Mind Express handleiding - Standaard Hosting Pagina
Mind Express handleiding - Standaard Hosting Pagina
Mind Express handleiding - Standaard Hosting Pagina
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
<strong>handleiding</strong>
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
Inhoudstafel<br />
Inleiding ...............................................................................................3<br />
Installatie .............................................................................................5<br />
I. Het programma gebruiken ......................................... 7<br />
Hoofdstuk 1 - Aan de slag met <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
1.1 <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> starten .............................................................................. 9<br />
1.2 Voorbeeldbestanden gebruiken............................................................. 10<br />
1.3 Bestanden van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 3 gebruiken in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 ................ 11<br />
1.4 De Mediabibliotheek gebruiken............................................................. 11<br />
1.5 Documenteigenschappen bewerken ..................................................... 13<br />
1.6 Bestanden importeren en exporteren .................................................... 14<br />
1.6.1 Documenten exporteren ........................................................................... 14<br />
1.6.2 Documenten importeren ........................................................................... 15<br />
1.6.3 Stijlensets exporteren ............................................................................... 16<br />
1.6.4 Stijlensets importeren............................................................................... 17<br />
1.7 <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> afsluiten.......................................................................... 17<br />
1.8 <strong>Pagina</strong>'s en notities afdrukken.............................................................. 17<br />
Hoofdstuk 2 - Gebruikersinstellingen<br />
2.1 Een gebruiker selecteren ...................................................................... 19<br />
2.2 Een loginbestand aanmaken................................................................. 20<br />
2.3 Gebruikersmodes ................................................................................. 21<br />
2.4 Spraakvoorkeuren ................................................................................ 22<br />
2.5 Opties................................................................................................... 23<br />
Hoofdstuk 3 - Notities schrijven<br />
3.1 Een notitie schrijven ............................................................................. 25<br />
3.2 Notities opslaan.................................................................................... 27<br />
Hoofdstuk 4 - Scanning- en muisselectie<br />
4.1 Muismode............................................................................................. 29<br />
4.2 Scanningmode...................................................................................... 35<br />
4.2.1 Het tabblad Methode................................................................................ 36<br />
4.2.2 Het tabblad Voorkeuren............................................................................ 38<br />
4.2.3 Het tabblad Timing................................................................................... 40<br />
4.2.4 Het tabblad Algemeen.............................................................................. 41<br />
4.3 Joystick ................................................................................................ 46<br />
II. De toepassing bewerken......................................... 51<br />
Hoofdstuk 1 - Een vakje bewerken<br />
1.1 Symbool - Label.................................................................................... 53<br />
1.1.1 Symbool .................................................................................................. 53<br />
1.1.2 Label ....................................................................................................... 54<br />
1.2 Snelle invoer......................................................................................... 54<br />
1.3 De werkbalk Bewerken gebruiken......................................................... 56<br />
1.4 Het menu Bewerken gebruiken............................................................. 58<br />
1.5 Via het venster Bewerken ..................................................................... 58<br />
1.5.1 Basiswerkschema.................................................................................... 58<br />
1.5.2 De lay-out van het venster Bewerken....................................................... 59<br />
1.5.3 Symbolen en Label .................................................................................. 60<br />
1.5.4 Acties ...................................................................................................... 66<br />
1.5.5 Geavanceerde functies en types vakjes.................................................... 68<br />
1.6 Het snelmenu (rechtermuisknop) gebruiken .......................................... 68<br />
Hoofdstuk 2 - Lay-out, document- en pagina-instellingen<br />
2.1 <strong>Pagina</strong>-instellingen ............................................................................... 71<br />
2.2 Stijlinstellingen ..................................................................................... 73<br />
2.3 Documentvoorkeuren............................................................................ 74
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
Hoofdstuk 3 - Werken met notities<br />
3.1 Notitie-opties........................................................................................ 78<br />
3.2 Notitievenster ....................................................................................... 79<br />
3.3 Stijlinstellingen notitie........................................................................... 80<br />
3.4 Notitiefuncties gebruiken ...................................................................... 80<br />
Hoofdstuk 4 - Werken met Acties<br />
4.1 ............................................................................................... 82<br />
4.2 Adresboek ............................................................................................ 84<br />
4.3 Agenda................................................................................................. 84<br />
4.4 Batterij ................................................................................................. 84<br />
4.5 Camera ................................................................................................ 84<br />
4.6 Datum/tijd ............................................................................................ 84<br />
4.7 Diavoorstelling...................................................................................... 84<br />
4.8 Dynamische lijst ................................................................................... 85<br />
4.9 E-mail .................................................................................................. 85<br />
4.10 Fonetisch............................................................................................ 85<br />
4.11 Ga naar niveau ................................................................................... 85<br />
4.12 Ga naar pagina ................................................................................... 85<br />
4.13 Gebruiker ........................................................................................... 87<br />
4.14 Geluid................................................................................................. 89<br />
4.15 GEWA ................................................................................................. 89<br />
4.16 Grammatica........................................................................................ 89<br />
4.17 Muziek en video ................................................................................. 90<br />
4.18 Notitie................................................................................................. 90<br />
4.19 Open document .................................................................................. 90<br />
4.20 Rekenmachine.................................................................................... 90<br />
4.21 Start programma ................................................................................ 90<br />
4.22 Telefoonfuncties ................................................................................. 90<br />
4.23 Volume ............................................................................................... 90<br />
4.24 Windows Controle............................................................................... 91<br />
III. Speciale functies .................................................... 93<br />
Hoofdstuk 1 - Woordvoorspelling<br />
1.1 Opties voor woordvoorspelling instellen ................................................ 95<br />
1.2 De lijst voor woordvoorspelling bewerken ............................................. 96<br />
1.2.1 Woorden bewerken .................................................................................. 96<br />
1.2.2 Startwoorden ........................................................................................... 97<br />
1.2.3 Afkortingen .............................................................................................. 98<br />
Hoofdstuk 2 - Zinsvoorspelling<br />
2.1 De lijst voor zinsvoorspelling bewerken................................................. 99<br />
Hoofdstuk 3 - Muziek en video<br />
3.1 Het muziekvoorbeeldbestand .............................................................. 101<br />
3.2 Een muziekbestand maken ................................................................. 102<br />
3.2.1 Muziekvakjes aanmaken........................................................................ 102<br />
3.2.2 Actievakjes muziek aanmaken ............................................................... 102<br />
3.2.3 Een muziekafspeellijst maken ................................................................ 103<br />
3.2.4 Actievakjes voor muziekafspeellijsten aanmaken ................................... 103<br />
3.3 Het videovoorbeeldbestand gebruiken................................................. 104<br />
3.4 Een videobestand maken .................................................................... 105<br />
3.4.1 Een videovakje aanmaken...................................................................... 105<br />
3.4.2 Actievakjes video aanmaken .................................................................. 105<br />
3.4.3 Een video-afspeellijst maken ................................................................. 105<br />
3.4.4 Voorbeeldvakjes video aanmaken .......................................................... 106<br />
3.4.5 Actievakjes video-afspeellijst aanmaken ................................................ 106<br />
Hoofdstuk 4 - Adresboek<br />
4.1 Het adresboek gebruiken .................................................................... 107<br />
4.1.1 Een contactpersoon toevoegen .............................................................. 107<br />
4.1.2 Een contactpersoon bewerken ............................................................... 108<br />
4.1.3 Een contactpersoon verwijderen ............................................................ 108<br />
4.2 Een adresboekvakje aanmaken........................................................... 108<br />
4.3 Actievakjes voor adresboek aanmaken ............................................... 109<br />
Hoofdstuk 5 - Telefoonfuncties<br />
5.1 Instellingen ......................................................................................... 111
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
5.1.1 Op de computer...................................................................................... 111<br />
5.1.2 In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>...................................................................................... 111<br />
5.2 De Telefoonmodule gebruiken ............................................................ 112<br />
5.3 Een telefoonbestand maken................................................................ 114<br />
5.3.1 Bellen..................................................................................................... 114<br />
5.3.2 Vakjes aanmaken om een oproep te beantwoorden ................................ 115<br />
5.3.3 Een vakje aanmaken in te haken ............................................................ 115<br />
5.4 Het SMS voorbeeldbestand gebruiken ................................................ 115<br />
5.4.1 Het SMS voorbeeldbestand openen ........................................................ 115<br />
5.4.2 Een bericht schrijven .............................................................................. 118<br />
5.5 Een SMS-bestand maken ................................................................... 119<br />
5.5.1 Een vakje aanmaken om berichten te verzenden .................................... 119<br />
5.5.2 Vakjes aanmaken om berichten te lezen ................................................. 120<br />
5.5.3 Een vakje aanmaken om een bericht te verwijderen ............................... 120<br />
5.5.4 Een vakje aanmaken om berichten te beantwoorden .............................. 120<br />
5.5.5 Een vakje aanmaken om te controleren of er nieuwe berichten zijn ........ 120<br />
5.5.6 Telefoon inbox vakjes aanmaken ............................................................ 121<br />
5.5.7 Een vakje met de inhoud van een telefoonbericht aanmaken .................. 121<br />
5.5.8 Een vakje met de verzender van een telefoonbericht aanmaken ............. 121<br />
5.5.9 Een vakje met de datum van een telefoonbericht aanmaken................... 121<br />
5.5.10 Een vakje met het aantal telefoonberichten aanmaken ......................... 122<br />
Hoofdstuk 6 - E-mail in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
6.1 Instellingen e-mail .............................................................................. 123<br />
6.1.1 Serverinstellingen................................................................................... 123<br />
6.1.2 Geavanceerd .......................................................................................... 124<br />
6.1.3 Geluiden ................................................................................................. 125<br />
6.2 Het voorbeeldbestand voor e-mail gebruiken ...................................... 126<br />
6.2.1 Een e-mail schrijven en verzenden ......................................................... 128<br />
6.2.2 Adresboek .............................................................................................. 129<br />
6.3 De Inbox ............................................................................................. 130<br />
6.4 Een e-mailbestand maken .................................................................. 131<br />
6.4.1 Een vakje met de inhoud van een e-mail aanmaken ............................... 131<br />
6.4.2 Een vakje voor e-mails in uw inbox aanmaken........................................ 131<br />
6.4.3 Een vakje voor de afzender van een e-mail aanmaken............................ 131<br />
6.4.4 Een vakje voor de datum van een e-mail aanmaken ............................... 132<br />
6.4.5 Een vakje met het onderwerp van een e-mail aanmaken ........................ 132<br />
6.4.6 Een vakje met het aantal (nieuwe) e-mails aanmaken............................ 132<br />
6.4.7 Een vakje aanmaken om e-mails te verzenden....................................... 132<br />
Hoofdstuk 7 - Camera<br />
7.1 Werken met de module Camera.......................................................... 135<br />
7.2 Een camerabestand maken................................................................. 138<br />
7.2.1 Het weergavevakje voor camera ............................................................ 138<br />
7.2.2 Het vakje momentopname ..................................................................... 138<br />
7.2.3 Vorige en volgende foto.......................................................................... 138<br />
7.2.4 Vakje om een foto te verwijderen ........................................................... 139<br />
7.2.5 Vakje om de camera te stoppen ............................................................. 139<br />
7.2.6 Startvakje voor camera .......................................................................... 139<br />
Hoofdstuk 8 - Klok<br />
Hoofdstuk 9 - Rekenmachine<br />
9.1 Het voorbeeldbestand voor rekenmachine gebruiken .......................... 143<br />
9.2 Een rekenmachine maken .................................................................. 143<br />
Hoofdstuk 10 - Batterijniveau<br />
10.1 Bericht batterijniveau........................................................................ 147<br />
10.2 Een batterijvakje aanmaken .............................................................. 147<br />
Hoofdstuk 11 - GEWA<br />
11.1 Infraroodcodes instellen.................................................................... 149<br />
11.2 IR-codes doorsturen ......................................................................... 149<br />
11.3 Een back-upbestand van de GEWA-opdrachten maken ..................... 150<br />
Hoofdstuk 12 - Diavoorstelling<br />
12.1 De module diavoorstelling gebruiken ................................................ 151<br />
12.2 Een bestand voor diavoorstelling maken ........................................... 151<br />
12.2.1 Een vakje aanmaken om de diavoorstelling te bekijken ........................ 152<br />
12.2.2 Actievakjes diavoorstelling aanmaken .................................................. 152
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
Hoofdstuk 13 - Dynamische lijsten<br />
13.1 Het voorbeeldbestand voor dynamische lijsten gebruiken ................. 155<br />
13.2 Een dynamische lijst maken ............................................................. 155<br />
13.2.1 Dynamische lijsten ............................................................................... 155<br />
13.2.2 Vakjes dynamische lijst ........................................................................ 158<br />
13.2.3 Actievakjes dynamische lijst ................................................................. 158<br />
Hoofdstuk 14 - Dynamische pagina’s<br />
Hoofdstuk 15 - Agenda<br />
15.1 De agenda gebruiken........................................................................ 163<br />
15.1.1 Afspraken van vandaag raadplegen ...................................................... 163<br />
15.1.2 Het maandoverzicht raadplegen............................................................ 163<br />
15.1.3 De weekplanner raadplegen ................................................................. 164<br />
15.1.4 De dagplanner raadplegen.................................................................... 165<br />
15.1.5 Een afspraak toevoegen aan de agenda................................................ 166<br />
15.2 De agenda bewerken........................................................................ 167<br />
15.2.1 Nieuwe afspraken toevoegen aan de agenda ........................................ 167<br />
15.2.2 Een alarm toevoegen aan uw agenda ................................................... 168<br />
15.3 Een agendabestand maken............................................................... 169<br />
15.3.1 Een vakje voor tijdsindicatie aanmaken ................................................ 169<br />
15.3.2 Een agendavakje aanmaken ................................................................. 170<br />
Hoofdstuk 16 - Windows Controle<br />
Hoofdstuk 17 - Bliss Editor<br />
17.1 Bliss Editor starten............................................................................ 175<br />
17.2 <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> en Bliss Editor............................................................. 175<br />
17.3 Een paar basisregels ........................................................................ 176<br />
17.4 Een nieuw Bliss-symbool aanmaken................................................. 177<br />
17.5 De menubalk: Bestand...................................................................... 178<br />
17.6 De menubalk: Edit ............................................................................ 178<br />
17.7 De menubalk: Invoegen .................................................................... 179<br />
17.8 De menubalk: Symbolen................................................................... 179<br />
Hoofdstuk 18 - Fonetische tekens
Licentieovereenkomst<br />
Lees deze licentieovereenkomst zorgvuldig door voor u <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> installeert. Als u bezwaren hebt tegen deze licentieovereenkomst, dan kunt<br />
u het volledige <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> pakket terugsturen naar Jabbla.<br />
Jabbla verleent u het recht om dit exemplaar van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> te gebruiken op een enkele computer. U mag één kopie van deze software maken<br />
als back-up. De software van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> is het eigendom van Jabbla en wordt beschermd volgens de wetgeving van de auteur en de<br />
internationale wetgeving op de auteursrechten.<br />
Auteursrechten<br />
© Copyright Jabbla<br />
Alle rechten voorbehouden. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, overgedragen, overgeschreven,<br />
opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of vertaald in enige taal of computertaal in enige vorm of op enige wijze, hetzij<br />
elektronisch, mechanisch, optisch, chemisch, handmatig of op een andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Jabbla.<br />
Handelsmerken<br />
De "Bliss"-symbolen gebruikt in dit programma zijn afgeleid van de symbolen beschreven in de publicatie "Semantography", oorspronkelijk<br />
onder auteursrecht van C.K. Bliss 1949. Gecontroleerd en goedgekeurd in 1996 door controleurs van BCI.<br />
SymbolStix TM © N2Y, Inc.<br />
De bibliotheek van lettertekens/logosymbolen in de symbolenset SymbolStix zit gratis in deze software omvat, maar mag alleen voor<br />
communicatiedoeleinden worden gebruikt en mag niet worden verkocht, gekopieerd of anderszins gecommercialiseerd voor enig winstbejag.<br />
The Picture Communication Symbols ©1991-1998 Mayer-Johnson Co., USA. Alle rechten wereldwijd voorbehouden.<br />
The Widgit Symbols ©Widgit Software Ltd 1993-1999.<br />
Beta prenten © Beta VZW.<br />
Picto/Visitaal pictograms ©Visitaal pictogrammen.<br />
Picture This © Silver Lining Multimedia, Inc.<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>TM is een handelsmerk van Jabbla.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 3<br />
Inleiding<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> is een eenvoudig te gebruiken computerprogramma waarin alles<br />
zit wat een logopedist of leerkracht nodig heeft om nieuwe<br />
communicatieroosters en oefeningen te maken. Een ruim aanbod aan symbolen,<br />
afbeeldingen, tekst naar spraak berichten, muziek en geluiden kunnen gebruikt<br />
worden om interessante en stimulerende communicatieroosters te maken.<br />
Mensen kunnen dankzij <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> gesproken boodschappen vormen door<br />
het selecteren van afbeeldingen en/of symbolen. <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> heeft onder meer<br />
ook een ingebouwde grammaticamodule, die o.a. automatisch werkwoorden<br />
vervoegt.<br />
Er is ook een uitgebreid gamma symbolen en pictogrammen beschikbaar. Deze<br />
kunnen gebruikt worden om communicatieroosters en spelletjes te maken en u<br />
kunt ook eigen tekeningen, foto's of nieuwe symbolen aan toevoegen.<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> is toegankelijk via aanraakscherm, muis, TrackBall, hoofdsturing,<br />
oogsturing en scanning met 1 of 2 schakelaars. Met de juiste toegangsmethode<br />
kan de gebruiker onafhankelijk werken, wat vaak het zelfbeeld ten goede komt<br />
en de creativiteit en de ontwikkeling stimuleert.<br />
Deze <strong>handleiding</strong> is opgebouwd uit drie grote delen:<br />
• Het eerste deel is gericht op de eindgebruiker, de personen met een<br />
communicatiestoornis in het dagelijks leven. In dit deel van de <strong>handleiding</strong><br />
wordt uitgelegd hoe de gebruiker met <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kan werken. Zie “Het<br />
programma gebruiken” op pagina 7.<br />
• In het tweede deel van de <strong>handleiding</strong> wordt uitgelegd hoe de logopedist,<br />
leerkracht of ouders van de gebruiker de toepassing kan bewerken en<br />
aanpassen aan de individuele behoeften van de gebruiker. In dit deel van<br />
de <strong>handleiding</strong> vindt u instructies om een communicatierooster te maken<br />
en de lay-out van het programma te wijzigen. Zie “De toepassing<br />
bewerken” op pagina 51.<br />
• Het derde deel van de <strong>handleiding</strong> omvat alle invoegtoepassingen van<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>. Hier wordt in detail uitgelegd hoe de gebruiker deze kan<br />
gebruiken en hoe de logopedist, ouder of leerkracht ze kan aanpassen. Zie<br />
“Speciale functies” op pagina 93.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 5<br />
Installatie<br />
Systeemvereisten<br />
Om <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> efficiënt te kunnen gebruiken, moet uw systeem voldoen aan<br />
een aantal minimale systeemvereisten.<br />
De minimum vereisten voor <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> zijn:<br />
• Windows XP of hoger<br />
• 256 MB RAM of meer<br />
• 1 GB vrije schijfruimte<br />
• Dvd-station<br />
Beveiliging<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> wordt beveiligd via hardware- of softwarebeveiliging.<br />
• Als uw versie een hardwaresleutel (HASP-dongle) bevat, moet u deze op<br />
de USB-poort van uw computer aansluiten.<br />
• Volg de instructies op de registratiekaart.<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> installeren<br />
Om <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> te installeren moet u de dvd-rom van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> in het dvdstation<br />
plaatsen. Als de installatie niet automatisch opstart, klikt u op Start/<br />
Opstarten > Uitvoeren en start u de Setup vanaf de dvd-rom. De<br />
installatiewizard van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> helpt u door de installatieprocedure. Volg de<br />
instructies op het scherm om het programma correct te installeren.
