DOC 51 0664/008 DOC 51 0664/008 - Site de Jean-Yves Hayez.

DOC 51
0664/008
127
même sexe (ou de sexe différent) mais également de
grands-parents, d’autres membres de la famille ou
d’amis.
Tout d’abord, pourquoi imposer une limitation consécutive
ou simultanée à un seul parent social lorsqu’un
enfant séjourne, en alternance, une semaine chez son
grand-père maternel et une semaine chez sa grandmère
maternelle lorsque ces deux personnes sont séparées?
Pourquoi, lorsque la relation entre le parent et
le (premier) parent social prend fin, le partenaire suivant
du (deuxième) parent social ne pourrait-il plus être
reconnu?
Deuxièmement, la proposition de loi à l’examen part
de l’hypothèse que l’enfant a (encore) ses deux parents.
On peut se demander si, d’un point de vue juridique, il
ne convient pas de placer uniquement ces deux parents
au premier rang et, pour le reste, de souligner sans
équivoque que d’un point de vue juridique les autres
personnes qui prennent soin de l’enfant ne sont pas
des parents et, à ce titre, ne doivent dès lors pas posséder
les pouvoirs de ces derniers. Sur ce point, le
droit de l’adoption est aussi instructif. En principe, il ne
permet pas l’adoption endofamiliale dans la mesure où
celle-ci perturberait l’ordre familial, en transformant, par
exemple, après adoption, un grand-parent en parent et,
par ricochet, des tantes et oncles en frères et sœurs.
Une telle perturbation n’est admise que si l’intensité de
la relation avec le parent social le justifie.
On risque d’imposer à l’enfant un trop grand nombre
de parents. L’intervenant estime que la parenté sociale
ne doit être reconnue juridiquement que si elle est suffisamment
intense, en d’autres termes, si un parent social
supplémentaire prend soin de l’enfant comme un
parent. Cette reconnaissance juridique peut dès lors
également s’opérer par le biais d’une adoption simple,
et de préférence pas à travers l’adoption plénière (voir
plus loin).
Jean-Louis Renchon restreint le champ d’application
de la parenté sociale à la beau-parenté de même sexe 6 .
La restriction à la beau-parentalité de même sexe se
justifie par l’accès de beaux-parents de sexe différent à
l’adoption. Étant donné qu’à l’avis de l’orateur, cette distinction
ne se justifie pas suffisamment (voir plus loin), il
ne voit pas non plus en l’occurrence de justification suffisante
à une restriction à des beaux-parents de même
sexe.
(on)gelijkslachtige stiefouder, maar ook om grootouders,
andere familieleden of vrienden.
Waarom moet er ten eerste een opeenvolgende of
gelijktijdige beperking tot één zorgouder zijn als bijvoorbeeld
een kind afwisselend een week door de moederlijke
grootvader en een week door de moederlijke grootmoeder
wordt opgevangen, als die twee gescheiden
zijn? Waarom zou na beëindiging van de relatie tussen
ouder en de (eerste) zorgouder, niet meer de volgende
partner van de (tweede) zorgouder mogen worden erkend?
Ten tweede gaat het wetsvoorstel uit van de hypothese
dat het kind (nog) twee oorspronkelijke ouders
heeft (gehad). De vraag rijst of niet juridisch enkel die
twee ouders op de eerste rij moeten zitten en dat voor
het overige ook juridisch duidelijk moet blijven dat andere
verzorgenden géén ouders zijn, dus niet de bevoegdheden
van ouders moeten hebben. Het adoptierecht
is ook op dit punt leerrijk. Het laat de endo-familiale
adoptie in de regel niet toe omdat daardoor de familieorde
zou worden verstoord, bijvoorbeeld doordat een
grootouder na adoptie de ouder wordt en daardoor de
tantes en ooms broers en zusters. Zo’n verstoring is
enkel toegelaten als de intensiteit van de zorgrelatie dat
rechtvaardigt.
Men dreigt het kind op te zadelen met te veel ouders.
De spreker is van oordeel dat zorgouderschap slechts
juridisch dient te worden erkend als het voldoende intensief
is, als één bijkomende zorgouder met andere
woorden zoals een ouder zorg draagt. Die juridische
erkenning kan dan ook via de gewone adoptie worden
geboden en bij voorkeur niet via de volle adoptie (zie
verder).
Jean-Louis Renchon beperkt het toepassingsgebied
van het zorgouderschap tot het gelijkslachtige
stiefouderschap 6 .
De beperking tot het gelijkslachtige stiefouderschap
wordt gerechtvaardigd door de toegang van
ongelijkslachtige stiefouders tot de adoptie. Aangezien
naar het oordeel van de spreker voor dat onderscheid
onvoldoende rechtvaardiging bestaat (zie verder), ziet
hij ook hier voor de beperking tot gelijkslachtige
stiefouders onvoldoende rechtvaardiging.
5
L’orateur a été stupéfié en prenant connaissance du schéma autoritaire
dans A. Nuytinck, ‘De complexiteit van de gezagsregeling’,
FJR 2002, 190-191.
6
J.-L. RENCHON, l.c., n°7.
5
De spreker heeft verbijsterd kennis genomen van het gezagsschema
in A. Nuytinck, ‘De complexiteit van de gezagsregeling’,
FJR 2002, 190-191.
6
J.-L. RENCHON, l.c., nr. 7.
CHAMBRE 4e SESSION DE LA 51e LÉGISLATURE 2005 2006
KAMER
4e ZITTING VAN DE 51e ZITTINGSPERIODE