeft het vooral over de ontwikkel<strong>in</strong>g van de<br />

‘schepp<strong>in</strong>g’, al spreekt hij zich <strong>in</strong> zijn wetenschappelijke<br />

publicaties er niet over uit of het de door God gewilde<br />

schepp<strong>in</strong>g is, die ontwikkelt, of een werkelijkheid die<br />

een andere ‘afkomst’ heeft. Aan deze ontwikkel<strong>in</strong>g<br />

komt geen wil te pas. Er is sprake van een natuurlijke<br />

selectie. De natuur evolueert vanzelf.<br />

kan zich <strong>in</strong> zeven dagen voltrekken, zoals <strong>in</strong> de voorstell<strong>in</strong>g<br />

van Genesis 1 wordt verteld, maar kan zich ook voltrekken<br />

<strong>in</strong> een proces van miljoenen jaren. Het een is<br />

niet persé goddelijker dan het ander. Een christen kan<br />

mijns <strong>in</strong>ziens evolutie accepteren. Het is op zich geen<br />

streep door zijn geloof <strong>in</strong> God als Schepper. Genesis 1<br />

moet ook niet als een wetenschappelijke beschrijv<strong>in</strong>g<br />

van het schepp<strong>in</strong>gsproces worden beschouwd.<br />

Blijde wetenschap<br />

Anders wordt het natuurlijk wanneer er alleen natuurlijke<br />

selectie is, wanneer er alleen een natuurlijke werkelijkheid<br />

is, waar geen bedoel<strong>in</strong>g en geen wil van God<br />

aan ten grondslag ligt. Dan is ‘selectie’ het laatste<br />

woord. De mens is dan bij toeval uit deze selectie<br />

tevoorschijn gekomen, al is dat toeval dan wel de consequentie<br />

van een proces dat een eigen wetmatigheid<br />

heeft. Maar voorzien is de mens niet. Nu hij er is, moet<br />

hij natuurlijk het beste er van maken. Hij moet vooral<br />

zorgen menswaardig te zijn, de ander niet de hersens <strong>in</strong><br />

te slaan, mee te helpen aan een leefbare maatschappij,<br />

enzovoort. Of dat alles ook de visie van Darw<strong>in</strong> zelf is<br />

geweest, laat ik <strong>in</strong> het midden.<br />

Calvijn heeft op zijn manier benadrukt dat alles rust <strong>in</strong><br />

de wil van God. Hij bedoelt daarmee niet, dat de mens<br />

geen wil heeft, of dat wij niets te willen hebben. Hij<br />

bedoelt dat de grond van het bestaan rust <strong>in</strong> Gods welbehagen.<br />

Gods wil is weliswaar niet te doorgronden,<br />

maar het meest tastbaar wordt deze <strong>in</strong> Jezus, die zich<br />

voor ons gegeven heeft en die de weg gegaan is naar<br />

het kruis, om deze wereld te redden. Dat is een ‘blijde<br />

wetenschap’. Gods wil is bovendien hoorbaar <strong>in</strong> de<br />

oproep tot een leven dat God liefheeft boven alles en de<br />

naaste als zichzelf. Dat is echt richt<strong>in</strong>ggevend.<br />

Darw<strong>in</strong> heeft belangrijk wetenschappelijk werk verricht.<br />

De biologische wetenschap kan niet meer achter hem<br />

terug. Calvijn is getuige geweest van de barmhartige wil<br />

van God. In dat opzicht is hij van belang geweest voor<br />

de hele christenheid, ook al is hij met Luther vooral<br />

bekend als de found<strong>in</strong>g father van de reformatorische<br />

kerken.<br />

Op zich is dat geen tegenstell<strong>in</strong>g. Velen hebben het al<br />

gezegd, en ik zeg het ook nog maar een keer: schepp<strong>in</strong>g<br />

Arjan Plaisier is scriba van de generale synode.<br />

6


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> berichten Februari <strong>2009</strong><br />

Inspiratiebeurzen <strong>in</strong> <strong>februari</strong><br />

Het werven van vrijwilligers is een van de<br />

thema’s van de workshops tijdens de<br />

Inspiratiebeurzen (voorheen Paasbeurzen),<br />

die ook <strong>in</strong> <strong>februari</strong> nog gehouden worden.<br />

Andere workshops gaan over concreet<br />

kiezen voor duurzaamheid (economie, mens<br />

en natuur), over liturgisch bloemschikken<br />

voor vier<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> Veertigdagentijd en<br />

Paastijd en over jeugdprojecten <strong>in</strong> de<br />

Veertigdagentijd en Pasen. Verder kan men<br />

terecht voor materialen en ideeën op het<br />

gebied van bijvoorbeeld eredienst, bezoekwerk,<br />

jeugdwerk, geloofsgesprek, ZWO,<br />

pastoraat, missionair werk en diaconaat.<br />

De gemeenteadviseurs uit de regio zijn<br />

aanwezig om de materialen toe te lichten<br />

en vragen te beantwoorden. Een aantal<br />

beurzen is al achter de rug, maar <strong>in</strong> <strong>februari</strong><br />

kunt u nog terecht <strong>in</strong> Alkmaar, Amersfoort,<br />

Amsterdam, Steenwijk, Leeuwarden,<br />

Gron<strong>in</strong>gen en Holten. Zie voor de locaties:<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> van januari <strong>2009</strong> (p. 3) of<br />

op www.pkn.nl onder Actueel ><br />

Inspiratiebeurzen. U kunt ook bellen:<br />

Servicedesk Protestantse <strong>Kerk</strong>,<br />

tel. (030) 880 18 80 of sevicedesk@pkn.nl<br />

Ambtdragersbijeenkomsten Stuurgroep<br />

Werk <strong>in</strong> de Wijngaard<br />

De Stuurgroep Werk <strong>in</strong> de Wijngaard,<br />

die onder voorzitterschap van prof. C.P.<br />

Veerman plannen voorbereidt voor een<br />

goede en betaalbare predikantsvoorzien<strong>in</strong>g<br />

voor elke gemeente, kreeg <strong>in</strong> november van<br />

de generale synode groen licht om haar<br />

voorstellen verder uit te werken. Over de<br />

def<strong>in</strong>itieve voorstellen zal de synode <strong>in</strong> april<br />

spreken en besluiten nemen.<br />

In aansluit<strong>in</strong>g op andere bijeenkomsten<br />

(van onder meer kerkrentmeesters, classicale<br />

vergader<strong>in</strong>gen, predikanten, regionale<br />

colleges, visitatoren) wil de stuurgroep<br />

graag haar uitgewerkte voorstellen toelichten<br />

voor ambtsdragers. Er zijn twee mogelijkheden:<br />

• zaterdag 21 maart <strong>in</strong> De Hoofdhof,<br />

<strong>Kerk</strong>weg 26 te Zwolle/Berkum<br />

• zaterdag 4 april <strong>in</strong> de Johanneskerk,<br />

Nieuwe Hoven 141 te Gor<strong>in</strong>chem.<br />

Veertigdagenkalender<br />

Beide bijeenkomsten duren van 10.00 -<br />

12.30 uur, waarna men kan deelnemen aan<br />

een eenvoudige lunch. Geïnteresseerde<br />

leden van kerke<strong>nr</strong>aden, classicale vergader<strong>in</strong>gen<br />

enz. zijn hartelijk welkom. Namens<br />

de stuurgroep zijn <strong>in</strong> Zwolle aanwezig: prof.<br />

dr. J. Hoek, dr. H.G. Dane en dr. F.A. Petter.<br />

In Gor<strong>in</strong>chem: dr. H.G. Dane en J.A. van<br />

Bergeijk. De leid<strong>in</strong>g is <strong>in</strong> handen van<br />

Dirk Bijl, eveneens lid van de Stuurgroep.<br />

Na het beluisteren van <strong>in</strong>formatie over de<br />

plannen is er ruim gelegenheid tot het<br />

stellen van vragen.<br />

Aanmeld<strong>in</strong>g met vermeld<strong>in</strong>g van gewenste<br />

datum, naam en adresgegevens graag<br />

uiterlijk op 5 maart bij mw. Janne-Marije<br />

Florijn, e-mail: j.florijn@pkn.nl<br />

Jongerenproject voor<br />

lijdenstijd<br />

De HGJB komt beg<strong>in</strong> dit jaar met een uniek<br />

project voor de lijdenstijd, speciaal gericht<br />

op tieners en jongeren. Onder de titel Make<br />

a difference verschijnt er een boekje met<br />

daar<strong>in</strong> ‘vijftig kle<strong>in</strong>e acties die een groot<br />

verschil kunnen maken’. Het project sluit<br />

daarmee aan bij de functie die de lijdensof<br />

Veertigdagentijd vanouds <strong>in</strong> de kerk<br />

heeft. Behalve nadenken over het lijden<br />

van Christus gaat het daar<strong>in</strong> ook om zelfonderzoek<br />

en de oproep tot <strong>in</strong>keer. ‘Jezus<br />

maakt een nieuw leven mogelijk, waarvoor<br />

Hij zelf het voorbeeld gaf en bovendien Zijn<br />

eigen leven over had - tot <strong>in</strong> de dood van<br />

het kruis’, aldus de HGJB. Die laatste<br />

woorden komen uit Filippenzen 2, waar het<br />

gaat over de gez<strong>in</strong>dheid van Christus.<br />

De vijftig acties <strong>in</strong> het project ‘Make a<br />

difference’ (voor elke dag één) proberen<br />

daaraan op een concrete manier uit<strong>in</strong>g te<br />

geven: speels, eenvoudig, soms met een<br />

vleugje humor, maar toch altijd met een<br />

serieuze ondertoon. Het boekje is te koop<br />

<strong>in</strong> de boekhandel en kost € 2,-. Tieners en<br />

jongeren kunnen er <strong>in</strong>dividueel en samen<br />

mee aan de slag. Meer <strong>in</strong>formatie:<br />

www.hgjb.nl.<br />

De Protestantse Oranjekerk te Amsterdam<br />

geeft ter voorbereid<strong>in</strong>g op het Paasfeest<br />

<strong>2009</strong> weer een Veertigdagenkalender uit.<br />

De kalender heeft als thema ‘Daar zijn<br />

woorden voor’ en bevat voor iedere dag een<br />

gedicht, verhaal, gebed of recept en sluit<br />

aan bij de specifieke dagen tussen<br />

Aswoensdag 25 <strong>februari</strong> tot en met Pasen<br />

op 12 april. Toelicht<strong>in</strong>g wordt gegeven bij<br />

de speciale zondagen, die ‘niet meetellen’.<br />

De kalender kost € 4,- per stuk (excl. verzendkosten)<br />

en is te bestellen bij het secretariaat<br />

van de VVP, tel. (030) 880 14 97 of<br />

<strong>in</strong>fo@vrijz<strong>in</strong>nig.nl of <strong>in</strong> de Oranjekerk zelf<br />

vanaf 15 <strong>februari</strong> <strong>2009</strong>.<br />

Bloemschikken <strong>in</strong> de Veertigdagentijd<br />

Onlangs verscheen het boekje ‘Leven<br />

vanuit het geheim - Symbolisch Bloemschikken<br />

<strong>in</strong> de Veertigdagentijd, Goede<br />

Week en Pasen <strong>2009</strong>’. De werkgroep<br />

Symbolisch Bloemschikken bereidde aan<br />

de hand van de bijbellez<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de tijd<br />

voor Pasen en de projecten van K<strong>in</strong>d op<br />

Zondag en Bonnefooi diverse schikk<strong>in</strong>gen<br />

voor. Met een uitleg van de symbolen en<br />

de rituelen <strong>in</strong> de verschillende diensten, is<br />

de brochure een handig hulpmiddel om<br />

zelf wekelijks schikk<strong>in</strong>gen te verzorgen<br />

voor de eredienst.<br />

Daarnaast geeft de brochure voor elke<br />

week suggesties om liederen te z<strong>in</strong>gen,<br />

die passen bij het thema en bijbelgedeelte.<br />

Er is een keuze gemaakt uit diverse liedbundels.<br />

Leven vanuit het geheim kost<br />

€ 11,50 en is te bestellen via de webw<strong>in</strong>kel,<br />

http://webw<strong>in</strong>kel.pkn.nl of bij de<br />

afdel<strong>in</strong>g brochureverkoop,<br />

tel. (030) 880 13 37,<br />

brochureverkoop@pkn.nl<br />

7


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> Pastoraat<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

Sylvia van Delden<br />

Begeleid<strong>in</strong>g slachtoffers seksueel misbruik <strong>in</strong> pastorale relaties:<br />

‘Doen wat je moet doen’<br />

Onlangs verscheen ‘Doen wat je moet doen’, een werkboek voor predikanten die begeleid<strong>in</strong>g<br />

geven aan slachtoffers van seksueel misbruik <strong>in</strong> pastorale en gezagsrelaties. Zo’n tw<strong>in</strong>tig jaar<br />

geleden was het onderwerp onbespreekbaar. Inmiddels hebben de meeste kerken beleid<br />

ontwikkeld op dit terre<strong>in</strong>.<br />

Zeven kerken werken samen b<strong>in</strong>nen het<br />

<strong>in</strong>terkerkelijk samenwerk<strong>in</strong>gsverband<br />

tegen Seksueel Misbruik <strong>in</strong> Pastorale Relaties<br />

(SMPR), om gezamenlijk beleid te ontwikkelen,<br />

dat de participerende kerken<br />

verder kunnen uitwerken. Niet alleen op het<br />

gebied van beleid is er het een en ander veranderd.<br />

De hulp die SMPR aanvankelijk<br />

bood, bestond uit anonieme telefonische<br />

begeleid<strong>in</strong>g. Veel mensen durfden hun naam<br />

niet te noemen en wilden al helemaal niet dat<br />

er iets over hun verhaal bekend was <strong>in</strong> hun<br />

eigen gemeente. Inmiddels gaat ook wat dat<br />

betreft veel anders. Mensen kunnen nog<br />

steeds voor begeleid<strong>in</strong>g terecht bij SMPR, al<br />

dan niet telefonisch en al dan niet anoniem.<br />

Maar <strong>in</strong> toenemende mate kunnen mensen<br />

ook <strong>in</strong> hun eigen omgev<strong>in</strong>g bij predikanten of<br />

pastoraal werkers terecht. Dat is een goede<br />

ontwikkel<strong>in</strong>g, waar we als SMPR blij en dankbaar<br />

om zijn.<br />

Voor- en nadelen<br />

Het is fijn dat mensen dicht bij huis iemand<br />

v<strong>in</strong>den bij wie ze terecht kunnen. Maar er zijn<br />

ook nadelen verbonden aan deze vorm van<br />

begeleid<strong>in</strong>g. Het begeleiden van een slachtoffer<br />

van seksueel misbruik <strong>in</strong> een pastorale<br />

relatie vraagt veel. Niet alleen van het slachtoffer,<br />

dat moet proberen het haar of hem<br />

aangedane te verwerken en opnieuw een<br />

evenwicht <strong>in</strong> het leven te v<strong>in</strong>den.<br />

Het vraagt ook veel van de predikant/begeleider.<br />

Niet altijd is een predikant voldoende<br />

voorbereid op het begeleid<strong>in</strong>gsproces dat hij<br />

of zij aangaat. Zo kunnen predikant en pastorant<br />

te maken krijgen met loyaliteitsconflicten,<br />

omdat de predikant loyaal wil zijn aan<br />

zowel het slachtoffer als de beschuldigde.<br />

Of de predikant is wel goed thuis <strong>in</strong> het pastoraat,<br />

maar kan niet goed begeleiden bij een<br />

juridisch traject. De kerkorde kennen betekent<br />

nog niet dat je iemand kunt helpen de<br />

voor- en nadelen van een kerkelijke klachtenprocedure<br />

te overzien.<br />

Aspecten<br />

Om hier<strong>in</strong> te voorzien is er nu ‘Doen wat je<br />

moet doen’, het werkboek voor predikanten<br />

die slachtoffers van seksueel misbruik <strong>in</strong> pastorale<br />

en gezagsrelaties begeleiden. In dit<br />

werkboek worden alle verschillende aspecten<br />

behandeld. Uiteraard wordt om te beg<strong>in</strong>nen<br />

de problematiek verkend: wat is nu<br />

eigenlijk seksueel misbruik <strong>in</strong> een pastorale<br />

relatie en hoe kan het gebeuren? Er wordt <strong>in</strong><br />

het kort aangegeven wat misbruikten, maar<br />

ook predikanten, kunnen verwachten van<br />

SMPR. Dan is er ruim aandacht voor begeleid<strong>in</strong>g<br />

door predikanten: wat is het specifieke<br />

van deze vorm van begeleid<strong>in</strong>g? Met welke<br />

mechanismen krijgt de predikant/begeleider<br />

te maken, zowel bij het slachtoffer, als bij de<br />

dader, als bij de gemeente, alsook bij zichzelf.<br />

De verschillende juridische procedures<br />

komen aan bod (kerkelijk, civielrechtelijk en<br />

strafrechtelijk), maar vooral ook: waar moet<br />

iemand reken<strong>in</strong>g mee houden als hij of zij<br />

overweegt een juridische procedure te beg<strong>in</strong>nen?<br />

Wat kan haar of hem boven het hoofd<br />

hangen?<br />

Mechanismen<br />

Alle hoofdstukken staan <strong>in</strong> de context van<br />

begeleid<strong>in</strong>g van slachtoffers. Ook de hoofdstukken<br />

die daar niet over lijken te gaan. Zo is<br />

het hoofdstuk over mechanismen van daders<br />

uiteraard <strong>in</strong>formatief over gedrag<strong>in</strong>gen en<br />

redener<strong>in</strong>gen die daders vertonen, maar het<br />

hoofdstuk gaat niet <strong>in</strong> op de begeleid<strong>in</strong>g van<br />

daders. Begeleid<strong>in</strong>g van daders (en van<br />

beschuldigden, waarvan men - nog - niet<br />

weet of de beschuldig<strong>in</strong>g juist is) is een vak<br />

apart. Aan een advies aan de kerken over<br />

dader- en beschuldigdenbeleid wordt<br />

gewerkt. In ‘Doen wat je moet doen’ zult u dit<br />

niet v<strong>in</strong>den. De predikant/begeleider moet<br />

iets van dadergedrag weten, om het slachtoffer<br />

te kunnen helpen omgaan met dat gedrag<br />

en met de effecten daarvan op haar of zijn<br />

eigen leven. Daarom v<strong>in</strong>dt u een hoofdstuk<br />

‘dadergedrag’ <strong>in</strong> dit werkboek.<br />

Datzelfde geldt voor het hoofdstuk over<br />

mechanismen <strong>in</strong> de gemeente. Dit werkboek<br />

is niet geschreven voor mensen die een<br />

gemeente begeleiden, maar voor mensen die<br />

een slachtoffer begeleiden. Omdat het misbruik<br />

plaatsv<strong>in</strong>dt b<strong>in</strong>nen een kerkelijke<br />

gemeente, zijn de processen <strong>in</strong> die gemeente<br />

ook van belang voor de verwerk<strong>in</strong>g van een<br />

slachtoffer.<br />

Protocol<br />

Aan het werkboek is een protocol van de Protestantse<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland toegevoegd, voor<br />

gemeenten die geconfronteerd worden met<br />

misbruik. Op verschillende plekken <strong>in</strong> het<br />

werkboek wordt naar dit protocol verwezen.<br />

U heeft het dus direct bij de hand. En u kunt<br />

het zo nodig aan de kerke<strong>nr</strong>aad geven om te<br />

gebruiken als richtlijn voor zijn handelen.<br />

‘Doen wat je moet doen’ is een uitgave van<br />

SMPR, een <strong>in</strong>terkerkelijke uitgave dus, waar<br />

hopelijk mensen van verschillende kerkelijke<br />

achtergrond relevante <strong>in</strong>formatie v<strong>in</strong>den.<br />

Mocht er iets ontbreken, dan geldt ook hier:<br />

neem contact op met de coörd<strong>in</strong>ator van<br />

SMPR, die kan u adviseren en zo nodig doorverwijzen<br />

naar relevante deskundigen.<br />

Sylvia van Delden is coörd<strong>in</strong>ator van het<br />

<strong>in</strong>terkerkelijk samenwerk<strong>in</strong>gsverband tegen<br />

Seksueel Misbruik <strong>in</strong> Pastorale Relaties (SMPR).<br />

Bestellen<br />

‘Doen wat je moet doen’ kost € 15,- (<strong>in</strong>clusief verzendkosten)<br />

en is te bestellen via de webw<strong>in</strong>kel van<br />

de Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland, http://webw<strong>in</strong>kel.<br />

pkn.nl of bij de afdel<strong>in</strong>g brochureverkoop, tel. (030)<br />

880 13 37, brochureverkoop@pkn.nl<br />

8


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong><br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong><br />

Emmy Bregman<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

Campagne Veertigdagentijd<br />

‘Een ramp laat je niet los’<br />

Tijdens de Veertigdagentijdcampagne vragen <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> en ICCO aandacht voor<br />

wederopbouw <strong>in</strong> Sierra Leone en overal waar mensen na een ramp een nieuw leven proberen<br />

op te bouwen. Miljoenen worden nog elke dag geconfronteerd met de naweeën van een ramp:<br />

een overstrom<strong>in</strong>g, een burgeroorlog of het verlies van een k<strong>in</strong>d. Zo’n ramp laat je niet los.<br />

