DOC 51 0664/008 DOC 51 0664/008 - Site de Jean-Yves Hayez.

134 DOC 51 0664/008
C «La parenté sociale est également une solution»
Jean-Louis Renchon souligne à juste titre qu’il n’est
pas nécessaire d’ouvrir l’accès à l’adoption dès lors que
le statut juridique du parent social peut tout aussi bien
être réglé par la parenté sociale.
Mais pourquoi inscrire une nouvelle institution dans
la loi si une institution existante offre une solution satisfaisante?
En outre, l’auteur ramène la question au problème
de la beau-parentalité de même sexe. Il oublie
de mentionner l’hypothèse où deux personnes veulent
procéder à une adoption en tant que parents mis sur le
même pied.
D «Une loi ne peut semer la confusion»
Un dernier argument de Jean-Louis Renchon est que
l’ouverture de l’adoption entraînera, bien plus que la
parenté sociale, la multiplication d’enfants déracinés.
La parenté sociale est une relation qui dure le temps
de l’éducation.
Renchon souligne que l’adoption confère par contre
à l’enfant une nouvelle identité (individuelle et) généalogique,
gommant ainsi son identité généalogique d’origine.
La filiation d’origine – qui, au moins, n’est pas contraire
à la vérité biologique – serait remplacée par une
filiation adoptive de même sexe qui, elle, est contraire à
la vérité biologique abstraite et qui causera inéluctablement
un problème identitaire à l’enfant. En effet, sa filiation
duale de sexe différent (biologiquement indispensable)
n’est plus juridiquement visible.
Cette argumentation est tout à fait erronée.
Notre droit connaît deux formes d’adoption: la simple
et la plénière. Renchon cite l’adoption simple uniquement
en bas de page. Pourtant, en cas d’adoption simple,
toute l’identité généalogique d’origine est également
conservée sur le plan juridique, et la filiation adoptive
simple ne fait que compléter la filiation d’origine. L’adoption
simple est clairement conçue comme une situation
d’éducation où il est fait abstraction de la réalité biologique
parce que cette réalité n’est pas pertinente.
Dans le cas d’une adoption plénière, la filiation adoptive
remplace complètement la filiation d’origine comme
règle. L’identité généalogique d’origine est dans ce cas
effacée. Mais elle n’est gommée que juridiquement.
Cette filiation reste mentionnée dans les actes de l’état
civil. Mieux encore: l’art. 368-6, nouveau, du Code civil
garantit (également) à l’adopté («plénier») le droit de
conserver et de prendre connaissance des informations
relatives à ses origines.
C «Zorgouderschap biedt ook soelaas»
Jean-Louis Renchon wijst er terecht op dat de openstelling
van de adoptie niet nodig is, nu de rechtspositie
van de zorgouder even goed via zorgouderschap kan
worden geregeld.
Maar waarom zou men een nieuwe rechtsinstelling
in de wet schrijven als een bestaande rechtsinstelling
een afdoende oplossing biedt? Bovendien herleidt de
auteur de kwestie tot gelijkslachtig stiefouderschap. Hij
vermeldt ten onrechte niet de hypothese waarin twee
personen als (onderling) gelijkwaardige ouders tot adoptie
willen overgaan.
D «Een wet mag geen verwarring stichten»
Een laatste argument van Jean-Louis Renchon is,
dat de openstelling van de adoptie veeleer dan het zorgouderschap,
tot ontwortelde kinderen zal leiden.
Zorgouderschap is de verhouding die beperkt blijft
tot de duur van de opvoeding.
Renchon wijst erop dat de adoptie het kind daarentegen
een nieuwe (individuele en) genealogische identiteit
zou verschaffen, waarbij zijn oorspronkelijke genealogische
identiteit zou verdwijnen. De oorspronkelijke
afstamming – die minstens niet in strijd is met de biologische
waarheid – zou worden vervangen door de
gelijkslachtige adoptieve afstamming die wel met de
abstracte biologische waarheid in strijd is en het kind
onvermijdelijk met een identiteitsprobleem zou opzadelen.
Immers is zijn (biologisch noodzakelijke) tweezijdig
ongelijkslachtige afstamming niet langer juridisch zichtbaar.
Deze argumentatie is volstrekt onjuist.
Ons recht kent twee vormen van adoptie: de gewone
en de volle. Renchon vermeldt de gewone adoptie enkel
in voetnoot. Nochtans blijft bij die gewone adoptie
de hele oorspronkelijke genealogische identiteit ook juridisch
behouden, en vult de gewoon adoptieve afstamming
de oorspronkelijke afstamming enkel aan. De gewone
adoptie is duidelijk opgevat als een
opvoedingssituatie, waarbij van de biologische werkelijkheid
abstractie wordt gemaakt omdat die werkelijkheid
niet relevant is.
Bij de volle adoptie vervangt de adoptieve afstamming
de oorspronkelijke afstamming als regel volledig.
De oorspronkelijke genealogische identiteit wordt hier
uitgewist. Zij wordt nochtans enkel juridisch uitgewist.
Deze afstamming blijft wel vermeld in de akten van de
burgerlijke stand. Meer nog: art. 368-6 nieuw B.W. waarborgt
(ook) de (vol) geadopteerde het recht op bewaring
én kennisneming van zijn herkomstgegevens.
CHAMBRE 4e SESSION DE LA 51e LÉGISLATURE 2005 2006
KAMER
4e ZITTING VAN DE 51e ZITTINGSPERIODE