20.03.2014 Views

Kerkinformatie nr. 187, december 2010 - Kerk in Actie

Kerkinformatie nr. 187, december 2010 - Kerk in Actie

Kerkinformatie nr. 187, december 2010 - Kerk in Actie

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong><br />

nummer <strong>187</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong><br />

Katern<br />

over migrantenkerken<br />

Armoederapport <strong>2010</strong> • Zend<strong>in</strong>g <strong>in</strong> een nieuw jasje<br />

• Nationale Synode • Op bezoek <strong>in</strong> de gevangenis


2 |<br />

Internetnieuwtjes<br />

Herziene<br />

Statenvertal<strong>in</strong>g<br />

Theaterdienst<br />

Maria-musicaldag<br />

www.statenvertal<strong>in</strong>g.nu<br />

Veel gereformeerde bondsgemeenten zullen <strong>in</strong><br />

hun kerkdiensten gebruik gaan maken van de<br />

herziene Statenvertal<strong>in</strong>g. Dat verwacht drs. Piet<br />

Vergunst, algemeen secretaris van de Gereformeerde<br />

Bond. De bond nam het <strong>in</strong>itiatief tot het<br />

vertaalproject. Op 4 <strong>december</strong> v<strong>in</strong>dt de<br />

presentatie plaats <strong>in</strong> de Grote <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Dordrecht.<br />

Op de website vertellen lezers waarom ze blij zijn<br />

dat de Statenvertal<strong>in</strong>g uit 1637 nu <strong>in</strong> begrijpelijker<br />

Nederlands beschikbaar komt. Zo schrijft<br />

Willemijn Teeuw, 3 e jaars pabo-student <strong>in</strong> Gouda:<br />

‘Een vertal<strong>in</strong>g moet voor mij duidelijk zijn en<br />

daarom lees ik de jongerenbijbel van de NBV.’<br />

Maar haar gemeente stapt over naar de herziene<br />

vertal<strong>in</strong>g. ‘Daar kan ik helemaal achter staan. De<br />

statenvertal<strong>in</strong>g heeft soms best wel moeilijke en<br />

ouderwetse woorden. Daarom ben ik blij dat<br />

onze kerk de herziene Statenvertal<strong>in</strong>g gaat<br />

gebruiken.’<br />

Er komen vijf edities: een basiseditie <strong>in</strong> zwart,<br />

<strong>in</strong> blauw, een huisbijbel en twee met bijzondere<br />

omslagen. Later volgen een parallel-editie van<br />

beide statenvertal<strong>in</strong>gen en mogelijk een uitgave<br />

met kantteken<strong>in</strong>gen. Via de contactpag<strong>in</strong>a op de<br />

website kunnen lezers verbeter<strong>in</strong>gen aandragen.<br />

Als de redactie die overneemt, zullen ze <strong>in</strong><br />

volgende uitgaven worden verwerkt.<br />

Een website voor uw gemeente:<br />

te moeilijk? Te duur? Niet haalbaar?<br />

Kijk eens op www.protestantsekerk.net!<br />

www.cruxkerktheater.nl<br />

Plaatselijke gemeenten kunnen Crux<br />

kerktheater uitnodigen voor het<br />

programma ‘Welkom op de wallen! Een<br />

verhaal over hartstocht, angst en<br />

overgave’. Geen gewone dienst, maar<br />

spel en verbeeld<strong>in</strong>g als vorm van<br />

verkondig<strong>in</strong>g. De liturgie blijft herkenbaar,<br />

er wordt gezongen en gebeden.<br />

Crux kerktheater beoogt het Evangelie<br />

zegg<strong>in</strong>gskracht te geven <strong>in</strong> het leven<br />

van alledag en wil gemeenten prikkelen<br />

dat ook te doen.<br />

PThU <strong>in</strong> verander<strong>in</strong>g<br />

www.pthu<strong>in</strong>verander<strong>in</strong>g.nl<br />

In 2012 verhuist de Protestantse<br />

Theologische Universiteit (PThU)<br />

officieel naar Amsterdam en Gron<strong>in</strong>gen<br />

en komen de vestig<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> Kampen,<br />

Leiden en Utrecht te vervallen. Met het<br />

oog hierop is een nieuwe tijdelijke portal<br />

geopend over de PThU <strong>in</strong> verander<strong>in</strong>g.<br />

Doel is potentiële studenten, theologen<br />

en andere bezoekers zo goed mogelijk<br />

over de nieuwe situatie te <strong>in</strong>formeren.<br />

Bezoekers van www.pthu.nl worden<br />

automatisch doorgeleid.<br />

www.musicalmaria.nl<br />

Op deze website staat alles over de<br />

nieuwe musical Maria, die gemeenten<br />

zelf kunnen uitvoeren. De musical<br />

verb<strong>in</strong>dt de bijbelse gegevens over de<br />

moeder van Jezus met de levensvragen<br />

van mensen van nu. De makers Gerard<br />

van Amstel en Gerard van Midden<br />

geven op zaterdag 22 januari 2011 <strong>in</strong><br />

Amersfoort uitvoerig <strong>in</strong>formatie over<br />

het verhaal, rollen, scènes, muziek en<br />

mogelijkheden.<br />

<strong>Kerk</strong>endatabase<br />

www.reliwiki.nl<br />

Bijna alle kerkgebouwen van de<br />

Protestantse <strong>Kerk</strong> zijn te v<strong>in</strong>den <strong>in</strong><br />

Reliwiki, naar eigen zeggen ‘de meest<br />

volledige database van religieuze<br />

gebouwen <strong>in</strong> Nederland’. Reliwiki<br />

bevat adressen, foto’s en <strong>in</strong>formatie<br />

over architect, bouwjaar, exterieur en<br />

<strong>in</strong>terieur van kerken en andere<br />

religieuze gebouwen. Het werkt net als<br />

wikipedia: u kunt hier uw eigen kerk<br />

letterlijk op de kaart zetten.<br />

Colofon Nummer <strong>187</strong> <strong>december</strong> <strong>2010</strong> ISSN 1380-460X<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> verschijnt elf keer per<br />

jaar als officieel orgaan van de<br />

Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland.<br />

Algemeen adres<br />

Dienstenorganisatie Protestantse <strong>Kerk</strong><br />

<strong>in</strong> Nederland, Joseph Haydnlaan 2a,<br />

3533 AE Utrecht, Postbus 8504,<br />

3503 RM Utrecht,<br />

telefoon (030) 880 18 80,<br />

e-mail: servicedesk@pkn.nl.<br />

Abonnementenadm<strong>in</strong>istratie<br />

Abonnementsprijs e 17,50 per jaar;<br />

buitenland e 24,-. Vanaf 35 ex.:<br />

e 15,- per jaar. U kunt zich als<br />

abonnee opgeven en afmelden bij<br />

de Abonnementen-adm<strong>in</strong>istratie<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong>, Postbus 8504,<br />

3503 RM Utrecht,<br />

telefoon (030) 880 17 25,<br />

abonnementen@pkn.nl<br />

Dit blad is voor visueel gehandicapten<br />

<strong>in</strong> aanpaste leesvorm verkrijgbaar. Voor<br />

naderen <strong>in</strong>formatie CBB,<br />

Postbus 131, 3850 AC Ermelo,<br />

telefoon (0341) 56 54 99.<br />

Redactie-adres<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong>, Postbus 8504, 3503<br />

RM Utrecht, telefoon (030) 880 14 17<br />

(di, wo, do).<br />

E-mail: f.rozemond@pkn.nl<br />

Advertenties: zie achter<strong>in</strong> aan het beg<strong>in</strong><br />

van de advertentierubriek.<br />

Redactie<br />

Emmy Bregman, Janet van Dijk,<br />

Jan-Gerd Heetderks (hoofdredacteur),<br />

Michiel Nap, Marieke Raatgever en<br />

Frans Rozemond (e<strong>in</strong>dredactie).<br />

Basis vormgev<strong>in</strong>g<br />

ReproV<strong>in</strong>ci, Schoonhoven<br />

Opmaak<br />

Interface Communicatie B.V., Ede<br />

Druk Kon<strong>in</strong>klijke BDU, Barneveld<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> op <strong>in</strong>ternet<br />

www.pkn.nl/kerk<strong>in</strong>formatie<br />

Overname van artikelen wordt op prijs<br />

gesteld, mits met bronvermeld<strong>in</strong>g.<br />

Overname van foto’s <strong>in</strong> overleg.<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


| 3<br />

Ten geleide<br />

Inhoud<br />

In dit nummer van <strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong><br />

wordt ruim aandacht besteed aan<br />

twee werkvelden van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong>.<br />

Als eerste wordt gekeken naar het<br />

armoedeonderzoek dat <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong><br />

samen met oecumenische partners<br />

liet uitvoeren. Het onderzoek richtte<br />

zich op de vraag hoe de diaconieën<br />

of diaconale organisaties <strong>in</strong> Nederland<br />

betrokken zijn bij de bestrijd<strong>in</strong>g<br />

van armoede <strong>in</strong> de eigen omgev<strong>in</strong>g.<br />

Nu blijkt dat s<strong>in</strong>ds 2007 het aantal<br />

aanvragen om hulp bij diaconieën is<br />

verdubbeld. Dat is een verontrustend<br />

signaal. De kredietcrisis zal er<br />

wel van alles mee te maken hebben,<br />

maar het betekent enerzijds dat<br />

steeds meer mensen <strong>in</strong> ons land<br />

f<strong>in</strong>ancieel <strong>in</strong> de knel komen, terwijl<br />

anderzijds de ‘rek’ bij hulpverlenende<br />

diaconieën niet onbeperkt is.<br />

Opgeteld hebben de deelnemende<br />

kerken voor ondersteun<strong>in</strong>g aan<br />

<strong>in</strong>dividuen en andere activiteiten<br />

(voedselbanken, <strong>in</strong>loophuizen,<br />

noodfondsen) bijna 30 miljoen euro<br />

uitgegeven.<br />

Het tweede werkveld van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong><br />

<strong>Actie</strong> waarover u <strong>in</strong> dit nummer <strong>in</strong><br />

een <strong>in</strong>teressant dubbel<strong>in</strong>terview<br />

kunt lezen, is de zend<strong>in</strong>g. Wat is<br />

zend<strong>in</strong>g en hoe geeft <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong><br />

daaraan gestalte? Gaat het werkelijk<br />

om partnerschap of bepaalt kil<br />

management wat <strong>in</strong> de relatie<br />

tussen de Protestantse <strong>Kerk</strong> en de<br />

partners gebeurt? En hoe zit het met<br />

de samenwerk<strong>in</strong>g met ICCO?<br />

Duidelijk wordt <strong>in</strong> dit artikel dat<br />

zend<strong>in</strong>g voor <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> <strong>in</strong>houdt<br />

dat partnerkerken ondersteund<br />

worden bij hun missionaire opdracht<br />

<strong>in</strong> hun eigen samenlev<strong>in</strong>g, maar dat<br />

het ook niet kan zonder ontmoet<strong>in</strong>g<br />

en uitwissel<strong>in</strong>g. •<br />

Jan-Gerd Heetderks<br />

hoofdredacteur van <strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong><br />

4 <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong><br />

Verdubbel<strong>in</strong>g hulpaanvragen bij diaconieën<br />

7 Synode<br />

Nationale Synode roept op tot eenheid<br />

8 Communicatie<br />

Tachtig procent gemeenten heeft eigen website<br />

9 Duurzaamheid<br />

Groene stroom helpt ook <strong>in</strong> het Zuiden<br />

11 Pastoraat<br />

Een gemeentelid komt <strong>in</strong> de gevangenis…<br />

13 Geldwerv<strong>in</strong>g<br />

<strong>Kerk</strong>balans <strong>in</strong> zicht!<br />

14 <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong><br />

Plaisier en Nauta: Zend<strong>in</strong>g als wereldwijd netwerk<br />

Katern over migrantenkerken<br />

17 Gemeenteopbouw<br />

Regioavonden over ‘Gemeente <strong>in</strong> beweg<strong>in</strong>g’<br />

18 Microkrediet<br />

Oikocredit: duurzaam <strong>in</strong> tijden van economische crisis<br />

19 Generale synode<br />

Besluiten 11 en 12 november<br />

22 JOP<br />

Maatschappelijke stage: een kans voor de kerken<br />

b i j d e<br />

c o v e r f o t o<br />

Rubrieken<br />

6 Kroniek<br />

12 Mensen (<strong>in</strong>clusief predikantswissel<strong>in</strong>gen)<br />

16 Missionaire mogelijkheden<br />

27 Collecten<br />

28 Bijbelteksten<br />

29 Advertenties<br />

kerk <strong>in</strong> actie<br />

In de komende maand wordt op vele plaatsen Advent en Kerst<br />

gevierd. Op de foto Kerstfeest te Willemsoord. (Foto: Theo Hop, 2009)<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


4 |<br />

Armoede <strong>in</strong> Nederland <strong>2010</strong><br />

Verdubbel<strong>in</strong>g hulpaanvragen<br />

bij diaconieën<br />

Diakenen en ouderl<strong>in</strong>gen weten wat armoede is, want ze komen veel bij mensen<br />

thuis. Dat blijkt uit het beg<strong>in</strong> november gepresenteerde rapport Armoede <strong>in</strong><br />

Nederland <strong>2010</strong>. Het rapport maakt zichtbaar dat goedwillende mensen het water<br />

soms aan de lippen staat. En dat kerken geroepen zijn daar samen met anderen iets<br />

aan te doen.<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong><br />

Op veel manieren komen kerken <strong>in</strong><br />

aa<strong>nr</strong>ak<strong>in</strong>g met armoede. Natuurlijk <strong>in</strong><br />

het diaconaat door f<strong>in</strong>anciële hulpverlen<strong>in</strong>g,<br />

maar ook predikanten en<br />

ouderl<strong>in</strong>gen kunnen <strong>in</strong> hun contacten<br />

mensen tegenkomen die ‘aan het e<strong>in</strong>d<br />

van hun geld een stuk maand over<br />

hebben.’ Zij moeten zich elke dag<br />

afvragen hoe zij rond kunnen komen en<br />

hoe zij bijvoorbeeld hun k<strong>in</strong>deren zoveel<br />

mogelijk aan het ‘gewone’ leven<br />

kunnen laten deelnemen. Om meer<br />

zicht te krijgen op wat kerken aan<br />

ondersteun<strong>in</strong>g en opvang van mensen<br />

<strong>in</strong> f<strong>in</strong>anciële problemen doen, is daar<br />

vanuit de landelijke kerken onderzoek<br />

naar gedaan. Beg<strong>in</strong> november werd het<br />

verslag Armoede <strong>in</strong> Nederland <strong>2010</strong><br />

gepresenteerd. Vanuit de Protestantse<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland was <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong><br />

nauw bij het onderzoek betrokken.<br />

Onderzoek<br />

Het rapport maakt zichtbaar wat kerken<br />

doen. Dat is van belang voor kerken zelf,<br />

maar ook voor de plaatselijke en<br />

lande lijke overheden en maatschappelijke<br />

organisaties. <strong>Kerk</strong>en kunnen de<br />

gegevens gebruiken om hun eigen<br />

activiteiten en beleid te doordenken en<br />

om daarover met de overheid <strong>in</strong> gesprek<br />

te gaan, bijvoorbeeld over het lokale<br />

armoedebeleid, schuldhulpverlen<strong>in</strong>g en<br />

de Wet maatschappelijke ondersteun<strong>in</strong>g.<br />

Voor dit onderzoek hebben lokale<br />

gemeenten of diaconieën een vragenlijst<br />

<strong>in</strong>gevuld: welke hulp zij hebben gegeven,<br />

aan wie, om welke bedragen het<br />

daarbij g<strong>in</strong>g, met wie er werd samengewerkt<br />

en welke steun er is voor<br />

collectieve activiteiten, zoals voedselbanken<br />

en <strong>in</strong>loophuizen. Dit representatieve<br />

kwantitatieve onderzoek is<br />

aangevuld met drie verkennende<br />

kwalitatieve onderzoeken, namelijk<br />

kerken op het platteland, migrantenkerken<br />

en moskeeën. Deze onderzoeken<br />

geven geen representatief overzicht,<br />

maar wel een dieper <strong>in</strong>zicht <strong>in</strong> de eigen<br />

aard van de <strong>in</strong>zet van genoemde kerken.<br />

Brede samenwerk<strong>in</strong>g<br />

Het onderzoek Armoede <strong>in</strong> Nederland<br />

<strong>2010</strong> is een vervolg op vier eerdere<br />

onderzoeken s<strong>in</strong>ds 2002. De Protestantse<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland / <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong><br />

<strong>Actie</strong> is samen met de Rooms-<br />

Katholieke <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong>itiatiefnemer en<br />

f<strong>in</strong>ancierder. De eerste onderzoeken<br />

waren gericht op diaconieën <strong>in</strong> de<br />

Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland, maar<br />

het terre<strong>in</strong> is later verbreed. Aan dit<br />

nieuwste onderzoek <strong>in</strong> <strong>2010</strong> werkten<br />

naast de Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong><br />

Nederland en de Rooms-Katholieke<br />

<strong>Kerk</strong> ook een aantal reformatorische,<br />

evangelicale en vrijz<strong>in</strong>nige kerken, en<br />

een paar migrantenkerken mee.<br />

Verschillende kerken blijken elkaar te<br />

v<strong>in</strong>den <strong>in</strong> een gemeenschappelijke<br />

verantwoordelijkheid voor de<br />

bestrijd<strong>in</strong>g van armoede.<br />

Verdubbel<strong>in</strong>g aanvragen<br />

Uit het algemene onderzoek blijkt dat<br />

75% van de diaconale organisaties (en<br />

dat geldt ook voor de protestantse<br />

diaconieën) betrokken is bij de ondersteun<strong>in</strong>g<br />

van mensen die f<strong>in</strong>ancieel <strong>in</strong> de<br />

knel zijn gekomen. Het betreft vooral<br />

mensen die langdurig op het sociaal<br />

m<strong>in</strong>imum leven. Een protestantse<br />

diaconie kreeg <strong>in</strong> 2009 gemiddeld bijna<br />

elf aanvragen. In totaal gaat het om<br />

15.852 aanvragen. Dat is een verdubbel<strong>in</strong>g<br />

vergeleken met 2007.<br />

In totaal werd door protestantse<br />

diaconieën € 6.193.822,- gegeven<br />

(giften en <strong>in</strong> m<strong>in</strong>dere mate len<strong>in</strong>gen).<br />

Naast deze materiële hulp geven de<br />

meeste diaconieën ook immateriële<br />

hulp, <strong>in</strong> de vorm van huisbezoek, het<br />

doorverwijzen en begeleiden naar<br />

<strong>in</strong>stanties, hulp bij het <strong>in</strong>vullen van<br />

formulieren en dergelijke. Als we alle<br />

gelden voor ondersteun<strong>in</strong>g aan <strong>in</strong>dividuen<br />

en andere activiteiten (voedselbanken,<br />

<strong>in</strong>loophuizen, noodfondsen) bij<br />

elkaar optellen, blijkt dat de deelnemende<br />

kerken € 29.619.546,- aan armoedebestrijd<strong>in</strong>g<br />

uitgegeven hebben.<br />

Platteland<br />

Uit het speciale onderzoek naar kerken<br />

op het platteland komt een breed scala<br />

van activiteiten naar voren. Daarbij gaat<br />

het gezien de hoeveelheid <strong>in</strong>woners om<br />

beperkte aantallen aanvragen:<br />

f<strong>in</strong>anciële hulpverlen<strong>in</strong>g, hand- en<br />

spandiensten (vervoer, opknappen<br />

won<strong>in</strong>g, opvang van k<strong>in</strong>deren enzovoort).<br />

Er is een wijdvertakt lokaal<br />

netwerk dat zicht geeft op de noden<br />

onder de (meelevende) kerkleden en dat<br />

ook <strong>in</strong>formeel functioneert. Een knel punt<br />

is wel dat juist <strong>in</strong> een dorpssamenlev<strong>in</strong>g<br />

mensen zich kunnen schamen voor hun<br />

Ds. Peter Verhoeff tijdens de presentatie<br />

van het rapport: ‘Gerechtigheid is recht, en<br />

daar behoort <strong>in</strong> een beschaafde samenlev<strong>in</strong>g<br />

de overheid zorg voor te dragen.<br />

Waar mensen vallen dienen zij opgevangen<br />

te worden. Pas als de overheid daar<strong>in</strong><br />

tekortschiet komt de kerk <strong>in</strong> beeld’.<br />

Foto: Peter de Bie<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


| 5<br />

Schuldhulpmaatje<br />

f<strong>in</strong>anciële problemen en deze daarom<br />

des te meer verbergen. De vraag laat<br />

zich stellen: als u <strong>in</strong> f<strong>in</strong>anciële problemen<br />

zit, zou u dan aankloppen bij uw<br />

predikant, ouderl<strong>in</strong>g of diaken?<br />

Er zijn nog twee punten die opvallen.<br />

Ten eerste kan de taakverdel<strong>in</strong>g tussen<br />

pastoraat en diaconaat ertoe leiden dat<br />

het signaleren van materiële problemen<br />

<strong>in</strong> het pastoraat niet vanzelfsprekend is.<br />

Er wordt dan ook geen verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />

gelegd met het diaconaat. Verder was er<br />

<strong>in</strong> de onderzochte gemeenten we<strong>in</strong>ig<br />

aandacht voor het werken aan bewustword<strong>in</strong>g.<br />

Toch kan dat vrij eenvoudig via<br />

de bestaande kanalen: toelicht<strong>in</strong>g bij de<br />

collecten, aandacht <strong>in</strong> de gebeden,<br />

<strong>in</strong>formatie <strong>in</strong> het kerkblad en het<br />

stimuleren van deelname aan diaconale<br />

activiteiten zoals een voedselbank.<br />

Migrantenkerken<br />

Het onderzoek onder migrantenkerken<br />

liet zien hoezeer armoede onder<br />

migranten verweven is met andere<br />

vragen, zoals het v<strong>in</strong>den van een plaats<br />

<strong>in</strong> de Nederlandse samenlev<strong>in</strong>g en<br />

psychische en juridische problemen.<br />

Migrantenkerken leggen ook<br />

nadrukkelijker een verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />

met het geestelijk<br />

leven van mensen. Dat<br />

zij materiële armoede<br />

<strong>in</strong> een breder<br />

verband plaatsen,<br />

weerspiegelt de<br />

veelheid van vragen<br />

waarmee migranten<br />

zich geconfronteerd<br />

zien. Bij het <strong>in</strong>vullen<br />

aarzelde men soms<br />

om het woord ‘armoede’<br />

te gebruiken voor de<br />

situatie <strong>in</strong> Nederland, omdat<br />

men de vergelijk<strong>in</strong>g trok met het land<br />

van herkomst waar absolute armoede<br />

heerst. Soms geeft een migrantenkerk<br />

Als je als ouderl<strong>in</strong>g<br />

armoede signaleert,<br />

geef je dat dan door<br />

aan de diaconie?<br />

prioriteit aan het helpen van mensen <strong>in</strong><br />

het land van herkomst. Maar ook die<br />

kerken gaven aan dat veel leden <strong>in</strong><br />

Nederland het f<strong>in</strong>ancieel moeilijk<br />

hebben.<br />

Net als op het platteland vormen<br />

migrantenkerken een wijd vertakt<br />

netwerk waar<strong>in</strong> hulp vooral via <strong>in</strong>formele<br />

kanalen plaatsv<strong>in</strong>dt en m<strong>in</strong>der vanuit de<br />

kerk als organisatie. Deze kerken hebben<br />

trouwens vaak we<strong>in</strong>ig geld, en bovendien<br />

andere uitgaven, bijvoorbeeld voor<br />

een kerkgebouw. Ondersteun<strong>in</strong>g wordt<br />

gegeven <strong>in</strong> de sfeer van advies en<br />

begeleid<strong>in</strong>g, geestelijke begeleid<strong>in</strong>g, het<br />

versterken van de kracht van mensen en<br />

dienstverlen<strong>in</strong>g en praktische hulp. De<br />

wens werd uitgesproken dat b<strong>in</strong>nen<br />

migrantenkerken nadere bez<strong>in</strong>n<strong>in</strong>g<br />

plaatsv<strong>in</strong>dt op het te voeren beleid als<br />

het gaat om mensen <strong>in</strong> f<strong>in</strong>anciële nood.<br />

Door samen te werken met andere<br />

kerken (migrantenkerken, Nederlandse<br />

kerken) zou men gebruik kunnen maken<br />

van elkaars <strong>in</strong>zichten en expertise.<br />

Kralenkettt<strong>in</strong>g<br />

Het onderzoek onder moskeeën laat zien<br />

hoezeer armoedebestrijd<strong>in</strong>g een<br />

wezenlijk deel uitmaakt van<br />

de islam, <strong>in</strong> de koran en<br />

<strong>in</strong> de praktijk. Het<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> is <strong>in</strong> samenwerk<strong>in</strong>g met<br />

het Landelijk Katholiek Diaconaal<br />

Beraad, SKIN (migrantenkerken), de<br />

Evangelische Alliantie en de PCOB<br />

(Protestants Christelijke Ouderen<br />

Bond), het project Schuldhulpmaatje<br />

gestart. Hiervoor is subsidie verkregen<br />

van de landelijke overheid. Schuldhulpmaatjes<br />

zijn vrijwilligers die<br />

mensen met (beg<strong>in</strong>nende) schulden<br />

ondersteunen. Het project zal <strong>in</strong> eerste<br />

<strong>in</strong>stantie <strong>in</strong> 25 steden en dorpen van<br />

start gaan. Vanuit plaatselijk samenwerkende<br />

kerken en PCOB-afdel<strong>in</strong>gen<br />

zullen, <strong>in</strong> samenwerk<strong>in</strong>g met de lokale<br />

overheid, zo’n 600 schuldhulpmaatjes<br />

worden opgeleid, getra<strong>in</strong>d en ondersteund.<br />

Er wordt een landelijke<br />

helpdesk, een maatjesvraagbaak en<br />

een website opgezet. Ook zullen<br />

symposia en kennisuitwissel<strong>in</strong>gsbijeenkomsten<br />

voor kerk- en schuldhulp<br />

worden georganiseerd. Meer <strong>in</strong>formatie:<br />

www.schuldhulpmaatje.nl.<br />

overgrote deel van de<br />

<strong>in</strong> het onderzoek<br />

betrokken moskeeën<br />

geeft <strong>in</strong>dividuele<br />

hulp aan mensen die<br />

f<strong>in</strong>ancieel <strong>in</strong> de knel<br />

zitten. Immateriële<br />

hulp maakt een<br />

belangrijk deel uit van<br />

de hulp. Het betreft dan<br />

het <strong>in</strong>vullen van formulieren,<br />

het geven van <strong>in</strong>formatie, het<br />

verwijzen en bemiddelen naar <strong>in</strong>stanties<br />

en geestelijke ondersteun<strong>in</strong>g van<br />

mensen met psychische of relatieproblemen.<br />

Alle moskee vertegenwoordigers<br />

spraken hun bezorgdheid uit: er zijn<br />

gez<strong>in</strong>nen met een ‘kralenkett<strong>in</strong>g’ aan<br />

problemen (f<strong>in</strong>ancieel, relationeel,<br />

psychisch en fysiek) en het maatschappelijk<br />

klimaat verhardt. Men ziet ook een<br />

taak voor kerken om te werken aan een<br />

beter begrip tussen moslims en nietmoslims.<br />

Oproep<br />

Alle onderzoeken maken duidelijk dat er<br />

groepen burgers zijn die afhankelijk zijn<br />

van diaconale hulp. Dit ondergraaft hun<br />

mogelijkheden om volwaardig aan de<br />

Nederlandse samenlev<strong>in</strong>g deel te<br />

nemen. Bestrijd<strong>in</strong>g van armoede door<br />

een goed sociaal-economisch en sociaal<br />

beleid blijft daarom een harde noodzaak.<br />

Van overheden, werkgevers en vakbeweg<strong>in</strong>g<br />

mag verwacht worden dat zij<br />

zich daarvoor <strong>in</strong>zetten. Het rapport<br />

Armoede <strong>in</strong> Nederland <strong>2010</strong> is een<br />

oproep daartoe. Het maakt duidelijk dat<br />

kerken actief moeten blijven op het<br />

terre<strong>in</strong> van armoedebestrijd<strong>in</strong>g: hulpverlen<strong>in</strong>g,<br />

bewustword<strong>in</strong>g, signaler<strong>in</strong>g en<br />

pleitbezorg<strong>in</strong>g en dat zowel op lokaal als<br />

landelijk niveau. •<br />

Dr. Herman Noordegraaf<br />

bijzonder hoogleraar Diaconaat aan de<br />

Protestantse Theologische Universiteit<br />

(PthU), vestig<strong>in</strong>g Leiden<br />

Meer <strong>in</strong>formatie<br />

Armoede <strong>in</strong> Nederland <strong>2010</strong> is te<br />

downloaden van www.kerk<strong>in</strong>actie.nl/<br />

armoedeonderzoek. Meer <strong>in</strong>formatie<br />

voor diakenen is te v<strong>in</strong>den op<br />

www.kerk<strong>in</strong>actie.nl/armoede.<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


