Kerkinformatie nr. 149, juni 2007 - Kerk in Actie

Kerkinformatie
Juni 2007
Martin Fröberg (43) was hoofdredacteur van Omroep Brabant, toen hij in 2001 directeur van de IKON werd.
Daarvoor werkte hij elf jaar als programmamaker voor de publieke omroep, onder meer bij KRO, VPRO en
AVRO. Ook werkte hij voor Veronica Nieuwslijn en Het Parool. (foto: IKON)
zijn favoriete lied, dat hij zong hij tijdens de
Tweede Wereldoorlog toen hij gevangen zat.
Het werd voor hem een protestlied.
‘In de Protestantse Kerk hoor je wel eens dat
de broeders in de Rooms Katholieke Kerk
het zo mooi doen. Het protestantse geloof is
een Woordcultuur, terwijl het rooms-katholieke
geloof een beeld- en rituelencultuur is.
We moeten inzien dat die twee religies een
verschillende achtergrond hebben. Dr. B.
Plaisier, de scriba van generale synode, zei
tijdens de synode dat hij in korte tijd twee
dvd’s had ontvangen: een over 40 jaar KROomroeppastoraat
en een compilatie van
IKON-programma’s. Op de eerste bijna alleen
maar paus en bisschoppen; op de
tweede geen enkele kerkleider, wel gewone
mensen. Dat vind ik ook protestants. Het
gaat om mensen. Mensen zijn voertuigen
van inspiratie. Soms zijn geschriften dat,
maar die zijn ook door mensen geschreven.
De IKON wil initiatieven mogelijk maken
waarin mensen in staat worden gesteld andere
mensen te inspireren’.
Visie van de IKON
‘In onze notitie ‘Oprecht, Betrouwbaar, Uitdagend,
Verdiepend’ scherpen we ons profiel
verder aan, dat voor het laatst in 2001
was verwoord. Het werd tijd onszelf weer
eens scherp tegen het licht te houden. Zes
jaar geleden zei de IKON nog ‘vanuit oecumenisch
perspectief blikverruimende programma’s
te willen maken met als doel
mensen te inspireren’. Die oude formuleringen
geven onvoldoende aan welke veranderingen
de samenleving in het algemeen,
de publieke omroep in het bijzonder en heel
specifiek de IKON heeft doorgemaakt.
In de nieuwe nota willen we beter aansluiten
bij de dynamiek in de samenleving. Ook
hebben we het religieuze landschap in
beeld gebracht. Een kleine meerderheid (52
procent) van de bevolking heeft nog een zekere
band met het christendom, maar op
een andere manier dan twintig, dertig jaar
geleden. Het is niet meer zo dat mensen hun
hele leven lang bij één club of één kerk blijven.
Dat geldt vooral voor de leeftijdsgroep
tussen de 30 en 45 jaar.
In de visie van de IKON is elke levensbeschouwing
waardevol in zoverre deze een
bijdrage levert aan een menswaardige wereld.
We gaan met respect de dialoog aan.
We hanteren hierbij objectieve journalistieke
criteria. Wij maken programma’s met de
intentie dat we de inspiratie vanuit het Verhaal
op moderne wijze over het voetlicht
willen brengen.
Theologische keuzes
Aan het slot van de nota ‘Oprecht...’ formuleren
we een mission statement, waarmee
we als organisatie kernachtig weergeven
waar we voor staan en wat we in de samenleving
willen betekenen. Als je onze missie
vergelijkt met die van de EO of de NCRV,
dan maken wij heel scherpe theologische
keuzes. Bij Godsbeelden zijn voor ons de
overeenkomsten belangrijker dan de verschillen.
Wij zoeken de confrontatie omwille
van de dialoog. Hoewel er ook input van
theologen is geweest, bevat de tekst geen
wollige zinnen. Zo’n mission statement
moet hanteerbaar zijn voor programmamakers.
Het moet zo praktisch mogelijk. Zij
moeten ermee aan het werk.
Ik was in het algemeen blij met de reactie
van de synode op de notitie. Ds. Plaisier
noemde de IKON ‘een van de zeer nabije
vrienden’. Diaken Pasveer uit Joure noemde
ons ‘een zeer inspirerende partner’. Zelf had
ik het op prijs gesteld als de synode ook had
stilgestaan bij de zendtijdvermindering onder
druk van CvdM. We zijn de afgelopen
jaren eenderde van onze zendtijd en daarmee
ook van ons budget en onze banen
kwijtgeraakt. Vaak ging het om mensen die
heel lang met ziel en zaligheid voor de IKON
hadden gewerkt en die prachtige programma’s
hebben gemaakt.
Uiteraard komen er tijdens een synodebespreking
ergernissen aan de orde. Die moet
je wel serieus nemen. Het was te verwachten
dat er kritiek zou komen op De dienst
van Freek met Freek de Jonge. Dan vraag ik
me af: hebben de critici het programma zelfgezien?
De helft van de reacties, ook van
protestantse predikanten, was positief. Die
vonden het een sterk en goed verhaal. Bij
enkele elementen heb ik me naderhand achter
de oren gekrabd. Er werd tweemaal gevloekt.
De protestantse traditie is volgens
mij goed in staat tot enige zelfreflectie en
om zichzelf een spiegel voor te houden.
Daar nodig je dan een nar voor uit, die dingen
zegt die kriebelen, die schuren en je een
spiegel voorhouden. Als je sterk in je schoenen
staat, kun je er goed tegen. Dan maakt
kritiek je krachtiger. Dan reageer je ook niet
uit angst. Als je met Freek zelf praat, dan
gaat het direct over wat er in de wereld
speelt. Hij is zeer bevlogen. Bij de IKON
moet er ook ruimte zijn voor andere bevlogen
mensen.
Dirk Visser is freelance journalist.
SERIE KERK & MEDIA
De Protestantse Kerk doet regelmatig van zich
spreken in de media. Dat is soms een risico,
maar vaak ook een kans voor een kerk die
midden in deze wereld wil staan. Bovendien
valt er met christelijke omroepen, dagbladen en
opiniërende pers op allerlei manieren samen te
werken. Daarom is het boeiend om hoofdredacteuren
en omroepbazen eens te bevragen op
de verhouding ‘Kerk en media’. In het lopende
jaar vindt u in Kerkinformatie telkens een interview
met een hoofdredacteur of directeur van
een omroep, krant of opinieblad waarmee de
Protestantse Kerk zich verwant weet.
17