De tieners van Sierra Leone zijn <strong>in</strong> een tijd van<br />

wetteloosheid opgegroeid. De burgeroorlog<br />

leidde tot een sfeer van geweld en veel k<strong>in</strong>deren<br />

kwamen <strong>in</strong> aa<strong>nr</strong>ak<strong>in</strong>g met de politie. Nu<br />

de burgeroorlog ten e<strong>in</strong>de is, werkt de bevolk<strong>in</strong>g<br />

hard aan de wederopbouw van het land.<br />

Daarbij is niet alleen aandacht voor de materiële<br />

schade, maar wordt er ook hard gewerkt<br />

aan het herstel van het rechtssysteem.<br />

Het komt nog voor dat k<strong>in</strong>deren zonder enige<br />

vorm van proces vastzitten <strong>in</strong> een cel. Ze zitten<br />

gevangen tussen volwassenen, zijn overgeleverd<br />

aan de willekeur hun bewakers en<br />

kwetsbaar door chantage, manipulatie en<br />

misbruik.<br />

Kansen voor k<strong>in</strong>deren<br />

Tijdens de campagne staan zes projecten<br />

rondom wederopbouw <strong>in</strong> b<strong>in</strong>nen- en buitenland<br />

centraal. Een van de projecten is<br />

Defence for Children International (DCI) <strong>in</strong><br />

Sierra Leone. Deze partnerorganisatie van<br />

ICCO en <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> zet zich <strong>in</strong> voor k<strong>in</strong>deren<br />

die met het strafrecht <strong>in</strong> aa<strong>nr</strong>ak<strong>in</strong>g<br />

komen. De wetgev<strong>in</strong>g <strong>in</strong> Sierra Leone maakte<br />

vroeger we<strong>in</strong>ig onderscheid tussen k<strong>in</strong>deren<br />

en volwassenen. DCI heeft er hard aan<br />

gewerkt om de rechten van k<strong>in</strong>deren te versterken<br />

en <strong>in</strong> 2007 is de child rights bill (k<strong>in</strong>derrechtenverklar<strong>in</strong>g)<br />

e<strong>in</strong>delijk aangenomen.<br />

Het reguliere strafrecht kan nu niet meer<br />

zomaar worden toegepast op jongeren tot<br />

achttien jaar. De kern van de nieuwe wetgev<strong>in</strong>g<br />

is dat k<strong>in</strong>deren wezenlijk anders zijn dan<br />

volwassenen en ook zo behandeld moeten<br />

worden. Niet het straffen staat centraal, maar<br />

het vergroten van de kans dat de jongere niet<br />

opnieuw <strong>in</strong> de fout gaat. Op dit moment<br />

ondersteunt de organisatie rechters en politiemensen<br />

bij de handhav<strong>in</strong>g van deze wet.<br />

Niet hun eigen schuld<br />

In het kader van de Veertigdagentijdcampagne<br />

is <strong>in</strong> de kerstvakantie een groep<br />

Nederlandse jongeren op bezoek geweest <strong>in</strong><br />

Sierra Leone om met eigen ogen te zien wat<br />

wederopbouw betekent. Ze hebben DCI<br />

bezocht, spraken op het politiebureau <strong>in</strong> Bo<br />

met de hoofdofficier en bezochten een<br />

Nederlandse jongeren waren <strong>in</strong> de kerstvakantie op bezoek <strong>in</strong> Siera Leone (foto: <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong>)<br />

Remand House, een huis waar k<strong>in</strong>deren<br />

onder de achttien wachten op hun strafzaak.<br />

Irma L<strong>in</strong>stra (20) vertelt: ‘Het was erg moeilijk<br />

om die k<strong>in</strong>deren te zien, ze waren zo jong en<br />

hadden een lege blik <strong>in</strong> hun ogen. Na de<br />

rondleid<strong>in</strong>g door het huis, hebben we nog<br />

even heerlijk lummeltje gespeeld met de jongens.<br />

Ik had het idee dat ik echt kon zien dat<br />

ze het fijn vonden dat we met hen konden<br />

spelen.’ Helga Wijnja (18) hoopt dat de k<strong>in</strong>deren<br />

na hun straf wel weer goed opgevangen<br />

worden, anders belanden ze weer <strong>in</strong> dezelfde<br />

situatie. ‘Meestal is het niet hun eigen schuld<br />

dat ze daar zitten. Het komt door de omstandigheden.<br />

Sommige k<strong>in</strong>deren kunnen niet<br />

zonder stelen anders overleven ze niet.’ DCI<br />

blijft deze k<strong>in</strong>deren en hun families volgen en<br />

begeleiden.<br />

DCI vraagt bij politiekantoren na of er jongeren<br />

zijn opgepakt. Het gebeurt namelijk nog<br />

regelmatig dat een jongere wordt vastgezet<br />

zonder dat zijn ouders op de hoogte zijn.<br />

Maar ook als DCI ze op de hoogte stelt zijn de<br />

ouders door de burgeroorlog vaak nog zo<br />

bang voor de politie, dat ze hun k<strong>in</strong>d niet durven<br />

opzoeken. DCI gaat met de ouders mee<br />

en overtuigt hen ervan dat zij geen risico<br />

lopen.<br />

Emmy Bregman is communicatiemedewerker bij<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong>.<br />

Meer weten?<br />

Meer <strong>in</strong>formatie over de Veertigdagentijdcampagne<br />

van ICCO en <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> is te v<strong>in</strong>den op<br />

www.kerk<strong>in</strong>actie.nl/40dagentijd.<br />

De jongeren die op bezoek zijn geweest <strong>in</strong> Sierra<br />

Leone kunnen tijdens de 40dagentijd uitgenodigd<br />

worden voor een presentatie tijdens een gemeenteavond<br />

of bij de jeugdclub.<br />

9


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> Missionair Werk<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

Hans van Ark<br />

Missionair zijn is…<br />

In december werd het symposium ‘De missionaire kerk’ gehouden. Aan het e<strong>in</strong>d van de dag vatte ds.<br />

Hans van Ark, programmamanager Missionaire vernieuw<strong>in</strong>g en <strong>Kerk</strong>groei bij de Protestantse <strong>Kerk</strong>, een<br />

paar resultaten samen.<br />

Missionair zijn is… vieren<br />

Ik pleit voor een sterker accent <strong>in</strong> de missionaire<br />

activiteiten op de vier<strong>in</strong>gen. Er is niks<br />

mis met laagdrempelige doordeweekse<br />

activiteiten, maar durf ook van meet af aan te<br />

vieren. De vier<strong>in</strong>g, de liturgie, een Woord voor<br />

de mensen, dat blijft het kloppend hart van de<br />

gemeente. Daar heeft de kerk - om het eens<br />

wat werelds te zeggen - patent op, daar zijn<br />

we door de eeuwen heen goed <strong>in</strong> geweest.<br />

Natuurlijk mag je het met elkaar hebben over<br />

de vorm waar<strong>in</strong>. Vier<strong>in</strong>gen hoeven niet per se<br />

op zondag, en niet altijd <strong>in</strong> de vorm van de<br />

klassieke kerkdienst zoals wij gewend zijn.<br />

Een lied, een woord, een gebed, soms <strong>in</strong> alle<br />

laagdrempeligheid. De vorm is ter discussie,<br />

maar laten we <strong>in</strong> ons missionaire werk God en<br />

zijn zoon Jezus Christus weer ter sprake<br />

durven brengen.<br />

‘Ik geloof sterk <strong>in</strong> het concept van een etende gemeente’ (foto: Istockphoto)<br />

Een missionaire activiteit is te vergelijken met<br />

bruggen bouwen. Je slaat een verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />

tussen b<strong>in</strong>nen en buiten. Je opent de<br />

gemeente naar buiten toe. Belangrijk is wel<br />

om vooraf te weten hoe buiten eruit ziet: wat<br />

voor mensen wonen <strong>in</strong> onze buurt, wat zijn<br />

hun bezigheden, <strong>in</strong> welke cultuur leven ze?<br />

Voorbeeld: op een studieavond <strong>in</strong> mijn<br />

gemeente kwamen we erachter dat ons dorp<br />

- zoals veel dorpen - erg voetbalm<strong>in</strong>ded is.<br />

De ene helft van de bevolk<strong>in</strong>g speelt voetbal,<br />

de andere helft kijkt ernaar. We zeiden: daar<br />

moeten we wat mee. Met de Europese<br />

kampioenschappen <strong>in</strong> zicht ontstond rond de<br />

zomer van 2008 het plan voetbal en kerk<br />

samen te brengen. Het werd <strong>in</strong> voetbaltermen<br />

gesproken een voltreffer: 1500 belangstellenden<br />

op het voetbalveld bij de kerkdienst,<br />

waarbij voetballers iets over hun geloof<br />

vertelden en op een speelse wijze het thema<br />

van de dienst uitbeeldden: ‘Doel gemist?!’<br />

Met een heldere bijbelse boodschap.<br />

Door de brugfunctie komen overigens vervolgens<br />

ook <strong>in</strong>vloeden van buiten naar b<strong>in</strong>nen de<br />

kerk <strong>in</strong>. Per def<strong>in</strong>itie. Dat betekent dat er door<br />

missionaire activiteiten ook iets gebeurt <strong>in</strong> de<br />

gemeente zelf. Er verandert wat.<br />

Missionair zijn is… veranderen<br />

Een missionaire gemeente is een gemeente<br />

die open durft te staan voor veranderen.<br />

Nieuwkomers brengen hun eigen cultuur<br />

mee, nieuwe gasten veroorzaken een nieuwe<br />

sfeer. Dit is een heikel punt, zo werd tijdens<br />

het symposium ook nog eens vastgesteld.<br />

Want we roepen vanuit het Evangelie elke<br />

zondag wel op tot vernieuwen en omkeren<br />

en groeien, maar als het concreet wordt…<br />

Mensen houden niet zo van veranderen.<br />

Dat zit niet <strong>in</strong> onze genen. Veranderen roept<br />

weerstand op.<br />

Ik kom <strong>in</strong> de praktijk weerstanden tegen bij<br />

voorgangers (‘Hoezo, hebben we het dan<br />

altijd verkeerd gedaan of zo?’), bij kerke<strong>nr</strong>aden<br />

(‘Zo doen we dat hier al jaren, dom<strong>in</strong>ee’)<br />

en ook bij gemeenteleden. Laatst zei iemand<br />

tegen me: ‘Als dit zo doorgaat, dan is het<br />

straks mijn kerk niet meer.’ Ik zei voorzichtig:<br />

‘Hoort u zelf wat u zegt? Is het dan uw kerk,<br />

of mijn kerk?’ De kerk is niet van ons, maar<br />

van de Heer die ons zo ongeveer op elke<br />

bladzijde van de Bijbel oproept tot vernieuw<strong>in</strong>g<br />

en ommekeer. Kortom: schrik niet van<br />

weerstanden, maar maak ze bespreekbaar en<br />

neem ze serieus.<br />

Missionair zijn is… samen eten<br />

Met die oproep heb ik het symposium afgesloten.<br />

Ik geloof sterk <strong>in</strong> het concept van een<br />

etende gemeente. We eten veel te we<strong>in</strong>ig <strong>in</strong><br />

en rond de kerk. Meer liturgisch gezegd: we<br />

mogen weer een maaltijdvierende gemeente<br />

zijn. De eerste gemeente uit Handel<strong>in</strong>gen 2<br />

was een etende gemeente.<br />

Zo ontstaat verbondenheid, zo blijf je een<br />

gemeenschap. Je gaat niet aan tafel met<br />

iemand met wie je ruzie hebt. De maaltijd is<br />

liturgie. We ontmoeten elkaar, we ontmoeten<br />

Christus. Ik ken gemeenten die juist op zondag<br />

de maaltijd <strong>in</strong> ere hersteld hebben. Er zijn<br />

gemeenten waar ze per wijk zo nu en dan bij<br />

iemand thuis gezamenlijk eten. Zelf beg<strong>in</strong> ik<br />

regelmatig doordeweekse avonden <strong>in</strong> onze<br />

eigen kerk met een maaltijd. Vraag aan alle<br />

deelnemers iets te eten mee te nemen, en dan<br />

liefst een dubbele portie, zodat er altijd<br />

genoeg is voor iedereen. Gaat altijd goed en je<br />

hebt daarna de rest van de avond een heel<br />

ander gesprek met elkaar.<br />

Ds. Hans van Ark is programmamanager<br />

Missionaire vernieuw<strong>in</strong>g en <strong>Kerk</strong>groei.<br />

10


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong><br />

DIACONALE ONTMOETINGSDAGEN<br />

Kees T<strong>in</strong>ga<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

Diakenen en hun PGB…<br />

Diakenen zijn doeners. Maar als het nodig is, schuwen ze het overleg niet. Juist van andere diakenen kun<br />

je veel leren. Dat zal ook weer blijken op de Diaconale Ontmoet<strong>in</strong>gsdagen, die <strong>in</strong> maart en april worden<br />

gehouden. Er worden vele honderden diakenen verwacht.<br />

Diakenen zijn praktische, concreet <strong>in</strong>gestelde<br />

mensen. Als er gekozen moet worden tussen<br />

praten en vergaderen óf doen, dan weet een<br />

diaken het wel: dan wordt het dat laatste.<br />

Liever actief en resultaatgericht aan de slag<br />

dan worstelen met stapels stukken.<br />

Toch ontkomt ook een diaken niet aan overleg.<br />

En als er daarna maar weer werk aan de<br />

w<strong>in</strong>kel is, loont het de moeite. Van collega’s<br />

kun je vaak iets opsteken. En <strong>in</strong> de ontmoet<strong>in</strong>g<br />

van een paar diakenen is al menigmaal<br />

iets moois bedacht.<br />

Die uitwissel<strong>in</strong>g- en <strong>in</strong>spiratiefunctie geldt<br />

vanouds ook voor de Diaconale Ontmoet<strong>in</strong>gsdagen.<br />

Tientallen jaren werden ze <strong>in</strong> Lunteren<br />

gehouden, s<strong>in</strong>ds 2006 zijn ze geregionaliseerd<br />

en zo op redelijke schaal bereikbaar; op vier<br />

locaties <strong>in</strong> het land.<br />

Op Diaconale Ontmoet<strong>in</strong>gsdagen komen<br />

diakenen uit allerlei dorpen en steden elkaar<br />

tegen. Bespreken ze hun ervar<strong>in</strong>gen, kaarten<br />

ze oude en nieuwe problemen en uitdag<strong>in</strong>gen<br />

Diaconale Ontmoet<strong>in</strong>gsdagen <strong>2009</strong><br />

Motto: Van passie naar praktijk: lokaal diaconaat zichtbaar maken<br />

aan. Doen ze ideeën en<br />

<strong>in</strong>spiratie op voor de<br />

dagelijkse praktijk van<br />

hun werk.<br />

‘Van passie naar praktijk’<br />

Van passie naar praktijk<br />

luidt dit jaar het motto.<br />

Want diakenen zijn bij<br />

hun onvermoeibaar bezig<br />

zijn soms wat te bescheiden<br />

<strong>in</strong> het - naar b<strong>in</strong>nen<br />

en naar buiten - zichtbaar<br />

maken van hun werk. En<br />

licht dat onder de korenmaat<br />

blijft, kan geen<br />

nieuwe cliënten bereiken<br />

of potentiële opvolgers<br />

<strong>in</strong>teresseren. Ook zonder<br />

overdreven toeters en<br />

bellen kan en mag diaconaat best wat vaker<br />

worden beschreven, tentoongesteld en tot<br />

belevenis gemaakt. Dat versterkt de verbon-<br />

In het ochtendprogramma wordt het thema gepresenteerd en ontdekken de deelnemers hoe ze hun eigen missie<br />

kunnen uitstralen. ‘s Middags zijn er vijf themaworkshops: over het betrekken van de eigen kerkleden bij het diaconaat,<br />

over diaconale PR, over omgaan met diaconaal geld, over <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> Interactief en over het werk van de<br />

Federatie van Diaconieën. Alle dagen beg<strong>in</strong>nen om 9.30 en e<strong>in</strong>digen om 15.30 uur.<br />

Data en locaties:<br />

Zaterdag 28 maart: De Hofstad, Hofveld 52, 7331 KE Apeldoorn<br />

Zaterdag 4 april: Pauluskerk, Albert<strong>in</strong>e Agnesstraat 2, 3314 LC Dordrecht<br />

Zaterdag 4 april: De Schutse, Onnastraat 44, 8331 HM Steenwijk<br />

Zaterdag 18 april: ‘Witte <strong>Kerk</strong>’, Kon<strong>in</strong>g<strong>in</strong> Wilhelm<strong>in</strong>alaan 15, 1411 EL Naarden<br />

Informatie en aanmeld<strong>in</strong>g:<br />

www.kerk<strong>in</strong>actie.nl/agenda, tel. (030) 880 18 86 (Marijke Gaastra), e-mail: m.gaastra@kerk<strong>in</strong>actie.nl<br />

Diaconale aandacht voor mensen gebeurt vanuit Passie voor<br />

Gerechtigheid en Barmhartigheid. (foto: <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong>/Freek Visser)<br />

denheid met andere kerkelijke vrijwilligers en<br />

voedt het vertrouwen van medegelovigen en<br />

medeburgers. Wat diakenen daarbij vooral<br />

kunnen laten zien, is hun eigen PGB - dat staat<br />

voor hun Passie voor Gerechtigheid en<br />

Barmhartigheid.<br />

Tijdens de Diaconale Ontmoet<strong>in</strong>gsdagen <strong>in</strong><br />

maart en april worden vele honderden diakenen<br />

verwacht. PGB-diakenen die hun rugzakjes<br />

meenemen, de <strong>in</strong>houd ervan uitstallen,<br />

uitwisselen en wederzijds aanvullen. Om er<br />

daarna weer mee naar huis te gaan en hun<br />

passie opnieuw <strong>in</strong> praktijk te brengen!<br />

Kees T<strong>in</strong>ga is medewerker van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong><br />

B<strong>in</strong>nenland.<br />

Paasgroetenactie <strong>2009</strong><br />

Ook <strong>in</strong> <strong>2009</strong> kunt u weer paasgroetenkaarten<br />

sturen aan gedet<strong>in</strong>eerden <strong>in</strong> Nederland en<br />

daarbuiten. Daarmee geven gemeenteleden<br />

gedet<strong>in</strong>eerden een teken van hoop en vertrouwen<br />

op het nieuwe leven van Pasen.<br />

Het gaat zo: de diaconie of zwo-groep bestelt<br />

kaarten, voorziet die van adressen en zorgt<br />

bericht<br />

dat deze kaarten ondertekend en verstuurd<br />

worden. Een eenvoudige actie, die naar twee<br />

kanten goed doet: gemeenteleden staan stil<br />

bij de tegenstell<strong>in</strong>g tussen Pasen (bevrijd<strong>in</strong>g)<br />

en gevangen zitten (niet vrij zijn).<br />

Gedet<strong>in</strong>eerden ervaren dat er aan hen<br />

gedacht wordt en dat doet goed! Dat blijkt<br />

wel uit de reacties die de organisatoren<br />

ontvangen via Amnesty, de justitiepredikanten<br />

en Epafras (organisatie voor Nederlandse<br />

gevangenen <strong>in</strong> het buitenland). In 2008<br />

werden er bijna 100.000 kaarten verstuurd.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie en bestellen:<br />

www.kerk<strong>in</strong>actie.nl/paasgroetenactie.<br />

11


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> BIDDAG VOOR GEWAS EN ARBEID<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

Tr<strong>in</strong>us Hoekstra<br />

Biddag: flexibel en kwetsbaar<br />

Zal het dit jaar anders zijn op biddag (11 maart), omdat de economie <strong>in</strong> zwaar weer is terechtgekomen?<br />

Misschien zijn we bezorgd over ons werk, de waarde van ons huis of pensioen. Prediker zei al dat er voor<br />

alles een tijd is. Er is niks nieuws onder de zon, we zijn gewoon kwetsbare en afhankelijke mensen.<br />

De biddag voor gewas én arbeid, op<br />

woensdag 11 maart of de zondag erop<br />

volgend, staat dit jaar onder een<br />

bijzonder voorteken. De kredietcrisis<br />

die <strong>in</strong> het najaar van 2008 haar doorwerk<strong>in</strong>g<br />

vond <strong>in</strong> ons land, lijkt ook hier<br />

onafwendbaar te leiden tot een economische<br />

recessie. Hoewel de meeste<br />

mensen nog niets merken aan hun<br />

koopkracht, hangt er een kenter<strong>in</strong>g <strong>in</strong><br />

de lucht naar een m<strong>in</strong>der welvarende<br />

tijd. Er heerst bezorgdheid over de<br />

toekomst van werk en <strong>in</strong>komen en<br />

over de waarde van huizenbezit en<br />

pensioenen. Naast onze zelfredzaamheid<br />

komt zo onze afhankelijkheid<br />

plotsel<strong>in</strong>g weer <strong>in</strong> beeld.<br />

Flexibiliteit<br />

Onze huidige samenlev<strong>in</strong>g wordt al<br />

langere tijd gekenmerkt door verander<strong>in</strong>g.<br />

We spreken van een kenniseconomie,<br />

en niets is zo vatbaar voor<br />

verander<strong>in</strong>g als kennis. In deze kenniseconomie<br />

leren we dan ook om zelf<br />

flexibel <strong>in</strong> het leven te staan.<br />

Flexibiliteit is een begrip dat onze tijd<br />

kenmerkt. Het gaat hierbij om een<br />

soepel omgaan met en <strong>in</strong>spelen op<br />

verander<strong>in</strong>gen. Flexibiliteit wordt<br />

daarbij ook steeds meer benoemd als<br />

een deugd. Het materiaal voor vier<strong>in</strong>g<br />

en gesprek van Disk, het landelijk<br />

bureau voor arbeidspastoraat, is dit<br />

jaar dan ook gericht op het thema<br />

‘Flexibiliteit als deugd’.<br />

Prediker<br />

Op de biddag komt dit thema <strong>in</strong> het licht te<br />

staan van Prediker 3, de verzen 1 tot en met<br />

13. Bijna geruststellend zet Prediker <strong>in</strong> met<br />

“Voor alles wat gebeurt is er een uur, een tijd<br />

voor alles wat er is onder de hemel”. In de<br />

reeks van tegenstell<strong>in</strong>gen, die vervolgens<br />

geschetst wordt <strong>in</strong> de verzen 2 tot en met 8,<br />

ontvouwt het leven zich als een lappendeken<br />

van gebeurtenissen: baren en sterven, planten<br />

en rooien, doden en helen, breken en<br />

bouwen, huilen en lachen, rouwen en dansen,<br />

enz. We zouden de reeks <strong>in</strong> de actualiteit<br />

nog kunnen vervolgen met voorspoed en<br />

crisis, werk en werkloosheid.<br />

De z<strong>in</strong> van deze tegenstell<strong>in</strong>gen blijft de mens<br />