I. Het programma gebruiken
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 9<br />
Hoofdstuk 1 - Aan de slag met <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
In dit hoofdstuk worden de basis menuopties beschreven die u onder de knie<br />
moet krijgen om op een correcte en efficiënte manier met <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> te<br />
kunnen werken.<br />
• <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> starten<br />
• Voorbeeldbestanden gebruiken<br />
• Bestanden van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 3 gebruiken in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4<br />
• De Mediabibliotheek gebruiken<br />
• Documenteigenschappen bewerken<br />
• Bestanden importeren en exporteren<br />
• <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> afsluiten<br />
Als het programma geladen is, wordt het startbestand me4_ned<br />
geopend.<br />
1.1 <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> starten<br />
Om <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> te starten<br />
1. Ga in het startmenu van Windows naar Alle Programma's > <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4<br />
> <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>.<br />
U kunt <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> ook rechtstreeks starten door te dubbelklikken<br />
op het <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> pictogram op uw bureaublad.<br />
Het startscherm verschijnt terwijl <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> wordt geladen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 10<br />
1.2 Voorbeeldbestanden gebruiken<br />
Als u het programma <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 hebt geïnstalleerd, zijn er automatisch een aantal voorbeeldbestanden mee geïnstalleerd. Via het startvenster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4<br />
krijgt u toegang tot deze voorbeeldbestanden.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 11<br />
U kunt nu kiezen uit één van de 8 categorieën om naar de overeenkomstige<br />
voorbeeldbestanden te gaan.<br />
Categorie<br />
communicatie<br />
Tabel 1: Voorbeeldbestanden ME4<br />
Beschrijving<br />
Selecteer communicatie om een lijst te krijgen met<br />
communicatieroosters.<br />
1.3 Bestanden van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 3 gebruiken in <strong>Mind</strong><br />
<strong>Express</strong> 4<br />
Hoewel de bestanden van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 als extensie .xml of .jmm hebben,<br />
kunnen de oude bestanden van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 3 (.bls) op een eenvoudige manier<br />
geïmporteerd en gebruikt worden in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4.<br />
Bestanden van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 kunnen niet geïmporteerd worden<br />
in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 3.<br />
toetsenborden<br />
woordkaarten<br />
computer<br />
spelletjes<br />
kalender<br />
multimedia<br />
Selecteer toetsenborden om een toetsenbord te openen. U kunt<br />
een toetsenbord met woordvoorspelling, symboolvoorspelling<br />
enz. kiezen.<br />
Selecteer woordkaarten om communicatieroosters gebaseerd<br />
op courante woorden te openen.<br />
Selecteer computer om een lijst met hulpmiddelen voor de<br />
computer te openen, bijv. rekenmachine, e-mail, Windows<br />
bedienen enz.<br />
Selecteer spelletjes voor toegang tot een aantal educatieve<br />
spelletjes, bijv. om nieuwe woorden te leren en het tellen te<br />
oefenen.<br />
Selecteer kalender om uw kalender of dagschema te<br />
controleren.<br />
Selecteer multimedia om een film te bekijken, muziek te<br />
beluisteren, een voorbeeld te zien van een diavoorstelling met<br />
foto's enz.<br />
Zie “Documenten importeren” op pagina 15 voor meer informatie.<br />
1.4 De Mediabibliotheek gebruiken<br />
Ga naar Bestand > Mediabibliotheek om de Mediabibliotheek te openen. U moet<br />
de bibliotheek gebruiken om uw eigen figuren, geluiden en foto's toe te voegen<br />
aan het programma.<br />
snel starten<br />
Selecteer snel starten voor een aantal tips over hoe u snel een<br />
aantal basisacties in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt uitvoeren.<br />
Klik op het pictogram van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> om terug te keren naar de startpagina.<br />
In de linkerbovenhoek kunt u uw media filteren op alleen documenten,<br />
sjablonen, figuren, geluiden of muziek en video.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 12<br />
U kunt verschillende mappen of items tegelijk selecteren. Gebruik hiervoor de<br />
Shift-toets of de Ctrl-toets op uw toetsenbord.<br />
In het deelvenster Taken vindt u taken die uitgevoerd kunnen worden. Als u op<br />
een item in het rechtervenster klikt, worden er meer taken toegevoegd aan de<br />
lijst.<br />
Het venster Open wordt geopend.<br />
Tabel 2: Alle mediatypes<br />
Taak<br />
Nieuwe map<br />
Item toevoegen/<br />
importeren<br />
Item verwijderen<br />
Beschrijving<br />
Om een nieuwe map aan te maken in uw Mediabibliotheek.<br />
Om een item toe te voegen aan of te importeren in uw<br />
bibliotheek.<br />
Om een item te verwijderen uit uw bibliotheek.<br />
Item hernoemen Om de naam van een media-item te wijzigen. U kunt ook twee<br />
keer klikken op de naam van een map of van een item en er een<br />
nieuwe naam voor invoeren.<br />
Item verplaatsen Om een item naar een andere locatie in de bibliotheek te<br />
verplaatsen.<br />
Item exporteren Om een item uit uw bibliotheek te exporteren.<br />
Items importeren in de bibliotheek<br />
1. Ga naar Bestand > Mediabibliotheek.<br />
De Mediabibliotheek wordt geopend.<br />
2. In de linkerbovenhoek selecteert u het soort bestand dat u wilt importeren.<br />
3. Klik op Item toevoegen/importeren.<br />
4. Blader naar het bestand dat u wilt importeren en klik op Open.<br />
Voor figuren wordt aangeraden dat u de optie Verklein figuren na<br />
importeren inschakelt. Om vakjes in te vullen heeft u geen grote<br />
figuren nodig. Grote figuren zullen het importeren bovendien ook<br />
aanzienlijk vertragen. Als u het selectievakje aanvinkt, wordt het<br />
formaat van de figuren automatisch aangepast. Alleen in geval van<br />
een achtergrondafbeelding kan het beter zijn om deze optie niet te<br />
selecteren.<br />
Figuren moeten worden opgeslagen in één van de volgende<br />
bestandsformaten: WMF (Windows Metafile), BMP (Bitmap), GIF<br />
(Graphics Interchange Format), PNG (Portable Network Graphics) of<br />
JPG (Joint Photographic Experts Group).
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 13<br />
Tabel 4: Mediabibliotheek - Snelmenu<br />
Als het bestandsformaat ondersteund wordt, kunt u ook geluiden<br />
of foto's toevoegen aan de bibliotheek. Versleep deze uit een<br />
ander venster naar het venster van de mediabibliotheek. Er wordt<br />
een kopie van de geluiden/foto's gemaakt.<br />
Optie<br />
Knippen<br />
Beschrijving<br />
Om een specifiek item of specifieke map te knippen en op een<br />
andere locatie te plakken.<br />
Tabel 3: Enkel voor Geluiden en Muziek & Video<br />
Kopiëren<br />
Plakken<br />
Om een kopie te maken van een specifiek item of een specifieke<br />
map.<br />
Om het item dat u voordien gekopieerd heeft te plakken.<br />
Taak<br />
Beschrijving<br />
Verwijderen<br />
Om een item te verwijderen uit uw bibliotheek.<br />
Geluid afspelen<br />
Geluid stoppen<br />
Om een geluid te beluisteren. Het geluid beluisteren kan ook door<br />
het te dubbelklikken.<br />
Om het afspelen van een geluid uit uw bibliotheek te stoppen.<br />
U kunt ook met de rechtermuisknop op een map of een item in de lijst klikken<br />
om deze te wijzigen.<br />
Hernoemen<br />
Verplaatsen<br />
Om de naam van een media-item te wijzigen. U kunt ook twee<br />
keer klikken op de naam van een map of van een item en er een<br />
nieuwe naam voor invoeren.<br />
Om een item naar een andere locatie in de bibliotheek te<br />
verplaatsen.<br />
Wanneer u door de mediabibliotheek bladert, kunt u de<br />
navigatiebalk bovenaan het scherm gebruiken om terug te keren<br />
naar de hoofdmap.<br />
Optie<br />
Nieuwe map<br />
Tabel 4: Mediabibliotheek - Snelmenu<br />
Beschrijving<br />
Om een nieuwe map aan te maken in uw mediabibliotheek.<br />
1.5 Documenteigenschappen bewerken<br />
U kunt documenteigenschappen toevoegen aan een document. Dit is bijzonder<br />
handig wanneer u het document later wilt exporteren.<br />
Eigenschappen invoeren in het huidige document<br />
1. Klik op Bestand > Eigenschappen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 14<br />
Het venster Document eigenschappen wordt geopend.<br />
Het venster Exporteren wordt geopend.<br />
2. Voer de auteur, het contact en de beschrijving in en klik op OK.<br />
De documenteigenschappen worden opgeslagen.<br />
1.6 Bestanden importeren en exporteren<br />
Met <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> is het eenvoudig om bestanden te delen met uw collega's en<br />
vrienden. Het is ook gemakkelijk om voorbeeldbestanden te downloaden van de<br />
website van Jabbla (www.jabbla.com). In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 worden de figuren en<br />
geluiden automatisch bijgevoegd bij de geëxporteerde bestanden.<br />
1.6.1 Documenten exporteren<br />
Documenten van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 worden geëxporteerd als .jmm-bestanden.<br />
Om een document te exporteren<br />
1. Ga naar Bestand > Exporteren > Huidig document.<br />
Het venster Opslaan als wordt geopend.<br />
2. Voer een naam in en selecteer een map voor het exportbestand.<br />
3. Klik op OK.<br />
4. Indien gewenst kunt u de velden Auteur, Contact en Beschrijving invullen.<br />
5. Duid aan of u de figuren, geluiden en/of gelinkte documenten mee wilt<br />
exporteren.<br />
Figuren<br />
Geluiden<br />
Gelinkte documenten<br />
Als u deze optie inschakelt, worden alle figuren van de<br />
mediabibliotheek samen met het bestand geëxporteerd.<br />
Als u deze optie inschakelt, worden alle geluiden van de<br />
mediabibliotheek samen met het bestand geëxporteerd.<br />
Als u deze optie inschakelt, worden alle documenten gelinkt<br />
aan het geëxporteerde document samen met het bestand<br />
geëxporteerd. Als de vakjes in het geëxporteerde document<br />
andere documenten openen, zullen deze andere documenten<br />
dus ook geëxporteerd worden. Als u de opties Figuren en<br />
Geluiden ook inschakelt, zullen alle figuren en geluiden ook<br />
geëxporteerd worden.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 15<br />
Muziek<br />
Als u deze optie aanvinkt, worden de muziekbestanden<br />
(bijvoorbeeld mp3) die gebruikt worden in het document ook<br />
mee geëxporteerd. Het geëxporteerde bestand (jmm) kan wel<br />
zeer groot worden indien er veel muziekbestanden mee<br />
geëxporteerd worden.<br />
Video<br />
Als u deze optie aanvinkt, worden de videobestanden<br />
(bijvoorbeeld WMP) die gebruikt worden in het document ook<br />
mee geëxporteerd. Het geëxporteerde bestand kan wel zeer<br />
groot worden indien er veel videobestanden mee geëxporteerd<br />
worden.<br />
6. Klik op OK.<br />
Het venster Exporteren wordt geopend.<br />
1.6.2 Documenten importeren<br />
In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 kunt u .bls- bestanden, .jmm-bestanden (geëxporteerde<br />
bestanden uit <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4), Grid 2 Bundle bestanden en Zingui bestanden<br />
importeren.<br />
Een document importeren<br />
1. Ga naar Bestand > Importeren > Document (*.bls, *.jmm) of Grid 2 bundle<br />
(*.bdl) of Van Zingui.<br />
Het venster Open wordt geopend.<br />
2. Blader naar het bestand dat u wilt importeren en klik op Open.<br />
Het venster Importeren wordt geopend.<br />
7. Klik op OK.<br />
Het bestand wordt geëxporteerd als .jmm-bestand en is terug te<br />
vinden in de gekozen map. Indien gewenst kan een andere gebruiker<br />
van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> het bestand nu importeren.<br />
3. Klik op Wijzig mappen als u de bestemmingsmap van de documenten,<br />
figuren en geluiden wilt wijzigen. Wanneer u een document in <strong>Mind</strong><br />
<strong>Express</strong> 4 importeert, worden de figuren en geluiden gebruikt in het<br />
document ook geïmporteerd. U kunt kiezen waar die bestanden worden<br />
opgeslagen. Voor elk soort bestand kunt u een specifieke map kiezen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 16<br />
• Oorspronkelijke locatie: Oorspronkelijke locatie is de standaardmap waarin<br />
de bestanden worden opgeslagen. Dit betekent dat ze opgeslagen worden<br />
in dezelfde map als de map waarin ze waren opgeslagen voor de import.<br />
Als de map niet bestaat in de Mediabibliotheek, wordt deze aangemaakt.<br />
• Basismap: De bestanden worden opgeslagen in de Basismap. De<br />
geïmporteerde geluiden worden opgeslagen in de map Geluiden in de<br />
Mediabibliotheek. De figuren in de map Figuren. De documenten in de<br />
map Documenten.<br />
• Selecteer een bestaande map in de mediabibliotheek.<br />
• Klik op Nieuw om een nieuwe map aan te maken. Het venster Nieuwe map<br />
wordt geopend.<br />
Het venster Importeren wordt geopend en toont de voortgang van het<br />
importeren.<br />
Selecteer Basismap als u een nieuwe map in de Basismap wilt<br />
aanmaken of een andere map als u een nieuwe submap onder de<br />
geselecteerde map wilt aanmaken.<br />
4. Klik op OK om te bevestigen.<br />
5. Klik op OK om het importeren te starten.<br />
6. Klik op OK als de importprocedure voltooid is.<br />
Het document is geïmporteerd in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>.<br />
Het geïmporteerde bestand openen<br />
1. Ga naar Bestand > Openen.<br />
Het venster Bestand Openen wordt geopend.<br />
2. Selecteer het geïmporteerde document in de lijst en klik op Openen.<br />
Het geïmporteerde document wordt geopend.<br />
1.6.3 Stijlensets exporteren<br />
U kunt alle stijlen gebruikt in een bepaald document exporteren. Zo kunt u deze<br />
stijlen later opnieuw gebruiken in een ander document.<br />
Een stijlenset exporteren<br />
1. Ga naar Bestand > Exporteren > Huidige stijlenset.<br />
Het venster Opslaan als wordt geopend.<br />
2. Blader naar de locatie op uw computer waar u de stijlensets wilt opslaan en<br />
voer een passende naam in.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 17<br />
3. Klik op Opslaan.<br />
De stijlen worden geëxporteerd en het bestand met de stijlenset<br />
heeft als extensie .sty.<br />
1.6.4 Stijlensets importeren<br />
U kunt stijlensets importeren in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>. Zo hoeft u het tijdrovende proces<br />
om stijlen aan te maken niet meer te herhalen.<br />
Een stijlenset importeren<br />
1. Ga naar Bestand > Importeren > Stijlenset.<br />
Het venster Open wordt geopend.<br />
2. Blader naar het .sty-bestand dat u wilt importeren en klik op Open.<br />
Het volgende venster wordt geopend.<br />
Het volgende bericht verschijnt.<br />
2. Duid aan of u wil dat de wijzigingen aangebracht aan het huidige<br />
communicatierooster al dan niet worden opgeslagen wanneer u <strong>Mind</strong><br />
<strong>Express</strong> sluit.<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> wordt afgesloten.<br />
1.8 <strong>Pagina</strong>'s en notities afdrukken<br />
Indien nodig kunnen communicatieroosters en notities worden afgedrukt.<br />
Om pagina's af te drukken<br />
1. Ga naar Bestand > Afdrukken en selecteer <strong>Pagina</strong>'s afdrukken.<br />
3. Klik op Ja.<br />
De nieuwe stijlen zijn nu beschikbaar in de lijst met stijlen.<br />
1.7 <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> afsluiten<br />
Wanneer u wijzigingen hebt aangebracht en u het programma sluit, wordt<br />
gevraagd of u bij het afsluiten het huidige rooster wil opslaan of niet.<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> afsluiten<br />
1. Klik op Bestand > Afsluiten.<br />
2. De pagina's kunnen afgedrukt worden als volledige pagina's, waarbij de<br />
verhoudingen worden behouden. Deze optie betekent dat de pagina's
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 18<br />
afgedrukt worden op A4-papier en dat de verhouding tussen de rijen en de<br />
kolommen wordt behouden.<br />
3. Selecteer Eigen afmetingen als u het rooster op eigen afmetingen wilt<br />
afdrukken. U kunt de breedte en de hoogte in mm opgeven. Vink het<br />
selectievakje Centreren op pagina aan als u wilt dat de roosters<br />
gecentreerd worden op de pagina.<br />
4. Vink het selectievakje Print labels aan als u wilt dat de labels worden<br />
afgedrukt. Als deze optie uitgeschakeld is, worden alleen de symbolen<br />
afgedrukt.<br />
Om notities af te drukken<br />
1. Ga naar Bestand > Afdrukken en selecteer Notitie afdrukken. Selecteer de<br />
printer en klik op OK.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 19<br />
Hoofdstuk 2 - Gebruikersinstellingen<br />
Gebruik het menu Extra om voorkeuren en opties op het niveau van de gebruiker<br />
te wijzigen.<br />
Dit hoofdstuk omvat de volgende onderwerpen:<br />
• Een gebruiker selecteren<br />
• Een loginbestand aanmaken<br />
• Gebruikersmodes<br />
• Spraakvoorkeuren<br />
• Opties<br />
Het venster Selecteer gebruiker wordt geopend.<br />
2.1 Een gebruiker selecteren<br />
U kunt <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> instellen voor optimaal gebruik door meer dan één<br />
gebruiker. Voor elke gebruiker kunt u verschillende voorkeurinstellingen,<br />
