Diakonia - december 2007 - Kerk in Actie
Diakonia - december 2007 - Kerk in Actie
Diakonia - december 2007 - Kerk in Actie
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Vakblad voor diakenen / 20e jaargang, nummer 6 / <strong>december</strong> <strong>2007</strong><br />
Themanummer: Diaconaat <strong>in</strong> de buurt<br />
Diaconale praktijk uit Ermelo / W<strong>in</strong>kel / Nieuw-Lekkerland /<br />
Veendam / Maartensdijk / Neede / Pakistan / Amsterdam / Raalte<br />
/ Gouda / Breda Antenne: Hoe zichtbaar is de diaconie? / Hulp<br />
voor asielzoekers zonder pardon
Colofon<br />
4<br />
DIAKONIA, 20E JAARGANG, NO. 6,<br />
DECEMBER <strong>2007</strong><br />
Tijdschrift voor hen die plaatselijk<br />
actief zijn op diaconaal gebied.<br />
UITGEVER<br />
<strong>Diakonia</strong> verschijnt zesmaal per jaar en is<br />
een uitgave van de dienstenorganisatie van<br />
de Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland voor het<br />
diaconale programma van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong>.<br />
<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> is het missionaire en diaconale<br />
werk <strong>in</strong> b<strong>in</strong>nen- en buitenland van de<br />
Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland. Delen van<br />
dit werk worden uitgevoerd mede namens<br />
tien oecumenisch georiënteerde kerken en<br />
organisaties <strong>in</strong> Nederland.<br />
REDACTIERAAD<br />
Sjon Donkers, Jac Franken, Henk van IJken,<br />
Riet van der Kooij, Gerda van Leeuwen,<br />
Henny Nagelhout (e<strong>in</strong>dredacteur),<br />
Jan Ritman, Cor<strong>in</strong>th van Schaik,<br />
Ruud Slabbertje (voorzitter), Irene Stok,<br />
Carla van der Vlist.<br />
14 24<br />
OPMAAK EN DRUK<br />
Roto Smeets GrafiServices, Utrecht.<br />
ADMINISTRATIEADRES<br />
Adressen- en periodiekenadm<strong>in</strong>istratie,<br />
Postbus 8504, 3503 RM Utrecht,<br />
tel. (030) 880 17 25,<br />
fax (030) 880 15 84,<br />
e-mail: abonnementen@pkn.nl<br />
REDACTIEADRES<br />
Postbus 456, 3500 AL Utrecht,<br />
tel. (030) 880 17 90, fax (030) 880 14 57,<br />
e-mail: diakonia@kerk<strong>in</strong>actie.nl<br />
ABONNEMENTEN<br />
De abonnementsprijs bedraagt € 12,70<br />
per jaar. Losse nummers € 2,65.<br />
26<br />
GESPROKEN DIAKONIA<br />
<strong>Diakonia</strong> is ten behoeve van visueel gehandicapten<br />
ook verkrijgbaar <strong>in</strong> gesproken<br />
vorm op audiocassettes. Voor een abonnement<br />
of een proefcassette kunt u terecht<br />
bij de CBB, Postbus 131, 3850 AC Ermelo,<br />
tel. (0341) 56 54 77. Daar kunt u ook <strong>in</strong>formatie<br />
krijgen over de uitgave <strong>in</strong> brailleschrift.<br />
WEBSITE<br />
www.kerk<strong>in</strong>actie.nl<br />
ISSN 0167 - 1472<br />
2<br />
<strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong>
Van de redactie<br />
Inhoud<br />
Van de redactie 3<br />
Antenne: Hoe zichtbaar is<br />
de diaconie? 4<br />
Uit de praktijk:<br />
Neede actief voor Pakistan 8<br />
Actueel: Armoede overw<strong>in</strong>nen<br />
<strong>in</strong> Pakistaanse sloppenwijken 10<br />
Ontmoet<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> Maartensdijk 11<br />
Op de stoep bij: Fie Freriks <strong>in</strong> Raalte 12<br />
Uit de praktijk:<br />
“Ieder <strong>in</strong>dividu is anders, ook<br />
b<strong>in</strong>nen de groep van moslims” 14<br />
Bezoek aan gevangenen <strong>in</strong> Breda 16<br />
Ermelose diakenen zetten<br />
<strong>in</strong>loophuis op 17<br />
Bidden en werken <strong>in</strong> W<strong>in</strong>kel 19<br />
Op zoek naar een plek <strong>in</strong> een<br />
nieuwe leefwereld 21<br />
Actueel: Geen pardon maar wel<br />
perspectief 23<br />
Diakenenpanel: weten<br />
<strong>in</strong>woners uw diaconie te v<strong>in</strong>den? 24<br />
Achtergrond: Diaconale Allianties<br />
van Hoop <strong>in</strong> achterstandswijken 25<br />
DiaKoos 27<br />
De Verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g: Aanloophuis<br />
Veendam geeft al zestien jaar<br />
geborgenheid 27<br />
Korte berichten 30<br />
Gebed: Goede God 32<br />
Zoektocht<br />
Hoe weet je waar je als diaken nodig bent? Dit themanummer van<br />
<strong>Diakonia</strong> biedt daarvoor tal van aanknop<strong>in</strong>gspunten.<br />
Of je nu diaken bent <strong>in</strong> een dorp of <strong>in</strong> een stad, kwetsbare mensen<br />
zijn er overal. De kunst voor diakenen is om hen te v<strong>in</strong>den en <strong>in</strong> hun<br />
buurt te zijn, met aandacht, een helpende hand of een andere manier<br />
van diaconale nabijheid.<br />
Evert Jan Hazeleger van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> zegt het op pag<strong>in</strong>a 4 zo:<br />
“Dé primaire opgave van elke diaconie: wees diaconaal aanwezig<br />
bij wat je <strong>in</strong> je eigen omgev<strong>in</strong>g ziet. Dus houd je oren en ogen open<br />
en wees diaken <strong>in</strong> je eigen, directe buurt. Als kerk sta je letterlijk<br />
midden<strong>in</strong> je woonomgev<strong>in</strong>g. Op die manier bén je al <strong>in</strong> de buurt<br />
van mensen. Daarmee heb je als kerk een enorme voorsprong… Je<br />
moet alleen laten zien dat er iets gebeurt vanuit dat kerkgebouw,<br />
vanuit de diaconie.”<br />
Dat iedere diaconie deze zoektocht op een eigen manier <strong>in</strong>vult,<br />
blijkt wel uit dit praktisch get<strong>in</strong>te themanummer van <strong>Diakonia</strong>.<br />
Veendam, Neede, Ermelo, W<strong>in</strong>kel, Texel, tot Gouda, Nieuw-<br />
Lekkerland en Breda: <strong>in</strong> dit nummer komen tal van diaconieën en<br />
diaconale <strong>in</strong>itiatieven <strong>in</strong> beeld. Om ideeën op te doen voor wie niet<br />
weet waar te beg<strong>in</strong>nen. Om te zien dat je niet de enige diaconie<br />
bent die worstelt met zichtbaar zijn. En om te ontdekken dat iedere<br />
diaconie alleen maar kan uitgaan van haar eigen mogelijkheden.<br />
Want wat <strong>in</strong> Ermelo bijvoorbeeld nog mogelijk is, kan misschien<br />
niet <strong>in</strong> een stad. En wat <strong>in</strong> een stad als Gouda wel lukt, is ondenkbaar<br />
<strong>in</strong> een dorpsdiaconie. Daarom biedt dit nummer een variatie<br />
aan manieren om als diaconie <strong>in</strong> de buurt te zijn van mensen die<br />
dat nodig hebben.<br />
Waaróm doen diakenen dat allemaal?<br />
Pietie Voogd uit W<strong>in</strong>kel (pag. 19): “Lid zijn van een geloofsgemeenschap<br />
brengt verantwoordelijkheid met zich mee. Als we allemaal<br />
wachten tot de ander iets gaat doen, gebeurt er niets. We houden<br />
van aanpakken, actie, we willen iets betekenen voor onze medemens.<br />
Hoe kan dat beter, mooier, dan vanuit het geloof <strong>in</strong> de God<br />
die liefde is?”<br />
En de Goudse diaken Josette Broekman haalt haar bemoedig<strong>in</strong>g uit<br />
een boek (pag<strong>in</strong>a 14): “Mijn verlangen is dat <strong>in</strong> de harten van mensen<br />
hoop wordt gewekt, verzoen<strong>in</strong>g, vrede en liefde. Ik hoop dat<br />
God ook <strong>in</strong> onze dagen iets nieuws schept, een nieuwe manier van<br />
samenleven, een nieuwe vorm van evenwicht tussen de mensen.”<br />
Henny Nagelhout<br />
e<strong>in</strong>dredacteur<br />
Bij de voorpag<strong>in</strong>a:<br />
Inloophuizen geven diaconaat <strong>in</strong> de buurt gezicht.<br />
foto:<br />
<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong><br />
<strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong><br />
3
Antenne<br />
Diaconaat <strong>in</strong> de buurt. Wat betekent dat? Evert Jan Hazeleger, adjunct programmamanager van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong>,<br />
vertelt over de betekenis van deze nieuwe <strong>in</strong>vull<strong>in</strong>g voor eeuwenoud diaconaal werk.<br />
Hoe zichtbaar is de diaconie?<br />
“De eerste diaconale actie zie ik bij Jezus en zijn discipelen die zakgeld<br />
bij zich hadden voor de armen die ze <strong>in</strong> hun buurt tegen kwamen. Zo zie<br />
ik diaconaat <strong>in</strong> de buurt, het oudst denkbare diaconale thema.<br />
Ook nu is dé primaire opgave van elke diaconie: wees diaconaal<br />
aanwezig bij wat je <strong>in</strong> je eigen omgev<strong>in</strong>g ziet. Dus houd je oren en ogen<br />
open en wees diaken <strong>in</strong> je eigen, directe buurt”, zegt Evert Jan<br />
Hazeleger.<br />
Tekst Henny Nagelhout<br />
Heb je als diaconie een speciale<br />
plek <strong>in</strong> de samenlev<strong>in</strong>g?<br />
“Als diaconie zie je wat er maatschappelijk<br />
allemaal aan de hand is. In je eigen wijk, <strong>in</strong><br />
Nederland en wereldwijd. Tegelijk sta je als<br />
kerk letterlijk <strong>in</strong> die maatschappij. Het kerkgebouw<br />
staat immers midden <strong>in</strong> je woonomgev<strong>in</strong>g.<br />
Op die manier bén je al <strong>in</strong> de<br />
buurt van mensen.<br />
Daarmee heb je als kerk een enorme voorsprong<br />
op veel andere organisaties die ook<br />
hulp verlenen. Bij de kerk staan de mensen<br />
Boven: Evert Jan Hazeleger<br />
DIACONAAT IN DE STAD<br />
In de Utrechtse Geuzenwijk staat <strong>in</strong>middels<br />
meer dan zestig jaar de Roobolkapel,<br />
een huisje tussen de huizen <strong>in</strong> de<br />
Cornelis Roobolstraat. Toen zeiden de<br />
mensen van de ‘Stadszend<strong>in</strong>g’: als de<br />
mensen niet naar de kerk komen, moet<br />
de kerk naar de mensen gaan. En dat is<br />
nog altijd het uitgangspunt van het<br />
buurtpastoraat <strong>in</strong> de Geuzenwijk, een<br />
comb<strong>in</strong>atie van diaconaat en pastoraat.<br />
Dit buurtpastoraat is present bij mensen<br />
en groepen mensen <strong>in</strong> de buurt, met<br />
aandacht voor wel en wee, voor waardigheid<br />
en zeggenschap, voor geloof en<br />
ongeloof.<br />
Oprechte, belangeloze aandacht krijgen,<br />
doet goed, is heilzaam. Het is ook een<br />
schaars goed <strong>in</strong> onze samenlev<strong>in</strong>g.<br />
Ik ontmoet mensen op straat, bij hen<br />
thuis, <strong>in</strong> de speeltu<strong>in</strong>, <strong>in</strong> de Roobolkapel.<br />
Of bij activiteiten <strong>in</strong> de buurt, zoals het<br />
buurtfeest, de commissie die zich bezighoudt<br />
met de sloop- en nieuwbouwplannen<br />
<strong>in</strong> de wijk, het voedseluitdeelpunt.<br />
Het buurtpastoraat bestaat uit een netwerk<br />
van contacten: medewerkers,<br />
buurtbewoners, groepen buurtbewoners.<br />
Ik probeer mensen met elkaar <strong>in</strong><br />
contact te brengen, als een soort verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gsofficier.<br />
En maandagmorgen is het open huis <strong>in</strong><br />
de Roobolkapel. Voor de één is ‘naar de<br />
Roobol’ onderdeel van het weekprogramma.<br />
Een ander komt even b<strong>in</strong>nenwippen<br />
als ze tijd heeft. Een derde om<br />
even iets te vertellen of te vragen. We<br />
houden elkaar op de hoogte van wel en<br />
wee. En soms worden er onderl<strong>in</strong>ge afspraken<br />
gemaakt om elkaar te bezoeken<br />
of samen iets te gaan doen.<br />
Twee keer per maand wordt een vier<strong>in</strong>g<br />
gehouden: z<strong>in</strong>gen, bidden, kaarsjes aansteken<br />
en ons afvragen wat de bijbel ons<br />
vandaag te zeggen heeft. De aanwezigen<br />
doen mee. En als er wat te vieren<br />
valt - van S<strong>in</strong>terklaas tot Pasen - dan<br />
doen we dat.<br />
Ds. Erna Treurniet, buurtpastor<br />
Geuzenwijk met een buurtbewoner.<br />
4 <strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong>
DIACONAAT IN EEN DORP - TEXEL<br />
Op Texel leent de diaconie scootmobiels<br />
uit. Voorzitter Jant<strong>in</strong>e Brouwer en adviseur<br />
ds. Carol<strong>in</strong>e der Nederlanden vertellen<br />
vol enthousiasme over dit werk<br />
van hun diaconie <strong>in</strong> Waddengemeente<br />
Cocksdorp, Oudeschild en Oosterend:<br />
“Op een gegeven moment merkte een<br />
diaken op dat iemand geen scootmobiel<br />
had, terwijl hij ‘m wel nodig had. Bij<br />
navraag bleek dat je als gehandicapte<br />
moest kiezen: of een autovergoed<strong>in</strong>g of<br />
een scootmobiel. Toen bleek dat er ook<br />
iemand was die oude scootmobiels opknapte.<br />
De diaconie heeft er toen een<br />
gekocht.”<br />
“Op een zeker moment stond er op de<br />
jaarlijkse rommelmarkt een scootmobiel<br />
te koop. Een van onze diakenen kreeg<br />
toen het idee om deze scootmobiel te<br />
kopen en beschikbaar te stellen aan<br />
mensen die tijdelijk zonder zaten, of <strong>in</strong><br />
afwacht<strong>in</strong>g waren van een eigen scootmobiel.<br />
Langzaam groeide het project.<br />
Nu heeft de diaconie er zes. Met grote<br />
regelmaat worden deze uitgeleend.<br />
Iedereen op Texel weet ervan.”<br />
De scootmobiel kun je zien als een manier<br />
van de diaconie om nadrukkelijker<br />
naar buiten te treden, <strong>in</strong> de buurt aanwezig<br />
te zijn.<br />
Daarnaast richtte de diaconie de werkgroep<br />
‘<strong>Kerk</strong> en M<strong>in</strong>ima’ op, eilandbreed.<br />
Van hieruit organiseert de diaconie nu<br />
jaarlijks een soort Lagerhuis. Zo komen<br />
de boeren, de vissers en de vissersvrouwen<br />
aan het woord. In 2008 komt er een<br />
Lagerhuis-avond met de detailhandel.<br />
Deze avonden worden door veel mensen<br />
b<strong>in</strong>nen en buiten de kerk bezocht.<br />
Ze leiden ertoe dat mensen openhartiger<br />
zijn over hun zorgen. Intussen is nu ook<br />
de Voedselbank Texel opgericht. De diaconie<br />
geeft f<strong>in</strong>anciële ondersteun<strong>in</strong>g.<br />
Siep Rienstra, diaconaal gemeenteadviseur<br />
Noord-Holland.<br />
<strong>in</strong> feite op de stoep. Je moet alleen laten<br />
zien dat er iets gebeurt vanuit dat kerkgebouw,<br />
vanuit de diaconie. Je kunt je letterlijke<br />
positie <strong>in</strong> de buurt gebruiken door<br />
zichtbaar te zijn. Niet alleen via het kerkgebouw,<br />
maar ook met activiteiten: een<br />
<strong>in</strong>loophuis, een kraam op de markt, een<br />
maaltijdvoorzien<strong>in</strong>g, een voedselbank,<br />
formulierenhulp en ga zo maar door.<br />
Op dit moment is er veel te doen rond het<br />
verbeteren van achterstandswijken. Ook als<br />
kerk kun je een rol spelen <strong>in</strong> het verbeteren<br />
van die wijken. Het thema is oud maar nu<br />
ook weer nieuw. Je kunt het als diakenen<br />
oppakken. Laat je stem plaatselijk horen.<br />
Laat merken dat je weet wat er <strong>in</strong> de buurt<br />
speelt en dat de kerk daar een rol speelt.”<br />
Hoe kunnen kle<strong>in</strong>e diaconieën<br />
zich zichtbaar maken?<br />
“Ook op het platteland zijn achterstandswijken.<br />
Enkele gemeenten <strong>in</strong> Oost-Gron<strong>in</strong>gen<br />
hebben onlangs m<strong>in</strong>ister Vogelaar gevraagd<br />
ook hen op te nemen <strong>in</strong> het prachtwijkenbeleid.<br />
Dit is niet gelukt, maar de kerken<br />
zijn daar al tientallen jaren zichtbaar<br />
met diaconaal werk voor randgroepjongeren.<br />
Het Gron<strong>in</strong>gse project Neon (zie projectenboek<br />
Geloof <strong>in</strong> uitvoer<strong>in</strong>g) is daar een<br />
voorbeeld van. Het is een uitdag<strong>in</strong>g voor<br />
andere kle<strong>in</strong>e diaconieën om hun krachten<br />
te bundelen en diaconaal <strong>in</strong> de buurt te zijn.<br />
Op Texel is ook een prachtige diaconale activiteit<br />
ontstaan. En zo zijn er meer kle<strong>in</strong>e<br />
diaconieën die zich zichtbaar maken <strong>in</strong> hun<br />
buurt.<br />
<strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong> 5
Antenne<br />
Aan de andere kant speelt het thema van<br />
de leefbaarheid van het platteland. Ook<br />
daar<strong>in</strong> heeft de diaconie een rol, omdat de<br />
kerk als een van de we<strong>in</strong>ige sociaal get<strong>in</strong>te<br />
organisaties nog aanwezig is. De diaconie<br />
kan, samen met anderen, <strong>in</strong> buurt- of<br />
dorpshuizen aanwezig zijn om ook als kerk<br />
daar een post te hebben.<br />
Allerlei vormen van <strong>in</strong>loophuizen spelen zo<br />
een rol <strong>in</strong> het vergroten van de leefbaarheid<br />
van het platteland. Dat gebeurt juist op het<br />
platteland.”<br />
Wat is de rol van de diakenen<br />
hier<strong>in</strong>?<br />
“Ik denk dat de diaken <strong>in</strong>itiatief moet nemen<br />
als er geen laagdrempelige, zichtbare diaconale<br />
post is, of dat nou een <strong>in</strong>loophuis, een<br />
spreekuur, of een meldpunt is. Zo’n diaken<br />
schept de een of andere mogelijkheid waar<br />
mensen kunnen aankloppen. Hij of zij bewaakt<br />
dat de kerk <strong>in</strong> de buurt aanwezig is.<br />
Aan de uitvoer<strong>in</strong>g van dat werk mag iedereen<br />
meedoen, maar de diaken is aanspreekbaar<br />
op het bestaan van zo’n punt.<br />
Diakenen moeten de ogen open houden en<br />
aanzwengelen dat de kerk er is voor mensen<br />
die <strong>in</strong> het nauw zitten.”<br />
Is ‘diaconaat <strong>in</strong> de buurt’ ook<br />
een manier om mensen <strong>in</strong> de<br />
knel op te sporen?<br />
“Jazeker, ik zie zo’n diaconale post als een<br />
heel toegankelijke manier om <strong>in</strong> de buurt<br />
aanwezig te zijn, waar iedereen kan b<strong>in</strong>nenkomen<br />
om een kop koffie te dr<strong>in</strong>ken.<br />
Achter de behoefte aan koffie en een praatje<br />
gaan soms andere d<strong>in</strong>gen schuil. Zo kun<br />
je als diaken problemen op het spoor komen<br />
en samen bedenken welke mogelijkheden<br />
je hebt als diaconie. Zoals materiële<br />
hulp, ondersteun<strong>in</strong>g <strong>in</strong> hulpbemiddel<strong>in</strong>g,<br />
ontlasten van mantelzorgers, allerlei vormen<br />
van aandacht.”<br />
Voor diakenen <strong>in</strong> een<br />
‘welvarende’ omgev<strong>in</strong>g is het<br />
soms moeilijk om mensen te<br />
v<strong>in</strong>den die het moeilijk hebben.<br />
Hoe kunnen zij diaken <strong>in</strong> hun<br />
buurt zijn?<br />
“Je hoeft geen problemen te zoeken als ze<br />
er niet zijn. Toch wil ik deze diakenen meegeven<br />
hun ogen goed open te houden en<br />
zich zichtbaar te maken, bijvoorbeeld met<br />
een <strong>in</strong>loopmogelijkheid. In een situatie<br />
waar het mensen schijnbaar goed gaat,<br />
durven zij hun problemen misschien niet<br />
