KERKELIJKE BETROKKENHEID BIJ OUDEREN - Kerk in Actie

42
principe een normale zaak. Het hoort erbij, want mensen
horen voor elkaar te zorgen. Soms vergt het te veel van
mensen en is er kans op een burn out. Deze mensen moeten
daarom ondersteund worden. Vroege ondersteuning
kan door de overheid geboden worden. De ondersteuning
van mantelzorgers is nu nog beperkt. Met de invoering van
de WMO zal deze verbeterd worden en er een betere
afstemming op het ouderenwerk plaatsvinden.
De gemeente zal in de WMO een coördinerende rol vervullen.
Er zal samenwerking gezocht worden met instanties en
tehuizen en men zal met elkaar gaan overleggen. Wat kan
iedereen? Hoe kunnen we tot een goede taakverdeling
komen? Is er in hoofdlijnen overeenstemming in de visie op
de toekomst? Hebben we een visie op wat goede zorg is?
Een voorbeeld van een goede aanpak is de sluiting van een
tehuis waarna dit tot studentenwoningen is omgebouwd.
Deze flat beschikt over een grote ruimte waarin voor jong
en oud activiteiten plaatsvinden. Bij dat alles moet men wel
bedenken dat de zorginstellingen investeringen gedaan
hebben die men niet ineens kan veranderen.
Er is nog te weinig beleid voor vrijwilligers. Wel is men in
de gemeenteraad bezig om zo’n beleid te ontwikkelen. Het
beleid moet erop gericht zijn om mensen te ‘verleiden’ om
vrijwilligerswerk te doen. Hiervoor moeten er steunpunten
zijn en wervingsactiviteiten plaatsvinden. Zo kun je jongeren
laten kennismaken met vrijwilligerswerk, zodat ze ontdekken
dat dit werk voldoening kan geven. Om het vrijwilligerswerk
leuk te maken, kan men vrijwilligers zelf
activiteiten laten organiseren.
Een groep om aandacht aan te besteden zijn de ouderen
vanaf 55 jaar. Men kan vanaf die leeftijd nadenken over de
toekomst van het ouder zijn en zelf eventueel voorbereidingen
treffen. Behoort men tot die leeftijdsgroep en men is
niet meer in het arbeidsproces actief dan beschikt men
vaak over veel vrije tijd. Men kan zich dan onder meer
inzetten voor het vrijwilligerswerk.
Een andere ontwikkeling is te zien in het bedrijfsleven.
Nogal wat werkgevers vinden het prettig als hun werknemers
vrijwilligerswerk doen. Het vrijwilligerswerk vanuit
het bedrijfsleven neemt toe.
Hoe ligt de relatie tussen de kerken en de gemeente? Deze
is er maar zeer beperkt. De kerkgemeenschap is klein en
onzichtbaar. De gemeente op haar beurt is een ‘rooie’
gemeente met weinig affiniteit met de kerk. In de gemeentelijke
organisaties worden de kerken over het hoofd
gezien. Ieder gaat zo zijn eigen weg. Dat is jammer.
De kerk bevindt zich in de marge. Men heeft er geen
behoefte meer aan en zij speelt geen rol meer in de samenleving.
De kerk heeft moeite om te blijven bestaan en worstelt
met de vraag hoe zij vrijwilligers kan krijgen. De kerk
zou een visie moeten ontwikkelen op wat voor kerk zij zou
willen zijn en op wat de taak van de kerk in de samenleving
is.
Gescheiden functioneren is niet erg. Het is belangrijk dat
men elkaar kent en interesse heeft voor elkaar. De taak van
de kerk is van oudsher het pastoraat, zoals het bezoekwerk
aan ouderen. De thuiszorg heeft daar nu geen tijd meer
voor. De kerken kunnen iets bieden waar beroepsmensen
geen tijd voor hebben: een praatje, een luisterend oor. Dat
is kostbaar. Hoewel het belangrijk is, wordt het helaas
steeds zeldzamer. Mensen bezoeken scoort laag in de
maatschappij.
Een goed voorbeeld van wat kerken kunnen, is het open
huis voor daklozen en verslaafden. Hierin zijn veel kerkelijke
vrijwilligers actief. Een ander voorbeeld is het spreekuur
van de kerken: ‘Luisterend oor’. Dit vindt plaats in een
buurtpand dat de gemeente beschikbaar heeft gesteld.
Veel van het werk van de kerk gebeurt onzichtbaar. Onder
ambtenaren bestaat nogal eens het beeld dat de kerken
bezig zijn om zieltjes te winnen. Bij sommigen in de kerk
leeft dit beeld trouwens ook wel. De kerken moeten daarom
laten zien wat zij willen betekenen voor de samenleving.
Misschien kan de Raad van Kerken een gesprekspartner
zijn voor de overheid. Het moet toch mogelijk zijn om ingangen
te vinden? De vaardigheid om het gesprek met de
gemeente te voeren en de openheid van een ambtenaar
zijn daarbij belangrijk. Als kerken de gemeente benaderen,
moeten zij wel weten waarover zij het willen hebben, wat
ze willen bereiken en wat ze te bieden hebben. Kerken
moeten zich daarbij overigens niet laten inpakken.
Het eigen contact met de kerken: vanuit het CDA is er een
maal per jaar overleg met pastores. Ieder brengt dan de
eigen punten in ter bespreking. Meer contact is er niet. Het
CDA zou graag een duidelijkere rol van de kerken zien en
wil de kerken daartoe prikkelen, bijvoorbeeld in het debat
over moraal en opvoeding. Ook zijn er gesprekken met
moskeebesturen. Zij zoeken nog naar een gezicht in de
samenleving en hebben een kwetsbare doelgroep.
ENIGE WAARNEMINGEN
Zonder het bovenstaande samen te vatten, willen we toch
enige rode draden die door de gesprekken heen lopen,
benoemen.
DE KERKEN
In de gesprekken met de mensen uit de kerken (inclusief
de vrouwenorganisaties) vinden we het beeld dat we ook
in de resultaten van de enquête tegenkomen. Zij vormen
een hecht netwerk dat ‘onderhouden’ wordt door een
intensief bezoekwerk en een breed scala van kleinschalige
activiteiten, vooral in de vorm van ontmoetingen die gericht
zijn op bezinning, ontspanning en vieren. Kerken zetten
zich in om mensen daaraan deel te laten nemen door bij
voorbeeld te zorgen voor vervoer en voor kerktelefoon.
Daarnaast zijn er afspraken met verzorgingshuizen en
woonzorgcentra om mensen ook daar met de kerk verbonden
te doen zijn.
De individuele en collectieve contacten worden benut om
vragen te signaleren over praktische hulp zoals vervoer,
boodschappen doen, kleine klusjes en dergelijke.