DOC 51 0664/008 DOC 51 0664/008 - Site de Jean-Yves Hayez.

144 DOC 51 0664/008
hetzelfde geslacht: stand van zaken en perspectieven»,
R.W. 2002-03, 1190-1194.
– C. PAULIS, «Des incohérences socio-culturelles de
la loi sur l’adoption», J.D.J. 2003, afl. 226, p. 15-18.
– J.-L. RENCHON, «Mariage et homosexualité», J.T.
2002, 505-513.
7. De l’adoption par des couples de même sexe.
7.1. Rétroactes – Fondement
De nombreux problèmes peuvent se poser pour des
couples de même sexe, qu’ils soient composés de personnes
mariées ou non, ou de cohabitants ou non, en
matière de coparentalité d’enfants. Souvent, l’enfant est
élevé par (un de) ses parents juridiques et par son (leur)
(nouveau) partenaire, qui a le statut de «parent social»
ou d’ «autorité parentale conjointe».
Dans le présent rapport, nous examinerons si le (la)
conjoint(e) ou le (la) partenaire du parent entre de lege
lata en ligne de compte pour avoir voix au chapitre dans
l’éducation des enfants, et s’il (elle) peut exercer l’autorité
parentale aussi bien pendant sa relation avec le
parent qu’au terme de celle-ci. En d’autres mots: quels
sont les droits du (de la) conjoint(e) ou parent à l’égard
de l’enfant du parent?
Autorité parentale
L’enfant reste soumis à l’autorité parentale de ses
parents jusqu’à sa majorité ou son émancipation. Selon
notre droit actuel, l’autorité parentale est réservée
aux parents juridiques, c’est-à-dire aux personnes qui
ont, avec l’enfant, un lien de filiation juridiquement reconnu.
Il peut s’agir d’un lien de filiation d’origine ou
d’un lien de filiation découlant d’une adoption.
Eu égard aux postulats biologiques de notre droit de
la filiation d’origine, le partenaire du même sexe que le
parent n’a pas la possibilité d’établir un lien de filiation
d’origine - ni sur la base d’un lien biologique, ni sur la
base de la possession d’état. La preuve de la filiation
dans l’autre ligne doit nécessairement se rapporter à
une personne de l’autre sexe. Le partenaire ne pourra
donc jamais devenir titulaire de droits d’autorité en tant
que parent d’origine.
Depuis la refonte du droit de l’adoption, cette dernière
peut être définie comme étant «une institution
créant entre deux personnes, sur la base d’une décision
judiciaire, un lien juridique ayant grosso mode les
mêmes effets juridiques qu’un lien de filiation ordinaire».
Dans le nouveau droit, l’enfant peut être adopté par deux
geslacht: stand van zaken en perspectieven», R.W.
2002-03, 1190-1194.
– C. PAULIS, «Des incohérences socio-culturelles de
la loi sur l’adoption», J.D.J. 2003, afl. 226, p. 15-18.
– J.-L. RENCHON, «Mariage et homosexualtité», J.T.
2002, 505-513.
7. Over de adoptie door koppels van gelijk geslacht
7.1. Situering – uitgangspunt
Voor koppels van gelijk geslacht, ongeacht of zij gehuwd
zijn, of samenwonend, kunnen zich met betrekking
tot het gezamenlijk opvoeden van kinderen veel
problemen stellen. Vaak wordt het kind opgevoed door
(één van) zijn juridische ouder(s) en diens (nieuwe)
partner, die als zgn. sociale, mee- of zorgouder functioneert.
Hierna gaan we na of de echtgenoot of partner van
de ouder de lege lata mede-inspraak kan verwerven in
de opvoeding van de kinderen, en of deze zowel tijdens
de relatie als na het beëindigen ervan met het ouderlijk
gezag kan worden bekleed. Met andere woorden: wat
zijn de rechten van de echtgenoot of ouder ten aanzien
van het kind van de ouder?
Ouderlijk gezag
Een kind blijft onder het ouderlijk gezag van zijn
ouders tot aan zijn meerderjarigheid of ontvoogding.
Naar huidig recht komt het ouderlijk gezag enkel toe
aan de juridische ouders, dit zijn de personen met wie
het kind een juridisch erkende afstammingsband heeft.
De afstammingsband kan zowel oorspronkelijk als adoptie
zijn.
Wegens de biologische vooronderstellingen van ons
oorspronkelijk afstammingsrecht, kan de partner van
hetzelfde geslacht van de ouder geen oorspronkelijke
afstammingband vestigen, noch op grond van een biologische
band, noch op grond van bezit van staat. Het
bewijs van de afstamming in de andere lijn moet noodzakelijkerwijs
iemand van het andere geslacht betreffen.
Bijgevolg kan de partner nooit als oorspronkelijke
ouder titularis van gezagsrechten worden.
Sedert het nieuwe adoptierecht kunnen we adoptie
definiëren als volgt: «adoptie is een instelling waarbij
tussen twee personen op basis van een rechterlijke uitspraak
een juridische band wordt gecreëerd die grosso
modo dezelfde rechtsgevolgen meebrengt als een gewone
afstammingsband». Adoptie kan in het nieuwe
CHAMBRE 4e SESSION DE LA 51e LÉGISLATURE 2005 2006
KAMER
4e ZITTING VAN DE 51e ZITTINGSPERIODE