bespreekbaar te maken. Op hulp van de<br />
diaconie ligt soms nog een levensgroot<br />
taboe. Maar als je op een natuurlijke wijze<br />
aanwezig bent, ontdek je soms andere problemen<br />
bij de bezoekers. Eenzaamheid is<br />
zo’n voorbeeld. Zo kan een <strong>in</strong>loophuis een<br />
sociale functie hebben. Het hoeft niet per<br />
se om f<strong>in</strong>anciële hulp te gaan.”<br />
Hoe kun je <strong>in</strong> een<br />
nieuwbouwwijk, of een<br />
v<strong>in</strong>exwijk als diaconie present<br />
zijn?<br />
“Bundel je krachten met andere kerken, als<br />
dat kan. Probeer van het beg<strong>in</strong> af aan samen<br />
op te trekken. Zoek een vorm waar<strong>in</strong><br />
je als kerk laat zien dat je er bent. Ga bijvoorbeeld<br />
de markt op met een kraam, presenteer<br />
je mogelijkheden, denk mee <strong>in</strong> de<br />
wijkontwikkel<strong>in</strong>g met de gemeenteraad.<br />
Probeer het kerkgebouw een sociale functie<br />
voor de hele wijk te geven, zoals <strong>in</strong><br />
Weidevenne, de v<strong>in</strong>exwijk van Purmerend.”<br />
DIACONAAT IN EEN<br />
NIEUWBOUWWIJK<br />
Toen de wijk Weidevenne zo’n tien jaar<br />
geleden aan Purmerend toegevoegd<br />
werd, stonden de plaatselijke oecumenische<br />
kerken voor de vraag hoe zij aanwezig<br />
konden zijn. Aan de noodzaak van<br />
aanwezigheid <strong>in</strong> de nieuwbouwwijk<br />
werd niet getwijfeld, maar een nieuw<br />
kerkgebouw was geen optie.<br />
Daarom werd het Weidekerkhuis opgezet,<br />
gehuisvest <strong>in</strong> een van de won<strong>in</strong>gen<br />
<strong>in</strong> de wijk. Het biedt ruimte voor ontmoet<strong>in</strong>g<br />
en gesprek, al dan niet <strong>in</strong> relatie<br />
met geloof en godsdienst. Vier<strong>in</strong>gen<br />
worden <strong>in</strong> het Weidekerkhuis niet gehouden<br />
omdat daar elders <strong>in</strong> de stad genoeg<br />
mogelijkheden voor zijn. Ook<br />
wordt er niet geëvangeliseerd, een bewuste<br />
keuze, kort weergegeven <strong>in</strong> de<br />
bijbelse woorden ‘doe wel en zie niet<br />
om’.<br />
Voor werelddiakenen ligt het<br />
misschien niet zo makkelijk. Hoe<br />
kan een werelddiaken <strong>in</strong> de<br />
buurt zijn van de mensen <strong>in</strong> het<br />
Zuiden?<br />
“Werelddiakenen en zwo-groepen hebben<br />
s<strong>in</strong>ds dit jaar de mogelijkheid om een relatie<br />
aan te knopen met een project dat <strong>Kerk</strong><br />
<strong>in</strong> <strong>Actie</strong> steunt. Letterlijk zelfs, met contacten<br />
en wederzijdse bezoekmogelijkheden<br />
en al. Met deze nieuwe werkwijze van <strong>Kerk</strong><br />
<strong>in</strong> <strong>Actie</strong> (<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> Interactief) ontstaat<br />
er meer betrokkenheid tussen onze plaatselijke<br />
gemeenten en het project waarvoor ze<br />
zich <strong>in</strong>zetten. Ze brengen het geld bij elkaar<br />
én hebben contact over hoe het de mensen<br />
daar vergaat, wat hun hulp oplevert. Zo komen<br />
de mensen uit het Zuiden als het ware<br />
toch dicht <strong>in</strong> je buurt.<br />
In het Weidekerkhuis werkt kerkelijk<br />
werker Mario Boelen. Mario: “Dit is een<br />
belangrijke plek <strong>in</strong> de wijk waar mensen<br />
zich thuis kunnen voelen, als wijkbewoner,<br />
als mens, als buur. We willen<br />
open en gastvrij zijn voor iedereen,<br />
ongeacht afkomst.”<br />
Gevraagd naar de resultaten van dit project<br />
reageert Mario: “Natuurlijk is kwantiteit<br />
belangrijk, maar m<strong>in</strong>stens zo belangrijk<br />
is het spirituele van het<br />
samenzijn <strong>in</strong> dit huis. Een themamiddag<br />
is niet alleen maar succesvol als er een<br />
x-aantal bezoekers komt. Het succes<br />
wordt ook bepaald door het contact onderl<strong>in</strong>g,<br />
door de gesprekken die gevoerd<br />
worden, door de veiligheid die met deze<br />
plek geboden wordt. Dat zijn geen meetbare<br />
resultaten.”<br />
Irene Versnel, redacteur <strong>Diakonia</strong>.<br />
6 <strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong>
Antenne<br />
Er zijn al gemeenten mee bezig. In Neede is<br />
er bijvoorbeeld een relatie met het <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong><br />
<strong>Actie</strong>-project St. Thomas Health <strong>in</strong> Pakistan.<br />
(zie pag<strong>in</strong>a 8, red.) Maar ook met het meedoen<br />
aan de veertigdagentijdcampagne<br />
helpen werelddiakenen onze partners <strong>in</strong> het<br />
Zuiden.<br />
“De kracht van de projecten van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong><br />
<strong>Actie</strong> is de samenwerk<strong>in</strong>g met kle<strong>in</strong>e en<br />
kerkelijke partners <strong>in</strong> het Zuiden. We<br />
werken nauw samen met kerken die daar <strong>in</strong><br />
hun eigen omgev<strong>in</strong>g geworteld zijn,<br />
temidden van problemen. Via die partners<br />
ben je heel direct <strong>in</strong> hun buurt, ook <strong>in</strong> rampsituaties.<br />
Door deze kerkelijke banden hebben<br />
we, namens onze plaatselijke gemeenten,<br />
een <strong>in</strong>frastructuur die andere<br />
hulporganisaties niet hebben.<br />
Het voordeel van de samenwerk<strong>in</strong>g met<br />
ICCO is dat kerkelijke en niet-kerkelijke<br />
projecten <strong>in</strong> een zelfde buurt elkaar kunnen<br />
aanvullen en versterken. Het effect is dan<br />
nog groter.”<br />
Diakenen hebben het vaak erg<br />
druk. Hoe kunnen zij dit allemaal<br />
voor elkaar krijgen?<br />
“Mijn advies is om zo m<strong>in</strong> mogelijk te vergaderen.<br />
Een diaken die graag vergadert,<br />
kan de vertegenwoordig<strong>in</strong>gen doen, omdat<br />
het diaconale geluid moet blijven kl<strong>in</strong>ken <strong>in</strong><br />
kerkenraden, classes en synode. Laat de<br />
andere diakenen vooral concreet werk opzetten.<br />
Vraag voor de uitvoer<strong>in</strong>g hulp van<br />
vrijwilligers en zoek samenwerk<strong>in</strong>g met andere<br />
kerken en organisaties van buiten de<br />
kerk. Denk dan bijvoorbeeld aan maatschappelijke<br />
organisaties en sleutelfiguren<br />
<strong>in</strong> de buurt en Youth for Christ, jongeren,<br />
Hulp <strong>in</strong> de Praktijk, dat bemiddelt tussen<br />
hulpvragers en hulpbieders zoals <strong>in</strong><br />
<strong>Diakonia</strong> van augustus <strong>2007</strong> te lezen was.<br />
Dat zijn hulptroepen die je als diaconie kunt<br />
gebruiken. Als je je ogen open houdt, ontdek<br />
je dat er veel anderen bij jou <strong>in</strong> de buurt<br />
zijn die een stukje met je willen op lopen.<br />
De Protestantse <strong>Kerk</strong> heeft posters gemaakt<br />
met Iedere zondag open! Ik denk dat<br />
iedere kerk ook een poster kan maken met<br />
de tekst: ‘Diaconie bij u <strong>in</strong> de buurt’ (met de<br />
contactgegevens daarbij). Maak het diaconaat<br />
zichtbaar <strong>in</strong> je eigen buurt!”<br />
VERGETEN WORDEN IS OOK EEN<br />
RAMP<br />
Met deze campagneboodschap vraagt<br />
Doekle Terpstra (voorzitter van ICCO en<br />
spreker tijdens de Landelijke Diaconale<br />
Dag op 17 november <strong>2007</strong>) aandacht<br />
voor ontheemden <strong>in</strong> Sudan. Hij v<strong>in</strong>dt dat<br />
wij hier <strong>in</strong> Nederland altijd moeten uitdragen<br />
dat de wereld groter is.<br />
Terpstra reisde afgelopen zomer naar het<br />
door burgeroorlog verscheurde land<br />
waar hij diverse vluchtel<strong>in</strong>genkampen<br />
bezocht. De bezoeken en gesprekken<br />
hebben diepe <strong>in</strong>druk op hem gemaakt.<br />
“Armoede kun je via media zien en horen,<br />
maar nooit ruiken. Daarom is het<br />
belangrijk om er aanwezig te zijn. Dat<br />
sterkt mij <strong>in</strong> mijn besef dat je armoede<br />
niet moet willen accepteren, want armoede<br />
st<strong>in</strong>kt.”<br />
Schrikbarend, zo omschrijft Terpstra de<br />
leefsituatie van de ruim 2 miljoen<br />
Sudanese ontheemden. Deze ontheemden<br />
worden nagenoeg vergeten door de<br />
<strong>in</strong>ternationale gemeenschap.<br />
“Ze zijn de landsgrenzen niet overgestoken.<br />
Daarom kan de VN-<br />
Vluchtel<strong>in</strong>genorganisatie UNHCR m<strong>in</strong>der<br />
daadkrachtig zijn voor de belangen<br />
van de ontheemden,” legt Terpstra uit.<br />
In de Nederlandse kerken en tijdens de<br />
Landelijke Diaconale Dag vraagt Terpstra<br />
namens <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> & ICCO aandacht<br />
voor deze ontheemden. Een rol voor de<br />
kerk ziet Terpstra weggelegd <strong>in</strong> de 40dagentijdcampagne<br />
‘Vergeten worden is<br />
ook een ramp’.<br />
“Bewustword<strong>in</strong>g is de rode draad. De<br />
kerk kan bijdragen aan het besef dat wij<br />
de meest bevoorrechten <strong>in</strong> de wereld<br />
zijn. We kunnen ons niet permitteren om<br />
niets te doen, terwijl miljoenen mensen<br />
creperen van de honger en armoede.”<br />
In dat licht wil hij aan diakenen meegeven<br />
dat ze zich niet alléén moeten fixeren<br />
op de eigen werkelijkheid. “Er is een<br />
grotere werkelijkheid en die moeten we<br />
niet uit het oog verliezen.”<br />
Hanan Nhass, bedrijfsjournaliste ICCO.<br />
<strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong> 7
uit de praktijk<br />
Neede actief voor Pakistan<br />
<strong>Actie</strong>f voor zend<strong>in</strong>g, werelddiaconaat en ontwikkel<strong>in</strong>gshulp; de zwo-commissie <strong>in</strong> Neede doet dit al ruim tien<br />
jaar. De groep wil de wereld ver weg <strong>in</strong> de buurt van de eigen gemeenteleden brengen.<br />
Jaarlijks organiseert ze een oranjemarkt en adventsmarkt om geld <strong>in</strong> te zamelen voor een project van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong><br />
<strong>Actie</strong>. In augustus staat ze bovendien op de Nationale Jammarkt. De komende twee jaar zet Neede zich <strong>in</strong><br />
voor polikl<strong>in</strong>ieken <strong>in</strong> de sloppenwijken van de Pakistaanse stad Islamabad. De <strong>in</strong>zet van één kerk <strong>in</strong><br />
Nederland maakt <strong>in</strong> een ontwikkel<strong>in</strong>gsland verschil.<br />
Een kennismak<strong>in</strong>g met Neede én het project <strong>in</strong> Islamabad.<br />
Tekst en foto Alie Toonstra<br />
“Elk jaar bakken we 2400 kniepertjes.”<br />
Deze zoete, dunne wafel eten de<br />
Achterhoekers traditioneel rond de jaarwissel<strong>in</strong>g.<br />
Op de adventsmarkt van de<br />
Protestantse Gemeente <strong>in</strong> Neede worden<br />
de wafels verkocht om geld <strong>in</strong> te zamelen<br />
voor het <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong>-project St. Thomas<br />
Community Health Network. Met een team<br />
van 35 medewerkers verleent deze organisatie<br />
gezondheidszorg aan vierduizend families<br />
<strong>in</strong> negen sloppenwijken van<br />
Pakistan. Naast de adventsmarkt houdt de<br />
gemeente ook ieder jaar een oranjemarkt<br />
en is de gemeente actief tijdens de<br />
Nationale Jammarkt <strong>in</strong> Neede. De succesvolle<br />
markten zijn een <strong>in</strong>itiatief van de zwocommissie.<br />
T<strong>in</strong>y Appeldoorn (62) en Aly<br />
van Baal (67) delen het voorzitterschap van<br />
de commissie. Dat <strong>in</strong> Neede een actieve<br />
zwo-groep aan het werk is, blijkt al snel als<br />
deze voorzitters aan het woord zijn.<br />
Markten <strong>in</strong> Neede<br />
“Heel veel mensen werken mee aan de<br />
voorbereid<strong>in</strong>g van de markten. Door middel<br />
van draaiboeken proberen we alles goed te<br />
laten verlopen”, legt T<strong>in</strong>y uit. Zo zijn voor de<br />
jammarkt bijvoorbeeld het hele jaar mensen<br />
druk met het verzamelen van lege potten,<br />
het verzorgen van de bessenstruiken<br />
en weer anderen met het verbouwen van<br />
pompoenen en kalebassen. Aly: “We proberen<br />
ook dit jaar aan de 8.000 euro te komen.<br />
Maar we houden het bij wat de markten<br />
opleveren; daar<strong>in</strong> moet je ook<br />
vertrouwen hebben.”<br />
“Elk jaar ben ik weer ontroerd dat je zo’n<br />
bedrag bij elkaar brengt door de <strong>in</strong>zet van<br />
de mensen”, vertelt T<strong>in</strong>y.<br />
Voorlicht<strong>in</strong>g over St. Thomas<br />
Health<br />
Naast het organiseren van de markten bevordert<br />
de zwo-groep bewustword<strong>in</strong>g onder<br />
kerkleden. T<strong>in</strong>y: “Als zwo-groep leggen<br />
wij de ‘derde wereld’ op het bordje van de<br />
gemeente.” Elke zondag wordt aandacht<br />
gevraagd en voorbede gedaan voor zwo-<br />
8 <strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong>
speerpunten uit de Gebedsbrief van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong><br />
<strong>Actie</strong>. Ook doet de commissie zoveel mogelijk<br />
aan voorlicht<strong>in</strong>g over het Pakistaanse<br />
project om gemeenteleden warm te maken<br />
voor het werk daar. Zo ligt er bijvoorbeeld<br />
een uitgebreide beschrijv<strong>in</strong>g van het werk<br />
van het St. Thomas Community Health <strong>in</strong><br />
de kerkhal. Op die manier probeert de zwogroep<br />
Pakistan een beetje dichterbij te<br />
brengen.<br />
Een keer per jaar is er een bijzondere zend<strong>in</strong>gsdienst,<br />
aan het beg<strong>in</strong> van de 40-dagentijd.<br />
Tijdens de afgelopen zend<strong>in</strong>gsdienst<br />
<strong>in</strong>troduceerde de zwo-groep het<br />
project <strong>in</strong> Pakistan <strong>in</strong> de gemeente. Via een<br />
beamer werden <strong>in</strong>formatie en foto’s getoond.<br />
Ook wordt op deze zondag gecollecteerd<br />
voor het Pakistaanse project. De opbrengst<br />
van de P<strong>in</strong>kstercollecte gaat naar<br />
<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> voor het gekozen project.<br />
Voor de toekomst hoopt de commissie op<br />
meer <strong>in</strong>teractie met Pakistan. ‘Het lijkt ons<br />
goed om echt contact te hebben, zodat je<br />
dat ook <strong>in</strong> de dienst kunt communiceren’.<br />
Zwo en diaconie<br />
De zwo-commissie bestaat op dit moment<br />
uit negen leden. T<strong>in</strong>y maakt vier jaar deel<br />
uit van de commissie en Aly is s<strong>in</strong>ds twee<br />
jaar voorzitter. In het verleden was Aly als<br />
diaken actief <strong>in</strong> de kerk: “In de tien jaar dat<br />
de zwo-groep actief is, zijn de banden met<br />
de diaconie aangescherpt. Daarvoor werkte<br />
de commissie zelfstandig. Men kwam<br />
hooguit eens per jaar bij elkaar op bezoek.”<br />
Toen de zwo-groep en de diaconie het nodig<br />
vonden om te <strong>in</strong>tegreren, heeft een diaken<br />
zich bij de commissie gevoegd. Dit lid<br />
is <strong>in</strong>middels diaken-af. Daarom zoekt de<br />
commissie naar een andere <strong>in</strong>vull<strong>in</strong>g. Aly:<br />
“Je hebt elkaar nodig en je wilt <strong>in</strong>gebed zijn<br />
<strong>in</strong> het kerkelijke geheel. Je mag wel een eigen<br />
gezicht hebben, maar je werkt onder<br />
de vleugels van de kerkenraad.”<br />
Jongeren<br />
“Als commissie moet je op zoek gaan naar<br />
jongeren. Het is belangrijk om jonge mensen<br />
enthousiast te maken voor onze activiteiten.<br />
Je moet het niet gezellig onder ons<br />
houden en laten doodbloeden, maar er juist<br />
steeds anderen bij betrekken”, v<strong>in</strong>dt Aly.<br />
“We moeten niet wachten tot jongeren zich<br />
aanmelden, we moeten hun vragen: “kun<br />
je wat voor en met ons doen?”<br />
Inzet van talenten<br />
“Vertel me eens, wat hebt u nog <strong>in</strong> huis?”<br />
Deze vraag stelt Eliza <strong>in</strong> de Bijbel aan een<br />
arme weduwe, die haar schuldeiser verwacht<br />
en zich geen raad weet. Het enige<br />
wat de weduwe bezit is een kruikje olie.<br />
Maar door met de olie te doen wat Eliza<br />
haar opdraagt, is zij <strong>in</strong> staat haar schuld af<br />
te betalen. Voor de zwo-commissie is dit<br />
bijbelverhaal een duidelijke richtlijn. “Je<br />
moet dicht bij de gaven en talenten van de<br />
mensen blijven. Je moet b<strong>in</strong>nen de gemeente<br />
kijken wat je hebt.” Aly vult aan:<br />
“Een beetje van jezelf en heel veel van God.<br />
Gebruik je talenten, dan ontvang je zegen<strong>in</strong>g<br />
van God.”<br />
Op de volgende pag<strong>in</strong>a vertelt directeur<br />
Sholmeat Rob<strong>in</strong> van het St. Thomas<br />
Community Health Network over hun werk<br />
<strong>in</strong> Islamabad.<br />
Onder: T<strong>in</strong>y Appeldoorn (l<strong>in</strong>ks) en Aly van Baal<br />
<strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong> 9
Actueel<br />
Armoede overw<strong>in</strong>nen <strong>in</strong><br />
Pakistaanse sloppenwijken<br />
”Dankzij de genade van God en de steun van partners en vrienden,<br />
hebben we de gemeenschap van de sloppenwijken al 25 jaar kunnen<br />
dienen”, schrijft Sholmeat Rob<strong>in</strong>, directeur van het St. Thomas Health<br />
Community Network <strong>in</strong> Pakistan. S<strong>in</strong>ds 1982 is dit project <strong>in</strong> de<br />
hoofdstad Islamabad actief op het gebied van gezondheidszorg en<br />
gemeenschapsopbouw. In <strong>2007</strong> helpen de 35 medewerkers bijna 4.000<br />
families uit negen sloppenwijken.<br />
In een e-mail schrijft mevrouw Sholmeat<br />
Rob<strong>in</strong> dat ze zeer dankbaar zijn en verheugd<br />
te horen dat de protestantse gemeente<br />
<strong>in</strong> Neede bidt en geld <strong>in</strong>zamelt voor<br />
hun project. “Het is bemoedigend dat, ook<br />
al zijn de gemeenteleden niet lijfelijk aanwezig<br />
<strong>in</strong> ons land, wij <strong>in</strong> gedachten en gebed<br />
één zijn.”<br />
Leven <strong>in</strong> de sloppenwijken<br />
Ongeveer 165 miljoen mensen wonen er <strong>in</strong><br />
het islamitische Pakistan. De verschillen<br />
tussen rijk en arm zijn erg groot. In de<br />
moderne hoofdstad staan grote gebouwen.<br />
In de valleien bev<strong>in</strong>den zich uitgestrekte<br />
sloppenwijken. Hier wonen veel mensen<br />
die op zoek naar geluk en een baan vanuit<br />
het platteland naar de stad zijn vertrokken.<br />
De meesten behoren tot de laagste <strong>in</strong>komensgroep<br />
van de stad. Ze werken voor<br />
een laag loon als schoonmaker of straatveger<br />
voor rijke families of bij overheidskantoren.<br />