6 |<br />

Kroniek<br />

Moslims en christenen<br />

Half november besprak de synode een rapport over<br />

de islam. Vandaag de dag is dat hypergevoelige<br />

materie, zeg maar gerust de open zenuw van deze<br />

tijd. Toch heeft de kerk zich eraan gewaagd.<br />

Terecht. B<strong>in</strong>nen en buiten de kerk is immers sprake<br />

van onwetendheid en onzekerheid. Hoog tijd dus<br />

dat de synode er eens over nadenkt. De kerkorde<br />

verplicht ons daartoe ook. Artikel XVI, 4 spreekt uit<br />

dat de kerk ‘haar arbeid verricht <strong>in</strong> respectvolle<br />

omgang met andere godsdiensten’.<br />

Op het moment dat ik deze regels schrijf, heeft de<br />

synode de nota nog niet behandeld en ik weet dus<br />

ook niet wat de synode ervan v<strong>in</strong>dt. Maar ik ben<br />

van men<strong>in</strong>g dat de nota een verstandige eerste stap<br />

zet: zij kijkt om te beg<strong>in</strong>nen naar het christelijk<br />

geloof. Wie immers een positie zoekt ten opzichte<br />

van een andere godsdienst, moet eerst maar eens<br />

weten waar hij zelf staat. Er wordt daarover <strong>in</strong> het<br />

rapport natuurlijk meer gezegd, maar cruciaal is dat<br />

de kerk zichzelf alleen maar kan verstaan als<br />

gemeenschap van Christus. Jezus is voor christenen<br />

onopgeefbaar.<br />

Daar<strong>in</strong> verschilt het christendom dan ook van de<br />

islam. Voor moslims is Isa een belangrijke profeet,<br />

maar niet dé openbar<strong>in</strong>g van<br />

God. Het is goed en eerlijk<br />

om vast te stellen dat<br />

christenen en moslims<br />

Cruciaal is dat de<br />

kerk zichzelf alleen<br />

maar kan verstaan<br />

als gemeenschap<br />

van Christus<br />

op dit kard<strong>in</strong>ale punt<br />

dus van elkaar<br />

verschillen.<br />

Overeenkomsten<br />

zijn er echter ook.<br />

Net als het<br />

jodendom belijden<br />

christendom en<br />

islam dat er maar<br />

één God is. Allen zijn<br />

k<strong>in</strong>deren van Abraham.<br />

Zowel God als<br />

Allah wordt gezien als<br />

Schepper van hemel en aarde. Beiden oordelen en<br />

vergeven en wonen <strong>in</strong> de hemel. Om eens een paar<br />

overeenkomsten te noemen.<br />

Het rapport schuwt ook de schaduwzijden niet.<br />

Extremisme en geweld als moeilijke kant van de<br />

islam worden niet verzwegen (evenm<strong>in</strong> trouwens als<br />

het bru<strong>in</strong>e verleden van het christendom <strong>in</strong> dit<br />

opzicht). Ik denk dat het goed is om dat helder te<br />

benoemen. Godsdienst kan tot waanz<strong>in</strong> leiden. De<br />

kerk kan daar niet duidelijk genoeg over zijn.<br />

Extremisme en geweld zijn fout, fout, fout. Ze zijn<br />

strijdig met het wezen van de godsdienst en dienen<br />

bestreden te worden.<br />

Op basis van een evenwichtige analyse komt de<br />

nota gaandeweg tot een conclusie. Christendom en<br />

islam zijn niet zo maar gelijk te stellen, net zo m<strong>in</strong><br />

als God en Allah. Daarvoor zijn de verschillen te<br />

wezenlijk. De kerk houdt daarom <strong>in</strong> het gesprek met<br />

de moskee haar eigen identiteit als gemeenschap<br />

van Christus recht overe<strong>in</strong>d. En de kerk heeft ook<br />

oog voor angst die de islam bij sommigen oproept.<br />

Dat noemen wij <strong>in</strong>tegriteit.<br />

Daarnaast is de kerk ook een leerl<strong>in</strong>g van Jezus die ons<br />

voorg<strong>in</strong>g op de weg van liefde, ook als dat tegen de<br />

stroom <strong>in</strong> was. Daarom streeft de kerk naar waardevolle<br />

relaties met de moslims. De kerk wil stereotypen<br />

en vooroordelen dan ook proberen te doorbreken door<br />

werkelijke ontmoet<strong>in</strong>g. Dat heet respect.<br />

En daarmee heeft u dan ten slotte ook de titel van<br />

de nota: Integriteit en respect. Een protestantse visie<br />

op de islam. Goed om te lezen. •<br />

Peter Verhoeff<br />

preses van de generale synode<br />

Zie voor de volledige nota ‘Integriteit en respect’:<br />

www.pkn.nl > Bestuur en Organisatie > Generale synode<br />

> Recente vergader<strong>in</strong>gen > Agenda 11 en 12 november,<br />

bij 12 november, 9.15 uur.<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


| 7<br />

• berichten<br />

• Nationale Synode roept op tot eenheid<br />

Op vrijdag 10 en zaterdag 11 <strong>december</strong><br />

v<strong>in</strong>dt de ‘Nationale Synode’ plaats <strong>in</strong><br />

Dordrecht. Dit ‘Protestants Forum’ is<br />

erop gericht om met christenen uit alle<br />

kerken en geloofsgemeenschappen op<br />

zoek te gaan naar wat hen b<strong>in</strong>dt. De<br />

synode wordt gehouden <strong>in</strong> de adventstijd.<br />

‘We hebben bewust gezocht naar<br />

data b<strong>in</strong>nen deze tijd’, aldus projectleider<br />

Bert de Jong. ‘Advent is de tijd van<br />

verwacht<strong>in</strong>g en hoop. We hopen dat<br />

we met de Nationale Synode een stap<br />

dichter bij kerkelijke eenheid kunnen<br />

komen.’ Het belangrijkste doel is<br />

volgens De Jong om gezamenlijk op<br />

zoek te gaan naar overeenkomsten.<br />

‘We willen niet de verschillen benadrukken,<br />

maar juist kijken hoe we<br />

elkaar als kerken kunnen v<strong>in</strong>den en<br />

vasthouden. Tijdens de synode ontmoeten<br />

mensen en kerken elkaar rondom<br />

het evangelie.’<br />

Dordrecht<br />

Bijna 400 jaar na de bekende Synode<br />

van Dordrecht (1618/1619) wordt de<br />

Nationale Synode eveneens <strong>in</strong> deze<br />

stad georganiseerd. Een bewuste<br />

keuze, volgens De Jong. ‘In 1618 werd<br />

de eerste Nederlandse bijbelvertal<strong>in</strong>g<br />

gepresenteerd <strong>in</strong> Dordrecht, <strong>in</strong> datzelfde<br />

jaar werd ook de laatste gezamenlijke<br />

synode gehouden van gereformeerde<br />

kerken. Na bijna vier eeuwen komen er<br />

een herziene Statenvertal<strong>in</strong>g en een<br />

nieuwe Nationale Synode, beide <strong>in</strong><br />

Dordrecht.’<br />

Vier<strong>in</strong>gen<br />

De Nationale Synode wordt op vrijdagmiddag<br />

10 <strong>december</strong> geopend met een<br />

vier<strong>in</strong>g. Teun van der Leer, docent<br />

kerkelijke vakken aan het Baptistensem<strong>in</strong>arium,<br />

houdt dan een lez<strong>in</strong>g met<br />

als titel ‘Het woord aan het woord’.<br />

De vier<strong>in</strong>g wordt omlijst door koor,<br />

samenzang en bijbellez<strong>in</strong>gen.<br />

Op zaterdagmiddag 11 <strong>december</strong> v<strong>in</strong>dt<br />

de slotbijeenkomst plaats. Hier spreekt<br />

Harmen van Wijnen, directeur van de<br />

jeugdorganisaties JOP en HGJB, over<br />

een brug naar de toekomst. Daarnaast<br />

z<strong>in</strong>gt gospelkoor Forever Worship een<br />

speciaal geschreven arrangement op de<br />

letterlijke tekst van de zegenbede uit<br />

Numeri 6. Belangstellenden kunnen<br />

zich aanmelden voor een gratis bezoek<br />

aan één of beide vier<strong>in</strong>gen via<br />

www.nationalesynode.nl.<br />

Tentoonstell<strong>in</strong>g ‘Geloven <strong>in</strong><br />

verbondenheid’<br />

Naar aanleid<strong>in</strong>g van de komende<br />

‘Nationale Synode’ werd op 9 november<br />

<strong>in</strong> de Grote <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Dordrecht de<br />

tentoonstell<strong>in</strong>g ‘Geloven <strong>in</strong> verbondenheid’<br />

geopend. Het betreft een tijdelijke<br />

uitbreid<strong>in</strong>g van de permanente expositie<br />

over de Nationale Synode van<br />

Ds. Harmen van Wijnen, directeur van JOP<br />

en HGJB, zal spreken tijdens de slotvier<strong>in</strong>g<br />

van de Nationale Synode.<br />

1618/1619. De geschiedenis van het<br />

protestantisme en een aantal bijbelvertal<strong>in</strong>gen<br />

worden (kort) belicht.<br />

De tentoonstell<strong>in</strong>g is vrij te bezichtigen<br />

tot en met 13 <strong>december</strong> op d<strong>in</strong>sdag-,<br />

donderdag- en zaterdagmiddag van<br />

14.00 tot 16.00 uur. Voor meer <strong>in</strong>formatie:<br />

www.nationalesynode.nl. •<br />

• Oproep: wie heeft er een slaapplek voor Taizégangers?<br />

‘We vragen om twee vierkante meter,<br />

meer niet.’ De broeders van Taizé<br />

hopen dat nog veel Nederlandse<br />

gez<strong>in</strong>nen een slaapplek zullen aanbieden<br />

aan jongeren die van 28 <strong>december</strong><br />

tot 1 januari de Europese Jongerenontmoet<strong>in</strong>g<br />

<strong>in</strong> Rotterdam willen bijwonen.<br />

‘Sommige mensen denken dat ze drie<br />

dagen een logé moeten bezighouden,<br />

maar dat is niet zo. Het gaat vooral om<br />

een slaapplek. Overdag zijn de jongeren<br />

naar Ahoy en de andere vierplekken.’<br />

Veel belangstell<strong>in</strong>g<br />

De <strong>in</strong>schrijv<strong>in</strong>gen stromen nu dagelijks<br />

b<strong>in</strong>nen. Het aantal jongeren dat naar<br />

Nederland wil komen overtreft alle<br />

verwacht<strong>in</strong>gen. Er worden meer dan<br />

25.000 deelnemers <strong>in</strong> Rotterdam<br />

verwacht, uit Nederland en heel<br />

Europa. Momenteel moeten er nog<br />

voor duizenden jongeren slaapplaatsen<br />

gevonden worden. De gemeenschap<br />

van Taizé doet een oproep aan alle<br />

gemeenteleden om hen te ontvangen.<br />

Jonge pelgrims<br />

De jongeren brengen slaapzak en matje<br />

mee. Ze hebben geen eigen kamer<br />

nodig en geen eigen bed. Twee<br />

vierkante meter op de grond is genoeg<br />

om iemand te ontvangen.<br />

De jonge pelgrims verlaten hun<br />

logeeradres ’s ochtends rond 8 uur en<br />

komen daar rond 22.00 uur terug. Het<br />

middag- en avondeten krijgen zij <strong>in</strong><br />

Ahoy. Naast twee vierkante meter op<br />

de grond wordt van de gastgez<strong>in</strong>nen<br />

gevraagd hun een eenvoudig ontbijt<br />

aan te bieden en, zo mogelijk, hen uit te<br />

nodigen voor het avondeten op<br />

31 <strong>december</strong> (oudejaarsavond).<br />

Maximaal één uurtje reizen bij Ahoy<br />

vandaan<br />

Deze oproep is niet alleen gericht aan<br />

mensen <strong>in</strong> Rotterdam zelf, maar aan<br />

iedereen die op maximaal één uur<br />

reizen met het openbaar vervoer van<br />

Ahoy af woont. •<br />

Aanmelden<br />

Als u een jongere onderdak wilt bieden,<br />

neem dan contact op met het voorbereid<strong>in</strong>gscentrum<br />

Europese Jongerenontmoet<strong>in</strong>g<br />

Taizé, Gooilands<strong>in</strong>gel 11,<br />

Rotterdam, tel. (010) 820 90 00,<br />

e-mail <strong>in</strong>fo@taize-rdam.nl.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie: www.taize-rdam.nl,<br />

meteen <strong>in</strong>schrijven:<br />

www.taize.fr/welkom<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


8 |<br />

Tachtig procent gemeenten heeft<br />

eigen website<br />

Ruim driehonderd gemeenten <strong>in</strong> de Protestantse <strong>Kerk</strong> hebben geen eigen website;<br />

dat is één op de vijf gemeenten. Dat blijkt uit onderzoek van de IKON-website<br />

<strong>Kerk</strong>nieuws.nl. In vijftien Nederlandse kerken is gemeten hoeveel plaatselijke<br />

gemeenten/kerken/parochies een eigen website hebben.<br />

communicatie<br />

mensen<br />

De Protestantse <strong>Kerk</strong> telt momenteel ongeveer 1600 plaatselijke<br />

gemeenten. Driehonderd daarvan hebben geen eigen website<br />

en die gemeenten zijn vooral te v<strong>in</strong>den <strong>in</strong> Friesland: 79 van de<br />

122 gemeenten <strong>in</strong> die prov<strong>in</strong>cie zijn niet traceerbaar op <strong>in</strong>ternet.<br />

Jan-Gerd Heetderks, woordvoerder van de Protestantse <strong>Kerk</strong>,<br />

v<strong>in</strong>dt dat niet opvallend: ‘In Friesland heb je veel kle<strong>in</strong>e dorpsgemeenten.<br />

Die hebben geen website nodig.’<br />

In de prov<strong>in</strong>cie Utrecht hebben de meeste gemeenten een eigen<br />

website: slechts acht procent van de gemeenten is daar niet te<br />

v<strong>in</strong>den op <strong>in</strong>ternet. Zuid-Holland met ruim driehonderd gemeenten<br />

staat op de tweede plaats, gevolgd door Noord-Holland.<br />

Landelijk gemiddelde<br />

Gron<strong>in</strong>gen/ Drenthe<br />

Noord-Brabant/ Limburg<br />

Overijssel/ Flevoland<br />

Noord-Holland<br />

Zuid-Holland<br />

Website-dichtheid Protestantse <strong>Kerk</strong><br />

(percentage gemeenten met een eigen website)<br />

Friesland<br />

Zeeland<br />

Gelderland<br />

Belangrijk<br />

Heetderks is blij met het landelijke gemiddelde van 81<br />

procent. Daarmee scoort de kerk beter dan bijvoorbeeld de<br />

Christelijke Gereformeerde <strong>Kerk</strong>en (79 procent) Rooms-<br />

Katholieke <strong>Kerk</strong> (75 procent), Hersteld Hervormde <strong>Kerk</strong> (35<br />

procent) en de Gereformeerde Gemeenten (20 procent). ‘De<br />

cijfers laten zien dat veel gemeenten <strong>in</strong> de Protestantse <strong>Kerk</strong><br />

overtuigd zijn van het belang van <strong>in</strong>ternet. Natuurlijk willen<br />

we het aantal graag verhogen en daarom proberen we<br />

gemeenten op verschillende manieren verleiden het <strong>in</strong>ternet<br />

op te gaan.’<br />

Eén van die verleid<strong>in</strong>gen is het project protestantsekerk.net,<br />

waarmee gemeenten heel gemakkelijk een eigen site kunnen<br />

bouwen. Gemeenten die hiermee werken, haken aan bij een<br />

standaardsite die zij zelf kunnen <strong>in</strong>vullen. Zij hoeven dus<br />

geen nieuwe site te bouwen.<br />

Andere kerken<br />

In de Rooms-Katholieke <strong>Kerk</strong> heeft één op vier parochies een<br />

eigen site. De Oud-Katholieke <strong>Kerk</strong> en de Remonstrantse<br />

Broederschap scoren honderd procent. Dat elke gemeente<br />

een eigen website heeft, is zelfs uitgangspunt van beleid <strong>in</strong><br />

de Remonstrantse Broederschap. Zij bieden ook standaardsites<br />

aan de regionale afdel<strong>in</strong>gen aan. De Oud-Katholieke<br />

<strong>Kerk</strong> organiseert jaarlijks een tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g voor webmasters en<br />

stimuleert daarmee het opstarten van een eigen site.<br />

Meer over het onderzoek: www.kerknieuws.nl •<br />

Utrecht<br />

0<br />

10 20 30 40 50 60 70 80 90 100<br />

(bron: IKON-<strong>Kerk</strong>nieuws.nl)<br />

• berichten<br />

• Kerstkrant <strong>in</strong> braille<br />

Voor bl<strong>in</strong>den en slechtzienden komen<br />

er dit jaar een brailleversie en een<br />

gesproken versie van de krant ‘Kerst<br />

– vol van hoop’ uit. In deze krant<br />

vertellen bekende en m<strong>in</strong>der bekende<br />

Nederlanders over hun belev<strong>in</strong>g van<br />

Kerst <strong>in</strong> relatie tot het thema ‘vol van<br />

hoop’. De krant wordt <strong>in</strong> veel plaatselijke<br />

gemeenten tijdens Kerst uitgedeeld<br />

aan de gemeenteleden en<br />

verspreid <strong>in</strong> de wijk, met daarbij een<br />

uitnodig<strong>in</strong>g voor de kerstnachtdienst<br />

of de dienst op Eerste Kerstdag. Van<br />

de krant zijn dit jaar 400.000 exemplaren<br />

verspreid.<br />

Een brailleversie of gesproken versie<br />

(op daisy cd-rom) is aan te vragen bij<br />

de Christelijke Bl<strong>in</strong>denbibliotheek via<br />

opdracht@cbb.nl of<br />

tel. (0341) 56 54 99. Er zijn geen<br />

kosten aan verbonden. •<br />

• IKON-radiokerkdiensten<br />

Advent en Kerst<br />

De adventsserie van de IKON-radiokerkdiensten<br />

komt dit jaar tot stand <strong>in</strong><br />

samenwerk<strong>in</strong>g met <strong>Kerk</strong> zonder<br />

Grenzen en het IKON Pastoraat. De<br />

vier adventsdiensten op 28 november,<br />

5, 12 en 19 <strong>december</strong> komen uit de<br />

Vijverwegkerk <strong>in</strong> Bloemendaal. Op<br />

Kerstmorgen komt de dienst uit de<br />

Hervormde <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Hoogwoud. De<br />

diensten hebben als thema: ‘Wat hopen<br />

en verwachten we?’ Voorgangers zijn<br />

ds. Aart Mak en de IKON-pastores<br />

Judith van<br />

der Werf en<br />

Bara van Pelt.<br />

De uitzend<strong>in</strong>gen<br />

(Radio 5)<br />

beg<strong>in</strong>nen om<br />

10.07 uur, de<br />

dienst op<br />

Kerstmorgen<br />

vijf m<strong>in</strong>uten<br />

eerder. Het<br />

boekje met<br />

Foto: Irene Versnel<br />

liturgieën is<br />

te bestellen<br />

door € 2,50 over te maken op rek.<strong>nr</strong>.<br />

606.000 t.n.v. IKON, Hilversum, o.v.v.<br />

‘Liturgie advent + uw volledige adres.<br />

Informatie: ikon.nl/kerkdiensten. •<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


Nieuwe campagne voor groene<br />

stroom helpt ook <strong>in</strong> het Zuiden<br />

| 9<br />

In de komende maanden worden particulieren die <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> f<strong>in</strong>ancieel steunen benaderd<br />

met een aanbied<strong>in</strong>g om over te stappen op groene stroom van Greenchoice.<br />

Wie er gebruik van wil maken, ontvangt een kort<strong>in</strong>g op de energienota. Greenchoice<br />

levert namens deze klanten een f<strong>in</strong>anciële bijdrage aan het FairClimate programma.<br />

De aarde warmt op. Het klimaat verandert en de gevolgen<br />

daarvan worden steeds meer zichtbaar. Er zijn slachtoffers,<br />

vooral <strong>in</strong> ontwikkel<strong>in</strong>gslanden. Klimaatverander<strong>in</strong>g wordt<br />

veroorzaakt door een toename van broeikasgassen <strong>in</strong> de<br />

atmosfeer. Eén van deze gassen is CO2 dat vrijkomt bij de<br />

verbrand<strong>in</strong>g van fossiele brandstoffen, die op grote schaal<br />

worden gebruikt bij onze energievoorzien<strong>in</strong>g en ons vervoer.<br />

Drie V’s<br />

Gelukkig is er ook iets te doen tegen deze schadelijke<br />

uitstoot. FairClimate, het duurzaamheidsprogramma van<br />

ICCO en <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong>, pleit voor de drie V’s: Verm<strong>in</strong>deren,<br />

Veranderen en Vergoeden.<br />

De eerste stap is het verm<strong>in</strong>deren van het verbruik van<br />

fossiele energie, door bijvoorbeeld energiezu<strong>in</strong>ige lampen<br />

aan te schaffen, m<strong>in</strong>der vlees te eten en bewuster na te<br />

denken over de keuze van vervoermiddelen.<br />

Veranderen kan door gebruik te maken van groene energie<br />

uit duurzame bronnen zoals w<strong>in</strong>d en waterkracht. De vraag<br />

of kernenergie ook duurzaam is, is een kwestie waarover de<br />

komende tijd <strong>in</strong> ons land nog de nodige discussie zal worden<br />

gevoerd.<br />

De derde dimensie, vergoeden, is van belang om bij de strijd<br />

tegen klimaatverander<strong>in</strong>g de landen <strong>in</strong> het Zuiden te ontzien.<br />

FairClimate ondersteunt <strong>in</strong> ontwikkel<strong>in</strong>gslanden huishoudens<br />

om over te stappen op duurzame energie. Zo kunnen deze<br />

huishoudens zich wapenen tegen de gevolgen van klimaatverander<strong>in</strong>g.<br />

Zulke projecten leveren zogeheten carbon<br />

credits op, die door het Fair Climate Fund onder andere<br />

worden gebruikt om nieuwe projecten te f<strong>in</strong>ancieren.<br />

Zo krijgen donateurs van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> een steuntje <strong>in</strong> de rug<br />

bij veranderen en vergoeden.•<br />

Duurzaamheid<br />

kerk <strong>in</strong> actie<br />

Kees T<strong>in</strong>ga<br />

projectmanager b<strong>in</strong>nenlands diaconaat<br />

Meer weten?<br />

Meer <strong>in</strong>formatie over FairClimate en het Fair Climate Fund:<br />

www.fairclimate.nl en www.fairclimatefund.nl<br />

• IKON-Kerstnacht: Hoe zal ik u<br />

ontvangen?<br />

Kerst bij de IKON staat dit jaar <strong>in</strong> het<br />

teken van totaaltheater met muziek,<br />

kunst, gesprekken en een kersttoespraak.<br />

Dit alles vanuit de Dom<strong>in</strong>icuskerk<br />

<strong>in</strong> Amsterdam onder het motto:<br />

Hoe zal ik u ontvangen? Deze z<strong>in</strong> met<br />

belofte is te v<strong>in</strong>den <strong>in</strong> het Weihnachtsoratorium<br />

van J.S. Bach en stelt de<br />

vraag hoe wij de ander - vrienden en<br />

familie, maar ook vreemdel<strong>in</strong>gen en<br />

buitenstaanders - welkom heten. Hoe<br />

gaan we om met gastvrijheid en waar<br />

verlangen we ten diepste naar? Kiezen<br />

we voor uitsluit<strong>in</strong>g of voor verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g<br />

met elkaar? Over de geboorte van een<br />

k<strong>in</strong>d en een nieuw beg<strong>in</strong>. Annemiek<br />

Schrijver presenteert deze geëngageer-<br />

de kersthappen<strong>in</strong>g, op zoek naar een<br />

betere wereld met predikers en<br />

profeten, jong en oud, oude en nieuwe<br />

Nederlanders, gelovigen en ongelovigen,<br />

rappers en klassieke zangers. Weg van<br />

de angst kl<strong>in</strong>kt deze Kerstnacht: Vreest<br />

niet! Een k<strong>in</strong>d is u geboren. Vrede op<br />

aarde, <strong>in</strong> de mensen een welbehagen.<br />

IKON televisie, 24 <strong>december</strong>, Nederland<br />

2, 23.15 uur. •<br />

• Lutherpenn<strong>in</strong>g voor dr. J.P.<br />

Boendermaker<br />

Op 31 oktober werd <strong>in</strong> de Rotterdamse<br />

Andreaskerk de derde Lutherpenn<strong>in</strong>g<br />

uitgereikt aan professor dr. J. P.<br />

Boendermaker. De uitreik<strong>in</strong>g vond<br />

plaats na de zogenaamde zeemans-<br />

kerkendienst, belegd met de Deense,<br />

Duitse, F<strong>in</strong>se, Noorse en Zweedse<br />

kerken van Rotterdam. Prof. Boendermaker<br />

(85), emeritus hoogleraar<br />

lutherana en liturgiek aan het Evangelisch-Luthers<br />

Sem<strong>in</strong>arium en de VU <strong>in</strong><br />

Amsterdam, krijgt de penn<strong>in</strong>g voor ‘zijn<br />

vele werkzaamheden op de terre<strong>in</strong>en<br />

van Lutherstudie tot liturgie, en van<br />

kerkorde tot oecumenische dialoog en<br />

dat alles <strong>in</strong> b<strong>in</strong>nen en buitenland’. De<br />

Lutherse kerke<strong>nr</strong>aad van Rotterdam<br />

reikt s<strong>in</strong>ds 2006 bijna jaarlijks haar<br />

Lutherpenn<strong>in</strong>g uit. De eerste penn<strong>in</strong>g<br />

werd uitgereikt aan kunstenaar Ger Van<br />

Iersel en de tweede aan Museum het<br />

Catharijneconvent. •<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


10 |<br />

Kiezen is dienen<br />

Onlangs verscheen een nieuwe vertal<strong>in</strong>g van De servo arbitrio (1525), het boek<br />

waar<strong>in</strong> Luther tegenover Erasmus de vrijheid van de menselijke wil bestreed. De<br />

vorige vertal<strong>in</strong>g – <strong>in</strong> 1973 voor het laatst bewerkt en heruitgegeven – dateerde van<br />

1610. Door de eeuwen heen werd zij vooral <strong>in</strong> de gereformeerde gez<strong>in</strong>dte gelezen.<br />

Het boek bevat dan ook formuler<strong>in</strong>gen die zo uit de pen van Calvijn hadden kunnen<br />

vloeien.<br />

mensen<br />

luther<br />

De nieuwe, toegankelijk geschreven vertal<strong>in</strong>g maakt voor<br />

de huidige generaties de kennismak<strong>in</strong>g met dit essentiële<br />

document van de Reformatie een stuk gemakkelijker. Dat<br />

opent bijzondere perspectieven. Gemeenten zowel van<br />

gereformeerde als van lutherse signatuur v<strong>in</strong>den hier een van<br />

de wortels van hun bijzondere identiteit. Voor midden-orthodoxie<br />

en vrijz<strong>in</strong>nigheid vormt de tekst een geweldige uitdag<strong>in</strong>g.<br />