woordenboekbestanden, Notitie instellingen enz. instellen.<br />
Wanneer u een document opent, zal het systeem eerst<br />
zoeken naar document specifieke selectievoorkeuren. Als er<br />
geen selectievoorkeuren zijn opgegeven, worden de<br />
gebruikersinstellingen voor selectie gebruikt.<br />
Gebruikersprofielen instellen<br />
1. Ga naar Extra > Gebruiker selecteren.<br />
Optie<br />
Tabel 5: Gebruiker selecteren<br />
Beschrijving<br />
Om een nieuwe gebruiker toe te voegen.<br />
Om het profiel van de geselecteerde gebruiker te wijzigen.<br />
Om de geselecteerde gebruiker te verwijderen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 20<br />
Tabel 5: Gebruiker selecteren<br />
Tabel 6: Gebruikersprofiel<br />
Optie<br />
Beschrijving<br />
Optie<br />
Beschrijving<br />
Paswoord<br />
Als het gebruikersprofiel beveiligd is, voert u het paswoord in<br />
om u aan te melden of de specifieke gebruikersinstellingen te<br />
wijzigen.<br />
Paswoord (optioneel)<br />
U kunt een paswoord invoeren om <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> te beveiligen.<br />
Er wordt geen paswoord ingesteld wanneer <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> wordt<br />
geïnstalleerd.<br />
Toon inlogvenster bij Als u deze optie inschakelt, zal het venster Selecteer gebruiker<br />
opstarten<br />
verschijnen wanneer u <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> opstart.<br />
2. Dubbelklik Gebruiker 1 om het profiel van de gebruiker te wijzigen.<br />
Of klik Gebruiker 1 en klik vervolgens op de knop bewerken.<br />
Het venster Gebruiker wordt geopend.<br />
Start document<br />
Als u deze optie inschakelt, kunt u een document selecteren dat<br />
altijd geopend wordt van zodra deze gebruiker het programma<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> opent.<br />
3. Controleer of wijzig de voorkeuren van de gebruiker en klik op OK.<br />
2.2 Een loginbestand aanmaken<br />
Een loginbestand maken<br />
1. Ga naar Extra > Gebruiker selecteren.<br />
2. Selecteer een bepaalde gebruiker en klik op de knop bewerken.<br />
Het venster Gebruiker wordt geopend.<br />
Tabel 6: Gebruikersprofiel<br />
Optie<br />
Selecteer figuur<br />
Naam<br />
Beschrijving<br />
U kunt een figuur of een foto toevoegen aan het<br />
gebruikersprofiel. Klik op de knop en selecteer een figuur.<br />
Om de naam van de gebruiker toe te voegen of te wijzigen.<br />
3. Vul het paswoord van de geselecteerde gebruiker in, bijvoorbeeld "bak".<br />
Wanneer u <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> opent, moet u volgens dit voorbeeld de<br />
vakjes boom (b) - appel (a) - koe (k) selecteren.<br />
4. Om een vakje te maken met de letters van een paswoord, opent u het<br />
venster Bewerken van een vakje en kiest u de actie Gebruiker > Voeg toe
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 21<br />
aan paswoord en vult u bijvoorbeeld de 'a' van 'appel' in. Het venster<br />
Bewerken van appel ziet er als volgt uit:<br />
6. Om een vakje te maken om het paswoord te controleren, opent u het<br />
venster Bewerken van een vakje en kiest u de actie Gebruiker > Controleer<br />
paswoord.<br />
U kunt een specifiek bestand selecteren dat automatisch<br />
wordt geopend wanneer u het paswoord correct invoert.<br />
7. Maak een vakje om het ingevoerde paswoord te resetten en opnieuw te<br />
beginnen. Open het venster Bewerken van een vakje en kies de actie<br />
Gebruiker > Reset paswoord.<br />
2.3 Gebruikersmodes<br />
5. Gebruik dezelfde werkwijze om de andere vakjes af te werken.<br />
U kunt <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> gebruiken met de volgende invoerapparaten:<br />
• muis<br />
• TrackBall<br />
• aanraakscherm<br />
• scanning met 1 of 2 schakelaars<br />
• hoofdsturing<br />
• oogsturing<br />
• joystick<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> biedt u twee verschillende gebruikersmodes, waarmee u uw<br />
communicatieroosters zo goed mogelijk kunt afstemmen op de behoeften en<br />
vaardigheden van de gebruikers:
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 22<br />
1. Muismode: Met de muis kunt u klikken op de vakjes in het<br />
communicatierooster. Met een enkele klik kunt u een geluid, woord of zin<br />
produceren of een actie uitvoeren.<br />
Optie<br />
Tabel 7: Venster Spraak<br />
Beschrijving<br />
2. Scanningmode: <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kan ook worden gebruikt met een<br />
scanningsysteem met 1 of 2 schakelaars.<br />
3. Joystick.<br />
Zie Hoofdstuk 4 Scanning- en muisselectie voor meer informatie over de<br />
voorkeuren voor deze twee gebruikersmodes.<br />
2.4 Spraakvoorkeuren<br />
De relevante instellingen voor de muis zijn ook van<br />
toepassing op de TrackBall en het aanraakscherm.<br />
De spraakuitvoer spreekt de berichten die u toewijst aan de vakjes van het<br />
communicatierooster luidop uit.<br />
U kunt zelfs de kenmerken van de spraakuitvoer bepalen, zoals de stem, het<br />
volume en de spreeksnelheid.<br />
Om de instellingen voor spraakuitvoer in het venster Spraak te wijzigen, gaat u<br />
naar Extra > Spraak... .<br />
Snelheid<br />
Om de spreeksnelheid te wijzigen.<br />
Voer een zin of woorden in en klik op de<br />
luidsprekerknop om de resultaten van uw<br />
instellingen te controleren.<br />
U kunt een persoonlijk woordenboekbestand koppelen aan de spraakuitvoer.<br />
Aan dit woordenboek voegt u woorden toe die niet juist worden uitgesproken<br />
door het programma voor spraaksynthese.<br />
Een uitspraakwoordenboek samenstellen<br />
1. Ga naar Extra > Uitspraakwoordenboek.<br />
Het venster Uitspraakwoordenboek wordt geopend.<br />
2. Voer één van de volgende acties uit:<br />
Optie<br />
Tabel 8: Uitspraakwoordenboek<br />
Beschrijving<br />
Optie<br />
Taal<br />
Stem<br />
Stemvolume<br />
Algemeen volume<br />
Tabel 7: Venster Spraak<br />
Beschrijving<br />
Om de taal te selecteren die u wilt horen.<br />
Om de stem te selecteren die u wilt horen.<br />
Om het volume van de stem te wijzigen.<br />
Om het algemeen volume van de computer<br />
te wijzigen.<br />
Selecteer de lijst met woorden die u wilt gebruiken/<br />
bewerken.<br />
Klik op de knop toevoegen om een nieuw woordenboek<br />
aan te maken en voer een naam voor het woordenboek in<br />
het venster Nieuwe lijst in.<br />
Om de geselecteerde woordenlijst te verwijderen.<br />
Om het geselecteerde woordenboek te kopiëren en onder<br />
een nieuwe naam.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 23<br />
3. Om een nieuw item in de woordenlijst in te voeren, klikt u op de knop<br />
toevoegen onderaan het venster.<br />
4. In het veld Woord voert u het woord in dat verkeerd wordt uitgesproken en u<br />
voegt de juiste uitspraak toe in het veld Nieuwe uitspraak.<br />
5. Klik op de knop met de luidspreker om de nieuwe uitspraak te controleren.<br />
6. Om een item van de woordenlijst te verwijderen, klikt u op de knop<br />
verwijderen onderaan het venster.<br />
7. Klik op OK om uw wijzigingen te bevestigen.<br />
Selecteer de optie Fonetisch als u de fonetische transcriptie van een woord in<br />
het veld Nieuwe uitspraak wilt invoeren. In deze <strong>handleiding</strong> vindt u de<br />
fonetische tekens die gebruikt worden in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>. Zie Bijlage “Fonetische<br />
tekens” op pagina 181.<br />
2.5 Opties<br />
In het venster Opties kunt u een aantal specifieke gebruikersinstellingen kiezen.<br />
Om het venster Opties te openen, gaat u naar Extra > Opties.<br />
Tabel 9: Venster Opties<br />
Optie<br />
Opstarten in<br />
Opstarten met<br />
Beschrijving<br />
Geef aan in welke mode u wil dat <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 wordt<br />
opgestart.<br />
Om aan te duiden of de titelbalk en het menu al dan niet<br />
weergegeven moeten worden wanneer <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
wordt opgestart. De keuzemogelijkheden zijn:<br />
• Titelbalk en menu<br />
• Alleen titelbalk<br />
• Geen titelbalk/Geen menu
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 24<br />
Tabel 9: Venster Opties<br />
Tabel 9: Venster Opties<br />
Optie<br />
Beschrijving<br />
Optie<br />
Beschrijving<br />
Menu paswoord<br />
Start document<br />
Als u deze optie selecteert, kunt u een verplicht<br />
paswoord invoeren om de menubalk opnieuw te laten<br />
verschijnen.<br />
Als u deze optie inschakelt, kunt u een document<br />
selecteren dat altijd wordt geopend van zodra u het<br />
programma <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> opstart.<br />
Ruisonderdrukking<br />
Typen toelaten in Notitie<br />
Programmataal<br />
Om ruis van uw opnames te verwijderen. Hierdoor<br />
kunnen sisgeluiden verloren gaan.<br />
Om toe te laten dat u rechtstreeks in een notitie kunt<br />
typen met uw toetsenbord.<br />
Om de taal voor uw menu's te selecteren.<br />
Indicator mode Bewerken<br />
Als u deze optie inschakelt, zal onderaan het scherm een<br />
balk knipperen wanneer u zich in de mode Bewerken<br />
bevindt. De kleur van de balk kunt u zelf kiezen.<br />
Tijdnotatie<br />
Wijzigingen opslaan elke ...<br />
minuten<br />
Om de methode voor tijdnotatie te wijzigen.<br />
Als u deze optie inschakelt, worden wijzigingen<br />
automatisch opgeslagen. De tijdspanne waarin dit<br />
gebeurt kunt u zelf instellen.<br />
Bewerken via rechtsklik in<br />
muismode<br />
Als u deze optie inschakelt, kunt u het venster Bewerken<br />
ook openen door in muismode met de rechtermuisknop<br />
op een vakje te klikken.<br />
Snelle opname<br />
Als u deze optie selecteert, kunt u beginnen opnemen in<br />
muismode door gedurende het opgegeven aantal<br />
seconden op het vakje te blijven klikken.<br />
AGC<br />
Automatic Gain Control: Selecteer deze optie om ervoor<br />
te zorgen dat alle opnames ongeveer hetzelfde volume<br />
hebben.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 25<br />
Hoofdstuk 3 - Notities schrijven<br />
Met <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt u notities maken. Een notitie kan bestaan uit een reeks<br />
symbolen, tekst of beide. Dankzij de spraaksynthese kan de notitie luidop<br />
worden voorgelezen.<br />
In dit hoofdstuk leert u hoe u een notitie kunt schrijven in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>.<br />
Dit hoofdstuk omvat de volgende delen:<br />
• Een notitie schrijven<br />
• Notities opslaan<br />
3.1 Een notitie schrijven<br />
Volg de onderstaande werkwijze om te leren hoe u een notitie kunt schrijven in<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>. Deze stapsgewijze instructies bieden u de ideale basis om verder<br />
te experimenteren.<br />
Een notitie schrijven<br />
1. Kies Bestand > Openen.<br />
Het venster Bestand openen wordt geopend.<br />
2. Klik op me4_ned om het startvenster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 te openen.<br />
3. Klik op communicatie.<br />
4. Selecteer een bestaand communicatierooster waarin u een notitie wilt<br />
opstellen.<br />
Het gekozen bestand wordt geopend.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 26<br />
5. Klik op schrijven om de notitie te activeren.<br />
6. Klik in het communicatierooster op de vakjes die u wilt selecteren.<br />
Afhankelijk van de instellingen voor notities (in het geavanceerde<br />
deel van het venster Bewerken) verschijnen de tekst (1), de<br />
symbolen (2) of zowel de tekst als de symbolen (3) in de notitie.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 27<br />
1<br />
2<br />
3<br />
U kunt de functies voor notities gebruiken die in het communicatierooster zitten<br />
(in de vorm van actievakjes). Zie “Notitiefuncties gebruiken” op pagina 80 voor<br />
meer informatie over het gebruik van de functies voor notities.<br />
3.2 Notities opslaan<br />
Met de actie Bewaren in vakje kunt u de notitie of een zin opslaan. Met het<br />
actievakje Bewaren als kunt u de notitie opslaan als een bestand gekoppeld aan<br />
een vakje.Met de actie Bewaren als x kunt u de notitie opslaan onder een<br />
specifieke naam. Er wordt dan tijdens het instellen van de actie in het<br />
inhoudsvenster van het vakje gevraagd om een naam in te geven.<br />
Een notitie opslaan met een actievakje "Bewaren in vakje"<br />
1. Schrijf een notitie.<br />
Zie ook “Een notitie schrijven” op pagina 25 voor meer informatie<br />
over notities schrijven.<br />
2. Selecteer het actievakje Bewaren in vakje.<br />
3. Selecteer indien gewenst een niveau.<br />
4. Klik op het vakje waaraan u het bericht wilt toewijzen.<br />
Het bericht wordt opgeslagen in het vakje. Als de optie Symbolen<br />
opslaan bij opslaan Notitie in vakje wordt geactiveerd, dan worden<br />
de eerste symbolen van de notitie ook in het vakje weergegeven. Zie<br />
“Documentvoorkeuren” op pagina 74 voor meer informatie.<br />
Een notitie opslaan met een actievakje "Bewaren als"<br />
1. Schrijf een notitie.<br />
Zie ook “Een notitie schrijven” op pagina 25 voor meer informatie<br />
over notities schrijven.<br />
2. Selecteer het actievakje Bewaren als.<br />
3. Klik op een vakje, bijvoorbeeld het vakje appel.<br />
De notitie wordt nu opgeslagen.<br />
Een notitie opslaan met een actievakje “Bewaren als x”<br />
1. Schrijf een notitie.<br />
Zie ook “Een notitie schrijven” op pagina 25 voor meer informatie<br />
over notities schrijven.<br />
2. Selecteer het actievakje “Bewaren als x”.<br />
3. Het bericht is nu opgeslaan.<br />
4. Klik op een vakje met de actie “Openen ‘x’”.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 29<br />
Hoofdstuk 4 - Scanning- en muisselectie<br />
In dit hoofdstuk vindt u gedetailleerde beschrijvingen van de beschikbare opties<br />
voor beide gebruikersmodes, waarmee u de best passende combinatie van<br />
opties voor een specifieke gebruiker kunt selecteren.<br />
• Muismode<br />
• Scanningmode<br />
• Joystickmode<br />
Ga naar Extra > Muisselectie om de voorkeuren van de muismode in te stellen.<br />
4.1 Muismode<br />
Wanneer u een document opent, zal het systeem eerst<br />
zoeken naar document specifieke selectievoorkeuren en als<br />
deze worden gevonden, zullen ze ook worden gebruikt. Als er<br />
geen selectievoorkeuren zijn opgegeven, worden de<br />
gebruikersinstellingen voor selectie gebruikt.<br />
Met de muis kunt u klikken op de vakjes in het communicatierooster. Met een<br />
enkele klik kunt u een geluid, woord of zin produceren of een actie uitvoeren.<br />
De relevante instellingen voor de muis zijn ook van toepassing<br />
op de trackball en het aanraakscherm.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 30<br />
In de onderstaande tabel ziet u een overzicht van de verschillende voorkeursinstellingen voor de muis en de functies ervan:<br />
Instelling<br />
Selectie-indicator<br />
Beschrijving<br />
Een geselecteerd vakje kan aangeduid worden door:<br />
Geen<br />
een rand<br />
Rand (breed)<br />
invers<br />
cirkel (onder)
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 31<br />
Instelling<br />
Beschrijving<br />
cirkel (boven)<br />
Vakje vergroten<br />
Wanneer u een vakje selecteert, wordt dat vakje uitvergroot. U kunt instellen hoeveel keer<br />
het vakje moet worden uitvergroot wanneer het wordt geselecteerd (tot 10 keer).<br />
Toon indicator bij bewegen muis<br />
Toon ook de muisaanwijzer<br />
Selecteren bij indrukken/bij loslaten<br />
Om de selectie-indicator te tonen wanneer u de muisaanwijzer over een vakje beweegt.<br />
Als zowel deze optie als de optie Vakje vergroten zijn geselecteerd, wordt het vakje<br />
uitvergroot wanneer u met de muis over het vakje gaat.<br />
De muisaanwijzer blijft zichtbaar, zelfs als er reeds een indicator wordt weergegeven<br />
wanneer de muis beweegt.<br />
Het vakje wordt geselecteerd van zodra de linkermuisknop wordt ingedrukt of het vakje<br />
wordt geselecteerd wanneer de linkermuisknop wordt losgelaten.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 32<br />
Instelling<br />
Dwell-selectie<br />
Dwell herhalen<br />
Dwell-indicator<br />
Beschrijving<br />
Als u deze optie inschakelt, wordt het vakje waarop de muisaanwijzer is geplaatst,<br />
automatisch geselecteerd na een ingestelde periode. In het deel Timing van het venster voor<br />
muisselectie kunt u de dwelltijd instellen. Als u bijvoorbeeld 2 sec. invoert en u houdt de<br />
muisaanwijzer langer dan 2 seconden op een vakje, dan wordt dat vakje automatisch<br />
geselecteerd.<br />
Als u deze optie inschakelt, wordt dwell-selectie herhaald telkens wanneer de<br />
geselecteerde periode verstrijkt. Als een dwell-selectietijd van 2 seconden is ingesteld,<br />
wordt het vakje waarop u de muisaanwijzer plaatst om de twee seconden automatisch<br />
geselecteerd, tot u de aanwijzer naar een ander vakje verplaatst.<br />
Als deze optie is ingeschakeld, wordt het tijdsinterval van de dwell-selectie aangeduid door:<br />
Voortgangsbalk onderaan<br />
Voortgangsbalk bovenaan
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 33<br />
Instelling<br />
Beschrijving<br />
volle cirkelklok<br />
holle klok<br />
Start bij indrukken, stop bij loslaten<br />
Extern dwellen trillingmarge<br />
Geluid bij selectie<br />
Dwelling start bij het indrukken en stopt wanneer u uw aanwijzer loslaat / vinger van het<br />
scherm haalt. Als de dwell-tijd verstreken is, wordt het vakje geselecteerd.<br />
Een bepaalde bewegingsmarge wordt ingesteld vooraleer de cursor verplaatst kan worden.<br />
Hoe groter de marge, hoe groter de bewegingen mogen zijn. Dit is om te vermijden dat<br />
ongecontroleerdre bewegingen de cursor zouden verplaatsen.<br />