Het bestaan van de sloppenwijken wordt<br />
door de overheid ontkend, waardoor geen<br />
voorzien<strong>in</strong>gen worden aangelegd. Er is gebrek<br />
aan schoon water, gezondheidszorg,<br />
<strong>in</strong>frastructuur, rioler<strong>in</strong>g en elektriciteit.<br />
Deze mensen kunnen zich machteloos voelen<br />
en hun eigenwaarde verliezen. Hun<br />
mentaliteit kan verslechteren; steeds vaker<br />
ontstaan vechtpartijen <strong>in</strong> de gemeenschappen.<br />
St. Thomas Health Community<br />
Network<br />
Het doel van dit project is het verbeteren<br />
van de levensstandaard van de <strong>in</strong>woners <strong>in</strong><br />
de sloppenwijken, met kwalitatief goede en<br />
betaalbare onderwijs- en gezondheidsvoorzien<strong>in</strong>gen.<br />
Het St. Thomas Health<br />
Community Network beschikt over negen<br />
Tekst: Alie Toonstra, Foto Dick Kle<strong>in</strong>hessel<strong>in</strong>k<br />
polikl<strong>in</strong>ieken waar <strong>in</strong>woners terecht kunnen<br />
voor medische zorg, consultatie en voorlicht<strong>in</strong>g.<br />
Het netwerk is onderdeel van het protestants<br />
verenigde bisdom Lahore, dat op<br />
250 kilometer van de hoofdstad ligt. Er<br />
wordt veel gewerkt met vrijwilligers die<br />
betrokken zijn bij de kerkelijke gemeenschap.<br />
St. Thomas Church ligt aan de rand van de<br />
stad. Deze lokale gemeente steunt de<br />
werkzaamheden ook f<strong>in</strong>ancieel, maar s<strong>in</strong>ds<br />
‘9/11’ zijn de <strong>in</strong>komsten van de kerk aanzienlijk<br />
gedaald. Ambassades en <strong>in</strong>ternationale<br />
bedrijven zijn namelijk weggetrokken,<br />
met als gevolg dat er bijna geen buitenlandse<br />
christenen meer naar deze kerk<br />
gaan.<br />
Medische zorg<br />
B<strong>in</strong>nen het project gaat de aandacht met<br />
name uit naar de zorg voor moeders en k<strong>in</strong>deren.<br />
Ze kunnen <strong>in</strong> één van de kl<strong>in</strong>ieken<br />
terecht voor prenatale zorg, vacc<strong>in</strong>atie,<br />
voed<strong>in</strong>gsadvies, advies voor geboorteplann<strong>in</strong>g<br />
en hygiëne en eenvoudige medische<br />
behandel<strong>in</strong>gen. De hulpverleners gaan ook<br />
regelmatig langs de deuren voor zorg en<br />
advies. Zo houdt men zicht op de ontwikkel<strong>in</strong>gen<br />
<strong>in</strong> de gemeenschap. Het bezoek aan<br />
huis biedt ook een goede gelegenheid voor<br />
het opbouwen van relaties met nieuwkomers,<br />
<strong>in</strong> de hoop dat zij <strong>in</strong> het vervolg ook<br />
naar de kl<strong>in</strong>ieken komen voor hulp en gezondheidsvoorlicht<strong>in</strong>g.<br />
Ruim tien jaar is er b<strong>in</strong>nen het project speciale<br />
zorg voor verstandelijk en lichamelijk<br />
gehandicapte k<strong>in</strong>deren. Het St. Thomas<br />
werkt aan de acceptatie van deze k<strong>in</strong>deren<br />
b<strong>in</strong>nen de gemeenschap.<br />
Gemeenschapsopbouw<br />
Naast de activiteiten op het gebied van gezondheidszorg<br />
werken de medewerkers<br />
ook aan gemeenschapsopbouw. Bij de landelijke<br />
overheid en de gemeente wordt gelobbyd<br />
voor betere voorzien<strong>in</strong>gen. Met<br />
sport -en spelactiviteiten wil men de eentonigheid<br />
van het leven <strong>in</strong> de sloppenwijk<br />
doorbreken. Het project houdt daarnaast<br />
diverse bijeenkomsten, vergader<strong>in</strong>gen en<br />
discussies voor de <strong>in</strong>woners, zodat ze <strong>in</strong>zicht<br />
krijgen <strong>in</strong> hun problemen.<br />
Strijd tegen armoede<br />
Mrs. Sholmeat Rob<strong>in</strong> schrijft dat mensen<br />
moeten begrijpen dat, ook al zijn ze arm, ze<br />
de armoede kunnen overw<strong>in</strong>nen. Daarom<br />
organiseerde St. Thomas op 17 oktober een<br />
sem<strong>in</strong>ar voor de medewerkers en de gemeenschap.<br />
De deelnemers kwamen tot de<br />
conclusie dat ze hun armoedeproblemen te<br />
boven kunnen komen door ‘te weigeren<br />
arm te zijn’. En dat ze daarvoor de juiste<br />
stappen moeten nemen bij onderwijs, kostenbespar<strong>in</strong>g<br />
en gemeenschapsopbouw.<br />
Deze mentaliteitsverander<strong>in</strong>g zal tijd kosten,<br />
maar de <strong>in</strong>woners zijn bereid de eerste<br />
kle<strong>in</strong>e stappen te zetten.<br />
10 <strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong>
uit de praktijk<br />
Ontmoet<strong>in</strong>gen<br />
<strong>in</strong> Maartensdijk<br />
Al zestien jaar v<strong>in</strong>dt <strong>in</strong> de Ontmoet<strong>in</strong>gskerk <strong>in</strong> Maartensdijk elke laatste<br />
donderdag van de maand een gezamenlijke maaltijd plaats.<br />
Initiatiefneemster Maartje Siemons en één van de medewerkers Wil<br />
van ’t Land vertellen over de opricht<strong>in</strong>g van Samen Eten en geven tips<br />
over de aanpak van het project. Tekst Ellen van der Kemp Foto Han Siemons<br />
“In de jaren tachtig had je het Conciliair<br />
Proces”, beg<strong>in</strong>t Maartje haar verhaal over<br />
de start van het project Samen Eten. “We<br />
waren toen heel bez<strong>in</strong>nend bezig. Op een<br />
gegeven moment wilden we er iets concreets<br />
mee doen. Het leek mij leuk een eetproject<br />
te starten. Ik had dat gezien <strong>in</strong><br />
Utrecht Overvecht en het sprak mij erg<br />
aan.” Sommige mensen <strong>in</strong> Maartensdijk<br />
waren sceptisch. Lukt dat wel <strong>in</strong> een dorp?<br />
Maar Maartje zette door. Via het kerkblad<br />
vroeg ze mensen die wilden helpen. De<br />
eerste die zich aanbood was Wil van<br />
’t Land. Al snel was er een werkgroep gevormd<br />
van vijf mensen. Wil: “We hebben<br />
adressen verzameld van mensen van wie<br />
we dachten dat ze wel <strong>in</strong>teresse hadden<br />
om te komen en die hebben we benaderd.<br />
Ook hebben we berichten geplaatst <strong>in</strong> de<br />
plaatselijke bladen. De eerste keer kwamen<br />
er 28 mensen!”<br />
Iedereen is welkom<br />
Nu, zestien jaar later, komen er gemiddeld<br />
zo’n veertig mensen per keer. “Iedereen is<br />
welkom”, zegt Maartje. “We organiseren<br />
het vanuit de Ontmoet<strong>in</strong>gskerk”, maar dat<br />
betekent niet dat alleen mensen uit onze<br />
kerk mogen komen. Er komen ook mensen<br />
van de katholieke kerk. Zo heb je contact<br />
met elkaar en hoef je niet moeilijk te doen<br />
met oecumene, dialoog en dergelijke. Er<br />
komen alleengaanden, mensen met een<br />
beperk<strong>in</strong>g en mensen die niks met de kerk<br />
hebben. Dat er zoveel mensen komen, is<br />
voor ons een teken dat er behoefte aan is.”<br />
Goedkoop<br />
Maartje legt uit hoe Samen Eten <strong>in</strong> zijn werk<br />
gaat. “Twee leden van de werkgroep hebben<br />
eens <strong>in</strong> de zoveel tijd kookbeurt. Samen met<br />
een van de gastkokers die we hebben, verz<strong>in</strong>nen<br />
ze de gerechten en stellen een lijst<br />
Geheel rechts: Maartje Siemons<br />
met boodschappen op. Vervolgens worden<br />
de taken en boodschappen verdeeld. We beg<strong>in</strong>nen<br />
de avond met een sapje <strong>in</strong> de kr<strong>in</strong>g.<br />
Dan gaan we aan tafel en opent iemand met<br />
een gedicht. Na het toetje volgt de sluit<strong>in</strong>g<br />
en daarna is er koffie. We zijn altijd om 19.15<br />
uur klaar met het nagerecht, zodat mensen<br />
’s avonds nog op tijd weg kunnen. Tijdens<br />
het afruimen gaat de geldtrommel rond.<br />
Daarna wassen we af en schuiven we alle tafels<br />
aan de kant, want de volgende dag is er<br />
sport <strong>in</strong> die ruimte.”<br />
Wil: “Voor 3,50 euro krijgen mensen een<br />
sapje, voorgerecht, hoofdgerecht, nagerecht<br />
en koffie. Doordat we op koopjes letten<br />
en alles zelf klaarmaken, kost het niet<br />
veel. We houden zelfs nog wel eens wat<br />
geld over. Dat schenken we dan aan de<br />
kerk, want we gebruiken per slot van reken<strong>in</strong>g<br />
ook het gas, water en licht van de<br />
kerk. Daarnaast geven we zo mogelijk eens<br />
<strong>in</strong> het jaar een gift aan een ander sociaal<br />
project.”<br />
Diaconie<br />
Maartje: “Het maaltijdproject valt onder de<br />
verantwoordelijkheid van de diaconie.” Zo is<br />
de diaconie ook <strong>in</strong> Maartensdijk zichtbaar.<br />
De dames hebben zelf ook tips voor kerken<br />
die een eetproject willen beg<strong>in</strong>nen: zorg voor<br />
publiciteit; we hangen altijd affiches op, plaatsen<br />
een bericht <strong>in</strong> het kerkblad en we worden<br />
elk jaar vermeld <strong>in</strong> de MEE-gids voor mensen<br />
met een beperk<strong>in</strong>g. Het succes zit ‘m <strong>in</strong> de<br />
eenvoudige formule: we eten samen en als<br />
open<strong>in</strong>g en sluit<strong>in</strong>g wordt een mooi gedicht<br />
of een kort gebed voorgedragen. Dat is het.<br />
Het gaat puur om de ontmoet<strong>in</strong>g.”<br />
<strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong> 11
Op de stoep bij:<br />
Fie Freriks <strong>in</strong> Raalte<br />
Fie Freriks is voorzitter van het <strong>in</strong>loophuis <strong>in</strong> Raalte. “Je wordt geboren uit God met een taak en een opdracht<br />
om er samen iets van te maken, om de schepp<strong>in</strong>g leefbaar te maken voor iedereen. Een plek waar je moet<br />
omzien naar elkaar. Iedereen heeft daar<strong>in</strong> zijn eigen verantwoordelijkheden en talenten gekregen om er iets<br />
van te maken. Daarom doe ik dit”, zegt ze welbewust.<br />
Tekst en foto Sjon Donkers<br />
“Leid<strong>in</strong>g geven en beleidmatige zaken passen<br />
bij mij,” zegt Fie. Ik zie een zelfverzekerde<br />
en daadkrachtige vrouw die goed weet<br />
wat ze wil. Iemand die volop <strong>in</strong> de maatschappij<br />
staat en die zich vanuit haar geloof<br />
laat voeden door andere mensen. “Ik v<strong>in</strong>d<br />
het heel belangrijk dat je mensen waardeert<br />
en respecteert om wat ze zijn. Ieder mens<br />
is een schepsel Gods en mag er zijn zoals<br />
hij of zij is. Iedereen is uniek”, zegt ze. “Ik<br />
v<strong>in</strong>d het daarom belangrijk te luisteren naar<br />
elkaar en niet star vast te houden aan je eigen<br />
men<strong>in</strong>g. Je moet je eigen men<strong>in</strong>g en<br />
levenswijze durven toetsen aan die van een<br />
ander, en de d<strong>in</strong>gen die bij jou horen eventueel<br />
durven te veranderen. Het verruimt je<br />
blik als je argumenten en mogelijkheden<br />
Handen heb je om te geven<br />
van je eigen overvloed,<br />
en een hart om te vergeven,<br />
wat een ander jou misdoet.<br />
Open je oren om te horen,<br />
open je hart voor iedereen.<br />
Ogen heb je om te zoeken<br />
naar wat mensen nog ontbreekt,<br />
en een hart om uit te zeggen,<br />
wat een ander moed <strong>in</strong>spreekt.<br />
Schouders heb je om te dragen<br />
zorg en pijn van alleman,<br />
en een hart om te aanvaarden,<br />
wat een ander beter kan.<br />
Voeten heb je om te lopen<br />
naar een mens die eenzaam is,<br />
en een hart om waar te maken,<br />
dat geen mens een eiland is.<br />
Oren heb je om te horen<br />
naar een mens die vrede is<br />
en een hart om te geloven<br />
<strong>in</strong> zijn God die liefde is!<br />
Henk Jongerius<br />
Uit Geroepen om te z<strong>in</strong>gen, nr.94<br />
van de ander ziet. Zo werkt het ook <strong>in</strong> het<br />
<strong>in</strong>loophuis: je geeft iets en je ontvangt er altijd<br />
veel voor terug. En je rijpt er zelf door.”<br />
Veel heeft ze van huis uit meegekregen.<br />
Ook haar ouders waren maatschappelijk<br />
betrokken. “Zij leerden mij dat je altijd moet<br />
bedenken hoe iets overkomt bij de ander<br />
als je iets doet.” In de kerk heeft ze <strong>in</strong> veel<br />
commissies gezeten en is acht jaar ouderl<strong>in</strong>g<br />
geweest. Inmiddels doet ze, als vrijwilliger,<br />
diaconaal werk.<br />
Leuk werk<br />
Haar <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g en ervar<strong>in</strong>g kan ze als voorzitter<br />
van het <strong>in</strong>loophuis goed gebruiken.<br />
Fie v<strong>in</strong>dt het belangrijk dat vrijwilligers plezier<br />
hebben <strong>in</strong> hun werk. “Het leuke van<br />
vrijwilligerswerk is dat je kunt kiezen wat bij<br />
je past.” Ze verwijst naar het bijbelverhaal<br />
over de talenten. “Je kunt er je talenten <strong>in</strong><br />
ontwikkelen.”<br />
De club van zo’n dertig vrijwilligers ervaart<br />
Fie als een gezellige groep. Vier keer per jaar<br />
is er een bijeenkomst waarop zij ook zelf hun<br />
verhaal kwijt kunnen. Er wordt dan gesproken<br />
over een onderwerp dat te maken heeft<br />
met het <strong>in</strong>loophuis, bijvoorbeeld hoe je om<br />
kunt gaan met agressieve bezoekers. En er<br />
is een jaarlijks uitje met elkaar.<br />
Inloophuis<br />
Het <strong>in</strong>loophuis <strong>in</strong> Raalte krijgt subsidie van<br />
de protestantse en rooms-katholieke kerken,<br />
maar is formeel niet kerkelijk gebonden.<br />
Fie ziet het <strong>in</strong>loophuis als een plek<br />
waar iedereen welkom is, onafhankelijk van<br />
een geloofsovertuig<strong>in</strong>g. “Zo maken we de<br />
drempel zo laag mogelijk, je hoeft geen lid<br />
van een kerk te zijn. In een <strong>in</strong>loophuis komen<br />
gelovigen en niet-gelovigen samen en<br />
daar moet ruimte zijn voor iedereen.”<br />
De relatie met de kerken blijkt onder meer uit<br />
het feit dat de predikant en de pastorale medewerkers<br />
vanuit beide kerkgenootschappen<br />
regelmatig langs komen om een kop<br />
koffie te dr<strong>in</strong>ken. Zo kunnen ze horen wat er<br />
leeft én laten zien dat zij er zo nodig zijn.<br />
En de diakenen? “Zij weten dat het <strong>in</strong>loophuis<br />
er is. Als zij mensen ontmoeten van<br />
wie ze denken dat het <strong>in</strong>loophuis iets voor<br />
hen is, geven zij dat aan. En van ons verwachten<br />
ze dat wij naar hen terugkoppelen<br />
als we iets signaleren op diaconaal vlak.<br />
Net als diakenen zijn ook wij geen professionele<br />
hulpverleners. We bieden een luisterend<br />
oor, en als iemand hulp nodig heeft<br />
verwijzen we door. Wij hebben de hele sociale<br />
kaart van Raalte. En de Advies raad<br />
voor Werk & Inkomen komt bijvoorbeeld<br />
regelmatig langs.”<br />
Fie voelt zich thuis <strong>in</strong> deze comb<strong>in</strong>atie van<br />
pastoraat en diaconaat, zo blijkt.<br />
luie kerkganger<br />
Naast het werk voor het <strong>in</strong>loophuis is ze<br />
ook gemeenteraadslid en werkt ze <strong>in</strong> een<br />
basisschool als <strong>in</strong>tern begeleidster en remedial<br />
teacher. Een druk bestaan dus. Als<br />
ik haar vraag hoe ze het volhoudt, zegt ze:<br />
“Natuurlijk heb ik af en toe de behoefte om<br />
even alleen te zijn. Even buiten te zitten of<br />
een boek te lezen.” Ze noemt de zegenbede<br />
van St. Patrick als voorbeeld van een<br />
tekst waardoor ze zich kan laten troosten <strong>in</strong><br />
moeilijke tijden. “En verder mag ik graag<br />
breien, wandelen of fietsen <strong>in</strong> omgev<strong>in</strong>g.”<br />
Haar nuchterheid blijkt als ze zegt: “En gewoon<br />
de d<strong>in</strong>gen stukje voor stukje te doen.<br />
Je agenda goed <strong>in</strong> de gaten te houden én<br />
je van te voren niet te druk maken. Heel<br />
eenvoudig dus.”<br />
Dan <strong>in</strong>troduceert ze de term ‘luie kerkganger’.<br />
“Ook de kerk heb ik nodig voor mijn<br />
<strong>in</strong>spiratie. Ik ga naar de kerk omdat mijn<br />
geloof gevoed moet worden. Want als ik<br />
niet zou gaan, dan moet ik op een andere<br />
manier aan mijn <strong>in</strong>spiratie komen, en dat<br />
kost veel meer moeite dan ’s zondags naar<br />
de kerk gaan. Ik ben dus een luie kerkganger.<br />
Met een goede preek of een lied als<br />
‘Handen heb je om te geven’ (zie kader)<br />
kan ik er dan weer even tegenaan.”<br />
www.protestantsegemeenteraalte.nl<br />
12<br />
<strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong>
“Zo werkt het ook <strong>in</strong> het <strong>in</strong>loophuis:<br />
je geeft iets en je ontvangt er altijd<br />
veel voor terug.”<br />
<strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong><br />
13
uit de praktijk<br />
Diaken Josette Broekman brengt allochtone en autochtone Goudse buurtbewoners bij elkaar<br />
“Ieder <strong>in</strong>dividu is anders, ook<br />
b<strong>in</strong>nen de groep van moslims”<br />
Josette Broekman (36) is diaken met een bijzondere taak. Ze legt en<br />
onderhoudt contacten met allochtone bewoners <strong>in</strong> de wijk Korte<br />
Akkeren <strong>in</strong> Gouda. Zij is verbonden aan de Westerkerk, een<br />
protestantse wijkgemeente <strong>in</strong> word<strong>in</strong>g, die midden <strong>in</strong> deze wijk staat.<br />
Tekst Henk van IJken foto’s Josette Broekman en Henk van IJken<br />
Wat kan onze kerk betekenen voor<br />
jongeren uit de buurt? Met die<br />
vraag stapte diaken Josette<br />
Broekman een tijdje geleden af op Noeri,<br />
Marokkaans jongerenwerker voor de gemeente<br />
Gouda. Hij reageerde meteen:<br />
“heel veel”. Ze spraken af om dit concreter<br />
te maken met een activiteit voor de jeugd.<br />
Samen kwamen ze uit op een besloten optreden<br />
van Marokkaanse rappers en een<br />
praiseband uit Gouda. Een avondvullend<br />
programma voor jongeren uit de<br />
Westerkerk en vrienden van de rappers,<br />
waarbij er ook voldoende gelegenheid zou<br />
zijn om met elkaar te praten. “We hopen<br />
dat de muziek een samenb<strong>in</strong>dende factor<br />
wordt”, zegt Josette. Het concert staat nog<br />
op stapel.<br />
Spelletjes met de k<strong>in</strong>deren uit<br />
de buurt<br />
Een ander opvallend <strong>in</strong>itiatief speelde zich<br />
deze zomer af. Samen met de commissie<br />
<strong>Kerk</strong> naar buiten, die kerkelijke jeugd en<br />
jongeren uit de wijk Korte Akkeren aan elkaar<br />
wil koppelen, nam Josette afgelopen<br />
zomer het voortouw voor een sport- en<br />
spelmiddag voor k<strong>in</strong>deren van de drie basisscholen<br />
<strong>in</strong> de wijk: rooms-katholiek, protestants<br />
en openbaar. Ook de beheerder<br />
van de speeltu<strong>in</strong> was enthousiast. Op de<br />
spelletjesmiddag deden uite<strong>in</strong>delijk rond de<br />
zestig k<strong>in</strong>deren mee aan schm<strong>in</strong>ken, koekhappen,<br />