Het schema<br />

‘moderne autonome<br />

mens versus orthodoxe<br />

heteronomie’<br />

breekt stuk op de<br />

discussie tussen<br />

Erasmus en Luther.<br />

Middeleeuwen en<br />

humanisme vormen<br />

hier één front tegenover<br />

Luthers diepe<br />

verstaan van de Bijbel<br />

en tegenover de door<br />

hem geponeerde<br />

mondigheid van de<br />

gewone gelovige.<br />

Klopt ons beeld van<br />

de moderne, kritische<br />

en tolerante Erasmus<br />

wel? Dat is een vraag<br />

die de lezer van het<br />

boek zeker meeneemt.<br />

Gebruikswaarde<br />

Zowel voor het gesprek tussen de geloofsricht<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de<br />

kerk als voor het kr<strong>in</strong>gwerk rond ‘moderniteit’ is het boek<br />

een aanw<strong>in</strong>st. Dat is het ook voor gemeenten die hun kracht<br />

meer zoeken <strong>in</strong> herbronn<strong>in</strong>g dan <strong>in</strong> nieuwe vormen. Professor<br />

Markus Matthias, Lutherkenner en hoogleraar aan de<br />

Protestantse Theologische Universiteit, schreef een woord<br />

vooraf. Uitvoerige aanteken<strong>in</strong>gen verklaren Luthers literaire<br />

toespel<strong>in</strong>gen en zijn filoso fische en theologische vaktermen. •<br />

Max Staudt<br />

predikant <strong>in</strong> Chaam en een van de vertalers<br />

Bestelgegevens<br />

Max Staudt en Krista Mirjam Dijkerman, Kiezen is dienen.<br />

De servo arbitrio. Luthers antwoord aan Erasmus. Uitg. Kok,<br />

416 pp. geb. ISBN 9789043517942. Prijs € 32,40.<br />

• berichten<br />

• Gron<strong>in</strong>ger liedboek verschenen<br />

E<strong>in</strong>d november is <strong>in</strong> Loppersum een<br />

nieuw Grunniger laidbouk gepresenteerd:<br />

Psaalms & Gezangen. Het gaat<br />

om een kloek boekwerk van meer dan<br />

800 bladzijden met alle 150 psalmen en<br />

356 gezangen. De gezangen komen<br />

merendeels uit het Liedboek voor de<br />

<strong>Kerk</strong>en, maar ook uit de hervormde<br />

bundel van 1938 en uit latere bundels<br />

als Gezangen voor Liturgie, Z<strong>in</strong>gend<br />

Geloven en Tussentijds. In ‘Psaalms &<br />

Gezangen’ zijn ook nieuwe liederen<br />

opgenomen, waarbij speciaal een<br />

melodie is geschreven.<br />

Het <strong>in</strong>itiatief voor de bundel werd <strong>in</strong><br />

1959 genomen door de Gron<strong>in</strong>ger<br />

Culturele Gemeenschap, met het oog<br />

op de toenemende populariteit van<br />

kerkdiensten <strong>in</strong><br />

het Gron<strong>in</strong>gs,<br />

die overal <strong>in</strong> de<br />

prov<strong>in</strong>cie werden<br />

gehouden. Een<br />

werkgroep<br />

begon met het<br />

vertalen en<br />

berijmen van<br />

bekende kerkliederen.<br />

Toen de Bijbel ook <strong>in</strong> het<br />

Gron<strong>in</strong>gs werd vertaald, ontstond het<br />

plan om <strong>in</strong> ieder geval alle 150 psalmen<br />

te vertalen. Bundeltjes uit 1966 en 1981<br />

met Gron<strong>in</strong>ger kerkliederen zijn<br />

<strong>in</strong>middels uitverkocht. Het Grunniger<br />

laidbouk kost € 25,-. Meer <strong>in</strong>formatie:<br />

www.liudger.org •<br />

• Pastorale handreik<strong>in</strong>g<br />

Spreken over God.<br />

In november <strong>2010</strong> besprak de synode<br />

van de Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland<br />

een pastorale handreik<strong>in</strong>g, die <strong>in</strong> kerk<br />

en gemeente richt<strong>in</strong>g moet geven aan<br />

het spreken over God. Het bestaan van<br />

God en de wijze waarop je daarover<br />

spreekt kwam de laatste jaren opnieuw<br />

<strong>in</strong> discussie. God bestaat niet, hij<br />

‘gebeurt’, zo stelde een predikant.<br />

Anderen riepen op om eens te letten op<br />

de godsbeelden die christenen en<br />

moslims uit andere delen van de wereld<br />

meebrengen naar ons land. Wat<br />

betekenen deze ontwikkel<strong>in</strong>gen voor<br />

het gesprek <strong>in</strong> de gemeente en voor het<br />

gesprek met al die mensen die opnieuw<br />

belangstell<strong>in</strong>g krijgen voor religie? In<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


Een gemeentelid komt <strong>in</strong> de<br />

gevangenis…<br />

| 11<br />

Als je als predikant, ouderl<strong>in</strong>g of gemeentelid iemand wilt bezoeken <strong>in</strong> een huis van<br />

bewar<strong>in</strong>g, gevangenis of andere justitiële i<strong>nr</strong>icht<strong>in</strong>g dan kan dat. Een bezoekcontact<br />

vanuit de gemeente is voor een gedet<strong>in</strong>eerde bijzonder waardevol. Hieronder een<br />

paar tips om het bezoek soepel te laten verlopen.<br />

Bezoek door wijkpredikant of ouderl<strong>in</strong>g is mogelijk, maar<br />

komt niet altijd gemakkelijk tot stand. De beste manier om<br />

het verzoek te doen is contact op te nemen met de justitiepredikant<br />

van de i<strong>nr</strong>icht<strong>in</strong>g. De justitiepredikant kan dan een<br />

verzoek tot een bezoek doen bij de directie. De justitiepredikant<br />

moet zich ervan vergewissen dat de betrokkene<br />

ook werkelijk predikant of ouderl<strong>in</strong>g is <strong>in</strong> de Protestantse<br />

<strong>Kerk</strong> of <strong>in</strong> een andere bij het CIO aangesloten kerk. Indien de<br />

justitiepredikant niet bereikbaar is of het bezoekcontact om<br />

een andere reden niet van de grond komt, kan contact<br />

worden opgenomen met de hoofdpredikant J.D.W. Eerbeek:<br />

tel. 06 - 51 36 27 83, e-mail: j.eerbeek@dji.m<strong>in</strong>jus.nl<br />

Schroom niet om contact op te nemen!<br />

Pastoraat<br />

Waar moet je op letten?<br />

Aan een bezoek is verder een aantal voorwaarden<br />

verbonden.<br />

• Geldig legitimatiebewijs meenemen.<br />

• Er mag aan gedet<strong>in</strong>eerden tijdens bezoek niets worden<br />

overgegeven of van hem/haar worden meegenomen naar<br />

buiten.<br />

• De justitiepredikant heeft de beschikk<strong>in</strong>g over bijbels en<br />

andere lectuur. Indien degene die bezocht wordt een<br />

bijbel of gebedenboek wil hebben, kan hij/zij dit via de<br />

justitiepredikant verkrijgen.<br />

• De predikant dient zich te houden aan alle <strong>in</strong>structies van<br />

de directie en medewerkers van de i<strong>nr</strong>icht<strong>in</strong>g.<br />

• De gedet<strong>in</strong>eerde moet zelf <strong>in</strong>stemmen met het bezoek.<br />

Je moet er wat voor overhebben, maar het bezoek wordt<br />

door gedet<strong>in</strong>eerden meestal zeer op prijs gesteld. Het is een<br />

teken dat hij of zij niet vergeten is en dat er een band blijft bij<br />

alles wat is gebeurd. •<br />

ds. J.D.W. Eerbeek<br />

hoofdpredikant Dienst Justitiële I<strong>nr</strong>icht<strong>in</strong>gen<br />

deze handreik<strong>in</strong>g wordt <strong>in</strong>gegaan op<br />

vragen als: Hoe weten we van God?<br />

Hoe spreken we over God? Hoe kunnen<br />

we God ervaren, en wat betekent het<br />

als wij Hem níet ervaren? Ten slotte<br />

wordt aandacht<br />

gegeven aan het<br />

belijdend spreken<br />

over God.<br />

Spreken over<br />

God. Pastorale<br />

handreik<strong>in</strong>g<br />

(48 p.) verschijnt<br />

bij Boekencentrum<br />

en kost<br />

€ 4,90. Verschijnt<br />

januari 2011. •<br />

• Protestantse bronnen<br />

De bundel Protestantse Bronnen over<br />

God verschijnt naar aanleid<strong>in</strong>g van de<br />

synodebesprek<strong>in</strong>g over de pastorale<br />

handreik<strong>in</strong>g ‘Spreken over God’ van de<br />

generale synode van de Protestantse<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland. Vijf protestantse<br />

theologen belichten verschillende<br />

thema’s <strong>in</strong> het gesprek over God:<br />

Godsbeelden <strong>in</strong> het Oude en Nieuwe<br />

Testament, spreken over God <strong>in</strong> de<br />

gereformeerde en de lutherse traditie,<br />

en de ontwikkel<strong>in</strong>g van godsbeelden <strong>in</strong><br />

de moderne theologie tot op vandaag.<br />

Aan dit boek werkten mee: prof. dr. K.<br />

Spronk, prof. dr. R. Roukema, dr. G.H.<br />

Borger-Koetsier, prof. dr. M. Matthias,<br />

dr. R.H. Reel<strong>in</strong>g Brouwer. Een uitstekend<br />

boek om het gesprek <strong>in</strong> de kerk<br />

over God op gang te brengen. Protestantse<br />

bronnen over God (96 p.) is een<br />

uitgave van Boekencentrum en kost<br />

€ 12,90. Verschijnt januari 2011. •<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


12 |<br />

Predikantswissel<strong>in</strong>gen<br />

mensen<br />

Beroepen<br />

te Alblasserdam (hervormd wijk 2, K<strong>in</strong>derdijk), ds. J. Holtslag<br />

te Vollenhove; te Alphen aan den Rijn-Oudshoorn/Ridderkerk,<br />

ds. M.J.T. Burema en ds. H. Kamphuis te Den Haag-Loosdu<strong>in</strong>en;<br />

te Den Bommel, ds. H. Lieft<strong>in</strong>g te Delft; te Driesum (hervormd),<br />

proponent B.L.P. Tramper te Harskamp; te Goes (De<br />

Levensbron), ds. W.J. Dekker te Delft; te Laren-Eemnes, ds.<br />

J.G. de Bruijn te Apeldoorn; te Rijssen (hervormd wijk 5),<br />

ds. J.B. ten Hove te Katwijk aan Zee; te Rotterdam-Centrum<br />

(als missionair predikant verbonden aan De Samaritaan),<br />

proponent N. de Jong te Rotterdam; te Siddeburen (gereformeerd),<br />

ds. G.J. Weessies te R<strong>in</strong>sumageest; te Sirjansland<br />

(hervormd), proponent B.L.P. Tramper te Harskamp; te<br />

Sommelsdijk (hervormd), ds. J.A.C. Olie te Zuilichem, die<br />

bedankte voor Rouveen; te Veenendaal (hervormd wijk 1),<br />

ds. A. de Lange te Oldebroek; te Wilnis (hervormd), ds. K.E.<br />

Schonewille te ’s-Gravenmoer.<br />

Aangenomen<br />

naar Amsterdam (studentenpredikant), ds. R.Q. Kouwijzer te<br />

Amsterdam; naar Amsterdam (functionaris Verenig<strong>in</strong>g voor<br />

Vrijz<strong>in</strong>nige Protestanten <strong>in</strong> Noord-Holland), ds. A.H. Frölich<br />

te Stedum en Ten Post; naar Apeldoorn (Eben-Haëzerkerk),<br />

ds. B. Jongeneel te Dussen-Hank, die bedankte voor<br />

Ridderkerk; naar Barneveld (hervormd wijk 3), ds. M.P.D.<br />

Barth te Schalkwijk en ‘t Goy/Werkhoven; naar Bergen,<br />

ds. E. Wijnsma te Edam-Volendam; naar Bunschoten-<br />

Spakenburg (gereformeerd), ds. T. Noort te Genemuiden;<br />

naar Burgh-Haamstede, ds. W.C. de Heer te Water<strong>in</strong>gen-<br />

Kw<strong>in</strong>tsheul; naar Eck en Wiel (S<strong>in</strong>t Anna-kerk), ds. A.L.<br />

Rijken-Hoevens te Lunteren (deelgemeente); naar Fijnaart c.a.<br />

(gereformeerd), ds. J.H. van der Sterre te Dordrecht-Stadspolders;<br />

naar Heerewaarden (hervormd), ds. G.H. Kerssen te<br />

Spijkenisse; naar Hillegom, ds. W.J. Zaagsma te IJmuiden;<br />

naar Leerdam (hervormd), ds. A. Schroten te Gouderak, die<br />

bedankte voor Den Haag (Bethlehemkerk); naar Leiden (door<br />

de synode, als studentenpastor), proponent R. van Waarde te<br />

Woerden; naar Molenaarsgraaf-Brandwijk (gereformeerd),<br />

proponent H.C.L. Boot te Tiel; naar Nieuw Bu<strong>in</strong>en, Bu<strong>in</strong>erveen<br />

en Drouwenermond , ds. T. L. van der Weide te<br />

Berkenwoude/Den Achterhoek; naar Rotterdam-Centrum (als<br />

missionair predikant Opstand<strong>in</strong>gskerk), proponent N. de<br />

Jong te Rotterdam; naar Sliedrecht (hervormd wijk 3), ds. M.<br />

Klaassen te Hedel, die bedankte voor Boven-Hard<strong>in</strong>xveld;<br />

naar Twijzelerheide (hervormd), proponent T.L.J. Bos te<br />

Utrecht, die bedankte voor Willige Langerak en voor<br />

Woubrugge; naar Veen (hervormd), ds. J. Brouwer te Epe;<br />

naar Zoelen (deeltijd), proponent D. Sch<strong>in</strong>kelshoek te<br />

Utrecht; het beroep door de synode, als predikant <strong>in</strong><br />

algemene dienst voor JOP, proponent T.F. Mout te Baarn;<br />

het beroep door de synode, als secretaris van de Europese<br />

Evangelische Alliantie te Driebergen, ds. N.M. Tramper te<br />

Vlaard<strong>in</strong>gen; het beroep door de synode, als studentenpastor,<br />

proponent R. van Waarde te Woerden.<br />

Bedankt<br />

voor Barneveld, ds. A.L. van Zwet te Woudenberg; voor<br />

Genemuiden, ds. G.H. Koppelman te Wapenveld; voor<br />

Hendrik-Ido-Ambacht (wijkgemeente Elim), ds. J.W. Scheurwater<br />

te Oud-Vossemeer; voor Kamerik en voor Werkendam,<br />

ds. M. Klaassen te Hedel; voor Putten, ds. J.A.C. Olie te<br />

Zuilichem; voor Ridderkerk, ds. B. Jongeneel te Dussen-<br />

Hank; voor Wierden, ds. P. Veerman te Lopikerkapel; voor<br />

Yerseke, ds. L.W. den Boer te S<strong>in</strong>t Philipsland.<br />

Beroepbaar<br />

ds. D.T. Nel, Waterlooweg 20, Wynberg 7800, Kaapstad,<br />

Zuid-Afrika, tel. +27 21 7977115, mobiel: +27 82 7732364<br />

of 06-25 49 85 34 (Nederland), e-mail: dtnel@iafrica.com;<br />

Proponent E.E. Barendregt-van Rietschoten, Laan van<br />

Nederhoven 5, 3334 BL Zwijndrecht, tel. (078) 619 68 18,<br />

e-mail g.barendregt1@chello.nl;<br />

Proponent T.M. van de Griend, Balistraat 96, 2585 XX<br />

’s-Gravenhage, tel. 06 - 23 27 75 56, e-mail: vandeg@gmail.com;<br />

proponent G. Heijnen-Zemmel<strong>in</strong>k, Zuiderlaan 6, 7122 AC<br />

Aalten, tel. (0543) 47 55 25, e-mail: gzemmel<strong>in</strong>k@skystorm.nl;<br />

proponent S.H. Muller, Spr<strong>in</strong>gerstraat 54, 3822 TC Amersfoort,<br />

tel. (033) 752 26 06, e-mail sjoerd.muller@kro.nl;<br />

proponent R. van Putten, Pr<strong>in</strong>s Johan Frisolaan 15,<br />

8084 AC ’t Harde, tel. (0525) 65 23 25, e-mail:<br />

ruilof.van.putten@onl<strong>in</strong>e.nl;<br />

Proponent C.Y.H. Spl<strong>in</strong>ters, Van Eys<strong>in</strong>galaan 148,<br />

3527 VP Utrecht, tel. 06-12 89 88 63, e-mail:<br />

cornespl<strong>in</strong>ters@hotmail.com;<br />

proponent D.J.J. Thijs, Frederik Hendriklaan 8, 2582 BB<br />

Den Haag, tel. (070) 351 26 05, e-mail: djjthijs@casema.nl;<br />

proponent B.L.P. Tramper te Harskamp.<br />

Overleden<br />

17 oktober A.A. de Fluiter (geb. 25 april 1961 <strong>in</strong> Baarn;<br />

5 november G. Bakker (geb. 28 <strong>december</strong> 1934).<br />

Wilt u berichten over predikantswissel<strong>in</strong>gen en beroepbaarstell<strong>in</strong>gen<br />

doorgeven aan het Synodesecretariaat?<br />

Postbus 8399, 3503 RJ Utrecht, e-mail: jaarboek@pkn.nl<br />

Daarnaast kunnen deze berichten doorgegeven worden<br />

aan Persbureau Scheps, Postbus 103,<br />

3770 AC Barneveld, e-mail: <strong>in</strong>fo@persbureauscheps.nl<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


<strong>Kerk</strong>balans <strong>in</strong> zicht!<br />

| 13<br />

Aan het e<strong>in</strong>de van het jaar zijn kerke<strong>nr</strong>aden, colleges van kerkrentmeesters of<br />

daarvoor <strong>in</strong>gestelde werkgroepen druk met de voorbereid<strong>in</strong>g van de komende <strong>Actie</strong><br />

<strong>Kerk</strong>balans. De draaiboeken zijn allang uit de kast gehaald en de bestell<strong>in</strong>gen voor<br />

folder- en ander materiaal zijn geplaatst. Centraal <strong>in</strong> de <strong>Actie</strong> van januari 2011 staat<br />

de kerk als plaats van evangelieverkondig<strong>in</strong>g.<br />

De afgelopen jaren is veel aandacht<br />

gevraagd voor <strong>Kerk</strong>balans Nieuwe Stijl:<br />

een pakket van maatregelen waarmee<br />

de actie beter georganiseerd kan<br />

worden. Daarbij is ook belangrijk dat de<br />

opbrengst kan worden verbeterd. Of dat<br />

ook zo is, kunnen we aflezen uit de<br />

met<strong>in</strong>gen die de Raad voor de Plaatselijke<br />

Geldwerv<strong>in</strong>g (RPG) jaarlijks verricht.<br />

Uit die met<strong>in</strong>gen blijken twee belangrijke<br />

d<strong>in</strong>gen: een groot deel van de<br />

gemeenten doet (nog) niet mee aan<br />

<strong>Kerk</strong>balans Nieuwe Stijl en een groter<br />

deel van de gemeenten doet wel mee<br />

aan <strong>Kerk</strong>balans Nieuwe Stijl. Die laatste<br />

hebben een beter f<strong>in</strong>ancieel resultaat.<br />

De meeropbrengsten <strong>in</strong> deze gemeenten<br />

liggen tussen de 5 en 15 procent. Het is<br />

dus zeker de moeite waard om nog<br />

eens na te gaan of <strong>in</strong> uw gemeente wel<br />

de juiste middelen worden <strong>in</strong>gezet bij<br />

de actie <strong>Kerk</strong>balans.<br />

Om daarbij behulpzaam te zijn staan de<br />

kerkbalansadviseurs nog steeds klaar<br />

om de gemeenten van advies te dienen.<br />

Dat kost een beetje, maar de opbrengst<br />

is veel groter. Meer <strong>in</strong>formatie over de<br />

resultaten van de <strong>Actie</strong> <strong>Kerk</strong>balans<br />

<strong>2010</strong> en hoe de kerkbalansadviseurs<br />

benaderd kunnen worden is te v<strong>in</strong>den<br />

op www.kerkrentmeester.nl.<br />

Geldwerv<strong>in</strong>g<br />

Niet voor niets<br />

Voor het eerst s<strong>in</strong>ds jaren stagneert de<br />

totale opbrengst van <strong>Kerk</strong>balans. Dat<br />

kan ook bijna niet anders met het<br />

dalende ledental. Ook blijkt al jaren dat<br />

m<strong>in</strong>der mensen meer geven. Op zich is<br />

dat natuurlijk geweldig. Aan de andere<br />

kant schuilt daar een gevaar <strong>in</strong>. Je<br />

wordt daar wel erg kwetsbaar door.<br />

Daarom moet er toch meer geïnvesteerd<br />

worden <strong>in</strong> verbred<strong>in</strong>g. Verbred<strong>in</strong>g<br />

betekent dat u probeert ook de mensen<br />

die niet zo vaak of bijna nooit <strong>in</strong> de kerk<br />

komen te overtuigen van wat de kerk <strong>in</strong><br />

het dagelijks leven betekent: de<br />

vreugde van het geloof en de warmte<br />

van het samen kerk-zijn. Laat ook hen<br />

delen <strong>in</strong> die betekenis en laat hen <strong>in</strong>zien<br />

dat de kerk er niet voor niets is. In beide<br />

betekenissen daarvan.<br />

<strong>Kerk</strong>balans Nieuwe Stijl loopt nu een<br />

aantal jaren met goede resultaten. Maar<br />

er zal voortdurend nagedacht moeten<br />

worden over de verdere toekomst. De<br />

Raad voor de Plaatselijke Geldwerv<strong>in</strong>g<br />

heeft vorig jaar besloten om daar een<br />

beg<strong>in</strong> mee te maken. Hoe dat eruit gaat<br />

zien is nog niet bekend, wel is bekend<br />

dat het nodig blijft te zoeken naar<br />

verbeter<strong>in</strong>g en vernieuw<strong>in</strong>g.<br />

Plaats van evangelieverkondig<strong>in</strong>g<br />

Ook <strong>in</strong> 2011 is het thema van <strong>Kerk</strong>balans:<br />

‘Een kerk is van blijvende waarde’.<br />

Wel kozen we een nieuw accent. In<br />

2009 g<strong>in</strong>g het over de waarde van de<br />

kerk bij de viermomenten: doop,<br />

huwelijk, overlijden. In <strong>2010</strong> g<strong>in</strong>g het<br />

over de waarde van de kerk als gemeenschap,<br />

de steun die je krijgt van<br />

en geeft aan je gemeenteleden. In 2011<br />

zal het gaan om de waarde van de kerk<br />

als plaats van evangelieverkondig<strong>in</strong>g,<br />

bron van z<strong>in</strong>gev<strong>in</strong>g en spiritualiteit.<br />

Deze kernwaarde is van nu en altijd.<br />

Het moet niet moeilijk zijn om achter<br />

deze waarde veel gemeenteleden te<br />

mobiliseren om hun steentje bij te<br />

dragen aan de <strong>Actie</strong> <strong>Kerk</strong>balans 2011.<br />

Want met een geslaagde actie kan de<br />

kerk haar blijvende waarde blijven<br />

behouden. Ik wens allen die er druk<br />

mee zijn veel plezier ermee en succes! •<br />

Matthijs van<br />

Seventer<br />

secretaris van de<br />

Raad voor de<br />

Plaatselijke<br />

Geldwerv<strong>in</strong>g, die<br />

jaarlijks de <strong>Actie</strong><br />

<strong>Kerk</strong>balans<br />

organiseert en met<br />

materiaal ondersteunt.<br />

Zie<br />

www.kerkbalans.nl.<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


14 |<br />

In reactie op kritiek<br />

‘Zend<strong>in</strong>g is verbonden met<br />

kerken wereldwijd’<br />

In september verscheen het boek Als uw leerl<strong>in</strong>gen tussen de volken. Hier<strong>in</strong> wordt<br />

kritiek geuit op het zend<strong>in</strong>gsbeleid van de Protestantse <strong>Kerk</strong>. Rommie Nauta, hoofd<br />

van het programma Zend<strong>in</strong>g van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong>, en Arjan Plaisier, synodescriba,<br />

leggen uit hoe het beleid eruitziet en hoe het zit met de samenwerk<strong>in</strong>g met ontwikkel<strong>in</strong>gsorganisatie<br />

ICCO.<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong><br />

mensen<br />

‘Aan zend<strong>in</strong>g kleeft het beeld van<br />

ee<strong>nr</strong>icht<strong>in</strong>gsverkeer’, zegt Rommie<br />

Nauta. ‘Dat zit al <strong>in</strong> het woord zelf. Als je<br />

aan mensen <strong>in</strong> de kerk vraagt wat ze<br />

onder zend<strong>in</strong>g verstaan, dan denken ze<br />

vaak aan vroeger, aan mensen die op<br />

stap g<strong>in</strong>gen om anderen te vertellen wat<br />

ze moesten geloven. Dat beeld moet<br />

eigenlijk al genuanceerd worden.’ Arjan<br />

Plaisier beaamt dat: ‘Het beeld van een<br />

zendel<strong>in</strong>g die uitgezonden werd en <strong>in</strong> de<br />

rimboe g<strong>in</strong>g evangeliseren is eigenlijk<br />

nooit reëel geweest.<br />

De zendel<strong>in</strong>g had al gauw een groep<br />

oorspronkelijke bewoners om zich heen<br />

met wie hij samenwerkte. Tegenwoordig<br />

hebben we het over wederzijdse<br />

assistentie van kerken en dat is geen<br />

loze kreet. <strong>Kerk</strong>en hebben een relatie<br />

met elkaar, <strong>in</strong> dat kader doe je gezamenlijk<br />

aan zend<strong>in</strong>gswerk en <strong>in</strong> dat kader<br />

stel je geld beschikbaar.’<br />

Rentmeesterschap<br />

‘Er is een geldstroom van hier naar daar.<br />

Dat is terecht’, zegt Rommie, ‘Want wij<br />

Bij zend<strong>in</strong>g horen wederzijdse ontmoet<strong>in</strong>gen.<br />

De Keniaanse bisschop John Sayia<br />

James van de African Div<strong>in</strong>e Church (ADC)<br />

sprak vorig jaar <strong>in</strong> Haarlem.<br />

hebben het hier relatief goed. Er zijn<br />

daar kerken met heel we<strong>in</strong>ig middelen.<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> ondersteunt partners bij<br />

hun missionaire en diaconale werk,<br />

maar het is niet zo dat wij zeggen wat ze<br />

moeten doen. Wij vragen aan de kerken<br />

wat ze willen en vervolgens kijken we of<br />

we daarop aan kunnen sluiten. Daarna<br />

spreken we met elkaar af hoe het geld<br />

besteed wordt. Dat is onderdeel van het<br />

partnerschap.’ Arjan: ‘Het is niet zo dat<br />

we zeggen: hier heb je een bak met geld<br />

en je moet je vormen naar onze normen.<br />

Dat kan makkelijk <strong>in</strong>sluipen, maar dat<br />

gaat tegen onze beleidsvoornemens <strong>in</strong>.<br />

Als er geld voor een bepaald doel<br />

gegeven is, zul je duidelijk moeten<br />

maken dat het geld daar ook aan<br />

besteed is. Dat is verantwoordelijk<br />

rentmeesterschap van gelden die je zijn<br />

toevertrouwd. Het is goed dat er heldere<br />

afspraken zijn over de bested<strong>in</strong>g ervan.<br />

Dat is ook <strong>in</strong> het belang van de relatie<br />

die je met elkaar hebt. Natuurlijk kunnen<br />

er heel gemakkelijk scheve verhoud<strong>in</strong>gen<br />

ontstaan als de een geld geeft en de<br />

ander geld ontvangt. Dat ligt gevoelig en<br />

die gevoeligheid kan je niet wegnemen.<br />

Maar we proberen ze wel steeds<br />

opnieuw bespreekbaar te maken.’<br />

Rechtstreekse contacten tussen<br />

gemeenten<br />

‘De Protestantse <strong>Kerk</strong> onderhoudt<br />

relaties met partnerkerken op het niveau<br />

van het moderamen en de synode’, legt<br />

Rommie uit. ‘Maar er zijn ook veel<br />

relaties vanuit plaatselijke gemeenten.<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> wil zoveel mogelijk mensen<br />

uit de kerken bij het werk van onze<br />

partners betrekken, bijvoorbeeld via het<br />

programma <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> Interactief of<br />

via het jongerenprogramma Togetthere.<br />

Een delegatie van de classis Katwijk is<br />

bijvoorbeeld op bezoek geweest <strong>in</strong><br />

Nigeria en onlangs kwam een delegatie<br />

uit Nigeria naar Katwijk. De classis<br />

neemt zelf verantwoordelijkheid voor<br />

deze uitwissel<strong>in</strong>g. De rol van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong><br />