Er weerklinkt een standaardgeluid om aan te duiden dat een vakje geselecteerd is.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 34<br />
Instelling<br />
Auditieve feedback bij bewegen muis<br />
Beschrijving<br />
Het scanwoord van elk vakje, rij of kolom wordt uitgesproken wanneer u er met de<br />
aanwijzer over gaat. Indien er geen scanwoord ingesteld is, wordt de spraakboodschap van<br />
het vakje uitgesproken. U kunt ervoor opteren om de label te van elk vakje te laten<br />
uitspreken door de optie Gebruik label indien geen scanwoord opgegeven te selecteren.<br />
Voor meer informatie over scanwoorden zie “Auditieve scanning” op pagina 44.<br />
Om de spraakinstellingen van de auditieve feedback in te stellen klikt u op de knop Stem.<br />
Het venster Spraak verschijnt op uw scherm:<br />
Timing<br />
Klik op Uitstel na selectie om het tijdsinterval te wijzigen waarna u een ander vakje kunt<br />
selecteren.<br />
Klik op Tijd aanvaarden om te wijzigen hoe lang u moet blijven klikken op een vakje voor uw<br />
selectie wordt aanvaard.<br />
Klik op Dwelltijd om te wijzigen hoe lang u de aanwijzer op een vakje moet houden voor het<br />
automatisch wordt geselecteerd.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 35<br />
4.2 Scanningmode<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kan ook gebruikt worden met een scanningsysteem met 1 of 2<br />
schakelaars.<br />
Ga naar Extra > Scanningselectie om de voorkeuren van de scanningmode in te<br />
stellen.<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> biedt een aantal scanmethoden, -voorkeuren en -opties waarmee<br />
u roosterscanning zo goed mogelijk kunt afstemmen op de behoeften en<br />
vaardigheden van de gebruiker.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 36<br />
4.2.1 Het tabblad Methode<br />
U kunt één van de volgende methoden voor stappen, selecteren en scannen selecteren:<br />
Tabel 10: Scanningselectie - tabblad methode<br />
Instelling Opties Beschrijving<br />
Stappen Automatisch Scannen stapt automatisch.<br />
Selecteren<br />
Via schakelaar 1<br />
Houd schakelaar 1<br />
ingedrukt<br />
Via schakelaar 1(bij<br />
automatisch stappen en bij<br />
stappen door Schakelaar 1<br />
ingedrukt te houden)<br />
Via schakelaar 2 (bij Via<br />
schakelaar 1 stappen)<br />
Automatisch (na timeout)(bij<br />
Via schakelaar 1<br />
stappen en bij stappen door<br />
Schakelaar 1 ingedrukt te<br />
houden)<br />
Houdt schakelaar 1<br />
ingedrukt (bij Via schakelaar<br />
1 stappen)<br />
Laat schakelaar 1 los (bij<br />
stappen door Schakelaar 1<br />
ingedrukt te houden)<br />
Scannen stapt voort telkens u op schakelaar 1 drukt.<br />
Scannen stapt voort telkens u de schakelaar ingedrukt houdt.<br />
Het huidige vakje, kolom of rij wordt geselecteerd van zodra u op de schakelaar drukt.<br />
Het huidige vakje, kolom of rij wordt geselecteerd van zodra u op schakelaar 2 drukt.<br />
Wanneer een ingestelde tijdspanne, waarin u niet op de schakelaar hebt gedrukt of deze niet ingedrukt hebt<br />
gehouden, is verstreken, wordt het huidige vakje, rij of kolom geselecteerd.<br />
Houd de schakelaar die u ook gebruikt voor scannen, ingedrukt. Wanneer een ingestelde tijdspanne is<br />
verstreken, wordt het vakje geselecteerd.<br />
Het scannen stopt wanneer u de schakelaar loslaat. Op dat moment wordt het vakje, de rij of de kolom die werd<br />
gescand wanneer u de schakelaar losliet, geselecteerd.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 37<br />
Instelling Opties Beschrijving<br />
Tabel 10: Scanningselectie - tabblad methode<br />
Reageren bij indrukken Een vakje, rij of kolom wordt geselecteerd wanneer de schakelaar wordt ingedrukt.<br />
loslaten<br />
Een vakje, rij of kolom wordt geselecteerd wanneer de schakelaar wordt losgelaten.<br />
Methode Lineair Alle vakjes worden gescand op een lineaire manier, van links naar rechts, te beginnen bij de bovenste rij.<br />
Lineair (kolom)<br />
Zigzag<br />
Zigzag (kolom)<br />
Rij-kolom<br />
Kolom-rij<br />
Alle vakjes worden gescand op een lineaire manier, van boven naar onder, te beginnen linksboven.<br />
De eerste rij van het rooster wordt gescand van links naar rechts, de tweede van rechts naar links enz.<br />
De eerste kolom van het rooster wordt gescand van boven naar onder, de tweede van onder naar boven enz.<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> scant het rooster rij per rij en dan de vakjes in de geselecteerde rij.<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> scant eerst het rooster kolom per kolom en dan de vakjes in de geselecteerde kolom.<br />
Terugstappen<br />
Stap 1 - Stap 2 -<br />
Selectie<br />
Prescan in blokken<br />
enkel met rij - kolom en<br />
Kolom - rij<br />
De eerste keer dat u selecteert, gaat het scannen verder in de omgekeerde volgorde (van rechts naar links of van<br />
onder naar boven).<br />
Het stappen begint met toets 1, selecteren gebeurt met toets 2. Daarna begint het stappen opnieuw met toets 2,<br />
selecteren gebeurt dan weer met toets 1. Het stappen herbegint met toets 1 en selecteren gebeurt met toets 2.<br />
De stap- en selectietoets blijven dan zo verder afwisselen.<br />
Het communicatierooster wordt in blokken gescand. U kunt u de grootte van de gebruikte blokken instellen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 38<br />
4.2.2 Het tabblad Voorkeuren<br />
Afhankelijk van uw keuzes in het tabblad Methode, zal het tabblad Voorkeuren<br />
er anders uitzien en zullen er andere opties beschikbaar zijn.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 39<br />
De volgende tabel omvat een overzicht van de scanvoorkeuren.<br />
Tabel 11: Scanningselectie - tabblad Voorkeuren<br />
Deel Optie Beschrijving<br />
Herstart scanning Na selectie van een vakje Als u deze optie inschakelt, gaat het scannen verder vanaf het vakje<br />
linksboven (of de eerste rij/kolom, afhankelijk van de huidige scanmethode)<br />
in het rooster nadat u een selectie hebt gemaakt.<br />
Terugkeren bij verkeerde<br />
groepselectie<br />
Met schakelaar 2<br />
Selecteren bij markeren volledige<br />
groep<br />
Na aantal rondjes<br />
Als u deze optie inschakelt, kan de gebruiker schakelaar 2 gebruiken<br />
(bijvoorbeeld de rechtermuisknop) om terug te keren naar het eerste vakje in<br />
het rooster. Als deze optie uitgeschakeld is en de scanning is reeds voorbij<br />
het gewenste vakje, dan moet de gebruiker het volledige rooster scannen<br />
voor hij/zij terug kan gaan naar het gewenste vakje.<br />
Wanneer dit geactiveerd is, wordt de volledige groep gemarkeerd wanneer<br />
het scannen door alle vakjes van die groep is gegaan. Druk op de schakelaar<br />
om naar de volgende groep te gaan.<br />
De vakjes van een geselecteerde rij of kolom worden gescand gedurende een<br />
bepaald aantal rondjes. Als er na een aantal rondjes nog steeds geen selectie<br />
werd gemaakt, gaat het scannen verder naar de volgende rij, kolom of groep.<br />
Pauzeer scanning Na selectie van een vakje Als u deze optie inschakelt, wordt het scannen tijdelijk onderbroken wanneer<br />
de gebruiker een selectie heeft gemaakt. Druk op een schakelaar om het<br />
scannen te hervatten.<br />
Met schakelaar 2<br />
Na aantal rondjes<br />
Als u deze optie inschakelt, wordt het scannen tijdelijk onderbroken wanneer<br />
de gebruiker schakelaar 2 indrukt. Deze optie kan alleen worden gebruikt in<br />
scanningmode met 1 schakelaar. Druk op schakelaar 1 om het scannen te<br />
hervatten.<br />
Als u deze optie inschakelt, stopt het scannen automatisch wanneer er geen<br />
selectie is gemaakt binnen een ingesteld aantal rondjes.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 40<br />
4.2.3 Het tabblad Timing<br />
De items die verschijnen op het tabblad Timing, hangen af van de keuzes die u<br />
gemaakt hebt op het tabblad Methode.<br />
Optie<br />
Terugstaptijd<br />
Tabel 12: Scanningselectie - tabblad Timing<br />
Beschrijving<br />
Wanneer de optie Terugstappen is ingesteld in het<br />
tabblad Methode, kunt u de terugstaptijd, de tijdspanne<br />
tussen het scannen van één vakje/rij/kolom en het/de<br />
volgende vakje/rij/kolom wijzigen.<br />
Wachttijd na groepselectie<br />
Uitstel na selectie<br />
Tijd voor indrukken<br />
Auto-selectietijd<br />
U kunt de tijdspanne wijzigen waarna verder wordt<br />
gescand nadat een rij, kolom of groep is geselecteerd.<br />
Na een selectie wordt alle invoer via schakelaars<br />
genegeerd gedurende deze tijdspanne.<br />
U kunt de tijd wijzigen dat u de schakelaar ingedrukt<br />
moet houden voor de selectie wordt uitgevoerd.<br />
Wanneer Automatisch (na time-out) is ingesteld als<br />
selectiemethode, kunt u de auto-selectietijd, de<br />
tijdspanne voor de automatische selectie, wijzigen.<br />
Afhankelijk van de ingestelde scan- en selectiemethoden, kan het tabblad<br />
Timing één of meer van de volgende 6 opties bevatten.<br />
Tabel 12: Scanningselectie - tabblad Timing<br />
Optie<br />
Staptijd<br />
Beschrijving<br />
Wanneer scannen is ingesteld om automatisch verder te<br />
gaan, kunt u de tijdspanne tussen het scannen van één<br />
vakje/rij/kolom en het/de volgende vakje/rij/kolom<br />
wijzigen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 41<br />
4.2.4 Het tabblad Algemeen<br />
In het tabblad Algemeen kunnen een aantal extra scanopties worden ingesteld.<br />
In de onderstaande tabel worden deze extra opties via voorbeelden uitgelegd.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 42<br />
Tabel 13: Scanningselectie - tabblad Algemeen<br />
Optie<br />
Scanindicator<br />
Beschrijving<br />
Het/de gescande vakje/rij/kolom kan worden aangeduid door<br />
rand<br />
invers<br />
cirkel (onder)
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 43<br />
Tabel 13: Scanningselectie - tabblad Algemeen<br />
Optie<br />
Beschrijving<br />
cirkel (boven)<br />
Vakje vergroten<br />
Het aangeduide vakje wordt uitvergroot. Als het om een volledige rij of kolom gaat, wordt alleen het<br />
eerste vakje ervan uitvergroot. U kunt instellen hoeveel keer het vakje uitvergroot moet worden (tot 10<br />
keer).<br />
Geluid bij stappen<br />
Geluid bij selecteren<br />
Vakjes zonder actie<br />
overslaan<br />
Telkens wanneer een nieuw vakje/rij/kolom wordt gescand, weerklinkt er een geluid.<br />
Wanneer een vakje/rij/kolom wordt geselecteerd, weerklinkt er een geluid.<br />
Als u deze optie inschakelt, worden lege vakjes in het rooster automatisch overgeslagen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 44<br />
Tabel 13: Scanningselectie - tabblad Algemeen<br />
Optie<br />
Gebruik muis tijdens<br />
scannen<br />
Auditieve scanning<br />
Beschrijving<br />
U kunt de muis verplaatsen en gebruiken om vakjes in scanningmode te selecteren.<br />
Als u deze optie inschakelt, kunt u de muisknoppen niet langer gebruiken als schakelaars om<br />
een vakje, kolom of rij te selecteren tijdens het scannen.<br />
Als u deze optie inschakelt, wordt de tekst voor elk vakje luidop gelezen wanneer de vakjes worden<br />
gescand.<br />
Auditieve scanning<br />
U kunt <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> instellen zodat de tekst toegewezen aan de vakjes luidop<br />
wordt gelezen wanneer ze worden gescand. Als u in het tabblad Algemeen de<br />
optie Auditieve scanning selecteert, verschijnen de volgende opties in het<br />
tabblad.<br />
Optie<br />
Stemvolume<br />
Snelheid<br />
Tabel 14: Venster Spraak<br />
Beschrijving<br />
Om het volume van de stem te wijzigen.<br />
Om de spreeksnelheid te wijzigen.<br />
U kunt het kanaal van de scanning selecteren (Links - Rechts - Beide (stereo)).<br />
Als u bijvoorbeeld links selecteert, dan zal u de scanwoorden horen door de<br />
linkerluidspreker en alle andere spraakberichten door de rechterluidspreker.<br />
Als u de stem van de auditieve scanning wilt wijzigen, klik dan op de knop Stem.<br />
In het venster Spraak kunt u de taal, stem en snelheid bewerken.<br />
Optie<br />
Taal<br />
Stem<br />
Tabel 14: Venster Spraak<br />
Beschrijving<br />
Om de taal te selecteren die u wilt horen.<br />
Om de stem te selecteren die u wilt horen.<br />
Voer een zin of woorden in en klik op de<br />
luidsprekerknop om de resultaten van uw<br />
instellingen te controleren.<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> biedt u de mogelijkheid om korte trefwoorden ('scanwoorden') toe<br />
te wijzen aan de vakjes in een communicatierooster. U kunt bijvoorbeeld het<br />
scanwoord "aap" toewijzen aan het vakje met het bericht "de aap eet graag<br />
bananen". Als u auditieve scanning gebruikt, zal u alleen het scanwoord "aap"<br />
horen, waardoor u het rooster sneller en efficiënter kunt scannen.<br />
Als u de optie 'Gebruik label indien geen scanwoord opgegeven' hebt<br />
ingeschakeld, zal u in plaats van de actie , het label van een vakje<br />
horen als er geen scanwoord toegewezen is aan dat vakje. De auditieve<br />
scanning zal eerst een scanwoord zoeken. Als er geen scanwoord opgegeven is,<br />
zal het zoeken naar een actie , tenzij deze optie ingeschakeld is. In dit<br />
geval wordt het label gebruikt als scanwoord.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 45<br />
Zie “Symbool - Label” op pagina 53 voor meer informatie over labels.<br />
Een trefwoord voor auditieve scanning toewijzen aan een vakje<br />
1. Klik in mode bewerken met de rechtermuisknop op het vakje in het<br />
communicatierooster waaraan u een scanwoord wilt toewijzen.<br />
2. Ga in het menu via de rechtermuisknop naar Scanwoord > Huidig vakje,<br />
Huidige rij of Huidige kolom, afhankelijk van het item waaraan u een<br />
scanwoord wilt toewijzen.<br />
Het venster Scanwoord wordt geopend.<br />
3. Voer een trefwoord voor auditieve scanning in het tekstvak in.<br />
4. Klik op OK.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 46<br />
4.3 Joystick<br />
Voor meer informatie over het aansluiten van een joystick, zie uw Windows<strong>handleiding</strong> en de <strong>handleiding</strong> van uw joystick.<br />
Ga in het menu naar Extra > Joystickselectie... Het venster Joystickselectie verschijnt op het scherm.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 47<br />
Instelling<br />
Selectie-indicator<br />
Beschrijving<br />
Een geselecteerd vakje kan aangeduid worden door:<br />
een rand<br />
invers<br />
cirkel (onder)
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 48<br />
Instelling<br />
Beschrijving<br />
cirkel (boven)<br />
Vakje vergroten<br />
Wanneer u een vakje selecteert, wordt dat vakje uitvergroot. U kunt instellen hoeveel keer<br />
het vakje moet worden uitvergroot wanneer het wordt geselecteerd (tot 10 keer).<br />
Automatisch overspringen<br />
Als de optie Automatisch overspringen bij joystick geactiveerd is, dan zal de<br />
joystick indicator op het einde van een rij naar het eerste vakje van die rij<br />
overspringen. Op het einde van een kolom zal de indicator naar het eerste<br />
vakje van die kolom overspringen.<br />
Omgekeerd zal de indicator naar het laatste vakje van een rij of kolom<br />
overspringen als het begin van die rij of kolom bereikt wordt.<br />
Indien deze optie niet geactiveerd wordt, dan zal de joystick indicator op het<br />
laatste vakje van een rij blijven staan, ook al blijft u met de joystick naar rechts<br />
bewegen. Hetzelfde geldt voor de andere richtingen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 49<br />
Instelling<br />
Selecteren bij indrukken/bij loslaten<br />
Dwell selectie<br />
Dwell herhalen<br />
Dwell-indicator<br />
Beschrijving<br />
Het vakje wordt geselecteerd van zodra de selectieknop wordt ingedrukt of van zodra het<br />
wordt losgelaten.<br />
Als u deze optie inschakelt, wordt het vakje waarop de indicator is geplaatst, automatisch<br />
geselecteerd na een ingestelde periode. In het deel Timing van het venster kunt u de<br />
dwelltijd instellen. Als u bijvoorbeeld 2 sec. invoert en u houdt de indicator langer dan 2<br />
seconden op een vakje, dan wordt dat vakje automatisch geselecteerd.<br />
Als u deze optie inschakelt, wordt dwell-selectie herhaald telkens wanneer de<br />
geselecteerde periode verstrijkt. Als een dwell-selectietijd van 2 seconden is ingesteld,<br />
wordt het vakje waarop u de muisaanwijzer plaatst om de twee seconden automatisch<br />
geselecteerd, tot u de aanwijzer naar een ander vakje verplaatst.<br />
Als deze optie is ingeschakeld, wordt het tijdsinterval van de dwell-selectie aangeduid door:<br />
Voortgangsbalk onderaan<br />
Voortgangsbalk bovenaan
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 50<br />
Instelling<br />
Beschrijving<br />
volle cirkelklok<br />
holle klok<br />
Geluid bij selectie<br />
Stap herhalen<br />
Timing<br />
Er weerklinkt een standaardgeluid om aan te duiden dat een vakje geselecteerd is.<br />
Indien de joystick in een bepaalde richting wordt bewogen zal de indicator automatisch<br />
blijven stappen in de aangegeven richting zolang de joystick die richting aangeeft.<br />
Klik op Uitstel na selectie om het tijdsinterval te wijzigen waarna u een ander vakje kunt<br />
selecteren.<br />
Klik op Tijd aanvaarden om te wijzigen hoe lang u moet blijven klikken op een vakje voor uw<br />
selectie wordt aanvaard.<br />
Klik op Dwelltijd om te wijzigen hoe lang u de aanwijzer op een vakje moet houden voor het<br />
automatisch wordt geselecteerd.<br />
Klik op Stap herhalingstijd om de tijd tussen opeenvolgende stappen in te stellen bij de optie<br />
Stap herhalen te wijzigen.<br />
U kunt ook de pijltjestoetsen op het toetsenbord gebruiken als joystick. U gebruikt dan de Entertoets of de spatiebalk als selectietoets.