het bekende werk. Ouders bakten<br />
pannenkoeken. De algemene teneur van de<br />
reacties was: dit moeten we vaker doen.<br />
“Misschien gaan we dit volgend jaar een<br />
aantal zondagen na elkaar doen”, zegt<br />
Josette.<br />
Zichtbaar met een kerststal<br />
Het contact met de scholen had ze al eerder<br />
gelegd voor de ‘levende kerststal’, <strong>december</strong><br />
vorig jaar bij de Westerkerk. “Zo’n<br />
idee gaat <strong>in</strong>eens groeien”, zegt Josette.<br />
“Het begon met een wild plan om de kerk<br />
met een kerstmarkt zichtbaar te maken <strong>in</strong><br />
de buurt. Ze vroeg de katholieke basisschool<br />
om hulp bij de <strong>in</strong>richt<strong>in</strong>g van de levende<br />
kerststal. Van oorsprong is dit immers<br />
een katholieke traditie. Het<br />
enthousiasme van Josette werkte zo aanstekelijk<br />
dat de directeur van de katholieke<br />
basisschool zelf de stal bouwde. Met een<br />
14<br />
<strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong>
L<strong>in</strong>ksboven: Spelmiddag voor k<strong>in</strong>deren <strong>in</strong> de wijk<br />
Onder: Josette Broekman<br />
juf van de school sprak ze af dat deze de<br />
k<strong>in</strong>deren erbij zou betrekken. De plaatselijke<br />
k<strong>in</strong>derboerderij wilde dieren <strong>in</strong> bruikleen<br />
geven. Josette regelde ook een paardentrailer.<br />
Een diaconaal doel <strong>in</strong> de z<strong>in</strong> van:<br />
f<strong>in</strong>anciële hulp geven aan mensen die het<br />
slechter hebben dan wij, ontbrak nog.<br />
Josette riep de hulp <strong>in</strong> van de Westerschool<br />
voor het vullen en versieren van schoenendozen<br />
met bruikbare artikelen voor k<strong>in</strong>deren,<br />
ergens op de wereld. Voor dit doel<br />
werd ook geld <strong>in</strong>gezameld. Ook het wijkteam<br />
droeg een steentje bij door de verkoop<br />
van zelfgemaakte kaarten.<br />
Ieder <strong>in</strong>dividu is anders<br />
“Mijn motivatie voor het werk met allochtone<br />
buurtbewoners heeft te maken met mijn<br />
verleden”, zegt Josette. “Ik ben doktersassistente<br />
en werkte twaalf jaar <strong>in</strong> de Haagse<br />
Schilderswijk. Daar heb ik een verwijder<strong>in</strong>g<br />
tussen allochtonen en autochtonen ervaren.<br />
Mensen hadden zo hun ideeën over elkaar,<br />
en soms ook terecht. Van mijn broer die bij<br />
de politie werkte, hoorde ik wel het een en<br />
ander over de crim<strong>in</strong>aliteit <strong>in</strong> de wijk.<br />
Maar ik ben <strong>in</strong> dezelfde tijd ook steeds<br />
meer de mooie kant van mensen uit een<br />
andere cultuur gaan zien. Ieder <strong>in</strong>dividu is<br />
anders, ook b<strong>in</strong>nen deze groep. Daarom<br />
gaat het mij aan het hart als deze mensen<br />
<strong>in</strong> het nieuws steeds op een negatieve manier<br />
en als groep worden weggezet. Ook<br />
voor degenen die rotzooi trappen, hoop ik<br />
dat ze contact krijgen met hun diepere<br />
bronnen en ontdekken wie ze zelf zijn.”<br />
Uit ‘Boek van verlangen’ van Anselm Grün<br />
leest ze een paar z<strong>in</strong>nen voor: “Mijn verlangen<br />
is dat <strong>in</strong> de harten van mensen hoop<br />
wordt gewekt, verzoen<strong>in</strong>g, vrede en liefde.<br />
Ik hoop dat God ook <strong>in</strong> onze dagen iets<br />
nieuws schept, een nieuwe manier van<br />
samenleven, een nieuwe vorm van evenwicht<br />
tussen de mensen.”<br />
Liefde delen<br />
Over haar motivatie zegt Josette: “De problemen<br />
rond Marokkaanse jongeren zijn<br />
groot <strong>in</strong> Gouda. Er is een hoop aversie en<br />
angst tegenover deze jongens, soms begrijpelijk.<br />
In de zomer is het <strong>in</strong> Korte Akkeren<br />
weer fl<strong>in</strong>k geëscaleerd. Deze jongeren zijn,<br />
net als wij allemaal, beelddragers van God,<br />
ook al is dat beeld niet altijd even helder<br />
meer - dat geldt trouwens voor iedereen.<br />
God maakt geen onderscheid. Zijn liefde<br />
biedt Jezus ons aan en hij nodigt ons uit die<br />
<strong>in</strong> ons leven zichtbaar te maken. Zo hoop ik<br />
dat er iets van die liefde mag gaan groeien<br />
onder ons, Westerkerkers en jongeren uit<br />
Korte Akkeren, als wij elkaar leren kennen.<br />
Henri Nouwen zegt <strong>in</strong> een van zijn boeken<br />
dat Jezus ons uitnodigt om uit het huis van<br />
de angst te komen en bij hem <strong>in</strong> het huis<br />
van de liefde te komen wonen. Als kerk zijn<br />
we er denk ik om die liefde te delen. Het is<br />
heel idealistisch: bijna de hemel op aarde.<br />
Maar toch drijft dat diepe verlangen mij.<br />
Soms zo erg dat het me boven het hoofd<br />
dreigt te groeien.<br />
Na mijn ervar<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de Schilderswijk<br />
werd ik gebeld met de vraag of ik diaken<br />
wilde worden. Dat wilde ik, maar dan speciaal<br />
als ik met allochtone wijkbewoners<br />
kon werken. Omdat ik het gevoel heb dat<br />
God mij steeds op hun pad zet, heb ik<br />
geantwoord. Dit verzoek werd met open<br />
armen ontvangen. Nu heb ik het gevoel dat<br />
ik op mijn plek ben.”<br />
Ontmoet<strong>in</strong>gsgroep<br />
Josette zette ook een multiculturele vrouwengroep<br />
op. “Dat idee was hier nieuw.<br />
Daarom belde ik eerst de beheerster van<br />
buurthuis De Speelw<strong>in</strong>kel op. Zij vond het<br />
goed dat ik aanschoof bij de naailes met allochtone<br />
vrouwen. Ik vertelde wie ik was<br />
en dat ik als diaken van de Westerkerk contact<br />
zocht met mensen uit andere culturen<br />
en met een ander geloof.”<br />
Daaruit is een ontmoet<strong>in</strong>gsgroep ontstaan.<br />
“We praten met elkaar over bijvoorbeeld<br />
opvoed<strong>in</strong>g, gezondheid, geloof en traditie”,<br />
zegt Josette. “S<strong>in</strong>ds <strong>december</strong> 2005 komen<br />
we maandelijks bij elkaar, met 15 tot<br />
25 vrouwen. Een voorbereid<strong>in</strong>gsgroep van<br />
allochtone moslimvrouwen en autochtone<br />
vrouwen zorgt voor een gelijkwaardige<br />
<strong>in</strong>breng.<br />
Afgelopen zomer hebben we met onze<br />
groep en een soortgelijke vrouwengroep uit<br />
de Goudse wijk Bloemendaal, <strong>in</strong> totaal vijftig<br />
vrouwen, het Museumpark Oriëntalis <strong>in</strong><br />
Nijmegen bezocht.<br />
Naast de vrouwengroep is er vier keer per<br />
jaar een dialooggroep. Vorig jaar hebben<br />
we tijdens de ramadan gezamenlijk de iftarmaaltijd<br />
gehouden. En dit jaar opnieuw <strong>in</strong><br />
september. Het mooiste moment vond ik<br />
dat waarop onze dom<strong>in</strong>ee bij het verbreken<br />
van het vasten voor de christenen een gebed<br />
uitsprak, terwijl een imam aan de andere<br />
kant van de zaal een islamitisch gebed<br />
uitsprak. Zo denk ik dat we met elkaar om<br />
moeten gaan. Elkaar respecterend, elkaar<br />
stimulerend <strong>in</strong> geloof en liefde. Ik geloof<br />
dat God daarbij aanwezig wil zijn, zoals het<br />
staat <strong>in</strong> Psalm 133 vers 3, waarmee ik die<br />
avond begon:<br />
Waar liefde woont, gebiedt de Heer de<br />
zegen.<br />
Daar woont Hij zelf, daar wordt Zijn heil<br />
verkregen,<br />
en ’t leven tot <strong>in</strong> eeuwigheid.<br />
<strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong><br />
15
uit de praktijk<br />
L<strong>in</strong>ks: Frans Spronk<br />
en André Roovers<br />
(l<strong>in</strong>ks) werken mee<br />
met justitiepastoraat<br />
Breda.<br />
Met bezoek en paasgroeten tóch <strong>in</strong> de buurt van gevangenen<br />
Bezoek aan gevangenen<br />
<strong>in</strong> Breda<br />
Elk jaar rond Pasen sturen gemeenteleden een paasgroet naar politieke en crim<strong>in</strong>ele<br />
gevangenen <strong>in</strong> b<strong>in</strong>nen- en buitenland als teken dat zij hen niet vergeten. Er zijn ook<br />
gemeenteleden die een gevangenis <strong>in</strong> de buurt hebben en vaste vrijwilliger zijn van de<br />
justitiepastor van die gevangenis. Een gesprek met Frans Spronk (diaken) en André<br />
Roovers (vrijwilliger) van de protestantse gemeente Breda Pr<strong>in</strong>senbeek.<br />
Tekst en foto Mieke Brak<br />
Zo’n vijftien jaar geleden sprak gevangenispredikant<br />
Arie Poldervaart op een<br />
gemeente avond van de protestantse gemeente<br />
Breda Pr<strong>in</strong>senbeek over zijn werk<br />
als justitiepastor. Toen hij gemeenteleden<br />
vroeg hem daarbij te helpen, wist<br />
gemeente lid André Roovers dat hij dat<br />
werk wilde doen: “Ik heb me aangemeld en<br />
ben gewoon begonnen.” Frans Spronk was<br />
diaken, en sneed het onderwerp aan <strong>in</strong> zijn<br />
kerkenraad. “We vonden het belangrijk om<br />
daar als gemeente achter te staan en mensen<br />
daarvoor te zoeken. Zelf ben ik het ook<br />
gaan doen, en blijven doen.” Op dit moment<br />
zijn er vier mensen die regelmatig een<br />
bajesvier<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de vrouwengevangenis<br />
Breda bezoeken. Bovendien z<strong>in</strong>gt er regelmatig<br />
een jongerenkoor Pro-Deo vanuit<br />
Kappelle Biezel<strong>in</strong>gen (Zeeland).<br />
Tranen bij de koffie<br />
Frans: “Bij elke vier<strong>in</strong>g is een van ons aanwezig.<br />
Aan het beg<strong>in</strong> van de dienst staan<br />
we bij de deur, en delen de liturgie uit.” Na<br />
de dienst is er koffiedr<strong>in</strong>ken: “Daar gaat het<br />
ons eigenlijk om”, vult André aan, “want<br />
dan komen de gesprekken los. In elke<br />
dienst komen er zo’n 20 à 30 vrouwen,<br />
maar je hebt maar tijd voor één echt goed<br />
gesprek.”<br />
André en Frans vragen nooit waarom een<br />
vrouw gevangen zit: “Wij kunnen hen, juist<br />
omdat we alleen bezoekers zijn, onbevangen<br />
tegemoet treden.” Zij hoeven niet te<br />
weten hoe, wat en waarom, maar praten<br />
over wat de vrouwen van de dienst vonden,<br />
hoe het met de familie thuis gaat, hoe ze<br />
zich voelen. “Soms vertellen de vrouwen<br />
spontaan hun verhaal. Er stromen wel eens<br />
wat tranen”, bekent Frans, “Niet alleen bij<br />
de vrouwen, maar ook bij mij.”<br />
Frans en André weten natuurlijk wel <strong>in</strong> het<br />
algemeen waarvoor mensen zitten:<br />
“Meestal voor drugssmokkel, of voor een<br />
diefstal voor drugs. In een enkel geval voor<br />
moord, maar ook wel omdat ze hun schulden<br />
niet kunnen betalen. Laatst was een<br />
vrouw erg blij dat ze vrijkwam. Hadden ‘ze’<br />
nog weer een schuld ontdekt en moest ze<br />
nog een maand langer zitten...”<br />
Paasgroetenactie<br />
Hun gemeente doet elk jaar mee aan de<br />
Paasgroetenactie, maar daar<strong>in</strong> spelen beiden<br />
geen rol. André: “Dat bezoekwerk dat<br />
kan ik nog wel goed comb<strong>in</strong>eren met m’n<br />
werk, maar een mens moet keuzes maken,<br />
je kunt niet alles.” Frans kijkt nadenkend:<br />
“Misschien kunnen we bij die<br />
Paasgroetenactie eens vertellen over ons<br />
bezoekwerk, en wat het gevangenispastoraat<br />
voor gevangenen doet. Het zou geen<br />
kwaad kunnen als gemeenteleden een beter<br />
beeld krijgen van de gevangenen aan<br />
wie ze een Paasgroet sturen. Het zijn geen<br />
lieverdjes, maar er zit wel een verhaal achter.<br />
De verhalen die je te horen krijgt, zijn<br />
soms zo <strong>in</strong>triest. En juist zij kunnen een bemoedig<strong>in</strong>g<br />
goed gebruiken! Dat is ook<br />
waarom ik dit werk al zo lang doe en volhoud.<br />
Het is nuttig, ik ben blij dat ik iets<br />
voor die vrouwen kan betekenen, gewoon<br />
door naar hen te luisteren, en hen te laten<br />
praten.”<br />
PAASGROETENACTIE 2008<br />
Elk jaar organiseren plaatselijke diaconieën,<br />
zwo-groepen en kerkenraden<br />
de Paasgroetenactie, die wordt gecoord<strong>in</strong>eerd<br />
door <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong>: rond<br />
Pasen sturen gemeenteleden een<br />
paasgroet naar politieke gevangenen<br />
en mensenrechtenorganisaties <strong>in</strong> het<br />
buitenland, aan Nederlandse gevangenen<br />
<strong>in</strong> het buitenland en aan gevangenen<br />
<strong>in</strong> Nederlandse gevangenissen.<br />
<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> werkt hierbij samen met<br />
Amnesty International, Epafras en het<br />
Nederlandse Justitiepastoraat. Alle <strong>in</strong>formatie<br />
over deze actie is te v<strong>in</strong>den<br />
op www.kerk<strong>in</strong>actie.nl/paasgroetenactie.<br />
Hier is ook de evaluatie te lezen<br />
van de Paasgroetenactie <strong>2007</strong>. Vanaf<br />
1 januari 2008 v<strong>in</strong>dt u hier de <strong>in</strong>formatie<br />
over de Paasgroetenactie 2008.<br />
16 <strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong>
uit de praktijk<br />
Boven: Henriëtte van Gils en Joke Pieters<br />
Diaconale ‘parasol’ <strong>in</strong> de buurt van kwetsbare mensen<br />
Ermelose diakenen zetten<br />
<strong>in</strong>loophuis op<br />
In Ermelo zijn twee diakenen bezig met het opzetten van een<br />
<strong>in</strong>loophuis. Van de gemeente hebben ze een startsubsidie ontvangen en<br />
de won<strong>in</strong>gcorporatie betaalt het eerste half jaar de huur van het pand.<br />
In januari 2008 hopen ze van start te gaan met het <strong>in</strong>loophuis. Henriëtte<br />
van Gils en Joke Pieters vertellen over het hoe en waarom.<br />
Tekst Ellen van der Kemp foto Rob van den Eijnde<br />
Toen Henriëtte van Gils diaken werd <strong>in</strong><br />
de gereformeerde kerk van Ermelo<br />
merkte ze dat het <strong>in</strong> de diaconie vaak<br />
‘over cijfertjes’ g<strong>in</strong>g. “Ik wilde graag iets<br />
concreets doen als diaken.”<br />
Ook Joke Pieters vond dat haar diakenwerk<br />
concreter kon. Joke is acht jaar diaken<br />
geweest <strong>in</strong> de Lukaskerk, de kerk van<br />
psychia trisch Ziekenhuis Meerkanten.<br />
Ambtsdragers van deze kerk zijn gedetacheerde<br />
ambtsdragers van de plaatselijke<br />
hervormde en gereformeerde kerk. Eén van<br />
de belangrijkste taken is het bezoekwerk<br />
aan de afdel<strong>in</strong>gen van Meerkanten. In die<br />
z<strong>in</strong> was ik al heel concreet bezig als diaken,<br />
maar ik wilde diaconaat ook <strong>in</strong> het dorp <strong>in</strong><br />
de praktijk brengen.”<br />
Het beg<strong>in</strong><br />
De twee diakenen raakten met elkaar <strong>in</strong> gesprek<br />
en al gauw kwam het idee van een<br />
<strong>in</strong>loophuis ter sprake. Henriëtte: “In en<br />
rond Ermelo zijn veel <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen; voor<br />
mensen met psychische problemen, voor<br />
bl<strong>in</strong>den, voor mensen met een beperk<strong>in</strong>g.<br />
Steeds meer mensen komen zelfstandig<br />
wonen <strong>in</strong> de wijk, maar hebben geen sociaal<br />
netwerk en zijn ook niet <strong>in</strong> staat zo’n<br />
netwerk zelf op te bouwen. Ik kom vaak<br />
mensen tegen die buiten de boot vallen en<br />
te maken hebben met complexe problematiek,<br />
zoals ziekte, scheid<strong>in</strong>g, we<strong>in</strong>ig geld.<br />
Dat staat <strong>in</strong> een schril contrast met mijn eigen<br />
leven. Voor deze mensen willen we iets<br />
diaconaals doen.”<br />
Voordat Joke en Henriëtte aan de slag g<strong>in</strong>gen,<br />
hebben ze zich eerst uitgebreid georienteerd.<br />
“We zijn <strong>in</strong> de <strong>in</strong>loophuizen <strong>in</strong><br />
Zwolle en Harderwijk gaan kijken en hebben<br />
op <strong>in</strong>ternet <strong>in</strong>formatie opgezocht over<br />
<strong>in</strong>loophuizen”, vertelt Joke. “We hebben<br />
ook mensen gevraagd om met ons mee te<br />
denken. Daarna hebben we het even op<br />
een laag pitje gezet. Na driekwart jaar kregen<br />
we een verzoek vanuit de gereformeerde<br />
diaconie of we serieus verder wilden<br />
gaan met onderzoeken. We hebben toen<br />
een werkgroep gevormd van zeven mensen.<br />
Vervolgens hebben we contact gezocht<br />
met de katholieke kerk. Ook daarvan<br />
sloten zich een paar mensen aan bij de<br />
<strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong><br />
17
Onder: Inloophuis<br />
werkgroep. De groep groeide groter.<br />
Uite<strong>in</strong>delijk zijn we nu met z’n twaalven.<br />
Daarvan vormen zeven mensen het bestuur<br />
en vijf de <strong>in</strong>itiatiefgroep.”<br />
De plaats van het <strong>in</strong>loophuis<br />
De eerste stap die de <strong>in</strong>itiatiefgroep ondernam,<br />
was het houden van een enquête onder<br />
diverse <strong>in</strong>stanties, zoals de politie, het<br />
maatschappelijk werk en de vrijwilligerscentrale<br />
om te peilen wat zij van het <strong>in</strong>itiatief<br />
vonden. “Daar kwam uit dat het hen<br />
erg z<strong>in</strong>vol leek, maar dat ze dachten dat het<br />
moeilijk zou zijn om mensen over de drempel<br />
te krijgen. Maar ze willen wel naar ons<br />
doorverwijzen”, vertelt Henriëtte. “We hebben<br />
<strong>in</strong> de enquête ook gevraagd naar de<br />
plek waar het <strong>in</strong>loophuis zou moeten komen.<br />
Omdat er <strong>in</strong> het centrum al een<br />
Welzijns<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g actief is met een <strong>in</strong>loopfunctie,<br />
en <strong>in</strong> Oost de Sticht<strong>in</strong>g Welzijn<br />
Ouderen goed vertegenwoordigd is, kwam<br />
Wijk West naar voren als mogelijke locatie.<br />
In Wijk West zijn we<strong>in</strong>ig voorzien<strong>in</strong>gen. Er<br />
is alleen een wijkcentrum, maar dat wordt<br />
we<strong>in</strong>ig gebruikt. Bovendien zijn <strong>in</strong> deze wijk<br />
alle doelgroepen vertegenwoordigd: slechtzienden,<br />
ex-psychiatrische patiënten, ouderen.<br />
Daarom lijkt ons dit een geschikte plek<br />
waar mensen naar toe kunnen komen om<br />
te kletsen, hun verhaal kwijt te kunnen, een<br />
kopje koffie te dr<strong>in</strong>ken.”<br />
Subsidie<br />
De diakenen verwachten <strong>in</strong> januari van start<br />
te gaan met het <strong>in</strong>loophuis, maar eerst zal<br />
er nog een verbouw<strong>in</strong>g plaatsv<strong>in</strong>den.<br />
“Vorig jaar vlak voor Kerst stond er een bericht<br />
<strong>in</strong> de krant: gemeente Ermelo heeft<br />
100.000 euro over. De wethouder had bedacht<br />
dat er een prijsvraag moest komen,<br />
hoe het bedrag goed besteed kon worden.<br />
Het bedrag werd verdeeld over vier wijken.<br />