<strong>Actie</strong> is ondersteunend. Er gebeurt dus<br />

veel meer op het gebied van zend<strong>in</strong>g<br />

dan wat <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> doet. We zijn een<br />

brede Protestantse <strong>Kerk</strong> en wij hebben<br />

vanuit Utrecht gelukkig niet het allee<strong>nr</strong>echt<br />

op relaties met andere kerken.’<br />

Zend<strong>in</strong>g is opdracht<br />

Arjan Plaisier: ‘Ik v<strong>in</strong>d dat we kritiek van<br />

zowel oud-zend<strong>in</strong>gsarbeiders als van<br />

kerken waar we een relatie mee hebben<br />

serieus moeten nemen. We moeten ons<br />

afvragen of we niet heel makkelijk een<br />

verzakelijkte relatie krijgen, terwijl het<br />

van belang is dat we ook een geestelijke<br />

relatie hebben. Het kan makkelijk gebeuren<br />

dat je <strong>in</strong> het kader van efficiënt<br />

werken te veel bezig bent met projecten<br />

opzetten en beheren. Je moet je<br />

constant realiseren dat je te maken hebt<br />

met een relatie van kerk tot kerk. En je<br />

moet je afvragen of dat voldoende tot<br />

zijn recht blijft komen <strong>in</strong> de uitwissel<strong>in</strong>g<br />

die we met elkaar hebben. We <strong>in</strong>vesteren<br />

ook <strong>in</strong> wederzijdse ontmoet<strong>in</strong>gen.<br />

We spreken bijvoorbeeld met delegaties<br />

kerkleiders over de ontmoet<strong>in</strong>g met<br />

moslims. Dat is iets waar wij nu mee te<br />

maken hebben en dan is het heel z<strong>in</strong>vol<br />

dat je daar<strong>in</strong> uitwissel<strong>in</strong>g hebt. De<br />

zend<strong>in</strong>g is een opdracht van de kerk.<br />

Het is niet iets wat we uitbesteed<br />

hebben aan een bureau dat dat verder<br />

afhandelt. Het moet, door goed het<br />

grondvlak te betrekken en door goed<br />

terug te koppelen, een uitwissel<strong>in</strong>g<br />

blijven tussen kerken.’<br />

‘Kritiek op managers trek ik me aan’,<br />

zegt Rommie Nauta. ‘Ik ben er zelf ook<br />

een. Tips hoe het beter kan zijn dan ook<br />

welkom. Ik v<strong>in</strong>d wel dat we eerlijk<br />

moeten omgaan met onze partners.<br />

Wij v<strong>in</strong>den het belangrijk dat de kerk<br />

een gastvrije gemeenschap is die naar<br />

buiten treedt en samenwerk<strong>in</strong>g zoekt<br />

met anderen als het gaat om vrede en<br />

gerechtigheid. Dat leggen we op tafel <strong>in</strong><br />

gesprek met onze partners. We willen<br />

ook graag met meerdere partners<br />

tegelijk samenwerken aan gemeen-<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


| 15<br />

Arjan Plaisier: ‘Kritiek oud-zend<strong>in</strong>gsarbeiders<br />

serieus nemen.’<br />

schappelijke thema’s. Een goed voorbeeld<br />

is het Indonesië-partnerschap<br />

waaraan 33 kerken meedoen. Door een<br />

enquête is vastgesteld wat de belangrijkste<br />

zorgen zijn waaraan de kerken <strong>in</strong><br />

Indonesië willen werken en waar zij ons<br />

bij uitnodigen. Dat is echt ‘gaven delen<br />

wereldwijd’. Niet de een is gever en de<br />

ander ontvanger, maar we zoeken samen<br />

naar een kerkelijk getuigenis. Die manier<br />

van werken past meer <strong>in</strong> deze tijd.’<br />

Samenwerk<strong>in</strong>g met ICCO<br />

Er is veel kritiek geweest op de samenwerk<strong>in</strong>g<br />

met ICCO. De Protestantse <strong>Kerk</strong><br />

zou haar vrijheid op het gebied van<br />

buitenlandwerk door de samen werk<strong>in</strong>g<br />

uit handen hebben gegeven, omdat<br />

ICCO met overheidsgeld werkt. Hoe zit<br />

het nu precies met de geldstromen en<br />

de verantwoordelijkheden? Rommie:<br />

‘De overheid geeft geld aan ICCO en<br />

stelt bepaalde eisen aan de manier<br />

waarop het besteed wordt. <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong><br />

ontvangt vanuit de kerken geld en de<br />

synode stelt voor de bested<strong>in</strong>g daarvan<br />

het beleid vast. Dat betekent dat de<br />

Protestantse <strong>Kerk</strong> de verantwoordelijkheid<br />

houdt over het werk van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong><br />

<strong>Actie</strong>. Ik rapporteer over het zend<strong>in</strong>gswerk<br />

dan ook aan de dienstenorganisatie<br />

van de Protestantse <strong>Kerk</strong>. En zo<br />

rapporteren collega’s over<br />

Werelddiaconaat of<br />

K<strong>in</strong>deren <strong>in</strong> de Knel.’<br />

‘Ik ben blij met de<br />

samenwerk<strong>in</strong>g met<br />

ICCO omdat het<br />

werk van onze<br />

partners elkaar op<br />

veel plekken raakt.<br />

Dat geldt vooral<br />

waar het gaat om<br />

het bestrijden van<br />

armoede en het<br />

bevorderen van<br />

Er gebeurt <strong>in</strong><br />

gemeenten op het ge -<br />

bied van zend<strong>in</strong>g en uitwissel<strong>in</strong>g<br />

veel, maar dat wordt<br />

niet allemaal landelijk<br />

gecoörd<strong>in</strong>eerd.<br />

Rommie Nauta: ‘Ik ben blij met de samenwerk<strong>in</strong>g<br />

met ICCO omdat het werk van<br />

onze partners elkaar op veel plekken raakt.’<br />

gerechtigheid. Soms wordt vergeten dat<br />

ICCO is opgericht door de kerken met<br />

het oog op het verkrijgen van overheidsgelden<br />

voor het werk van onze partners.<br />

Door de samenwerk<strong>in</strong>g met <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong><br />

<strong>Actie</strong> heeft ICCO ook gekozen voor een<br />

duidelijker protestants christelijk profiel<br />

dan <strong>in</strong> het verleden. Er is zeker kritiek<br />

mogelijk op de manier waarop de<br />

Nederlandse overheid met<br />

ontwikkel<strong>in</strong>gssamen werk<strong>in</strong>g omgaat.<br />

De regelzucht lijkt steeds groter te<br />

worden. Dat neemt niet weg dat je<br />

samen meer kunt bereiken dan door<br />

losse <strong>in</strong>itiatieven. De vorm<strong>in</strong>g van de<br />

Protestantse <strong>Kerk</strong> is een mooi getuigenis<br />

van een beweg<strong>in</strong>g naar meer eenheid. In<br />

die beweg<strong>in</strong>g past het ook om op het<br />

gebied van zend<strong>in</strong>g en werelddiaconaat<br />

met anderen samen te werken.’<br />

Arjan Plaisier: ‘We moeten oppassen dat<br />

we van ICCO geen vijfde colonne maken.<br />

ICCO doet fantastisch werk. Dat ICCO<br />

geld b<strong>in</strong>nenkrijgt via de overheid wil niet<br />

zeggen dat dat besmet geld is. Op<br />

bepaalde terre<strong>in</strong>en werken we wel samen<br />

en op bepaalde terre<strong>in</strong>en niet. ICCO kan<br />

niet aan zend<strong>in</strong>g doen, want daar krijgt ze<br />

geen geld voor van de overheid. Dus er is<br />

heel duidelijk gezegd: het zend<strong>in</strong>gswerk<br />

wordt buiten de samenwerk<strong>in</strong>g<br />

gehouden. Dus alleen op het<br />

gebied van werelddiaconaat<br />

en ontwikkel<strong>in</strong>gshulp<br />

hebben we een<br />

gezamenlijk commitment.<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong><br />

heeft een beleidsplan<br />

waar de<br />

synode zich over<br />

uitspreekt. Dat we<br />

dat uitvoeren <strong>in</strong><br />

samenwerk<strong>in</strong>g met<br />

ICCO laat onverlet dat<br />

het ons eigen beleid is.<br />

Natuurlijk heeft ICCO wel <strong>in</strong>vloed, maar<br />

we hebben zelf ook onze geschiedenis<br />

met landen en kerken en het is niet zo dat<br />

we die dan maar opgeven. B<strong>in</strong>nen de<br />

samenwerk<strong>in</strong>g is er zowel voor ICCO als<br />

voor <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> voldoende ruimte. Het<br />

is zelfs zo dat het werk van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong><br />

een enorme schaalvergrot<strong>in</strong>g heeft<br />

gekregen doordat ICCO aangeschoven is.’<br />

Rommie Nauta: ‘Ik denk dat samenwerk<strong>in</strong>g,<br />

zowel <strong>in</strong> Nederland als met zusterkerken<br />

wereldwijd, de toekomst is. De<br />

kerk van Ghana bijvoorbeeld, heeft een<br />

groot gezondheidsprogramma. Dat wordt<br />

voor een deel gef<strong>in</strong>ancierd door de<br />

Nederlandse overheid. Vanuit de<br />

afdel<strong>in</strong>g zend<strong>in</strong>g wordt ook het<br />

toerust<strong>in</strong>gswerk gesteund met geld en<br />

menskracht. Zo kunnen we complementair<br />

aan elkaar zijn.’<br />

Ramen en deuren opengooien<br />

‘Er zijn terechte vragen gesteld’, zegt<br />

Arjan Plaisier. ‘Als moderamen zijn we<br />

niet ongevoelig voor de kritiek die <strong>in</strong> het<br />

boek gegeven wordt. Het is ook<br />

aanleid<strong>in</strong>g tot reflectie geweest. We<br />

hebben het voornemen om <strong>in</strong>tern verder<br />

te spreken over bijvoorbeeld een<br />

missionair tra<strong>in</strong><strong>in</strong>gscentrum. Maar we<br />

moeten ook reken<strong>in</strong>g houden met<br />

krimpende middelen. We ontkomen ook<br />

op dat gebied niet aan verantwoordelijk<br />

rentmeesterschap.’ Rommie Nauta: ‘Om<br />

als kerk relevant te zijn <strong>in</strong> de eigen<br />

samenlev<strong>in</strong>g moet je ramen en deuren<br />

opengooien. Vanuit onze verbondenheid<br />

met kerken wereldwijd kunnen we laten<br />

zien dat de wereld groter is dan Nederland,<br />

dat er delen van de wereld zijn<br />

waar het geloof groeit en bloeit, maar<br />

dat er ook plekken zijn waar armoede is.<br />

De Protestantse <strong>Kerk</strong> heeft een rijke<br />

traditie <strong>in</strong> verbondenheid met kerken<br />

overzee. <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> zet die traditie <strong>in</strong><br />

een eigentijdse jas voort.’ •<br />

Ellen van der Kemp<br />

freelance redacteur<br />

Wat verstaan we onder<br />

zend<strong>in</strong>g?<br />

Onder zend<strong>in</strong>g verstaan we <strong>in</strong> dit artikel<br />

het zend<strong>in</strong>gswerk dat <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong><br />

uitvoert mede namens de Protestantse<br />

<strong>Kerk</strong>. Het zend<strong>in</strong>gsprogramma<br />

van <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong> werkt met ruim 200<br />

partners <strong>in</strong> 45 landen. <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> <strong>Actie</strong><br />

ondersteunt de partners bij het uitvoeren<br />

van hun missionaire opdracht <strong>in</strong><br />

de eigen samenlev<strong>in</strong>g: het uitdragen<br />

van het Evangelie, het opbouwen van<br />

levende geloofsgemeenschappen en<br />

het bouwen van bruggen tussen mensen<br />

met verschillende achtergronden.<br />

Kijk voor meer <strong>in</strong>formatie op<br />

www.kerk<strong>in</strong>actie.nl/zend<strong>in</strong>g.<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


16 |<br />

Missionaire<br />

mogelijkheden<br />

Met ideeën en materialen stimuleert het Missionair Team<br />

van de Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong>itiatieven van plaatselijke<br />

gemeenten (zie www.pkn.nl/missionair ). <strong>Kerk</strong>e<strong>nr</strong>aden,<br />

commissies en anderen gaan bewust op zoek naar de<br />

missionaire mogelijkheden <strong>in</strong> hun gemeente. <strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong><br />

laat er voorbeelden van zien. Deze maand: activiteiten met<br />

k<strong>in</strong>deren <strong>in</strong> Berlicum en Putten.<br />

‘<strong>Kerk</strong>-op-schoot’ <strong>in</strong> Berlicum<br />

Veel jonge ouders worden opgeslokt<br />

door een drukke baan en de zorg voor<br />

de k<strong>in</strong>deren. Het kerkbezoek en andere<br />

kerkelijke activiteiten schieten er dan<br />

nogal eens bij <strong>in</strong>. Speciaal voor deze<br />

doelgroep worden <strong>in</strong> het kerkgebouw<br />

van de gemeente Berlicum-Rosmalen<br />

s<strong>in</strong>ds vorig jaar zogeheten ‘<strong>Kerk</strong>op-schoot’-diensten<br />

gehouden.<br />

Ds. Piet Vliegenthart leidt deze diensten<br />

met veel enthousiasme. ‘Jonge ouders<br />

zie ik we<strong>in</strong>ig <strong>in</strong> gewone diensten. Met<br />

de ‘<strong>Kerk</strong>-op-schoot’-diensten willen we<br />

laten zien dat we als kerk tegemoet<br />

willen komen aan de gez<strong>in</strong>ssituatie van<br />

jonge ouders’, vertelt Vliegenthart. De<br />

diensten v<strong>in</strong>den afwisselend plaats op<br />

zaterdagmiddag en voorafgaand aan<br />

een zondagse doopdienst. Ongeveer<br />

20 à 25 k<strong>in</strong>deren <strong>in</strong> de leeftijd van twee<br />

tot zes jaar verzamelen zich <strong>in</strong> de<br />

speciale diensten rondom het liturgisch<br />

centrum. Omdat jonge k<strong>in</strong>deren van<br />

herhal<strong>in</strong>g houden, komt iedere dienst<br />

een aantal vaste liedjes terug. Net als <strong>in</strong><br />

K<strong>in</strong>deren hangen aan de lippen van dom<strong>in</strong>ee Piet Vliegenthart.<br />

Foto: Anto<strong>in</strong>e de Groot<br />

De Hervormde Gemeente Putten heeft<br />

s<strong>in</strong>ds tweeënhalf jaar een wijkgebouw<br />

<strong>in</strong> de nieuwbouwwijk Husselerveld. Na<br />

de open<strong>in</strong>g werd al gauw De Liedjestre<strong>in</strong><br />

geïntroduceerd als nieuwe actieen<br />

normale kerkdienst hebben ook het<br />

gebed, een verhaal en de zegen een<br />

vaste plek. Het verhaal wordt ondersteund<br />

met beeldprojecties uit de<br />

Kijkbijbel. Een ‘<strong>Kerk</strong>-op-schoot’-dienst<br />

neemt tw<strong>in</strong>tig m<strong>in</strong>uten <strong>in</strong> beslag.<br />

Het voorstel voor de diensten ontstond<br />

<strong>in</strong> een enthousiaste kr<strong>in</strong>g van jonge<br />

ouders waar gesproken werd over<br />

vragen rond de geloofsopvoed<strong>in</strong>g. Zij<br />

kwamen op dit idee door toedoen van<br />

omliggende rooms-katholieke kerken<br />

waar zogeheten ‘peuterdiensten’ een<br />

bekend verschijnsel zijn. •<br />

Liedjestre<strong>in</strong> <strong>in</strong> Putten<br />

Foto: Petra Kiks<br />

viteit. Eenmaal <strong>in</strong> de twee weken zijn<br />

k<strong>in</strong>deren van drie tot vijf jaar welkom<br />

om liedjes te z<strong>in</strong>gen, te luisteren naar<br />

een bijbelverhaal en te spelen.<br />

Jongerenwerker Petra Kiks was een<br />

van de <strong>in</strong>itiatiefnemers. Het programma<br />

van De Liedjestre<strong>in</strong> is overgenomen<br />

van de Immanuëlkerk uit Driebergen.<br />

Aanvankelijk was het doel om met<br />

deze activiteit k<strong>in</strong>deren met buitenkerkelijke<br />

met hun ouders <strong>in</strong> de kerk<br />

te krijgen. Praktijk is dat veel kleuters<br />

uit de eigen gelederen De Liedjestre<strong>in</strong><br />

bezoeken. Maar regelmatig nemen zij<br />

buurtgenootjes mee die m<strong>in</strong>der met het<br />

christelijk geloof en de kerk <strong>in</strong> aa<strong>nr</strong>ak<strong>in</strong>g<br />

komen. ‘Vooral voor de ouders<br />

van deze k<strong>in</strong>deren is De Liedjestre<strong>in</strong><br />

heel laagdrempelig. Een bezoek aan<br />

een kerkdienst is voor hen vaak tw<strong>in</strong>tig<br />

stappen verder’, aldus Kiks. Zij is ook<br />

blij met de kle<strong>in</strong>e bezoekers die de kerk<br />

vooral associëren met een plek waar je<br />

anderhalf uur stil moet zitten.<br />

Kiks: ‘Of het nou om k<strong>in</strong>deren van kerkleden<br />

gaat of niet, missionair aan deze<br />

activiteit is dat je als kerk hebt nagedacht<br />

om op het niveau te komen van<br />

jonge k<strong>in</strong>deren en ze het verhaal van de<br />

Here Jezus te vertellen.’<br />

En al is kerkbezoek of lidmaatschap<br />

ver weg voor meegekomen ouders,<br />

regelmatig komen zij door De Liedjestre<strong>in</strong><br />

<strong>in</strong> aa<strong>nr</strong>ak<strong>in</strong>g met andere kerkelijke<br />

activiteiten zoals bijvoorbeeld vrouwenavonden.<br />

•<br />

Bas Jansen<br />

freelance medewerker van <strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong><br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


| 17<br />

Regioavonden over<br />

‘Gemeente <strong>in</strong> beweg<strong>in</strong>g’<br />

In zijn boek ‘Gemeente <strong>in</strong> beweg<strong>in</strong>g. Op zoek naar een bijbelse visie’ bespreekt<br />

gemeenteadviseur Aart Peters de vraag hoe we gemeente kunnen zijn <strong>in</strong> het<br />

spann<strong>in</strong>gsveld tussen traditie en vernieuw<strong>in</strong>g. Hij bepleit een bijbelse visie op de<br />

toekomst van de gemeente en doet daar concrete handreik<strong>in</strong>gen voor.<br />

Hoe breng ik wat ik geloof duidelijk<br />

onder woorden <strong>in</strong> het gesprek met<br />

mensen om mij heen?<br />

Waarom houden sommige gemeenten<br />

twee diensten op zondag? Moeten <strong>in</strong><br />

de liturgie de wensen van verschillende<br />

groepen kerkgangers doorkl<strong>in</strong>ken? Veel<br />

zaken die ‘vroeger’ als vanzelfsprekend<br />

golden <strong>in</strong> kerk en gemeente zijn dat nu<br />

niet meer. Trends en verander<strong>in</strong>gen <strong>in</strong><br />

de samenlev<strong>in</strong>g zijn ook <strong>in</strong> de kerk<br />

merkbaar en stellen kerke<strong>nr</strong>aden voor<br />

actuele dilemma’s. Peters pleit <strong>in</strong> zijn<br />

boek voor een herkenbare identiteit<br />

voor de gemeente zelf en haar omgev<strong>in</strong>g,<br />

open communicatie over haar<br />

roep<strong>in</strong>g en vooral de <strong>in</strong>tentie om<br />

biddend Gods werk met zijn kerk te<br />

ontdekken.<br />

Regioavonden<br />

De projectgroep ‘Gemeente <strong>in</strong> beweg<strong>in</strong>g’<br />

richt zich op gemeenten die<br />

behoren tot of zich verwant voelen met<br />

de Gereformeerde Bond, de orthodoxe<br />

vleugel van de Protestantse <strong>Kerk</strong>. Het<br />

doel is hen bewust te maken van<br />

bovengenoemde thematiek en te<br />

stimuleren tot en te ondersteunen bij<br />

de bez<strong>in</strong>n<strong>in</strong>g op identiteit, visie en<br />

beleid.<br />

Ervar<strong>in</strong>g <strong>in</strong> Brakel<br />

Op regionale bez<strong>in</strong>n<strong>in</strong>gsavonden<br />

worden concrete thema’s besproken,<br />

zoals: het geloofsgesprek, verander<strong>in</strong>gen<br />

<strong>in</strong> de liturgie, zorg voor en zorgen om<br />

de middengeneratie (gemeenteleden<br />

tussen de 25-40 jaar). Op deze avonden<br />

wordt samengewerkt door de leden van<br />

de projectgroep, de gemeenteadviseur<br />

van die regio en drs. Piet Vergunst,<br />

algemeen secretaris van de Gereformeerde<br />

Bond.<br />

Het boek van Peters en de bez<strong>in</strong>n<strong>in</strong>gsavonden<br />

leiden tot de concrete vraag:<br />

hoe pakken we het aan? <strong>Kerk</strong>e<strong>nr</strong>aden<br />

en gemeenten zijn hier <strong>in</strong>middels lokaal<br />

mee aan het werk gegaan. •<br />

Jaap van der Giessen<br />

projectleider ‘Gemeente <strong>in</strong> beweg<strong>in</strong>g’,<br />

e-mail j.vander.giessen@pkn.nl<br />

Meer weten?<br />

Het boek ‘Gemeente <strong>in</strong> beweg<strong>in</strong>g’ is<br />

een uitgave <strong>in</strong> de Artiosreeks, Groen,<br />

2009. Voor adviser<strong>in</strong>g, toerust<strong>in</strong>g en/<br />

of begeleid<strong>in</strong>g kunnen kerke<strong>nr</strong>aden<br />

terecht bij de gemeenteadviseur van<br />

hun eigen classis.<br />

Zie voor een overzicht<br />

www.pkn.nl/gemeenteadviseur.<br />

Gemeenteadviseur Aart Peters begeleidt de kerke<strong>nr</strong>aad<br />

van de hervormde gemeente <strong>in</strong> het Brabantse Brakel.<br />

De kerke<strong>nr</strong>aad vroeg zich af: hoe kunnen we naast het<br />

bestaande werk nieuwe activiteiten ontwikkelen en daarbij<br />

komen tot een goede bijbelse onderbouw<strong>in</strong>g? En hoe<br />

communiceren we onze gedachten en plannen zo transparant<br />

mogelijk met de gemeente?<br />

Bij lez<strong>in</strong>g van het boek van Peters ontdekte de kerke<strong>nr</strong>aad:<br />

denk eerst na over een bijbelse visie voordat je je bez<strong>in</strong>t op<br />

beleid. Dus verdiepte de kerke<strong>nr</strong>aad zich <strong>in</strong> de roep<strong>in</strong>g van<br />

de gemeente (Handel<strong>in</strong>gen 2), de gemeente als gemeenschap (Rome<strong>in</strong>en 12)<br />

en het doel van de gemeenschap (Efeziërs 4). Daarna boog men zich over het<br />

beleidsplan.<br />

Tijd voor beleid<br />

Willem is nu 53 jaar en dient een<br />

hervormde wijkgemeente van gereformeerde<br />

bondsricht<strong>in</strong>g, een van<br />

de drie <strong>in</strong> het kle<strong>in</strong>e stadje. Predik<strong>in</strong>g,<br />

catechese en pastoraat zijn<br />

en blijven hoofdzaak en hoofdtaak.<br />

Daar ligt zijn hart, daar is hij ook<br />

voor opgeleid. Willem is niet direct<br />

een moderne jongen, al staat hij met<br />

beide benen <strong>in</strong> <strong>2010</strong>. Wel heeft hij<br />

door dat zich een vierde taak aangediend<br />

heeft: beleid ten aanzien<br />

van de opbouw van de gemeente.<br />

Als ik met Willem over zijn eerste<br />

liefde spreek – de Gelderse dorpsgemeente<br />

Hondstrouw, waar hij <strong>in</strong><br />

de jaren tachtig werkte – erkent hij<br />

dat beleid geen agendapunt voor<br />

de kerke<strong>nr</strong>aad was. ‘Het g<strong>in</strong>g zoals<br />

het vroeger g<strong>in</strong>g. En, het g<strong>in</strong>g vooral<br />

goed.’ Al lag ook Hondstrouw buiten<br />

de hof van Eden – de kerkgang was<br />

goed, de jeugd betrokken, de kerkvoogd<br />

tevreden.<br />

Die tijd is voorbij. Omdat elke<br />

gemeente <strong>in</strong> meer of m<strong>in</strong>dere mate<br />

meebeweegt op de golven van de<br />

cultuur. Willem en zijn kerke<strong>nr</strong>aad raken<br />

er niet door <strong>in</strong> paniek. Nadenken<br />

over een bijbels-gereformeerde identiteit<br />

van de gemeente en daarover<br />

met de gemeente spreken is een<br />

mooie opdracht die de roep<strong>in</strong>g van<br />

de gemeente kan verhelderen en de<br />

onderl<strong>in</strong>ge band kan verstevigen.<br />

Piet Vergunst<br />

algemeen secretaris Gereformeerde<br />

Bond<br />

Gemeenteopbouw<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


18 |<br />

Oikocredit: duurzaam <strong>in</strong><br />

tijden van economische<br />

crisis<br />

Ruim 1100 gemeenten en diaconieën beleggen <strong>in</strong> Oikocredit. S<strong>in</strong>ds deze kerkelijke<br />

belegg<strong>in</strong>gsorganisatie ter ondersteun<strong>in</strong>g van ontwikkel<strong>in</strong>g van gemarg<strong>in</strong>aliseerden<br />

35 jaar geleden werd opgericht heeft Oikocredit zich bewezen als een duurzame<br />

belegg<strong>in</strong>g. Maar blijft dat zo <strong>in</strong> tijden van crisis? Deze vraag legden we voor aan<br />

Tor Gull, de uit F<strong>in</strong>land afkomstige directeur van Oikocredit.<br />