II. De toepassing bewerken
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 53<br />
Hoofdstuk 1 - Een vakje bewerken<br />
Voor u vakjes in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt bewerken of invullen, moet u een bestaand<br />
document openen of een nieuw document aanmaken.<br />
Een nieuw bestand maken in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
1. Klik op Bestand > Nieuw.<br />
Het venster Nieuw bestand wordt geopend.<br />
2. Duid aan of u een leeg document wilt aanmaken met een standaard of<br />
specifieke stijlenset of dat u een bestaand sjabloon wilt gebruiken.<br />
U kunt een pagina van een document opslaan als sjabloon. Zo kunt u<br />
een nieuw document aanmaken vanaf een bestaand sjabloon<br />
(waarin bepaalde instellingen reeds gedefinieerd zijn) in plaats van te<br />
starten vanaf een leeg document. Op deze manier kunt u veel werk<br />
besparen en kunt u verschillende documenten met<br />
gemeenschappelijke kenmerken aanmaken.<br />
3. Klik op OK.<br />
Als u ervoor kiest om een leeg document aan te maken, wordt het<br />
venster <strong>Pagina</strong>-instellingen geopend.<br />
4. Selecteer het type pagina dat u wilt gebruiken: een Rooster of Freestyle.<br />
Als u een rooster gebruikt, moet u het aantal vakjes horizontaal en<br />
vertikaal opgeven. Bij vrije stijl kunt u uw eigen vakjes tekenen.<br />
5. Voer alle andere pagina-instellingen in en klik op OK.<br />
Zie “<strong>Pagina</strong>-instellingen” op pagina 71 voor meer informatie over<br />
de andere pagina-instellingen.<br />
Een nieuw bestand wordt aangemaakt.<br />
In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> zijn er verschillende hulpmiddelen om de vakjes van uw<br />
communicatierooster in te vullen en te bewerken. U moet zich in elk geval in de<br />
mode bewerken bevinden.<br />
Om de mode bewerken te activeren, gaat u naar Bewerken > Mode Bewerken<br />
of drukt u op F2 op uw toetsenbord.<br />
Om de mode bewerken te verlaten, gaat u naar Bewerken > Muis of<br />
Bewerken > Scanning of Mode > Joystick, afhankelijk van de werkmethode<br />
waar u de voorkeur aan geeft of drukt u opnieuw op F2.<br />
Zie “Muismode” op pagina 29 voor meer informatie over de muismode. Zie<br />
“Scanningmode” op pagina 35 voor meer informatie over de scanmode.<br />
Zie“Joystick” op pagina 46 voor meer informatie over de Joystick mode.<br />
Dit hoofdstuk omvat de volgende onderwerpen:<br />
• Symbool - Label<br />
• Snelle invoer<br />
• De werkbalk Bewerken gebruiken<br />
• Het menu Bewerken gebruiken<br />
• Via het venster Bewerken<br />
• Het snelmenu (rechtermuisknop) gebruiken<br />
1.1 Symbool - Label<br />
1.1.1 Symbool<br />
De symbolen die u gebruikt om uw communicatierooster aan te vullen, worden<br />
geselecteerd uit een aantal symbolensets. U kan deze symbolensets aanvullen<br />
met uw eigen symbolen, foto’s, figuren of tekeningen.<br />
Zie “Symbolensets” op pagina 60 en “Andere symbolen gebruiken” op<br />
pagina 61 voor meer informatie.<br />
6. Definieer de lay-out van het rooster.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 54<br />
1.1.2 Label<br />
Als u een symbool uit één van de symbolensets kiest, verschijnt de tekst die<br />
eraan gekoppeld is automatisch in het Label veld.<br />
1.2 Snelle invoer<br />
De eenvoudigste manier om de vakjes van een communicatierooster aan te<br />
vullen is te klikken op het vakje dat u wilt invullen en er rechtstreeks in te typen.<br />
Het woord dat u typt wordt automatisch ingevoerd in het veld Symbool, het veld<br />
Label en het veld Spraak. Zie de onderstaande afbeelding.<br />
Als u een andere tekst dan de standaardtekst voor het symbool wil weergeven,<br />
kunt u gewoon de nieuwe tekst in het veld naast het pictogram label invoeren.<br />
Als u bijvoorbeeld de tekst "bloem" bij het symbool van de roos wilt weergeven,<br />
in plaats van de standaardtekst "roos", voert u "bloem" in het label veld in.<br />
Herhaal deze actie voor elk vakje om het volledige communicatierooster in te<br />
vullen.<br />
Zie “Een label instellen” op pagina 62 voor meer informatie.<br />
U kunt verschillende vakjes tegelijk bewerken of invullen. Gebruik<br />
de toetsen Shift en/of Control (Ctrl) om meerdere vakjes te<br />
selecteren en begin te typen.<br />
U kunt ook een aantal sneltoetsen gebruiken om het communicatierooster<br />
sneller in te vullen. Een overzicht van deze sneltoetsen vindt u in de<br />
onderstaande tabel.<br />
Tabel 15: Sneltoetsen<br />
Sneltoets<br />
Pijltjestoetsen<br />
Beschrijving<br />
Om door het communicatierooster te bewegen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 55<br />
Tabel 15: Sneltoetsen<br />
Tabel 15: Sneltoetsen<br />
Sneltoets<br />
Beschrijving<br />
Sneltoets<br />
Beschrijving<br />
Tab<br />
Om vooruit door het communicatierooster te bewegen (van links<br />
bovenaan tot rechts onderaan).<br />
Ctrl + v<br />
Om wat u eerder hebt geknipt of gekopieerd te plakken naar het<br />
geselecteerde vakje.<br />
Shift-tab<br />
Om achteruit door het communicatierooster te bewegen (van<br />
rechts onderaan tot links bovenaan).<br />
Del<br />
Om het geselecteerde vakje te wissen. De inhoud van het vakje<br />
gaat verloren, behalve als u de verwijderactie ongedaan maakt.<br />
Insert<br />
Shift + Insert<br />
F2<br />
F4<br />
F5<br />
F6<br />
F7<br />
F8<br />
Ctrl + x<br />
Ctrl + c<br />
Om een nieuwe pagina in te voegen. De nieuwe pagina heeft<br />
dezelfde pagina-instellingen als de huidige pagina.<br />
Om een nieuwe pagina in te voegen en een actie "Ga naar<br />
pagina" toe te voegen aan het/de geselecteerde vakje(s).<br />
Om te wisselen tussen de mode bewerken en de muismode.<br />
Om het venster Kies symbolen te openen. Met deze functie kunt<br />
u snel een aantal symbolen selecteren. Zie “Het venster Kies<br />
symbolen gebruiken (F4)” op pagina 56 voor meer informatie.<br />
Om het venster Bewerken van het geselecteerde vakje te<br />
openen.<br />
Om het symboolvenster te openen en te kiezen uit alle<br />
symbolen verwant aan het symbool dat u eerst hebt<br />
geselecteerd.<br />
Om het actievenster te openen en te zien welke acties vermeld<br />
staan voor een bepaald vakje of om de lijst met acties voor dat<br />
vakje te bewerken.<br />
Om het venster <strong>Pagina</strong>-instellingen te openen.<br />
Om een vakje te knippen. De inhoud van het vakje wordt<br />
verplaatst naar het klembord.<br />
Om het geselecteerde vakje te kopiëren.<br />
Backspace<br />
Het label van het geselecteerde vakje verwijderen. Het symbool<br />
en de actie(s) worden niet verwijderd. U kunt nu een nieuw label<br />
rechtstreeks in het vakje typen.<br />
Ctrl + m (*)<br />
Het (gesproken) bericht van het geselecteerde vakje wijzigen. U<br />
kunt nu een nieuw bericht rechtstreeks in het vakje typen.<br />
Ctrl + i (*)<br />
De figuur (symbool) van het geselecteerde vakje rechtstreeks<br />
wijzigen.<br />
Ctrl + l (*)<br />
Het label van het geselecteerde vakje wijzigen. U kunt nu een<br />
nieuw label rechtstreeks in het vakje typen.<br />
Ctrl + pijl omhoog/ Om door de lijst met symbolen te gaan.<br />
omlaag<br />
Ctrl + pijl links/rechts Om door de verschillende stijlen voor vakjes te gaan.<br />
Ctrl + a<br />
Om alle vakjes van het communicatierooster te selecteren. Nu<br />
kunt u alle vakjes tegelijk bewerken, bijv. de stijl van de vakjes<br />
wijzigen met de sneltoetsen Ctrl + pijl links/rechts.<br />
Ctrl + z<br />
Om uw laatste actie ongedaan te maken.<br />
Ctrl + y<br />
Om de laatste ongedaan gemaakte actie opnieuw uit te voeren.<br />
(*): Met Shift + backspace wordt de inhoud van het vakje gewist.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 56<br />
Het venster Kies symbolen gebruiken (F4)<br />
U kunt het venster Kies symbolen gebruiken om verschillende symbolen heel<br />
snel toe te voegen aan uw communicatierooster.<br />
1. Selecteer één of meer vakjes in het communicatierooster en druk op F4 op<br />
uw toetsenbord.<br />
Het venster Kies symbolen wordt geopend.<br />
Of klik op de symbolen die u wilt gebruiken.<br />
De symbolen die u geselecteerd hebt, zijn te zien in de<br />
rechterbovenhoek van het venster.<br />
4. Klik op OK.<br />
De symbolen worden toegevoegd aan de vakjes in uw<br />
communicatierooster.<br />
Als u meer symbolen hebt geselecteerd dan het aantal<br />
beschikbare vakjes, dan zullen alleen de eerste symbolen uit de<br />
lijst worden ingevoegd.<br />
1.3 De werkbalk Bewerken gebruiken<br />
De onderstaande procedure toont hoe u een communicatierooster kunt invullen<br />
via de werkbalk Bewerken. Als u deze procedure uitvoert, zet u uw eerste<br />
stappen om uw eigen communicatierooster te ontwerpen.<br />
De vakjes in een communicatierooster invullen via de werkbalk bewerken<br />
1. Nadat u een communicatierooster hebt aangemaakt of geopend, klikt u op<br />
Bewerken > Mode Bewerken om de mode bewerken te activeren.<br />
Of u drukt op de sneltoets F2 op uw toetsenbord.<br />
Bovenaan het communicatierooster verschijnt de werkbalk<br />
bewerken.<br />
2. Gebruik de zoekfuncties om de symbolen die u misschien wilt gebruiken<br />
onderaan te laten verschijnen.<br />
3. Indien gewenst klikt u op Alles toevoegen om alle symbolen in de<br />
resultatenlijst toe te voegen aan het communicatierooster.<br />
1 2 3 4 5 6
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 57<br />
Nr.<br />
Beschrijving<br />
Tabel 16: Werkbalk Bewerken<br />
1 Om een symbool voor het geselecteerde vakje te kiezen.<br />
2 Om het symbolenvenster te openen.<br />
3 Om het label voor het geselecteerde vakje in te voeren.<br />
4 Om de eerste actie voor het geselecteerde vakje weer te geven.<br />
5 Om het actievenster te openen en acties voor het geselecteerde vakje toe te<br />
voegen, te bewerken of te verwijderen.<br />
6 Om de kleur en stijl voor het geselecteerde vakje in te stellen.<br />
2. Klik op het vakje in het communicatierooster dat u wilt vullen.<br />
3. Typ de naam van een symbool in de werkbalk bewerken, voer een label en/<br />
of een spraakactie in.<br />
Het vakje wordt gevuld met wat u hebt ingevuld.<br />
U kunt klikken op de pijl naast het veld symbool om een andere<br />
figuur te kiezen die overeenstemt met het opgegeven woord.<br />
4. Klik op het pictogram Stijl rechts van de werkbalk Bewerken om een<br />
specifieke stijl voor het vakje uit de lijst te kiezen of een nieuwe stijl aan te<br />
maken door in de lijst te klikken op Nieuwe stijl.<br />
Zie “Stijlinstellingen” op pagina 73 voor meer informatie over het<br />
aanmaken van een nieuwe stijl voor een vakje.<br />
In freestyle bevat de werkbalk Bewerken een extra geactiveerde knop, waarmee<br />
u uw eigen vakjes op de pagina kunt tekenen.<br />
Als de knop geactiveerd is, wordt hij groen. Nu kunt u uw eigen vakjes op de<br />
pagina tekenen.<br />
In freestyle kunnen vakjes verschillende formaten hebben en kunnen ze elkaar<br />
zelfs overlappen.<br />
U kunt de toetsen Ctrl en Shift op uw toetsenbord gebruiken om verschillende of<br />
alle vakjes tegelijk te selecteren. Zo kunt u de stijl of positie van de<br />
geselecteerde vakjes tegelijk wijzigen.<br />
Zie “Snelmenu - freestyle” op pagina 70 voor meer informatie.<br />
U kunt vakjes vergroten of verkleinen. Klik hiervoor (in mode<br />
bewerken) op het vakje en klik vervolgens op één van de zwarte<br />
vierkantjes die verschijnen. Houd de muisknop vast en versleep<br />
het vakje naar de gewenste grootte.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 58<br />
1.4 Het menu Bewerken gebruiken<br />
De onderstaande tabel bevat een overzicht van de functies in het menu<br />
Bewerken, in de volgorde dat ze verschijnen in het menu.<br />
Tabel 17: Menu Bewerken<br />
U kunt de toetsen Shift en/of Ctrl gebruiken om verschillende<br />
vakjes tegelijk te selecteren en één van de bovenstaande<br />
standaardopdrachten van Windows uit te voeren op alle<br />
geselecteerde vakjes tegelijk.<br />
Menu-item<br />
Muis<br />
Joystick<br />
Scanning<br />
Mode Bewerken<br />
Ongedaan maken<br />
Opnieuw<br />
Knippen<br />
Kopiëren<br />
Plakken<br />
Verwijderen<br />
Alles selecteren<br />
Beschrijving<br />
Om de muismode te activeren.<br />
Om de Joystickmode te activeren<br />
Om de scanningmode te activeren. Zie “Scanningmode” op<br />
pagina 35 voor meer informatie over scannen.<br />
Om de mode bewerken te activeren.<br />
Om uw laatste actie ongedaan te maken.<br />
Om de laatste ongedaan gemaakte actie opnieuw uit te voeren.<br />
Om de inhoud van het geselecteerde vakje te wissen. De<br />
inhoud van het vakje wordt verplaatst naar het klembord.<br />
Om het geselecteerde vakje te kopiëren.<br />
Om wat u eerder hebt geknipt of gekopieerd te plakken naar<br />
het geselecteerde vakje.<br />
Om het geselecteerde vakje te wissen. De inhoud van het vakje<br />
gaat verloren, behalve als u de verwijderactie ongedaan maakt.<br />
Om alle vakjes van het communicatierooster te selecteren. Zo<br />
kunt u een volledige pagina kopiëren.<br />
1.5 Via het venster Bewerken<br />
Via het venster Bewerken in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt u meer geavanceerde functies<br />
gebruiken dan via de werkbalk Bewerken.<br />
1.5.1 Basiswerkschema<br />
U kunt de figuur, het label (stijl) en de acties van een vakje bewerken.<br />
Het venster Bewerken gebruiken om een vakje in te vullen of te wijzigen<br />
1. Klik in mode bewerken met de rechtermuisknop op een bepaald vakje.<br />
2. Selecteer Bewerken... in het snelmenu dat verschijnt.<br />
Of druk op F5 op uw toetsenbord of dubbelklik op een vakje.<br />
Het venster Bewerken wordt geopend.<br />
3. Selecteer één van de symbolensets naast het pictogram symbool.<br />
4. Selecteer, indien gewenst, een categorie en zoek naar het symbool dat u<br />
wilt toevoegen aan het vakje.<br />
5. Klik op het gekozen symbool in de lijst.<br />
Symbool, Label en Actie worden automatisch ingevuld.<br />
6. Indien nodig kunt u naast het pictogram label een of meer woorden invoeren<br />
die u wil laten verschijnen in uw vakje en de stijl selecteren die u wil<br />
gebruiken.<br />
7. Controleer of wijzig de actie toegewezen aan het vakje en klik op OK.<br />
Het vakje wordt ingevuld of aangepast.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 59<br />
1.5.2 De lay-out van het venster Bewerken<br />
Er zijn 2 verschillende lay-outs voor het venster Bewerken: de eenvoudige en de geavanceerde lay-out. Klik op de overeenkomstige knop onderaan het venster<br />
Bewerken om te wisselen tussen deze twee lay-outs. De eenvoudige versie omvat de basisfuncties die het vaakst worden gebruikt. De geavanceerde versie is wat<br />
uitgebreider en omvat een aantal extra functies. Klik op Geavanceerd in de eenvoudige versie om toegang te krijgen tot de geavanceerde opties.<br />
A<br />
A<br />
B B C<br />
A. Symbolen en Label<br />
B. Acties<br />
C. Geavanceerde functies en types vakjes<br />
U kunt de knop Wissen onderaan het venster Bewerken gebruiken om de instellingen van het geselecteerde vakje te herstellen. Er verschijnt dan een bericht, waarin u<br />
gevraagd wordt om te bevestigen dat u het/de geselecteerde vakje(s) wilt herstellen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 60<br />
1.5.3 Symbolen en Label<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> omvat een aantal symbolensets met symbolen, maar ook met<br />
figuren en tekeningen.<br />
Symbolensets<br />
U selecteert de symbolen die u wilt gebruiken om uw communicatierooster aan<br />
te vullen uit een aantal lijsten. U kunt een lijst met symbolen (een symbolenset)<br />
kiezen door de set naar keuze te selecteren in de lijst naast het pictogram<br />
Symbool in het venster Bewerken.<br />
Alle symbolen van de geselecteerde symbolenset worden weergegeven in de<br />
lijst.<br />
De symbolensets zijn ingedeeld in verschillende categorieën, bijvoorbeeld<br />
locatie, medisch, natuur, ... Zo kunt u de hoofdlijst met symbolen filteren zodat u<br />
het gewenste symbool sneller kunt vinden.<br />
U kunt ook zoeken naar items via een van de volgende zoekcriteria: begint met,<br />
bevat en eindigt op. Automatisch worden alle symbolen weergegeven waarvan<br />
de naam begint met, eindigt op of de letters die u hebt ingevoerd, bevat.<br />
U kunt meer dan één symbool aan een vakje toevoegen. In het geavanceerde<br />
venster Bewerken klikt u op de knop toevoegen onder Huidige figuren en<br />
selecteert u een figuur in de symbolenlijst.<br />
Selecteer Extra > Symbolensets in het menu om symbolensets in<br />
of uit te schakelen. Dit is handig wanneer u bepaalde<br />
symbolensets niet wenst te updaten of te gebruiken in <strong>Mind</strong><br />
<strong>Express</strong> 4.<br />
Een symbool bewerken op basis van een bestaand symbool<br />
U kunt een nieuw symbool aanmaken vertrekkend van een bestaand symbool.<br />
Klik in het venster Bewerken met de rechtermuisknop op de voorbeeldweergave<br />
van een symbool en klik op Symbool Bewerken. In het geavanceerde venster<br />
Bewerken kunt u ook op de knop bewerken klikken, onder Huidige figuren. Het<br />
venster Symbool Bewerken wordt geopend, met het symbool dat u wilt<br />
bewerken.<br />
De tweede figuur wordt rechts aan het vakje toegevoegd.<br />
Als u een Bliss-symbool uit de catalogus hebt geselecteerd, opent <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
automatisch de Bliss Editor.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 61<br />
U kunt nu wijzigingen aanbrengen aan het symbool met behulp van de<br />
beschikbare functies, opgenomen in de onderstaande tabel.<br />
Tabel 18: Symbool Bewerken<br />
Functie<br />
Tabel 18: Symbool Bewerken<br />
Beschrijving<br />
Om een wijziging ongedaan te maken.<br />