Omslag van het tijdschrift Ondersteboven, dat materiaal bevat voor<br />

de bid- en dankdag en de zondag van de arbeid. (foto: DISK)<br />

volgens Prediker verborgen. De mens rest<br />

slechts een vreugdevolle bevestig<strong>in</strong>g van het<br />

leven, als het same<strong>nr</strong>aapsel dat het vanuit ons<br />

beperkte perspectief nu eenmaal vaak moet<br />

zijn. Het laten van de vraag naar de samenhang<br />

van het leven bij God en het zich toevertrouwen<br />

aan het goede <strong>in</strong> het leven, wordt<br />

getekend als een gave van diezelfde God.<br />

Heilzaam onderbroken<br />

Flexibiliteit als deugd riekt een beetje naar<br />

greep op je leven (moeten) hebben. Het<br />

ademt de sfeer van werken aan jezelf om een<br />

goede plek op de arbeidsmarkt te krijgen en<br />

te behouden. Daar<strong>in</strong> is het een fenomeen dat<br />

velen <strong>in</strong>spireert dan wel kwelt. Het maakt ook<br />

uit voor een succesvolle loopbaan <strong>in</strong> de<br />

kenniseconomie of je hoogopgeleid bent of<br />

niet, dan wel <strong>in</strong> staat bent om je<br />

nieuwe kennis en vaardigheden eigen<br />

te maken of niet. Al naar gelang je<br />

uitgangspositie kun je de arbeidsmarkt<br />

als grillig en bedreigend ervaren of als<br />

een reservoir van kansen en mogelijkheden.<br />

In onze tijd doet een mensbeeld<br />

opgeld waarbij je flexibel,<br />

autonoom en onafhankelijk je levensweg<br />

en carrière uitstippelt. Precies dit<br />

laatste wordt door Prediker heilzaam<br />

onderbroken. Jij kunt wel denken dat<br />

je de regisseur van je leven bent, maar<br />

voor je het weet ligt het door een<br />

economische crisis, ziekte, relatieproblemen,<br />

een tragisch ongeval of<br />

gewoon pech aan scherven.<br />

De vreugdevolle boodschap uit<br />

Prediker op de biddag zou wel eens<br />

kunnen zijn, dat we altijd kwetsbare<br />

mensen zullen blijven. We zijn afhankelijk<br />

van elkaar en het is goed, heilzaam<br />

en vreugdevol om dat onder<br />

ogen te zien. Dat ontslaat ons niet van<br />

het flexibel aangaan van uitdag<strong>in</strong>gen,<br />

maar <strong>in</strong> die flexibiliteit verb<strong>in</strong>dt het ons<br />

op een heilzaam solidaire wijze <strong>in</strong> onze<br />

verantwoordelijkheid voor leven en<br />

werken.<br />

Tr<strong>in</strong>us Hoekstra is projectmanager bij het<br />

b<strong>in</strong>nenlands diaconaat van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong><br />

en mededirecteur van Disk.<br />

Materiaal<br />

Het bovengenoemde themanummer van het tijdschrift<br />

Ondersteboven is voor € 2,50 (exclusief verzendkosten)<br />

te bestellen bij Landelijk Bureau Disk,<br />

Luijbenstraat 17, 5211 BR ‘s-Hertogenbosch, e-mail<br />

<strong>in</strong>fo@disk-arbeidspastoraat.nl, tel. (073) 612 82 01.<br />

12


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> Eredienst<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

Peter Jan van der Wal<br />

Samen naar de kerk <strong>in</strong> het verpleeghuis<br />

In heel wat zorg<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen worden kerkdiensten gehouden. Bewoners van een verpleeghuis én<br />

kerkgangers van buitenaf beleven hier veel aan. Alle reden om deze ‘v<strong>in</strong>dplaatsen van geloof’<br />

serieus te nemen en er beleid op te maken.<br />

Een mens kan - soms zomaar van de ene op<br />

de andere dag - geconfronteerd worden met<br />

ziekte en gebrek. Dan is er veel om te verwerken.<br />

De behoefte aan (ondersteun<strong>in</strong>g bij)<br />

z<strong>in</strong>gev<strong>in</strong>g ontstaat heel nadrukkelijk, wanneer<br />

het leven <strong>in</strong> een crisis is geraakt, óók bij<br />

mensen die daar voorheen nooit zo bij stil<br />

hebben gestaan. <strong>Kerk</strong>diensten <strong>in</strong> het verpleeghuis<br />

blijken <strong>in</strong> dat opzicht een belangrijke<br />

rol te kunnen vervullen.<br />

‘Ze is met haar 54 jaar nog een redelijk<br />

jonge verpleeghuisbewoonster. Toch verblijft<br />

ze er al vele jaren. Met onduidelijke<br />

lichamelijke klachten kwam ze hier destijds<br />

terecht; bovendien was er <strong>in</strong> allerlei<br />

opzicht onvoldoende draagkracht aanwezig<br />

<strong>in</strong> haar sociale omgev<strong>in</strong>g. Ik her<strong>in</strong>ner<br />

me van de eerste kennismak<strong>in</strong>g, dat ze<br />

me met enige nadruk toevertrouwde, dat<br />

ze “niet christelijk” was. Een trouwer kerkgangster<br />

is er al die jaren niet geweest!...’<br />

Tijdens mijn onderzoek <strong>in</strong> de ouderenzorg<br />

merkte ik dat kerkdiensten door bewoners<br />

niet alleen worden gewaardeerd om hun<br />

<strong>in</strong>houd en dat ze er zíjn, maar daarnaast<br />

vooral vanwege ‘de ontmoet<strong>in</strong>g’ die deze<br />

met zich mee brengen. Ook het oecumenische<br />

karakter spreekt veel mensen aan. In het<br />

aangezicht van ziekte en gebrek vallen kerkgrenzen<br />

weg.<br />

Vooral de eigen sfeer en belev<strong>in</strong>gsgerichtheid<br />

dragen <strong>in</strong> hoge mate bij aan de waarder<strong>in</strong>g<br />

die bewoners ervoor hebben.<br />

Ook voor kerkgangers van buitenaf blijken<br />

deze diensten aantrekkelijk. Voor tweederde<br />

ligt de directe aanleid<strong>in</strong>g weliswaar bij een<br />

familielid dat <strong>in</strong> de <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g verblijft. Maar ze<br />

beleven er vaak zelf zoveel aan, dat ze blijven<br />

komen, ook nadien. Op een plek waar kwetsbaarheid<br />

aan de oppervlakte komt, komen<br />

mensen gemakkelijker tot elkaar. De ontmoet<strong>in</strong>g<br />

is er puur, zonder schone schijn. Je hebt<br />

zorg voor elkáár en je begrijpt elkaar (beter).<br />

Zorgcentrum De Nieuwe Maas te Vlaard<strong>in</strong>gen (foto: Zorgcomb<strong>in</strong>atie Nieuwe Maas)<br />

Die on-gewone ontmoet<strong>in</strong>g brengt gemeenschap<br />

tot stand. Als sterke punten van kerkdiensten<br />

<strong>in</strong> het verpleeghuis komen naar voren:<br />

• laagdrempelig (toegankelijk, ongedwongen<br />

karakter, spontaan, gemoedelijk, je er welkom<br />

voelen, warmte voelen);<br />

• een groot gemeenschapsgevoel (saamhorigheid,<br />

ontmoet<strong>in</strong>g, samenzijn, oecumene,<br />

zorg voor elkaar, onderl<strong>in</strong>ge betrokkenheid);<br />

• aansprekend (korte dienst, wisselende<br />

voorgangers, afwissel<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de dienst, niet<br />

zo zwaar);<br />

‘Het gaat er anders aan toe dan <strong>in</strong> mijn eigen kerk,<br />

maar toch v<strong>in</strong>d ik hier wat.’<br />

• treft mensen recht <strong>in</strong> het hart, omdat ze zien<br />

hoe goed het bewoners doet en hoezeer<br />

vrijwilligers zich <strong>in</strong>spannen om er voor hen<br />

te zijn.<br />

Voor één op de vijf mensen speelt ook hun<br />

verm<strong>in</strong>derde mobiliteit een rol. Zij hebben<br />

niet alleen behoefte aan w<strong>in</strong>keltjes en een<br />

kapsalon om de hoek, maar óók aan een<br />

mogelijkheid om samen kerk te zijn. Radio en<br />

tv zijn weliswaar populair onder een deel van<br />

de mensen, maar kunnen daarmee de ervar<strong>in</strong>g<br />

van een kerkdienst nog niet vervangen.<br />

W<strong>in</strong>-w<strong>in</strong> situatie<br />

Grote waarder<strong>in</strong>g dus van de kant van de<br />

kerkgangers. Toch staan kerkdiensten <strong>in</strong> zorg<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen<br />

vaak onder druk of worden zelfs<br />

geweerd. Het management van de <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g<br />

onderkent de waarde ervan dikwijls niet en<br />

stelt dan andere prioriteiten. Locale kerkgemeenschappen<br />

kunnen en moeten daar het<br />

gesprek over aan durven gaan. Uite<strong>in</strong>delijk<br />

kan daaruit een w<strong>in</strong>-w<strong>in</strong> situatie ontstaan:<br />

• zorg<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen onderscheiden zich zo van<br />

andere en kunnen tegelijk iets voor de<br />

locale gemeenschap betekenen (belangrijk<br />

<strong>in</strong> het kader van de Wet op de Maatschappelijke<br />

Ondersteun<strong>in</strong>g (WMO));<br />

• kerkgemeenschappen - zeker als zij gebouwen<br />

moeten afstoten - houden zo ontmoet<strong>in</strong>gsplekken<br />

vast of creëren nieuwe;<br />

• en het meest belangrijk van al: aan de diep<br />

gevoelde behoefte van bewoners en de<br />

gemeenschap die zich om hen heen vormt,<br />

kan recht worden gedaan.<br />

Drs. Peterjan van der Wal is als geestelijk verzorger<br />

verbonden aan Zorgcomb<strong>in</strong>atie ‘Nieuwe Maas’<br />

te Vlaard<strong>in</strong>gen (www.nieuwemaas.nl) en verricht<br />

onderzoek <strong>in</strong> de ouderenzorg <strong>in</strong> opdracht van de<br />

landelijke verenig<strong>in</strong>g ‘Het Zonnehuis’<br />

(www.verenig<strong>in</strong>ghetzonnehuis.nl).<br />

Wie meer wil weten kan hem mailen:<br />

ajpw.vanderwal@<strong>in</strong>ter.nl.net.<br />

Zie ook: www.netwerklevensvragen.nl<br />

13


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> PREDIKANTEN EN KERKELIJK WERKERS<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

Jan Oortgiesen<br />

Beroep<strong>in</strong>gswerk en mobiliteit<br />

‘Alles wisselt en verandert…’, zongen we vroeger. Zo verandert ook nu veel <strong>in</strong> de kerk, <strong>in</strong><br />

gemeenten en <strong>in</strong> dom<strong>in</strong>eesland. Met grote belangstell<strong>in</strong>g zien velen uit naar de nieuwe<br />

voorstellen van de stuurgroep Werk <strong>in</strong> de Wijngaard, onder leid<strong>in</strong>g van oud-m<strong>in</strong>ister C.P. Veerman.<br />

Haar eerste rapport ´De wissel voorbij: het spoor en de bielzen´ (2008) doet vermoeden dat er veel<br />

gaat veranderen <strong>in</strong> de komende jaren.<br />

Jan Oortgiesen (foto: Freek Visser)<br />

Het roer moet om. De één zit er al jaren op te<br />

wachten en naar te smachten en een ander<br />

moet er (nog) niet aan denken: om als predikanten<br />

en kerkelijk werkers meer als een<br />

team te gaan werken, ieder als generalist<br />

met een (gematigde) specialisatie, met iets<br />

van loopbaanplann<strong>in</strong>g, met fundamentele<br />

gesprekken omtrent het functioneren, met<br />

permanente educatie. Ook met de bedoel<strong>in</strong>g<br />

om de mobiliteit te verhogen. Spannende<br />

tijden dus, mede om het ambt van predikant<br />

<strong>in</strong> de toekomst aantrekkelijk te houden en de<br />

positie van de kerkelijk werker goed te regelen.<br />

En dat alles om het leven van de<br />

gemeente, de plaatselijke geloofsgemeenschap<br />

vitaal, aantrekkelijk en missionair te<br />

houden of te maken.<br />

Vanuit de afdel<strong>in</strong>g HRM, waar<strong>in</strong> het mobiliteitsbureau<br />

voor predikanten en kerkelijk<br />

werkers is opgenomen, volgen we deze<br />

ontwikkel<strong>in</strong>gen met grote belangstell<strong>in</strong>g.<br />

In dit artikel aandacht voor een aantal zaken,<br />

die daar alles mee te maken hebben: de<br />

toekomst voor de proponenten, oudere<br />

predikanten (soms jarenlang <strong>in</strong> dezelfde<br />

gemeente), het beroep<strong>in</strong>gsproces (en de<br />

procedure) en de toekomst van het mobiliteitsbureau.<br />

Proponenten<br />

Naar oud kerkelijk gebruik noemen we<br />

´kandidaten (tot de heilige dienst)´ s<strong>in</strong>ds de<br />

nieuwe kerkorde weer proponenten. Zij zijn<br />

afgestudeerd, hebben colloquium gedaan en<br />

wachten op het moment dat een gemeente<br />

hen beroept. Enkele decennia geleden waren<br />

zij ´roofgoed´ en kregen ze b<strong>in</strong>nen de kortste<br />

keren soms meerdere beroepen. Nu moeten<br />

sommigen tijden lang wachten op een<br />

beroep. Eén van de redenen daarvan is dat<br />

de kosten voor een gemeente voor een ervaren<br />

predikant of proponent bij de huidige<br />

traktementsregel<strong>in</strong>g gelijk zijn. Vanwege een<br />

lager bedrag voor de ‘<strong>in</strong>houd<strong>in</strong>g bijdrage<br />

bewon<strong>in</strong>g ambtswon<strong>in</strong>g’ bij een beg<strong>in</strong>nende<br />

predikant zijn de kosten voor de desbetreffende<br />

gemeente zelfs (enigsz<strong>in</strong>s) hoger bij<br />

het beroepen van een proponent. Dat kan<br />

voor de gemeente maandelijks netto maximaal<br />

ruim 300 euro schelen. Gelukkig wordt<br />

er aan gewerkt om deze (onbedoeld) ‘discrim<strong>in</strong>erende’<br />

maatregel ten aanzien van proponenten<br />

op te heffen. Verwacht wordt dat<br />

dit met <strong>in</strong>gang van 2010 kerkordelijk ‘geëgaliseerd’<br />

gaat worden. Wellicht dat de<br />

komende rapportage van de stuurgroep<br />

Werk <strong>in</strong> de Wijngaard ook nog een mogelijkheid<br />

schetst om voor gemeenten ‘juniorpredikanten’<br />

aantrekkelijk te maken, zoals<br />

vroeger de echte ‘kandidaatsgemeenten’.<br />

Proponenten verdienen een eerlijke kans<br />

vanaf het moment dat zij door de kerk zijn<br />

toegelaten tot het ambt! Ze staan er theologisch<br />

goed opgeleid en gevormd klaar voor<br />

om de wetenschappelijke expertise <strong>in</strong> de<br />

praktijk <strong>in</strong> te kunnen zetten en voor de<br />

gemeente vruchtbaar te maken, soms al met<br />

een andere werkkr<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de samenlev<strong>in</strong>g en<br />

de nodige levenservar<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de rug. Vorig<br />

jaar brak drs. P.J. Vergunst <strong>in</strong> De Waarheidsvriend<br />

(het weekblad van de Gereformeerde<br />

Bond) terecht een lans voor de kandidaten/<br />

proponenten die staan naar het ambt. Na het<br />

colloquium zijn ze geschikt, bekwaam en<br />

geroepen tot het ambt. Zij staan niet graag<br />

(lang) werkloos op de markt van de kerk….<br />

Ze zijn er klaar voor!<br />

Ter <strong>in</strong>dicatie een paar (sprekende) cijfers: <strong>in</strong><br />

2008 hebben we vanuit het beroep<strong>in</strong>gswerk<br />

ruim 300 kerkordelijk voorgeschreven adviezen<br />

aan vacante gemeenten uitgebracht. In<br />

datzelfde jaar werden bijna 50 proponenten<br />

beroepbaar en werd ongeveer de helft daarvan<br />

bevestigd <strong>in</strong> het ambt van predikant.<br />

Datzelfde beeld tekende zich af <strong>in</strong> 2007.<br />

Er zijn dus voldoende proponenten die graag<br />

aan de slag willen <strong>in</strong> de wijngaard van de<br />

Heer. Geeft u ze een kans?<br />

Oudere predikanten<br />

De meeste profielschetsen vragen om een<br />

jonge, energieke, <strong>in</strong>spirerende en enthousiaste<br />

predikant, een krachtige leidersfiguur.<br />

Alsof ´er voor gaan´, vitaliteit, <strong>in</strong>spiratie en uithoud<strong>in</strong>gsvermogen<br />

bij mensen boven de 45<br />

zou ontbreken. Eerder heb ik eens geschreven<br />

dat oud ‘out’ is en jong ‘<strong>in</strong>’. Dat lijkt <strong>in</strong> de<br />

samenlev<strong>in</strong>g ook zo te zijn. Zo werkt de<br />

markt. Leeftijd is echter geen enkele garantie!<br />

Het is fijn om <strong>in</strong> de tweede helft van de vijftiger<br />

levensjaren nog een keer de kans van een<br />

nieuw beg<strong>in</strong> te hebben en gelukkig neemt<br />

dat de laatste tijd ook weer toe. Er zijn overigens<br />

ook veel m<strong>in</strong>der predikanten tussen de<br />

35 en 45 jaar: 378 (tegenover 836 tussen de<br />

45-55 en 825 tussen de 55-65 jaar). Wat<br />

gevraagd wordt <strong>in</strong> profielschetsen lijkt soms<br />

meer ´wereldgelijkvormig´ en marktconform<br />

dan dat het je doet denken aan de opbouw<br />

van de gemeente van Christus…<br />

Het is belangrijk om tijdig goed na te denken<br />

over het profiel: wat is nodig <strong>in</strong> de komende<br />

jaren om <strong>in</strong> deze specifieke context op een<br />

vitale en aantrekkelijke manier (missionaire)<br />

gemeente te zijn? Dan valt er vast meer te<br />

zeggen dan alleen <strong>in</strong>spirerend, charismatisch<br />

leiderschap op grond van het marktmechanisme<br />

van onze tijd en samenlev<strong>in</strong>g.<br />

Beroep<strong>in</strong>gswerk is geestelijk werk! Vlieg<br />

daarom niet alleen af op predikanten die<br />

(soms nog nauwelijks beroepbaar) steeds<br />

opnieuw beroepen worden, maar denk ook<br />

eens aan hen die nooit een kans kregen of<br />

krijgen. Ik kom graag op classicale vergade-<br />

14


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> Februari <strong>2009</strong><br />

r<strong>in</strong>gen en-/of werkgemeenschappen om<br />

daarover met u over van gedachten wisselen.<br />

Horen, ontmoeten en beroepen<br />

Het kan niet vaak genoeg gezegd kan worden:<br />

´uit horen gaan´ zonder dat de beroep<strong>in</strong>gscommissie<br />

zich vooraf of na afloop<br />

meldt bij de predikant(e) is ethisch gesproken<br />

onzorgvuldig en niet correct. Zo gaan<br />

we <strong>in</strong> de gemeente van de Heer niet met<br />

elkaar om! Vooraf kan het u veel onnodige<br />

tijd en moeite besparen en achteraf is het<br />

netjes om de kontakten ook zorgvuldig af te<br />

hechten, ook als er geen verdergaand contact<br />

meer zal zijn.<br />

Om het bovenstaande te omzeilen gebeurt<br />

het de laatste tijd vrij veel dat vacante<br />

gemeenten via het <strong>in</strong>ternet gaan ‘horen’ om<br />

een eerste selectie te maken. In sommige<br />

vacante gemeenten beluistert men op een<br />

dergelijke manier soms meer dan 60 predikanten.<br />

Daarvoor zijn de uitzend<strong>in</strong>gen van<br />

kerkdiensten op het <strong>in</strong>ternet niet <strong>in</strong> eerste<br />