Hoe heeft Oikocredit tot nu toe de kredietcrisis<br />

en de economische crisis die<br />

erop volgde doorstaan?<br />

Eigenlijk buitengewoon goed. Toen de<br />

kredietcrisis <strong>in</strong> 2008 uitbrak verwachtten<br />

we dat ook Oikocredit er de<br />

gevolgen van zou merken maar 2008<br />

bleek een recordjaar te zijn. Meer<br />

nieuwe <strong>in</strong>leg door gemeenten en<br />

diaconieën, meer kredieten aan<br />

partners <strong>in</strong> het zuiden en <strong>in</strong> het midden<br />

en oosten van Europa en meer daadwerkelijke<br />

overmak<strong>in</strong>gen.<br />

In de tweede helft van 2009 en de<br />

eerste helft van <strong>2010</strong> zagen we wel een<br />

groeivertrag<strong>in</strong>g en verliepen terugbetal<strong>in</strong>gen<br />

stroever. Ook de <strong>in</strong>vesteerders<br />

hielden de hand op de knip. Maar<br />

ondanks dat wordt <strong>2010</strong> opnieuw een<br />

recordjaar.<br />

Wat is het geheim van het goede<br />

presteren van Oikocredit, juist ook <strong>in</strong><br />

crisistijd?<br />

Bij de eerste signalen van de kredietcrisis<br />

hebben we maatregelen genomen<br />

om de gef<strong>in</strong>ancierde projecten extra<br />

<strong>in</strong>tensief te monitoren. Dat kan dankzij<br />

ons uitgebreide kantorennetwerk,<br />

waardoor we dicht <strong>in</strong> de buurt zitten, de<br />

projecten goed kennen en frequent<br />

bezoeken. Dat v<strong>in</strong>ger-aan-de pols-beleid<br />

heeft zijn vruchten afgeworpen.<br />

Een andere factor is, dat de crisis meer<br />

impact op de westerse geïndustrialiseerde<br />

landen heeft dan op de vooral<br />

voor de lokale markten kle<strong>in</strong>schalig<br />

producerende ontwikkel<strong>in</strong>gslanden.<br />

Tor Gull, Manag<strong>in</strong>g director Oikocredit.<br />

En Oikocredit richt zich juist daarop.<br />

Tot slot is het werk van Oikocredit<br />

enorm gespreid. Projectpartners<br />

bev<strong>in</strong>den zich <strong>in</strong> zestig landen en naast<br />

microkrediet is ook een belangrijk deel<br />

van de f<strong>in</strong>ancier<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> kle<strong>in</strong>e en<br />

middelgrote bedrijven te v<strong>in</strong>den. Deze<br />

factoren maken Oikocredit m<strong>in</strong>der<br />

kwetsbaar <strong>in</strong> tijden van crisis, zelfs met<br />

een mondiaal karakter.<br />

Waarom zouden volgens u gemeenten<br />

en diaconieën een deel van hun reserves<br />

<strong>in</strong> Oiko credit moeten beleggen?<br />

<strong>Kerk</strong>en, gemeenten en diaconieën zijn<br />

er bij uitstek op gericht dat mensen<br />

waardevol zijn <strong>in</strong> de ogen van God.<br />

Oikocredit biedt de mogelijkheid ook bij<br />

het beheer van de kerkelijke f<strong>in</strong>anciën<br />

met die grote opdracht bezig te zijn.<br />

Speciaal voor diaconieën geldt dat zij<br />

’helpen waar geen helper is’. Dat is<br />

precies de missie waarvoor Oikocredit<br />

mede door de Nederlandse kerken<br />

werd opgericht. Armen en gemarg<strong>in</strong>aliseerden<br />

<strong>in</strong> de Derde Wereld toegang<br />

verschaffen tot krediet, omdat ze zelf<br />

geen toegang tot de banken hadden.<br />

Er is ook een f<strong>in</strong>anciële reden. Oikocredit<br />

is een betrouwbare <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g<br />

gebleken voor kerken, gemeenten en<br />

diaconieën om hun geld aan toe te<br />

vertrouwen. Nog nooit <strong>in</strong> 35 jaar<br />

hebben zij een cent op hun <strong>in</strong>vester<strong>in</strong>g<br />

<strong>in</strong> Oikocredit verloren en ook al is het<br />

f<strong>in</strong>ancieel rendement van 2% laag, het<br />

sociale rendement is een enorme plus<br />

bij het <strong>in</strong>vesteren <strong>in</strong> de opdracht van de<br />

kerk. •<br />

Huub Lems<br />

treasurymedewerker Landelijk Dienstencentrum<br />

Protestantse <strong>Kerk</strong><br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


| 19<br />

Synodebesluiten 11 en<br />

12 november<br />

Maar liefst 7600 keer werd de website Synode TV van de IKON geopend op 11 en<br />

12 november. Dat wijst er op dat velen een deel van de vergader<strong>in</strong>g van de generale<br />

synode <strong>in</strong> Lunteren hebben gevolgd. Op de agenda stonden spraakmakende rapporten:<br />

‘Spreken over God’, de islamnota ‘Integriteit en respect’ en de verplaats<strong>in</strong>g<br />

van de Protestantse Theologische Universiteit naar Amsterdam en Gron<strong>in</strong>gen.<br />

Aangepaste islamnota geschikt als<br />

bouwsteen voor kerkelijk beleid<br />

De islamnota ‘Integriteit en<br />

respect’ is geschikt als bouwsteen<br />

voor beleid, maar zal wel op een<br />

aantal onderdelen worden aangepast.<br />

Dat besloot de generale<br />

synode unaniem op 12 november.<br />

De synode zal de aangepaste versie<br />

voorleggen aan een groot aantal<br />

organisaties. Met verwerk<strong>in</strong>g van<br />

de reacties zal een vervolgrapport<br />

worden samengesteld, dat <strong>in</strong> april<br />

2013 wordt geagendeerd.<br />

Tijdens de behandel<strong>in</strong>g van de nota<br />

werd aanvankelijk een fl<strong>in</strong>k aantal<br />

wijzig<strong>in</strong>gsvoorstellen <strong>in</strong>gediend. Het<br />

verste daar<strong>in</strong> g<strong>in</strong>g diaken B.J. Robbers<br />

(classis Amsterdam). Volgens hem<br />

helpt de nota de gemeente niet<br />

voldoende bij de vraag: hoe gaan wij<br />

om met moslims, hoe voeren wij met<br />

hen het gesprek over gedrag, spiritualiteit<br />

en levensvisie? ‘Als we niet<br />

uitkijken houden we een theologische<br />

zelfrechtvaardig<strong>in</strong>g over en dat is te<br />

we<strong>in</strong>ig’, aldus Robbers. Hij drong aan<br />

op herformuler<strong>in</strong>g vanuit een tevoren<br />

vastgesteld doel. Dat g<strong>in</strong>g de meeste<br />

synodeleden te ver; het voorstel kreeg<br />

40 van de 139 stemmen.<br />

Samen bidden<br />

Waarom zou bidden met moslims niet<br />

kunnen?, vroeg ouderl<strong>in</strong>g F. van der<br />

Slikke (classis Goes), <strong>in</strong> reactie op het<br />

rapport. ‘Uiteraard moet je dan<br />

specifieke verwijz<strong>in</strong>gen naar Jezus<br />

achterwege laten. Je moet kijken naar<br />

wat je verb<strong>in</strong>dt.’ Verschillende synodeleden<br />

vonden de nota te terughou-<br />

dend. ‘Samen bidden doen we <strong>in</strong><br />

Friesland al tw<strong>in</strong>tig jaar, deze nota is<br />

echt een stap terug’, zo stelde ds.<br />

M. Veenstra (classis Heerenveen).<br />

Anderen, zoals diaken A.D. Drost<br />

(classis Heusden), wilden voorzichtig<br />

blijven. ‘Ik vraag mij af of een moslim<br />

met mij kan bidden. Zelf kan ik kan<br />

niet bidden zonder de naam van Jezus<br />

Christus te noemen. Zo simpel ligt dat.’<br />

Geen verplicht<strong>in</strong>g<br />

Dr. Bernard Reitsma, auteur van de<br />

nota, legde uit dat de tekst over het<br />

samen bidden misverstanden heeft<br />

opgeroepen. ‘De <strong>in</strong>tentie was te<br />

zeggen: als je het christelijke en<br />

islamitische gebed te zeer vermengt,<br />

dan werkt dat niet. Als je samen<br />

optrekt, mag dat dan ook <strong>in</strong> beide<br />

gevallen met behoud van eigen<br />

identiteit? Ik wil een moslim niet<br />

verplichten <strong>in</strong> de naam van Christus te<br />

bidden. Omgekeerd kan ik mijn bidden<br />

niet losmaken van Christus. Kunnen<br />

wij met elkaar bidden met behoud van<br />

eigen identiteit? Die vraag stelt de<br />

nota, maar als dat niet overkomt,<br />

zullen we naar een betere formuler<strong>in</strong>g<br />

moeten zoeken.’<br />

Angst<br />

Een aantal synodeleden had de <strong>in</strong>druk<br />

dat de nota teveel vanuit angst voor de<br />

islam was geschreven. ‘In de samenlev<strong>in</strong>g<br />

r<strong>in</strong>kelen alarmbellen’, aldus dr.<br />

A.G.L. van Nieuwpoort (classis Amsterdam).<br />

‘Het doet me denken aan de<br />

jaren dertig van de vorige eeuw. De<br />

kerk heeft tot taak te zoeken naar<br />

verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g, waar haat mensen uiteendrijft.<br />

Het gaat om het gebod van de<br />

liefde.’ Opsteller dr. Reitsma stelde<br />

geprobeerd te hebben om te beschrijven<br />

wat er leeft <strong>in</strong> de maatschappij.<br />

Hij beloofde te kijken of de balans<br />

tussen het verwoorden van angst en<br />

goede ervar<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> de nota verbeterd<br />

kan worden.<br />

Israël en oecumene<br />

Ds. Van Dalen (classis Doet<strong>in</strong>chem)<br />

hield een pleidooi om expliciet <strong>in</strong> de<br />

besluitvorm<strong>in</strong>g op te nemen dat de kerk<br />

het gesprek met de islam voert ‘<strong>in</strong> het<br />

besef van haar onopgeefbare verbondenheid<br />

met het volk Israël, zoals<br />

verwoord <strong>in</strong> artikel 1 van de kerkorde’.<br />

De synode viel hem bij. Aan de lijst van<br />

(oecumenische) organisaties die<br />

worden uitgenodigd om op de aangepaste<br />

nota te reageren werden<br />

toegevoegd: moslimorganisaties,<br />

joodse organisaties en SKIN, de koepel<br />

van migrantenkerken. •<br />

Dr. B.J.G. Reitsma, opstellen van de nota.<br />

Generale Synode<br />

kerk <strong>in</strong> actie<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


20 |<br />

• Gemeenten tevreden over confessionele ruimte<br />

Plaatselijke gemeenten <strong>in</strong> de Protestantse<br />

<strong>Kerk</strong> ervaren voldoende ruimte voor<br />

de <strong>in</strong>vull<strong>in</strong>g van hun bijzondere verbondenheid<br />

met de gereformeerde of<br />

lutherse traditie. Dat bleek uit de<br />

evaluatie die de generale synode op 12<br />

november besprak. Zij besloot dat extra<br />

maatregelen om de betreffende gemeenten<br />

tegemoet te komen niet nodig zijn.<br />

Het synodebestuur peilde de ervar<strong>in</strong>gen<br />

tijdens gesprekken met de synodale<br />

commissie van de Evangelisch-Lutherse<br />

Synode en de besturen van de Confessionele<br />

Verenig<strong>in</strong>g, de Gereformeerde<br />

Bond en het Confessioneel Gerefor-<br />

meerd Beraad en met het moderamen<br />

van de classis Alblasserdam.<br />

Lutherse ervar<strong>in</strong>gen<br />

Het lutherse synodebestuur hield <strong>in</strong> het<br />

seizoen 2009-<strong>2010</strong> een enquête onder<br />

de lutherse gemeenten over hun<br />

ervar<strong>in</strong>gen s<strong>in</strong>ds de kerkverenig<strong>in</strong>g.<br />

Zij konden reageren op 27 vragen over<br />

onder meer hun lokale situatie, de<br />

bovenplaatselijke situatie, theologischethische<br />

kwesties, belijdenisgeschriften,<br />

avondmaal en visitatie. Geen van de<br />

respondenten gewaagde van gebrek<br />

aan confessionele ruimte. Ook de<br />

gegevens die werden verzameld tijdens<br />

de evaluatie van de kerkorde van de<br />

Protestantse <strong>Kerk</strong> leveren geen<br />

problematisch beeld op.<br />

Confessionele ruimte<br />

Bij het ontstaan van de Protestantse<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> 2004 kregen gemeenten die<br />

zich verwant weten aan de Gereformeerde<br />

Bond de ruimte om een<br />

verklar<strong>in</strong>g te ondertekenen. In die<br />

verklar<strong>in</strong>g spraken zij uit dat zij zich ook<br />

na de kerkverenig<strong>in</strong>g ten volle gebonden<br />

achtten aan de belijdenisgeschriften die<br />

ook al <strong>in</strong> de hervormde kerkorde als<br />

grondslag van belijdenis werden<br />

genoemd. Aan deze gemeenten werd<br />

beloofd dat ze niet zouden worden<br />

gedwongen om iets te doen of te laten,<br />

wat niet strookt met deze bijzondere<br />

verbondenheid met het gereformeerde<br />

belijden.<br />

Susanne Freytag, te midden van andere lutherse synodeleden.<br />

Geen actie nodig<br />

Het moderamen van de generale synode<br />

heeft uit alle ontvangen reacties geen<br />

signalen van gebrek aan confessionele<br />

ruimte ontvangen. De synode concludeerde<br />

daarom dat het ‘aanvullende<br />

besluit’ uit 2004 naar tevredenheid is<br />

uitgevoerd en dat er geen nadere<br />

maatregelen nodig zijn. In reactie op<br />

enkele vragen gaf synodescriba dr. A.J.<br />

Plaisier aan, dat het moderamen er<br />

altijd alert op is dat vleugels b<strong>in</strong>nen de<br />

kerk voldoende ruimte houden. •<br />

Synode stemt <strong>in</strong> met verplaats<strong>in</strong>g<br />

Protestantse Theologische Universiteit<br />

De Protestantse Theologische Universiteit<br />

(PThU) zal <strong>in</strong> 2012 verhuizen naar<br />

Amsterdam en Gron<strong>in</strong>gen. De generale<br />

synode stemde hiermee <strong>in</strong> tijdens haar<br />

zitt<strong>in</strong>g op 12 november. De theologische<br />

opleid<strong>in</strong>g en het theologisch onderzoek<br />

worden <strong>in</strong> samenwerk<strong>in</strong>g met de Vrije<br />

Universiteit Amsterdam en de Rijksuniversiteit<br />

Gron<strong>in</strong>gen voortgezet. Het<br />

bestuursbureau van de PThU zal worden<br />

gevestigd <strong>in</strong> Amsterdam.<br />

Het College van Bestuur van de PThU<br />

had <strong>in</strong> april reeds het besluit tot verplaats<strong>in</strong>g<br />

genomen, maar de synode moest<br />

hiermee nog <strong>in</strong>stemmen. De reden voor<br />

de verplaats<strong>in</strong>g was de constater<strong>in</strong>g van<br />

het College van Bestuur dat het op den<br />

duur ongewenst is de huidige situatie<br />

met drie vestig<strong>in</strong>gen voor onderwijs en<br />

onderzoek (Kampen, Leiden, Utrecht) en<br />

een apart sem<strong>in</strong>arium (Hydepark <strong>in</strong><br />

Doorn) te cont<strong>in</strong>ueren.<br />

Randvoorwaarden<br />

Het College van Bestuur besloot plannen<br />

te maken voor een nieuwe constellatie<br />

waarbij als randvoorwaarden geformuleerd<br />

werden: herkenbaarheid – identiteit<br />

– onderscheidenheid, ontwikkel<strong>in</strong>gsmogelijkheden<br />

en verdere kwaliteitsbevorder<strong>in</strong>g<br />

van onderwijs, onderzoek,<br />

naschol<strong>in</strong>g en dienstverlen<strong>in</strong>g, een<br />

aantrekkelijk studieklimaat voor studenten<br />

en een reëel perspectief op cont<strong>in</strong>uïteit<br />

op de langere termijn.<br />

Omdat tevens <strong>in</strong>bedd<strong>in</strong>g <strong>in</strong> en samenwerk<strong>in</strong>g<br />

met brede universiteiten – die<br />

bovendien zoveel mogelijk recht doet<br />

aan de tradities van de kerk – belangrijk<br />

is, werd uite<strong>in</strong>delijk gekozen voor de<br />

Vrije Universiteit Amsterdam en de<br />

Rijksuniversiteit Gron<strong>in</strong>gen. De academische<br />

<strong>in</strong>bedd<strong>in</strong>g <strong>in</strong> beide universiteiten is<br />

gewaarborgd en de <strong>in</strong>vull<strong>in</strong>g van de<br />

wetenschappelijke sfeer kan goed vorm<br />

worden gegeven. Ook hebben beide<br />

universiteiten een eigen faculteit<br />

Godgeleerdheid.<br />

Discussie<br />

De synode besloot na een uitvoerige<br />

discussie <strong>in</strong> te stemmen met het<br />

voornemen van het College van Bestuur.<br />

Vanuit de synode werden voorstellen<br />

gedaan voor één locatie te kiezen. Ook<br />

kwam er een voorstel om op termijn<br />

afstand te doen van de kerkelijke<br />

universiteit. Het moderamen maakte<br />

echter duidelijk dat het voorgestelde<br />

besluit alleen afgewezen of aanvaard kon<br />

worden; dit <strong>in</strong> verband met de positie<br />

van de Raad van Bestuur en de Raad van<br />

Toezicht, die zelf besluiten voorbereiden<br />

en nemen, maar bij bepaalde besluiten<br />

de <strong>in</strong>stemm<strong>in</strong>g van de synode nodig<br />

hebben.<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


| 21<br />

Hydepark<br />

De synode besloot het bestuur van de<br />

dienstenorganisatie te verzoeken de<br />

PThU te betrekken bij de visieontwikkel<strong>in</strong>g<br />

over Hydepark <strong>in</strong> Doorn, waar nu<br />

het sem<strong>in</strong>arium van de PThU gevestigd<br />

is. Verder vroeg de synode aan het<br />

College van Bestuur de zaterdagopleid<strong>in</strong>g<br />

ook na de verplaats<strong>in</strong>g <strong>in</strong> adequate vorm<br />

te handhaven, omdat deze bijdraagt aan<br />

de <strong>in</strong>stroom van nieuwe predikanten <strong>in</strong><br />

de Protestantse <strong>Kerk</strong>.<br />

Realisatie<br />

De verplaats<strong>in</strong>g van de universiteit v<strong>in</strong>dt<br />

plaats <strong>in</strong> de zomer van 2012, maar<br />

volgend jaar starten al de nieuwe<br />

bacheloropleid<strong>in</strong>g van de PThU <strong>in</strong><br />

Amsterdam en een m<strong>in</strong>or van de PThU<br />

<strong>in</strong> de bacheloropleid<strong>in</strong>g van de Rijksuniversiteit<br />

Gron<strong>in</strong>gen. Aan een reorganisatieplan<br />

dat ook de gevolgen voor<br />

medewerkers <strong>in</strong> beeld brengt, wordt<br />

gewerkt. Daarbij wordt gepoogd<br />

gedwongen ontslagen zoveel mogelijk te<br />

voorkomen. Nadere afspraken moeten<br />

nog worden gemaakt over de huisvest<strong>in</strong>g<br />

<strong>in</strong> Amsterdam en Gron<strong>in</strong>gen en de<br />

verplaats<strong>in</strong>g van de bibliotheken van de<br />

PThU. •<br />

Kamperstudenten lieten op de publieke<br />

tribune zien dat ze niets te zeggen hebben.<br />

Nota ‘Spreken over God’ unaniem aanvaard<br />

De nota ‘Spreken over God’ is<br />

door de generale synode unaniem<br />

aanvaard als pastorale handreik<strong>in</strong>g<br />

voor bez<strong>in</strong>n<strong>in</strong>g <strong>in</strong> de kerk <strong>in</strong> haar<br />

geheel over dit onderwerp. Wel<br />

wordt de nota nog redactioneel<br />

bewerkt. Dat bleek tijdens de<br />

behandel<strong>in</strong>g op 11 november.<br />

‘Niemand van ons beschikt over God’,<br />

zo leidde synodescriba dr. Arjan Plaisier<br />

het gesprek over de nota <strong>in</strong>. ‘Het<br />

spreken over God komt ons niet<br />

aanvliegen. Want God is God. Alles<br />

beg<strong>in</strong>t met luisteren. Alles beg<strong>in</strong>t met<br />

God die spreekt.’<br />

Levendige discussie<br />

Tijdens de levendige discussie richtte<br />

het gesprek zich enerzijds op de vraag<br />

of deze nota bruikbaar zou zijn voor het<br />

gesprek <strong>in</strong> kerk en gemeenten, en<br />

anderzijds of de nota niet te eenzijdig<br />

zou zijn. Er werden enkele tegenvoorstellen<br />

<strong>in</strong>gediend die tot strekk<strong>in</strong>g<br />

hadden het rapport grondig te herschrijven.<br />

Andere synodeleden vroegen<br />

het rapport op onderdelen aan te<br />

passen. Een groot aantal synodeleden<br />

gaf echter aan blij te zijn dat deze nota<br />

er nu was en ook zeer tevreden te zijn<br />

met de <strong>in</strong>houd.<br />

Inclusief taalgebruik<br />

Het moderamen zegde toe de nota op<br />

onderdelen aan te passen. Zo zal<br />

getracht worden de taal van de nota te<br />

vereenvoudigen. Op voorstel van ds.<br />

A. Nottelman (classis Utrecht) zal het<br />

moderamen bekijken of de taal <strong>in</strong> deze<br />

nota ‘<strong>in</strong>clusiever’ kan worden geformuleerd.<br />

Haar <strong>in</strong>tentie was dat niet vooral<br />

mannelijke beelden over God gebruikt<br />

zouden worden. Op voorstel van ds.<br />

A.G.L. van Nieuwpoort (classis Amsterdam)<br />

beloofde het moderamen de<br />

verwortel<strong>in</strong>g van het spreken over God<br />

<strong>in</strong> de bekendmak<strong>in</strong>g van God met zijn<br />

Naam (JHWH) <strong>in</strong> de nota te verwerken.<br />

<strong>Kerk</strong>elijk gesprek<br />

De commissie van rapport vroeg het<br />

moderamen om kerkordelijk uit te<br />

werken dat predikanten en kerkelijk<br />

werkers de plicht hebben om het<br />

kerkelijk gesprek te zoeken, wanneer<br />

zij komen tot nieuwe of van de Schrift<br />

afwijkende visies. De kerkorde zou<br />

moeten regelen dat de kerk ook het<br />

recht heeft een nadere verklar<strong>in</strong>g te<br />

vragen wanneer iemand de publiciteit<br />

zoekt met nieuwe of van de Schrift<br />

afwijkende visies. De commissie<br />

her<strong>in</strong>nerde daarbij aan een bepal<strong>in</strong>g <strong>in</strong><br />

de kerkorde van de vroegere Gereformeerde<br />

<strong>Kerk</strong>en. Namens het generale<br />

college voor de <strong>Kerk</strong>orde legde ds.<br />

B. Wallet uit dat dit voorstel zo niet<br />

aanvaardbaar zou zijn. Volgens hem<br />

bieden de huidige bepal<strong>in</strong>gen van de<br />

kerkorde voldoende houvast. Hij zegde<br />

toe het verzoek <strong>in</strong> het generale college<br />

te bespreken en hierover <strong>in</strong> een later<br />

stadium te berichten.<br />

Publicatie<br />

De nota zal nu door de scriba redactioneel<br />

bewerkt en daarna gepubliceerd<br />

worden als handreik<strong>in</strong>g voor het<br />

gesprek <strong>in</strong> de gemeente. Daarnaast<br />

verschijnt op <strong>in</strong>itiatief van het moderamen<br />

bij Boekencentrum een afzonderlijke<br />

bundel met een aantal verdiepende<br />

katernen. (zie p. 10-11)<br />

Aanleid<strong>in</strong>g<br />

De aanleid<strong>in</strong>g voor deze nota, die door<br />

het moderamen zelf aan de synode<br />

werd voorgelegd, lag <strong>in</strong> de vele vragen<br />

die zij de afgelopen tijd ontv<strong>in</strong>g. Die<br />

hadden veelal betrekk<strong>in</strong>g op de<br />

discussies die b<strong>in</strong>nen en buiten de kerk<br />

gevoerd worden over God, over onder<br />

meer het ietsisme, het bestaan van God<br />

en het zogenaamde esoterisch spreken<br />

over God. •<br />

Synodeverslagen<br />

Voor de plenaire zitt<strong>in</strong>g werd de nota <strong>in</strong> groepjes besproken.<br />

Foto: ExOriënteLux<br />

De besluitenlijst en korte verslagen<br />

van de novembersynode zijn te<br />

v<strong>in</strong>den op: www.pkn.nl > Bestuur<br />

en organisatie > Generale Synode ><br />

Verslagen en besluiten > Generale<br />

Synode 11 en 12 november <strong>2010</strong>.<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


22 |<br />

JOP is de jeugdorganisatie van de<br />

Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland<br />

Maatschappelijke stage: een kans<br />

voor de kerken<br />

Waar zijn jongeren goed <strong>in</strong>? Wat houdt hen bezig? Zomaar een paar vragen uit de<br />

tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g Maatschappelijke Stage die vanaf januari wordt aangeboden via het Protestants<br />

Centrum voor Toerust<strong>in</strong>g en Educatie. Vanuit de belev<strong>in</strong>gswereld van jongeren<br />

wordt gekeken bij welke kerkelijke activiteiten jongeren kunnen aansluiten <strong>in</strong> het<br />

kader van de maatschappelijke stage. Of misschien zijn er nieuwe <strong>in</strong>itiatieven die<br />

ontplooid kunnen worden door jongeren.<br />

Vanaf het schooljaar 2011-2012 zijn scholieren <strong>in</strong> het<br />

voortgezet onderwijs verplicht een maatschappelijke stage<br />

te volgen. Dat kan bijvoorbeeld als snuffelstage bij een<br />

organisatie, zoals een kerkelijke gemeente. Tegelijk is de<br />

maatschappelijke stage een kans voor de kerken.<br />

Wat wil iemand leren?<br />

Wat kun je als plaatselijke gemeente doen om jongeren te<br />

<strong>in</strong>teresseren? Kijk samen met belangstellende jongeren op<br />

welk gebied zij zich willen ontwikkelen. Wat wil iemand<br />

leren? Na een antwoord te hebben gevonden op deze en<br />

andere vragen kan gezocht worden naar een passende<br />

klus. Je kunt ook aan de andere kant starten: geschikte<br />

vacatures opstellen en jongeren hiervoor enthousiast<br />

maken.<br />

Frisse blik<br />

Waarom moet de kerk werk maken van het creëren van<br />

maatschappelijke stageplaatsen voor jongeren? Jongeren<br />

kunnen op een alternatieve manier kennismaken met de<br />

kerk, haar leden en al het werk dat door vrijwilligers wordt<br />

verzet. Dat kan leiden tot een nadere positieve kennismak<strong>in</strong>g<br />

met de kerk. De kerk leert jongeren kennen, evenals<br />

hun ideeën over geloof en kerk-zijn. Daarnaast krijg je als<br />

begeleider van jongeren de mogelijkheid om te vertellen<br />

waarom je jezelf <strong>in</strong>zet voor de kerk en wat je drijft. Ook<br />

• berichten<br />

• JOP KIDS Puzzelkalender<br />

40dagentijd 2011<br />

Het moet nog Kerst worden maar JOP<br />

heeft voor k<strong>in</strong>deren van 8-12 jaar al een<br />

kalender gemaakt voor de 40dagentijd <strong>in</strong><br />

2011. De kalender bestaat uit puzzelstukjes<br />

die dag na dag aan elkaar gelegd<br />

kunnen worden. De kalender besteedt<br />

aandacht aan de verhalen uit Matteüs en<br />

Johannes die op het Oecumenisch<br />

Leesrooster staan en aan een school voor<br />

bl<strong>in</strong>de k<strong>in</strong>deren Al Shurooq <strong>in</strong> Beit Jala<br />

bij Bethlehem. De kalender is te bestellen<br />

via www.jop.nl/w<strong>in</strong>kel,<br />

bestell<strong>in</strong>gen@pkn.nl of (030) 880 17 24.<br />

Meer <strong>in</strong>fo? Mail naar: <strong>in</strong>fo@jop.nl. •<br />

• X-Mas Proof<br />

Op 19 <strong>december</strong> is het weer tijd voor<br />

het landelijke X-Mas Proof. X-Mas Proof<br />

is een feest voor en door jongeren. Een<br />

activiteit waar plaatselijke groepen naar<br />

toe kunnen komen om samen met vele<br />

anderen een eigentijds kerstfeest te<br />

beleven. Het programma bestaat uit een<br />

mix van muziekoptredens van artiesten<br />

op een hoofdpodium met daaromheen<br />

een <strong>in</strong>teractief programma van allerlei<br />

(actieve, bez<strong>in</strong>nende en creatieve)<br />

activiteiten waaruit door de jongeren zelf<br />

een keuze kan worden gemaakt. Het<br />

geheel wordt afgesloten met een<br />

kerstd<strong>in</strong>er <strong>in</strong> de kerk waar jongeren aan<br />

elkaar presenteren wat ze hebben<br />

meegemaakt. Dit jaar wordt X-Mas<br />

Proof georganiseerd <strong>in</strong> de Broerenkerk<br />

<strong>in</strong> Zwolle.<br />

Programma voor volwassenen<br />

Voor de meegekomen volwassenen is er<br />

een eigen programma. Met voorlicht<strong>in</strong>g,<br />

workshop en gelegenheid tot vragen<br />

stellen aan jeugdwerkprofessionals.<br />

Basis<strong>in</strong>formatie<br />

Datum: 19 <strong>december</strong> <strong>2010</strong><br />

Tijd: 16.00 – 21.00 uur<br />

Plaats: Broerenkerk Zwolle<br />

Tickets: Voorverkoop: € 15,- <strong>in</strong>clusief<br />

d<strong>in</strong>er; aan de kassa: € 17,50.<br />

Voor wie: jongeren vanaf ongeveer<br />

14 jaar. •<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


| 23<br />

draag je bij aan de vorm<strong>in</strong>g van jongeren. En misschien<br />

ontstaan er door de frisse blik en de feedback van jongeren<br />

wel nieuwe impulsen voor activiteiten.<br />

Tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g<br />

Omdat er genoeg goede redenen zijn om als kerk maatschappelijke<br />

stageplaatsen te creëren, heeft JOP <strong>in</strong><br />

samenwerk<strong>in</strong>g met het Protestants Centrum voor Toerust<strong>in</strong>g<br />

