KERKELIJKE BETROKKENHEID BIJ OUDEREN - Kerk in Actie

35
willen graag samen koffie drinken en verder niets. Wel is er
elke maand een kleine expositie, bijvoorbeeld van oude
gereedschappen, eigen werk (teken- en schilderwerk,
handwerk), doopjurken of kleine muziekinstrumenten. De
voorwerpen van de expositie zijn vaak onderwerp van
gesprek.
Er komen gemiddeld 30 bezoekers per ochtend. Er zijn
meer vrouwen dan mannen. Er komen vooral alleenstaande
vrouwen. De mannen gaan meestal bij elkaar zitten. Wel
zit men vaak als dat mogelijk is in één grote groep om de
tafel. Wil men in een aparte ruimte praten of geholpen worden
bij het invullen van formulieren dan is dat mogelijk. De
meeste bezoekers zijn lid van de wijkgemeente, maar ook
buitenkerkelijken zijn welkom. Als een vaste bezoeker ziek
is, wordt deze bezocht. Bij verjaardagen krijgen de vaste
bezoekers een kaart en met de feestdagen krijgt men een
kleinigheidje mee. Ook hier bedruipt men zich grotendeels
zelf. Alleen de koffie wordt door de diaconie betaald.
Het is niet gelukt om in andere wijken dergelijke activiteiten
op te zetten. Men is druk met andere dingen. Wel is er
in een andere wijk geprobeerd om een inloophuis van de
grond te krijgen, maar dat is na één jaar wegens gebrek
aan belangstelling gestopt.
Met Kerstfeest krijgen de ouderen bloemen. Er is kerktelefoon.
Ongeveer 30 personen zijn hierbij aangesloten. Het
avondmaal kan men thuis met de kerk vieren.
Vanuit de kerk is er een enquête gehouden om vrijwilligers
te werven. Zestien personen hebben zich vervolgens aangemeld
om iets voor ouderen te doen, zoals het verzorgen
van vervoer naar de kerk, voorlezen, klusjes doen. Ouderen
moeten dan echter wel weten dat dit aanbod er is.
Eén van de verzorgingshuizen heeft een eigen kerkenraad.
Er is een geestelijk verzorger. Tijdens de koffieochtenden is
er vanuit de diaconie altijd iemand aanwezig.
In één van de wijken van de predikant staan drie verzorgingshuizen
met een gereformeerde, hervormde en algemene
(humanistische) signatuur. Zijn gemeente is sterk
vergrijzend: ze telt ongeveer 300 personen van boven de 80
jaar. Er is een boventallige groep die als een soort kerkenraad
functioneert voor de ouderen in deze tehuizen. Deze
komt twee keer per jaar bijeen. Uitgangspunt bij het werk
is dat een lid van de kerk twee keer per jaar door de predikant
bezocht wordt, twee keer door een contactpersoon en
twee keer door een ouderling. In de praktijk blijkt dit niet
meer haalbaar. Men stelt bezoek zeer op prijs. Men wil liever
vaker dan een langer bezoek. Men is bang voor lijden
en afhankelijkheid. Het is lastig om daar in het bezoekwerk
mee om te gaan en dat maakt het soms moeilijk voor
vrijwilligers om dit werk te doen. Ouderen stellen gebed op
prijs, bij voorkeur door een dominee.
De gereformeerde predikant verzorgt de kerkdiensten in
het gereformeerde verzorgingshuis. In het hervormde verzorgingshuis
leidt de hervormde predikant de bijbeluren.
Als iemand in het verzorgingshuis komt wonen, komt er
contact met de dominee onder wie het verzorgingshuis
valt. Er is geen pastorale werker in de tehuizen. De besturen
van het gereformeerde en het hervormde tehuis
bestaan uit mensen van de kerk. Zij worden echter niet
vanuit de kerk gevraagd.
De ouderen die thuis wonen en 80 jaar worden, krijgen
bezoek. Bij gereformeerden liggen de verwachtingen wat
betreft het krijgen van bezoek hoger dan bij hervormden. In
één van de wijken is er een enquête over huisbezoek
geweest. Sommige mensen gaven aan dat zij geen huisbezoek
wilden. Bij Kerkbalans is er echter wel weer contact.
Hoe zit het met andere activiteiten? De kerk is betrokken bij
de voedselbank en er is een goed contact met de Stichting
ONE (Omzien naar elkaar). Er is aandacht voor de positie
van mantelzorgers. Dat loopt via de diaconie. Met de PCOB
is er geen rechtstreeks contact. Wel komt men elkaar
tegen in het informele circuit en de dominee wordt bij
gelegenheid ingeschakeld. In het kerkblad is wel een
oproep gedaan om te helpen bij het ouderenwerk.
Men is niet op de hoogte van de voorbereiding van de
invoering van de WMO. Dat zal in algemeen kerkelijk
verband opgepakt moeten worden.
Er ontbreekt een kerkelijk beleid voor ouderen. Elke wijk
heeft een eigen kijk en aanpak. Wel komen de signalen die
men oppakt in de contacten met ouderen en in de verzorgingshuizen
op de agenda van de desbetreffende kerkelijke
organen. Feitelijk staat de kerk met de rug tegen de
muur: er zijn te weinig mensen om al het werk te doen,
terwijl de verwachtingen bij mensen hoog, te hoog zijn.
Vooral bij ouderen en hun familie is dat het geval. Helaas
hebben ex-ambtsdragers het zo druk gehad dat zij niet
meer willen meewerken. De kerk zou meer attent moeten
zijn op de gaven van mensen.
Ouderenopbouwwerker
De ouderenopbouwwerker is in dienst van de Stichting
WelzijnsWerk (SWW). Deze is in 1990 ontstaan
uit negen organisaties: een federatie van vier instellingen
voor maatschappelijk werk (waaronder een
hervormde, gereformeerde en humanistische instelling),
een federatie van vier instellingen voor sociaalcultureel
werk (o.a. samenlevingsopbouw, gereformeerd
buurtwerk, hervormd jeugd- en jongerenwerk,
stichting welzijnswerk voor het buitengebied) en het
gecoördineerd ouderenwerk.
De SWW onderscheidt drie kernproducten:
− maatschappelijk werk;
− opbouwwerk;
− informatie en advies.
Daarbinnen zijn er allerlei projecten en diensten, zoals
voorschoolse opvoedingsactiviteiten, een vrijwilligerscentrale,
maaltijdvoorzieningen, een klussendienst en dergelijke.
Het streven is om de stuurkracht van mensen te versterken
en te herstellen. De SWW wil dicht bij mensen werken.
Voor het ouderenwerk is er een opbouwwerker (20 uur per