<strong>in</strong>stantie bedoeld! Voor het beroepen van<br />

een nieuwe predikant is het horen en ontmoeten,<br />

liefst <strong>in</strong> de huidige gemeente, zeer<br />

gewenst en dr<strong>in</strong>gend aan te bevelen. De<br />

context spreekt namelijk altijd mee <strong>in</strong> de eredienst.<br />

Tevens proeft u dan ook het klimaat<br />

en de sfeer <strong>in</strong> de gemeente en krijgt u door<br />

de ´viva vox´ naast de <strong>in</strong>houd ook een <strong>in</strong>druk<br />

van het betrekk<strong>in</strong>gsniveau, de<br />

<strong>in</strong>teractie met de gemeente<br />

en van de verbale en non-verbale<br />

communicatie. Ten diepste<br />

kunt u daar mijns <strong>in</strong>ziens<br />

niet zonder.<br />

Bij de twee bovenstaande<br />

punten gaat het met name<br />

over het voorgaan <strong>in</strong> de eredienst.<br />

Ik kan me niet aan de<br />

<strong>in</strong>druk onttrekken dat predikanten<br />

veelal ´afgerekend´<br />

worden op het voorgaan <strong>in</strong> de<br />

eredienst en daarbij de predik<strong>in</strong>g<br />

<strong>in</strong> het bijzonder. Een predikant<br />

is echter naast prediker<br />

ook herder en leraar: naast de<br />

eredienst vormen pastoraat,<br />

vorm<strong>in</strong>g en toerust<strong>in</strong>g (catecheet!)<br />

en organisatie en<br />

beleid (bestuur, managen zo u<br />

wilt) de kerntaken van de predikant.<br />

De kerkorde van onze<br />

Protestantse <strong>Kerk</strong> spreekt<br />

daar klare taal over: men leze<br />

art. V-3 en ord. 3-9. En dat<br />

dan samen met de overige<br />

ambtsdragers <strong>in</strong> een gemeenschappelijke<br />

verantwoordelijkheid<br />

´voor de opbouw van<br />

de gemeente <strong>in</strong> de wereld´.<br />

Alle aspecten samen <strong>in</strong> een<br />

gedeelde verantwoordelijkheid.<br />

Alleen afgaan op de eredienst is dus op<br />

zijn m<strong>in</strong>st eenzijdig.<br />

Al even noemde ik de (on)mogelijkheden van<br />

<strong>in</strong>ternet. Om meer over eventueel te beroepen<br />

predikanten te weten te komen bekijkt<br />

men vaak de websites van de huidige<br />

gemeenten. Daar valt ongetwijfeld wat uit af<br />

te lezen, maar ook hier spreekt de context en<br />

de situatie een stevig woordje mee. Wat hier<br />

‘loopt als een tre<strong>in</strong>’ zal daar niet altijd automatisch<br />

goede grond v<strong>in</strong>den. Zonder persoonlijk<br />

contact krijgt u dus ook op deze<br />

manier geen volledig beeld. Het is niet de<br />

bedoel<strong>in</strong>g om het <strong>in</strong>ternet als referentiemogelijkheid<br />

te gebruiken. Recherchewerk is<br />

politiewerk en als het dat is, is het <strong>in</strong> ieder<br />

geval geen kerkenwerk. Iemand zijn of haar<br />

verleden blijven nadragen ook niet. Dat zouden<br />

we zeker b<strong>in</strong>nen de kerk goed moeten<br />

weten. Ook dat is kerkelijk ethisch gesproken<br />

beneden de maat. Referenties <strong>in</strong>w<strong>in</strong>nen <strong>in</strong><br />

goed overleg met de predikant is prima, maar<br />

dan met goede ethische richtlijnen die te v<strong>in</strong>den<br />

zijn <strong>in</strong> de Gids voor het beroep<strong>in</strong>gswerk.<br />

Mobiliteitsbureau<br />

In het afgelopen jaar hebben we via de Raad<br />

voor het beroep<strong>in</strong>gswerk en de Klankbordgroep<br />

van het mobiliteitsbureau nagedacht<br />

over het beleid voor de komende jaren en een<br />

aantal prioriteiten gesteld. Niet alles wat we<br />

zouden wensen kan namelijk tegelijk. De<br />

komende jaren willen we naast het reguliere<br />

werk onder andere aandacht besteden aan<br />

het ontwikkelen van meer mogelijkheden<br />

voor ´losgemaakte´ predikanten, de kerk(ord)<br />

elijke implementatie van de <strong>in</strong>terim-predikant<br />

(een <strong>in</strong>itiatief van de landelijke kerk, waar<br />

gemeenten dankbaar gebruik van maken),<br />

het optimaliseren van de mogelijkheden van<br />

automatiser<strong>in</strong>g, het ontwikkelen van een gids<br />

voor het beroep<strong>in</strong>gswerk speciaal gericht op<br />

predikanten en het verwerken van de te<br />

nemen synodale besluiten naar aanleid<strong>in</strong>g<br />

van de rapportage van de stuurgroep Werk <strong>in</strong><br />

de Wijngaard.<br />

Het mobiliteitsbureau is een onderdeel van<br />

de stafafdel<strong>in</strong>g HRM van de dienstenorganisatie<br />

van de Protestantse <strong>Kerk</strong>. Die afdel<strong>in</strong>g<br />

staat er voor om het beste uit mensen naar<br />

voren te halen, zodat ze als sterren kunnen<br />

schitteren, groeien en bloeien en de goede<br />

d<strong>in</strong>gen op een goede wijze doen. Het mobiliteitsbureau<br />

wil daar graag al haar krachten op<br />

<strong>in</strong>zetten. Opdat het goed gaat met kerk en<br />

gemeente en met haar dienaren, en opdat zij<br />

functioneren naar haar bedoel<strong>in</strong>g en roep<strong>in</strong>g.<br />

Ds. Jan Oortgiesen is hoofd van het<br />

Mobiliteitsbureau voor predikanten en kerkelijk<br />

werkers en adviseur voor het beroep<strong>in</strong>gswerk.<br />

‘Ik kan me niet aan de <strong>in</strong>druk onttrekken dat predikanten veelal ´afgerekend´ worden op het voorgaan <strong>in</strong> de eredienst en<br />

daarbij de predik<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het bijzonder.’ (foto: <strong>Kerk</strong> Katlijk - He<strong>nr</strong>y Kieskamp)<br />

15


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> BERICHTEN Februari <strong>2009</strong><br />

Reis naar Israël en Palestijnse<br />

gebieden<br />

Meta Floor is <strong>in</strong> 2007 door <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong><br />

uitgezonden naar Sabeel, een Palestijns<br />

theologisch <strong>in</strong>stituut <strong>in</strong> Oost Jeruzalem.<br />

Zij werkt daar mee <strong>in</strong> een <strong>in</strong>ternationaal<br />

programma voor bewustword<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de<br />

kerken <strong>in</strong> het westen over de situatie van<br />

Palestijnse christenen. In dit kader wordt er<br />

van 14-24 mei <strong>2009</strong> een reis georganiseerd<br />

voor Nederlanders die meer <strong>in</strong>zicht willen<br />

krijgen <strong>in</strong> de huidige situatie van de<br />

Palestijnen. Ook v<strong>in</strong>den er ontmoet<strong>in</strong>gen<br />

plaats met vertegenwoordigers van Joods-<br />

Israëlische mense<strong>nr</strong>echten- en vredesorganisaties.<br />

De reis v<strong>in</strong>dt plaats van donderdag<br />

14 mei tot zondag 24 mei <strong>2009</strong> en wordt<br />

georganiseerd <strong>in</strong> samenwerk<strong>in</strong>g met<br />

Vrienden van Sabeel Nederland. Meer<br />

<strong>in</strong>formatie op www.metafloor.nl (prikbord)<br />

of bij Meta Floor, floormeta@hotmail.com<br />

Moderamen schrijft leiders Palestijnse christenen<br />

De Protestantse <strong>Kerk</strong> voelt zich diep verbonden<br />

met de Palestijnse christenen. Dat<br />

schreef het moderamen van de generale<br />

synode op 7 januari aan verschillende vertegenwoordigers<br />

van de Palestijnse christenen<br />

die <strong>in</strong> oktober het moderamen bezochten.<br />

‘Wij betreuren het dat u en uw volk opnieuw<br />

moeten lijden. Wij betreuren het evenzo dat<br />

Joodse mensen lijden. Daarom - en vooral <strong>in</strong><br />

tijden van een crisis zoals nu - voelen wij ons<br />

verscheurd.’<br />

Het moderamen hoopt dat de politieke<br />

leiders <strong>in</strong> Israël en Gaza zich bewust worden<br />

van hun politieke en sociale verantwoordelijkheid<br />

om onschuldige burgers te beschermen<br />

en een grote humanitaire ramp te<br />

voorkomen. Tegelijk erkent het protestantse<br />

Sem<strong>in</strong>ar ‘Waarom is Israël belangrijk?’<br />

synodebestuur dat ook westerse leiders niet<br />

eenduidig hebben gestaan voor gerechtigheid.<br />

Het moderamen belooft <strong>in</strong> de brief er bij<br />

de politieke leiders op aan te dr<strong>in</strong>gen serieuze<br />

stappen te zetten om vrede en gerechtigheid<br />

te bevorderen.<br />

‘Veel gemeenten <strong>in</strong> onze kerk hebben gebeden<br />

voor mensen die lijden onder het oorlogsgeweld<br />

<strong>in</strong> het Midden-Oosten’, zo schrijven<br />

De Fijter en Plaisier. Het moderamen<br />

benadrukt dat het de Palestijnse christenen<br />

niet <strong>in</strong> de steek wil laten. ‘Wij zullen de<br />

gemeenten oproepen te blijven bidden.’<br />

De brief is te v<strong>in</strong>den op www.pkn.nl, <strong>in</strong> de<br />

rubriek Actueel, onderaan het bericht van 7<br />

januari <strong>2009</strong>.<br />

Jeruzalem-sem<strong>in</strong>ar over<br />

pelgrimage<br />

Een pelgrimsreis maken is een spirituele<br />

oefen<strong>in</strong>g, een daad van aanbidd<strong>in</strong>g, jezelf <strong>in</strong><br />

beweg<strong>in</strong>g zetten ondanks risico’s en op<br />

zoek gaan naar nieuwe impulsen. In de<br />

Middeleeuwen was het al een populaire<br />

bezigheid en tegenwoordig misschien nog<br />

wel sterker. Pelgrimage naar Jeruzalem<br />

heeft een centrale plaats <strong>in</strong> de tradities van<br />

Joden, christenen en moslims. Dat heeft <strong>in</strong><br />

het Midden Oosten tot op vandaag ideologische<br />

en politieke consequenties. Over het<br />

fenomeen Pelgrimage naar Jeruzalem en<br />

het Heilige Land wordt van 15-29 juni <strong>2009</strong><br />

het jaarlijkse Jerusalem-sem<strong>in</strong>ar gehouden.<br />

Thema: ‘Pilgrimage: long<strong>in</strong>g, belong<strong>in</strong>g and<br />

sacred travel <strong>in</strong> Jewish, Christian and<br />

Muslim traditions’.<br />

Deelname staat open voor theologen,<br />

pastores en iedereen die geïnteresseerd is <strong>in</strong><br />

theologie, religie, politiek, geschiedenis,<br />

filosofie en de dialoog tussen de verschillende<br />

godsdiensten. De deelnemers komen<br />

uit verschillende landen, de voertaal is<br />

meestal engels. De kosten van vliegreis en<br />

sem<strong>in</strong>ar bedragen ongeveer € 1650,-.<br />

Informatie over een tegemoetkom<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de<br />

f<strong>in</strong>ancier<strong>in</strong>g voor studenten theologie en<br />

predikanten is verkrijgbaar bij het<br />

Protestants Landelijk Dienstencentrum,<br />

Marieke den Braber, e-mail:<br />

m.den.braber@pkn.nl.<br />

Overige <strong>in</strong>formatie en aanmeld<strong>in</strong>g vóór 15<br />

april bij: Sticht<strong>in</strong>g COME (Communication<br />

Middle East), Douwe van der Sluis, e-mail:<br />

do.sluis@wxs.nl, of:<br />

Over het thema ‘Waarom is Israël belangrijk?’<br />

wordt <strong>in</strong> maart een sem<strong>in</strong>ar gehouden.<br />

Israël wordt uit verschillende ooghoeken<br />

bekeken: politiek, theologisch en vanuit de<br />

maatschappelijke problematiek <strong>in</strong> Nederland<br />

en Duitsland. De referaten zullen worden<br />

gehouden door Rabbijn Daniel Alter, Pastor<br />

Gudrun Laqueur, Stephan Kramer en Daniel<br />

Ross<strong>in</strong>g. Op d<strong>in</strong>sdagavond is er een optreden<br />

van de <strong>in</strong>ternationaal bekende Friese klezmerband<br />

Di Gojim. Verder biedt het programma<br />

de mogelijkheid tot een bezoek aan<br />

het Dokumations- und Informationszentrum<br />

Na de laatste geweldsuitbarst<strong>in</strong>g <strong>in</strong> het<br />

Midden-Oosten is er ook bij veel jongeren <strong>in</strong><br />

Nederland behoefte aan een podium om<br />

geïnformeerd te worden over het Palestijns-<br />

Israëlisch conflict en over wat dat met<br />

jongeren <strong>in</strong> Israël en de Palestijnse gebieden<br />

doet. Dit kan op de nieuwe site<br />

www.HolySwitch.nl, een <strong>in</strong>itiatief van de<br />

Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland, JOP (de<br />

jeugdorganisatie van de Protestantse <strong>Kerk</strong>),<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong>/ICCO en IKON. Uniek is dat de<br />

bezoekers van de site rechtstreeks kunnen<br />

kennismaken met jongeren uit Israël en de<br />

Palestijnse gebieden, die <strong>in</strong> weblogs en<br />

YouTube-filmpjes over hun ervar<strong>in</strong>gen<br />

vertellen.<br />

Uitgangspunt van Holy Switch is dat je<br />

bereid moet zijn om je te verplaatsen <strong>in</strong> de<br />

ideeën van de verschillende partijen om iets<br />

te kunnen begrijpen van het conflict. De site<br />

biedt de mogelijkheid om te ‘switchen’ van<br />

de ene visie naar de andere. Handige achter-<br />

Emslandlager te Papenburg en het bekijken<br />

van Paul Meyers film ‘Poolse vrouwen <strong>in</strong> het<br />

verzet 1939-1945’. Het sem<strong>in</strong>ar is een <strong>in</strong>itiatief<br />

van de prov<strong>in</strong>ciale werkgroep <strong>Kerk</strong> en<br />

Israël Gron<strong>in</strong>gen-Drenthe van de<br />

Protestantse <strong>Kerk</strong> en het Gesellschaft für<br />

christlich-jüdische Zusammenarbeit <strong>in</strong><br />

Ostfriesland. Data: 22, 23 en 24 maart <strong>2009</strong>.<br />

Informatie en aanmelden bij drs. Alie<br />

Noorlag, tel. (0599) 35 33 28, e-mail<br />

a.w.noorlag@planet.nl of bij drs. Lise van der<br />

Molen, tel. (0595) 44 26 73, e-mail:<br />

lisevandermolen@hotmail.com<br />

Jongerenwebsite over Israëlisch-Palestijns conflict<br />

grond<strong>in</strong>formatie staat <strong>in</strong> rubrieken als<br />

‘Religie voor Dummies’, ‘Religie en het<br />

Heilige Land’ en ‘Drie religies <strong>in</strong> Nederland’.<br />

Er is ook een spel waardoor men veel te<br />

weten komt over de moeilijke situatie <strong>in</strong><br />

Israël.<br />

‘In het project spreekt mij vooral de evenwichtigheid<br />

van <strong>in</strong>formatie aan’, zegt<br />

Miriam Nagtegaal, die aan de site meewerkt<br />

vanuit <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong>. ‘Dat is redelijk uniek als<br />

je ziet wat er allemaal aan <strong>in</strong>formatie te<br />

krijgen is op Internet! Uit de persoonlijke<br />

verhalen van de jongeren krijg je een idee<br />

wat het is om daar te leven.’ Marieke den<br />

Braber, bij de website betrokken vanuit<br />

<strong>Kerk</strong>&Israël, hoopt dat jongeren geïnteresseerd<br />

zullen raken ‘<strong>in</strong> wat er wérkelijk<br />

gaande is’ <strong>in</strong> Israël en de Palestijnse gebieden.<br />

‘En dat ze merken dat ze naar meerdere<br />

kanten moeten kijken om er een beeld van<br />

te krijgen.<br />

Zie verder: www.holyswitch.nl<br />

16


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> VREDESBOODSCHAP<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

Jan Post Hospers<br />

Joden, moslims en christenen roepen op tot<br />

vrede door dialoog<br />

‘De dialoog leert ons samen te werken’. Dit staat <strong>in</strong> de gezamenlijke verklar<strong>in</strong>g van joden, moslims en<br />

christenen die aan het beg<strong>in</strong> van het nieuwe jaar werd ondertekend door het Contactorgaan<br />

Moslims en Overheid, de Raad van <strong>Kerk</strong>en en het Nederlands Verbond voor Progressief Jodendom<br />

(vroeger geheten: Verbond van Liberaal-Religieuze Joden <strong>in</strong> Nederland).<br />

Tijdens een televisie-uitzend<strong>in</strong>g van de<br />

Nederlands Islamitische Omroep op 4 januari<br />

werd de verklar<strong>in</strong>g officieel gepresenteerd<br />

en voorgelezen door mgr. Jan van Burgsteden<br />

(rooms-katholiek), ds. Arjan Plaisier (protestant),<br />

rabbijn Awraham Soetendorp<br />

(joods) en imam Iftekhar Ali Chishti (moslim).<br />

Samenwerk<strong>in</strong>g<br />

De deelnemende organisaties hebben <strong>in</strong>middels<br />

een traditie van samenwerk<strong>in</strong>g. Het<br />

Contactorgaan Moslims en Overheid, de<br />

Raad van <strong>Kerk</strong>en en de Protestantse <strong>Kerk</strong><br />

presenteerden <strong>in</strong> maart 2008 een verklar<strong>in</strong>g<br />

aan de islamitische universiteit <strong>in</strong> Caïro om<br />

uit te leggen dat de meerderheid van christenen<br />

en moslims <strong>in</strong> Nederland op een goede<br />

wijze samenwerken. De Raad van <strong>Kerk</strong>en<br />

verzorgt daarnaast al enkele jaren een groet<br />

bij Ramadan, de belangrijkste vastenperiode<br />

<strong>in</strong> de moslimgemeenschap. Vanuit de Protestantse<br />

<strong>Kerk</strong> en de Rooms-Katholieke <strong>Kerk</strong><br />

worden ieder jaar bij verschillende gelegenheden<br />

groeten gestuurd aan de joodse<br />

gemeenschap en aan de moslimgemeenschap.<br />

Daarom kwam van de kant van de<br />

joden en de moslims nu de vraag om <strong>in</strong> de<br />

buurt van Kerst en Nieuwjaar met een gezamenlijke<br />

verklar<strong>in</strong>g te komen, waar<strong>in</strong> de aanhangers<br />

van de drie monotheïstische religies<br />

hun <strong>in</strong>zet voor de vrede onder woorden brengen.<br />

Meer over de verklar<strong>in</strong>g staat op www.<br />

raadvankerken.nl, onder de kopjes: Drie religies<br />

op tv; Indonesisch enthousiasme en<br />

Oproep tot saamhorigheid. Hieronder volgt<br />

de tekst van de verklar<strong>in</strong>g.<br />

V R E D E<br />

Vrede is een wens die aanwezig is <strong>in</strong> ieder mens,<br />

We horen het als we luisteren naar ons hart.<br />

Wie het hoort, hoort de stem van de ander.<br />

Wij zijn vanuit ons menszijn geroepen ons <strong>in</strong> te zetten voor vrede.<br />

Daar<strong>in</strong> zijn we partners van anderen, aanjagers b<strong>in</strong>nen de samenlev<strong>in</strong>g.<br />

We zijn met elkaar <strong>in</strong> dialoog om niet langs elkaar heen te leven,<br />

zodat we niet <strong>in</strong> ghetto’s leven of <strong>in</strong> apartheid<br />

maar met elkaar de Nederlandse samenlev<strong>in</strong>g vormen.<br />

Vrede is meer dan afwezigheid van oorlog.<br />

Er is vrede <strong>in</strong> een samenlev<strong>in</strong>g<br />

wanneer ieder mens tot zijn of haar recht komt,<br />

wanneer het goede voor ieder mens bereikbaar is<br />

<strong>in</strong> de mate van het mogelijke.<br />

Vrede is: zijn we rechtvaardig?<br />

Hoe gaan we om met anderen,<br />

mensen met een andere men<strong>in</strong>g,<br />

mensen met een andere achtergrond,<br />

mensen <strong>in</strong> kansarme situaties?<br />

Ook <strong>in</strong>ternationaal zijn er uitdag<strong>in</strong>gen en problemen:<br />

het recht van het k<strong>in</strong>d,<br />

vluchtel<strong>in</strong>gen, vrouwenhandel,<br />

machtspolitiek, corruptie, wapenhandel,<br />

het klimaat.<br />

Vrede komt als we solidair zijn<br />

met mensen <strong>in</strong> andere delen van de wereld<br />

van wie de menswaardigheid wordt bedreigd.<br />

Mensen maken een samenlev<strong>in</strong>g<br />

door vanuit hun eigen identiteit en overtuig<strong>in</strong>g<br />

betrokken te zijn bij het wel en wee <strong>in</strong> de maatschappij.<br />

Religies en levensbeschouw<strong>in</strong>gen kunnen mensen hierbij helpen.<br />

