Kerkinformatie nr. 163, oktober 2008 - Kerk in Actie

Kerkinformatie Kroniek
Oktober 2008
Arjan Plaisier
Communicatie
Begin september trad Jan-Gerd Heetderks aan als woordvoerder van
onze Protestantse Kerk in Nederland. Hij nam het stokje over van
Paul Hollaar, die deze taak de afgelopen tijd met verve op zich had
genomen. Een woordvoerder van de landelijke kerk veronderstelt dat
de kerk iets te melden heeft. Dat ze een verhaal heeft waarmee ze
naar buiten wil treden. Met ‘kerk’ bedoel ik dan niet alleen de landelijke
kerk, maar ook en vooral elke plaatselijke gemeente, zelfs elke
gelovige.
Gelukkig is er niet één woordvoerder. Elke plaatselijke gemeente en
elke gelovige is woordvoerder van de kerk. Een mondige gemeente
of gelovige heeft iets te zeggen, en daarom is elke gelovige een
woordvoerder.
Dat is niet omdat gelovigen zich zo nodig willen laten gelden in de
buitenwereld. Het heeft vooral te maken met het feit dat ze een
Woord hebben gehoord. ‘In den beginne was het Woord’. Dat
Woord is vlees en bloed geworden in Jezus Christus. Jan Wit zei het
zo: ‘God heeft het eerste woord. Voor wij ter wereld kwamen, riep Hij
ons reeds bij name, zijn roep wordt nog gehoord.’ (Gez. 1:2) Wie bij
zijn naam genoemd is, heeft wat te melden. Als we zelf de stem van
God niet meer horen, zullen we ook weinig meer te melden hebben.
Het begint met horen van het woord dat er écht toe doet, het woord
van profeten en apostelen, het woord van Jezus Christus. Wie dat
Woord hoort, wordt op een of andere manier ook woordvoerder.
Luisteren en reageren
Als kerk communiceren we slecht, zo wordt nogal eens gezegd. Wel
vreemd voor een lichaam dat uit de communicatie is geboren. Uit de
communicatie van God naar ons, en omgekeerd, onze communicatie
tot God. Vreemd ook voor een lichaam dat leeft door de communicatie:
door dat wat we met elkaar delen van de woorden van God. Misschien
zit het probleem in de communicatiestoornis met God: dat we
slecht luisteren en slecht reageren. Dat we te weinig op ons hart worden
aangesproken en te weinig ons hart openstellen. Dat we te weinig
letten op wat de Geest ons te zeggen heeft met het oog op de tijd
waarin we leven. Misschien zit het probleem ook in de communicatiestoornis
met elkaar. Dat we het moeilijk vinden ons geloof met
elkaar te delen. Dat we weinig met elkaar spreken over wat het betekent
christen te zijn in onze maatschappij. Dat we niet erg bereid zijn
om naar elkaar te luisteren. Dat we ons liever opsluiten in het gelijk
van de eigen groep. Dan krijgen we ook een probleem ‘naar buiten’.
Dat geldt zowel voor de individuele gelovigen als voor de plaatselijke
gemeente en de landelijke kerk.
Onlangs tekende Jan Hendriks in Centraal Weekblad een gesprek op
tussen een dominee en een marketingdeskundige. De dominee: ‘we
hebben van alles en nog wat geprobeerd, de gekste dingen, maar
niets helpt. Wat moeten we in vredesnaam nog doen?’ De marketingdeskundige:
‘Weet u wat u doet?’ De dominee kijkt hem hoopvol
aan. ‘Probeert u het eens met het evangelie.’
Arjan Plaisier (foto: Protestantse Kerk)
Missie
Geloofwaardig en relevant spreken is belangrijk. Gemakkelijk zal het
niet zijn, want je komt niet ver met grote woorden, laat staan met
machtswoorden. De kerk moet zich ook niet overal over uitspreken,
want dan heeft ze op den duur niets eigens meer te zeggen. Daar
komt bij dat elk spreken van vertegenwoordigers van de kerk in de
media steevast een dossier oplevert. Daar zit niet alleen fanmail bij.
Toch moeten we doorgaan het te leren. Door een goed communicatiebeleid.
Door een goede strategie. Maar vooral door een missie. De
missie om een levende schakel te zijn in de communicatie van God
met deze wereld. De missie om de betekenis van het heilvolle woord
dat ons is toevertrouwd, uit te dragen en te vertolken. Daar zal de
kerk, gezien haar identiteit, toch sterk in moeten zijn.
Dr. A.J. Plaisier is scriba van de generale synode.
6