Voor elke wijk was er dus 25.000 euro beschikbaar.<br />
Het plan moest wel b<strong>in</strong>nen een<br />
week <strong>in</strong>geleverd worden.”<br />
Ze g<strong>in</strong>g aan de slag en diende het plan voor<br />
het <strong>in</strong>loophuis <strong>in</strong>. Daarna hoorde ze niets.<br />
Tot ze een half jaar later hoorde dat het geld<br />
toegewezen werd. De gemeente stelde wel<br />
een paar eisen: het <strong>in</strong>loophuis is voor iedereen<br />
toegankelijk en er mag geen evangelisatie<br />
plaatsv<strong>in</strong>den.<br />
“Nou, dat komt helemaal overeen met onze<br />
doelstell<strong>in</strong>g. We hebben wel b<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g met<br />
de kerk, maar we hoeven geen zieltjes te<br />
w<strong>in</strong>nen. We willen gewoon een Open Deur<br />
zijn. Uite<strong>in</strong>delijk was de toezegg<strong>in</strong>g heel<br />
makkelijk”, zegt Henriëtte, maar nu moeten<br />
we ervoor zorgen dat we alle declaraties <strong>in</strong>leveren<br />
en de papieren <strong>in</strong> orde maken.”<br />
Het geld van de gemeente wordt gebruikt<br />
voor de verbouw<strong>in</strong>g en de <strong>in</strong>richt<strong>in</strong>g.<br />
Bovendien betaalt won<strong>in</strong>gcorporatie De<br />
Groene Zoom de huur van het pand, omdat<br />
ook zij belang heeft bij sociale cohesie <strong>in</strong> de<br />
wijk. Toch is er meer geld nodig. Daarom<br />
schreef de <strong>in</strong>itiatiefgroep ook fondsen en<br />
kerken aan. “We zijn op bezoek geweest bij<br />
het Overleg <strong>Kerk</strong>en Ermelo. Daar werd zeer<br />
geïnteresseerd en welwillend geluisterd en<br />
gereageerd.”<br />
Werv<strong>in</strong>g vrijwilligers<br />
Ook het werven van vrijwilligers lijkt voorspoedig<br />
te verlopen. “In het kerkblad hebben<br />
we een oproep geplaatst voor vrijwilligers”,<br />
vertelt Henriëtte. “We willen starten<br />
met een open<strong>in</strong>gstijd van drie dagdelen en<br />
per dagdeel willen we twee vrijwilligers<br />
hebben. In oktober hadden zich al acht<br />
mensen aangemeld.” Henriëtte neemt, samen<br />
met een vrijwilliger van katholieke<br />
komaf, de coörd<strong>in</strong>atie van de vrijwilligers<br />
op zich. In het dagelijks leven is zij coörd<strong>in</strong>atrice<br />
bij het Servicepunt Vrijwilligerswerk<br />
<strong>in</strong> Nunspeet. Ze v<strong>in</strong>dt het niet erg om <strong>in</strong><br />
haar vrije tijd hetzelfde soort werk te doen.<br />
“Je zit er als niet-betaalde kracht anders <strong>in</strong>.<br />
Bovendien kom ik gemakkelijk aan documenten<br />
en weet ik welke praktische d<strong>in</strong>gen<br />
op de weg kunnen komen”, zegt Henriëtte.<br />
Uit ervar<strong>in</strong>g weet ze bijvoorbeeld dat het<br />
handig is om richtlijnen op te stellen voor<br />
vrijwilligers en een <strong>in</strong>formatieavond te houden.<br />
“We geven ook een <strong>in</strong>troductiecursus<br />
aan vrijwilligers. Die cursus wordt opgezet<br />
door de werkgroep schol<strong>in</strong>g. In die werkgroep<br />
zit iemand die dit soort cursussen vaker<br />
geeft. Zij is pas <strong>in</strong> Ermelo komen wonen<br />
en sloot zich al snel bij ons aan.<br />
Toevalligerwijs was ze <strong>in</strong> de plaats waar ze<br />
vandaan kwam ook coörd<strong>in</strong>atrice <strong>in</strong> een <strong>in</strong>loophuis.”<br />
De Parasol<br />
De werkgroep is op dit moment bezig met<br />
het <strong>in</strong>richten van de ruimte. “Er komen zitjes<br />
en ook een grote tafel waaraan mensen<br />
een krant kunnen lezen, een spel doen en<br />
koffie kunnen dr<strong>in</strong>ken. Eventueel kunnen<br />
we ook activiteiten gaan organiseren, tekenen<br />
bijvoorbeeld”, fantaseert Henriëtte.<br />
“Als het eenmaal loopt willen we ook een<br />
eetgroep starten. Wat er <strong>in</strong> ieder geval<br />
komt, is een stiltehoek. Misschien gaan we<br />
iets met z<strong>in</strong>gev<strong>in</strong>g doen. Maar daar zijn we<br />
nog niet uit.” Waar de dames al wel uit zijn<br />
is de naam. Het <strong>in</strong>loophuis heeft de naam<br />
De Parasol gekregen. “Waarom deze<br />
naam? De Parasol is veelkleurig, zonnig, je<br />
kunt eronder schuilen en weer onder vandaan<br />
lopen wanneer je wilt, je zit beschut,<br />
maar je bent wel vrij”, zegt Joke. “En als<br />
we open zijn, zetten we een parasol buiten”,<br />
vult Henriëtte aan. “We hopen dat het<br />
gebouw en de plek ook een uitstral<strong>in</strong>g zullen<br />
hebben. Verder schrijven we straks de<br />
lokale pers aan en vertellen we iedereen dat<br />
we er zijn.”<br />
Tips van Joke en Henriëtte: “Zoek contact<br />
met allerlei geled<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de samenlev<strong>in</strong>g.<br />
Iedereen v<strong>in</strong>dt het prettig om mee te denken<br />
en zo creëer je een draagvlak. Ook buiten<br />
de kerken. Zoek contact met de gemeente<br />
en met de politie. De start is het<br />
lastigst. Als het tegenzit, kan je het even laten<br />
sudderen, maar ga wel door. Pak je kansen<br />
en wees niet te bescheiden. Soms<br />
moet je zelfs een beetje hoog <strong>in</strong>zetten. Je<br />
zult dan merken dat er veel welwillendheid<br />
is en dat er behoefte is aan frisse nieuwe<br />
projecten.”<br />
18 <strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong>
uit de praktijk<br />
Foto Irene Versnel<br />
Boven vlnr: Pietie Voogd, Anyke Rienstra (achter), en Jeanne van der Kleij.<br />
Bidden en werken <strong>in</strong> W<strong>in</strong>kel<br />
Hoe ben je diaconaal <strong>in</strong> de buurt voor mensen <strong>in</strong> de knel <strong>in</strong> een<br />
gemeente die uit vijf dorpen en een aantal gemeenteleden elders<br />
bestaat? <strong>Diakonia</strong> vroeg het Pietie Voogd (voorzitter), Anyke Rienstra<br />
(secretaris) en Jeanne van der Kleij (penn<strong>in</strong>gmeester). Zij vormen<br />
samen met nog drie andere diakenen de diaconie van de Protestantse<br />
Gemeente W<strong>in</strong>kel en omstreken, een gemeente met ongeveer<br />
350 leden. Een gesprek met nuchtere aanpakkers.<br />
Tekst Irene Versnel<br />
Nood opsporen<br />
Doordat de gemeente W<strong>in</strong>kel uit verschillende<br />
dorpen bestaat, valt het niet altijd<br />
mee om mensen <strong>in</strong> de knel op te sporen.<br />
Ze wonen niet zomaar om de hoek, waardoor<br />
het moeilijk zichtbaar is als iemand <strong>in</strong><br />
het nauw zit. Daarnaast is hulp vragen<br />
moeilijk. Het vergt wat van een diaken om<br />
<strong>in</strong> deze omgev<strong>in</strong>g te werken.<br />
Toch wordt een <strong>in</strong>drukwekkende rij activiteiten<br />
opgesomd: van zeepactie tot regionale<br />
ontmoet<strong>in</strong>gsdagen, van schrijfacties<br />
voor Amnesty International tot stofzuigen<br />
bij hulpbehoevenden en van bezoekwerk<br />
tot <strong>in</strong>zamel<strong>in</strong>gsacties, het gebeurt allemaal.<br />
Hulpvragen komen doorgaans via de predikant<br />
bij de diaconie terecht. Anyke: “De<br />
predikant is voor veel mensen hier een logisch<br />
en ook toegankelijk aanspreekpunt.<br />
Zonder hem zouden we nooit zoveel te horen<br />
krijgen. Je hebt de oren en de ogen van<br />
de ander nodig, dan is er veel mogelijk.”<br />
Wet Maatschappelijke<br />
Ondersteun<strong>in</strong>g<br />
De <strong>in</strong>voer<strong>in</strong>g van de Wet Maatschappelijke<br />
Ondersteun<strong>in</strong>g heeft het werk van de diaconie<br />
iets gemakkelijker gemaakt als het<br />
gaat om het opsporen van mensen <strong>in</strong> de<br />
knel. Pietie is namelijk vanuit de protestantse<br />
kerken <strong>in</strong> de gemeente Niedorp afgevaardigd<br />
naar de WMO-adviesraad die onlangs<br />
officieel geïnstalleerd werd. In deze<br />
adviesraad komen diverse hulpverlenende<br />
<strong>in</strong>staties samen om te overleggen en het<br />
werk te verdelen. Pietie: “We v<strong>in</strong>den het<br />
belangrijk om daar aanwezig te zijn. Om<br />
signalen af te geven, maar ook om ze te<br />
krijgen.”<br />
Jeanne is op het moment van het <strong>in</strong>terview<br />
klant van haar eigen diaconie: door een<br />
operatie aan haar knie kan ze nauwelijks<br />
een kant op. Ook haar man behoeft zorg na<br />
een hersen<strong>in</strong>farct, enige jaren geleden.<br />
Jeanne: “Gek genoeg werd de aanvraag<br />
voor thuiszorg, na de operatie aan mijn<br />
knie, afgewezen. Mijn man moest me maar<br />
helpen, en dat wil hij graag, maar dat kan<br />
hij niet omdat hij halfzijdig verlamd is.<br />
Ik kon wel voor zes weken <strong>in</strong> een verpleeghuis<br />
terecht, maar ook dat is geen mogelijkheid,<br />
mijn man redt zich niet alleen. Nu<br />
komen we er met wat kunst- en vliegwerk<br />
ook wel, en we zijn ontzettend blij met al<br />
die mensen die met ons meedenken en<br />
meewerken. Maar we leggen het nog wel<br />
neer bij de adviesraad van de WMO,” zegt<br />
ze strijdvaardig. “Hulp vragen is niet zo ge-<br />
<strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong><br />
19
Onder: Met de flessenactie op een open dag is de diaconie present.<br />
makkelijk, dus het zou wel prettig zijn als de<br />
hulp er gewoon is als het nodig is. Zonder<br />
dat zouden wij het nooit redden hier.”<br />
Oploss<strong>in</strong>gen voor lange termijn<br />
Er komt van alles op de weg van de diaconie.<br />
Zo werd er ruim een jaar lang gezorgd<br />
voor een Irakees echtpaar met twee kle<strong>in</strong>e<br />
k<strong>in</strong>deren. Het gez<strong>in</strong> was <strong>in</strong> f<strong>in</strong>anciële moeilijkheden<br />
geraakt na een bedrijfsongeval.<br />
De groenteboer werd <strong>in</strong>geschakeld om<br />
twee maanden lang voor voldoende verse<br />
groenten en fruit te zorgen, iemand hielp bij<br />
het <strong>in</strong>vullen van allerlei papieren en weer<br />
een ander zorgde voor taallessen. En <strong>in</strong> de<br />
kerk stond de ‘was- en plaspot’, een spaarpot<br />
waar gemeenteleden een bijdrage <strong>in</strong><br />
konden doen voor duurdere boodschappen,<br />
zoals wasmiddelen en luiers.<br />
Bij het geven van ondersteun<strong>in</strong>g wordt altijd<br />
de lange termijn <strong>in</strong> de gaten gehouden.<br />
Anyke: “Iemand uit de brand helpen met<br />
een gift is één, maar zorgen dat het allemaal<br />
weer f<strong>in</strong>ancieel op de rails komt is<br />
twee. We kijken altijd of er meer nodig is<br />
dan een eenmalige bijdrage van onze kant.<br />
Vrijwilligers genoeg<br />
De <strong>in</strong>zet van mensen buiten de diaconie is<br />
belangrijk. Dat geeft geen problemen, aan<br />
vrijwilligers is bijna nooit gebrek. De diaconie<br />
beschikt over een fl<strong>in</strong>ke lijst van mensen<br />
die zich wel een keer willen <strong>in</strong>zetten als<br />
het nodig is en die door Jeanne nauwkeurig<br />
bijgehouden wordt. Jeanne: “Ik praat regelmatig<br />
over het werk dat ik voor de diaconie<br />
doe, bijvoorbeeld op verjaardagen of <strong>in</strong> de<br />
supermarkt. Als iemand dan zegt wel een<br />
keer te willen helpen, schrijf ik hun namen<br />
thuis direct op. Dat ga ik niet vragen, dat<br />
doe ik gewoon. Dat heeft nog nooit iemand<br />
erg gevonden. We hebben zo altijd mensen<br />
genoeg. Belangrijk is ook durven delegeren.<br />
Als we alles zelf zouden willen doen,<br />
kwamen we aan het meeste niet toe.<br />
Samen maak je het!”<br />
Noodfonds<br />
De diaconie beschikt over een eigen noodfonds.<br />
Er zijn plannen geweest om samen<br />
“De ogen en oren van iedereen zijn nodig”<br />
Pietie: “We werken het liefst samen met<br />
anderen, b<strong>in</strong>nen, maar ook buiten de kerken,<br />
om te voorkomen dat d<strong>in</strong>gen dubbel<br />
gebeuren en om te zorgen dat de hulp die<br />
we bieden zo efficiënt mogelijk is. Dat het<br />
grotere noodfonds er niet komt, zegt niet<br />
dat de onderhandel<strong>in</strong>gen nutteloos geweest<br />
zijn. We weten elkaar te v<strong>in</strong>den en<br />
dat kan altijd van pas komen. Netwerken is<br />
ontzettend belangrijk. Weten waar je terecht<br />
kunt, maakt je slagvaardiger dan<br />
wanneer je alleen werkt.”<br />
Verantwoordelijkheid nemen<br />
Waarom doen jullie dit werk? Die vraag levert<br />
eerst een diepe stilte op. Daar moeten<br />
de diakenen eerst even over nadenken.<br />
Anyke: “Het is geen vraag, je doet het gewoon.<br />
Waar nood is, is hulp nodig. Daar<br />
denk ik niet over na.” Pietie: “Zelf zou ik<br />
geen ouderl<strong>in</strong>g kunnen zijn. Ik heb respect<br />
voor het werk dat zij doen, maar ik ben niet<br />
geschikt voor ‘alleen maar’ huisbezoek, ik<br />
wil wat dóen.” Jeanne vat het kort en<br />
krachtig samen: “Het is niet alleen bidden,<br />
het is werken én bidden!”<br />
Foto Siep Rienstra<br />
Dat zij zich <strong>in</strong>zetten om als diaconie <strong>in</strong> de<br />
buurt te zijn van mensen <strong>in</strong> problemen<br />
hangt nauw samen met het besef dat zij leden<br />
zijn van een geloofsgemeenschap.<br />
Pietie: “Dat brengt verantwoordelijkheid<br />
met zich mee. Als we allemaal wachten tot<br />
de ander iets gaat doen, gebeurt er niets.<br />
We houden van aanpakken, actie, we willen<br />
iets betekenen voor onze medemens.<br />
Hoe kan dat beter, mooier, dan vanuit het<br />
geloof <strong>in</strong> de God die liefde is?”<br />
Hulp is gericht op structurele oploss<strong>in</strong>gen.<br />
Als iemand eenzaam is, knopen we bijvoorbeeld<br />
een bezoekmedewerker aan het<br />
kerstpakket vast. Desgewenst, natuurlijk!<br />
Het spreekt vanzelf dat we daar de mensen<br />
zelf bij betrekken.”<br />
met andere geloofsgemeenschappen b<strong>in</strong>nen<br />
de burgerlijke gemeente een groter<br />
noodfonds op te zetten. De burgerlijke gemeente<br />
zou de <strong>in</strong>komende bedragen verdubbelen<br />
zodat er grotere f<strong>in</strong>anciële armslag<br />
zou zijn voor het bieden van ondersteun<strong>in</strong>g<br />
<strong>in</strong> noodgevallen. Het lijkt erop dat dit <strong>in</strong>itiatief<br />
(nog) niet van de grond zal komen omdat<br />
er onvoldoende draagvlak is.<br />
20 <strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong>
uit de praktijk<br />
Boven: Wilma Neven en Ad van W<strong>in</strong>gerden.<br />
Diaconaat <strong>in</strong> het Zuid-Hollandse Nieuw-Lekkerland<br />
Op zoek naar een plek <strong>in</strong> een<br />
nieuwe leefwereld<br />
In Nieuw-Lekkerland bundelen diaconieën hun krachten om <strong>in</strong> hun<br />
woonplaats present te zijn voor asielzoekers. Ze richtten samen de<br />
sticht<strong>in</strong>g ISN op: Interkerkelijk Samenwerk<strong>in</strong>gsverband Noodhulp<br />
Nieuw-Lekkerland.<br />
Een gesprek met Ad van W<strong>in</strong>gerden (59), diaken en secretaris van de<br />
ISN en met Wilma Neven (54), coörd<strong>in</strong>ator vluchtel<strong>in</strong>genwerk die bij de<br />
diaconieën aanklopte om hulp.<br />
Tekst Alie Toonstra Foto’s Diaconie Nieuw-Lekkerland<br />
“Het <strong>in</strong>vullen van een doktersformulier,<br />
naar het ziekenhuis voor medische zorg, jezelf<br />
verstaanbaar maken of het doen van de<br />
dagelijkse boodschappen; voor een vluchtel<strong>in</strong>g<br />
<strong>in</strong> een vreemd land als Nederland zijn<br />
deze taken, zeker <strong>in</strong> het beg<strong>in</strong>, een moeilijke<br />
opgave. Je zult maar <strong>in</strong> een land komen<br />
waar alles anders is. Hoe zou het zijn<br />
als ikzelf werd opgejaagd? Zodra je de<br />
huisdeur achter je dicht slaat, snap je de<br />
samenlev<strong>in</strong>g niet”, zegt Wilma Neven.<br />
Ruim twaalf jaar geleden maakte Wilma,<br />
met een zelfgebakken cake onder de arm,<br />
kennis met haar buren die vluchtel<strong>in</strong>g waren.<br />
S<strong>in</strong>ds die ontmoet<strong>in</strong>g met een volstrekt<br />
onbekende cultuur zet zij zich samen met<br />
vrijwilligers uit de kerk onvermoeibaar <strong>in</strong><br />
voor vluchtel<strong>in</strong>gen.<br />
Het vluchtel<strong>in</strong>genwerk <strong>in</strong> Nieuw-Lekkerland<br />
is vorig jaar zelfs ondergebracht onder de<br />
sticht<strong>in</strong>g ISN.<br />
Met de neus op de feiten<br />
gedrukt<br />
In de tijd voor de opricht<strong>in</strong>g van de ISN<br />
moest Wilma twee keer bij een kerk aankloppen,<br />
omdat vluchtel<strong>in</strong>gen acuut f<strong>in</strong>anciële<br />
steun nodig hadden. Deze steun kon<br />
door de burgerlijke gemeente niet direct<br />
gegeven worden. De eerste keer deed<br />
Wilma een beroep op haar eigen kerk en de<br />
tweede keer benaderde ze een andere gemeente.<br />
“Zo ontstond het idee om een<br />
sticht<strong>in</strong>g op te richten”, vertelt diaken en<br />
sticht<strong>in</strong>gssecretaris Ad van W<strong>in</strong>gerden.<br />
“Met de sticht<strong>in</strong>g kan direct geholpen worden<br />
als de nood aan de man is.”<br />
De burgerlijke gemeente is enkele jaren geleden<br />
begonnen met het begeleiden van<br />
vluchtel<strong>in</strong>gen bij het <strong>in</strong>tegratieproces, als<br />
aanvull<strong>in</strong>g op de hulp van de sociale dienst.<br />
Deze dienstverlen<strong>in</strong>g bestaat uit het wegwijs<br />
maken van vluchtel<strong>in</strong>ggez<strong>in</strong>nen <strong>in</strong> het<br />
dorp. Vrijwilligers vanuit de kerken ervoeren<br />
dit <strong>in</strong>itiatief van de gemeente Nieuw-<br />
<strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong><br />
21
Onder: Op de pannenkoekenboot<br />
Lekkerland als onvoldoende en besloten<br />
ook strúctureel hulp aan de gez<strong>in</strong>nen te geven.<br />
Ad vervolgt: “Toen de hulpvraag door<br />
Wilma bij onze diaconie was neergelegd<br />
ben ik gaan nadenken. Ik werd met de neus<br />
op de feiten gedrukt. Vluchtel<strong>in</strong>gen hebben<br />
echt helemaal niets en leven <strong>in</strong> een vreemd<br />
land. Dat was de aanleid<strong>in</strong>g om de diaconieën<br />
samen te brengen. We wilden er zíjn<br />
voor de vreemdel<strong>in</strong>gen.”<br />
Aanpak<br />
In het bestuur zitten diakenen, afkomstig<br />
uit alle deelnemende kerkelijke gemeenten.<br />
De sticht<strong>in</strong>g verleent de nodige f<strong>in</strong>anciële<br />
zorg aan vluchtel<strong>in</strong>gen, door een beroep te<br />
doen op de diaconieën die naar draagkracht<br />
