DOC 51 0664/008 DOC 51 0664/008 - Site de Jean-Yves Hayez.

184 DOC 51 0664/008
Depuis quelques décennies, l’on vit dans des sociétés
où tout désir doit être satisfait, pourvu qu’il ne contrevienne
pas aux lois naturelles dans leur acceptation
la plus stricte 11 . Il est interdit d’interdire.
La demande d’adoption par un couple homosexuel,
dont on dit qu’elle procède d’un désir d’enfant naturel,
légitime n’est jamais qu’une application d’un tel mouvement.
Il ne faut pas la diaboliser, car elle n’est ni
meilleure, ni pire que des milliers d’autres.
L’intervenant veut plutôt y réfléchir en tant que
symptome social typique de cette époque, où la société
tend à devenir un self-service normatif où chacun souhaite
et reçoit un décret ou une loi pour légaliser son
désir et en rendre possible la réalisation (P. Kinoo). On
ne veut donc plus assumer que chaque choix, chaque
état de fait connote ses caractéristiques propres qui sont
ce que l’on pourrait appeler des caractéristiques
limitantes. Si tout n’est pas possible dans un cadre
donné, alors peu importe, on cherche à faire éclater le
cadre!
On assiste du même coup à une volonté folle d’éradiquer
de l’humanité toutes les souffrances morales et
notamment les souffrances liées aux pertes et aux manques;
ces souffrances sont pourtant inhérentes à notre
condition humaine; les accepter apporte régulièrement
plus de paix intérieure, plus de légitimation du sens de
l’existence, que de vouloir les combattre et les colmater
à n’importe quel prix, parfois en niant l’évidence.
C’est pourtant en assumant les différences qui nous
distinguent les uns des autres, en les nommant et en
communiquant à leur sujet qu’on entre dans le vrai
monde de l’égalité entre humains. Nul ne peut être proclamé
inférieur aux autres à cause de ses différences,
serait-ce d’être en couple homosexuel sans enfant.
Ce sentiment d’égalité vécue par la reconnaissance
des différences n’est pourtant pas l’égalitarisme, à l’arrière-plan
des pensées de ceux qui veulent que tous
leurs désirs soient satisfaits. Reconnaître et parler les
différences ne les supprime pas, ne supprime pas tout
de suite le poids pénible du manque au quotidien, mais
c’est quand même cette reconnaissance qui lui donne
les meilleures chances de cicatriser petit à petit. Elle
conduit aussi au sentiment de partager une humanité
pleine avec les autres.
11
Il y aurait beaucoup à dire là-dessus, bien au-delà des limites de
cet article. On est passé d’un paradigme social de l’autorité, de
l’interdit vers des paradigmes de l’efficacité, de l’autosuffisance,
de la réussite à tout prix. C’est évidemment en corrélation avec
les avancées technologiques qui veulent aller toujours plus loin
vers la nouveauté dans l’immédiateté.
Sinds enkele decennia leven wij in een maatschappij
waarin aan elke wens moet worden voldaan, op voorwaarde
dat hij niet strijdig is met de natuurwetten in hun
meest strikte betekenis 11 . Het is verboden te verbieden.
Het verzoek tot adoptie door een paar van hetzelfde
geslacht, waarvan wordt beweerd dat het voortvloeit uit
een natuurlijke, gewettigde kinderwens, is nooit meer
dan een uitvloeisel van een soortgelijke tendens. Men
hoeft het niet te verketteren, aangezien het niet beter of
niet slechter is dan duizenden andere tendensen.
De spreker wil zich daar veeleer over bezinnen als
maatschappelijk symptoom dat kenmerkend is voor
onze tijd, waarin de maatschappij de neiging vertoont
zich te gedragen als een zelfbedieningszaak voor normen;
elkeen wenst én krijgt een decreet of een wet om
zijn streven te wettigen en de verwezenlijking ervan
mogelijk te maken (P. Kinoo). Men wil derhalve niet langer
aanvaarden dat iedere keuze, elke casuspositie
wordt getekend door haar eigen kenmerken, die men
beperkende kenmerken zou kunnen noemen. Wat doet
het ertoe dat niet alles mogelijk is binnen een bepaald
raamwerk? Dat is er toch alleen maar om het te slopen!
Tegelijk stelt men vast dat de mensheid er verwoed
naar streeft alle moreel leedwezen uit de wereld te bannen,
met name het lijden dat gepaard gaat met verlies
en falen. Dat lijden is evenwel inherent aan ons menselijk
status; als men het aanvaardt, komt men vaak tot
een grotere innerlijke rust en komt men dichter bij de
zin van het bestaan, dan wanneer men het lijden te allen
prijze wil bestrijden en verlichten, soms zonder de waarheid
te willen zien.
Door onze onderlinge verschillen te aanvaarden, door
ze te benoemen en te bespreken, gaat evenwel de echte
wereld open, waarin alle mensen gelijk zijn. Niemand
mag door een ander op grond van die verschillen als
een inferieur wezen worden beschouwd; zulks geldt ook
voor een kinderloos paar van hetzelfde geslacht.
Dat gevoel van gelijkheid, dat tot stand komt door de
erkenning van de verschillen, is nochtans geen
egalitarisme, dat meespeelt bij hen die al hun wensen
vervuld willen zien. Door de erkenning van en het praten
over de verschillen worden ze niet uitgevlakt; evenmin
is zulks een tovermiddel om het zwaarwegende,
dagelijkse gemis weg te werken. Toch is het die erkenning
die het geleidelijke genezingsproces de beste kansen
biedt. Zij geeft een mens ook het gevoel dat hij zijn
mens-zijn ten volle beleeft, samen met de anderen.
11
Daarover valt veel te zeggen dat het raamwerk van dit betoog te
buiten gaat. We zijn geëvolueerd van een sociaal paradigma van
gezag en verbod naar paradigma’s van efficiëntie, autarkie en
succes te allen prijze. Zulks staat uiteraard in correlatie met de
technologische vooruitgang, die steeds verder wil evolueren naar
instant-nieuwigheden.
CHAMBRE 4e SESSION DE LA 51e LÉGISLATURE 2005 2006
KAMER
4e ZITTING VAN DE 51e ZITTINGSPERIODE