DOC 51 0664/008 DOC 51 0664/008 - Site de Jean-Yves Hayez.

DOC 51
0664/008
149
«Ons afstammingsrecht moet (meer) aansluiten bij de
biologische afstamming. Bedenkingen rond afstamming,
adoptie en ouderlijk gezag», in Met rede ontleed, de
rede ontkleed. Opstellen aangeboden aan Fons
Heyvaert, Gand, Mys en Breesch, 2002, 101-115, et T.
ROBERT, «Gezags- en omgangsrechten met betrekking
tot het kind van een (ex-)partner van hetzelfde geslacht:
stand van zaken en perspectieven», R.W. 2002-03,
1190-1194.).
3.3. La filiation adoptive permet d’établir un lien de
filiation juridique où aucun lien de filiation biologique
(présumé) n’existe. La filiation adoptive est, dans ce
sens, une filiation «fictive». Il a actuellement toujours
été choisi d’également faire correspondre la filiation
adoptive à la réalité sociobiologique; étant donné que
l’adoption établit un lien de filiation fictif, cela n’est naturellement
pas indispensable en droit.
Selon l’un des arguments invoqués à l’encontre de
l’ouverture de l’adoption aux (couples) homosexuels,
celle-ci s’écarterait de manière excessive de la réalité
biologique (présumée). Cet argument s’oppose cependant
à l’adoption en tant que telle. En effet, toute adoption
déroge fondamentalement à la réalité biologique.
Dans le cas particulier de l’adoption par des personnes
du même sexe, l’adoption offre en outre de nombreuses
possibilités. La distinction entre l’adoption simple
et l’adoption plénière permet en effet de garantir que
le parent biologique (éventuel) conserve, lui aussi, le
lien de filiation qui l’unit à son enfant.
L’adaptation de la législation relative à l’adoption et
non de la législation initiale relative à la filiation s’inscrit
par ailleurs également dans le cadre d’un courant législatif
perceptible à l’étranger. Elle souligne par ailleurs
que l’adoption est une mesure de protection de la jeunesse.
4. Il est extrêmement important que le législateur soit
conséquent sur le plan de la terminologie juridique.
4.1. Il est par exemple fortement déconseillé de créer
une parenté sociale à laquelle seraient associés des droits
successoraux. Cela s’opposerait à la nature même de la
parenté sociale. Si l’intention est de transférer l’autorité
parentale ET d’y associer des droits successoraux, c’est
la législation relative à l’adoption qui doit être ouverte.
L’octroi de l’autorité parentale ET des droits successoraux
revient en effet à accorder aux intéressés presque
tous les effets du lien de filiation. La parenté dite «sociale»
serait dans ce cas, sur le plan juridique, une adoption
(simple).
J. GERLO, «Ons afstammingsrecht moet (meer) aansluiten
bij de biologische afstamming. Bedenkingen rond
afstamming, adoptie en ouderlijk gezag», in Met rede
ontleed, de rede ontkleed. Opstellen aangeboden aan
Fons Heyvaert, Gent, Mys en Breesch, 2002, 101-115,
alsook T. ROBERT, «Gezags- en omgangsrechten met
betrekking tot het kind van een (ex-)partner van hetzelfde
geslacht: stand van zaken en perspectieven»,
R.W. 2002-03, 1190-1194.).
3.3. Adoptieve afstamming laat toe een juridische
afstammingsband te creëren, daar waar er geen (vermoede)
biologische afstammingsband voorhanden is.
Adoptieve afstamming is in die zin een ‘fictieve’ afstamming.
Op dit ogenblik is er nog voor gekozen om ook de
adoptieve afstamming te laten aansluiten bij de sociaalbiologische
werkelijkheid; daar adoptie een fictieve
afstammingsband creëert is dat juridisch uiteraard niet
noodzakelijk.
Een argument dat tegen de openstelling van adoptie
voor partner(s) van hetzelfde geslacht wordt aangevoerd,
is dat men hiermee al te ver van de (vermoede)
biologische realiteit zou afwijken. Dit is echter een argument
tegen adoptie in se, omdat elke adoptie fundamenteel
afwijkt van de biologische realiteit.
Adoptie biedt in het specifieke geval van adoptie door
personen van hetzelfde geslacht zelfs veel mogelijkheden.
Door het onderscheid tussen gewone adoptie en
volle adoptie kan immers gegarandeerd worden dat ook
de (eventuele) oorspronkelijke ouder nog zijn
afstammingsband behoud met zijn kind.
Het aanpassen van de adoptiewetgeving en niet van
de oorspronkelijke afstammingswetgeving kadert trouwens
ook in de wetgevende tendensen die in het buitenland
waarneembaar zijn. Ook wordt zo onderstreept
dat adoptie een maatregel van jeugdbescherming is.
4. Cruciaal is dat de wetgever consequent is in de
juridische terminologie.
4.1. Zo is het ten sterkste afgeraden zorgouderschap
te creëren met daaraan gekoppeld ook erfrecht. Dit gaat
in tegen de essentie van het zorgouderschap. Als men
ouderlijk gezag wil overdragen én daaraan erfrecht koppelen,
dan moet men de adoptiewet openstellen. Ouderlijk
gezag én erfrecht toekennen, komt immers neer op
het geven van nagenoeg alle gevolgen van een
afstammingsband. Wat men dan zorgouderschap noemt
is dan juridisch eigenlijk een (gewone) adoptie.
CHAMBRE 4e SESSION DE LA 51e LÉGISLATURE 2005 2006
KAMER
4e ZITTING VAN DE 51e ZITTINGSPERIODE