en Educatie een tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g ontwikkeld voor jeugdwerkers,<br />

jeugddiakenen, jeugdouderl<strong>in</strong>gen en andere vrijwilligers<br />

die met jeugd werken <strong>in</strong> de gemeente. Deze tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g<br />

wordt op aanvraag gegeven. Daarnaast is bij JOP een<br />

Maatschappelijke Stage Tool-Kit verschenen. In die<br />

<strong>in</strong>formatiemap staat alle <strong>in</strong>formatie die nodig is om aan de<br />

slag te gaan <strong>in</strong> de gemeente.<br />

Contactpersoon: Miriam Bierhaus, (030) 8801544, m.<br />

bierhaus@jop.nl<br />

Meer <strong>in</strong>formatie: www.jop.nl/maatschappelijkestage •<br />

Marije van der Wilt-Karreman<br />

jongerenwerker JOP te Vorden<br />

• Europese JongereNONTmoet<strong>in</strong>g<br />

Taizé van 28 <strong>december</strong><br />

tot 1 januari 2011<br />

• E<strong>in</strong>d JOP <strong>december</strong> Basics 2 komen is uitzo’n 20.000<br />

jongeren (16-35 jaar) uit heel Europa<br />

Het naar tweede Rotterdam deel voor van JOP de Europese Basics is<br />

verschenen. Jongerenontmoet<strong>in</strong>g JOP Basics van is de broedergemeenschap<br />

voor basiscatechese uit Taizé (Frankrijk). voor Deze<br />

nieuwe<br />

methode<br />

k<strong>in</strong>deren 20.000 jongeren tussen 10 worden 12 ondergebracht<br />

jaar. Deel 2<br />

bevat <strong>in</strong> gastgez<strong>in</strong>nen materiaal over uit de de directe heilige omgev<strong>in</strong>g<br />

grote van christelijke Rotterdam, feesten, misschien het ook wel<br />

Geest,<br />

de<br />

ontstaan bij u. Elke en morgen de geschiedenis is er een programma van de<br />

kerk, <strong>in</strong> de de 200 diaconie; gastkerken, tevens om bevat daarna het<br />

verdiep<strong>in</strong>gsmateriaal over God, Jezus,<br />

de kerk, de doop en het avondmaal.<br />

Het eerder dit jaar uitgekomen deel 1<br />

bevat materiaal over God, Jezus, de<br />

kerk, de Bijbel, de doop en het avondmaal.<br />

In het voorjaar 2011 zal het derde<br />

en laatste deel verschijnen.<br />

Deel 1 en 2 zijn te bestellen via<br />

bestell<strong>in</strong>gen@pkn.nl, www.jop.nl/w<strong>in</strong>kel<br />

of (030) 880 14 38, de prijs is € 28,50<br />

gezamenlijk op te trekken naar Ahoy.<br />

Vanaf 28 <strong>december</strong> v<strong>in</strong>dt er <strong>in</strong> Ahoy<br />

elke middag en avond een gebedsvier<strong>in</strong>g<br />

plaats. Deze vier<strong>in</strong>gen zijn vrij<br />

toegankelijk voor publiek. Ook delen<br />

van de programma’s op 29 en<br />

30 per <strong>december</strong> deel. Van zijn elk deel bij te is wonen. een gratis Op deze<br />

dagen programma organiseren te bestellen. JOP en Deze Jong programma’s<br />

zijn aan ook te een vragen apart door tienerprogram-<br />

een mail te<br />

Katholiek<br />

ma sturen (vanaf naar 12 <strong>in</strong>fo@jop.nl. jaar). Genoeg • reden om<br />

mee te bidden en mee te doen aan dit<br />

grote meerdaagse jongerenevenement.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie over mogelijkheden<br />

om mee te doen, of om het evenement<br />

te bezoeken v<strong>in</strong>dt u op<br />

www.taize-rdam.nl of door te bellen<br />

met (010) 820 90 00. •<br />

• Voortgezette tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g<br />

Jeugdpastoraat<br />

Voor iedereen die <strong>in</strong> de kerk met<br />

k<strong>in</strong>deren en jongeren werkt en over-<br />

weegt te starten met jeugdpastoraat<br />

biedt het Protestants Centrum voor<br />

Toerust<strong>in</strong>g en Educatie <strong>in</strong> samenwerk<strong>in</strong>g<br />

met de jeugdorganisatie JOP een<br />

vervolgtra<strong>in</strong><strong>in</strong>g jeugdpastoraat aan. De<br />

tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g omvat zes zaterdagen. Naast<br />

theorievorm<strong>in</strong>g worden vaardigheden<br />

aangeboden en geoefend. Verder is er<br />

veel aandacht voor <strong>in</strong>tervisie en voor de<br />

<strong>in</strong>voer<strong>in</strong>g van het jeugdpastoraat<br />

b<strong>in</strong>nen de eigen gemeente.<br />

De cursus v<strong>in</strong>dt plaats <strong>in</strong> 2011 op<br />

de zaterdagen 8 januari, 5 februari,<br />

5 maart, 26 maart, 9 april en 28 mei <strong>in</strong><br />

de Goede Herderkerk <strong>in</strong> Nijkerk. De<br />

tra<strong>in</strong><strong>in</strong>g wordt verzorgd door Marjan<br />

van ’t Spijker en Arie de W<strong>in</strong>ter. Kosten:<br />

€ 450,- per persoon, <strong>in</strong>clusief het boek<br />

‘Praatpaal’, cursusmap, koffie/thee en<br />

lunch. Bij deelname van twee personen<br />

per (wijk)kerke<strong>nr</strong>aad is de prijs<br />

€ 825,- per twee personen. Voor meer<br />

<strong>in</strong>formatie en <strong>in</strong>schrijven:<br />

www.pkn.nl/pcte. •<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


24 |<br />

• Vanaf de werkvloer<br />

• berichten<br />

<strong>Kerk</strong> eens anders<br />

• PThU-leerstoel over het effect van geloofsvernieuw<strong>in</strong>g<br />

S<strong>in</strong>ds 2008 werk ik als gemeente -<br />

ad viseur onder meer voor het project<br />

‘<strong>Kerk</strong> eens anders’ <strong>in</strong> Noord-Holland. In<br />

deze prov<strong>in</strong>cie waren enkele gemeenten<br />

al actief met musical en theater, een<br />

goede manier om mensen uit de<br />

omgev<strong>in</strong>g kennis te laten maken met<br />

de kerk. Het zijn laagdrempelige<br />

activiteiten, en vaak ook goed voor het<br />

gemeente-zijn, zoals een musical<br />

organiseren: jong en oud zet zich <strong>in</strong> voor<br />

een gemeenschappelijk doel. Door de<br />

poster ‘<strong>Kerk</strong> eens anders’ zien gemeenten<br />

wat andere gemeenten doen.<br />

Een bijzonder deel van mijn werk is het<br />

adviseren over de organisatie en pu bli -<br />

citeit voor de betreffende activiteiten.<br />

Voor mij heeft het een missionaire<br />

dimensie. Veel mensen weten niet wat<br />

er b<strong>in</strong>nen die (dikke) kerkmuren<br />

gebeurt. Nodig hen maar uit voor dit<br />

soort laagdrempelige activiteiten of<br />

voor bijzondere vier<strong>in</strong>gen.<br />

Misschien is de kerst-theatertour <strong>in</strong><br />

Hoorn wel de meest opmerkelijke<br />

activiteit van dit seizoen. Naar een<br />

voorbeeld uit Broek op Langedijk<br />

organiseert de Raad van kerken Hoorn<br />

een kerstwandel<strong>in</strong>g met zeven theaterscènes<br />

op straat. De mensen die zich<br />

opgeven voor deze wandel<strong>in</strong>g, moeten<br />

zich net als Jozef en Maria <strong>in</strong>schrijven.<br />

Daarna leiden gidsen groepen van<br />

30 personen door de straten van de<br />

b<strong>in</strong>nenstad van Hoorn. Regelmatig<br />

wordt men verrast door een scène uit<br />

het kerstevangelie. De wandel<strong>in</strong>g<br />

e<strong>in</strong>digt natuurlijk bij de stal. Of er plaats<br />

is <strong>in</strong> de herberg, is ook op 21 <strong>december</strong><br />

<strong>2010</strong> de vraag… Men verwacht 1000<br />

deelnemers. Kijk op www.pknhoorn.nl.<br />

‘<strong>Kerk</strong> eens anders’ wordt mede mogelijk<br />

gemaakt door sticht<strong>in</strong>g De Haaf. •<br />

Alphacursussen, Thomasvier<strong>in</strong>gen, digikerken<br />

en jongerenfestivals: kerken zijn<br />

op allerlei manieren op zoek naar<br />

nieuwe vormen van gemeenschap. Een<br />

bijzondere leerstoel, <strong>in</strong>gesteld door de<br />

sticht<strong>in</strong>g <strong>Kerk</strong> en Wereld, gaat de<br />

effecten en de betekenis van deze<br />

vernieuw<strong>in</strong>gen onderzoeken. De<br />

leerstoel wordt gevestigd aan de<br />

Protestantse Theologische Universiteit<br />

(PThU).<br />

Veel kerken en christelijke organisaties<br />

bev<strong>in</strong>den zich <strong>in</strong> een proces van<br />

herbez<strong>in</strong>n<strong>in</strong>g en heroriëntatie, stelt <strong>Kerk</strong><br />

en Wereld. De positie van de christelijke<br />

kerken <strong>in</strong> de Nederlandse samenlev<strong>in</strong>g<br />

is de afgelopen decennia sterk<br />

veranderd. Nieuwe vormen worden<br />

onderzocht en ook de geloofs<strong>in</strong>houd<br />

staat der discussie: sommigen zoeken<br />

een strakkere b<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g met de eigen<br />

belijdenis; anderen bepleiten radicale<br />

vernieuw<strong>in</strong>g <strong>in</strong> evangelische, oecumenische,<br />

postmoderne of gnostieke<br />

richt<strong>in</strong>g.<br />

Gevolgen<br />

<strong>Kerk</strong> en Wereld wil onderzoeken wat de<br />

gevolgen van deze vernieuw<strong>in</strong>gsprocessen<br />

zijn en is benieuwd naar de<br />

maatschappelijke betekenis ervan: ‘In<br />

hoeverre kunnen deze nieuwe en<br />

vernieuwende <strong>in</strong>itiatieven een brug<br />

slaan naar andere groepen en dome<strong>in</strong>en<br />

<strong>in</strong> de Nederlandse samenlev<strong>in</strong>g?<br />

Kan vanuit deze <strong>in</strong>itiatieven een<br />

bijdrage verwacht worden aan grote<br />

maatschappelijke vraagstukken als<br />

duurzaamheid, solidariteit tussen<br />

generaties of <strong>in</strong>terreligieuze ontmoet<strong>in</strong>g?<br />

V<strong>in</strong>dt er een echte vernieuw<strong>in</strong>g<br />

van de christelijke traditie plaats?’<br />

Vijf jaar<br />

De Protestantse Theologische Universiteit<br />

is blij met de komst van de leerstoel.<br />

‘Onderzoek naar vernieuw<strong>in</strong>gsprocessen<br />

b<strong>in</strong>nen de kerk past<br />

uitstekend b<strong>in</strong>nen ons profiel’, aldus dr.<br />

Henk van der Sar, voorzitter van het<br />

College van Bestuur. De leerstoel, met<br />

als officiële titel ‘Nieuwe en vernieuwende<br />

vormen van christelijke gemeenschap<br />

<strong>in</strong> hun betekenis voor de<br />

Nederlandse samenlev<strong>in</strong>g’, krijgt een<br />

omvang van 0,2 fte. De leeropdracht<br />

bestaat niet alleen uit het doen van<br />

onderzoek en het bevorderen van<br />

onderwijs, maar ook uit het <strong>in</strong>itiëren<br />

van kerkelijke en maatschappelijke<br />

discussies op het gebied van geloofsvernieuw<strong>in</strong>g.<br />

De benoem<strong>in</strong>g geldt voor<br />

een periode van vijf jaar. Daarna<br />

beslissen <strong>Kerk</strong> en Wereld en PThU over<br />

voortzett<strong>in</strong>g van de leerstoel.<br />

Sociologisch onderzoek<br />

<strong>Kerk</strong> en Wereld, opgericht <strong>in</strong> 1945, kent<br />

een lange traditie van sociologisch<br />

onderzoek naar de functie van kerk en<br />

godsdienst <strong>in</strong> de moderne samenlev<strong>in</strong>g:<br />

oprichter Willem Bann<strong>in</strong>g geldt als een<br />

van de grondleggers van de godsdienstsociologie<br />

<strong>in</strong> Nederland. De van<br />

oorsprong hervormde sticht<strong>in</strong>g <strong>Kerk</strong> en<br />

Wereld is s<strong>in</strong>ds 2004 een sticht<strong>in</strong>g<br />

b<strong>in</strong>nen de Protestantse <strong>Kerk</strong>. •<br />

Burret Olde<br />

gemeenteadviseur b<strong>in</strong>nen de Protestantse<br />

<strong>Kerk</strong><br />

• Introductieworkshop ‘Organisatie en Familieopstell<strong>in</strong>gen’<br />

Mensen leven <strong>in</strong> systemen: de familie,<br />

een organisatie of de kerkelijke gemeente.<br />

Vaak wordt duidelijk dat persoonlijke<br />

en organisatorische moeilijkheden<br />

en team- of gemeenteproblemen een<br />

systemische oorzaak hebben. Met de<br />

methode van ‘opstell<strong>in</strong>gen’ komt men<br />

de verborgen belemmer<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> een<br />

systeem op het spoor. Vooral door het<br />

lijfelijk ervaren kunnen opstell<strong>in</strong>gen een<br />

belangrijke bijdrage leveren aan het<br />

systemisch waarnemen en handelen <strong>in</strong><br />

familie, kerk en werk. Over ‘Organisatie<br />

en Familieopstell<strong>in</strong>gen’ wordt een <strong>in</strong>troductietweedaagse<br />

gegeven voor geeste-<br />

lijk verzorgers, supervisoren, pastores en<br />

adviseurs op maandag en d<strong>in</strong>sdag 14 en<br />

15 februari 2011 te Amersfoort. Begeleider<br />

is drs. Marie Louise Dutilh.<br />

Informatie en aanmeld<strong>in</strong>g vóór<br />

10 januari 2011 bij drs. Hennie Kievit,<br />

Zon en Schild, GGZ Centraal, H. Kievit<br />

(KPV), Utrechtseweg 266, Postbus 3051,<br />

3800 DB Amersfoort,<br />

tel. (033)- 460 98 33 of<br />

h.kievit@symfora.nl h.kievit@symfora.nl •<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


• Durven met het Dienstboek<br />

| 25<br />

• M<strong>in</strong>isymposium over Bijbelse geschiedenis herverteld<br />

Op 17 <strong>december</strong> wordt <strong>in</strong> Kampen een<br />

m<strong>in</strong>isymposium gehouden over het<br />

thema Bijbelse geschiedenis herverteld.<br />

Aanleid<strong>in</strong>g is de verschijn<strong>in</strong>g van het<br />

gelijknamige boek van dr. Cees Houtman,<br />

emeritus hoogleraar Oude Testament<br />

aan de Protestantse Theologische<br />

Universiteit. Hij bestudeerde de stichtelijke<br />

uitleg van de Bijbel <strong>in</strong> de periode ca.<br />

1750-2000. Dat resulteerde <strong>in</strong> een<br />

standaardwerk met een documentaire<br />

beschrijv<strong>in</strong>g van protestantse, roomskatholieke<br />

en joodse geschriften op dit<br />

terre<strong>in</strong>. K<strong>in</strong>der-, jeugd- en gez<strong>in</strong>sbijbels,<br />

lees- en leerboekjes, prentenbijbels en<br />

bijbelse prentenboeken passeren de<br />

revue. Daarnaast geeft de auteur een<br />

analyse, waar<strong>in</strong> aan de hand van de<br />

besprek<strong>in</strong>g van enkele representatieve<br />

bijbelgedeelten de wereld van de<br />

hervertell<strong>in</strong>g wordt opgeroepen en<br />

gekarakteriseerd.<br />

Dagvoorzitter is Klaas Spronk, hoogleraar<br />

Oude Testament aan de PThU. Bijdragen<br />

worden geleverd door Jaap Goedegebuure,<br />

hoogleraar Moderne Nederlandse<br />

Letterkunde te Leiden, Jan Greven,<br />

theoloog en columnist <strong>in</strong> Trouw, Tanja<br />

Kootte, conservator Rijksmuseum Het<br />

Catharijneconvent en Piet Visser,<br />

hoogleraar aan het Doopsgez<strong>in</strong>d<br />

Sem<strong>in</strong>arium te Amsterdam.<br />

Bijbelse geschiedenis herverteld. Woord<br />

en beeld - Vraag en antwoord is een<br />

uitgave van Groen te Heerenveen en kan<br />

tijdens het symposium worden <strong>in</strong>gezien<br />

en aangeschaft.<br />

Plaats en tijd: aula Protestantse Theologische<br />

Universiteit, Oudestraat 6 te<br />

Kampen, van 13.30-16.00 uur (na afloop<br />

receptie). Informatie en aanmelden:<br />

www.pthu.nl/studiedagen •<br />

• Conferentie PThU over ‘predikant-zijn <strong>in</strong> deze tijd’<br />

Hoe begeleid je een geloofsgemeenschap<br />

<strong>in</strong> deze seculiere tijd? Dat is<br />

voor iedere predikant een belangrijke<br />

en dr<strong>in</strong>gende vraag. Het kerkbezoek<br />

loopt terug, evenals de aantallen<br />

dopel<strong>in</strong>gen en catechisanten, terwijl<br />

vacatures <strong>in</strong> kerke<strong>nr</strong>aden en commissies<br />

steeds lastiger zijn <strong>in</strong> te vullen.<br />

Hoe komt dat?<br />

De Protestantse Theologische Universiteit<br />

(PThU) houdt van 26-28 januari<br />

een conferentie over de mogelijkheden<br />

en onmogelijkheden van het predikantschap<br />

<strong>in</strong> deze tijd. Het gaat om een<br />

analyse en het aa<strong>nr</strong>eiken van concrete<br />

oploss<strong>in</strong>gen om het predikantschap<br />

vrijmoedig, bezield en ontspannen vol<br />

te houden.<br />

De conferentie is bedoeld voor<br />

predikanten <strong>in</strong> de Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong><br />

Nederland, maar academisch opgeleide<br />

voorgangers uit andere kerken<br />

zijn ook welkom. Vertrekpunt is<br />

Charles Taylor’s boek Een seculiere tijd;<br />

geloof en ongeloof <strong>in</strong> de wereld van nu<br />

(2009). Drie dagen lang gaan wetenschappers<br />

en ervar<strong>in</strong>gsdeskundigen,<br />

onder wie Eep Talstra, Wouter Slob,<br />

Kar<strong>in</strong> Jironet (De Baak) en Guy van<br />

Heeswijck (Antwerpen), <strong>in</strong> op de<br />

diverse aspecten van het boek.<br />

Cabaretier Freek de Jonge sluit de<br />

conferentie af.<br />

Plaats : Conferentiecentrum Hydepark<br />

Doorn.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie: www.pthu.nl/PAO. •<br />

Met de muziek mee<br />

Afgelopen zondag zult u <strong>in</strong> de kerk<br />

ongetwijfeld de eerste Adventsliederen<br />

gezongen hebben. Met het grote<br />

genoegen van de heerlijke herkenn<strong>in</strong>g,<br />

nietwaar? Elk jaargetijde brengt immers<br />

eigen gezangen met zich mee en die<br />

z<strong>in</strong>g je, als het even kan, dan ook graag<br />

állemaal (al valt dat op slechts vier<br />

zondagen van Advent soms nog niks<br />

mee!), evenals trouwens sommige<br />

psalmen, die er <strong>in</strong> deze tijd ook<br />

helemaal bij horen, zoals onder andere<br />

de 25 ste , met aan het e<strong>in</strong>de van de<br />

eerste beide strofen het mooie<br />

‘verwachten’.<br />

Ondertussen valt er, behalve uit het<br />

Liedboek, uit nog veel meer bundels<br />

heel wat moois te halen, zeker <strong>in</strong><br />

Advent. Wie al die liederen achterhalen<br />

wil, kan terecht <strong>in</strong> De Eerste Dag en<br />

eveneens op verschillende websites.<br />

Ook <strong>in</strong> de beide dienstboeken van onze<br />

kerk is er, als het om z<strong>in</strong>gen gaat,<br />

het nodige te v<strong>in</strong>den (zie ook<br />

www.dienstboek.nl). In deel I zijn er de<br />

zogenoemde ‘Liturgische Gezangen’,<br />

met een achttal (!) Ord<strong>in</strong>aria, waaronder<br />

het mooie, ook zónder cantorij eenvoudig<br />

te z<strong>in</strong>gen Ord<strong>in</strong>arium 4 (op muziek<br />

van ‘notenboer’ Willem Vogel zaliger)<br />

en nog allerlei andere getoonzette<br />

onderdelen van de zondagse eredienst.<br />

Overigens: hoeveel daarvan zijn er <strong>in</strong><br />

uw gemeente s<strong>in</strong>ds 1998 (toen het<br />

uitkwam) ondertussen al beproefd?<br />

In deel II (uit 2004) mag dan slechts<br />

één lied staan afgedrukt, er staan bij<br />

alle orden - voor welke gelegenheid dan<br />

ook - uitgebreide suggesties voor te<br />

z<strong>in</strong>gen liederen <strong>in</strong>. Te v<strong>in</strong>den <strong>in</strong> de<br />

liederenbundels, die toen voorhanden<br />

waren. Uitgezongen raakt de kerk van<br />

Christus vast nooit van haar leven. •<br />

Re<strong>in</strong>der Reitsma<br />

predikant te Goutum<br />

• Benoem<strong>in</strong>gen<br />

De generale synode deed <strong>in</strong> haar<br />

vergader<strong>in</strong>g van 12 november <strong>2010</strong> de<br />

volgende (her)benoem<strong>in</strong>gen. In het<br />

bestuur van de dienstenorganisatie: de<br />

heer P. Schreuder (herbenoem<strong>in</strong>g) en<br />

de heer G.L. Westerveld. In de Raad<br />

van Advies voor het Gereformeerd<br />

Belijden: ds. C.M.A. van Ekris en prof.<br />

dr. B.J.G. Reitsma. In het Generaal<br />

College voor de Visitatie: mevrouw N.<br />

van de Bilt. In de Raad van Toezicht<br />

van de Protestantse Theologische<br />

Universiteit (PThU): prof. dr. F.A. van<br />

der Duyn Schouten en dr. F. Schutte<br />

(herbenoem<strong>in</strong>gen). In het College van<br />

Bestuur van de PThU: dr. H.C. van der<br />

Sar (voorzitter - herbenoem<strong>in</strong>g) en<br />

prof. dr. F.G. Imm<strong>in</strong>k (rector - herbenoem<strong>in</strong>g).<br />

Verder stemde de synode <strong>in</strong><br />

met de benoem<strong>in</strong>g van dr. M.M.<br />

Jansen tot hoogleraar missiologie aan<br />

de PThU. •<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


26 |<br />

• berichten<br />

• Enquête over duurzaamheid<br />

Wat doen plaatselijke gemeenten aan<br />

duurzame ontwikkel<strong>in</strong>g? Over die vraag<br />

houdt Landelijk bureau DISK, de<br />

oecumenische <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>g voor arbeidspastoraat,<br />

een enquête onder mensen,<br />

die vrijwillig of beroepsmatig werkzaam<br />

zijn <strong>in</strong> de kerken. Het onderzoek staat <strong>in</strong><br />

het kader van het project Duurzaamheid:<br />

waar geef jij je talenten aan? Met<br />

de antwoorden hoopt DISK nieuwe<br />

materialen en activiteiten te ontwikkelen<br />

ten behoeve van plaatselijke<br />

geloofsgemeenschappen.<br />

Bij duurzame ontwikkel<strong>in</strong>g gaat het<br />

erom dat huidige en toekomstige<br />

generaties mensen, dieren en planten<br />

<strong>in</strong> hun behoefte kunnen blijven voorzien.<br />

Hoe bereiken we evenwicht<br />

tussen ecologische, sociale en econo-<br />

mische belangen, ook wel de drie p’s<br />

genoemd: planet, people en profit? Het<br />

gaat om een gemeenschappelijke<br />

opgave van bedrijfsleven, overheid,<br />

maatschappelijke organisaties en<br />

<strong>in</strong>dividuele burgers, dus ook van<br />

plaatselijke geloofsgemeenschappen en<br />

<strong>in</strong>dividuele gelovigen.<br />

Wie kerkelijk actief is kan tot 31 januari<br />

2011 een vragenlijst <strong>in</strong>vullen op<br />

www.disk-arbeidspastoraat.nl/<br />

vragenlijstduurzaamheid.htm.<br />

De eerste honderd <strong>in</strong>vullers ontvangen<br />

een exemplaar van Op het leven, een<br />

special van het tijdschrift Ondersteboven<br />

voor plaatselijke geloofsgemeenschappen<br />

over duurzaamheid. De vragenlijst<br />

is op papier verkrijgbaar bij Landelijk<br />

bureau DISK, Luijbenstraat 17, 5211 BR<br />

’s-Hertogenbosch, telefoon<br />

(073) 612 82 01. Informatie:<br />

www.disk-arbeidspastoraat.nl. •<br />

• Nederlandse lutherse penn<strong>in</strong>gen beschreven<br />

Er is geen kerkhistorische figuur die zo<br />

vaak op penn<strong>in</strong>gen is afgebeeld als<br />

Mart<strong>in</strong> Luther (1483-1546). In Nederland<br />

zijn <strong>in</strong> de loop der eeuwen ruim<br />

honderd gedenkpenn<strong>in</strong>gen verschenen<br />

die Mart<strong>in</strong> Luther, de lutherse reformatie<br />

of lutherse <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen en personen<br />

als onderwerp hebben. Een gedetailleerde<br />

beschrijv<strong>in</strong>g van dit erfgoed is nu<br />

verschenen <strong>in</strong> het boek Geslagen<br />

verbeeld<strong>in</strong>g, Lutherse penn<strong>in</strong>gen <strong>in</strong><br />