Waardigheid, vrijheid, rechtvaardigheid, respect en solidariteit<br />

zijn door religie en levensbeschouw<strong>in</strong>g gestuurde grondwaarden.<br />

Groepen b<strong>in</strong>nen religies die geweld gebruiken,<br />

vertroebelen onze <strong>in</strong>zet voor vrede en rechtvaardigheid.<br />

Vanuit onze godsdiensten<br />

moet de roep kl<strong>in</strong>ken om vredestichters te zijn.<br />

De dialoog leert ons samen te werken<br />

en <strong>in</strong> te gaan op de uitdag<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de samenlev<strong>in</strong>g,<br />

zowel dichtbij als verder weg.<br />

Door de dialoog dragen we bij aan een vreedzame samenlev<strong>in</strong>g,<br />

die weet om te gaan met verscheidenheid en cohesie bevordert.<br />

Historische, culturele en religieuze verschillen<br />

wissen we niet uit, maar vormen de basis waarop we samenwerken<br />

zodat vrede mogelijk wordt.<br />

Eenheid <strong>in</strong> verscheidenheid.<br />

Vrede is een wens die aanwezig is <strong>in</strong> ieder mens,<br />

We horen het als we luisteren naar ons hart.<br />

Wie het hoort, hoort de stem van de ander.<br />

17


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> JOP<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

Robert Mazier<br />

Jeugdwerk op een kleurrijk kerkelijk palet<br />

De Protestantse <strong>Kerk</strong> kent een rijke schaker<strong>in</strong>g aan kerkelijke kleuren: van confessioneel tot<br />

vrijz<strong>in</strong>nig, van orthodox en behoudend tot evangelicaal en luthers. Die meerkleurigheid van<br />

gemeenten en de ontmoet<strong>in</strong>g daartussen kan van tijd tot tijd <strong>in</strong> het jeugdwerk spann<strong>in</strong>g geven.<br />

JOP ziet dit dilemma ook, maar ziet ook een uitdag<strong>in</strong>g.<br />

Juist <strong>in</strong> het landelijk jeugdwerk kunnen<br />

alle kleuren van de kerk tot hun recht<br />

komen. Jongeren kunnen komen tot uitwissel<strong>in</strong>g<br />

en verkenn<strong>in</strong>g. Jongeren kunnen<br />

helpen de toekomstlijnen van de<br />

kerk <strong>in</strong> te kleuren.<br />

Het beeld is dat jongeren massaal<br />

afhaken. Gemeenten zien jonge mensen<br />

kiezen voor een evangelische gemeente<br />

of jongerenkerk. Andere jonge mensen<br />

zeggen de kerk vaarwel of kiezen voor<br />

een dunner lijntje met de kerk. Enerzijds<br />

past dit bij de bestaande cijfers over het<br />

verloop <strong>in</strong> een groot deel van de kerk.<br />

Anderzijds zijn er ook veel jongeren op<br />

zoek. Zij zoeken naar geloofsvormen die<br />

meer bij hen passen. Bij deze zoektocht<br />

zijn er kansen voor de kerk, wanneer de<br />

veelkleurige rijkdom benut wordt. De<br />

kerk heeft wat dat betreft zoveel te<br />

bieden. Buiten de kerk krijgen jongeren<br />

veel impulsen. Dan is het van belang dat<br />

de kerk zich ook ten volle <strong>in</strong> het jeugdwerk<br />

laat horen met een scala aan vormen<br />

en een unieke boodschap van een<br />

relatie met God.<br />

Kansen voor de kerk<br />

Dat er verschillen <strong>in</strong> de kerk zijn, is niet<br />

zonder problemen. Van tijd tot tijd geeft het<br />

spann<strong>in</strong>gen. B<strong>in</strong>nen de lokale gemeente<br />

kunnen er bijvoorbeeld spann<strong>in</strong>gen ontstaan<br />

rond liturgie. Bijvoorbeeld wanneer jongeren<br />

opwekk<strong>in</strong>gsliederen willen z<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de<br />

dienst of juist ruimte zoeken voor een andersoortige<br />

vier<strong>in</strong>g. Of wanneer jongeren met<br />

andere gemeenten samen een <strong>in</strong>terkerkelijk<br />

project of evenement willen opzetten. De<br />

samenwerk<strong>in</strong>g tussen gemeenten verloopt<br />

niet altijd vlekkeloos. In deze spann<strong>in</strong>gen is<br />

het nodig om voorzichtig en met respect met<br />

elkaar om te gaan. Toch mag het respect<br />

voor elkaar niet leiden tot kleurloosheid. Daar<br />

is het jeugdwerk niet bij gebaat. Daar zit niemand<br />

op te wachten. Jongeren willen graag<br />

kleur zien. Geen grijsbru<strong>in</strong>e massa. De veelkleurigheid<br />

is één van de unieke eigenschappen<br />

van de Protestantse <strong>Kerk</strong>. Veel jongeren<br />

<strong>in</strong> en om de kerk zijn op zoek naar een persoonlijke<br />

manier van geloven. Geloof is iets<br />

persoonlijks. Iedereen wil het geloof op een<br />

eigen manier kunnen beleven en uiten. En<br />

daar<strong>in</strong> bestaat bij veel jongeren over het algemeen<br />

veel begrip voor andersdenkenden. In<br />

de gesprekken onderl<strong>in</strong>g worden levensvragen<br />

en geloofsvragen verwoord. Daardoor<br />

kunnen nieuwe <strong>in</strong>zichten ontstaan en kunnen<br />

vooroordelen worden weggenomen.<br />

Om hier als kerk goed <strong>in</strong>vull<strong>in</strong>g aan te geven,<br />

is het nodig verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen te leggen. Door<br />

jongeren plekken te bieden waar ze <strong>in</strong> verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />

worden gebracht met andere kleuren<br />

en tradities kunnen zij worden geraakt.<br />

JOP wil <strong>in</strong> het jeugdwerk k<strong>in</strong>deren en jongeren<br />

deze veelkleurigheid tonen als een palet<br />

waarmee zij zelf aan de slag kunnen<br />

gaan. Juist de ontmoet<strong>in</strong>g met andere<br />

kleuren zet k<strong>in</strong>deren en jongeren <strong>in</strong><br />

beweg<strong>in</strong>g om hun eigen geloof te ontdekken,<br />

van tijd tot tijd bij te stellen en te<br />

waarderen. Zo kan de Protestantse <strong>Kerk</strong><br />

een knooppunt zijn waaraan jongeren<br />

zich willen verb<strong>in</strong>den. Want jongeren<br />

willen geraakt worden door aansprekende<br />

vormen en een pakkende boodschap.<br />

Jongeren willen <strong>in</strong> verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />

staan met anderen, uitwisselen en met<br />

elkaar <strong>in</strong> gesprek en aan de slag gaan.<br />

Op die manier kan een veelkleurige kerk,<br />

zoals de Protestantse <strong>Kerk</strong>, voor jongeren<br />

een veilige en duurzame verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />

vormen met het geloof. Jongeren kunnen<br />

b<strong>in</strong>nen die kerk ruimte v<strong>in</strong>den voor<br />

een zoektocht waarbij zij met elkaar <strong>in</strong><br />

gesprek kunnen. Persoonlijke geloofsovertuig<strong>in</strong>gen<br />

worden gescherpt <strong>in</strong><br />

gesprekken met anderen. Juist <strong>in</strong> deze<br />

gesprekken is de verrass<strong>in</strong>g dat datgene<br />

wat je b<strong>in</strong>dt groter is dan datgene dat je<br />

van elkaar scheidt. Zo bezien zijn er kansen<br />

voor een veelkleurig jeugdwerk.<br />

Kleurenevenwicht<br />

De verschillende kleuren b<strong>in</strong>nen een kerk<br />

kunnen bijdragen aan een sfeer van evenwichtigheid<br />

en openheid. In die z<strong>in</strong> is de kerk<br />

het lichaam van Christus. Hoe we het ook<br />

wenden of keren, we vormen een eenheid<br />

door de leid<strong>in</strong>g van de kerk. En daar<strong>in</strong> is de<br />

één een hand of een voet. En de ander een<br />

hoofd of een hart. In lijn met de aloude drieslag<br />

<strong>in</strong> het jeugdwerk van hoofd, hart en handen<br />

geeft de ene kleur <strong>in</strong> de kerk meer aandacht<br />

aan het hoofd, de ander aan het hart en<br />

weer anderen aan de handen. Het hoofd<br />

heeft aandacht voor studie, onderzoek, overtuigen,<br />

discussie, argumenteren en ratio. Het<br />

hart zoekt puurheid, echtheid, belev<strong>in</strong>g,<br />

warmte, passie en verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g. De handen<br />

willen maatschappelijk bewust zijn, van betekenis<br />

zijn, praktiseren en aan de slag gaan. Te<br />

veel van het één kan leiden tot een ‘overkill’,<br />

te we<strong>in</strong>ig van het ander kan leiden tot eenzijdigheid.<br />

Van elkaar kan worden geleerd.<br />

Het benutten van verschillende stijlen en<br />

18


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> Februari <strong>2009</strong><br />

kleuren kan <strong>in</strong>spirerend werken. Samen kunnen<br />

deze kleuren zorgen voor evenwicht.<br />

In het jeugdwerk geeft deze veelkleurigheid<br />

jongeren de mogelijkheid om een duurzame<br />

verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g aan te gaan, met toch voldoende<br />

experimenteerruimte. Een goede basis voor<br />

evenwichtig en <strong>in</strong>spirerend jeugdwerk.<br />

Op JOP- evenementen als X-Mas Proof en<br />

Wake Up Call worden veel verschillende<br />

stijlen en kleuren met elkaar gecomb<strong>in</strong>eerd.<br />

Het geeft jongeren de kans om kennis te<br />

maken met zeer veel verschillende mogelijkheden<br />

b<strong>in</strong>nen de kerk. Programma’s varieren<br />

van een workshop met een preekwedstrijd,<br />

waarbij ze onder begeleid<strong>in</strong>g zelf een preek<br />

maken, tot een klimwand waarop ze kerststerren<br />

met een boodschap kunnen achterlaten.<br />

Van een workshop <strong>in</strong>teractief bijbellezen<br />

tot een traditionele Kerstsamenzang.<br />

Van een getuigenis van een evangelicale<br />

rapper tot een korte overdenk<strong>in</strong>g van een<br />

bekende Nederlander die vooral zoekt naar<br />

een goede <strong>in</strong>vull<strong>in</strong>g van haar persoonlijke<br />

geloof. Van een stil moment waarop jongeren<br />

elkaar een zegen meegeven tot het schilderen<br />

van een kerkraam. Op die manier<br />

kunnen jongeren zelf kennismaken met verschillende<br />

geloofsuit<strong>in</strong>gen en worden ze op<br />

verschillende manieren gestimuleerd om de<br />

boodschap op zich <strong>in</strong> te laten werken.<br />

Jongeren en de eigen gemeente<br />

Voor veel mensen geldt dat ze de jeugd het<br />

liefst zien participeren <strong>in</strong> de eigen gemeente.<br />

Dat geldt voor ouders, grootouders, kerke<strong>nr</strong>aden<br />

en predikanten. Als ouders en grootouders<br />

heb je bepaalde keuzes gemaakt om je<br />

aan te sluiten bij een bepaalde gemeente. Als<br />

kerke<strong>nr</strong>aadslid, predikant of kerkelijk werker<br />

is dat vaak nog sterker het geval. Dan is het<br />

fijn om te zien dat k<strong>in</strong>deren en jongeren je ook<br />

volgen <strong>in</strong> de door jou gemaakte keuzes.<br />

Dat kan echter wel leiden tot beschermend<br />

gedrag ten aanzien van deze k<strong>in</strong>deren en jongeren.<br />

Andere ouders laten jongeren vrij om<br />

te gaan en staan waar ze maar willen, want<br />

ook die jongere zal uite<strong>in</strong>delijk een eigen leven<br />

moeten opbouwen en eigen keuzes moeten<br />

maken. Als jongeren er tegen hun z<strong>in</strong> zitten,<br />

is het ook niet goed is dan het argument.<br />

In iedere gemeente worden hier<strong>in</strong> keuzes<br />

gemaakt <strong>in</strong> beleid en praktijk. Maar hoe de<br />

praktijk <strong>in</strong> de gemeente ook is, de kerk heeft<br />

jonge mensen nodig. Jonge mensen kunnen<br />

zorgen voor frisheid <strong>in</strong> de kerk. Maar <strong>in</strong> plaats<br />

van jongeren helemaal vrij te laten is het wel<br />

goed om hen enkele kaders mee te geven.<br />

Omdat iedere kerkelijke kleur ook gedeeltelijk<br />

haar eigen kaders heeft, is het aan te bevelen<br />

om jongeren kennis te laten maken met meerdere<br />

kaders b<strong>in</strong>nen de kerk. De verkenn<strong>in</strong>g<br />

van de verschillende kerkelijke kleuren kan<br />

hen helpen een eigen geloofskader te vormen.<br />

Veel jongeren zoeken. Ze zoeken naar<br />

echtheid en <strong>in</strong>spiratie, maar ook naar belev<strong>in</strong>g<br />

en vertier. Daarvoor is de openheid <strong>in</strong> de relatie<br />

van belang. Laat ze zoeken op en om het<br />

kerkelijke erf. Loop met ze mee, faciliteer en<br />

blijf <strong>in</strong> gesprek. De belangrijkste vorm van<br />

b<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g van jonge mensen met hun<br />

gemeente is een warme, veilige, maar open<br />

relatie met mensen om hen heen: familie,<br />

vrienden, jeugdcoaches en predikant. Een uitdag<strong>in</strong>g<br />

voor een open en warm jeugdwerk.<br />

JOP Coach Live: Coachen met lef!<br />

Op JOP Coach Live, een event voor jeugdcoaches<br />

op 14 maart <strong>2009</strong> <strong>in</strong> Zwolle zal worden <strong>in</strong>gezet<br />

op het thema ‘Coachen met lef’. Het coachen<br />

van k<strong>in</strong>deren en jongeren betekent dat je hen<br />

echt ontmoet, dat je met elkaar oploopt, elkaar<br />

geloofsvragen stelt en deelt wat je beweegt.<br />

Coach<strong>in</strong>g vraagt dus dat je bereid bent om samen<br />

te groeien, <strong>in</strong> een wederkerige en <strong>in</strong>tegere relatie.<br />

Dat vraagt om moed, want je brengt je eigen<br />

geloof, twijfels en biografie <strong>in</strong>.<br />

Daarom is het thema van JOP COACH Live<br />

‘Coachen met lef’. Lef om het te doen, met elkaar<br />

en met jezelf als beste <strong>in</strong>strument. Lef om het te<br />

doen met lev (hart) voor k<strong>in</strong>deren en jongeren!<br />

Kijk voor meer <strong>in</strong>formatie op:<br />

www.jop.nl/jopcoachlive.<br />

Landelijk jeugdwerk<br />

In het landelijke jeugdwerk willen we de veelkleurigheid<br />

van de kerk duidelijk laten zien,<br />

maar wel met respect voor de eigenheid van<br />

<strong>in</strong>dividuele gemeenten en groepen. Gemeenten<br />

geven hun eigen kaders aan en mogen<br />

zichzelf zijn. Wel willen we als JOP faciliteren<br />

dat er dialoog, uitwissel<strong>in</strong>g en samenwerk<strong>in</strong>g<br />

plaats kan v<strong>in</strong>den. Samen kun je meer<br />

bereiken. JOP maakt <strong>in</strong> de producten en activiteiten<br />

ook cont<strong>in</strong>u een beweg<strong>in</strong>g tussen<br />

verschillende belev<strong>in</strong>gswerelden.<br />

JOP bestrijkt samen met de HGJB een groot<br />

deel van het palet van het jeugdwerk van de<br />

Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland. Ook Welja<br />

organiseert activiteiten voor evangelischlutherse<br />

gemeenten. Deze jeugdwerkorganisaties<br />

zijn s<strong>in</strong>ds kort <strong>in</strong> een nieuwe samenwerk<strong>in</strong>g<br />

beleidsmatig vertegenwoordigd <strong>in</strong><br />

het jeugdwerk van de Protestantse <strong>Kerk</strong>.<br />

In afwijk<strong>in</strong>g van HGJB en Welja maakt JOP<br />

ook organisatorisch onderdeel uit van de<br />

dienstenorganisatie van de Protestantse<br />

<strong>Kerk</strong>. Daarnaast leveren ook het kerkelijke<br />

jeugdwerk van YfC (Youth for Christ), YMCA<br />

en de regionale en stedelijke bureaus producten<br />

en diensten aan het kerkelijk jeugdwerk<br />

onder eigen verantwoordelijkheid.<br />

Het is lokaal, regionaal en landelijk een uitdag<strong>in</strong>g<br />

om de uitwissel<strong>in</strong>gen van de vele<br />

kleuren <strong>in</strong> te vullen en te faciliteren. Dat<br />

vraagt om lef en respect. Met elkaar kunnen<br />

we ervoor zorgen dat de kerk en het jeugdwerk<br />

meer is dan een bonte bos bloemen<br />

met een strik eromheen. Met elkaar kunnen<br />

we jongeren proberen te raken en verb<strong>in</strong>den.<br />

Een uitdag<strong>in</strong>g voor een kleurrijk jeugdwerk<br />

met perspectief voor de toekomst.<br />

Robert Mazier is adjunct programmamanager van<br />

JOP, de jeugdorganisatie van de Protestantse <strong>Kerk</strong>.<br />

19


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> JOP<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

Robert Mazier<br />

HGJB en JOP vormen Jeugdwerk van de<br />

Protestantse <strong>Kerk</strong><br />

De dienstenorganisatie van de Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland heeft s<strong>in</strong>ds 1 januari <strong>2009</strong> het kerkelijk<br />

jeugdwerk b<strong>in</strong>nen de Protestantse <strong>Kerk</strong> gebundeld <strong>in</strong> een gezamenlijke overleg- en beleidsstructuur:<br />