Functie<br />
Beschrijving<br />
Om te tekenen op het symbool.<br />
Om de laatste ongedaan gemaakte wijziging opnieuw uit te<br />
voeren.<br />
Om delen van het symbool weg te gommen.<br />
Om lijnen te tekenen op het symbool.<br />
Zoomniveau<br />
Lijndikte<br />
Naam symbool<br />
Om in- of uit te zoomen op het symbool.<br />
Om de dikte van de lijnen in te stellen.<br />
Om het symbool een naam te geven. De standaardnaam is de<br />
oorspronkelijke naam van het symbool met 'edited' erachter,<br />
bijv. Kat (Edited).<br />
Om bepaalde delen van het symbool te kleuren.<br />
Om de kleur van een specifiek gebied van het symbool te<br />
plakken naar een ander gebied.<br />
Om de kleur te selecteren die u wilt gebruiken. U kunt ook<br />
transparant selecteren.<br />
Om het symbool 180° horizontaal te roteren.<br />
Om het symbool 180° verticaal te roteren.<br />
Klik op de knop sluiten en bevestig dat u de wijzigingen die u hebt aangebracht<br />
aan het symbool wilt opslaan.<br />
Andere symbolen gebruiken<br />
In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt u ook andere symbolen dan de symbolen in de standaard<br />
symbolensets gebruiken. U kunt bijvoorbeeld foto's of uw eigen tekeningen en<br />
illustraties gebruiken. Denk eraan om de figuren die u wilt gebruiken in <strong>Mind</strong><br />
<strong>Express</strong> in één van de volgende bestandsformaten op te slaan:<br />
• WMF (Windows Metafile)<br />
• BMP (Bitmap)<br />
• GIF (Graphics Interchange Format)<br />
• JPG (Joint Photographic Experts Group).<br />
• EMF (Enhanced Metafile Format)<br />
• PNG (Portable Network Graphics)<br />
Importeer uw figuren in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> via de Mediabibliotheek.<br />
Zie “De Mediabibliotheek gebruiken” op pagina 11 voor meer informatie.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 62<br />
Een label instellen<br />
Als u een symbool uit één van de symbolensets kiest, verschijnt de tekst die<br />
eraan gekoppeld is automatisch in het veld naast het pictogram Label, zoals<br />
hieronder te zien.<br />
Klik met de rechtermuisknop op de naam van het symbool in de<br />
lijst en klik op de optie Label en actie invullen om het standaard<br />
label en de standaard actie voor de figuur te resetten.<br />
Als u een ander label dan het standaard label voor het symbool wilt weergeven,<br />
kunt u gewoon het nieuwe label in het veld naast het pictogram Label intikken.<br />
Als u bijvoorbeeld het label "schaap" bij het symbool van het lam wilt<br />
weergeven, in plaats van de standaardtekst "lam", voert u "schaap" in het veld<br />
label in.<br />
Als u tekst invoert die te lang is om in het vakje van het rooster te<br />
passen, wordt de tekst opgesplitst over twee regels van zodra er<br />
een spatie in de tekst is. U kunt ook zelf 'enters' invoeren (een<br />
nieuwe lijn). Voeg '##' toe in het veld Label op de plaats waar u<br />
een enter wil plaatsen.<br />
Als u op OK klikt, worden alle wijzigingen opgeslagen.<br />
Stijlen wijzigen<br />
Telkens als u een nieuw communicatierooster aanmaakt, gebruikt <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
automatisch de standaardstijlen.<br />
U kunt de stijl van uw vakjes wijzigen door bijvoorbeeld het lettertype en de<br />
positie van de tekst en de figuren en de schaal en kleur van het vakje te<br />
wijzigen.<br />
De stijl van vakjes wijzigen<br />
1. In het venster Bewerken selecteert u de stijl die u wilt gebruiken in de<br />
vervolgkeuzelijst naast het pictogram voor stijlen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 63<br />
2. Om de specifieke kenmerken van de stijl te wijzigen, klikt u op de knop<br />
.<br />
Het venster Stijlinstellingen wordt geopend.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 64<br />
In de onderstaande tabel staan alle functies vermeld die gewijzigd kunnen worden in het venster Stijlinstellingen.<br />
Tabel 19: Stijlinstellingen<br />
Stijl instellen Beschrijving Voorbeeld<br />
Naam<br />
Kleur<br />
Om een naam in te voeren voor een bepaalde stijl.<br />
U kunt de achtergrondkleur van het vakje selecteren uit het standaardkleurenpalet van<br />
Windows en kiezen tussen een achtergrond volledig in één kleur of met<br />
kleurschakeringen (= kleurverloop).<br />
Transparant<br />
U kunt een vakje meer of minder transparant maken. Dit kan nuttig zijn als u in het<br />
rooster een achtergrondfiguur gebruikt. Zie “<strong>Pagina</strong>-instellingen” op pagina 71 voor<br />
meer informatie over het instellen van een achtergrondfiguur.<br />
Tekst<br />
U kunt de positie van de tekst in het vakje wijzigen:<br />
• Boven links<br />
• Boven midden (zoals in het voorbeeld)<br />
• Boven rechts<br />
• Midden links<br />
• Midden<br />
• Midden rechts<br />
• Onder links<br />
• Onder midden<br />
• Onder rechts
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 65<br />
Tabel 19: Stijlinstellingen<br />
Stijl instellen Beschrijving Voorbeeld<br />
Lettertype<br />
In het venster Lettertype kunt u het lettertype, de grootte en de kleur van de tekst<br />
wijzigen. U kunt ook aanduiden dat u de tekst cursief, vet, onderstreept of doorgehaald<br />
wilt.<br />
Figuur<br />
Rand<br />
U kunt de positie van de figuur in het vakje wijzigen of de figuur vergroten of<br />
verkleinen. De figuur kan horizontaal in het vakje worden gecentreerd of kan worden<br />
uitgelijnd met de linker- of rechterrand van het vakje.<br />
De figuur kan verticaal in het vakje worden gecentreerd of kan worden uitgelijnd met<br />
de boven- of onderrand van het vakje.<br />
Het percentage van het vakje dat wordt bedekt door de figuur kan eveneens worden<br />
ingesteld. Bij 100% wordt het vakje volledig bedekt door de figuur, terwijl bij 50%<br />
slechts de helft van het oppervlak van het vakje wordt bedekt.<br />
U kunt de breedte en de kleur van de rand rond de figuren aanpassen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 66<br />
Tabel 19: Stijlinstellingen<br />
Stijl instellen Beschrijving Voorbeeld<br />
<strong>Pagina</strong>-indicator<br />
Als een vakje de actie Ga naar pagina bevat, kunt u pagina-indicatoren gebruiken. In de<br />
rechterbovenhoek verschijnt er een pijl om de link naar een andere pagina aan te<br />
duiden.<br />
Vorm<br />
U kunt de vorm van het vakje selecteren: rechthoek, afgeronde hoeken of cirkel.<br />
3. Bewerk de stijlkenmerken zoals gewenst en klik op OK om uw wijzigingen<br />
op te slaan.<br />
Een stijl toepassen op verschillende vakjes<br />
U kunt verschillende vakjes tegelijk selecteren. Gebruik hiervoor de Shift-toets<br />
en/of de Ctrl-toets. Ga als volgt te werk om een stijl op meerdere vakjes tegelijk<br />
toe te passen.<br />
• Om een aantal niet-aangrenzende vakjes te selecteren: druk op de Ctrltoets<br />
en selecteer de vakjes met een klik op de linkermuisknop.<br />
• Om een blok met vakjes te selecteren: klik op het eerste vakje -hou de<br />
Shift-toets ingedrukt- klik op het laatste vakje. Alle vakjes tussen beide<br />
vakjes worden geselecteerd.<br />
Klik met de rechtermuisknop op één van de geselecteerde vakjes in het rooster<br />
en kies Stijlen om een nieuwe/andere stijl toe te passen op de geselecteerde<br />
vakjes.<br />
Zie “Het snelmenu (rechtermuisknop) gebruiken” op pagina 68 voor meer<br />
informatie over het snelmenu (rechtermuisknop).<br />
1.5.4 Acties<br />
Aan elk vakje in een communicatierooster kunt u tot drie informatieniveaus<br />
toewijzen. Elk niveau kan één of meer acties bevatten.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 67<br />
Deze acties kunnen commando’s voor notities, grammatica-functies of andere<br />
opdrachten zijn.<br />
Verschillende acties per niveau<br />
U kunt een onbeperkt aantal acties per niveau definiëren. Een niveau kan<br />
bijvoorbeeld vier acties bevatten.<br />
Zie ook “Werken met Acties” op pagina 82 voor meer informatie over werken<br />
met acties.<br />
Een ander niveau kiezen<br />
U kunt op drie verschillende niveaus acties toevoegen aan de vakjes in een<br />
rooster. Om een ander niveau te kiezen volstaat het om een nieuw vakje in uw<br />
rooster aan te maken waaraan u de actie Ga naar niveau 2 of Ga naar niveau 3<br />
toevoegt.<br />
Knop<br />
Tabel 20: Verschillende acties per niveau<br />
Beschrijving<br />
Een nieuwe actie toevoegen.<br />
De geselecteerde actie omhoog verplaatsen.<br />
De geselecteerde actie omlaag verplaatsen.<br />
De geselecteerde actie verwijderen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 68<br />
Tabel 21: Types vakjes<br />
Om een actie te kopiëren in de actielijst: selecteer de actie in de lijst, druk Ctrl<br />
en klik vervolgens op<br />
1.5.5 Geavanceerde functies en types vakjes<br />
Een derde deel van het venster Bewerken bevat de geavanceerde functies die<br />
aan de vakjes toegewezen kunnen worden.<br />
Tabel 21: Types vakjes<br />
Optie<br />
Type<br />
Beschrijving<br />
Om het specifieke type van het vakje aan te duiden. De<br />
volgende types zijn beschikbaar:<br />
• <strong>Standaard</strong><br />
• Adresboek<br />
• Agenda<br />
• Batterij<br />
• Camera<br />
• Diavoorstelling<br />
• Dynamische lijst<br />
• E-mail<br />
• Klok<br />
• Muziek en video<br />
• Notitie<br />
• Rekenmachine<br />
• Telefoonfuncties<br />
• Tijdsindicatie<br />
• Voorspelling<br />
Optie<br />
Selecteerbaar<br />
Sleepbaar<br />
Zichtbaar<br />
Beschrijving<br />
De gebruiker kan een bepaald vakje al dan niet selecteren.<br />
Als dit geselecteerd is, kan de gebruiker het vakje in de<br />
muismode verplaatsen. U moet deze optie selecteren als u wilt<br />
dat de gebruiker bijvoorbeeld een schuifpuzzel oplost.<br />
Om te bepalen of het vakje al dan niet zichtbaar is voor de<br />
gebruiker.<br />
Zie deel IV “Speciale functies” op pagina 93 voor meer<br />
informatie.<br />
1.6 Het snelmenu (rechtermuisknop) gebruiken<br />
De meeste van de functies voor bewerken zijn ook toegankelijk door met de<br />
rechtermuisknop op een vakje in het communicatierooster te klikken.<br />
Tabel 22: Snelmenu (rechtermuisknop)<br />
Niet toevoegen aan<br />
Notitie<br />
Als deze optie geselecteerd is, zal het vakje niet worden<br />
toegevoegd aan de notitie wanneer dit wordt geselecteerd. De<br />
acties van de vakjes worden uitgevoerd, maar de notitie blijft<br />
onveranderd.<br />
Optie<br />
Bewerken...<br />
Beschrijving<br />
Klik om het venster Bewerken te openen. Zie “Via het venster<br />
Bewerken” op pagina 58 voor meer informatie.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 69<br />
Tabel 22: Snelmenu (rechtermuisknop)<br />
Tabel 22: Snelmenu (rechtermuisknop)<br />
Optie<br />
Beschrijving<br />
Optie<br />
Beschrijving<br />
Stijl 'Stijl 1' bewerken<br />
Stijlen<br />
Klik om het venster Stijlinstellingen te openen. U kunt de<br />
huidige stijl van het/de geselecteerde vakje(s) nu wijzigen. Zie<br />
“Stijlen wijzigen” op pagina 62 voor meer informatie over stijlen<br />
bewerken.<br />
Geeft de lijst met beschikbare stijlen weer. U kunt een stijl<br />
selecteren of klikken op Nieuwe stijl. Een nieuwe stijl wordt<br />
automatisch aangemaakt. U kunt de instellingen van deze stijl<br />
definiëren. Klik daarna op OK om de nieuwe stijl op te slaan.<br />
Wissen<br />
Kopiëren naar<br />
pagina's<br />
Om het geselecteerde vakje te verwijderen. De inhoud van het<br />
vakje (symbool, label en acties) gaat verloren, behalve als u de<br />
verwijderactie ongedaan maakt.<br />
Om een of meer geselecteerde velden te kopiëren naar alle<br />
pagina's of naar de geselecteerde pagina's.<br />
Ga naar <br />
Om een nieuwe pagina in te voegen en een actie "Ga naar<br />
pagina" toe te voegen aan het/de geselecteerde vakje(s). U kunt<br />
onmiddellijk een nieuwe naam geven aan de pagina.<br />
Ga naar pagina<br />
Om de actie "Ga naar pagina" toe te voegen aan het/de<br />
geselecteerde vakje(s).<br />
Vakjes vullen<br />
Knippen<br />
Kopiëren<br />
Om het venster Symbool te openen. Met deze functie kunt u<br />
snel een aantal symbolen selecteren. Zie het venster“Het<br />
venster Kies symbolen gebruiken (F4)” op pagina 56 voor meer<br />
informatie.<br />
Om (het symbool, label en de actie(s) van) het geselecteerde<br />
vakje te wissen. De inhoud van het vakje wordt verplaatst naar<br />
het klembord.<br />
Om het geselecteerde vakje te kopiëren.<br />
Verwijderen<br />
Invoegen<br />
Scanwoord<br />
U kunt de huidige rij of kolom verwijderen.<br />
U kunt een rij of kolom invoegen voor of na de huidige rij of<br />
kolom.<br />
U kunt een scanwoord invoeren in het huidige vakje, rij of<br />
kolom. Zie “Een trefwoord voor auditieve scanning toewijzen<br />
aan een vakje” op pagina 45.<br />
Plakken<br />
Om wat u eerder hebt geknipt of gekopieerd te plakken naar het<br />
geselecteerde vakje.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 70<br />
In freestyle ziet het snelmenu er enigszins anders uit.<br />
Tabel 23: Snelmenu - freestyle<br />
Optie<br />
Tabel 23: Snelmenu - freestyle<br />
Beschrijving<br />
Optie<br />
Bewerken...<br />
Beschrijving<br />
Klik om het venster Bewerken te openen. Zie “Via het venster<br />
Bewerken” op pagina 58 voor meer informatie.<br />
Afbeelding plakken<br />
Verwijderen<br />
Een afbeelding rechtstreeks in het vakje plakken. De afbeelding<br />
zal automatisch worden toegevoegd aan de Mediabibliotheek.<br />
U kunt een of meer geselecteerde vakjes verwijderen.<br />
Stijl 'Stijl 1' bewerken<br />
Stijlen<br />
Ga naar <br />
Vakjes vullen<br />
Klik om het venster Stijlinstellingen te openen. U kunt de<br />
huidige stijl van het/de geselecteerde vakje(s) nu wijzigen. Zie<br />
“Stijlen wijzigen” op pagina 62 voor meer informatie over stijlen<br />
bewerken.<br />
Geeft de lijst met beschikbare stijlen weer. U kunt een stijl<br />
selecteren of klikken op Nieuwe stijl om een nieuwe stijl aan te<br />
maken in het venster Stijlinstellingen. Een nieuwe stijl wordt<br />
automatisch aangemaakt. U kunt de instellingen van deze stijl<br />
definiëren. Klik daarna op OK om de nieuwe stijl op te slaan.<br />
Om een nieuwe pagina in te voegen en een actie Ga naar<br />
pagina toe te voegen aan een of meer geselecteerde vakjes.<br />
Om het venster Symbool te openen. Met deze functie kunt u<br />
snel een aantal symbolen selecteren. Zie “Het venster Kies<br />
symbolen gebruiken (F4)” op pagina 56.<br />
Volgorde<br />
Layout<br />
Om het geselecteerde vakje voor of achter de andere te<br />
plaatsen, klikt u op Naar voorgrond of Naar achtergrond.<br />
Als u twee of meer vakjes hebt geselecteerd, kunt u het formaat<br />
en de uitlijning van de geselecteerde vakjes wijzigen. Het vakje<br />
met de zwarte markeringen (het vakje dat u het laatst hebt<br />
geselecteerd) wordt gebruikt als referentie.<br />
• Bovenaan aligneren<br />
• Onderaan aligneren<br />
• Links aligneren<br />
• Rechts aligneren<br />
• Zelfde afmetingen<br />
• Zelfde breedte<br />
• Zelfde hoogte<br />
Knippen<br />
Om (het symbool, label en de actie(s) van) het geselecteerde<br />
vakje te wissen. De inhoud van het vakje wordt verplaatst naar<br />
het klembord.<br />
Kopiëren<br />
Om het geselecteerde vakje te kopiëren.<br />
Plakken<br />
Om wat u eerder hebt geknipt of gekopieerd te plakken naar het<br />
geselecteerde vakje.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 71<br />
Hoofdstuk 2 - Lay-out, document- en pagina-instellingen<br />
Gebruik het menu Document om de eigenschappen en de opties op het niveau<br />
van de documenten te wijzigen.<br />
Menu-item<br />
<strong>Pagina</strong>-instellingen<br />
Stijlinstellingen<br />
Ga<br />
naar<br />
Eerste pagina<br />
Vorige pagina<br />
Tabel 24: Menu Document<br />
Beschrijving<br />
Om het venster <strong>Pagina</strong>-instellingen te openen. Zie<br />
“<strong>Pagina</strong>-instellingen” op pagina 71 voor meer informatie<br />
over pagina-instellingen.<br />
Om het venster Stijlinstellingen te openen. Zie<br />
“Stijlinstellingen” op pagina 73 voor meer informatie over<br />
stijlinstellingen.<br />
Om naar de eerste pagina van het document te gaan.<br />
Om naar de vorige pagina van het document te gaan.<br />
Menu-item<br />
Nieuwe pagina<br />
<strong>Pagina</strong> kopiëren<br />
<strong>Pagina</strong> verwijderen<br />
Voorkeuren<br />
Tabel 24: Menu Document<br />
Beschrijving<br />
Om een nieuwe pagina toe te voegen aan het document.<br />
De nieuwe pagina wordt automatisch geopend en kan nu<br />
bewerkt worden.<br />
Om een kopie van de huidige pagina toe te voegen aan het<br />
einde van het document. Er verschijnt een<br />
bevestigingsbericht.<br />
Om de huidige pagina te verwijderen.<br />
Om het venster Documentvoorkeuren te openen. Zie<br />
“Documentvoorkeuren” op pagina 74 voor meer<br />
informatie over documentvoorkeuren.<br />
Volgende<br />
pagina<br />
Laatste pagina<br />
<strong>Pagina</strong>...<br />
Om naar de volgende pagina van het document te gaan.<br />
Om naar de laatste pagina van het document te gaan.<br />
Om naar een bepaalde pagina van het document te gaan.<br />
U kunt de gewenste pagina in de lijst selecteren.<br />
Dit hoofdstuk omvat de volgende onderwerpen:<br />
• <strong>Pagina</strong>-instellingen<br />
• Stijlinstellingen<br />
• Documentvoorkeuren<br />
2.1 <strong>Pagina</strong>-instellingen<br />
Via het venster <strong>Pagina</strong>-instellingen kunt u de algemene structuur van uw<br />
communicatierooster bepalen. Het venster wordt automatisch geopend wanneer<br />
u een nieuw communicatierooster aanmaakt (Bestand > Nieuw). Wanneer u een<br />
nieuw communicatierooster aanmaakt, moet u vooraf beslissen:<br />
• Of u een vast aantal vakjes wilt gebruiken of uw eigen vakjes wilt tekenen<br />
("freestyle").
