DOC 51 0664/008 DOC 51 0664/008 - Site de Jean-Yves Hayez.
DOC 51 0664/008 DOC 51 0664/008 - Site de Jean-Yves Hayez.
DOC 51 0664/008 DOC 51 0664/008 - Site de Jean-Yves Hayez.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
130 <strong>DOC</strong> <strong>51</strong> <strong>0664</strong>/<strong>008</strong><br />
nir «beaux-parents» <strong>de</strong>s enfants <strong>de</strong> leur conjoint tout<br />
en conservant un rapport <strong>de</strong> droit familial et les conséquences<br />
juridiques y relatives, telle l’autorité conjointe.<br />
Cette possibilité n’est pas offerte aux couples homosexuels<br />
qui se trouvent dans la même situation.<br />
D’emblée, l’orateur voudrait souligner <strong>de</strong>ux aspects:<br />
– les partisans <strong>de</strong> l’adoption aspirent plutôt à la suppression<br />
d’une limitation qu’à l’introduction d’une nouvelle<br />
possibilité;<br />
– ce ne sont pas les partisans <strong>de</strong> l’adoption par ou au<br />
sein <strong>de</strong>s couples homosexuels qui placent l’orientation<br />
sexuelle <strong>de</strong> ceux-ci au cœur du débat, mais le législateur.<br />
L’opposition à la condition relative aux préférences<br />
sexuelles ne peut donc être utilisée comme argument<br />
contre l’adoption, sous le prétexte que <strong>de</strong>s couples<br />
homosexuels feraient passer leur orientation sexuelle<br />
avant l’intérêt <strong>de</strong> l’enfant… Dans ce domaine, on ne<br />
peut donc parler d’ «adoption par <strong>de</strong>s couples homosexuels.».<br />
Si l’exclusion <strong>de</strong> couples du même sexe ne repose<br />
pas sur une raison objective proportionnelle à un objectif<br />
légitime, elle est discriminatoire.<br />
En instaurant <strong>de</strong>s conditions <strong>de</strong> fond en matière<br />
d’adoption, le législateur poursuit un objectif légitime: il<br />
en va <strong>de</strong> l’intérêt <strong>de</strong> l’enfant.<br />
On est toutefois en droit <strong>de</strong> se <strong>de</strong>man<strong>de</strong>r si l’exclusion<br />
<strong>de</strong>s couples homosexuels sert cet intérêt et, dans<br />
l’affirmative, s’interroger sur la proportionnalité <strong>de</strong> ses<br />
effets.<br />
Le législateur (ne) reconnaît l’adoption implicitement<br />
(que) <strong>de</strong>puis 1940 et, <strong>de</strong>puis 1987 (seulement), il entend<br />
expressément par là une institution juridique par le<br />
biais <strong>de</strong> laquelle l’adopté se retrouve dans un environnement<br />
au sein duquel peuvent se nouer <strong>de</strong>s liens <strong>de</strong><br />
parenté comparables à la filiation biologique 11 . Pour son<br />
équilibre psychologique, l’enfant doit également être<br />
élevé par un couple.<br />
Le législateur a néanmoins permis l’adoption monoparentale,<br />
en vertu <strong>de</strong> laquelle l’enfant n’est donc pas<br />
élevé par un couple. Toutefois, à la différence <strong>de</strong> l’adoption<br />
par un couple homosexuel, cet environnement<br />
monoparental ne va pas à l’encontre <strong>de</strong> la filiation biologique.<br />
Le législateur considère dès lors que l’éducation par<br />
un couple <strong>de</strong> parents <strong>de</strong> sexes différents sert l’intérêt<br />
<strong>de</strong> l’enfant, contrairement à l’éducation par un couple<br />