‘Jeugdwerk van de Protestantse <strong>Kerk</strong>’.<br />

De jongerenorganisaties JOP (Jeugdorganisatie<br />

van de Protestantse <strong>Kerk</strong>) en<br />

HGJB (Hervormd-Gereformeerde Jeugdbond)<br />

maken s<strong>in</strong>ds januari gezamenlijk deel uit van<br />

het ‘Jeugdwerk van de Protestantse <strong>Kerk</strong>’.<br />

HGJB-directeur Harmen van Wijnen is voor<br />

twee dagen <strong>in</strong> dienst getreden bij de<br />

Dienstenorganisatie van de Protestantse <strong>Kerk</strong><br />

als programmamanager van het jeugdwerk<br />

van de Protestantse <strong>Kerk</strong>.<br />

Namens de kerk<br />

De dienstenorganisatie heeft een overeenkomst<br />

gesloten met de HGJB voor een periode<br />

van zes jaar, waar<strong>in</strong> is vastgelegd dat de<br />

HGJB de kerk dienstbaar zal zijn voor het<br />

jeugdwerk b<strong>in</strong>nen het geheel van de kerk.<br />

De HGJB is en blijft een zelfstandige verenig<strong>in</strong>g<br />

met een hervormd-gereformeerde<br />

identiteit van en voor jongeren uit met name<br />

gereformeerde bondsgemeenten. De jeugdorganisatie<br />

JOP is s<strong>in</strong>ds de opricht<strong>in</strong>g <strong>in</strong> 2005<br />

volledig onderdeel van de dienstenorganisatie<br />

van de Protestantse <strong>Kerk</strong><br />

De overeenkomst met de HGJB voorziet <strong>in</strong><br />

een organisatorische tussenlaag genaamd:<br />

Jeugdwerk van de Protestantse <strong>Kerk</strong>. Van<br />

daaruit worden de kerkelijke werkzaamheden<br />

van de jongerenorganisaties JOP en de HGJB<br />

gecoörd<strong>in</strong>eerd en aangestuurd. De HGJB kan<br />

nu, evenals JOP, bij vragen van diverse<br />

kerkelijke verbanden ondersteun<strong>in</strong>g bieden.<br />

Daarbij wordt de HGJB <strong>in</strong> staat gesteld om<br />

namens de kerk die gemeenten b<strong>in</strong>nen de<br />

Protestantse <strong>Kerk</strong> te ondersteunen die zich<br />

<strong>in</strong>houdelijk met de HGJB verwant voelen.<br />

Voorheen gold dat alleen voor JOP. De<br />

jongerenorganisaties krijgen beide <strong>in</strong>spraak<br />

bij de vorm<strong>in</strong>g van het beleid van het<br />

‘Jeugdwerk van de Protestantse <strong>Kerk</strong>’.<br />

Programmamanager<br />

Ter <strong>in</strong>vull<strong>in</strong>g van het ‘Jeugdwerk van de<br />

Protestantse <strong>Kerk</strong>’ is HGJB-directeur<br />

ds. Harmen van Wijnen door de dienstenorganisatie<br />

aangesteld als programmamanager.<br />

S<strong>in</strong>ds 2006 was Van Wijnen al door de HGJB<br />

gedeeltelijk uitgeleend aan de generale<br />

synode van de Protestantse <strong>Kerk</strong> voor een<br />

adviserende rol bij de opbouw van JOP. Hij<br />

blijft drie dagen <strong>in</strong> de week directeur bij de<br />

HGJB.<br />

Van Wijnen is enthousiast over de organisatorische<br />

wijzig<strong>in</strong>gen: ‘De Protestantse <strong>Kerk</strong> is<br />

een landelijke en brede kerk. Het is goed als<br />

ieder er zijn eigen plek kan <strong>in</strong>nemen en vanuit<br />

die eigenheid met de ander samenwerkt.<br />

Zo geven we samen vorm aan het kerk-zijn<br />

<strong>in</strong> deze tijd. Voor het jeugdwerk kunnen we<br />

door deze nieuwe samenwerk<strong>in</strong>gsvorm <strong>in</strong><br />

eigenheid en gezamenlijkheid iets betekenen<br />

voor de kerk als geheel, voor de mensen om<br />

ons heen en <strong>in</strong> het bijzonder voor de jongeren.’<br />

Lutherse en andere jongerenorganisaties<br />

Overigens betreft de samenwerk<strong>in</strong>g b<strong>in</strong>nen<br />

het Jeugdwerk van de Protestantse <strong>Kerk</strong> niet<br />

Ds. Harmen van Wijnen geeft leid<strong>in</strong>g aan het<br />

Jeugdwerk van de Protestantse <strong>Kerk</strong>.<br />

alleen JOP en de HGJB. Ook zullen de banden<br />

met de Welja (Werkgroep Evangelisch<br />

Lutherse Jongeren Activiteiten) meer aangehaald<br />

worden, zodat het werk van de Welja<br />

ondersteund kan worden. Tevens zal het<br />

Jeugdwerk van de Protestantse <strong>Kerk</strong> afspraken<br />

maken met YMCA en Youth for Christ. Op<br />

deze wijze wordt de samenwerk<strong>in</strong>g die <strong>in</strong> 2004<br />

al projectmatig was vastgelegd door de generale<br />

synode <strong>in</strong> het visiedocument Aansprekend<br />

Geloven, nu structureel verankerd.<br />

Wat merkt de gemeente?<br />

Op de vraag wat gemeenten concreet zullen<br />

merken van deze samenwerk<strong>in</strong>g, antwoordt<br />

Van Wijnen: ‘De bedoel<strong>in</strong>g is dat de gemeenten<br />

optimaal worden ondersteund vanuit de<br />

organisatie die het best bij hen past.<br />

Sommige gemeenten hebben al jaren een<br />

band met de HGJB. Dat kan nu vanuit de<br />

kerkelijke <strong>in</strong>bedd<strong>in</strong>g nog beter tot zijn recht<br />

komen. Daarnaast zijn er gemeenten die<br />

banden hebben met JOP, dat zal ook zeker<br />

zo blijven. Het voordeel zal vooral opgemerkt<br />

worden op plekken waar wordt samengewerkt<br />

tussen wijkgemeenten met verschillende<br />

modaliteiten. Bijvoorbeeld <strong>in</strong> een<br />

algemene kerke<strong>nr</strong>aad of <strong>in</strong> een classicale<br />

vergader<strong>in</strong>g. Daar kunnen de handen <strong>in</strong>eengeslagen<br />

worden op het gebied van het<br />

jeugdwerk op plekken waar het soms moeilijk<br />

is als gemeente zelf iets te doen. Hierbij<br />

kan de eigenheid en de identiteit van de<br />

afzonderlijke gemeenten blijven gewaarborgd.’<br />

Robert Mazier is medewerker van JOP.<br />

Meer weten?<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie :<br />

• h.van.wijnen@pkn.nl<br />

• www.jop.nl<br />

20


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> BERICHTEN Februari <strong>2009</strong><br />

Studiedag Russische Orthodoxie<br />

Calvijntentoonstell<strong>in</strong>g<br />

Op donderdag 5 maart wordt <strong>in</strong> Utrecht een<br />

studiedag gehouden over spiritualiteit <strong>in</strong> de<br />

Russische Orthodoxie. De Russisch-Orthodoxe<br />

kerk kent een rijke spirituele traditie,<br />

waarvan de wortels liggen <strong>in</strong> de vroege kerk.<br />

Tegelijk is de Russisch-Orthodoxe <strong>Kerk</strong> een<br />

kerk <strong>in</strong> de 21 e eeuw.<br />

Zij is bezig een nieuwe oriëntatie te v<strong>in</strong>den <strong>in</strong><br />

de post-communistische samenlev<strong>in</strong>g van<br />

Rusland. In de westerse emigratie is zij<br />

bescheiden maar herkenbaar aanwezig.<br />

Op deze studiedag worden <strong>in</strong>houd en<br />

impact van de Russisch-Orthodoxe spiritualiteit<br />

verkend. Wat kenmerkt haar? Hoe<br />

vormt zij de gelovige? Hoe verhoudt zij zich<br />

tot de (post-)moderne samenlev<strong>in</strong>g en<br />

cultuur? En tot de kerken van het westen?<br />

Ook zal er theologische en socio-politieke<br />

aandacht zijn voor oplev<strong>in</strong>g van Orthodoxe<br />

spiritualiteit <strong>in</strong> de volksdevotie s<strong>in</strong>ds 1990.<br />

Studieavonden over de Vroege kerk<br />

Sprekers op deze dag zijn dr. Sergei<br />

Ovsiannikov, aartspriester van de Russisch-<br />

Orthodoxe kerk te Amsterdam, en dr. Katja<br />

Tolstaja, theologisch onderzoekster aan de<br />

Vrije Universiteit. In de middag wordt de film<br />

Ostrov (Eiland) vertoond, die vertelt over de<br />

spirituele strijd van een fictieve tw<strong>in</strong>tigsteeeuwse<br />

monnik. De film baarde bij verschijnen<br />

op Kerstavond 2007 veel opzien <strong>in</strong><br />

Rusland. Na afloop v<strong>in</strong>dt een forumdiscussie<br />

plaats.<br />

Organisatie: <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> - afdel<strong>in</strong>g<br />

Zend<strong>in</strong>g en Centrum IIMO.<br />

Tijd en plaats: van 10.00-15.30 uur <strong>in</strong> het<br />

Protestants Landelijk Dienstencentrum <strong>in</strong><br />

Utrecht.<br />

Informatie en aanmeld<strong>in</strong>g:<br />

Heleen.Zorgdrager@iccoenkerk<strong>in</strong>actie.nl,<br />

tel. (030) 880 17 46.<br />

De Theologische Hogeschool van de Gereformeerde Bond ‘Johannes Calvijn’ (THGB) organiseert<br />

met het Instituut voor Gemeenteopbouw en Theologie van de Christelijke Hogeschool<br />

Ede een aantal studieavonden over het thema ‘De Vroege kerk en wij’. Alle belangstellenden<br />

zijn welkom op de volgende data:<br />

5 <strong>februari</strong>: dr. K van der Zwaag: ‘Staat genade haaks op de vrije wil? Het getuigenis van<br />

August<strong>in</strong>us’.<br />

5 maart: dr. M.A. van Willigen: ‘Erfzonde: realiteit of spookbeeld? Het getuigenis van<br />

Ambrosius’.<br />

2 april: dr. P.F. Bouter: ‘Wie is Jezus? Het getuigenis van Athanasius’.<br />

14 mei: prof. dr. A. van de Beek: ‘Waar is een christen thuis? Het getuigenis van de brief aan<br />

Diognetus’.<br />

17 september: dr. A. Goudriaan: ‘Wat is de ene kerk van Christus? Het getuigenis van<br />

Cyprianus’.<br />

8 oktober: dr. H. A. Bakker: ‘Martelaarspijn is geen pijn. Het getuigenis van Tertullianus’.<br />

29 oktober: prof. dr. J.Hoek: ‘Terug naar de bronnen. Geen Reformatie zonder Vroege <strong>Kerk</strong>’.<br />

De lez<strong>in</strong>gen worden later gebundeld uitgegeven. Kosten deelname: € 15,- per avond, hele<br />

serie € 100,-. Plaats en tijd: Christelijke Hogeschool Ede, Oude <strong>Kerk</strong>weg 100, Ede, telkens van<br />

19.30-21.30 uur. Informatie: Instituut voor Gemeenteopbouw en Theologie, e-mail<br />

ajhnellestijn@che.nl, tel. (0318) 69 63 23.<br />

In het kader van het Calvijnjaar wordt van<br />

8 mei tot 31 oktober <strong>2009</strong> <strong>in</strong> de Grote <strong>Kerk</strong><br />

te Dordrecht de expositie ‘500 jaar Calvijn’<br />

gehouden. Het is een multimediale tentoonstell<strong>in</strong>g<br />

over leven, werk en <strong>in</strong>vloed van<br />

Johannes Calvijn met een <strong>in</strong>ternationale<br />

uitstral<strong>in</strong>g. Een driedimensionale belevenis<br />

brengt de bezoeker dichter bij de persoon<br />

Calvijn en de tijd waar<strong>in</strong> hij leefde. Andere<br />

thema’s zijn Calvijns leer, tolerantie, tucht,<br />

genieten en muziek. Verder is er aandacht<br />

voor het calv<strong>in</strong>isme, de strom<strong>in</strong>g waaraan<br />

zijn naam is verbonden.<br />

De tentoonstell<strong>in</strong>g gaat ook <strong>in</strong> op de typisch<br />

Nederlandse karaktertrekjes die als calv<strong>in</strong>istisch<br />

te boek staan. Zo worden bezoekers<br />

uitgenodigd om na te denken over vragen<br />

als: is calv<strong>in</strong>isme typisch Nederlands? Staat<br />

het voor het befaamde ‘ene koekje bij de<br />

koffie’, arbeidslust of ongevoeligheid?<br />

De tentoonstell<strong>in</strong>g is gratis te bezoeken,<br />

desgewenst met een audiotour. Bij de tentoonstell<strong>in</strong>g<br />

verschijnt een rijk geïllustreerd<br />

boek over Calvijn en er zijn allerlei ‘Calvijnhebbed<strong>in</strong>gen’<br />

te koop.<br />

De Grote <strong>Kerk</strong> staat aan de Lange<br />

Geldersekade 2 <strong>in</strong> Dordrecht<br />

(www.grotekerk-dordrecht.nl).<br />

Samenstell<strong>in</strong>g: Instituut voor Reformatieonderzoek<br />

te Apeldoorn, Reformatie Instituut<br />

Dordrecht en cultuurhistorisch centrum DiEP<br />

<strong>in</strong> Dordrecht, <strong>in</strong> samenwerk<strong>in</strong>g met het<br />

Internationale Reformatiemuseum te<br />

Genève.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie: www.calvijn<strong>2009</strong>.nl.<br />

Zie voor de activiteiten van de Protestantse<br />

<strong>Kerk</strong> met betrekk<strong>in</strong>g tot het Calvijnjaar:<br />

www.pkn.nl/calvijnjaar<br />

Calvijnbundel voor de gemeente<br />

In <strong>februari</strong> verschijnt onder redactie van dr.<br />

W. de Greef en dr. M. van Campen het boek<br />

‘Calvijn na 500 jaar. Een lees- en gespreksboek’.<br />

In het boek staan onder meer bijdragen<br />

van synodepreses ds. G. de Fijter en<br />

oud-synodescriba dr. B. Plaisier. De bundel<br />

verschijnt ter gelegenheid van het Calvijnjaar<br />

<strong>2009</strong>. Verschillende Calvijnkenners <strong>in</strong> de<br />

Protestantse <strong>Kerk</strong> behandelen <strong>in</strong> deze jubileumuitgave<br />

de betekenis van Calvijn voor het<br />

protestantisme <strong>in</strong> Nederland, vanuit zestien<br />

perspectieven. Zo komt aan de orde hoe<br />

Calvijn dacht over de bijbel, God, de Heilige<br />

Geest, de kerk, de maatschappij, avondmaal<br />

en doop, de joden, enzovoort. De bundel<br />

‘Calvijn na 500 jaar’ is ook toegankelijk voor<br />

geïnteresseerde gemeenteleden. Om het<br />

gesprek over de betekenis van Calvijn te<br />

stimuleren zijn gespreksvragen opgenomen.<br />

Aan de uitgave werkten mee: M.A. van den<br />

Berg, G. van de Br<strong>in</strong>k, F.G.M Broeyer, M. van<br />

Campen, C.G. Geluk, W. de Greef, J. Hoek,<br />

C. van der Kooi, G.G. de Kruijf, J.M. van ’t<br />

Kruis, W.H.Th. Moehn, A. Noordegraaf,<br />

B. Plaisier, R.H. Reel<strong>in</strong>g Brouwer, A. de<br />

Reuver en W. Verboom. Het boek wordt<br />

uitgegeven bij Boekencentrum <strong>in</strong> Zoetermeer<br />

en kost ca. € 21,50. Het is verkrijgbaar <strong>in</strong> de<br />

boekhandel of via www.boekencentrum.nl.<br />

21


Rectificatie<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> BERICHTEN Februari <strong>2009</strong><br />

Band Karpos op tournee door Nederland<br />

In <strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> van december 2008 (p. 22)<br />

stond een oproep zich als belangstellende<br />

gemeente of als ‘vriend’ te melden voor het<br />

project ‘Bruggen van Hoop’. Dit project is<br />

gericht op vernieuw<strong>in</strong>gsactiviteiten <strong>in</strong> de<br />

kerk. Helaas was het mailadres niet juist;<br />

wie meer wil weten of contact wil opnemen<br />

kan dat doen via www.bruggenvanhoop.nl .<br />

KARPOS is de naam van de nieuwe aanbidd<strong>in</strong>gsband<br />

die s<strong>in</strong>ds januari de Welkom Thuis Tour <strong>2009</strong> van het<br />

Evangelisch Werkverband verzorgt. In 25 protestantse<br />

gemeenten wordt op woensdagavond een bijeenkomst<br />

gehouden over het thema ‘Heilige God - Toegewijd<br />

volk’. KARPOS is een nieuwe band, maar met bekende<br />

namen uit gospelland, zoals Gert Visscher, onder meer<br />

bekend als zangleider van de EO Praiseband, Niek Smelt<br />

(Selah), Luca Genta (Kees Kraayenoord band), K<strong>in</strong>ga Ban<br />

(zangeres), Arend Jansen (Kees Kraayenoord band),<br />

James Mac Millan (bassist), Ronald Koops (pianist) en<br />

Marco Huijer.<br />

Het Evangelisch Werkverband (EW) organiseert de tour<br />

en wil zo plaatselijke kerken ‘een model aanbieden hoe<br />

vernieuwende lofprijz<strong>in</strong>g vorm zou kunnen krijgen <strong>in</strong> de<br />

kerk’. Naast veel samenzang met de band zal<br />

EW-directeur ds. Hans Eschbach elke bijeenkomst een<br />

toespraak houden.<br />

De komende tourdata zijn:<br />

4 <strong>februari</strong> Leerdam Bethelkerk, Westwal<br />

11 <strong>februari</strong> Wagenborgen Geref. kerk, <strong>Kerk</strong>straat<br />

18 <strong>februari</strong> Oosterhout De Ark, Arkendonk<br />

25 <strong>februari</strong> Monnickendam Opstand<strong>in</strong>gskerk, Gr. Willemlaan<br />

4 maart E<strong>in</strong>dhoven Adventskerk, Camphuyzenstraat<br />

25 maart Weesp Grote kerk, Nieuwstraat<br />

Aandacht voor mensenhandel<br />

ICCO en <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> steunen een project<br />

van de de Sticht<strong>in</strong>g Religieuzen tegen<br />

Vrouwenhandel waar<strong>in</strong> aandacht wordt<br />

gevraagd voor het thema Vrouwenhandel.<br />

In het project staat Elena centraal, een jonge<br />

vrouw die het slachtoffer is van mensenhandel.<br />

Het verhaal van haar levensweg is een<br />

lijdensweg. Dit <strong>in</strong>spireerde Mieke Borgdorff<br />

tot het maken van schilder<strong>in</strong>gen - schilderijen,<br />

vijftien stuks, vijftien momenten om bij<br />

stil te staan. Ook haar lijden heeft uite<strong>in</strong>delijk<br />

een z<strong>in</strong>, een betekenis.<br />

Laat u raken door het verhaal van haar lijden,<br />

haar kruisweg. Het verhaal van Elena staat<br />

beschreven <strong>in</strong> een boekje, bij ieder schilderij<br />

en stukje verhaal. De bijbehorende dvd<br />

toont de vijftien schilderijen met daarbij <strong>in</strong><br />

vijf talen per schilderij de <strong>in</strong>gesproken tekst.<br />

In uw kerk kunt u de schilderijen projecteren<br />

en stil staan bij de lijdensweg van een<br />

verhandelde vrouw.<br />

Ook een expositie van de werken van Mieke<br />

Borgdorff <strong>in</strong> uw de kerk is mogelijk, daarvoor<br />

zijn getrouwe kopieën op A3-formaat<br />

gemaakt. De orig<strong>in</strong>ele werken kunt u bezichtigen<br />

<strong>in</strong> het Landelijk Dienstencentrum van<br />

de Protestantse <strong>Kerk</strong> Nederland te Utrecht,<br />

waar de expositie op 5 maart wordt<br />

geopend. De werken blijven daar drie weken<br />

hangen. Het boekje en de dvd kunt u vanaf<br />

beg<strong>in</strong> maart voor € 7,50 bestellen via de<br />

webw<strong>in</strong>kel op www.kerk<strong>in</strong>actie.nl<br />

2 september Zwolle Sionskerk, Glanerbeek<br />

9 september Klundert Herv. kerk, <strong>Kerk</strong>r<strong>in</strong>g<br />

16 september Geldermalsen Geref. kerk, Ds. Lomanlaan<br />

30 september Krabbendijke Herv. kerk, Dorpsstraat<br />

7 oktober Hilversum Diependaalsekerk, Diependaalselaan<br />

14 oktober Ottoland Geref. <strong>Kerk</strong> A 88<br />

28 oktober Alblasserdam Ontmoet<strong>in</strong>gskerk, Blokweerweg<br />

4 november Wadd<strong>in</strong>xveen Immanuelkerk, Pr. Beatrixlaan<br />

11 november Ermelo Immanuelkerk, Stationsstraat<br />

18 november Zeist Oosterkerk, Woudenbergseweg<br />

25 november Vaassen Dorpskerk, Marktple<strong>in</strong><br />

Kaarten voor de concerten kunnen besteld worden via www.welkomthuis.nu.<br />

Lez<strong>in</strong>g ‘Eredienstvaardig’<br />

Op vrijdagmiddag 20 <strong>februari</strong> wordt de ‘Eredienstvaardig’-lez<strong>in</strong>g<br />

<strong>2009</strong> gehouden <strong>in</strong> de<br />

Thomaskerk te Amsterdam. Eredienstvaardig<br />

is het tijdschrift voor liturgie en kerkmuziek dat<br />

b<strong>in</strong>nen de Protestantse <strong>Kerk</strong> veel gelezen<br />

wordt. De lez<strong>in</strong>g wordt uitgesproken door<br />

Jean-Jacques Suurmond, predikant, psychotherapeut<br />

en columnist, over het thema ‘Hier<br />

kiert het licht - over de helende kracht van de<br />

liturgie’. De liturgist Andries Govaart en prof.<br />

Herman Noordegraaf (bijzonder hoogleraar<br />

Diaconaat aan de PThU Leiden) zullen enig<br />

tegenspel bieden. De bijeenkomst beg<strong>in</strong>t om<br />

14.00 uur, kosten € 15. Informatie: Hans van<br />

Kampen, tel. (035) 541 26 39, e-mail:<br />

redactie@eredienstvaardig.nl of<br />

www.eredienstvaardig.nl.<br />

Website telt 890<br />

gospelgroepen<br />

De website www.gospelgroepen.nl is een<br />

snel en compleet <strong>in</strong>formatiepunt over en<br />

voor alle solisten, groepen, bands en koren<br />

<strong>in</strong> christelijk Nederland. De site maakt gratis<br />

reclame voor christenen die actief zijn <strong>in</strong> de<br />

muziek en daarmee het evangelie bekend<br />

willen maken. De website maakt een snelle<br />

groei door. Op dit moment zijn er 890 gospelgroepen,<br />

koren en bands geregistreerd<br />

op de site. De site is bedoeld voor gospelgroepen,<br />

gospelbands, gospelkoren, organisatoren<br />

van kerkdiensten, festivals, evenementen,<br />

uitgevers en verkopers van christelijke<br />

muziek en andere belangstellenden.<br />

22


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> Predikantswissel<strong>in</strong>gen<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