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 72<br />
• Als u met een vast aantal vakjes werkt: uit hoeveel vakjes het rooster zal<br />
bestaan (horizontaal en verticaal) en hoeveel ruimte er tussen de vakjes<br />
gelaten moet worden.<br />
• Hoe de achtergrond van de pagina eruit moet zien.<br />
Wanneer u in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> werkt en u de pagina-instellingen moet wijzigen of<br />
wanneer u een nieuwe pagina aan uw document wilt toevoegen, kunt u ook het<br />
venster <strong>Pagina</strong>-instellingen gebruiken. Ga naar Document > <strong>Pagina</strong>instellingen.<br />
Of druk op F8 op uw toetsenbord.<br />
In de onderstaande tabel krijgt u een overzicht en beschrijving van alle opties die<br />
u kunt wijzigen in het venster <strong>Pagina</strong>-instellingen.<br />
Optie<br />
Tabel 25: <strong>Pagina</strong>-instellingen<br />
Beschrijving<br />
Dit gedeelte van het venster geeft een overzicht<br />
van de pagina’s die zich in het document bevinden.<br />
Om een nieuwe pagina toe te voegen. Elke pagina<br />
kan een verschillend aantal vakjes bevatten.<br />
Om een pagina te verwijderen.<br />
Om de volgorde van de pagina’s alfabetisch te<br />
rangschikken.<br />
Om alle pagina’s in het document te selecteren.<br />
Om de geselecteerde pagina’s te verplaatsen in de<br />
lijst.<br />
Naam<br />
Om de geselecteerde pagina een specifieke naam<br />
te geven. U kunt elke pagina in een bestand een<br />
andere naam geven.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 73<br />
Tabel 25: <strong>Pagina</strong>-instellingen<br />
Tabel 25: <strong>Pagina</strong>-instellingen<br />
Optie<br />
Beschrijving<br />
Optie<br />
Beschrijving<br />
<strong>Pagina</strong>type<br />
U kunt kiezen om een vast aantal vakjes (een<br />
Pop-up venster<br />
Vink het selectievakje aan om aan te duiden dat de<br />
rooster) te gebruiken of uw eigen vakjes te tekenen<br />
pagina die u hebt aangemaakt als pop-up venster<br />
(freestyle).<br />
gebruikt moet worden. Indien nodig kunt u de<br />
U kunt aanduiden hoeveel vakjes horizontaal en<br />
verticaal u wilt in het rooster.<br />
grootte en de positie van het pop-up venster<br />
aanpassen.<br />
Om de ruimte tussen de vakjes te bepalen.<br />
Altijd terugkeren naar de vorige<br />
pagina<br />
Na een selectie keert <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> automatisch<br />
terug naar de vorige pagina.<br />
Achtergrondkleur<br />
Knop Figuur<br />
Schalen<br />
Verhoudingen behouden<br />
<strong>Standaard</strong> is de achtergrondkleur van het<br />
communicatierooster wit. Klik op het witte vak om<br />
een andere achtergrondkleur te kiezen. Er<br />
verschijnt een kleurenpalet, waarin u een kleur<br />
naar keuze kunt selecteren.<br />
De achtergrondkleur kan vast of met schakeringen<br />
(kleurverloop) zijn (horizontaal of verticaal). Zo kunt<br />
u een kleur laten overlopen in een andere kleur.<br />
Om de figuur die u wilt gebruiken als<br />
achtergrondfiguur te selecteren. U kunt de positie<br />
van de figuur wijzigen in de vervolgkeuzelijst naast<br />
de knop Figuur.<br />
De schaal van de achtergrondfiguur wijzigen.<br />
Selecteer deze optie om de oorspronkelijke<br />
verhoudingen van de figuur te behouden.<br />
2.2 Stijlinstellingen<br />
In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> zitten verschillende stijlensets. Een specifieke stijlenset bevat<br />
een aantal gedefinieerde eigenschappen voor het lettertype, de positie van de<br />
tekst, de achtergrondkleur, de afmetingen, de positie van de figuur, de vorm van<br />
het vakje enz. U kunt deze stijlen aanpassen.<br />
Ga naar Document > Stijlinstellingen om stijlen te wijzigen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 74<br />
Het venster Stijlinstellingen wordt geopend.<br />
2.3 Documentvoorkeuren<br />
U kunt een aantal voorkeuren voor het huidige document instellen. Om het<br />
venster Documentvoorkeuren te openen, gaat u naar Document > Voorkeuren.<br />
In het bovenste deel van het venster kunt u een nieuwe stijl toevoegen<br />
, een<br />
stijl verwijderen , de stijlen alfabetisch of op nummer rangschikken of<br />
alle stijlen tegelijk selecteren .<br />
Zie Tabel 19, “Stijlinstellingen” op pagina 64 voor meer informatie over de<br />
andere functies die bekeken en gewijzigd kunnen worden in het venster<br />
Stijlinstellingen.<br />
U kunt de toetsen Shift en/of Ctrl gebruiken om verschillende<br />
stijlen tegelijk te selecteren en te bewerken.<br />
Via het menu Bestand kunt u ook bestaande stijlensets importeren in <strong>Mind</strong><br />
<strong>Express</strong>. Zie “Stijlensets importeren” op pagina 17 voor meer informatie.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 75<br />
Tabel 26: Documentvoorkeuren<br />
Instelling<br />
Beschrijving<br />
Automatisch terugkeren naar Als deze optie ingeschakeld is en u een rooster met<br />
pagina 1<br />
verschillende pagina's gebruikt, dan keert <strong>Mind</strong><br />
<strong>Express</strong> automatisch terug naar de eerste pagina nadat<br />
u een vakje op één van de andere pagina's hebt<br />
geselecteerd.<br />
Automatisch terugkeren naar Als deze optie ingeschakeld is en u verschillende<br />
niveau 1<br />
informatieniveaus gebruikt, dan keert <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
automatisch terug naar niveau 1 nadat u een vakje op<br />
niveau 2 of 3 hebt geselecteerd.<br />
Gebruik sjabloon voor nieuwe Als deze optie ingeschakeld is, wordt het geselecteerde<br />
pagina's<br />
sjabloon gebruikt voor elke nieuwe pagina die u<br />
aanmaakt.<br />
Geluid bij slepen<br />
Als deze optie ingeschakeld is, hoort de gebruiker een<br />
geluid bij het slepen.<br />
Wacht op spraak bij paginaovergang<br />
spraak van de huidige pagina volledig beëindigd is.<br />
Er wordt pas een andere pagina geopend wanneer de<br />
Woordvoorspelling<br />
Woordvoorspelling kan worden uitgevoerd op het<br />
niveau van de tekst en/of het bijhorende symbool:<br />
Tabel 26: Documentvoorkeuren<br />
Instelling<br />
Beschrijving<br />
Eerste set<br />
Aanduiden welke symbolenset bij voorkeur gebruikt<br />
moet worden bij symboolvoorspelling.<br />
Tweede set<br />
Aanduiden welke symbolenset gebruikt moet worden<br />
als er in de eerste set geen symbool wordt gevonden.<br />
Geen spraak tijdens<br />
Als deze optie is ingeschakeld, dan worden de woorden<br />
toevoegen aan Notitie<br />
die u selecteert in het communicatierooster wanneer u<br />
een notitie schrijft, niet uitgesproken via<br />
spraaksynthese.<br />
Starten met actieve Notitie Als deze optie is ingeschakeld, kunt u uw notitie<br />
beginnen schrijven van zodra dit document wordt<br />
geopend.<br />
Symbolen opslaan bij opslaan Wanneer u een notitie in een vakje opslaat, worden ook<br />
Notitie in vakje<br />
de eerste symbolen weergegeven. Voer het maximum<br />
aantal symbolen in die in het vakje worden<br />
weergegeven.<br />
Bewaar positie van venster Om de huidige positie en grootte van het venster op te<br />
slaan.<br />
• Alleen tekst: woordvoorspelling op tekstniveau<br />
• Tekst (met symbolen): vakjes voor voorspelling<br />
met tekst en, indien beschikbaar, symbolen.<br />
• Alleen symbolen: voorspelling op symboolniveau<br />
als symbolen beschikbaar zijn.<br />
• Symbolen (met tekst): vakjes voor voorspelling<br />
met symbolen en tekst indien symbolen<br />
beschikbaar zijn.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 76<br />
Tabel 26: Documentvoorkeuren<br />
Instelling<br />
Gebruik specifieke selectieinstellingen<br />
Beschrijving<br />
Als deze optie is ingeschakeld, worden specifieke<br />
selectie-instellingen gebruikt voor het huidige<br />
document, ongeacht uw gebruikersinstellingen. Kies<br />
tussen selectie via de muis of scannen en klik op<br />
Instellingen om het venster Muisselectie of het venster<br />
Scanningselectie te openen. Zie “Muismode” op<br />
pagina 29 voor meer informatie over selectieinstellingen<br />
voor de muis. Zie “Scanningmode” op<br />
pagina 35 voor meer informatie over selectieinstellingen<br />
voor scannen. Zie “Joystick” op pagina 46<br />
voor meer informatie over selectie-instellingen voor<br />
joystick.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 78<br />
Hoofdstuk 3 - Werken met notities<br />
Met <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt u notities maken. Een notitie kan bestaan uit een reeks<br />
symbolen, tekst of beide. Dankzij de spraaksynthese kan de notitie luidop<br />
worden voorgelezen.<br />
Notities worden geschreven in een notitievak dat u kunt toevoegen aan uw<br />
communicatierooster. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als notitievak<br />
en selecteer het type vakje Notitie in het geavanceerde deel van het venster<br />
Bewerken. Geef het aantal regels op en of het notitievak alleen tekst, alleen<br />
symbolen of beide moet weergeven.<br />
U kunt het notitievak naar wens vergroten of verkleinen, afhankelijk van hoeveel<br />
ruimte u wilt voorbehouden om de notitie te bekijken.<br />
U kunt uw notitievak vergroten of verkleinen. Klik hiervoor (in<br />
mode bewerken) op het vakje en klik vervolgens op één van de<br />
zwarte vierkantjes die verschijnen. Houd de muisknop vast en<br />
versleep het vakje naar de gewenste grootte.<br />
3.1 Notitie-opties<br />
Voor u een notitie begint te schrijven, moet u eerst de specifieke opties voor de<br />
notitie bepalen.<br />
Uw voorkeurinstellingen worden per bestand opgeslagen.<br />
Opties voor notities wijzigen<br />
1. Ga naar Document > Voorkeuren.<br />
Het venster Documentvoorkeuren wordt geopend. Dit venster omvat<br />
onder andere de voorkeurinstellingen voor de notitie, zoals hieronder<br />
te zien.<br />
U kunt alle acties gekoppeld aan de notitie terugvinden in het venster Bewerken<br />
van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>.<br />
In dit hoofdstuk vindt u een gedetailleerd overzicht van elke actie voor het<br />
notitievak.<br />
Dit hoofdstuk omvat de volgende delen:<br />
• Notitie-opties<br />
• Stijlinstellingen notitie<br />
• Notitiefuncties gebruiken
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 79<br />
2. Selecteer de gewenste selectievakjes om de instellingen naar keuze in te<br />
schakelen.<br />
In de onderstaande tabel vindt u de voorkeurinstellingen voor het notitievak en<br />
de effecten ervan:<br />
Instelling<br />
Geen spraak tijdens<br />
toevoegen aan Notitie<br />
Starten met actieve<br />
Notitie<br />
Symbolen opslaan bij<br />
opslaan Notitie in vakje<br />
Beschrijving<br />
Als deze optie wordt ingeschakeld, worden woorden<br />
toegevoegd aan de Notitie niet onmiddellijk uitgesproken.<br />
Als deze optie ingeschakeld is, kunt u uw notitie beginnen te<br />
schrijven van zodra het document wordt geopend.<br />
In dit vakje worden de eerste symbolen van de notitie<br />
weergegeven. Voer het maximum aantal symbolen in die in<br />
het vakje worden weergegeven.<br />
3.2 Notitievenster<br />
De opgestelde boodschap verschijnt in het notitievenster.<br />
Een notitievenster maken:<br />
1. Dubbelklik een vakje om het venster Bewerken te openen.<br />
2. Selecteer Notitie in het uitrolvenster naast Type.<br />
3. Klik op OK.<br />
De voorkeurinstellingen die u geselecteerd hebt, worden toegepast<br />
op het huidige communicatierooster.<br />
3. Bepaal het uitzicht van het notitievakje: aantal lijnen, tekst en/of<br />
afbeeldingen, Regelafstand en Symboolafstand.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 80<br />
3.3 Stijlinstellingen notitie<br />
In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt u het uitzicht van de tekst in uw notities wijzigen. Dit<br />
betekent dat u de stijl, met het lettertype, de grootte, de kleur, enz. kunt<br />
aanpassen naargelang uw voorkeuren.<br />
De stijl van uw notitie instellen<br />
1. Dubbelklik in het notitievakje en selecteer de stijl die u voor uw notitie wilt<br />
gebruiken in het venster Bewerken.<br />
U kunt ook Nieuwe stijl selecteren om een nieuwe stijl voor uw notitie<br />
aan te maken.<br />
Zie “Stijlinstellingen” op pagina 73 voor meer informatie over<br />
stijlinstellingen.<br />
3.4 Notitiefuncties gebruiken<br />
In de onderstaande tabel vindt u een overzicht van alle notitiefuncties die aan<br />
een vakje toegewezen kunnen worden.<br />
Tabel 27: Notitiefuncties<br />
Functie<br />
Bewaren als<br />
Bewaren als ‘x’<br />
Bewaren in vakje<br />
Bewaren in<br />
zinsvoorspelling<br />
Correctie<br />
Cursor: End<br />
Tabel 27: Notitiefuncties<br />
Beschrijving<br />
De notitie opslaan als een apart bestand. Zie “Notities<br />
opslaan” op pagina 27.<br />
Om de notitie op te slaan onder een specifieke naam.<br />
Wanneer u deze actie selecteert wordt u gevraagd om een<br />
naam in te geven.<br />
De notitie in een vakje opslaan. Zie “Notities opslaan” op<br />
pagina 27 voor meer informatie.<br />
De zinnen van de notitie toevoegen aan de lijst voor<br />
zinsvoorspelling.<br />
Zie “Zinsvoorspelling” op pagina 99 voor meer informatie.<br />
Om het woord/symbool dat het laatst werd toegevoegd aan<br />
de notitie te verwijderen.<br />
Om de cursor naar het einde van de notitie te verplaatsen.<br />
Functie<br />
Beschrijving<br />
Cursor: Home<br />
Om de cursor naar het begin van de notitie te verplaatsen.<br />
Activeren: aan<br />
Beginnen schrijven.<br />
Cursor: Links<br />
Om de cursor één plaats naar links te verplaatsen.<br />
Activeren: aan/af<br />
Wisselen tussen beginnen schrijven (actief) en stoppen met<br />
schrijven (niet actief).<br />
Cursor: Omhoog<br />
Om de cursor naar de vorige regel van de notitie te<br />
verplaatsen.<br />
Activeren: af<br />
Het schrijven van de notitie wordt gestopt en het notitievak<br />
wordt uitgeschakeld.<br />
Cursor: Omlaag<br />
Om de cursor naar de volgende regel van de notitie te<br />
verplaatsen.<br />
U kunt deze optie gebruiken om tijdelijk te stoppen<br />
Cursor: Rechts<br />
Om de cursor één plaats naar rechts te verplaatsen.<br />
met schrijven, om het communicatierooster te gebruiken<br />
zonder dat u de geselecteerde vakjes in de notitie plaatst.<br />
Echo aan<br />
Om de echofunctie te activeren, waarbij elk woord/item dat<br />
u toevoegt aan de notitie onmiddellijk wordt uitgesproken.<br />
Afdrukken<br />
Om de inhoud van het Notitievakje af te drukken.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 81<br />
Tabel 27: Notitiefuncties<br />
Tabel 27: Notitiefuncties<br />
Functie<br />
Beschrijving<br />
Functie<br />
Beschrijving<br />
Echo af<br />
Om de echofuntie uit te schakelen. Woorden die aan de<br />
notitie worden toegevoegd worden niet onmiddellijk<br />
uitgesproken.<br />
Wis zin<br />
Om de zin vóór de cursorpositie te verwijderen.<br />
Lees alles<br />
De inhoud van de notitie lezen.<br />
Lees woord<br />
Het woord aan de cursor lezen.<br />
Lees zin<br />
De zin aan de cursor lezen.<br />
Nieuwe lijn<br />
Om een nieuwe regel toe te voegen in het notitievakje.<br />
Ongedaan maken<br />
Om de laatste acties in het notitievenster ongedaan te<br />
maken (10 laatste acties).<br />
Openen<br />
Om een bestaande notitie te openen. Zie “Notities opslaan”<br />
op pagina 27.<br />
Openen ‘x’<br />
Om een bestaande notitie te openen dat opgeslagen werd<br />
onder een specifieke naam. De naam van de notitie werd<br />
gedefinieerd in het vakje met actie Bewaren als ‘x’.<br />
Typ: Punt (.)<br />
Een punt toevoegen aan uw notitie.<br />
Typ: Spatie<br />
Een spatie toevoegen aan uw notitie.<br />
Typ: Uitroepteken (!)<br />
Een uitroepteken toevoegen aan uw notitie.<br />
Typ: Vraagteken (?)<br />
Een vraagteken toevoegen aan uw notitie.<br />
Wis alles<br />
De volledige notitie wissen.<br />
Wis karakter<br />
Om de letter voor de cursor te verwijderen.<br />
Wis woord<br />
Om het woord voor de cursor te verwijderen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 82<br />
Hoofdstuk 4 - Werken met Acties<br />
Naast een symbool of een label, kunt u ook acties toewijzen aan vakjes in uw<br />
communicatierooster.<br />
Een actie toewijzen aan een vakje<br />
1. In het onderste deel van het venster Bewerken, klikt u op de knop<br />
toevoegen.<br />
2. Klik op de actie die u wilt toevoegen in het veld Acties.<br />
Er verschijnt een lijst met subacties.<br />
3. Klik op de gewenste subactie en vervolgens op OK.<br />
De geselecteerde subactie wordt toegewezen aan het vakje.<br />
In de volgende paragrafen vindt u een overzicht van de voornaamste acties en<br />
hun subacties, in de volgorde waarin ze worden voorgesteld in het veld Acties<br />
van het venster Bewerken.<br />
• <br />
• Adresboek<br />
• Agenda<br />
• Batterij<br />
• Camera<br />
• Datum/tijd<br />
• Diavoorstelling<br />
• Dynamische lijst<br />
• E-mail<br />
• Fonetisch<br />
• Ga naar niveau<br />
• Ga naar pagina<br />
• Gebruiker<br />
• Geluid<br />
• GEWA<br />
• Grammatica<br />
• Muziek en video<br />
• Notitie<br />
• Open document<br />
• Rekenmachine<br />
• Start programma<br />
• Telefoonfuncties<br />
• Volume<br />
• Windows Controle<br />
4.1 <br />
Via Extra > Invoegtoepassingen kunt u een aantal van de<br />
invoegtoepassingen uitschakelen, indien u die niet nodig heeft.<br />
Dit is het bericht dat wordt uitgesproken wanneer u op een bepaald vakje klikt.<br />
Dit tekstbericht kan vrij ingevuld worden. U kunt de standaardtekst bij het<br />
geselecteerde symbool gebruiken of u kan de tekst wijzigen. U kunt bijvoorbeeld<br />
een volledige zin toewijzen aan een bepaald vakje.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 83<br />
Wanneer u tekst in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> invoert, kunt u kiezen uit een aantal<br />
woordklassen. Zo kunt u werkwoorden vervoegen, meervouden bepalen en<br />
persoonlijke voornaamwoorden gebruiken. In de onderstaande tabel vindt u een<br />
overzicht van de woordklassen beschikbaar in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> en van de vensters<br />
die u kunt gebruiken om de details ervan in te voeren. U kunt deze vensters<br />
openen door te klikken op Data in het venster Bewerken.<br />
Woordklassen en opties<br />
Tabel 28: Woordklassen<br />
Venster<br />
Tabel 28: Woordklassen<br />
Woordklassen en opties Venster<br />
Zelfstandig naamwoord:<br />
Selecteer Zelfstandig naamwoord<br />
als het woord dat u hebt ingevoerd<br />
in het tekstvak een zelfstandig<br />
naamwoord is en u het meervoud<br />
ervan wilt gebruiken.<br />
Werkwoord:<br />
Selecteer Werkwoord als het woord<br />
dat u hebt ingevoerd in het tekstvak<br />
een werkwoord is en u de<br />
vervoeging ervan wilt gebruiken.<br />
Indien beschikbaar zal <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
automatisch de juiste vervoeging<br />
invoeren in het venster Werkwoord.<br />
Indien deze niet beschikbaar is, zal<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> u vragen de<br />
vervoeging zelf in te voeren.<br />
Persoonlijk voornaamwoord:<br />
De voornaamwoorden "ik, jij, hij/zij,<br />
wij, jullie, zij" zijn allemaal<br />
persoonlijke voornaamwoorden.<br />
Andere:<br />
Er wordt geen grammaticale<br />
informatie gebruikt.<br />
niet van toepassing
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 84<br />
4.2 Adresboek<br />
In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt u alle adressen van uw vrienden en contactpersonen in<br />
een lijst (adresboek) verzamelen. Via het venster Bewerken kunt u de volgende<br />
subacties voor het adresboek aan uw communicatierooster toevoegen.<br />
Tabel 29: Adresboek - subacties<br />
4.5 Camera<br />
Met de cameramodule in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt u uw eigen foto's nemen.<br />
Zie Hoofdstuk 7 “Camera” op pagina 135 voor meer informatie over het maken<br />
en gebruiken van een camera.<br />
4.6 Datum/tijd<br />
Subactie<br />
Volgende<br />
Vorige<br />
Beschrijving<br />
Om door de items in uw adresboek te bladeren.<br />
Om achteruit door de items in uw adresboek te bladeren.<br />
Het is mogelijk om een vakje te maken om de huidige dag/datum/tijd luidop te<br />
laten voorlezen wanneer u erop klikt.<br />
Tabel 30: Subacties datum/tijd<br />
Ga naar begin<br />
Om naar het eerste item in uw adresboek te bladeren.<br />
Subactie<br />
Beschrijving<br />
Geadresseerden lijst<br />
Om alle contactpersonen van het vakje Lijst van<br />
Lees dag<br />
Klik op dit vakje om de huidige dag te horen.<br />
wissen<br />
geadresseerden te wissen. Zie ’Vakje adresboek” op<br />
pagina 108.<br />
Lees datum<br />
Klik op dit vakje om de huidige datum te horen.<br />
Lees tijd<br />