geld beschikbaar stellen. Ad geniet<br />
van de manier waarop de diaconieën<br />
samen werken: “De band is heel goed. Tien<br />
jaar geleden konden we ons een dergelijke<br />
samenwerk<strong>in</strong>g niet voorstellen. De samenwerk<strong>in</strong>g<br />
heeft ook effect op de rest van het<br />
kerkelijke leven.” Bovendien creëert dit<br />
samenwerk<strong>in</strong>gsverband volgens Ad en<br />
Wilma openheid <strong>in</strong> het dorp. Zo ontvangt<br />
ISN regelmatig steun van de middenstanders.<br />
En maakte Wilma gebruik van de<br />
lokale radio-omroep om haar dorpsgenoten<br />
aan te sporen zegels te sparen voor een<br />
levensmiddelenpakket. Uite<strong>in</strong>delijk werden<br />
33 pakketten uitgedeeld onder de vluchtel<strong>in</strong>gen.<br />
Hulpverlen<strong>in</strong>g<br />
Het daadwerkelijk helpen van vluchtel<strong>in</strong>gen,<br />
zoals de begeleid<strong>in</strong>g tijdens een tandartsbezoek,<br />
is <strong>in</strong> handen van vrijwilligers uit<br />
de kerk. Elke kerkelijke gemeente is betrokken<br />
bij een of meer vluchtel<strong>in</strong>gengez<strong>in</strong>nen.<br />
Er gebeurt van alles door <strong>in</strong> totaal tien<br />
vrijwilligers: opvoed<strong>in</strong>gsondersteun<strong>in</strong>g,<br />
taallessen, meehelpen met formulieren<br />
<strong>in</strong>vullen, enz.<br />
Elk gez<strong>in</strong> heeft een vast aanspreekpunt,<br />
maar alle vrijwilligers zijn bereid voor elke<br />
vluchtel<strong>in</strong>g de handen uit de mouwen te<br />
steken. Hoewel niet allemaal even <strong>in</strong>tensief,<br />
ontvangen alle gez<strong>in</strong>nen begeleid<strong>in</strong>g. “De<br />
gez<strong>in</strong>nen zijn blij dat ze een aanspreekpunt<br />
hebben. Ze zijn blij dat er iemand naar hun<br />
omziet”, geeft Wilma aan. Ook wanneer<br />
gez<strong>in</strong>nen zelfstandig functioneren <strong>in</strong> de samenlev<strong>in</strong>g,<br />
blijft de ISN betrokken. “Je<br />
weet dat ze leven van een uitker<strong>in</strong>g en dat<br />
het nog steeds elk dubbeltje omkeren is. Je<br />
houdt een gez<strong>in</strong> <strong>in</strong> de peil<strong>in</strong>g door eens op<br />
bezoek te gaan. Je zegt niet dat ze het zelf<br />
maar moeten uitzoeken.”<br />
Drijfveer<br />
Drijfveer van de sticht<strong>in</strong>g is de diaconale<br />
opdracht om uit liefde voor de naaste te<br />
zorgen, <strong>in</strong> het bijzonder voor de vreemdel<strong>in</strong>gen<br />
en de mensen die het moeilijk hebben.<br />
In het logo van ISN is naar aanleid<strong>in</strong>g<br />
van Genesis 8:8-12 een duif verwerkt. Zoals<br />
Noach de duif na de zondvloed losliet om<br />
te zien of ze een plekje kon v<strong>in</strong>den om neer<br />
te strijken, zijn vluchtel<strong>in</strong>gen na een zware<br />
tijd op woelig water op zoek naar een plekje<br />
<strong>in</strong> een nieuwe leefwereld. Op de vraag of<br />
vluchtel<strong>in</strong>gen meegaan naar de kerkdienst<br />
antwoordt Wilma: “Wij zijn er om hulp te<br />
geven en niet om onze geloofsovertuig<strong>in</strong>g<br />
bij hen neer te leggen. We helpen vanuit<br />
onze geloofsovertuig<strong>in</strong>g. We helpen vanuit<br />
een opdracht, maar geven geen getuigenis<br />
met de bijbel <strong>in</strong> de hand.”<br />
Dagje uit<br />
Dankzij giften, met name een bijdrage van het<br />
fonds Sticht<strong>in</strong>g Rotterdam, is het ISN gelukt<br />
deze herfst een bijzondere activiteit te organiseren<br />
voor de gez<strong>in</strong>nen. In de ochtend stond<br />
er een bus klaar voor een gezamenlijke reis<br />
naar Scheepswerf ‘De Delft’ <strong>in</strong> Rotterdam.<br />
Afghanen, Irakezen, Armeniërs en<br />
Ugandezen kregen deze dag een rondleid<strong>in</strong>g<br />
door een prachtig herbouwd VOC schip uit<br />
de 18e eeuw. “Aansluitend hebben we op de<br />
pannenkoekenboot gegeten, al varende.<br />
Ontzettend leuk!”, vertelt Wilma enthousiast.<br />
Dit bezoek aan Rotterdam is één van de activiteiten<br />
om de gez<strong>in</strong>nen een plek te geven <strong>in</strong><br />
hun nieuwe leefwereld. “Je hoopt dat mensen<br />
uit hun isolement komen”.<br />
Ad: “Wij zien wat, Wilma ziet wat en vervol-<br />
gens pakken we aan. Dan gebeurt er wat<br />
voor mensen.” De werkwijze van ISN is niet<br />
gericht op procedures, maar heeft oog voor<br />
de mensen die hulp nodig hebben. Als tip<br />
voor vergelijkbare <strong>in</strong>itiatieven geeft Ad:<br />
“Probeer kle<strong>in</strong>schalig te beg<strong>in</strong>nen, met<br />
twee diaconieën en later meerdere. Richt<br />
na een jaar of twee een sticht<strong>in</strong>g op, zodat<br />
je wettelijk steviger staat.”<br />
Het werk van ISN is een mooi voorbeeld<br />
van diaconaat <strong>in</strong> de buurt, en een aanmoedig<strong>in</strong>g<br />
voor andere diaconieën die <strong>in</strong> hun<br />
buurt zichtbaar willen zijn.<br />
Alie Toonstra werkt voor <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong>.<br />
GENESIS 8: 8-12<br />
Vervolgens liet hij een duif los om te<br />
zien of het water verder gedaald was.<br />
Maar de duif kon nergens een plekje<br />
v<strong>in</strong>den waar ze kon neerstrijken om te<br />
rusten en kwam bij hem terug <strong>in</strong> de<br />
ark, want overal op aarde was nog<br />
water. Hij stak zijn hand uit, pakte<br />
haar en nam haar weer bij zich <strong>in</strong> de<br />
ark. Hij wachtte nog zeven dagen en<br />
liet de duif toen opnieuw los. Tegen<br />
de avond kwam ze weer bij hem terug,<br />
met een jong olijfblad <strong>in</strong> haar<br />
snavel. Toen wist Noach dat het water<br />
op de aarde verder gedaald was. Weer<br />
wachtte hij zeven dagen en daarna liet<br />
hij de duif nogmaals los. Ze kwam<br />
niet meer bij hem terug.<br />
22 <strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong>
actueel<br />
<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> zoekt diaconieën voor asielzoekers ‘zonder pardon’<br />
Geen pardon maar wel<br />
perspectief<br />
L<strong>in</strong>ks: Doet u mee<br />
om terugkeerders te<br />
helpen?<br />
Na jaren volhouden en tomeloze <strong>in</strong>zet van vele asielzoekers, vrijwilligers, kerken en<br />
organisaties is de pardonregel<strong>in</strong>g voor asielzoekers tot stand gekomen. Niet iedere<br />
asielzoeker kan gebruik maken van deze regel<strong>in</strong>g. Er zullen mensen zijn die gedwongen<br />
worden tot terugkeer. Hoe blijven we <strong>in</strong> de buurt van asielzoekers ‘zonder pardon’?<br />
Tekst Geesje Werkman Foto Joke Steeneveld<br />
Een uitgeprocedeerde jonge man uit<br />
Kosovo werd na enkele dagen <strong>in</strong> een politiecel<br />
en een dag <strong>in</strong> een uitzetcentrum <strong>in</strong><br />
ons land gedwongen uitgezet. Een chartervliegtuig<br />
dropte hem <strong>in</strong> Prist<strong>in</strong>a, de hoofdstad<br />
van Kosovo. Hij bezat nog wat geld dat<br />
hij gebruikte om met de bus naar zijn ouders<br />
<strong>in</strong> Albanië te gaan. Aan de grens<br />
moest hij vijftig euro betalen voor een visum.<br />
Daarna was zijn geld op. Zonder geld<br />
en illusies kwam hij bij zijn arme ouders<br />
aan.<br />
Als kerken zouden we deze asielzoekers<br />
‘zonder pardon’ niet moeten loslaten. Ze<br />
moeten gedwongen terugkeren. Toch kunnen<br />
we hen helpen om te zoeken naar perspectief,<br />
ook als ze terug gaan. Er zijn immers<br />
ook voorbeelden waaruit blijkt dat het<br />
anders kan gaan dan bij de jonge man uit<br />
Kosovo. Een christelijke gereformeerde<br />
kerk uit Emmeloord hielp een Roma-gez<strong>in</strong><br />
bij terugkeer aan huisvest<strong>in</strong>g en een terugkeerplan.<br />
Na verloop van tijd had het gez<strong>in</strong><br />
werk en startte het met de terugbetal<strong>in</strong>g<br />
van het geld dat de kerk <strong>in</strong> de aankoop van<br />
een appartement had gestoken. De gez<strong>in</strong>sleden<br />
hadden weer perspectief en bovendien<br />
contacten met ons land.<br />
Bagage<br />
Ook <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> wil de terugkeerder ‘bagage’<br />
meegeven die de vooruitzichten voor<br />
hem/haar, familieleden en het land van herkomst<br />
kan verbeteren. Dit doen we <strong>in</strong> samenwerk<strong>in</strong>g<br />
met de <strong>in</strong>terkerkelijke organisatie<br />
voor ontwikkel<strong>in</strong>gssamenwerk<strong>in</strong>g<br />
ICCO en Inlia Gron<strong>in</strong>gen. Het gaat om gedwongen<br />
uitzett<strong>in</strong>g van asielzoekers naar<br />
landen waar ICCO en <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> ontwikkel<strong>in</strong>gsprojecten<br />
steunen. Uw hulp hiervoor<br />
is hard nodig. Vanzelfsprekend gaat het<br />
hierbij niet om mensen die terug moeten<br />
naar onveilige landen. <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong>, ICCO<br />
en de Sticht<strong>in</strong>g Inlia zullen nooit meewerken<br />
aan terugkeer van asielzoekers als er<br />
maar enige twijfel bestaat aan hun veiligheid.<br />
U kunt helpen<br />
Helpen bij terugkeer kunnen we niet alleen.<br />
Daarom willen we diaconieën, zwo-groepen<br />
en lokale kerken vragen om de mensen<br />
‘zonder pardon’ niet los te laten, maar hen<br />
te helpen zoeken naar perspectief als ze terug<br />
moeten. We zoeken diaconieën en<br />
zwo-groepen die één of meer terugkeerders<br />
willen adopteren. Daarbij kan het gaan<br />
om iemand met wie u als diaconie al contact<br />
hebt. Maar u kunt er ook voor kiezen<br />
om een terugkeerder te adopteren uit een<br />
land waarmee u al banden hebt. Door u op<br />
te geven als geïnteresseerde diaconie ontstaat<br />
bij <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> een lijst van deelnemende<br />
diaconieën aan dit project.<br />
Tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g<br />
Als u zich opgeeft, krijgt u een tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g,<br />
waar<strong>in</strong> u allereerst leert hoe terugkeerders<br />
zijn te motiveren. De mensen die moeten<br />
terugkeren omdat ze niet onder de pardonregel<strong>in</strong>g<br />
vallen, zullen dat meestal niet<br />
graag doen. Aan hen zal niet alleen moeten<br />
worden duidelijk gemaakt dat er geen andere<br />
mogelijkheid meer is, maar ook dat zij<br />
door hun terugkeer iets kunnen betekenen<br />
voor hun omgev<strong>in</strong>g, <strong>in</strong> het land waarnaar<br />
ze terug gaan. Deze motivatie is voorwaarde<br />
voor een geslaagde terugkeer.<br />
Daarnaast leren de deelnemers hoe ze erachter<br />
kunnen komen welke ontwikkel<strong>in</strong>gsorganisaties<br />
<strong>in</strong> het land van herkomst werken.<br />
Daarom maken de deelnemers tijdens<br />
de tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g kennis met het werelddiaconale<br />
werk van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> en ICCO. Het is<br />
vooral belangrijk om te bedenken op welke<br />
manieren de kansen van de terugkeerder<br />
én het land van herkomst kunnen toenemen.<br />
Daardoor krijgen diaconieën die meedoen<br />
duidelijk hoe ze de ‘bagage’ van de<br />
terugkeerder kunnen vergroten.<br />
Goede banden<br />
Wij hopen dat we samen het perspectief<br />
van mensen zonder pardon kunnen vergroten,<br />
zodat zij kunnen zeggen: we hebben<br />
geen verblijfsvergunn<strong>in</strong>g, maar we zijn blij<br />
dat we <strong>in</strong> Nederland zijn geweest, en we<br />
hebben er nog steeds goede banden.<br />
Belangstell<strong>in</strong>g?<br />
Neem dan contact op met Geesje<br />
Werkman, <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong>, tel. (030) 880<br />
17 56, g.werkman@kerk<strong>in</strong>actie.nl.<br />
<strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong><br />
23
1 vraag, 3 diakenen<br />
In deze rubriek geven drie diakenen verschillende antwoorden op dezelfde vraag.<br />
Weten de <strong>in</strong>woners van jouw woonplaats de diaconie te v<strong>in</strong>den?<br />
Hoe heeft jullie diaconie de publiciteit geregeld?<br />
Nely Molengraaf-Groeneveld,<br />
diaken <strong>in</strong> Emmen<br />
Aan de ene kant moet je duidelijk maken wie<br />
en waar je bent. Aan de andere kant moet je<br />
er zijn waar je nodig bent. En dat laatste zet<br />
je niet <strong>in</strong> de krant. Voor mij heeft de diaconie<br />
dus meer gezichten.<br />
In de gemeente Emmen hebben we een<br />
centrale diaconie en wijkdiaconieën. De<br />
centrale diaconie zorgt voor <strong>in</strong>houdelijke en<br />
algemene artikelen <strong>in</strong> het kerkblad ‘Op Weg’<br />
voor heel Emmen. Daar kan iedere wijkdiaconie<br />
naar verwijzen. De centrale diaconie<br />
heeft met andere kerkgenootschappen een<br />
diaconaal contact naar bijvoorbeeld de burgerlijke<br />
gemeente Emmen. Dat contact heet<br />
Dabar, <strong>in</strong>tern voor velen wel duidelijk maar<br />
naar buiten heeft dat woord nog wel naamsbekendheid<br />
nodig. Onze wijkdiaconie is<br />
daarom veel meer gericht op de directe omgev<strong>in</strong>g<br />
en het ondersteunen van bijvoorbeeld<br />
collectes. De zondagsbrief is de eerste<br />
directe lijn naar de gemeente. Hier<strong>in</strong> wordt<br />
een week van te voren het doel van de collecte<br />
voor de volgende week uitgelegd. Ook<br />
worden er oproepen en vragen <strong>in</strong> vermeld.<br />
In breder verband wordt gebruik gemaakt<br />
van Op Weg.<br />
Contacten naar buiten v<strong>in</strong>den plaats via de<br />
huis-aan-huisbladen, de lokale omroep of<br />
het Dagblad van het Noorden. Dit geldt o.a.<br />
voor ons <strong>in</strong>loopspreekuur, maaltijdenproject<br />
en een project Mantelzorg.<br />
Onze wijkgemeente Bargeres/Delftlanden<br />
heeft een eigen website. Hier kun je ook alle<br />
<strong>in</strong>formatie over de diaconie v<strong>in</strong>den. Centraal<br />
is men bezig een website te maken met een<br />
l<strong>in</strong>k naar alle wijkgemeenten.<br />
Wim Pr<strong>in</strong>s,<br />
diaken <strong>in</strong> Sliedrecht<br />
Het zal niet zo zijn dat iedereen <strong>in</strong> onze<br />
gemeente de weg naar de protestantse diaconie<br />
weet te v<strong>in</strong>den. Wel is het zo dat heel<br />
veel <strong>in</strong>stanties weten dat er diaconieën<br />
bestaan.<br />
Als protestantse diaconie zijn we vertegenwoordigd<br />
<strong>in</strong> de Interkerkelijk Diaconale<br />
Commissie (IDC), een diaconaal samenwerk<strong>in</strong>gsverband<br />
van acht kerken <strong>in</strong> onze<br />
woonplaats. Vanuit dit IDC hebben we<br />
contacten met de Voedselbank, Vluchtel<strong>in</strong>genwerk,<br />
Sociale diensten, WMO-raad,<br />
thuiszorg, schuldsaner<strong>in</strong>g, CDAombudsman<br />
enz.<br />
Via de eerstkomende gemeentegids van<br />
Sliedrecht, die huis aan huis wordt bezorgd,<br />
zal de Interkerkelijke Diaconale<br />
Commissie met de doelstell<strong>in</strong>g ook worden<br />
vermeld.<br />
In de kerkbladen van de aangesloten IDCkerken<br />
wordt regelmatig een stukje geplaatst<br />
waar<strong>in</strong> wordt uitgelegd wat het doel<br />
van deze Commissie is, namelijk diaconale<br />
hulp verlenen aan mensen die geen lid zijn<br />
van een plaatselijke kerk.<br />
Doordat er een vertegenwoordiger van de<br />
IDC <strong>in</strong> de WMO-raad zit, zijn alle <strong>in</strong>stanties<br />
die hier zijn vertegenwoordigd, op de hoogte<br />
van het bestaan van de diaconie <strong>in</strong> onze<br />
woonplaats.<br />
Juist ook door de opricht<strong>in</strong>g van de voedselbank<br />
(een sticht<strong>in</strong>g), hebben we <strong>in</strong>zicht<br />
gekregen <strong>in</strong> de armoede van een aantal<br />
mensen en kunnen we daardoor via andere<br />
wegen, soms tijdelijk, hulp bieden.<br />
Maarten de Vries,<br />
diaken <strong>in</strong> Leusden<br />
Zou onze diaconie bekend zijn <strong>in</strong> ons dorp?<br />
Ik vrees van niet. Want wie weet er tegenwoordig<br />
nog wat er b<strong>in</strong>nen de kerken<br />
plaatsv<strong>in</strong>dt. Laat staan dat men weet wat<br />
een diaconie doet en wat het woord diaconaat<br />
betekent.<br />
Totaal onbekend zijn wij echter ook niet.<br />
Onze eigen gemeenteleden weten de weg te<br />
v<strong>in</strong>den naar het gemeentediaconaat als zij<br />
enkele handen nodig hebben. Ook weten zij<br />
de weg te v<strong>in</strong>den naar ons noodfonds. Nog<br />
belangrijker, de ambtenaren op het gemeentehuis<br />
weten de weg naar dat fonds te v<strong>in</strong>den.<br />
Dat is niet verwonderlijk want de betrokken<br />
ambtenaren en enkele diakenen<br />
stippelen samen het beleid van dit noodfonds<br />
uit. Bij acute problemen, kan het fonds<br />
direct reageren. Dan geldt het oude gezegde<br />
‘snelle hulp is dubbele hulp’.<br />
Onze folders voor het noodfonds zijn op verschillende<br />
plaatsen <strong>in</strong> het dorp beschikbaar.<br />
Dat geldt ook voor de <strong>in</strong>formatie over ons<br />
vakantiefonds en het gemeentediaconaat.<br />
Timmeren wij daarmee aan de weg? Neen,<br />
want wij schenken we<strong>in</strong>ig aandacht aan publiciteit.<br />
Het kost ons al moeite om tijdig de<br />
stukjes voor het kerkblad te schrijven. Dus<br />
aan de plaatselijke kranten of regionale omroep<br />
komen wij helemaal niet toe. Onze<br />
website moet nodig verbeterd worden.<br />
Veel <strong>in</strong>formatie delen wij via <strong>in</strong>formele contacten.<br />
Diakenen, leden van werkgroepen<br />
participeren actief <strong>in</strong> allerlei andere verbanden<br />
<strong>in</strong> ons dorp. Dat geldt ook voor de bezoekdames,<br />
de ouderl<strong>in</strong>gen en de kerkrentmeesters.<br />
24 <strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong>
Achtergrond<br />
Diaconale Allianties van Hoop<br />
<strong>in</strong> achterstandswijken<br />
De Protestantse Diaconie van Amsterdam is s<strong>in</strong>ds 2004 betrokken bij<br />
een bijzonder project onder de naam “Samenwonen = Samenleven”.<br />
Samen met sticht<strong>in</strong>g Ihsan, <strong>in</strong>stituut voor islamitisch maatschappelijk<br />
activer<strong>in</strong>gswerk, zet de Protestantse Diaconie zich <strong>in</strong> voor het<br />
verbeteren van de sociale samenhang <strong>in</strong> zogenaamde<br />
achterstandswijken en voor het welzijn van (groepen) bewoners <strong>in</strong> een<br />
kwetsbare positie.<br />