Nederland.<br />

Naast de symboliek op de penn<strong>in</strong>gen is<br />

er aandacht voor lutherse avondmaalsloodjes,<br />

die getoond moesten worden<br />

om aan de Avondmaalsvier<strong>in</strong>g deel te<br />

nemen. De penn<strong>in</strong>gen van de luthera-<br />

• Gespreksboekje Toer Reeks: ‘Wie is God?’<br />

De synode sprak erover, dom<strong>in</strong>ee Klaas<br />

Hendrikse deed het, iedereen doet het:<br />

praten over de vraag: wie is God? De<br />

redactie van de Toer Reeks gaf over die<br />

vraag een gespreksboekje uit. Invalshoeken:<br />

wat zegt de Bijbel over God?<br />

Welke namen krijgt God <strong>in</strong> de Bijbel?<br />

Welke godsbeelden bestaan er <strong>in</strong> het<br />

wereldwijde christendom? Hoe zit het<br />

met de goddelijke Drie-eenheid?<br />

Verder: God <strong>in</strong> de poëzie, en natuurlijk<br />

de vraag of God gebeurt of bestaat.<br />

Zes auteurs geven hun visie. Rick<br />

Benjam<strong>in</strong>s (docent dogmatiek PThU<br />

Leiden), Rien van den Berg (dichter en<br />

journalist bij het Nederlands Dagblad),<br />

Willem van der Meiden (theoloog en<br />

journalist), Lourens M<strong>in</strong>nema (universitair<br />

docent Vergelijkende Religiewetenschap<br />

VU), Ad van Nieuwpoort (theoloog<br />

en predikant Thomaskerk<br />

Amsterdam), Willemien Roobol<br />

nen uit Salzburg, die moesten vluchten<br />

om het geloof en zich <strong>in</strong> 1732 <strong>in</strong><br />

Zeeland vestigden, vormen een apart<br />

hoofdstuk. Veel bekende Nederlandse<br />

medailleurs blijken van lutherse huize te<br />

zijn.<br />

Geslagen verbeeld<strong>in</strong>g, Lutherse<br />

penn<strong>in</strong>gen <strong>in</strong> Nederland werd samengesteld<br />

door ds. Harry Donga (tekst) en<br />

Carel van den Berg (foto’s) en verscheen<br />

bij uitgeverij Verloren te<br />

Hilversum <strong>in</strong> samenwerk<strong>in</strong>g met de<br />

Sticht<strong>in</strong>g Lutherse Uitgeverij en<br />

boekhandel te Den Haag. Het boek telt<br />

288 pag<strong>in</strong>a’s en kost € 25,-. Besteladres:<br />

slubdenhaag@hetnet.nl of via de<br />

boekhandel (ISBN 9 789087 041755). •<br />

(emerituspredikant). E<strong>in</strong>dredactie:<br />

Hanna van Dorssen.<br />

Wie is God? is uitgegeven bij Boekencentrum,<br />

telt 85 pag<strong>in</strong>a’s en kost<br />

€ 8,90. •<br />

• Theologenconferentie<br />

Evangelisch Werkverband<br />

Waarom groeit en bloeit de christelijke<br />

kerk wereldwijd, behalve <strong>in</strong> West-Europa?<br />

Heeft dat met het verlicht<strong>in</strong>gsdenken<br />

te maken of zijn er andere oorzaken?<br />

Over die vragen houdt Evangelisch<br />

Werkverband op 10 januari een theologenconferentie<br />

<strong>in</strong> de Gereformeerde <strong>Kerk</strong><br />

te Voorthuizen. Speciale gasten zijn<br />

vijfentw<strong>in</strong>tig Braziliaanse bijbelschoolstudenten,<br />

die een ‘smaakproef’ zullen<br />

geven van de Latijns-Amerikaanse<br />

spiritualiteit. Zij studeren aan ‘Diante do<br />

Trono’, een bijbelschoolopleid<strong>in</strong>g waar<br />

de nadruk ligt op hun creatieve gaven <strong>in</strong><br />

muziek, dans en drama. Ds. Nellie van<br />

Kampen-Boot, predikante <strong>in</strong> Pijnacker en<br />

voorzitter van de Nederlandse Zend<strong>in</strong>gsraad,<br />

zal spreken over het dagthema.<br />

Verder wordt de bundel ‘Voortdurend<br />

verlangen’ gepresenteerd. Hier<strong>in</strong> maakt<br />

het Evangelisch Werkverband na vijftien<br />

jaar de balans op en kijkt zij vooruit.<br />

Verschillende auteurs verzorgen<br />

’s middags workshops.<br />

Deelnemers (theologen en kerkelijk<br />

werkers) betalen € 40,-, <strong>in</strong>clusief lunch<br />

en een exemplaar van het boek. Informatie<br />

en aanmeld<strong>in</strong>g: www.ewv.nl.<br />

De Braziliaanse studenten zullen <strong>in</strong><br />

januari Nederlandse kerken bezoeken en<br />

sluiten hun bezoek af met een jongerenweekend<br />

op de Betteld van 28-30 januari<br />

2011. Informatie hierover: www.betteld.nl.<br />

Informatie: Evangelisch Werkverband,<br />

ds. Hans Eschbach, Eendrachtstraat 29a,<br />

3784 KA Terschuur, tel. (0342) 46 00 10. •<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


| 27<br />

• collecten<br />

• E<strong>in</strong>dejaarscollecte <strong>2010</strong>: Vol van hoop<br />

Als het e<strong>in</strong>de van het jaar <strong>in</strong> zicht komt,<br />

blikken we terug, maar staan we ook aan<br />

een nieuw beg<strong>in</strong>. We spreken onze<br />

verwacht<strong>in</strong>gen naar elkaar uit over het<br />

aankomende jaar. Er zijn <strong>in</strong> uw gemeente<br />

vast ideeën waarvoor de f<strong>in</strong>anciële<br />

middelen niet altijd toereikend zijn.<br />

Tijdens de e<strong>in</strong>dejaarscollecte van 31<br />

<strong>december</strong> <strong>2010</strong>, heeft de kerke<strong>nr</strong>aad de<br />

gelegenheid om naar eigen <strong>in</strong>zicht te<br />

collecteren voor deze plaatselijke<br />

activiteiten.<br />

Dit jaar heeft Protestantse <strong>Kerk</strong> het<br />

thema ‘Vol van Hoop’ meegegeven aan<br />

alle plaatselijke gemeenten. Door de<br />

boodschap van het Evangelie zijn we vol<br />

van hoop voor deze wereld, voor de kerk<br />

en daarmee vol van hoop voor onze<br />

plaatselijke gemeente. U kunt gemeenteleden<br />

op verschillende manieren<br />

attenderen op deze e<strong>in</strong>dejaarscollecte.<br />

Dat kan bijvoorbeeld door de gemeenteleden<br />

persoonlijk te benaderen met een<br />

brief. Meer <strong>in</strong>formatie:<br />

www.pkn.nl/steunons. •<br />

• Collecte Oecumene 23 januari<br />

2011<br />

Oecumene is zoeken naar gezamenlijkheid<br />

<strong>in</strong> getuigenis en dienst tussen<br />

kerken en christenen. Dat zoeken doet<br />

de Protestantse <strong>Kerk</strong> ook landelijk en<br />

wereldwijd. In onze kerkelijke gemeenten<br />

voelen we niet dagelijks de <strong>in</strong>vloed van<br />

de wereldoecumene, maar voor de kerk<br />

is het belangrijk om verbonden te zijn<br />

met andere kerken <strong>in</strong> ons land en de<br />

wereld. Door die wereldwijde verbondenheid<br />

en ontmoet<strong>in</strong>gen met elkaar kunnen<br />

we elkaar als kerken helpen, van elkaar<br />

leren en elkaar her<strong>in</strong>neren aan onze<br />

roep<strong>in</strong>g. Tijdens de ontmoet<strong>in</strong>gen leren<br />

we over elkaars kerkmuziek, liturgische<br />

<strong>in</strong>vull<strong>in</strong>gen en manieren om de plaatselijke<br />

gemeenten te versterken. En dat<br />

wordt wel voelbaar <strong>in</strong> onze plaatselijke<br />

gemeenten. Voor de oecumenische<br />

activiteiten en de versterk<strong>in</strong>g van onze<br />

kerk is uw steun nodig. Helpt u mee<br />

collecteren?<br />

Meer <strong>in</strong>formatie: www.pkn.nl/steunons. •<br />

Foto: David Jagersma<br />

• berichten<br />

• Giftenaftrek blijft bestaan<br />

Afgelopen zomer stond <strong>in</strong> de kranten dat<br />

de aftrek van giften voor de <strong>in</strong>komstenbelast<strong>in</strong>g<br />

mogelijk zou worden afgeschaft.<br />

Dat zou de reger<strong>in</strong>g op jaarbasis<br />

zo’n 300 miljoen euro opleveren.<br />

Bovendien zou de Belast<strong>in</strong>gdienst dan<br />

zelf ook kunnen afslanken, omdat de<br />

giftenaftrekregel<strong>in</strong>g de ambtenaren veel<br />

controlewerk kost.<br />

Het regeerakkoord biedt <strong>in</strong>middels<br />

duidelijkheid over de toekomst van de<br />

giftenaftrekregel<strong>in</strong>g: deze blijft bestaan<br />

voor <strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen met de ANBI-status.<br />

De Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland heeft<br />

één ANBI-groepsbeschikk<strong>in</strong>g voor het<br />

kerkgenootschap en alle zelfstandige<br />

onderdelen.<br />

Onderzoek<br />

E<strong>in</strong>d 2009 publiceerde het m<strong>in</strong>isterie van<br />

F<strong>in</strong>anciën een evaluatierapport waar<strong>in</strong> de<br />

stimulerende werk<strong>in</strong>g van de aftrekregel<strong>in</strong>g<br />

ernstig werd betwijfeld. De Verenig<strong>in</strong>g<br />

van Fondswervende Instell<strong>in</strong>gen<br />

(VFI), waarvan de Protestantse <strong>Kerk</strong>/<strong>Kerk</strong><br />

<strong>in</strong> <strong>Actie</strong> lid is, heeft door de Vrije<br />

Universiteit een ‘tegenonderzoek’ laten<br />

uitvoeren. Dit VU-rapport is met een<br />

pleidooi voor handhav<strong>in</strong>g en verbeter<strong>in</strong>g<br />

van de giftenaftrek naar de kamerleden<br />

en de <strong>in</strong>formateur gestuurd. De aanpak<br />

van het VFI en haar leden lijkt vruchten<br />

af te werpen nu <strong>in</strong> het regeerakkoord<br />

staat dat de giftenaftrekregel<strong>in</strong>g voor<br />

<strong>in</strong>stell<strong>in</strong>gen met de ANBI-status gehandhaafd<br />

blijft. •<br />

• ICCO-alliantie teleurgesteld<br />

over <strong>in</strong>grijpende subsidieverlag<strong>in</strong>g<br />

De ICCO-alliantie is teleurgesteld over de<br />

<strong>in</strong>grijpende subsidieverlag<strong>in</strong>g die het<br />

m<strong>in</strong>isterie van Buitenlandse Zaken heeft<br />

aangekondigd voor de jaren 2011-2015.<br />

Aangevraagd was 106 miljoen euro per<br />

jaar, toegezegd is 76,5 miljoen. ‘Dit is<br />

een dramatische terugslag ten opzichte<br />

van de huidige situatie’, zegt Mar<strong>in</strong>us<br />

Verweij, voorzitter van ICCO’s Raad van<br />

Bestuur. ‘Dit raakt mensen <strong>in</strong> ontwikkel<strong>in</strong>gslanden<br />

<strong>in</strong> hun dagelijks bestaan, dat<br />

toch al zwaar is. Een kort<strong>in</strong>g van 42% is<br />

erg drastisch.’ In <strong>2010</strong> kreeg de ICCOalliantie<br />

nog 131 miljoen euro. Hoe de<br />

bezu<strong>in</strong>ig<strong>in</strong>gen het beste zijn op te vangen,<br />

wordt de komende tijd onderzocht.<br />

Vernieuw<strong>in</strong>g<br />

De ICCO-alliantie zette vijf jaar geleden<br />

een ambitieus proces van vernieuw<strong>in</strong>g <strong>in</strong>.<br />

Onafhankelijke bestuursorganen <strong>in</strong> acht<br />

regio’s kregen <strong>in</strong>spraak op het beleid. Het<br />

uitvoerende werk dat tot voor kort <strong>in</strong><br />

Utrecht plaatsvond, v<strong>in</strong>dt nu <strong>in</strong> die<br />

regio’s plaats, dichter bij de mensen zelf.<br />

Het laatste kantoor is afgelopen maand<br />

geopend en de vernieuwde organisatie<br />

is hiermee klaar voor de toekomst. ‘Deze<br />

koers had de afgelopen jaren de <strong>in</strong>stemm<strong>in</strong>g<br />

van het m<strong>in</strong>isterie en daarom is<br />

deze uitslag extra teleurstellend’, aldus<br />

Verweij.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie: www.icco.nl •<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


28 |<br />

Bijbelteksten <strong>december</strong> <strong>2010</strong><br />

Deze teksten zijn gekozen uit de lez<strong>in</strong>gen die <strong>in</strong> het gezamenlijk gebed <strong>in</strong> Taizé<br />

worden gebruikt. Taizé is een oecumenisch klooster <strong>in</strong> Frankrijk. De teksten zijn<br />

kort genoeg om verschillende keren per dag herlezen te worden, voor een tijd van<br />

persoonlijk of gemeenschappelijk gebed. Zo is men door dit rooster te gebruiken<br />

verbonden met de wereldoecumene.<br />

wo 1 De Heer zegt: Ik sluit met mijn<br />

volk een vredesverbond, een verbond<br />

dat eeuwig zal duren. Mijn<br />

heiligdom zal voor altijd <strong>in</strong> hun<br />

midden staan. (Ezechiël 37: 24-27)<br />

do 2<br />

vr 3<br />

za 4<br />

zo 5<br />

U moet zich <strong>in</strong>spannen om <strong>in</strong><br />

vrede te worden aangetroffen. Bedenk<br />

dat het geduld van onze Heer<br />

uw redd<strong>in</strong>g is. (2 Petrus 3: 14-18)<br />

Jezus zegt: Wie mij dient moet mij<br />

volgen: waar ik ben zal ook mijn<br />

dienaar zijn. (Johannes 12: 20-33)<br />

Paulus schreef: We worden van alle<br />

kanten belaagd, maar raken niet<br />

<strong>in</strong> het nauw. We worden aan het<br />

twijfelen gebracht, maar raken niet<br />

vertwijfeld. (2 Kor<strong>in</strong>tiërs 4: 5-18)<br />

Johannes de Doper kwam, zoals<br />

de profeet Jesaja gesproken had:<br />

Luid kl<strong>in</strong>kt een stem <strong>in</strong> de woestijn:<br />

“Maak de weg van de Heer<br />

gereed, maak recht zijn paden.”<br />

(Matteüs 3: 1-11)<br />

ma 6 Blijf bidden en blijf daarbij waakzaam<br />

en dankbaar.<br />

(Kolossenzen 4: 2-6)<br />

di 7<br />

Streef ernaar <strong>in</strong> vrede te leven<br />

met allen. Zorg ervoor dat er geen<br />

giftige kiem opschiet.<br />

(Hebreeën 12: 12-24)<br />

wo 8 De engel zei tegen Maria: Wees<br />

niet bang, Maria, God heeft je<br />

zijn gunst geschonken. Luister,<br />

je zult zwanger worden en een<br />

zoon baren, en je moet hem Jezus<br />

noemen. (Lucas 1: 26-38)<br />

do 9<br />

Spreek elkaar moed <strong>in</strong>, elke dag,<br />

opdat niemand van u halsstarrig<br />

wordt. Want alleen als we tot het<br />

e<strong>in</strong>de toe resoluut vasthouden aan<br />

ons aanvankelijk vertrouwen, blijven<br />

we deelgenoten van Christus.<br />

(Hebreeën 3: 7-14)<br />

vr 10 Worden onze zonden mij te<br />

zwaar, God, u neemt weg wat wij<br />

misdeden. (Psalm 65)<br />

za 11 Jezus zegt: Ik ben gekomen om<br />

het leven te geven <strong>in</strong> al zijn volheid.<br />

(Johannes 10: 1-10)<br />

zo 12 Jezus zei tot de leerl<strong>in</strong>gen van<br />

Johannes de Doper: Ga vertellen<br />

wat jullie horen en zien: bl<strong>in</strong>den<br />

kunnen weer zien en verlamden<br />

weer lopen, doden worden opgewekt<br />

en aan armen wordt het<br />

goede nieuws bekendgemaakt.<br />

(Matteüs 11: 2-11)<br />

ma 13 God heeft ons krachtig moed <strong>in</strong><br />

willen spreken om ons vast te<br />

klampen aan de hoop op wat voor<br />

ons <strong>in</strong> het verschiet ligt. Die hoop is<br />

als een betrouwbaar en zeker anker<br />

voor onze ziel. (Hebreeën 6: 13-20)<br />

di 14 Vertrouw op de Heer met heel je<br />

hart, steun niet op eigen <strong>in</strong>zicht.<br />

(Spreuken 3: 3-6)<br />

wo 15 Jezus zegt: Wanneer je je offergave<br />

naar het altaar brengt en<br />

je je daar her<strong>in</strong>nert dat je broeder<br />

of zuster je iets verwijt, laat je<br />

gave dan bij het altaar achter; ga<br />

je eerst met die ander verzoenen<br />

en kom daarna je offer brengen.<br />

(Matteüs 5: 17-37)<br />

do 16 De Heer zei tot zijn volk: Van<br />

geweld <strong>in</strong> je land wordt niets<br />

meer vernomen. Overdag is het<br />

licht van de zon niet meer nodig,<br />

de glans van de maan hoeft je niet<br />

te verlichten, want de Heer zal je<br />

voor altijd licht geven en je God<br />

zal voor je schitteren.<br />

(Jesaja 60: 18-20)<br />

vr 17 Jesaja zei: De Heer greep mij bij<br />

de hand. Hij zei: “Wees niet bang<br />

voor wat het volk angst aanjaagt,<br />

heb er geen ontzag voor. Alleen<br />

de Heer is heilig.” (Jesaja 8: 11-18)<br />

za 18 Jezus zegt: Het kon<strong>in</strong>krijk van<br />

God lijkt op een zaadje van<br />

de mosterdplant dat iemand<br />

meenam en <strong>in</strong> zijn tu<strong>in</strong> zaaide,<br />

waarna het groeide en een grote<br />

struik werd, waar de vogels van<br />

de hemel <strong>in</strong> de takken kwamen<br />

nestelen. (Lucas 13: 18-21)<br />

zo 19 Een engel van de Heer verscheen<br />

Jozef <strong>in</strong> een droom en zei: Wees<br />

niet bang je vrouw Maria bij je<br />

te nemen, want het k<strong>in</strong>d dat ze<br />

draagt is verwekt door de heilige<br />

Geest. Ze zal een zoon baren.<br />

Geef hem de naam Jezus, want<br />

hij zal zijn volk bevrijden van hun<br />

zonden. (Matteüs 1: 18-24)<br />

ma 20 Mozes sprak tot het volk: De<br />

geboden die ik u vandaag heb gegeven,<br />

zijn niet te zwaar voor u en<br />

liggen niet buiten uw bereik. Nee,<br />

die geboden zijn heel dichtbij, u<br />

kunt ze <strong>in</strong> u opnemen en ze u eigen<br />

maken; u kunt ze volbrengen.<br />

(Deuteronomium 30: 11-14)<br />

di 21 De Heer zegt: Blijf niet staan bij wat<br />

eertijds is gebeurd, laat het verleden<br />

nu rusten. Zie, ik ga iets nieuws verrichten.<br />

(Jesaja 43: 18-21)<br />

wo 22 U zult de Heer, uw God, weer<br />

zoeken, en hem ook v<strong>in</strong>den, als<br />

u hem tenm<strong>in</strong>ste met hart en ziel<br />

zoekt. (Deuteronomium 4: 29-31)<br />

do 23 Paulus schreef: God, die mij al<br />

vóór mijn geboorte had uitgekozen<br />

en die mij door zijn genade<br />

heeft geroepen, openbaarde zijn<br />

Zoon <strong>in</strong> mij. (Galaten 1: 11-24)<br />

vr 24 Gods licht zal over ons opgaan en<br />

verschijnen aan allen die leven <strong>in</strong><br />

duisternis en verkeren <strong>in</strong> de schaduw<br />

van de dood, zodat we onze<br />

voeten kunnen zetten op de weg<br />

van de vrede. (Lucas 1: 67-79)<br />

za 25 Het Woord was <strong>in</strong> de wereld, de<br />

wereld is door hem ontstaan en<br />

toch kende de wereld hem niet. Wie<br />

hem wel ontv<strong>in</strong>gen, heeft hij het<br />

voorrecht gegeven om k<strong>in</strong>deren van<br />

God te worden. (Johannes 1: 1-18)<br />

zo 26 Paulus schreef: Laat <strong>in</strong> uw hart de<br />

vrede van Christus heersen, want<br />

daartoe bent u geroepen als de<br />

leden van één lichaam.<br />

(Kolossenzen 3: 12-17)<br />

ma 27 Johannes schreef: Wat wij gezien<br />

en gehoord hebben, verkondigen<br />

we ook aan u, opdat ook u met<br />

ons verbonden bent. En verbonden<br />

zijn met ons is verbonden zijn<br />

met de Vader en met zijn Zoon<br />

Jezus Christus. (1 Johannes 1: 1-4)<br />

di 28 De Heer toont zijn heil ten<br />

overstaan van alle volken, en de<br />

e<strong>in</strong>den der aarde zien hoe onze<br />

God redd<strong>in</strong>g brengt.<br />

(Jesaja 52: 7-10)<br />

wo 29 Jezus zegt: Ieder die zijn leven wil<br />

behouden, zal het verliezen, maar<br />

wie zijn leven verliest omwille van<br />

mij, zal het behouden. (Matteüs<br />

16: 21-27)<br />

do 30 Jezus zegt: Kom naar mij, jullie<br />

die vermoeid zijn en onder lasten<br />

gebukt gaan, dan zal ik jullie rust<br />

geven. (Matteüs 11: 28-30)<br />

vr 31 Johannes schreef: Wij hebben lief<br />

omdat God ons het eerst heeft<br />

liefgehad. Iemand kan onmogelijk<br />

God, die hij nooit gezien heeft,<br />

liefhebben als hij de ander, die hij<br />

wel ziet, niet liefheeft. (1 Johannes<br />

4: 12-21)<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


Advertenties<br />

| 29<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> kent twee soorten advertenties:<br />

vacatureadvertenties van kerkelijke gemeenten en<br />

andere advertenties.<br />

Vacatureadvertenties van gemeenten kunnen <strong>in</strong><br />

vier verschillende formaten geplaatst worden:<br />

Kle<strong>in</strong> (tot 65 woorden), Normaal (tot 130 woorden),<br />

Groot (tot 260 woorden) en Zeer groot (tot 520<br />

woorden/hele pag<strong>in</strong>a). Voor deze formaten gelden<br />

respectievelijk de volgende tarieven: € 174, € 348,<br />

€ 698 en € 1.394. Het aantal woorden wordt<br />

berekend met de functie ‘Woorden tellen’ onder<br />

Extra <strong>in</strong> tekstverwerk<strong>in</strong>gsprogramma Word.<br />

Andere advertenties kunnen worden aangeboden<br />

bij de drukker. Formaten, tariefkaart en aanlever<strong>in</strong>formatie:<br />

www.bdu.nl > Kon<strong>in</strong>klijke BDU<br />

Uitgevers > mediadocumentatie.<br />

Aanlever<strong>in</strong>g vacatureadvertenties<br />

Per e-mail aan: kerk<strong>in</strong>formatie.advertenties@pkn.nl (de<br />

kale tekst <strong>in</strong> een Word-bestand en logo’s uitsluitend<br />

apart <strong>in</strong> een jpg-bestand) of <strong>in</strong> papieren vorm per<br />

post aan: <strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> Advertenties (F. Rozemond),<br />

Postbus 8504, 3503 RM Utrecht.<br />

Naam en logo’s<br />

De afkort<strong>in</strong>g PKN wordt zoveel mogelijk vermeden.<br />

Wanneer het logo van de Protestantse<br />

<strong>Kerk</strong> wordt gebruikt dient dat volledig (met vaste<br />

naamtekst) te worden afgedrukt. Dit <strong>in</strong> verband<br />

met de optimale en eenduidige werk<strong>in</strong>g ervan.<br />

Eigen varianten op dit logo kunnen <strong>in</strong> <strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong><br />

worden geweigerd. Andere eigen logo’s,<br />

beeldmerken, vignetten of foto’s zijn uiteraard<br />

hartelijk welkom.<br />

Uiterste aanleverdata<br />

(zie ook www.pkn.nl homepage, l<strong>in</strong>ksboven onder<br />

tijdschriften/nieuwsbrieven):<br />

Januar<strong>in</strong>ummer:<br />

Februar<strong>in</strong>ummer:<br />

Maartnummer:<br />

6 <strong>december</strong><br />

3 januari<br />

31 januari<br />

De advertentiepag<strong>in</strong>a’s <strong>in</strong> <strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> worden<br />

vanaf de dag van verschijnen tevens geplaatst op<br />

www.pkn.nl > klik rechtsboven op: Vacatures.<br />

De redactie van <strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> is niet verantwoordelijk<br />

voor de <strong>in</strong>houd van advertenties. Bij<br />

de opmaak zal zoveel mogelijk reken<strong>in</strong>g worden<br />

gehouden met de wensen van de adverteerder.<br />

GA JIJ ONZE UITDAGING AAN .... ??<br />

De Protestantse Gemeente te Colmschate/Schalkhaar<br />

zoekt voor ca 0,4 fte een<br />

jeugd-jongerenwerker (m/v)<br />

Onze gemeente onder de rook van Deventer is een veelkleurige<br />

gemeente met circa 2.900 gemeenteleden. Ongeveer 30 % van<br />

deze leden behoort tot de leeftijdscategorie 0 - 20 jaar.<br />

Het veelvormige jeugdwerk lééft b<strong>in</strong>nen onze gemeente en wordt<br />

aangestuurd door de jeugdraad die haar team verder wil versterken<br />

met een ervaren en enthousiaste jeugd-jongerenwerker.<br />

Ben jij iemand die:<br />

• barst van de creativiteit en dat weet om te zetten <strong>in</strong><br />

activiteiten voor en met k<strong>in</strong>deren en jongeren<br />

• het gesprek met de jeugd aangaat en een luisterend oor heeft<br />

• op de hoogte is van de leefwereld van de jeugd en die kan<br />

vertalen naar het jeugdwerk<br />

• de ambitie heeft om als ‘sp<strong>in</strong> <strong>in</strong> het web’ erkend en<br />

herkend te worden<br />

• vrijwilligers werkzaam <strong>in</strong> het jeugdwerk weet te motiveren<br />

en te begeleiden<br />

• aantoonbaar netwerk heeft <strong>in</strong> het jeugdwerk van<br />

Nederland en dit wil <strong>in</strong>zetten.<br />

Wij vragen iemand:<br />

• met afgeronde theologische HBO-opleid<strong>in</strong>g<br />

(jeugd- en jongerenwerk) of vergelijkbaar<br />

• met m<strong>in</strong>imaal 5 jaar ervar<strong>in</strong>g<br />

• die jongeren kan leren om het geloof te voelen, zien en ervaren<br />

• die lid is van de Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland<br />

• die flexibel is qua werktijden ook <strong>in</strong> avonduren en weekenden.<br />

Salariër<strong>in</strong>g volgens salarisschalen van de Protestantse <strong>Kerk</strong>.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie? Kijk op www.pgcs.nl<br />

Kun jij voldoen aan onze wensen? Stuur dan je brief aan:<br />

PGCS<br />

t.a.v. Jan Vroonland<br />

Holterweg 108<br />

7429AH Colmschate<br />

E-mailen mag ook: jeugd.vacatures@pgcs.nl<br />

Reageren tot 10 <strong>december</strong> <strong>2010</strong>.<br />

De Protestantse Gemeente i.w. te Emmeloord zoekt voor de<br />

wijkgemeente SOW West per 1 februari 2011 een<br />

pastoraal werker (m/v)<br />

(voor 20 uur per week)<br />

Onze gedachte gaat uit naar een pastoraal werk(st)er / (em.)<br />

predikant die voor de periode van ongeveer driekwart jaar<br />

naast de consulent werkzaam zal zijn <strong>in</strong> de wijk.<br />

Wij zoeken iemand met een luisterend oor en een warm hart<br />

voor het pastoraat die:<br />

• Urgente pastorale zorg verleent<br />

• Betrokken vorm geeft aan rouwpastoraat en voorgaat <strong>in</strong><br />

rouwdiensten<br />

• Bereikbaar is als aanspreekpunt voor de wijkteams<br />

• <strong>Kerk</strong>e<strong>nr</strong>aadsvergader<strong>in</strong>gen en vormen van pastoraal<br />

overleg bijwoont<br />

• Groepswerk met een pastoraal karakter leidt.<br />

Voor nadere <strong>in</strong>formatie kunt u contact opnemen met de voorzitter<br />

van de benoem<strong>in</strong>gscommissie de heer H.K. Scholtens,<br />

tel. (0527) 61 13 99.<br />

Uw reactie met CV kunt u tot en met 10 <strong>december</strong> <strong>2010</strong><br />

per post of per e-mail richten aan:<br />

de heer H.K. Scholtens,<br />

Zwarte Zeestraat 11,<br />

8303 EV Emmeloord,<br />

e-mail: h.scholtens@solcon.nl<br />

Nadere <strong>in</strong>formatie over onze gemeente v<strong>in</strong>dt u op onze<br />

website www.sowemmeloord.nl.<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