Predikantswissel<strong>in</strong>gen<br />

Beroepen<br />

te Brielle, ds. S.M. Dekker te Twisk, Hauwert,<br />

Oostwoud, Midwoud; te De Lier (hervormd),<br />

proponent G. van der Velde-Meijer te Nunspeet;<br />

te Elburg (herv. wijkgem. West en<br />

Oostendorp) en te Genemuiden (herv. wijkgem.<br />

2), ds. R.W. van Mourik te Sommelsdijk;<br />

te Gameren (hervormd), ds. G. Wass<strong>in</strong>kmaat<br />

te Hoevelaken; te Goes (herv. De<br />

Levensbron) ds. H. Russcher te Barneveld;<br />

te Hattem (herv. wijk 1), ds. D. Rodenburg te<br />

Enter; te Krimpen aan den IJssel (herv. wijkg.<br />

bijz. aard), ds. H. Russcher te Barneveld;<br />

te Middelburg, ds. P.J. Visser te Den Haag;<br />

te Moerkapelle (herv.), ds. W.G. Hulsman te<br />

Genemuiden; te Ochten (hervormd), ds. C.D.<br />

Zonnenberg te Giessendam/Neder-Hard<strong>in</strong>xveld;<br />

te Smilde, ds. W. Smit te Opperdoes;<br />

te Stolwijk (hervormd; wijkg. 1), ds. W.M. de<br />

Bru<strong>in</strong> te Zoetermeer.<br />

Aangenomen<br />

naar Amsterdam (pastoraal kerkelijk<br />

opbouwwerk Ver. Vrijz. Prot. Noord-Holland),<br />

ds. H.A. Smits te Heiloo; naar Den<br />

Haag (Bethelkerk), drs. N.L. van Dorp te Den<br />

Haag; naar Ermelo (hervormd Oude <strong>Kerk</strong>),<br />

ds. P.A. Verbaan te Berkel en Rode<strong>nr</strong>ijs; naar<br />

Giessendam/Neder-Hard<strong>in</strong>xveld, proponent<br />

A. ten Br<strong>in</strong>ke te Alblasserdam; naar ‘s-Gravenmoer<br />

(pt), ds. S. van Meggelen te Almkerk<br />

(geref. parttime, zij blijft tevens parttime<br />

predikant te Almkerk; naar ‘s-Hertogenbosch<br />

(prot. gem.), ds. P.J. van Helden te Rotterdam-Kral<strong>in</strong>gen;<br />

naar <strong>Kerk</strong>driel, ds. M.J.G.<br />

Baan te Bredevoort; naar Klaaswaal (hervormd),<br />

ds. G. van den Berg te Heerde, die<br />

bedankte voor Noordhorn en Saaksum; naar<br />

Nijkerkerveen, ds. J.P. Helder te Nijkerk;<br />

naar Papendrecht (wijkgem. West; herv.),<br />

ds. J.C. van Trigt te Woerden; naar Putten<br />

(herv. wijkgem. 5), ds. A. Jonker te Baarn;<br />

naar Rotterdam-Overschie (prot. gem.),<br />

ds. W. Koerselman te ‘s-Gravenzande; naar<br />

Stadskanaal, ds. D.A. Wams te Gron<strong>in</strong>gen<br />

(Steunpunt Noord Dienstenorganisatie); naar<br />

IJsselste<strong>in</strong> (prot. gem.), ds. M.S. Meir<strong>in</strong>g-<br />

Snijder te Woerden; naar Ureterp (geref.),<br />

proponent J. van den Br<strong>in</strong>k-Dekker te Veenendaal;<br />

naar Veendam (herv.), ds. J.S. Kortleve<br />

te Lemele; naar Vleuten-De Meern<br />

(t.b.v. Leidsche Rijn-Oost, ds. K.W. de Jong<br />

te Alphen aan den Rijn-Oudshoorn/Ridderveld;<br />

naar W<strong>in</strong>sum-Obergum (Gr.), ds.<br />

H. Jansen te Drachten; naar Zegveld (herv.),<br />

ds. N. Noorlander te Zalk en Veecaten<br />

(herv.); naar Zoetermeer-Noord (prot. wijkgem.<br />

i.w.), ds. N. de Lange te Beusichem-<br />

Zoelmond (herv.); het beroep door synode<br />

(legerpredikant), ds. C. Hoogerwerf te<br />

Blauwkapel-Groenekan.<br />

Bedankt<br />

voor Puttershoek, ds. D. Rodenburg te Enter;<br />

voor Rouveen (herv.), ds. P. Molenaar te<br />

Scherpenzeel (Gld);<br />

voor Rijssen (herv. wijkgem. 5), ds. C. van de<br />

Scheur te Veenendaal; voor Veen (herv.),<br />

ds. R.W. van Mourik te Sommelsdijk; voor<br />

Wouterswoude (herv.), ds. J. Geene te<br />

Katwijk aan Zee.<br />

Beroepbaar<br />

ds. W. Quak, Carel Fabritusplantsoen 50,<br />

2391 GR Hazerswoude-Dorp, tel.<br />

(0172) 53 32 90, e-mail: w.quak@kpnplanet.nl<br />

Overleden<br />

30 december ds. W.E. den Hertog (geb.<br />

13 november 1913); 3 januari <strong>2009</strong> ds.<br />

K.H. Schur<strong>in</strong>g (geb. 23 mei 1921); 6 januari<br />

ds. J. Monteban (geb. 30 september 1922).<br />

Wilt u berichten over predikantswissel<strong>in</strong>gen<br />

en beroepbaarstell<strong>in</strong>gen doorgeven aan het<br />

Synodesecretariaat? Postbus 8399, 3503 RJ Utrecht,<br />

e-mail: jaarboek@pkn.nl<br />

Daarnaast kunnen deze berichten doorgegeven<br />

worden aan Persbureau Scheps, Postbus 103,<br />

3770 AC Barneveld, e-mail: scheps@solcon.nl<br />

Ds. Weeg<strong>in</strong>k algemeen<br />

secretaris confessionelen<br />

Ds. B.H. Weeg<strong>in</strong>k te Katwijk is algemeen<br />

secretaris geworden van de sticht<strong>in</strong>g ‘Schrift<br />

en Belijden’. Voor het eerst s<strong>in</strong>ds 120 jaar heeft<br />

de Confessionele Verenig<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de Protestantse<br />

<strong>Kerk</strong>, die de sticht<strong>in</strong>g <strong>in</strong> leven riep, weer<br />

een vrijgestelde kracht voor het landelijke<br />

werk. De predikant kreeg tot taak ‘het confessionele<br />

gedachtegoed als een moderne orthodoxie<br />

<strong>in</strong> het spoor van Bijbel en belijdenis<br />

onder de aandacht te brengen van een brede<br />

groep b<strong>in</strong>nen en buiten de kerk’.<br />

Ds. Weeg<strong>in</strong>k is <strong>in</strong> deeltijd (40%) voor de nieuwe<br />

functie benoemd. S<strong>in</strong>ds 1993 staat hij <strong>in</strong> Katwijk<br />

aan Zee. Gedurende 10 jaar was hij werkzaam als<br />

lid van de synode en het breed moderamen van<br />

de toenmalige Nederlandse Hervormde <strong>Kerk</strong>.<br />

BERICHTEN<br />

NCRV-documentaires over religieus erfgoed op dvd<br />

Afgelopen zomer zond de NCRV de serie<br />

Goed Bewaard! uit, bestaande uit vier documentaires<br />

over het religieus erfgoed <strong>in</strong><br />

Nederland. De serie is nu verkrijgbaar op dvd.<br />

Programmamaker Jan Grijp<strong>in</strong>k<br />

laat <strong>in</strong> de serie zien hoe het<br />

Nederlandse religieuze erfgoed<br />

is gered. Aan het woord komen<br />

gepassioneerde liefhebbers,<br />

kerkgangers en amateurkunsthistorici<br />

over hun geliefde<br />

kunstvoorwerpen en gebouwen.<br />

Uit de Protestantse <strong>Kerk</strong><br />

wordt het <strong>in</strong>terieur van de kerk<br />

<strong>in</strong> Hogebe<strong>in</strong>tum belicht als een<br />

voorbeeld van goed bewaard<br />

gebleven religieuze geschiedenis<br />

<strong>in</strong> Friesland. Verder voorbeelden<br />

uit Wahlwiller (Rooms-katholieke<br />

kerk), Leiden (synagoge) en Katwijk (Soefi<br />

tempel). De dvd kost € 7,95 plus € 2,50<br />

verzendkosten.<br />

Bestellen via de NCRVwebsite:<br />

www.ncrv.nl/webw<strong>in</strong>kel of<br />

door overmaken van<br />

bedrag + verzendkosten op<br />

giro 3990 t.n.v. NCRV<br />

Hilversum. Bij elektronisch<br />

betalen s.v.p. uw adres<br />

vermelden.<br />

23


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> BIJBELTEKSTEN Februari <strong>2009</strong><br />

Februari <strong>2009</strong><br />

Deze teksten zijn gekozen uit de lez<strong>in</strong>gen die <strong>in</strong> het gezamenlijk gebed <strong>in</strong> Taizé worden gebruikt. Taizé is een oecumenisch klooster <strong>in</strong> Frankrijk.<br />

De teksten zijn kort genoeg om verschillende keren per dag herlezen te worden, voor een tijd van persoonlijk of gemeenschappelijk gebed.<br />

Zo is men door middel van het gebruiken van dit rooster verbonden met de wereldoecumene.<br />

zo 1 Jezus onderwees de mensen <strong>in</strong> de synagoge.<br />

Ze waren diep onder de <strong>in</strong>druk van<br />

zijn onderricht, want hij sprak hen toe als<br />

iemand met gezag, niet zoals de schriftgeleerden.<br />

(Marcus 1: 21-28)<br />

ma 2 Toen Simeon het k<strong>in</strong>d Jezus zag, loofde hij<br />

God met de woorden: Nu laat u, Heer, uw<br />

dienaar <strong>in</strong> vrede heengaan. Want met<br />

eigen ogen heb ik de redd<strong>in</strong>g gezien die u<br />

bewerkt hebt ten overstaan van alle volken.<br />

(Lucas 2: 22-38)<br />

di 3<br />

Jezus zegt: Maak je geen zorgen over je<br />

leven. Zoek eerst het kon<strong>in</strong>krijk van God en<br />

zijn gerechtigheid, dan zullen alle andere<br />

d<strong>in</strong>gen je erbij gegeven worden.<br />

(Matteüs 6: 25-34)<br />

wo 4 God, nu weet ik mij altijd bij u, u houdt mij<br />

aan de hand en leidt mij volgens uw plan.<br />

(Psalm 73)<br />

do 5 Jezus zegt: Ik ben gekomen om op aarde<br />

een vuur te ontsteken, en wat zou ik graag<br />

willen dat het al brandde! (Lucas 12: 49-53)<br />

vr 6 Vergeef elkaar zoals God u <strong>in</strong> Christus<br />

vergeven heeft. (Efeziërs 4: 25-32)<br />

za 7 Jezus zond zijn twaalf leerl<strong>in</strong>gen uit en zei<br />

tot hen: Verkondig: “Het kon<strong>in</strong>krijk van de<br />

hemel is nabij.” Om niet hebben jullie<br />

ontvangen, om niet moeten jullie geven!<br />

(Matteüs 9: 36-10:8)<br />

zo 8 Vroeg <strong>in</strong> de ochtend, stond Jezus op, g<strong>in</strong>g<br />

naar buiten en liep naar een eenzame plek<br />

om daar te bidden. Toen de leerl<strong>in</strong>gen hem<br />

gevonden hadden zei Jezus: Laten we naar<br />

de dorpen <strong>in</strong> de omtrek gaan, zodat ik ook<br />

daar het goede nieuws kan brengen.<br />

(Marcus 1: 29-39)<br />

ma 9 De barmhartigheid van een mens gaat uit<br />

naar zijn naaste, maar de barmhartigheid<br />

van de Heer gaat uit naar alles wat leeft.<br />

(Sirach 18: 8-14)<br />

di 10 Jezus zegt: Het kon<strong>in</strong>krijk van de hemel lijkt<br />

op een zaadje van de mosterdplant dat<br />

iemand meenam en <strong>in</strong> zijn akker zaaide.<br />

Het is weliswaar het kle<strong>in</strong>ste van alle<br />

zaden, maar het groeit uit tot de grootste<br />

onder de planten. (Matteüs 13: 31-32)<br />

wo 11 Elk van uw geboden is betrouwbaar, Heer,<br />

maar leugens achtervolgen mij - kom mij te<br />

hulp! Blijf mij trouw, laat mij leven.<br />

(Psalm 119: 81-88)<br />

do 12 Ontspan je, spreek jezelf moed <strong>in</strong> en houd<br />

verdriet op een afstand, want verdriet dient<br />

geen enkel doel. (Sirach 30: 21-25)<br />

vr 13 De schepp<strong>in</strong>g heeft hoop gekregen, omdat<br />

ze bevrijd zal worden uit de slavernij en zal<br />

delen <strong>in</strong> de vrijheid en luister van Gods<br />

k<strong>in</strong>deren. (Rome<strong>in</strong>en 8: 18-25)<br />

za 14 De Heer zegt: Ik zal jullie een nieuw hart<br />

geven, ik zal je versteende hart uit je<br />

lichaam halen en je er een levend hart voor<br />

<strong>in</strong> de plaats geven. Ik zal jullie mijn geest<br />

geven. (Ezechiël 36: 24-27)<br />

zo 15 Iemand die aan huidvraat leed kwam naar<br />

Jezus toe; terwijl hij op zijn knieën viel, zei<br />

hij: “Als u wilt, kunt u mij re<strong>in</strong> maken.”<br />

Jezus kreeg medelijden, stak zijn hand uit,<br />

raakte hem aan en zei: “Ik wil het, word<br />

re<strong>in</strong>.” (Marcus 1: 40-45)<br />

ma 16 Jezus zegt: Het is met het kon<strong>in</strong>krijk van de<br />

hemel als met een koopman die op zoek<br />

was naar mooie parels. Toen hij een uitzonderlijk<br />

waardevolle parel vond, besloot hij<br />

alles te verkopen wat hij had en die te<br />

kopen. (Matteüs 13: 44-52)<br />

di 17 Jezus zegt: Uit het oosten en het westen<br />

en uit het noorden en het zuiden zullen ze<br />

komen, en ze zullen aan tafel genodigd<br />

worden <strong>in</strong> het kon<strong>in</strong>krijk van God.<br />

(Lucas 13: 22-30)<br />

wo 18 Bij God stort ik mijn hart uit. Ik roep tot u,<br />

Heer: “U bent mijn schuilplaats, al wat ik<br />

heb <strong>in</strong> het land van de levenden.”<br />

(Psalm 142)<br />

do 19 Jezus zegt: Wanneer u mensen ontvangt,<br />

nodig dan armen, kreupelen en verlamden<br />

uit. Dan zult u gelukkig zijn, omdat zij voor<br />

u niets kunnen terugdoen. (Lucas 14: 1-14)<br />

vr 20 Jezus zegt: Wanneer je staat te bidden en<br />

je hebt een ander iets te verwijten, vergeef<br />

hem dan, opdat ook jullie Vader <strong>in</strong> de<br />

hemel jullie je misstappen vergeeft.<br />

(Marcus 11: 22-25)<br />

za 21 Paulus schreef: Draag elkaars lasten, zo<br />

leeft u de wet van Christus na.<br />

(Galaten 6: 1-10)<br />

zo 22 Vier mannen lieten een verlamde op zijn<br />

draagbed naar beneden zakken voor<br />

Jezus. Bij het zien van hun geloof zei Jezus<br />

tegen de verlamde: “Vriend, uw zonden<br />

worden u vergeven.” (Marcus 2: 1-12)<br />

ma 23 Jezus zegt: Zoals ik jullie heb liefgehad, zo<br />

moeten jullie elkaar liefhebben. Daaraan<br />

zal iedereen zien dat jullie mijn leerl<strong>in</strong>gen<br />

zijn. (Johannes 13: 31-35)<br />

di 24 Heer, u was een toevlucht voor de zwakken,<br />

een toevlucht voor de armen <strong>in</strong> hun<br />

nood. (Jesaja 25: 1-5)<br />

wo 25 Jezus zegt: Sommige mensen denken dat<br />

ze door hun overvloed aan woorden verhoord<br />

zullen worden. Doe hen niet na!<br />

Jullie Vader weet immers wat jullie nodig<br />

hebben, nog vóór jullie het hem vragen.<br />

(Matteüs 6: 7-15)<br />

do 26 Door toedoen van de dienaar van de Heer<br />

slaagde wat de Heer wilde. Na het lijden<br />

dat hij moest doorstaan, zag hij het licht en<br />

werd met kennis verzadigd.<br />

(Jesaja 52: 13—53:12)<br />

vr 27 Strek je hand uit naar de arme. Wees vrijgevig<br />

voor ieder die leeft. Ga wie verdriet<br />

heeft niet uit de weg. (Sirach 7: 32-36)<br />

za 28 U doet er goed aan uw aandacht altijd op<br />

de woorden van de profeten gericht te<br />

houden, als op een lamp die <strong>in</strong> een<br />

donkere ruimte schijnt, totdat de dag<br />

aanbreekt en de morgenster opgaat <strong>in</strong><br />

uw hart. (2 Petrus 1: 19-21)<br />

24


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> advertenties Rubriek<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

Advertenties<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> kent twee soorten advertenties:<br />

vacatureadvertenties van kerkelijke<br />

gemeenten en andere advertenties.<br />

Vacatureadvertenties van gemeenten<br />

kunnen <strong>in</strong> vier verschillende formaten<br />

geplaatst worden: Kle<strong>in</strong> (tot 65 woorden),<br />

Normaal (tot 130 woorden), Groot (tot 260<br />

woorden) en Zeer groot (tot 520 woorden/<br />

hele pag<strong>in</strong>a). Voor deze formaten gelden<br />

respectievelijk de volgende tarieven: € 174,<br />

€ 348, € 698 en € 1.394.<br />

Andere advertenties bestaan <strong>in</strong> de formaten:<br />

1/8, 1/4, 1/2 en 1/1. De prijzen zijn respectievelijk:<br />

€ 348, € 698, € 1.394, € 2.788.<br />

Aanlever<strong>in</strong>g<br />

Per e-mail aan:<br />

kerk<strong>in</strong>formatie.advertenties@pkn.nl (de kale<br />

tekst <strong>in</strong> een Word-bestand en logo’s uitsluitend<br />

apart <strong>in</strong> een jpg-bestand), per fax aan<br />

(030) 880 14 45, of <strong>in</strong> papieren vorm per post<br />

aan: <strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> Advertenties (F. Rozemond),<br />

Postbus 8504, 3503 RM Utrecht.<br />

Logo’s<br />

Wanneer het logo van de Protestantse <strong>Kerk</strong><br />

wordt gebruikt dient dat volledig (met vaste<br />

tekst) te worden afgedrukt. Dit <strong>in</strong> verband<br />

met de optimale en eenduidige werk<strong>in</strong>g<br />

ervan. Eigen varianten op dit logo kunnen <strong>in</strong><br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> worden geweigerd. Andere<br />

eigen logo’s, beeldmerken, vignetten of<br />

foto’s zijn uiteraard hartelijk welkom.<br />

Uiterste aanleverdata:<br />

(zie ook www.pkn.nl homepage, l<strong>in</strong>ksboven<br />

onder tijdschriften/nieuwsbrieven):<br />

Maartnummer <strong>2009</strong>: 4 <strong>februari</strong><br />

Aprilnummer <strong>2009</strong>: 3 maart<br />

Me<strong>in</strong>ummer <strong>2009</strong>: 31 maart<br />

De advertentiepag<strong>in</strong>a’s <strong>in</strong> <strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong><br />

worden vanaf de dag van verschijnen<br />

tevens geplaatst op www.pkn.nl > Actueel ><br />

Vacatures.<br />

De redactie van <strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> is niet<br />

verantwoordelijk voor de <strong>in</strong>houd van<br />

advertenties. Bij de opmaak zal zoveel<br />

mogelijk reken<strong>in</strong>g worden gehouden met<br />

de wensen van de adverteerder.<br />

Protestantse Gemeente i.w. Wommels /<br />

Hidaard<br />

Onze gemeente heeft - naast de aanwezige<br />

fulltime predikant - een vacature van 50 %.<br />

De beroep<strong>in</strong>gscommissie komt graag <strong>in</strong> contact<br />

met een<br />

predikant (m/v) 50%<br />

om nader van gedachten te wisselen over de<br />

<strong>in</strong>vull<strong>in</strong>g van de vacature.<br />

Hoewel wij vooreerst voorkeur hebben voor een<br />

predikant, zijn ook reacties van kerkelijk werkers<br />

met ervar<strong>in</strong>g van harte welkom.<br />

Voor nadere <strong>in</strong>formatie kunt u contact opnemen<br />

met mevr. C. Tigchelaar (secr.),<br />

tel. (0515) 33 29 52 of met dhr. K. Hannema<br />

(voorz.), tel. (0515) 33 31 42.<br />

Wij zenden u graag een uitgebreid <strong>in</strong>formatiepakket<br />

met daar<strong>in</strong> de profielschets toe.<br />

Uw sollicitatie, voorzien van uw CV, kunt u voor<br />

21 <strong>februari</strong> a.s. sturen naar mevr. C. Tigchelaar,<br />

Stroek 9, 8731 BX Wommels.<br />

E-mail: ctigchelaar@gmail.com.<br />

De Hervormde Kloosterkerk (Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland)<br />

te Ter Apel zoekt per 1 januari 2010 een<br />

predikant (m/v) 80%<br />

De Kloosterkerk wil een door de bijbel geïnspireerde open<br />

geloofsgemeenschap zijn die vrijheid <strong>in</strong> denken en geloven<br />

belangrijk v<strong>in</strong>dt.<br />

Wij denken aan iemand die:<br />

• aff<strong>in</strong>iteit heeft met moderne theologische <strong>in</strong>zichten;<br />

