KERKELIJKE BETROKKENHEID BIJ OUDEREN - Kerk in Actie

48
ren op verzoeken tot meedoen. Dat is nu vooral actueel
gezien de invoering van de WMO.
SUGGESTIES
DE VRAGENLIJST
Wat zouden al de gegevens, meningen en visies die we bij
het lezen zijn tegengekomen voor plaatselijke kerken kunnen
betekenen? Kunnen we er iets mee? Misschien zou
het een aardige oefening zijn als we, alvorens verder te
lezen, eerst voor onszelf zouden opschrijven wat wij
geleerd hebben of niet.
Daarbij moeten we bedenken dat de vragenlijst de bedoeling
heeft om een beeld te krijgen van wat er gebeurt en
niet gebeurt in gemeenten. Daarmee kan de vragenlijst als
normerend overkomen in de zin van: ‘dit doen we niet’ en
daarom schieten we tekort. Er kunnen echter goede redenen
zijn om dingen niet te doen, omdat zij misschien niet of
slechts op kleine schaal voorkomen in de gemeente, omdat
ze min of meer natuurlijkerwijs in het informele circuit en
het bestaande werk een plaats hebben of dat anderen,
bijvoorbeeld het ouderenwerk in de burgerlijke gemeente,
al activiteiten of voorzieningen geregeld hebben.
Ook is het tekort aan menskracht door het wegbezuinigen
van predikanten en het tekort aan vrijwilligers en soms aan
deskundigheden een reëel gegeven. Waar wij voor pleiten,
is dat gemeenten (kerkenraden, diaconieën, bezoekgroepen)
zich bewust en beleidsmatig bezinnen op wat zij willen
en kunnen en op grond daarvan kiezen wat zij willen
doen. De vragenlijst kan daarbij een ondersteunende functie
hebben door deze eens door te lopen en zich af te vragen
‘wat doen we en wat doen we niet en waarom niet?’
Het kan verhelderend zijn om zich daarbij af te vragen: waar
liggen onze sterke punten en waar onze zwakke punten?
IN AANVULLING HIEROP REIKEN WIJ
EEN AANTAL OVERWEGINGEN AAN
HET INTERNE WERK
De grote kracht van kerken ligt in hun interne netwerk. Dit
komt overeen met de bevindingen uit het eerder verrichte
landelijke onderzoek. 19 Er is veel aandacht voor ouderen in
de vorm van bezoekwerk, ontmoetingsbijeenkomsten
(bezinning en gesprek, ontspanning), het bieden van mogelijkheden
om de kerkdienst en andere vieringen te bezoeken
of te beluisteren, uitstapjes, praktische hulpverlening.
Een extra kwaliteit van dit netwerk is dat er vanuit het
christelijke geloof aandacht is voor levensvragen. Beide
zaken – het aantal contacten en de inhoud daarvan (‘betekenisvol’)
- zijn van belang voor het tegengaan van
eenzaamheid.
De schrijver Jan Siebelink merkte in een interview
op: “Ik merk dat de kerken een grote rol spelen in het
leven van eenzame mensen. Wij hebben een bejaarde
buurvrouw en iemand van de kerk komt elke
week langs om een bloemetje te brengen of een
praatje te maken.” (NRC/Handelsblad 24 december
2006)
Het is belangrijk om dit netwerk in stand te houden.
Op grond van het onderzoek is een aantal vragen te stellen:
− Dient de toerusting verbetering, mede met het oog op de
toename van het aantal kwetsbare ouderen en daarmee
van dementie en andere ouderdoms kwalen en ziekten?
− Kunnen we aansluiten bij nieuwe initiatieven, zoals die
van het maken van een levensboek?
In 2003 startte het Protestants Dienstencentrum
Groningen/Drenthe samen met de PCOB in de
provincie Drenthe het project ‘Van levensverhaal tot
levensboek’. Het uitgangspunt daarbij is het schrijven
van levensboeken door mensen boven de 50 jaar. Dit
project is een variatie op het landelijke project van de
Protestantse Kerk ‘Ieder mens is een verhaal. Altijd
de moeite waard’
(zie hoofdstuk 2 noot 11, pag. 16.
Overwegingen hierbij zijn:
1 Terugblikken kan eraan meewerken dat ouderen
komen tot een verwerkt en een geaccepteerd
leven.
2 De zelfbewuste groep ouderen die in aantocht is,
zal zelf haar eigen verhaal willen schrijven als
document voor kinderen en kleinkinderen.
3 Als ouderen een levensboek maken, kan dit van
belang zijn bij eventuele dementie of afasie.
Iemands eigen verhaal kan meehelpen om een
respectvolle ontmoeting, ook in deze situatie, met
deze unieke mens mogelijk te maken.
Er is een kadercursus gegeven voor zestien personen
die aan groepen vijftigplussers een cursus van zes
bijeenkomsten geven. In 2005 hebben ook de andere
ouderenbonden interesse getoond. Het samenwerkingsverband
van de ouderen in Drenthe, de SBO, het
Protestants Dienstencentrum Groningen/Drenthe en
het Katholiek Steunpunt organiseerde een kadertraining
waaraan ongeveer veertien mensen deelnamen.
Inmiddels hebben bijna 60 mensen een cursus van
zes bijeenkomsten gevolgd.
19 Gert de Jong, Diaconaat en zorg. Onderzoek naar de feitelijke inzet van christelijke geloofsgemeenschappen op het terrein van zorg, KASKI, Nijmegen oktober
2003.