<strong>de</strong> parents du même sexe. Le principe <strong>de</strong> précaution a<br />
adopteren met behoud van <strong>de</strong> familierechtelijke betrekking<br />
en <strong>de</strong> rechtsgevolgen ervan, zoals gezamenlijk<br />
gezag.<br />
Deze mogelijkheid staat niet open voor koppels van<br />
gelijk geslacht die zich in eenzelf<strong>de</strong> situatie bevin<strong>de</strong>n.<br />
De spreker wil hier al op twee zaken wijzen:<br />
– voorstan<strong>de</strong>rs van <strong>de</strong> adoptie streven veeleer naar<br />
<strong>de</strong> opheffing van een beperking dan naar <strong>de</strong> invoering<br />
van iets dat niet bestaat;<br />
– niet <strong>de</strong> voorstan<strong>de</strong>rs van <strong>de</strong> adoptie door of binnen<br />
gelijkslachtige koppels stellen hun geaardheid centraal,<br />
maar <strong>de</strong> wetgever. De strijd tegen <strong>de</strong>ze voorwaar<strong>de</strong> in<br />
verband met <strong>de</strong> geaardheid kan dus niet wor<strong>de</strong>n gebruikt<br />
als argument tegen <strong>de</strong> adoptie nu gelijkslachtige<br />
koppels hun geaardheid belangrijker zou<strong>de</strong>n vin<strong>de</strong>n dan<br />
het belang van het kind… Men mag in dit verband dus<br />
net niet spreken over <strong>de</strong> ‘homo-adoptie’.<br />
Als <strong>de</strong> uitsluiting van koppels van gelijk geslacht niet<br />
berust op een objectieve re<strong>de</strong>n die in een evenredige<br />
verhouding staat tot een rechtmatig doel, is die uitsluiting<br />
discriminerend.<br />
Het doel dat <strong>de</strong> wetgever met <strong>de</strong> grondvoorwaar<strong>de</strong>n<br />
van <strong>de</strong> adoptie beoogt, is rechtmatig: het is het belang<br />
van het kind.<br />
De vraag is wel of <strong>de</strong> uitsluiting van gelijkslachtige<br />
koppels dit belang dient en, zo ja, evenredige gevolgen<br />
heeft.<br />
De wetgever heeft <strong>de</strong> adoptie (pas) sinds 1940 impliciet<br />
en (pas) sinds 1987 uitdrukkelijk opgevat als <strong>de</strong><br />
rechtsinstelling waardoor <strong>de</strong> geadopteer<strong>de</strong> «in een milieu<br />
terecht komt waarin verwantschapsban<strong>de</strong>n tot stand<br />
kunnen komen die vergelijkbaar zijn met <strong>de</strong> biologische<br />
afstamming» 11 . Voor zijn psychologisch evenwicht moest<br />
het kind ook door een koppel wor<strong>de</strong>n opgevoed.<br />
Nochtans maakte <strong>de</strong> wetgever volle een-ou<strong>de</strong>radoptie<br />
mogelijk, dus <strong>de</strong> adoptie waarin het kind niet door een<br />
koppel wordt opgevoed. Toch is dat een-ou<strong>de</strong>rmilieu minstens<br />
niet in strijd met <strong>de</strong> biologische afstamming, terwijl<br />
<strong>de</strong> adoptie door een gelijkslachtig koppel dat wel is.<br />
De wetgever acht <strong>de</strong> opvoeding door een<br />
ongelijkslachtig koppel wel, en <strong>de</strong> opvoeding door een<br />
gelijkslachtig koppel dus niet in het belang van het kind.<br />
Bij dit oor<strong>de</strong>el heeft het voorzorgsbeginsel meegespeeld:<br />
11<br />
Doc. Parl. Sénat 1985-86, n° 256-2, p. 65.<br />
11<br />
Parl. St. Senaat 1985-86, nr. 256-2, 65.<br />
CHAMBRE 4e SESSION DE LA <strong>51</strong>e LÉGISLATURE 2005 2006<br />
KAMER<br />
4e ZITTING VAN DE <strong>51</strong>e ZITTINGSPERIODE