• op <strong>in</strong>spirerende en eigentijdse wijze voor kan gaan;<br />

• gevoel heeft voor vernieuw<strong>in</strong>g <strong>in</strong> taal en liturgie;<br />

• zich betrokken voelt bij het pastoraat voor jong en oud;<br />

• belangstell<strong>in</strong>g heeft voor de maatschappij en de rol van de kerk<br />

hier<strong>in</strong>;<br />

• de bereidheid heeft om samen te werken met de andere<br />

gemeenten die behoren tot de Protestantse <strong>Kerk</strong>.<br />

• gevoel voor humor heeft.<br />

Een mooie pastorie staat ter beschikk<strong>in</strong>g.<br />

Een beleidsplan en verdere <strong>in</strong>formatie kunt u aanvragen bij de<br />

secretaris van de beroep<strong>in</strong>gscommissie:<br />

Mw. G. Tu<strong>in</strong>stra-Fonte<strong>in</strong>, Hoofdkade 9, 9561 JG Ter Apel.<br />

tel. (0599) 58 49 92. Email: pengtu<strong>in</strong>stra@planet.nl.<br />

Uw sollicitatiebrief en CV worden vóór 1 maart <strong>2009</strong> verwacht.<br />

Op zoek naar uitdagende fulltime predikantsfunctie <strong>in</strong> Zwolle?<br />

www.adventskerk.nl<br />

25


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> advertenties Rubriek<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

Bent u de nieuwe predikant voor onze<br />

Protestantse Gemeente <strong>in</strong><br />

Hoek van Holland<br />

waar de horizon ruim is en een frisse w<strong>in</strong>d waait?<br />

Heeft u ervar<strong>in</strong>g opgedaan <strong>in</strong> tenm<strong>in</strong>ste één gemeente,<br />

bij voorkeur <strong>in</strong> een gefuseerde gemeente, en kunt u goed<br />

samenwerken met een kerkelijk werker?<br />

Bezoek dan onze website www.pghvh.nl en laat u <strong>in</strong>formeren<br />

of vraag een <strong>in</strong>formatiepakket aan via vanderziel@xs4all.nl.<br />

<strong>Kerk</strong>elijk centrum De Rank te Glanerbrug (Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland, gereformeerd) zoekt een<br />

missionair predikant (m/v) 40%<br />

voor 4 jaar<br />

Wij zijn een kerkelijke gemeenschap met evangelische <strong>in</strong>slag, die<br />

op zoek is naar een missionair predikant.<br />

Hoofdtaken:<br />

• Voorgaan <strong>in</strong> de kerkdiensten, waarvan verwacht wordt dat er een<br />

goede <strong>in</strong>teractie ontstaat tussen de gemeente en de voorganger.<br />

• Een belangrijke bijdrage wordt verwacht tijdens de bijzondere en<br />

“open deur”- diensten, waar, <strong>in</strong> duidelijke en begrijpelijke taal, het<br />

evangelie wordt verkondigd.<br />

• Pastoraat: samen met de taakgroep pastoraat en diaconaat<br />

<strong>in</strong>houd geven aan de geestelijke zorg b<strong>in</strong>nen de gemeente en<br />

daarbuiten.<br />

• Aff<strong>in</strong>iteit met het jeugdwerk.<br />

Voor nadere <strong>in</strong>formatie kunt u contact opnemen met onze<br />

scriba Ineke van Vonno - v.d. Vegte, tel. 053 461 35 76,<br />

e-mail: <strong>in</strong>ekevanvonno@home.nl. Uw schriftelijke reactie zien<br />

wij graag tegemoet vóór 1 maart <strong>2009</strong>.<br />

De Protestantse Gemeente Bilthoven<br />

i.w. zoekt ten behoeve van haar nieuwe wijkgemeente, die door samenvoeg<strong>in</strong>g van bestaande wijkgemeenten ontstaat, een ervaren<br />

predikant(e) (1,0 fte)<br />

die, samen met de aanwezige predikante<br />

• met visie de verdere (<strong>in</strong>houdelijke) gemeentevorm<strong>in</strong>g en<br />

gemeenteopbouw ondersteunt;<br />

• leid<strong>in</strong>g geeft en deelneemt aan het pastorale werk <strong>in</strong> de<br />

wijkgemeente;<br />

• de eredienst met zorg vormgeeft.<br />

De te beroepen predikant<br />

• is een stimulerende en enthousiasmerende persoonlijkheid,<br />

die zich geïnspireerd weet door de Bijbelse boodschap;<br />

• toont betrokkenheid bij ontwikkel<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> kerk, cultuur en samenlev<strong>in</strong>g;<br />

• houdt reken<strong>in</strong>g met de pluriformiteit <strong>in</strong> de gemeente;<br />

• biedt <strong>in</strong>spiratie aan jong en oud.<br />

Wij bieden een gevarieerde en betrokken wijkgemeente <strong>in</strong><br />

word<strong>in</strong>g, de ondersteun<strong>in</strong>g van veel vrijwilligers en een goede<br />

collegiale samenwerk<strong>in</strong>g met collega’s <strong>in</strong> De Bilt-Bilthoven.<br />

Er is een pastorie beschikbaar, maar ook andere mogelijkheden<br />

voor wonen <strong>in</strong> Bilthoven zijn bespreekbaar.<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie verwijzen wij u graag naar www.pknbilthoven.nl<br />

(zie onder actueel) met daarop ook de profielschets van de te beroepen<br />

predikant(e) en van de Protestantse Gemeente Bilthoven i.w.<br />

Als uw belangstell<strong>in</strong>g gewekt is, stellen wij het op prijs als u uw<br />

schriftelijke reactie met CV voor 21 <strong>februari</strong> <strong>2009</strong> zendt aan de<br />

secretaris van de beroep<strong>in</strong>gscommissie, dhr. J.J. Denger<strong>in</strong>k,<br />

Koekoeklaan 7, 3722 AM Bilthoven, denger<strong>in</strong>k@planet.nl.<br />

Nadere <strong>in</strong>formatie kunt u <strong>in</strong>w<strong>in</strong>nen bij de voorzitter van de<br />

beroep<strong>in</strong>gscommissie, dhr. A.G. Noordam, tel. (030) 228 57 86.<br />

26


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> advertenties<br />

Rubriek<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

De Hervormde Gemeente Warmenhuizen-Harenkarspel<br />

gelegen aan de rand van West-Friesland, nabij de du<strong>in</strong>en en de zee, zoekt een<br />

predikant (m/v)<br />

<strong>in</strong> 50% betrekk<strong>in</strong>g<br />

die:<br />

• vanuit de Bijbelse boodschap mensen kan <strong>in</strong>spireren zodat het<br />

toepasbaar wordt <strong>in</strong> het dagelijkse leven.<br />

• het pastoraat een warm hart toedraagt en oog heeft voor de<br />

jongeren <strong>in</strong> onze kerkelijke Gemeente.<br />

• onze kle<strong>in</strong>e maar kleurrijke kerkelijke Gemeente actief ondersteunt<br />

<strong>in</strong> kerk en samenlev<strong>in</strong>g.<br />

• het liefst enige jaren ervar<strong>in</strong>g heeft.<br />

• een actieve bijdrage levert aan het kerkelijk verenig<strong>in</strong>gsproces<br />

b<strong>in</strong>nen de burgerlijke gemeente Harenkarspel.<br />

De Hervormde Gemeente Warmenhuizen-Harenkarspel bestaat uit<br />

250 leden en heeft de beschikk<strong>in</strong>g over een pastorie.<br />

Nadere <strong>in</strong>formatie kunt u verkrijgen bij:<br />

J.A.Elzenga, scriba<br />

De Fuik 17, 1749 XH Warmenhuizen<br />

Tel. (0226) 39 29 39<br />

Email: hanjo.elzenga@quicknet.nl<br />

Website: www.oudeursulakerk.nl<br />

27


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> advertenties<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

De Hervormde Gemeente te Vaassen (bestaande uit twee wijkgemeenten) wenst voor ± 10 uur <strong>in</strong> de week <strong>in</strong> contact te komen met een<br />

emeritus-predikant / HBO’er m/v<br />

De werkzaamheden zullen bestaan uit:<br />

1. ± 4 uur bijstand <strong>in</strong> het pastoraat (wijk 2);<br />

2. ± 6 uur voor begeleid<strong>in</strong>g en opzetten van pastoraat aan jonge<br />

gez<strong>in</strong>nen (wijk 1 en 2);<br />

3. Eventueel het vervullen van 4 - 6 preekbeurten per jaar. Deze<br />

preekbeurten vallen buiten de bovengenoemde uren en worden<br />

conform de regel<strong>in</strong>g voor gastpredikanten betaald.<br />

De aanstell<strong>in</strong>g is voorlopig voor de tijd van 1 jaar (met een optie op<br />

verleng<strong>in</strong>g).<br />

Wij zijn een pluriforme gemeente. Vanaf medio <strong>2009</strong> vormen we<br />

een federatie met de Gereformeerde <strong>Kerk</strong> van Vaassen.<br />

We vragen:<br />

• aff<strong>in</strong>iteit met jonge gez<strong>in</strong>nen;<br />

• iemand die <strong>in</strong> staat is gespreksgroepen <strong>in</strong> jonge gez<strong>in</strong>nen op te<br />

starten en te begeleiden;<br />

• enthousiasme om <strong>in</strong> onze gemeente aan het werk te gaan;<br />

• ervar<strong>in</strong>g met pastoraat heeft onze voorkeur;<br />

• voor HBO’ers geldt bovendien: opgenomen zijn <strong>in</strong> het Register<br />

van kerkelijk werkers <strong>in</strong> de Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland.<br />

Voor nadere <strong>in</strong>formatie en / of een profielschets kunt u contact<br />

opnemen met: Henk van W<strong>in</strong>gerden (wijkpredikant van wijk 1),<br />

tel. (0578) 57 08 04, Carol<strong>in</strong>e van der Leek-Vosmeer (wijkpredikant<br />

wijk 2), tel. (0578) 75 51 31 of Jan Baak, voorzitter kerke<strong>nr</strong>aad<br />

wijk 2, tel. (0578) 5710 86<br />

Uw sollicitatie kan (tot 14 <strong>februari</strong>) naar:<br />

Scriba AK van de Hervormde Gemeente te Vaassen<br />

Torenstraat 15,<br />

8171 CP VAASSEN<br />

De Protestantse Gemeente Adorp Wets<strong>in</strong>ge Sauwerd zoekt een<br />

predikant (m/v) 80-100%<br />

Adorp, Wets<strong>in</strong>ge en Sauwerd liggen <strong>in</strong> het mooie Reitdiepdal<br />

op m<strong>in</strong>der dan 10 km van de stad Gron<strong>in</strong>gen, het cultureel en<br />

onderwijskundig centrum van onze prov<strong>in</strong>cie. Er is een goede<br />

tre<strong>in</strong>verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g met deze stad.<br />

De kerk waar de zondagse eredienst plaatsv<strong>in</strong>dt en de pastorie<br />

staan <strong>in</strong> Sauwerd. De kerkelijke gemeente telt ongeveer 500 leden,<br />

waarvan velen actief zijn <strong>in</strong> allerlei commissies.<br />

Wij vragen van de nieuwe predikant, dat hij/zij:<br />

• uitgaat van en zich geïnspireerd weet door Het Woord<br />

• een heldere theologische <strong>in</strong>breng en uitleg hanteert die te<br />

vertalen is naar de dagelijkse praktijk<br />

• op <strong>in</strong>spirerende wijze voorgaat <strong>in</strong> liturgisch goed verzorgde<br />

erediensten<br />

• aff<strong>in</strong>iteit heeft met de jeugd en hun ouders en zich <strong>in</strong> wil zetten<br />

voor het jeugdwerk<br />

• warme belangstell<strong>in</strong>g heeft voor het (ouderen)pastoraat<br />

• tussen de mensen staat en samenb<strong>in</strong>dend is<br />

• de gemeente toerust en motiveert tot het samen beleven van<br />

gemeenschap en kerk-zijn<br />

• bereid is samen te werken met de aanwezige (part-time) collega,<br />

de kerke<strong>nr</strong>aad en de diverse commissies<br />

• constructief wil meewerken met de predikanten uit omliggende<br />

gemeenten<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie kunt u terecht bij de heer P. Stuut<br />

(vz. beroep<strong>in</strong>gscommissie), tel. (050) 306 15 51, e-mail<br />

p.stuut@hccnet.nl. Op aanvraag wordt u een <strong>in</strong>formatiepakket toegezonden.<br />

Uw reactie, voorzien van een c.v. kunt u tot 3 weken na het<br />

verschijnen van dit blad sturen per brief aan: mw. J.A. Drijfhout<br />

(secr. beroep<strong>in</strong>gscommissie), De Groenlanden 17, 9771 BT,<br />

Sauwerd of per e-mail aan janniedrijfhout@gmail.com.<br />

28


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> advertenties Rubriek<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

De Protestantse Gemeente Blijham is een kle<strong>in</strong>e gemeente aan<br />

de rand van het mooie Westerwolde.<br />

Wij zoeken een enthousiaste<br />

predikant (m/v)<br />

<strong>in</strong> een 42% functie<br />

Wij denken aan iemand die<br />

• de bijbel hanteert als het Woord van God en als leidraad voor het<br />

leven;<br />

• die van harte de woorden van de Apostolische geloofsbelijdenis<br />

onderschrijft;<br />

• zich kan v<strong>in</strong>den <strong>in</strong> een kle<strong>in</strong>e -pluriforme- (plattelands)gemeente<br />

met het pastoraat als belangrijk onderdeel;<br />

• van harte mee wil zoeken naar een plaats en ruimte voor de<br />

jeugd;<br />

• <strong>in</strong> overleg een nader te bepalen aantal keren voorgaat <strong>in</strong> de<br />

eredienst.<br />

Uw schriftelijke reactie kunt u tot 14 maart <strong>2009</strong> richten aan de<br />

secretaris van de beroep<strong>in</strong>gscommissie:<br />

Dhr. W.P. Claus, L<strong>in</strong>denlaan 12, 9697 RD Blijham,<br />

tel. (0597) 56 29 59, e-mail: wpclaus@home.nl.<br />

Hij verstrekt u ook graag nadere <strong>in</strong>formatie.<br />

De Evangeliekerk-VPKB Dendermonde heeft een vacature voor<br />

een voltijds<br />

predikant (m/v)<br />

Wij zoeken iemand die<br />

• een predikantsopleid<strong>in</strong>g op universitair niveau afgerond heeft<br />

• vanuit een levende relatie met God de bijbel kan uitleggen en<br />

toepassen op het leven van vandaag<br />

• bij voorkeur enige ervar<strong>in</strong>g heeft als gemeentepredikant<br />

• bereid en <strong>in</strong> staat is om het jeugdwerk verder uit te bouwen<br />

• bereid is om samen met de gemeenteleden de samenkomsten<br />

kleurrijk en creatief <strong>in</strong> te vullen<br />

Hij/zij kan rekenen op de samenwerk<strong>in</strong>g met een enthousiaste<br />

groep mensen uit alle geled<strong>in</strong>gen van onze multiculturele<br />

gemeente. Hij/zij kan rekenen op een wedde van tweede predikant<br />

zoals vastgesteld <strong>in</strong> het wettelijk barema, aangevuld met een<br />

woon- en onkostenvergoed<strong>in</strong>g.<br />

Het kerkgebouw ligt <strong>in</strong> het centrum van Dendermonde, een<br />

prov<strong>in</strong>ciestadje tussen Brussel, Gent en Antwerpen.<br />

Nadere <strong>in</strong>licht<strong>in</strong>gen bij de scriba van de <strong>Kerk</strong>e<strong>nr</strong>aad:<br />

Chris De Pauw, tel. (052) 33 00 09 of per e-mail<br />

evangeliekerkdendermonde@hotmail.com.<br />

Sollicitaties per brief: Evangeliekerk- VPKB Dendermonde,<br />

t.a.v. de <strong>Kerk</strong>e<strong>nr</strong>aad, L<strong>in</strong>danusstraat 2, 9200 Dendermonde.<br />

29


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> advertenties<br />

Rubriek<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

De protestantse wijkgemeente Kon<strong>in</strong>gshof te Maassluis zoekt een fulltime<br />

predikant<br />

Die samen met vele actieve gemeenteleden, de wijkkerke<strong>nr</strong>aad en<br />

de andere predikant vorm wil geven aan onze missie om een open<br />

en <strong>in</strong>spirerende kerkgemeenschap te zijn, waar veel verschillende<br />

mensen zich thuis voelen.<br />

Het beleidsplan voor de protestantse gemeente Maassluis als<br />

geheel vraagt voor de komende tijd specifieke aandacht voor<br />

mensen tot 45 jaar. We zoeken naar nieuwe vormen om<br />

aansluit<strong>in</strong>g te krijgen bij deze groep, voor wie contact met de kerk<br />

niet vanzelfsprekend is.<br />

Daarnaast ligt onze aandacht bij het stimuleren van het onderl<strong>in</strong>ge<br />

geloofsgesprek. We willen zorgdragen voor goede pastorale zorg<br />

voor de groepen die daar behoefte aan hebben. In de erediensten<br />

streven we naar variatie die recht doet aan de veelkleurigheid van<br />

de gemeente.<br />

Van een nieuwe predikant verwachten wij naast enthousiasme en<br />

creativiteit, dat hij/zij over goede theologische, communicatieve<br />

en agogische vaardigheden beschikt, passie voor God en voor<br />

mensen bezit en dat hij/zij houdt van een pittige dialoog zowel<br />

b<strong>in</strong>nen als buiten de kerk.<br />

Van de wijkgemeente Kon<strong>in</strong>gshof is een profielschets beschikbaar.<br />

Huisvest<strong>in</strong>g: een pastorie behoort tot de mogelijkheden.<br />

Indien uw <strong>in</strong>teresse verder gaat dan de <strong>in</strong>houd van deze<br />

advertentie kunt u <strong>in</strong>formatie v<strong>in</strong>den op www.pknmaassluis.nl.<br />

U kunt ook contact opnemen met de scriba van de wijkkerke<strong>nr</strong>aad<br />

Kon<strong>in</strong>gshof om een <strong>in</strong>formatiepakket aan te vragen: dhr. Aat van<br />

Toor, (010) 591 95 81, e-mailadres:<br />

scribakon<strong>in</strong>gshof@pknmaassluis.nl.<br />

Tot 20 <strong>februari</strong> <strong>2009</strong> kunt u uw sollicitatie met cv richten aan:<br />

Scriba Protestantse wijkgemeente Kon<strong>in</strong>gshof,p/a Lisztstraat 35,<br />

3144 KL Maassluis.<br />

Op 1 september 2007 zijn twee geloofsgemeenschappen (de Gereformeerde Ontmoet<strong>in</strong>gskerk en de Hervormde Kandelaargemeente)<br />

gefuseerd tot de Protestantse gemeente te Naaldwijk. Op dit moment zijn we <strong>in</strong> een fase van heroriëntatie. We bez<strong>in</strong>nen ons nadrukkelijk<br />

op de vraag hoe we een ‘kerk met karakter’ kunnen zijn, hoe we verschillende visies op geloven en kerk-zijn kunnen verb<strong>in</strong>den en hoe we<br />

dit kunnen omzetten <strong>in</strong> een breed gedragen beleid.<br />

In verband met het vertrek van één van onze vier predikanten <strong>in</strong> het voorjaar van <strong>2009</strong> zijn we op zoek naar een<br />

predikant (m/v) 1 fte<br />

die<br />

• op een bij onze gemeente passende manier vorm kan geven aan<br />

de gebruikelijke taken <strong>in</strong> liturgie, pastoraat en beleid,<br />

• aan ons proces van heroriëntatie een constructieve bijdrage<br />

kan leveren,<br />

• zich voor een deel van de werktijd zal bezighouden met<br />

begeleid<strong>in</strong>g en ontwikkel<strong>in</strong>g van het jeugdwerk en<br />

• bereid is te participeren <strong>in</strong> het <strong>in</strong>tensief samenwerkende team<br />

van predikanten.<br />

Gelet op het takenpakket gaat onze voorkeur uit naar een jongere<br />

predikant(e).<br />

Er is een pastorie beschikbaar.<br />

Wij sturen u graag een profielschets van onze gemeente toe.<br />

Deze kunt u aanvragen via e-mail: beroep<strong>in</strong>gscie@pkn-naaldwijk.nl.<br />

Ook is <strong>in</strong>formatie over de gemeente te v<strong>in</strong>den op onze website:<br />

www.pkn-naaldwijk.nl.<br />

Nadere <strong>in</strong>licht<strong>in</strong>gen kunt u <strong>in</strong>w<strong>in</strong>nen bij Rianne de Zeeuw-Oprel,<br />

liefst via bovenstaand e-mailadres of ’s avonds telefonisch:<br />

(0174) 62 92 46.<br />

Wij ontvangen uw sollicitatie graag voor 1 maart <strong>2009</strong>. Deze kunt<br />

u richten aan: Beroep<strong>in</strong>gscommissie Protestantse gemeente te<br />

Naaldwijk, p/a Rianne de Zeeuw-Oprel, Dreeslaan 423, 2672 DZ<br />

Naaldwijk of via beroep<strong>in</strong>gscie@pkn-naaldwijk.nl.<br />

30


<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> advertenties<br />

Rubriek<br />

Februari <strong>2009</strong><br />

31

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!