Tekst Hans Krikke Foto’s Olivier Fourniquet<br />
De Protestantse Diaconie en Ihsan proberen<br />
zoveel mogelijk organisaties en <strong>in</strong>dividuen<br />
bij Samenwonen=Samenleven te betrekken.<br />
Het project zet <strong>in</strong> op het (her)-<br />
w<strong>in</strong>nen van het vertrouwen <strong>in</strong> elkaar. En<br />
dat is lastig, want <strong>in</strong> stadsdelen als Bos en<br />
Lommer en Slotervaart is zichtbaar welke<br />
sporen het maatschappelijke en politieke<br />
debat van de afgelopen jaren over migratie,<br />
<strong>in</strong>tegratie en islam heeft nagelaten. In deze<br />
stadsdelen leven de bewoners als het ware<br />
op eilanden. Zij houden hun eigen eilandje<br />
gaande, trekken zich terug <strong>in</strong> de eigen gemeenschap.<br />
Ze schuilen waar ze zich veilig<br />
voelen en zich niet hoeven te bewijzen en<br />
te verdedigen. Uit onderzoek blijkt dat<br />
tweede generatie allochtonen m<strong>in</strong>der sociale<br />
contacten heeft met autochtonen dan<br />
de eerste generatie.<br />
Bruggenbouwers<br />
Bij het herw<strong>in</strong>nen van het wederzijdse vertrouwen<br />
is de <strong>in</strong>zet van bruggenbouwers<br />
essentieel. Deze bruggenbouwers worden<br />
gevraagd zich <strong>in</strong> te zetten voor ontmoet<strong>in</strong>g,<br />
kennismak<strong>in</strong>g en debat. En dat niet op een<br />
vrijblijvende manier.<br />
Ontmoet<strong>in</strong>g en kennismak<strong>in</strong>g hebben als<br />
doel: samen iets te betekenen voor het verbeteren<br />
van de sociale samenhang en voor<br />
buren die het alleen niet redden. Door samen<br />
te werken groeit het vertrouwen en<br />
leer je elkaar beter kennen. En wel zo dat je<br />
elkaar ook kritisch kunt bevragen.<br />
Vertrouwen is onlosmakelijk verbonden<br />
met hoop. Het zal duidelijk zijn dat de bij<br />
het project betrokken organisaties al vele<br />
jaren tegen de stroom <strong>in</strong> zwemmen. Met<br />
m<strong>in</strong>imale middelen moet het maximale<br />
worden gepresteerd, omdat ze gevestigd<br />
zijn <strong>in</strong> wijken waar de bewoners op tal van<br />
levensterre<strong>in</strong>en een achterstand hebben.<br />
Daarom zou je de allianties die door het<br />
project Samenwonen=Samenleven worden<br />
gesmeed, “Allianties van Hoop” kunnen<br />
noemen.<br />
Luisterend oor<br />
In veel gemeenschappen en organisaties<br />
zijn vertrouwenspersonen actief die de ander<br />
een luisterend oor bieden en helpen bij<br />
het formuleren van hulpvragen en ondersteun<strong>in</strong>g<br />
bieden bij het doorverwijzen naar<br />
juiste vormen van zorg en dienstverlen<strong>in</strong>g.<br />
Vooral <strong>in</strong> achterstandswijken is er sprake<br />
van dat hulpvraag en hulpaanbod elkaar<br />
niet weten te v<strong>in</strong>den. Het zijn deze vertrouwenspersonen<br />
die vraag en aanbod aan elkaar<br />
koppelen. Daarmee verb<strong>in</strong>den zij de<br />
leefwereld van de hulpvrager en de wereld<br />
van de beroepskrachten. Dat verb<strong>in</strong>den is<br />
niet altijd even eenvoudig omdat beide werelden<br />
elkaar dikwijls niet goed begrijpen<br />
en aanvoelen.<br />
Bovendien, <strong>in</strong> het kader van de Wet<br />
Maatschappelijk Ondersteun<strong>in</strong>g (WMO),<br />
neemt de druk op deze <strong>in</strong>formele helpers<br />
toe. Steeds meer taken en verantwoordelijkheden<br />
worden <strong>in</strong> het kader van de WMO<br />
uitbesteed aan het onbetaalde circuit van<br />
vrijwilligers. Dit onder de noemer van ‘zelfredzaamheid’,<br />
‘eigen verantwoordelijkheid’<br />
en ‘m<strong>in</strong>der zorgafhankelijk’. In achterstandswijken<br />
pakt de <strong>in</strong>zet van de WMO<br />
niet zelden uit als bezu<strong>in</strong>igen op zorg en<br />
maatschappelijke dienstverlen<strong>in</strong>g.<br />
Twee tradities<br />
Het project draait <strong>in</strong> twee Amsterdamse<br />
stadsdelen - Slotervaart en Bos en Lommer<br />
- en <strong>in</strong>spireert vele andere <strong>in</strong>itiatieven <strong>in</strong> de<br />
stad en daarbuiten. In het project<br />
“Samenwonen= Samenleven” bundelen de<br />
L<strong>in</strong>ks: Jongeren op zoek naar wat hen b<strong>in</strong>dt.<br />
<strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong><br />
25
Achtergrond<br />
Rechts: Buurtbewoners leveren hun<br />
bijdrage aan de feestmaaltijd na de<br />
Ramadan.<br />
Protestantse Diaconie en sticht<strong>in</strong>g Ihsan<br />
twee tradities van barmhartigheid en het<br />
streven naar gerechtigheid. Deze tradities<br />
worden <strong>in</strong> de praktijk gebracht ten behoeve<br />
van de leefbaarheid van de directe woonen<br />
leefomgev<strong>in</strong>g en voor bewoners zonder<br />
helper. De armen, de vereenzaamden, de<br />
dak- en thuislozen, de jonggedet<strong>in</strong>eerden,<br />
maar ook mensen die gebukt gaan onder<br />
psychosociale zorgen en klachten.<br />
Op basis van de christelijke en islamitische<br />
tradities worden <strong>in</strong> het project de <strong>in</strong>tenties<br />
erkend en herkend en - samen met leden<br />
van religieuze gemeenschappen <strong>in</strong> de wijk -<br />
vertaald <strong>in</strong> ambities en vervolgens omgezet<br />
<strong>in</strong> concrete actie.<br />
Aanwezig <strong>in</strong> de buurt<br />
In stadsdeel Bos en Lommer, waar het project<br />
<strong>in</strong> 2004 is gestart, is een waaier aan <strong>in</strong>itiatieven<br />
gerealiseerd. Een voedselbank<br />
waar<strong>in</strong> moslims en christenen samenwerken.<br />
Een bezoekgroep jonggedet<strong>in</strong>eerden<br />
waar<strong>in</strong> jongeren uit het stadsdeel leeftijdsgenoten<br />
<strong>in</strong> de gevangenis bezoeken en hen<br />
na detentie welkom heten om aansluit<strong>in</strong>g<br />
te v<strong>in</strong>den bij vrije-tijdsactiviteiten en gebruik<br />
te maken van een sociaal vangnet.<br />
Een steungroep steunvrouwen die voorziet<br />
<strong>in</strong> het ondersteunen van vrijwilligers <strong>in</strong> hun<br />
zorg voor <strong>in</strong>dividuele bewoners. Een maandelijkse<br />
debatavond voor buurtbewoners.<br />
Een samenwerk<strong>in</strong>gsverband tussen kerken<br />
en moskeeën.<br />
Er zijn vrijwilligersdagen georganiseerd<br />
waarop per dag zo’n tweehonderd vrijwilligers,<br />
actief <strong>in</strong> religieuze gemeenschappen,<br />
vrouwen en organisaties, met elkaar van<br />
gedachten wisselen over ‘de agenda van<br />
de toekomst’. Lez<strong>in</strong>gen en activiteiten voor<br />
ontmoet<strong>in</strong>g, kennismak<strong>in</strong>g en debat.<br />
Debatavonden<br />
Tijdens de ramadan - de vastenmaand van<br />
moslims - worden debatavonden gehouden<br />
waar het vasten wordt gebroken en waar<br />
over lastige en niet zelden taboeonderwerpen<br />
wordt gesproken: over man-vrouw verhoud<strong>in</strong>gen,<br />
over racisme <strong>in</strong> de samenlev<strong>in</strong>g<br />
en <strong>in</strong> kerk en moskee. Naar aanleid<strong>in</strong>g van<br />
christelijke feestdagen worden symposia<br />
en debatten gehouden. Bijvoorbeeld over<br />
de veelkleurigheid <strong>in</strong> onze gemeenschap<br />
en over de maatschappelijke rol van het gebedshuis.<br />
Praktische ondersteun<strong>in</strong>g wordt geboden<br />
aan moskee- en kerkorganisaties, maar ook<br />
aan organisaties van migranten, vrouwenorganisaties<br />
en bewoners<strong>in</strong>itiatieven. Dit <strong>in</strong><br />
de vorm van een wekelijks spreekuur voor<br />
vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties. Er<br />
wordt omgezien naar bewoners zonder helper.<br />
Stadsdeel Slotervaart<br />
In het voorjaar heeft het project<br />
Samenwonen=Samenleven een start gemaakt<br />
<strong>in</strong> het stadsdeel Slotervaart. Daarbij<br />
wordt gewerkt volgens de werkwijze die <strong>in</strong><br />
het stadsdeel Bos en Lommer is gevolgd.<br />
Projectmedewerkers hebben een rondgang<br />
gemaakt langs kerken, moskeeën, <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen,<br />
vrouwen- migranten- en jongerenorganisaties<br />
en lokale overheden.<br />
In de eerste plaats wordt kennisgemaakt<br />
met sleutelpersonen <strong>in</strong> het stadsdeel en <strong>in</strong><br />
verschillende gemeenschappen. In deze<br />
ontmoet<strong>in</strong>gen wordt gesproken over het<br />
verbeteren van de sociale samenhang en<br />
het welzijn van (groepen) bewoners. Een<br />
kennismak<strong>in</strong>g en het delen van zorgen leidt<br />
tot een <strong>in</strong>ventarisatie van behoeften en noden.<br />
Van kerk, van moskee, van andere organisaties<br />
die zich <strong>in</strong>zetten voor een leefbare,<br />
veilige buurt en zich het lot van<br />
kwetsbaren aantrekken. En dat is weer aanleid<strong>in</strong>g<br />
tot het maken van een <strong>in</strong>ventarisatie<br />
van gemeenschappelijk en gedeelde tradities,<br />
<strong>in</strong>tenties, ambities.<br />
Op zoek naar wat ons b<strong>in</strong>dt<br />
Samenwonen=Samenleven. In het stadsdeel<br />
Bos en Lommer heeft dat tot vele<br />
praktische <strong>in</strong>itiatieven geleid. Initiatieven<br />
die een permanente zoektocht garanderen.<br />
Samen zoeken naar wat ons b<strong>in</strong>dt en hoe<br />
gedeelde <strong>in</strong>tenties en ambities gerealiseerd<br />
kunnen worden.<br />
Hoewel de projectmedewerkers van<br />
Samenwonen=Samenleven pas een half<br />
jaar <strong>in</strong> Slotervaart aanwezig zijn, zijn al de<br />
nodige allianties gesmeed. Zo doet het<br />
project mee aan het <strong>in</strong>itiatief “Geloven <strong>in</strong><br />
Slotervaart”. Vijftien jongeren met verschillende<br />
religieuze achtergronden gaan op onderzoek<br />
<strong>in</strong> de religieuze gemeenschappen<br />
en leggen hun bev<strong>in</strong>d<strong>in</strong>gen vast <strong>in</strong> een<br />
boek. Het project neemt deel aan de<br />
organisatie van iftar-bijeenkomsten (de gezamenlijke<br />
maaltijden die tijdens de vastenmaand<br />
ramadan door moslims direct na<br />
zonsondergang worden genuttigd).<br />
Er wordt een cursus opgezet voor vrijwilligersorganisaties.<br />
Vrijwilligers worden<br />
getra<strong>in</strong>d <strong>in</strong> het verbeteren van de eigen<br />
organisatie en ondersteund <strong>in</strong> beleidsvorm<strong>in</strong>g<br />
en fondswerv<strong>in</strong>g. Met een organisatie<br />
van eerste generatie Marokkanen worden<br />
koffieochtenden voor de buurt geïnitieerd.<br />
Wezenlijk<br />
W<strong>in</strong>stpunt van de werkwijze en <strong>in</strong>zet van<br />
het project <strong>in</strong> de twee Amsterdamse stadsdelen<br />
is niet alleen de concrete bijdrage<br />
aan het verbeteren van de sociale samenhang<br />
en het vergroten van de betrokkenheid<br />
van buren en bewoners onderl<strong>in</strong>g.<br />
Maar ook de erkenn<strong>in</strong>g van <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen en<br />
lokale overheden dat <strong>in</strong>itiatieven op levensbeschouwelijke,<br />
christelijke en islamitische,<br />
<strong>in</strong>spiratie er wezenlijk toe doen <strong>in</strong> de<br />
samenlev<strong>in</strong>g.<br />
Hans Krikke werkt voor de Protestantse<br />
Diaconie Amsterdam<br />
www.diaconie.org<br />
www.ihsannet.nl<br />
26 <strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong>
DiaKoos Tekst<br />
Sjon Donkers Teken<strong>in</strong>gen Lex Dirkse<br />
<strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong><br />
27
De Verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />
In Veendam bestaat het aanloophuis al zestien jaar. Aan het woord zijn bezoeker Me<strong>in</strong>dert Buurmeijer (75),<br />
vrijwilligster Ina van Dijk (47) en oud-diaken Nan Keizer, destijds betrokken bij de opricht<strong>in</strong>g en nog steeds <strong>in</strong><br />
functie <strong>in</strong> het aanloophuis.<br />
Aanloophuis Veendam geeft al<br />
zestien jaar geborgenheid<br />
In het aanloophuis <strong>in</strong> Veendam is het gezellig. En voor die gezelligheid<br />
komen de gasten. Zij doen er elke zondagmiddag spelletjes en<br />
gebruiken een broodmaaltijd. De vrijwilligers zijn er voor een goed<br />
gesprek en de gasten leren elkaar, ook buiten het aanloophuis om,<br />
kennen. “Op zondag is dit een uitkomst”, aldus bezoeker Me<strong>in</strong>dert<br />
Buurmeijer (75).<br />
Tekst Henk van IJken Foto’s Peter Stevens<br />
Het aanloophuis <strong>in</strong> Veendam, opgericht<br />
door de plaatselijke Raad van<br />
<strong>Kerk</strong>en, verhuisde dit najaar naar<br />
het gebouw van de plaatselijke Turkse<br />
verenig<strong>in</strong>g Turk Der. Het aanloophuis<br />
betaalt de huur voor gebruik op zondagmiddag.<br />
Voorheen zat het <strong>in</strong> het centrum<br />
van Veendam, maar de burgerlijke gemeente<br />
gaat dat gebouw gebruiken voor de uitbreid<strong>in</strong>g<br />
van het gemeentehuis.<br />
Foto boven: Me<strong>in</strong>dert Buurmeijer<br />
Foto vorige pag<strong>in</strong>a: vlnr. Nan Keizer,<br />
Me<strong>in</strong>dert Buurmeijer en Ina van Dijk<br />
Veel meegemaakt<br />
Of het met de verhuiz<strong>in</strong>g te maken heeft, is<br />
niet helemaal duidelijk, maar Me<strong>in</strong>dert<br />
Buurmeijer mist zijn klaverjasmaatjes de<br />
laatste weken <strong>in</strong> het aanloophuis. Toch blijft<br />
hij er komen, als bezoeker van het eerste<br />
beg<strong>in</strong>. Hij v<strong>in</strong>dt het nog wel wennen <strong>in</strong> het<br />
nieuwe gebouw. Buurmeijer lijdt aan park<strong>in</strong>son.<br />
Een aantal jaren geleden werd hij<br />
tien weken opgenomen <strong>in</strong> een <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g<br />
voor geestelijke gezondheidszorg <strong>in</strong><br />
W<strong>in</strong>schoten. “Mijn toenmalige bovenbuurman<br />
maakte erg veel lawaai en dat was<br />
voor mij de druppel.”<br />
Buurmeijer heeft veel meegemaakt. Van<br />
zijn vrouw is hij dertig jaar geleden gescheiden.<br />
Zijn broer en schoondochter hebben<br />
zelfmoord gepleegd. Van zijn twee k<strong>in</strong>deren<br />
is een zoon <strong>in</strong> 1983 overleden, op slag,<br />
door een auto-ongeluk. Daarmee heeft<br />
Buurmeijer het moeilijk. “Je kunt er niet elke<br />
dag bij stil staan”, zegt hij en steekt een<br />
sigaretje op. “Ik ben niet zo iemand die b<strong>in</strong>nenkomt<br />
en die de frustraties uit zijn hele<br />
leven op tafel gooit. Doet een andere gast<br />
dat wel, dat is dan zijn zaak. Van mij hoeft<br />
het niet.”<br />
Eenzaamheid<br />
“Mijn hulp is van de Heer”, zegt Buurmeijer.<br />
“Dat staat op een bord boven mijn deur. Op<br />
zondagochtend ga ik naar de Baptistenkerk<br />
<strong>in</strong> Muntendam. Daarna naar mijn dochter en<br />
dan hierheen. Ik woon hier vlak bij en ben<br />
blij dat het aanloophuis er is.”<br />
“Vanuit de bijbel hebben we de opdracht<br />
om het geloof handen en voeten te geven”,<br />
vult Ina van Dijk (47) aan. “Daarom moeten<br />
we eenzame mensen niet vergeten.” Ze is<br />
vrijwilligster <strong>in</strong> het Veendamse aanloophuis<br />
en ook <strong>in</strong> de dagopvang voor thuis- en daklozen<br />
‘De Kostersgang’ <strong>in</strong> de stad<br />
Gron<strong>in</strong>gen.<br />
“Juist <strong>in</strong> de weekenden kan het thuis stil<br />
zijn”, zegt Nan Keizer (66), oud-diaken, kerkenraadslid,<br />
bestuurslid en vrijwilligster <strong>in</strong><br />
het aanloophuis. Ze bezoekt gemeenteleden<br />
<strong>in</strong> haar wijk van de protestantse gemeente.<br />
Toen dat het aanloophuis werd opgericht,<br />
was ze diaken. “We hebben er<br />
destijds bewust voor gekozen om niet <strong>in</strong><br />
een kerkgebouw te gaan zitten als aanloophuis.<br />
We wilden de drempel zo laag mogelijk<br />
houden. In die tijd was ik zelf alleenstaand.<br />
Je weet daardoor hoe belangrijk<br />
het is om eenzame mensen aandacht te<br />
geven.”<br />
Buurmeijer: “De meeste eenzaamheid komt<br />
niet naar buiten.”<br />
Op zoek naar gezelligheid<br />
Nan vertelt dat een van de regelmatige gasten,<br />
een zwerver, is overleden. “Als aanloophuis<br />
konden we zijn begrafenis niet regelen.<br />
Dat deed de gemeente. Maar na de<br />
teraardebestell<strong>in</strong>g hebben we het aanloophuis<br />
wel opengesteld voor familie en vrienden.<br />
Dat werd zeer gewaardeerd.<br />
Over het algemeen komen de gasten hier<br />
gewoon voor de gezelligheid. Als het nodig<br />
is, halen we mensen op die slecht ter been<br />
zijn. Het aantal gasten variëert, gemiddeld<br />
12 à 13 personen. Het gezelschap is gemengd,<br />
het zijn vooral mensen uit de buurt.<br />
Sommigen kennen elkaar, anderen leren elkaar<br />
hier kennen. We krijgen ook bezoekers<br />
uit omliggende plaatsen. De meesten zijn<br />
ouder dan veertig en hebben een ‘achtergrond’,<br />
een ‘rugzakje’. Ze hebben het nodige<br />
meegemaakt. De mannen zijn iets <strong>in</strong> de<br />
meerderheid.”<br />
“Dat is maar goed ook”, grapt Me<strong>in</strong>dert<br />
Buurmeijer.<br />
Ina van Dijk: “Als meneer Buurmeijer een<br />
keer niet komt, bellen we hem. De gasten<br />
komen voor een kopje koffie. De een neemt<br />
de ander mee. Om te klaverjassen, te sjoelen<br />
of te darten. Maar er zijn ook mensen<br />
28 <strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong>
die zitten te praten. Met Kerst bieden we<br />
een warme maaltijd aan en met Pasen doen<br />
we ook iets extra’s. Zwarte Piet komt altijd<br />
rond 5 <strong>december</strong>. Dan krijgen de gasten<br />
een cadeautje en een chocoladeletter.<br />
Jaarlijks is er ons uitje, maar ook dat moet<br />
zo goedkoop mogelijk, want er is geen budget<br />
voor. Ook hier neemt het aantal kerkleden<br />
af, en daardoor kunnen de kerken m<strong>in</strong>der<br />
bijdragen. Door het samengaan van<br />
hervormd en gereformeerd <strong>in</strong> Veendam en<br />
Wildervank zijn de <strong>in</strong>komsten sterk gedaald.<br />
Kregen we voorheen geld uit meer<br />
potjes van deze kerken, nu komt dit alleen<br />
van onze protestantse gemeente.”<br />
Het aanloophuis ontvangt verder <strong>in</strong>komsten<br />
van donateurs en giften, bijvoorbeeld<br />
van de plaatselijke Verenig<strong>in</strong>g van<br />
Huisvrouwen. Er is ook een stille gever.<br />
Vrijwilligers<br />