30 | • advertenties<br />

De Protestantse Gemeente Vreeland zoekt een deeltijd<br />

predikant (m/v) 0.5 fte<br />

S<strong>in</strong>ds 1990 vormen de Hervormde Gemeente en de Gereformeerde<br />

<strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Vreeland een federatie die <strong>in</strong> 1996 officieel<br />

erkend is.<br />

De Protestantse Gemeente Vreeland is een pluriforme,<br />

vergrijzende, gastvrije gemeente met 300 <strong>in</strong>geschreven (gast)<br />

leden. We houden onze diensten en activiteiten daaromheen<br />

<strong>in</strong> een prachtig monumentaal kerkgebouw uit de 13e eeuw.<br />

Ook hebben we een apart gebouw voor k<strong>in</strong>dernevendiensten,<br />

vergader<strong>in</strong>gen en andere activiteiten. Vele vrijwilligers ondersteunen<br />

het kerkelijke werk. De gemeente probeert ook <strong>in</strong> het<br />

dorp een gastvrije en samenb<strong>in</strong>dende rol te spelen.<br />

We hebben de beschikk<strong>in</strong>g over een pastorie.<br />

Onze gedachten gaan uit naar een predikant(e), die:<br />

• met <strong>in</strong>teresse voor de ontwikkel<strong>in</strong>gen b<strong>in</strong>nen de theologie<br />

<strong>in</strong> kerkdiensten op <strong>in</strong>voelende en aansprekende manier de<br />

woorden van de Bijbel naar ons vertaalt;<br />

• tijdens de kerkdiensten en ook daarbuiten recht doet aan<br />

de verschillende geloofsbelev<strong>in</strong>gen;<br />

• vanuit een levend geloof <strong>in</strong>spireert en mensen met elkaar<br />

verb<strong>in</strong>dt;<br />

• actief contact zoekt met de jeugd en jongvolwassenen en<br />

hen betrekt bij zaken rond geloof en kerk;<br />

• zich <strong>in</strong>zet voor het pastorale werk, met name <strong>in</strong> situaties<br />

van ziekte en rouw;<br />

• bereid is samen te werken met andere kerken en eraan<br />

bijdraagt dat onze kerk een “kerk <strong>in</strong> de wereld” is;<br />

• <strong>in</strong> overleg met de kerke<strong>nr</strong>aad keuzes durft te maken b<strong>in</strong>nen<br />

het deeltijd verband.<br />

Uw sollicitatie en/of verzoek om nadere <strong>in</strong>licht<strong>in</strong>gen kunt u<br />

voor 10 januari 2011 sturen aan de voorzitter van de beroep<strong>in</strong>gscommissie:<br />

Mevr. Marijke de Jong- Br<strong>in</strong>k<br />

Floraweg 15<br />

3633 CV Vreeland<br />

E-mail: annemarijkedejong@hotmail.com<br />

Tel: (0294) 23 35 24<br />

Onze website: www.pkn-vreeland.nl<br />

De Hervormde Gemeente te Vuren, van oorsprong een l<strong>in</strong>tdorp<br />

aan de Waal, het meest westelijke dorp van Gelderland,<br />

zoekt een <strong>in</strong>spirerende en betrokken<br />

predikant (m/v)<br />

die:<br />

• <strong>in</strong> de predik<strong>in</strong>g vanuit de Bijbel gestalte wil geven aan het<br />

christen zijn;<br />

• een teamspeler wil zijn en samen met de gemeente op<br />

weg wil gaan;<br />

• verb<strong>in</strong>dend wil zijn en ruimte kan geven aan verschillende<br />

belev<strong>in</strong>gen van het geloof;<br />

• de gemeente wil stimuleren haar talenten <strong>in</strong> te zetten voor<br />

het kerkelijk werk en de samenlev<strong>in</strong>g; ouderen weet te<br />

b<strong>in</strong>den en jongeren weet te trekken;<br />

• gevoel voor humor heeft en oog voor vernieuw<strong>in</strong>g;<br />

• een match heeft met de dorpsgemeenschap.<br />

Wat bieden wij?<br />

• een dienstverband van 70 %;<br />

• een kleurrijke gastvrije gemeente;<br />

• een betrokken kerke<strong>nr</strong>aad;<br />

• een grote groep enthousiaste vrijwilligers;<br />

• een vrijstaande pastorie en een multifunctioneel<br />

kerkgebouw.<br />

Op onze website www.hervormdegemeentevuren.nl kunt u<br />

alvast kennismaken met onze gemeente. Een uitgebreid<br />

<strong>in</strong>formatiepakket is te verkrijgen bij Anjo van Dalen,<br />

Merellaan 4, 4214 DL Vuren,<br />

e-mail: anjovandalen@hotmail.com.<br />

Wij zien uw sollicitatie met belangstell<strong>in</strong>g tegemoet vóór<br />

21 <strong>december</strong> <strong>2010</strong>.<br />

Januari 2011<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


| 31<br />

De Hervormde Gemeente te Gieten is op zoek naar een<br />

predikant voor 70%<br />

Wie zijn wij?<br />

• Ons dorp ligt op de Hondsrug <strong>in</strong> Drenthe, centraal gelegen<br />

tussen Gron<strong>in</strong>gen, Emmen, Assen en Veendam.<br />

• Onze gemeente bestaat uit ruim 800 leden en heeft een<br />

pluriforme samenstell<strong>in</strong>g.<br />

• Onze Dorpskerk is een monument maar heeft een<br />

verrassend eigentijds <strong>in</strong>terieur.<br />

• De eredienst en het pastoraat spelen een belangrijke rol <strong>in</strong><br />

ons gemeente-zijn.<br />

Wie zoeken wij?<br />

Onze voorkeur gaat uit naar een predikant die<br />

• de bijbelse boodschap op een hedendaagse wijze weet te<br />

brengen voor jong en oud<br />

• enige ervar<strong>in</strong>g heeft opgedaan <strong>in</strong> een eerdere gemeente<br />

• het pastoraat onder met name ouderen ambieert<br />

• goede communicatieve vaardigheden bezit met jong en oud<br />

• een brede belangstell<strong>in</strong>g heeft voor het reilen en zeilen <strong>in</strong><br />

ons dorp.<br />

Informatie<br />

Meer <strong>in</strong>formatie kunt u krijgen bij de voorzitter van de<br />

beroep<strong>in</strong>gscommissie dhr. A. van der Wal, tel. (0592) 26 52 54.<br />

Een <strong>in</strong>formatiepakket kunt u aanvragen bij de scriba dhr.<br />

F. Venema, Julianalaan 46, 9461 BV Gieten, e-mailadres:<br />

frvenema@home.nl.<br />

We zien uw sollicitatie graag voor 15 januari 2011 tegemoet<br />

op bovengenoemd e-mailadres van de scriba.<br />

De Protestantse Gemeente Gasselternijveen zoekt een<br />

predikant (m/v) voor 50%<br />

Aan de rand van de Hondsrug, waar veel bos, heide en natuur <strong>in</strong><br />

de buurt is, ligt het fraaie veenkoloniale dorp Gasselter nijveen <strong>in</strong><br />

de gemeente Aa en Hunze. Het dorp heeft ongeveer 2500<br />

<strong>in</strong>woners en ligt aan het riviertje de Hunze. Het dorp heeft tal<br />

van voorzien<strong>in</strong>gen, waaronder een zwembad en een bibliotheek.<br />

Ook kent het dorp een Protestantse Gemeente. De Protestantse<br />

Gemeente Gasselternijveen telt 164 doop- en 172 belijdende<br />

leden en wordt gedragen door een uiterst actieve kern.<br />

Wij zoeken een enthousiaste, <strong>in</strong>spirerende predikant, die;<br />

• leid<strong>in</strong>g kan geven aan een veelkleurige gemeente<br />

• beschikt over gemeenschapsz<strong>in</strong><br />

• tussen/ naast de gemeenteleden wil staan<br />

• goed kan communiceren met jong en oud <strong>in</strong> de gemeente<br />

• de (theologische) vraagstukken van deze tijd niet uit de<br />

weg gaat.<br />

Nadere <strong>in</strong>formatie waaronder een profielschets van de te<br />

beroepen predikant(e) kunt u opvragen bij de voorzitter van de<br />

beroep<strong>in</strong>gscommissie dhr. P. Wolters, tel. (0599) 51 28 05,<br />

e-mail beroep<strong>in</strong>gscommissie@pkn-gasselternijveen.nl.<br />

Uw reactie kunt u b<strong>in</strong>nen vijf weken na het verschijnen van<br />

dit blad sturen aan de secretaris van de beroep<strong>in</strong>gscommissie<br />

mevr. H. Postma- Mar<strong>in</strong>us, J.H. Kruitstraat 18, 9515 PT<br />

Gasselternijveenschemond,<br />

beroep<strong>in</strong>gscommissie@pkn-gasselternijveen.nl.<br />

Wij willen een liefdevolle gemeenschap zijn.<br />

Een plek van bez<strong>in</strong>n<strong>in</strong>g, waar mensen zich geborgen voelen en kunnen<br />

groeien <strong>in</strong> geloof, waar mensen geraakt worden door het evangelie.<br />

We willen mensen op een aansprekende manier ondersteunen <strong>in</strong> hun<br />

zoektocht naar z<strong>in</strong>gev<strong>in</strong>g.<br />

Wij zijn een gemeente met<br />

• leden<br />

• een grote groep vrijwilligers<br />

• verschillende taakgroepen:<br />

- pastoraat<br />

- diaconie<br />

- erediensten<br />

- jeugd<br />

- vorm<strong>in</strong>g en toerust<strong>in</strong>g<br />

- kerkrentmeesters<br />

• een open oecumenische houd<strong>in</strong>g<br />

• een centraal <strong>in</strong> het dorp gelegen kerk<br />

en pastorie<br />

<strong>in</strong> een toeristische omgev<strong>in</strong>g aan de voet<br />

van de Lemelerberg.<br />

De Protestantse Gemeente Lemele zoekt een<br />

predikant (m/v) 80%<br />

die<br />

• de vertaalslag kan maken van het evangelie naar ons dagelijks leven<br />

• jong en oud weet te <strong>in</strong>spireren en te betrekken bij geloof en kerk<br />

• <strong>in</strong>houd wil geven aan vorm<strong>in</strong>g en toerust<strong>in</strong>g, <strong>in</strong> het bijzonder met het oog op jeugd<br />

en jonge gez<strong>in</strong>nen<br />

• constructief meedenkt op het gebied van oecumene<br />

• op coachende wijze de vrijwilligers kan begeleiden<br />

• zich betrokken voelt bij dorpsactiviteiten.<br />

Voor <strong>in</strong>licht<strong>in</strong>gen kunt u contact opnemen met de voorzitter van de beroep<strong>in</strong>gscommissie, dhr. G.J. Hall<strong>in</strong>k, tel. (0572) 33 17 74,<br />

e-mail: g.j.hall<strong>in</strong>k@wanadoo.nl. Wilt u reageren, dan uw sollicitatie graag voor 1 januari 2011 sturen aan de secretaresse,<br />

mw. R. Wilts, Roggestraat 15, 8148 NE Lemele of per e-mail: hilrewilts@wish.net.<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


32 | • advertenties<br />

De Protestantse Gemeente Grijpskerk en omstreken <strong>in</strong> word<strong>in</strong>g is op zoek naar een<br />

predikant (m/v)<br />

die voor 0,5 fte <strong>in</strong> onze gemeente wil werken.<br />

Wij bieden een<br />

• veelkleurige gemeente<br />

• stevige <strong>in</strong>zet van vrijwilligers<br />

• meelevende dorpsgemeenschap<br />

• actief jeugdwerk<br />

• een plezierige samenwerk<strong>in</strong>g met de collega predikant en<br />

pastoraal medewerker.<br />

Wij zoeken naar een predikant die<br />

• actief en sociaal bewogen is<br />

• zich pastoraal met name wil richten op de groep 25 tot 55 jaar<br />

• <strong>in</strong> de verkondig<strong>in</strong>g de verb<strong>in</strong>d<strong>in</strong>g maakt met ons dagelijks<br />

leven<br />

• zich ook betrokken voelt op de jeugd<br />

• het werken <strong>in</strong> een pastoraal team als pluspunt ziet.<br />

Voor meer <strong>in</strong>formatie kunt u contact opnemen met de voorzitter van de beroep<strong>in</strong>gscommissie, de heer H.W. Dimmendaal tel. (0594)<br />

21 21 17 (´s avonds) of per e-mail: HWDimmendaal@hetnet.nl<br />

Uw schriftelijke reactie kunt u sturen of mailen naar de<br />

beroep<strong>in</strong>gscommissie<br />

p/a dhr. T. Veenstra<br />

De Klief 6<br />

9843 CJ Grijpskerk<br />

taeke.veenstra@hetnet.nl<br />

Alle overige <strong>in</strong>formatie kunt u v<strong>in</strong>den op onze website<br />

www.pkn-grijpskerk.nl Op deze site is de volledige tekst te zien<br />

van de door de kerke<strong>nr</strong>aad opgestelde profielschets. Verder is<br />

daar alle <strong>in</strong>formatie over onze gemeente te v<strong>in</strong>den. Reacties<br />

ontvangen wij graag voor 1 januari 2011.<br />

De Protestantse Wijkgemeente i.w. Rokkeveen te Zoetermeer zoekt een full-time<br />

predikant (m/v)<br />

Wat kunt u van ons verwachten?<br />

Een gemeente, die<br />

• gestalte geeft aan de kerk van Jezus Christus;<br />

• eigentijds en veelzijdig is en waar<strong>in</strong> respect is voor elkaars<br />

geloofsbelev<strong>in</strong>g;<br />

• zich kenmerkt door grote onderl<strong>in</strong>ge betrokkenheid en<br />

openheid;<br />

• het belangrijk v<strong>in</strong>dt dat ouderen en jongeren zich er thuis<br />

voelen;<br />

• zich kenmerkt door haar veelheid aan activiteiten en<br />

muzikale talenten.<br />

Wat verwachten wij van u?<br />

Onze nieuwe predikant herkent zich <strong>in</strong> onderstaande typer<strong>in</strong>g:<br />

• is een samenb<strong>in</strong>dende en <strong>in</strong>spirerende predikant;<br />

• geeft actief richt<strong>in</strong>g aan pastorale, missionaire en diaconale<br />

werkzaamheden;<br />

• spreekt jongeren aan en bevordert de betrokkenheid van<br />

jongeren en jonge gez<strong>in</strong>nen bij de wijkgemeente;<br />

• wil met ons een ‘vierende’ gemeente zijn en speelt bij de<br />

verkondig<strong>in</strong>g van het Evangelie <strong>in</strong> op eigentijdse vragen met<br />

een aansprekend taalgebruik;<br />

• kan actueel theologisch denken overbrengen op de gemeente<br />

met het doel om het gesprek over geloven en de bijbel te<br />

bevorderen, tot vorm<strong>in</strong>g van de gemeenteleden;<br />

• wil zich <strong>in</strong>zetten om de oecumenische samenwerk<strong>in</strong>g <strong>in</strong><br />

onze wijk voort te zetten;<br />

• is bereid om samen te werken met de kerkelijk werker.<br />

Huisvest<strong>in</strong>g:<br />

• De gemeente beschikt over een pastorie <strong>in</strong> de wijk<br />

Rokkeveen waarvan gebruik kan worden gemaakt.<br />

Meer <strong>in</strong>formatie?<br />

Op www.pwgrokkeveen.nl of bel met mw. S.G. van der L<strong>in</strong>den,<br />

06 – 53 52 94 62 (voorzitter) of mw. J.M. von Meijenfeldt,<br />

06 – 29 56 67 86 (plv. voorzitter).<br />

Uw schriftelijke reactie, <strong>in</strong>clusief Curriculum Vitae, ontvangen<br />

wij graag uiterlijk 18 <strong>december</strong> <strong>2010</strong>.<br />

U kunt uw brief richten aan mw. S.G. van der L<strong>in</strong>den, Westergo<br />

13, 2715 CA Zoetermeer (svdl<strong>in</strong>den@pangeagroep.nl).<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


| 33<br />

De Protestantse Gemeente W<strong>in</strong>terswijk zoekt een<br />

predikant (m/v)<br />

De Vloedschuurgemeente<br />

(Protestantse Gemeente <strong>in</strong> Heteren), zoekt een<br />

predikant(e)<br />

voor een dienstverband van 0.4 fte<br />

De Protestantse Gemeente <strong>in</strong> Heteren heeft <strong>in</strong> juni 2000 een<br />

nieuwe start gemaakt en vormt s<strong>in</strong>ds 1 juli 2002 een zelfstandige<br />

gemeente met 283 leden. Met vereende krachten is<br />

destijds een oude, vervallen vloedschuur uit 1815 gerenoveerd<br />

tot een sfeervol kerkelijk centrum. De Vloedschuurgemeente<br />

wil een open en gastvrije gemeenschap zijn, waar ook<br />

niet-leden en belangstellenden zich thuis kunnen voelen.<br />

Heteren behoort tot de gemeente Overbetuwe en ligt aan de<br />

zuidkant van de Nederrijn tegen de Veluwezoom.<br />

Wij zoeken een predikant(e), die<br />

• de boodschap van het Evangelie op een eigentijdse wijze<br />

kan uitleggen en uitdragen.<br />

• de diversiteit aan geloofsbelev<strong>in</strong>gen verstaat en daar<strong>in</strong><br />

verbondenheid weet te scheppen.<br />

Een betrekk<strong>in</strong>g <strong>in</strong> deeltijd legt beperk<strong>in</strong>gen op aan de uitvoer<strong>in</strong>g<br />

van de werkzaamheden van een predikant(e). In overleg<br />

met de kerke<strong>nr</strong>aad zullen prioriteiten afgesproken gaan worden.<br />

De gehele profielschets en <strong>in</strong>formatie over de Vloedschuurgemeente<br />

is te v<strong>in</strong>den op: www.vloedschuurgemeente.nl.<br />

Voor nadere <strong>in</strong>licht<strong>in</strong>gen en/of een <strong>in</strong>formatiepakket kunt u<br />

zich wenden tot de voorzitter van de beroep<strong>in</strong>gscommissie,<br />

mevrouw Joke te Kloeze-Koobs, Elzenpas 2, 6666 HE Heteren.<br />

Tel. (026) 472 26 39, e-mail: jokekoobs@hetnet.nl.<br />

voor een parttime functie (0.8 fte) op projectbasis van 4 jaar,<br />

50% jeugdwerk en 50% werk <strong>in</strong> de secties, met een sterk<br />

diaconaal karakter. Onze pluriforme gemeente heeft ongeveer<br />

6200 leden.<br />

Wij verwachten dat de predikant:<br />

• vanuit zijn geloof <strong>in</strong> Jezus Christus een duidelijke visie<br />

heeft op de Bijbel en deze op een <strong>in</strong>spirende en overtuigende<br />

wijze weet uit te leggen aan jong en oud<br />

• goed kan werken met jongeren en de jeugd op een<br />

creatieve en vernieuwende wijze weet te betrekken bij<br />

geloof en kerk<br />

• een samenb<strong>in</strong>dende factor is voor de gemeente en de<br />

secties waar hij werkzaam is<br />

• de uitdag<strong>in</strong>g aandurft te werken <strong>in</strong> een pluriforme gemeente<br />

en open staat voor andersoortige diensten en durft te<br />

experimenteren met verschillende muzikale en liturgische<br />

vormen<br />

• goed kan samenwerken met zowel de collega’s als de<br />

jeugdwerkleider<br />

• aff<strong>in</strong>iteit heeft met het pastoraat <strong>in</strong> een diaconale context<br />

en het open en <strong>in</strong>houdelijk jeugdwerk.<br />

Een pastorie is beschikbaar.<br />

Voor meer <strong>in</strong>licht<strong>in</strong>gen of voor het ontvangen van een<br />

<strong>in</strong>formatiepakket kunt u contact opnemen met:<br />

Henk Tolkamp, tel. (0543) 53 21 67 of 06-54 93 80 29.<br />

Uw schriftelijke sollicitatie kunt u b<strong>in</strong>nen 4 weken na verschijn<strong>in</strong>g<br />

van dit blad richten aan:<br />

Dhr. H.J. Tolkamp (voorzitter beroep<strong>in</strong>gscommissie)<br />

Misterweg 97<br />

7102 BG W<strong>in</strong>terswijk<br />

Reacties met uw C.V. kunt u voor 7 januari 2011 schriftelijk<br />

dan wel per mail richten aan bovenstaand (e-mail)adres.<br />

<strong>Kerk</strong>elijk<br />

Werker nodig?<br />

Het Mobiliteitsbureau kan bemiddelen!<br />

www.pkn.nl/mobiliteitsbureau<br />

tel. (030) 880 15 05 (ma, di, vr)<br />

De Protestantse wijkgemeente Salvatorkerk <strong>in</strong> Arnhem-Zuid<br />

zoekt een<br />

pastoraal/diaconaal<br />

opbouwwerker (m/v)<br />

ten behoeve van het project ‘Omzien naar elkaar’.<br />

Wij bieden:<br />

• een tijdelijk dienstverband van 16 uur per week voor<br />

maximaal 2 jaar.<br />

• salaris en arbeidsvoorwaarden conform de CAO voor<br />

kerkelijk medewerkers Protestantse <strong>Kerk</strong> <strong>in</strong> Nederland.<br />

Informatie:<br />

• op www.salvatorkerkarnhem.nl<br />

• <strong>in</strong>houdelijk bij ds. P. Eijge<strong>nr</strong>aam, tel. (026) 351 95 31.<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


34 | • advertenties<br />

GEREFORMEERDE KERK (PKN)<br />

NIEUW-VENNEP<br />

Wie zijn we?<br />

Onze gemeente bestaat uit mensen die navolgers willen zijn van<br />

Jezus Christus en willen omzien naar elkaar en de samenlev<strong>in</strong>g.<br />

Onderl<strong>in</strong>g dienstbetoon en bevorderen van Gods Kon<strong>in</strong>krijk door<br />

de verkondig<strong>in</strong>g van het Evangelie v<strong>in</strong>den we belangrijke taken.<br />

Uitgaand van de herberggedachte zijn we gastvrij en bieden<br />

ruimte aan een variatie aan geloofsbelev<strong>in</strong>gen. We hebben een<br />

waardevolle relatie met andere kerkgenootschappen.<br />

Onze kerk telt 1500 leden en heeft een grote groep vrijwilligers<br />

die zich enthousiast <strong>in</strong>zet om het werk b<strong>in</strong>nen en<br />

buiten onze gemeenschap gestalte te geven. Onze kerkzaal is<br />

onlangs geheel gemoderniseerd.<br />

Wie zoeken wij?<br />

We zoeken naast de huidige full-time predikant een<br />

predikant (m/v)<br />

voor 0,8 tot 1,0 fte<br />

De Protestantse gemeente te Heerjansdam/Kijfhoek<br />

(Zuid-Holland) zoekt een<br />

kerkelijk werker (m/v)<br />

(0,5 fte)<br />

Wij zijn een veelkleurige gemeente, die <strong>in</strong> hoofdzaak confessioneel<br />

/ evangelisch van aard is. We zijn <strong>in</strong> 2008 voortgekomen uit<br />

de fusie van de plaatselijke Hervormde Gemeente en Gereformeerde<br />

<strong>Kerk</strong>. We willen een kerk zijn voor iedereen: zichtbaar<br />

<strong>in</strong> de samenlev<strong>in</strong>g. Onze gemeente telt ca. 1500 leden. Er is<br />

een fulltime predikant en daarnaast zijn er gemeenteleden<br />

actief <strong>in</strong> taakgroepen, jeugdwerk en seniorencontact.<br />

Ook beg<strong>in</strong>nende predikanten en zij die <strong>in</strong> een Protestantse<br />

Gemeente werkzaam zijn, worden uitgenodigd te reageren.<br />

Van de predikant wordt verwacht dat hij/zij:<br />

• De Bijbelse verhalen op een Bijbelstheologische wijze<br />

vertaalt naar de hedendaagse praktijk;<br />

• Samen met de gemeente op zoek gaat naar het geheim<br />

van de relatie tussen God en mensen;<br />

• Gastvrij en open is, mede naar andere kerkgenootschappen<br />

en mensen met een andere levensbeschouw<strong>in</strong>g;<br />

• In teamverband kan werken met een collega-predikant,<br />

een cantororganist en met onze taakgroepen;<br />

• Zich <strong>in</strong>zet voor gemeenteopbouw en jeugd- en jongerenwerk;<br />

• Met <strong>in</strong>spiratie, <strong>in</strong>zet en enthousiasme wil bouwen aan een<br />

levende geloofsgemeenschap.<br />

Interesse?<br />

Voor verdere <strong>in</strong>formatie kunt u onze website raadplegen<br />

www.gknv.nl of contact opnemen met Gertjan van der Strate,<br />

tel. (0252) 67 56 82.<br />

We zoeken een kerkelijk werker:<br />

• die vanuit Bijbelse bron wil werken aan een open en<br />

gastvrije gemeente.<br />

• die op een <strong>in</strong>spirerende manier de bijbel uitlegt aan zowel<br />

jong als oud,<br />

• die op een creatieve manier vorm kan geven aan de<br />

kern taken van onze gemeente,<br />

• die houdt van het pastorale werk en die actief wil zijn <strong>in</strong><br />

enkele taakgroepen zoals Vorm<strong>in</strong>g en Toerust<strong>in</strong>g,<br />

• die bij voorkeur enige ervar<strong>in</strong>g heeft <strong>in</strong> een gemeente.<br />

Wij nodigen kandidaten tot de heilige dienst of emeritus<br />

predikanten ook uit om te solliciteren.<br />

Er is ook <strong>in</strong>formatie over onze gemeente te v<strong>in</strong>den op onze<br />

website: http://www.kerkheerjansdam.nl/.<br />

Wij sturen u graag een profielschets van onze gemeente alsmede<br />

een profielschets voor de te benoemen kerkelijk werker toe.<br />

Deze kunt u aanvragen via e-mail: me.den.otter@drechtsteden.nl<br />

Nadere <strong>in</strong>licht<strong>in</strong>gen kunt u <strong>in</strong>w<strong>in</strong>nen bij dhr. Bas Roobol,<br />

voorzitter van de benoem<strong>in</strong>gscommissie, via bovenstaand<br />

e-mailadres of ’s avonds telefonisch: (0180) 61 55 93.<br />

Wij zien graag uw reactie tegemoet via<br />

beroep<strong>in</strong>gscommissie@gknv.nl of via de secretaris van de<br />

beroep<strong>in</strong>gscommissie: Detje van Rietschoten-Jelsma,<br />

Blechtekum 5, 2151 SJ Nieuw-Vennep.<br />

Wij ontvangen uw sollicitatie graag uiterlijk 15 januari 2011.<br />

Deze kunt u richten aan: Benoem<strong>in</strong>gscommissie Protestantse<br />

Gemeente te Heerjansdam/Kijfhoek, p/a mw. Marieke den Otter,<br />

Appelgaard 5, 2995XP te Heerjansdam.<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


| 35<br />

Donatus verzekert kerkgebouwen en alles wat<br />

daarbij hoort. Zoals doopvonten, kanselbijbels<br />

en orgels. Ook voor vrijwilligers en werkers <strong>in</strong><br />

kerkelijke dienst hebben we passende verzeker<strong>in</strong>gen.<br />

Donatus is een betrokken specialist.<br />

Kle<strong>in</strong> genoeg om u persoonlijk van dienst te<br />

zijn. Groot genoeg om met een gerust hart uw<br />

verzeker<strong>in</strong>gsbelangen aan toe te vertrouwen.<br />

Donatus is een onderl<strong>in</strong>ge verzeker<strong>in</strong>gsmaatschappij<br />

zonder w<strong>in</strong>stoogmerk. Samen met u<br />

zorgen we ervoor dat wat waardevol is, behouden<br />

blijft voor onze k<strong>in</strong>deren en hun k<strong>in</strong>deren en<br />

hun k<strong>in</strong>deren…<br />

Donatus<br />

verzekert vertrouwd<br />

www.donatus.nl tel. 073 - 5221700<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>


36 | • advertenties<br />

<strong><strong>Kerk</strong><strong>in</strong>formatie</strong> • <strong>december</strong> <strong>2010</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!