DOC 51 0664/008 DOC 51 0664/008 - Site de Jean-Yves Hayez.

230 DOC 51 0664/008
mille d’origine. Ils souhaitaient une adoption plénière
coupant tout lien avec la famille d’origine alors qu’une
adoption simple était sans doute plus conforme à l’intérêt
de l’enfant et respectueuse de celui-ci. Il est arrivé
que le tribunal refuse l’adoption plénière estimant l’adoption
simple plus conforme à l’intérêt de l’enfant. Cet
exemple démontre qu’il existe plusieurs statuts juridiques
et qu’il convient, dans chaque situation, de rechercher
le statut répondant le mieux aux besoins de l’enfant.
M. Rans estime qu’il conviendrait d’approfondir ces
questions juridiques en tenant bien sûr compte des questions
psycho-affectives évoquées dans sa première intervention
ainsi que des différentes situations envisagées.
En effet, la situation de l’enfant élevé par deux
femmes et né par insémination artificielle de l’une d’elle
est différente de celle d’un couple qui voudrait se voir
confier un enfant en adoption. Il n’est pas certain que la
parenté sociale qui constitue certainement une piste très
intéressante, soit nécessairement la solution idéale pour
toutes les situations dans lesquelles un enfant serait
élevé par deux personnes de même sexe. Une réflexion
sur le statut de l’adoption simple lui paraît également
opportune.
Il ajoute que la réforme de 1987 fondée sur l’objectif
généreux de donner une famille à plus d’enfants, a
étendu les possibilités d’adopter plénièrement un enfant
en permettant à une personne d’adopter seule.
Nombreux sont ceux qui pensaient que l’adoption leur
était ouverte, et ce sans condition. Cette réforme a effectivement
été utilisée par des couples de même sexe,
souvent à l’insu des services et autorités compétents,
pour obtenir qu’un membre du couple adopte seul un
enfant.
M. Jo Labens, coördinateur du service d’adoption
«Gewenst kind», souligne que la plupart des candidats
adoptants ont toujours été très honnêtes par rapport à
leur situation familiale.
Au niveau de l’adoption internationale, le problème
est qu’il n’existe en Belgique aucune association reconnue
qui s’occupe de cette forme d’adoption. La conséquence
en est que la plupart de ces adoptions sont «sauvages»
ou «libres», avec tous les effets néfastes qui en
découlent. Il y a clairement un décalage entre la loi et la
situation existante.
beslag wilden nemen, zelfs al onderhield dat kind soms
nog bepaalde banden met zijn gezin van herkomst. De
kandidaat-ouders waren vragende partij voor een volle
adoptie die elke band met het gezin van herkomst zou
verbreken, waarbij ze echter over het hoofd zagen dat
gewone adoptie wellicht beter de belangen van het kind
zou dienen en respecteren. Het is voorgekomen dat de
rechtbank de volle adoptie weigerde omdat de rechter
oordeelde dat gewone adoptie beter was afgestemd op
de noden van het kind. Dat voorbeeld illustreert dat er
verschillende juridische raamwerken voorhanden zijn en
dat in elke situatie moet worden afgewogen welk raamwerk
het best inspeelt op de noden van het kind. Volgens
de heer Rans moeten die juridische aspecten verder
worden uitgediept, waarbij uiteraard rekening moet
worden gehouden met de facetten van psychologische
en affectieve aard die hij in zijn eerste betoog heeft aangehaald,
alsook met de diverse situaties die zich kunnen
voordoen. Zo is de situatie van een kind dat wordt
opgevoed door twee vrouwen en dat geboren is via
kunstmatige inseminatie van een van beide vrouwen,
verschillend van de situatie waarin een paar via adoptie
een kind toevertrouwd wenst te krijgen. Het is niet zeker
dat het zorgouderschap - op zich een interessant
denkspoor - de ideale oplossing biedt voor álle situaties
waarin een kind door twee personen van hetzelfde geslacht
wordt opgevoed. Voorts lijkt het de spreker opportuun
na te denken over de status van de gewone
adoptie.
Hij voegt daaraan toe dat de hervorming van 1987,
die uitging van de edelmoedige doelstelling méér kinderen
een gezin te schenken, de mogelijkheden tot volle
adoptie van een kind heeft uitgebreid door óók alleenstaanden
het recht te geven een kind te adopteren. Velen
dachten dat zij aldus een onvoorwaardelijk adoptierecht
hadden verworven. Een aantal holebiparen hebben
inderdaad van die hervorming gebruik gemaakt om ervoor
te zorgen dat één van beide partners als alleenstaande
een kind kon adopteren, wat vaak gebeurde
buiten het medeweten van de bevoegde diensten en
instanties.
De heer Jo Labens, coördinator van de adoptiedienst
«Gewenst kind», beklemtoont dat de meeste kandidaatadoptanten
steeds zeer open waren over hun gezinssituatie.
Wat de internationale adoptie betreft, rijst het probleem
dat in België geen enkele erkende organisatie
bestaat die zich met die vorm van adoptie bezighoudt.
Als gevolg daarvan gaat het bij die adopties in de meeste
gevallen om «wilde» of «vrije» adoptie, met alle negatieve
uitwerkingen vandien. Er gaapt duidelijk een kloof
tussen de wet en de realiteit.
CHAMBRE 4e SESSION DE LA 51e LÉGISLATURE 2005 2006
KAMER
4e ZITTING VAN DE 51e ZITTINGSPERIODE