Het aanloophuis heeft <strong>in</strong> 2006 de vrijwilligersprijs<br />
Lokaal Compliment gewonnen.<br />
“We hebben een stel enthousiaste medewerkers”,<br />
glundert Nan. “En een bestuur<br />
waar je altijd een beroep kunt doen”, vult<br />
Ina aan.<br />
In de loop van de jaren is het aantal vrijwilligers<br />
<strong>in</strong> het aanloophuis afgenomen. Bij de<br />
start waren er drieëntw<strong>in</strong>tig, nu nog maar<br />
negen. “Ze zijn moeilijker te krijgen”, v<strong>in</strong>dt<br />
Nan.“Vooral op zondag, juist als het aanloophuis<br />
open is, kun je lastig mensen v<strong>in</strong>den.”<br />
Ina legt uit wat ze daaraan doen: “In het<br />
weekend komen studerende k<strong>in</strong>deren vaak<br />
thuis. De ouders willen dan thuis zijn.<br />
Daarom plaatsen we nu advertenties <strong>in</strong> de<br />
kerkbladen. Maar het beste werkt nog<br />
steeds om mensen persoonlijk te vragen.<br />
Om als vrijwilligers bij elkaar betrokken te<br />
blijven, houden we één keer per jaar een<br />
gemeenschappelijke maaltijd. Ook hebben<br />
we viermaal per jaar een vrijwilligersavond,<br />
om onze ervar<strong>in</strong>gen te delen en te overleggen.”<br />
Door de terugloop aan vrijwilligers daalde<br />
het aantal dagdelen waarop het aanloophuis<br />
open is, van drie naar één. “We zijn al<br />
blij dat we als aanloophuis draaien zoals we<br />
draaien”, zegt Nan. “Het vrijwilligerswerk is<br />
hier heel anders dan bij de dagopvang voor<br />
thuis- en daklozen <strong>in</strong> de stad Gron<strong>in</strong>gen”,<br />
merkt Ina van Dijk op. “Als ik daar aan de<br />
slag ben, zijn de meeste bezoekers onder<br />
<strong>in</strong>vloed van drank of drugs. Ze mogen daar<br />
niets gebruiken, maar er gebeuren wel onverwachte<br />
d<strong>in</strong>gen waarop je als vrijwilliger<br />
moet <strong>in</strong>spr<strong>in</strong>gen. Hier, <strong>in</strong> Veendam, hoef je<br />
daar niet op te letten, ben ik gastvrouw<br />
voor onze gasten. Het vrijwilligerswerk voor<br />
beide groepen - <strong>in</strong> Gron<strong>in</strong>gen en Veendam<br />
- v<strong>in</strong>d ik plezierig om te doen.”<br />
Warm thuis<br />
Het aanloophuis <strong>in</strong> Veendam fungeert niet<br />
als doorverwijsplek naar andere <strong>in</strong>stanties.<br />
Er zijn geen formulierenbrigades die mensen<br />
helpen met het <strong>in</strong>vullen van officiële<br />
documenten, want dat hebben professionele<br />
<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen en de burgerlijke gemeente<br />
geregeld. “Het belangrijkste v<strong>in</strong>d ik dat je<br />
hier als gastvrouw je medemens een warm<br />
thuis en een luisterend oor kunt bieden“,<br />
vat oud-diaken Nan Keizer samen.<br />
Foto boven: Nan Keizer<br />
Foto l<strong>in</strong>ks: Ina van Dijk<br />
<strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong><br />
29
korte berichten<br />
40DAGENTIJD 2008<br />
‘Vergeten worden is ook een<br />
ramp’ is de slogan voor de<br />
40dagentijdcampagne <strong>in</strong> 2008.<br />
<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> en ICCO vragen<br />
aandacht voor vergeten rampen.<br />
Miljoenen mensen lijden<br />
nog dagelijks door de gevolgen<br />
van de ramp die hen ooit trof.<br />
Zij leven al jaren als vluchtel<strong>in</strong>g.<br />
De 40dagentijd van <strong>in</strong>keer en<br />
bez<strong>in</strong>n<strong>in</strong>g is een goed moment<br />
om opnieuw bij hen stil te<br />
staan. Want mensen mogen<br />
nooit vergeten worden.<br />
Het buitenlandwerk van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong><br />
<strong>Actie</strong> en ICCO komt <strong>in</strong> beeld <strong>in</strong><br />
de voorbeeldprojecten voor<br />
noodhulp en wederopbouw <strong>in</strong><br />
Soedan en Birma. Miljoenen<br />
vluchtel<strong>in</strong>gen zijn hier al jaren<br />
op drift. Het zend<strong>in</strong>gswerk van<br />
<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> toont het verzoen<strong>in</strong>gswerk<br />
<strong>in</strong> Congo en<br />
Colombia. Zich al jaren voortslepende<br />
conflicten hebben zowel<br />
daders als slachtoffers verwond.<br />
Het b<strong>in</strong>nenlands diaconaat<br />
vestigt de aandacht op de<br />
situatie van chronisch zieke<br />
vluchtel<strong>in</strong>gen en hun k<strong>in</strong>deren<br />
<strong>in</strong> Nederland. De gelukkig succesvolle<br />
acties voor een generaal<br />
pardon en ‘Geen k<strong>in</strong>d <strong>in</strong> de<br />
cel’ lieten andere zaken noodgedwongen<br />
onderbelicht.<br />
De campagnepakketten voor de<br />
40dagentijd 2008 zijn te bestellen<br />
via de webw<strong>in</strong>kel van <strong>Kerk</strong><br />
<strong>in</strong> <strong>Actie</strong>: www.kerk<strong>in</strong>actie.nl en<br />
de campagnewebsite www.<br />
kerk<strong>in</strong>actie.nl/40dagentijd2008.<br />
U kunt ook telefonisch bestellen<br />
bij brochureverkoop/servicedesk,<br />
tel. (030) 880 1724.<br />
JONGERENUITZEND-<br />
PROGRAMMA<br />
TOGETTHERE<br />
De verschillende jongerenuitzendprogramma’s<br />
van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong><br />
<strong>Actie</strong> en ICCO - Factor TIEN,<br />
Diaconaal Jaar, Young professional<br />
en Durf over je Grens -<br />
zullen voortaan onder één naam<br />
gepresenteerd gaan worden:<br />
Togetthere. Togetthere wil<br />
jongeren meer betrekken bij<br />
ontwikkel<strong>in</strong>gssamenwerk<strong>in</strong>g en<br />
heeft daarvoor verschillende<br />
programma’s ontwikkeld. Voor<br />
vrijwilligers en professionals.<br />
Voor <strong>in</strong>dividuen en groepen.<br />
Voor jongeren van 16 tot 32 jaar.<br />
Van Nederland tot Zimbabwe.<br />
In alle programma’s van<br />
Togetthere doen jongeren veel<br />
levens- en werkervar<strong>in</strong>g op <strong>in</strong><br />
een andere cultuur. Togetthere<br />
begeleidt hen tijdens hun deelname<br />
door een tra<strong>in</strong><strong>in</strong>gs- en<br />
coach<strong>in</strong>gsprogramma, dat<br />
gericht is op hun persoonlijke en<br />
spirituele ontwikkel<strong>in</strong>g.<br />
Jongeren kunnen zich hierdoor<br />
bewust worden van hun eigen<br />
kwaliteiten, <strong>in</strong>spiratie en<br />
<strong>in</strong>spiratiebronnen. Op www.togetthere.nl<br />
staat uitgebreide<br />
<strong>in</strong>formatie over de Togetthereprogramma’s,<br />
voorbeelden van<br />
projecten en de mogelijkheid<br />
om jongeren aan te melden.<br />
Togetthere werkt nauw samen<br />
met JOP, het jeugdwerk van de<br />
Protestantse <strong>Kerk</strong>.<br />
VREDE IN DE BUURT?<br />
Vanaf november van dit jaar is<br />
bij <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> een publicatie<br />
verkrijgbaar over de rol van<br />
overheid, burgers en kerken bij<br />
het voorkomen en aanpakken<br />
van ‘geweld op straat’. De uitgave<br />
geeft veel achtergrond<strong>in</strong>formatie<br />
over het verschijnsel publiek<br />
geweld en is bedoeld om<br />
kerken en vredesbeweg<strong>in</strong>g te<br />
ondersteunen bij het opzetten<br />
van projecten tegen geweld.<br />
‘Vrede <strong>in</strong> de buurt?’ verschijnt<br />
als co-productie van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong><br />
<strong>Actie</strong>, de sticht<strong>in</strong>g SOM<br />
(Samenwerkende Organisaties<br />
voor Maatschappelijk activer<strong>in</strong>gswerk)<br />
en de projectgroep<br />
DE GEMEENTEADVISEUR<br />
IS ER VOOR U<br />
Na de sluit<strong>in</strong>g van alle<br />
Protestantse Dienstencentra<br />
per 1 januari 2008 kunt u als<br />
diaconie met vragen en wensen<br />
voortaan terecht bij de<br />
PKN-gemeenteadviseur <strong>in</strong> uw<br />
classis. De gemeenteadviseur<br />
onderhoudt relaties met de<br />
plaatselijke kerkelijke gemeenten<br />
en is er voor adviser<strong>in</strong>g en<br />
begeleid<strong>in</strong>g op úw maat. Ook<br />
over diaconale kwesties.<br />
Hij of zij beschikt, naast de<br />
n odige kennis en vaardigheden,<br />
over een netwerk van<br />
collega’s en andere deskundigen.<br />
De gemeenteadviseur is<br />
op de hoogte van wat er <strong>in</strong><br />
andere gemeenten speelt en<br />
kan zo ook samenwerk<strong>in</strong>g,<br />
vernieuw<strong>in</strong>g en uitwissel<strong>in</strong>g<br />
bevorderen.<br />
Daarom wil de gemeenteadviseur<br />
een goede relatie<br />
met u opbouwen. Ook op de<br />
langere termijn. Voor u kan de<br />
‘Geweld niet gewild’ van de<br />
Raad van <strong>Kerk</strong>en <strong>in</strong> Nederland<br />
en is geschreven door Kees<br />
T<strong>in</strong>ga.<br />
Nadere <strong>in</strong>formatie: Kees T<strong>in</strong>ga,<br />
tel. (030) 880 18 82 (k.t<strong>in</strong>ga@<br />
kerk<strong>in</strong>actie.nl) of Marijke<br />
Gaastra, tel. (030) 880 18 86<br />
(m.gaastra@kerk<strong>in</strong>actie.nl).<br />
gemeenteadviseur een adviseur,<br />
consulent of vraagbaak<br />
zijn, en soms ook een coach<br />
of gespreksleider. Voor contact<br />
met de PKN-gemeenteadviseur<br />
en ook met andere<br />
vragen kunt u terecht bij onze<br />
Servicedesk, tel.<br />
(030) 880 18 80, e-mail<br />
servicedesk@pkn.nl<br />
30 <strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong>
korte berichten<br />
ARMOEDEONDERZOEK<br />
DIACONIE AMERSFOORT<br />
<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> hield vorig jaar en<br />
het jaar ervoor een landelijke<br />
Armoedeonderzoek onder<br />
diaconieën. In navolg<strong>in</strong>g<br />
hiervan stuurde de diaconaal<br />
opbouwwerker van de protestantse<br />
diaconieën van<br />
Amersfoort-Stad aan het beg<strong>in</strong><br />
van dit jaar een vragenlijst aan<br />
alle negen diaconieën <strong>in</strong> haar<br />
werkgebied. Deze vragenlijst<br />
kwam <strong>in</strong> grote lijnen overeen<br />
met de vragenlijst die werd<br />
gebruikt <strong>in</strong> het Armoedeonderzoek<br />
van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> <strong>in</strong> 2006.<br />
Doel van het onderzoek was om<br />
<strong>in</strong>zicht te krijgen <strong>in</strong> de hulp die<br />
(protestantse) diaconieën<br />
bieden <strong>in</strong> armoedesituaties <strong>in</strong><br />
Amersfoort.<br />
De conclusie van het onderzoek<br />
is dat armoede hoog staat op<br />
de Amersfoortse prioriteitenlijst.<br />
Ruim de helft van de diaconieën<br />
maakt ook echt werk van<br />
het opsporen van armoedesituaties.<br />
Predikanten, ouderl<strong>in</strong>gen<br />
of andere pastorale contactpersonen<br />
spelen een belangrijke<br />
rol bij het op het spoor komen<br />
van armoede. F<strong>in</strong>anciële<br />
en materiële hulp is, net als <strong>in</strong><br />
het landelijke onderzoek, veruit<br />
de meest geboden vorm van<br />
ondersteun<strong>in</strong>g aan mensen die<br />
f<strong>in</strong>ancieel <strong>in</strong> de knel zitten.<br />
Maar ook <strong>in</strong> de formulierenhulp<br />
en begeleid<strong>in</strong>g naar <strong>in</strong>stanties<br />
zetten de Amersfoortse diaconieën<br />
hun beste beentje voor. In<br />
deze persoonlijke vormen van<br />
hulp en ondersteun<strong>in</strong>g zijn de<br />
Amersfoortse diaconieën duidelijk<br />
actiever dan het landelijk<br />
gemiddelde, zo blijkt uit dit<br />
onderzoek.<br />
Voor andere diaconieën kan<br />
deze Amersfoortse aanpak een<br />
<strong>in</strong>spirerend voorbeeld zijn. Meer<br />
<strong>in</strong>formatie: Joke Koolhof, diaconaal<br />
opbouwwerker, tel. (033)<br />
463 77 95 (ma.di.do.),<br />
e-mail dowamersfoort@solcon.nl<br />
MICHACURSUS VAN START<br />
Een nieuwe cursus over een diaconale<br />
en duurzame levensstijl<br />
voor groepen gemeenteleden.<br />
Meer <strong>in</strong>fo: www.michacursus.nl<br />
TIP OVER GLUTENVRIJ<br />
AVONDMAAL<br />
Diaconaal consulente Irene<br />
Stok uit Gouda gaf de volgende<br />
tip door: “Soms kan iemand<br />
geen gluten verdragen. Voor<br />
hen zou een diaconie voor het<br />
avondmaal glutenvrij brood<br />
kunnen kopen. Dit maakt het<br />
voor deze mensen mogelijk om<br />
aan het avondmaal mee te<br />
doen. De diaconie zou hierop<br />
alert kunnen zijn. Op de website<br />
www.glutenvrij.nl kunt u <strong>in</strong>formatie<br />
v<strong>in</strong>den over manieren<br />
waarop u glutenvrije producten<br />
kunt verkrijgen.”<br />
COLLECTE<br />
WERELDDIACONAAT<br />
FEBRUARI 2008<br />
<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> collecteert<br />
tijdens de werelddiaconaatscollecte<br />
op 3 februari 2008<br />
voor vredesopbouw en democratiser<strong>in</strong>g<br />
<strong>in</strong> Liberia. Er is<br />
goed nieuws uit Liberia. De<br />
stabiliteit <strong>in</strong> het land keert<br />
langzaam terug, na de lange<br />
en wrede burgeroorlog die het<br />
land jarenlang teisterde.<br />
Partnerorganisaties van <strong>Kerk</strong><br />
<strong>in</strong> <strong>Actie</strong> en ICCO maken nu de<br />
stap naar vredesopbouw en<br />
democratiser<strong>in</strong>g.<br />
Een van die partners is de<br />
YMCA, hét <strong>in</strong>ternationale<br />
christelijk netwerk voor jongeren.<br />
De YMCA zet zich hard <strong>in</strong><br />
voor Liberiaanse jongeren. Na<br />
de oorlog kunnen zij hun leven<br />
moeilijk oppakken. Werk is er<br />
niet, ze zijn niet geschoold,<br />
hun familie is straatarm.<br />
Samen met drie partnerorganisaties<br />
van ICCO en <strong>Kerk</strong><br />
<strong>in</strong> <strong>Actie</strong> werkt de YMCA aan<br />
het programma ‘jeugd en<br />
ontwikkel<strong>in</strong>g’. Liberiaanse<br />
jongeren kunnen er praktische<br />
beroepstra<strong>in</strong><strong>in</strong>gen volgen.<br />
Jonge ondernemers als<br />
metselaars en timmerlieden<br />
kunnen rekenen op een startkrediet.<br />
Maar ook worden de<br />
jongeren gestimuleerd om te<br />
helpen bouwen aan de democratie.<br />
De YMCA laat zich hierbij<br />
niet onbetuigd en voert een<br />
actieve lobby bij de locale en<br />
nationale politici voor de<br />
verbeter<strong>in</strong>g van de positie van<br />
jongeren. Er is veel geld nodig<br />
voor dit programma. Wilt u <strong>in</strong><br />
uw gemeente een steentje<br />
bijdragen aan het mooie werk<br />
van de YMCA? U kunt terecht<br />
bij de servicedesk van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong><br />
<strong>Actie</strong> voor het aanvragen van<br />
collectemateriaal, tel.<br />
(030) 880 18 80, e-mail<br />
servicedesk@pkn.nl<br />
GEZINSHUIZEN VAN START<br />
De Rudolphsticht<strong>in</strong>g <strong>in</strong> De<br />
Gl<strong>in</strong>d begon bijna een eeuw geleden<br />
met een unieke vorm van<br />
diaconale jeugdzorg. Zij startte<br />
met de formule ‘gez<strong>in</strong>shuis’.<br />
Kwetsbare k<strong>in</strong>deren werden opgevangen<br />
<strong>in</strong> ‘gewone gez<strong>in</strong>nen’.<br />
Deze vorm van jeugdzorg<br />
werkt nog altijd bijzonder goed.<br />
Daarom heeft de Rudolphsticht<strong>in</strong>g<br />
het <strong>in</strong>itiatief genomen<br />
om de formule breder op te zetten,<br />
<strong>in</strong> heel Nederland. Onder<br />
de naam Gez<strong>in</strong>shuis.com bundelen<br />
zij nu, samen met andere<br />
<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de jeugdgezondheidszorg<br />
hun kennis en ervar<strong>in</strong>g<br />
met gez<strong>in</strong>shuizen.<br />
Doel is het realiseren van m<strong>in</strong>stens<br />
vijftig gez<strong>in</strong>shuizen <strong>in</strong><br />
Nederland b<strong>in</strong>nen vijf jaar.<br />
Gez<strong>in</strong>shuis.com ontwikkelt gez<strong>in</strong>shuizen<br />
voor k<strong>in</strong>deren en<br />
jongeren die aangewezen zijn<br />
op vierentw<strong>in</strong>tiguurszorg. Een<br />
aanzienlijke groep k<strong>in</strong>deren en<br />
jongeren kan, om uiteenlopende<br />
redenen, niet meer thuis<br />
wonen. De wachtlijsten <strong>in</strong> de<br />
jeugdzorg zijn hoog, ook voor<br />
k<strong>in</strong>deren die vierentw<strong>in</strong>tiguurszorg<br />
nodig hebben. Voor deze<br />
k<strong>in</strong>deren en jongeren biedt een<br />
gez<strong>in</strong>shuis een veilige en betrokken<br />
leefsituatie, en daarmee<br />
perspectief voor de toekomst.<br />
Onderdelen van het programma<br />
Gez<strong>in</strong>shuis.com zijn een opleid<strong>in</strong>gsprogramma,<br />
een vacaturebank<br />
en een databank.<br />
<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> steunt De<br />
Rudolphsticht<strong>in</strong>g met uw diaconale<br />
bijdragen. Meer <strong>in</strong>formatie<br />
<strong>in</strong> Geloof <strong>in</strong> Uitvoer<strong>in</strong>g 2008.<br />
Zoe ook www.kerk<strong>in</strong>actie.nl/<br />
wereldwijde/ hulp/diaconaat.<br />
<strong>Diakonia</strong> - <strong>december</strong> <strong>2007</strong><br />
31
Goede God<br />
wees aanwezig<br />
bij uw mensen<br />
<strong>in</strong> handen die vasthouden<br />
en verzorgen<br />
<strong>in</strong> voeten die niet haasten<br />
maar meegaan<br />
richt ons op naar elkaar<br />
en naar de ander<br />
open onze ogen<br />
om te zien de blik<br />
<strong>in</strong> de ogen van de ander<br />
om te horen de stem<br />
achter wat wordt verteld<br />
God van alle mensen,<br />
voor al Uw mensen<br />
bidden wij<br />
dat deze wereld<br />
een plek mag zijn<br />
waar ruimte is<br />
voor ieder mens<br />
verbonden met de ander<br />
<strong>in</strong> kleur en leeftijd<br />
<strong>in</strong> ras en geloof<br />
een grenzeloze<br />
veelkleurige<br />
bewoonbare wereld<br />
een plaats voor iedereen<br />
waar mensen U herkennen<br />
<strong>in</strong> ontmoet<strong>in</strong>g<br />
met elkaar<br />
waar mensen<br />
er zijn<br />
voor elkaar<br />
door barmhartigheid te tonen<br />
waar klank en kleur geen toegang<br />
hebben<br />
door recht te doen waar licht verduisterd<br />
wordt<br />
door te werken aan gerechtigheid<br />
waar mensen beroofd zijn van<br />
hun stem<br />
om zo Uw Stem te versterken<br />
tot menswaardig bestaan<br />
voor ieder mens<br />
beziel ons daarom met Uw Geest<br />
en geef ons Adem opnieuw<br />
Geestkracht om te vieren<br />
het leven<br />
<strong>in</strong> liefde en genade<br />
moge het zo zijn<br />
Sjon Donkers, uitgesproken<br />
tijdens de Landelijke Diaconale<br />
Dag 17 november <strong>2007</strong><br />
24 <strong>Diakonia</strong> -<strong>december</strong> - februari <strong>2007</strong>