Klik op dit vakje om de huidige tijd te horen.<br />
Zie ’Adresboek” op pagina 129 voor meer informatie over het gebruik van het<br />
adresboek.<br />
4.3 Agenda<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> bevat een agendafunctie, waarmee u uw afspraken en activiteiten<br />
kunt ordenen.<br />
Zie Hoofdstuk 15 “Agenda” op pagina 163 voor meer informatie over het maken<br />
en gebruiken van een agenda.<br />
4.7 Diavoorstelling<br />
Als u de actie Diavoorstelling selecteert, dan verschijnt er een lijst met subacties<br />
voor gebruik in een diavoorstelling.<br />
Subactie<br />
Tabel 31: Diavoorstelling - subacties<br />
Beschrijving<br />
4.4 Batterij<br />
In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt u een indicatie van het batterijniveau weergeven.<br />
Zie Hoofdstuk 10 “Batterijniveau” op pagina 147 voor meer informatie over het<br />
maken en gebruiken van een indicator voor het batterijniveau.<br />
Volgende<br />
Volgende (1 stap)<br />
Vorige<br />
Vorige (1 stap)<br />
Om naar de volgende reeks dia's te gaan.<br />
Om naar de volgende dia te gaan.<br />
Om naar de vorige reeks dia's te gaan.<br />
Om naar de vorige dia te gaan.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 85<br />
Tabel 31: Diavoorstelling - subacties<br />
3. In de vervolgkeuzelijst selecteert u een bepaald fonetisch geluid.<br />
Subactie<br />
Ga naar begin<br />
Start voorstelling<br />
Beschrijving<br />
Om naar de eerste dia te gaan.<br />
Om de diavoorstelling automatisch te starten.<br />
Stop voorstelling<br />
Zie Hoofdstuk 12 “Diavoorstelling” op pagina 151 voor meer informatie over het<br />
aanmaken van een diavoorstelling.<br />
4.8 Dynamische lijst<br />
In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt u dynamische lijsten aanmaken en gebruiken.<br />
Zie Hoofdstuk 13 “Dynamische lijsten” op pagina 155 voor meer informatie over<br />
het maken en gebruiken van een dynamische lijst.<br />
4.9 E-mail<br />
In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt u elk bericht of notitie die u hebt aangemaakt naar om het<br />
even welk e-mailadres zenden.<br />
Zie Hoofdstuk 6 “E-mail in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>” op pagina 123 voor meer informatie<br />
over het gebruik van de e-mailfuncties.<br />
4.10 Fonetisch<br />
Om automatisch bladeren te stoppen.<br />
U kunt letters en tweeklanken maken die via opnames worden uitgesproken<br />
(WAVE-bestanden van fonetische geluiden).<br />
Een fonetisch actievakje maken<br />
De letters in het veld Toevoegen aan Notitie verschijnen in de notitie.<br />
4. Voer een gepast label en/of symbool in.<br />
5. Klik op OK om te bevestigen.<br />
U kunt nu op het vakje klikken om de gekozen letter/tweeklank toe te<br />
voegen aan de notitie.<br />
4.11 Ga naar niveau<br />
Door de actie Ga naar niveau 1, 2 of 3 toe te wijzen aan een bepaald vakje in<br />
een rooster, kunt u de inhoud van de verschillende niveaus van de vakjes<br />
gebruiken.<br />
Als u in het venster Documentvoorkeuren de optie Automatisch terugkeren naar<br />
niveau 1 hebt ingeschakeld, dan zal het nieuwe niveau alleen worden<br />
ingeschakeld voor het volgende vakje dat u selecteert. Zie<br />
’Documentvoorkeuren” op pagina 74 voor meer informatie over<br />
documentvoorkeuren.<br />
4.12 Ga naar pagina<br />
Als u de actie Ga naar pagina aan een bepaald vakje in een rooster toewijst, dan<br />
kunt u naar een andere pagina in uw communicatierooster gaan.<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het deel Acties van het venster Bewerken selecteert u Fonetisch en kiest<br />
u de taal waarin u werkt.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 86<br />
Als u in het venster Documentvoorkeuren de optie Automatisch terugkeren naar<br />
pagina 1 hebt ingeschakeld, dan zal u terugkeren naar de eerste pagina nadat u<br />
een actie op de andere pagina hebt uitgevoerd. U kunt ook een vakje aanmaken<br />
om terug te gaan naar de eerste pagina (of een pagina naar keuze). Zie<br />
’Documentvoorkeuren” op pagina 74 voor meer informatie over<br />
documentvoorkeuren.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 87<br />
4.13 Gebruiker<br />
De acties Gebruiker kunnen worden gebruikt wanneer u als een bepaalde gebruiker inlogt in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>. De acties met betrekking to externe dwell maken het<br />
mogelijk om dwell te gebruiken buiten <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>.<br />
Tabel 32: Gebruiker - subacties<br />
Subactie Subactie Beschrijving<br />
Selectie Ga naar muismode Om naar muismode te gaan.<br />
Ga naar scanningmode<br />
Ga naar Joysctickmode<br />
Pauzeer muisselectie<br />
Extern dwellen aan/af<br />
Extern dwellen aan<br />
Extern dwellen af<br />
Extern dwellen klik rechts<br />
Extern dwellen klik dubbel<br />
Extern dwellen sleep<br />
Verhoog de dwelltijd<br />
Verlaag de dwelltijd<br />
Verhoog de scantijd<br />
Verlaag de scantijd<br />
Om naar scanningmode te gaan.<br />
Om naar Joystickmode te gaan.<br />
Om muisselectie uit te schakelen tot u opnieuw op dit vakje klikt.<br />
Om het extern dwellen aan of uit te schakelen.<br />
Om het extern dwellen aan te schakelen.<br />
Om het extern dwellen uit te schakelen.<br />
Om een rechter muisklik te activeren met de externe dwell.<br />
Om een dubbel muisklik te activeren met de externe dwell.<br />
Om een item te verslepen met de externe dwell.<br />
Om de dwelltijd te verhogen.<br />
Om de dwelltijd te verlagen.<br />
Om de scantijd te verhogen.<br />
Om de scantijd te verlagen.<br />
Wijzig stem - Om de stem van de spraaksynthese te wijzigen. Klik op Stem instellen om een andere<br />
stem te selecteren.<br />
Voeg toe aan paswoord - Om een karakter toe te voegen aan het paswoord.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 88<br />
Tabel 32: Gebruiker - subacties<br />
Subactie Subactie Beschrijving<br />
Reset paswoord - Om uw paswoord te resetten.<br />
Controleer paswoord - Om uw paswoord te controleren.<br />
Gebruiker wisselen - Omschakelen naar een andere gebruiker.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 89<br />
4.14 Geluid<br />
U kunt ook een geluid koppelen aan een vakje in uw communicatierooster. Dat<br />
geluid kan een bestaand *.wav-bestand zijn of een geluidsbestand dat u<br />
opneemt in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>. Om geluiden op te nemen hebt u een microfoon<br />
nodig.<br />
Knop<br />
Tabel 33: Geluid<br />
Beschrijving<br />
Om de weergave van het geluid te stoppen.<br />
Om een nieuw geluid op te nemen.<br />
4.15 GEWA<br />
Als optie kan <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> worden uitgerust met een programmeerbare<br />
afstandsbediening via infrarood.<br />
Zie Hoofdstuk 11 “GEWA” op pagina 149 voor meer informatie over GEWA.<br />
4.16 Grammatica<br />
U kunt een geluid selecteren uit de lijst of een eigen geluid opnemen door op de<br />
opnameknop te klikken. Klik op de stopknop om de opname te stoppen. Het<br />
opgenomen geluid wordt toegevoegd aan de lijst. Om de opname te beluisteren<br />
selecteert u het geluid in de lijst en klikt u op afspelen. Om de naam van een<br />
geluid te wijzigen, klikt u twee keer op de naam en typt u de nieuwe naam in.<br />
Klik met de rechtermuisknop in de lijst en klik op Bestand verwijderen om het<br />
geselecteerde geluid te verwijderen.<br />
Knop<br />
Beschrijving<br />
Tabel 33: Geluid<br />
Om het geselecteerde geluid te beluisteren.<br />
U kunt de volgende grammaticafuncties toewijzen aan een vakje in een<br />
communicatierooster:<br />
• Voltooid deelwoord/Infinitief/Tegenwoordige tijd/Onvoltooid deelwoord/<br />
Verleden tijd/Toekomstige tijd: Kies één van deze functies om het<br />
geselecteerde werkwoord in de overeenkomstige tijd te vervoegen.<br />
• Meervoud/Enkelvoud: Kies één van deze opties om het volgende<br />
zelfstandige naamwoord dat u selecteert in het enkelvoud of meervoud te<br />
zetten.<br />
• 1ste/2de/3de pers. enk.: Kies één van deze functies om een werkwoord in<br />
de eerste, tweede of derde persoon enkelvoud te gebruiken.<br />
• 1ste/2de/3de pers. meerv.: Kies één van deze functies om een werkwoord<br />
in de eerste, tweede of derde persoon meervoud te gebruiken.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 90<br />
4.17 Muziek en video<br />
In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt u muziek- en videobestanden aanmaken om uw favoriete<br />
muziek te beluisteren en uw video's te bekijken.<br />
Zie Hoofdstuk 3 “Muziek en video” op pagina 101 voor meer informatie over<br />
muziek en video.<br />
4.18 Notitie<br />
Als u de actie Notitie selecteert, dan verschijnt er een lijst met subacties voor<br />
gebruik in notities.<br />
Zie ’Notitiefuncties gebruiken” op pagina 80 voor meer informatie over notities.<br />
4.19 Open document<br />
U kunt deze actie gebruiken om <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> bestand te openen. Selecteer een<br />
specifieke map uit de lijst. Er wordt een lijst met de beschikbare documenten<br />
weergegeven.<br />
4.20 Rekenmachine<br />
In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt u een rekenmachine maken.<br />
Zie Hoofdstuk 9 “Rekenmachine” op pagina 143 voor meer informatie over het<br />
maken en gebruiken van een rekenmachine.<br />
4.21 Start programma<br />
Met de actie Start programma kunt u andere programma's starten. U kunt ook<br />
bestanden openen als die types bestanden gekoppeld zijn aan een programma.<br />
4.22 Telefoonfuncties<br />
In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt u telefoneren en sms berichten versturen via de<br />
telefoonmodule.<br />
Zie Hoofdstuk 5 “Telefoonfuncties” op pagina 111 voor meer informatie over het<br />
gebruik van de telefoonmodule.<br />
4.23 Volume<br />
Met de actie volume kunt u het volume naar wens aanpassen.<br />
Actievakjes voor volume aanmaken<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Volume en kiest u één van de<br />
subacties (zie onderstaande tabel).<br />
Selecteer Open op pagina en specifieer de pagina indien u het document op een<br />
specifieke pagina wil openen.<br />
Als u de optie Huidig document niet opslaan selecteert, dan wordt het gewenste<br />
document geopend zonder dat de wijzigingen aan het huidige document worden<br />
opgeslagen.<br />
Subactie<br />
Stop alle geluid<br />
Tabel 34: Volume - subacties<br />
Beschrijving<br />
Om spraak/geluid te stoppen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 91<br />
Tabel 34: Volume - subacties<br />
Subactie<br />
Volume omlaag<br />
Volume omhoog<br />
Beschrijving<br />
Om het volume te verlagen.<br />
Om het volume te verhogen.<br />
3. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
4. Klik op OK.<br />
4.24 Windows Controle<br />
In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt u opdrachten naar andere programma’s sturen.<br />
Zie Hoofdstuk 16 “Windows Controle” op pagina 173 voor meer informatie over<br />
Windows Controle.
III. Speciale functies
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 95<br />
Hoofdstuk 1 - Woordvoorspelling<br />
Als de gebruiker in staat is om tekst te gebruiken, kan woordvoorspelling de<br />
communicatiesnelheid aanzienlijk verhogen.<br />
U kunt <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> zo instellen dat deze voorspellingen in de vakjes<br />
verschijnen. Zo kan de gebruiker van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> deze voorspellingen<br />
selecteren om woorden of zinnen veel sneller te typen. Van zodra de gebruiker<br />
een letter of een woord in het communicatierooster selecteert, verschijnen de<br />
voorspellingen in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>.<br />
Een vakje gebruiken voor woordvoorspellingvakje<br />
Het venster Opties wordt geopend.<br />
Tabel 35: Voorspellen - venster Opties<br />
Optie<br />
Beschrijving<br />
Hoofdlettergevoelig<br />
Schakel deze optie in als u wilt dat bij de<br />
voorspelling rekening wordt gehouden met<br />
hoofdletters.<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
type vakje Voorspelling.<br />
Minimale lengte<br />
Om het minimale aantal letters te bepalen dat de<br />
woordvoorspelling langer moet zijn dan het<br />
huidige geschreven woord.<br />
3. Klik op OK.<br />
4. Als u wilt kunt u zinsvoorspelling inschakelen. Vink daarvoor het<br />
selectievakje Zinsvoorspelling aan.<br />
Zie “Zinsvoorspelling” op pagina 99 voor meer informatie over<br />
zinsvoorspelling.<br />
1.1 Opties voor woordvoorspelling instellen<br />
U kunt een paar opties instellen om te bepalen hoe woordvoorspelling gebruikt<br />
moet worden.<br />
Opties voor woordvoorspelling instellen<br />
1. Ga naar Extra > Woordvoorspelling.<br />
Het venster Woordvoorspelling wordt geopend.<br />
Maximum herhalingen<br />
Om te bepalen hoeveel keer een<br />
woordvoorspelling voorgesteld zal worden. Als<br />
het woord nog niet gekozen is, zal de<br />
voorspelling niet langer weergegeven worden,<br />
maar zal het vervangen worden door een andere<br />
voorspelling.<br />
Prioriteit recentheid U kunt kiezen tussen Geen - Laag - Normaal -<br />
Hoog. Om te bepalen of recent gebruikte<br />
woorden een hogere waarschijnlijkheid krijgen.<br />
Auto-aanleren<br />
Deze parameter bepaalt of nieuwe woorden en/<br />
of woordparen al dan niet worden toegevoegd<br />
aan de lijst woordenlijst. Dit beïnvloedt ook de<br />
waarschijnlijkheid van de woorden in de lijst.<br />
2. Klik op de knop Opties.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 96<br />
1.2 De lijst voor woordvoorspelling bewerken<br />
U kunt de lijst voor woordvoorspelling bewerken, woorden toevoegen en<br />
verwijderen en frequenties wijzigen.<br />
Lijsten voor woordvoorspelling bewerken<br />
1. Ga naar Extra > Woordvoorspelling.<br />
Het venster Woordvoorspelling wordt geopend.<br />
Optie<br />
Nieuw<br />
Kopiëren<br />
Verwijderen<br />
Bewerken<br />
Afkortingen<br />
Tabel 36: Venster Woordvoorspelling<br />
Beschrijving<br />
U kunt de woordenlijst die u wilt gebruiken of<br />
bewerken selecteren.<br />
Om een nieuwe woordenlijst te maken. U kunt<br />
woorden manueel toevoegen, maar u kunt ook<br />
de functie Automatisch leren gebruiken. De<br />
woordvoorspelling zal automatisch woorden<br />
aanleren wanneer ze wordt gebruikt.<br />
Om een kopie te maken van een bestaande<br />
woordenlijst en deze op te slaan onder een<br />
nieuwe naam.<br />
Om de geselecteerde lijst voor<br />
woordvoorspelling te verwijderen.<br />
Om de geselecteerde lijst voor<br />
woordvoorspelling te bewerken. Zie “Woorden<br />
bewerken” op pagina 96.<br />
Om nieuwe afkortingen toe te voegen aan de<br />
lijst.<br />
Optie<br />
Startwoorden<br />
1.2.1 Woorden bewerken<br />
Woorden die worden weergegeven in de<br />
voorspellingsvakjes aan het begin van een<br />
nieuwe zin. U kunt startwoorden toevoegen aan<br />
deze lijst door ze rechtstreeks in het veld met<br />
startwoorden in te voeren.<br />
Om de opties voor woordvoorspelling in te<br />
stellen. Zie “Opties voor woordvoorspelling<br />
instellen” op pagina 95.<br />
U kunt de woorden van de lijst voor voorspelling bewerken.<br />
Woorden bewerken<br />
1. Klik op Bewerken in het venster Woordvoorspelling.<br />
Het venster Bewerken wordt geopend.<br />
2. Voer in het zoekveld (een deel van) het woord in dat u zoekt en klik op de<br />
knop die ernaast staat.<br />
Er verschijnt een lijst met woorden en hun overeenkomstige<br />
frequentie.<br />
Optie<br />
Tabel 36: Venster Woordvoorspelling<br />
Beschrijving<br />
Beschrijving<br />
Tabel 37: Woorden bewerken<br />
Klik op deze knop om een woord toe te voegen aan de lijst. In het<br />
venster Toevoegen kunt u het nieuwe woord en de frequentie ervan<br />
invoeren. Om een frequentie in te stellen, kunt u het vergelijken met<br />
bestaande frequenties van gelijkaardige woorden.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 97<br />
Tabel 37: Woorden bewerken<br />
Het volgende venster wordt geopend.<br />
Optie<br />
Beschrijving<br />
Selecteer een woord en klik op deze knop om de frequentie van dat<br />
woord te wijzigen.<br />
Selecteer een woord en klik op deze knop om het woord te verwijderen<br />
uit de lijst.<br />
3. Selecteer een woord uit de lijst.<br />
Rechts verschijnt het pictogram woordpaar. Woordparen zijn<br />
woorden die vaak samen verschijnen.<br />
4. Klik op de knop Woordpaar.<br />
In de lijst staan woorden die reeds gebruikt zijn in combinatie met het<br />
geselecteerde woord. Deze woorden zullen automatisch verschijnen<br />
in de woordvoorspelling na een selectie. Dit zijn woorden die<br />
frequent samen worden gebruikt. Indien u toch geen woord uit deze<br />
automatische lijst nodig heeft, dan zal de lijst aangepast worden van<br />
zodra er een karakter getypt wordt.<br />
1.2.2 Startwoorden<br />
U kunt de lijst met woorden die worden weergegeven aan het begin van een<br />
nieuwe zin bewerken.<br />
Ga naar Extra > Woordvoorspelling en klik op Startwoorden in het venster<br />
Woordvoorspelling. In het venster Startwoorden kunt u woorden toevoegen,<br />
wijzigen of verwijderen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 98<br />
1.2.3 Afkortingen<br />
U kunt afkortingen toevoegen aan de lijst voor woordvoorspelling.<br />
Afkortingen toevoegen aan de lijst voor woordvoorspelling<br />
1. Klik op Afkortingen in het venster Woordvoorspelling.<br />
Het venster Afkortingen wordt geopend.<br />
2. Voer één van de volgende acties uit:<br />
Tabel 38: Venster Afkortingen<br />
Optie<br />
Beschrijving<br />
Klik op deze knop om een nieuwe afkorting toe te voegen aan de lijst.<br />
Selecteer een afkorting en klik op deze knop om de expansie ervan te<br />
wijzigen.<br />
Selecteer een afkorting en klik op deze knop om de afkorting te<br />
verwijderen uit de lijst.<br />
3. Klik op OK.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 99<br />
Hoofdstuk 2 - Zinsvoorspelling<br />
Als de gebruiker in staat is om tekst te gebruiken, kan zinsvoorspelling de<br />
communicatiesnelheid aanzienlijk verhogen.<br />
U kunt <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> zo instellen dat deze voorspellingen in de vakjes<br />
verschijnen. Zo kan de gebruiker deze voorspellingen selecteren. Van zodra de<br />
gebruiker een letter of een woord in het communicatierooster selecteert,<br />
verschijnen de voorspellingen in de voorspellingsvakjes van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>.<br />
Zinsvoorspelling zoekt naar zinnen. Als u het woord 'thee' invoert, zal de<br />
zinsvoorspelling bijvoorbeeld de zin 'Ik wil een kopje thee' voorspellen.<br />
Wanneer u <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> voor het eerst gebruikt, is zinsvoorspelling leeg.<br />
Zinnen toevoegen aan zinsvoorspelling<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het deel Acties van het venster Bewerken selecteert u Notitie en kiest u<br />
de subactie Bewaren in zinsvoorspelling.<br />
3. Klik op OK.<br />
Als deze optie ingeschakeld is, worden zinnen automatisch<br />
toegevoegd aan de lijst voor zinsvoorspelling.<br />
U kunt zinnen ook handmatig toevoegen aan de lijst voor zinsvoorspelling.<br />
Gebruik hiervoor de knop toevoegen in het venster Zinsvoorspelling. Zie tabel 40<br />
“Venster Zinsvoorspelling”.<br />
Een vakje gebruiken als een vakje voor zinsvoorspelling<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2.1 De lijst voor zinsvoorspelling bewerken<br />
U kunt de lijst voor zinsvoorspelling bewerken, zinnen toevoegen en verwijderen<br />
en frequenties wijzigen.<br />
Lijsten voor zinsvoorspelling bewerken<br />
1. Ga naar Extra > Zinsvoorspelling.<br />
Het venster Zinsvoorspelling wordt geopend.<br />
2. Voer één van de volgende acties uit:<br />
Optie<br />
Tabel 39: Venster Zinsvoorspelling<br />
Beschrijving<br />
Om te zoeken naar items in de lijst.<br />
Om een nieuwe zin en de frequentie toe te<br />
voegen aan de lijst.<br />
Om de frequentie van de geselecteerde zin te<br />
wijzigen.<br />
Om de huidige zin te verwijderen uit de lijst.<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
type vakje Voorspelling en vinkt u het selectievakje zinsvoorspelling aan.<br />
3. Klik op OK.<br />
Voeg zinnen toe bij lezen van Notitie<br />
Wanneer deze optie geselecteerd is, worden<br />
zinnen in het notitievak toegevoegd aan de lijst<br />
zodra de actie Lees alles wordt geselecteerd.<br />
3. Klik op OK.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 101<br />
Hoofdstuk 3 - Muziek en video<br />
Dit hoofdstuk omvat de volgende onderwerpen:<br />
• Het muziekvoorbeeldbestand<br />
• Een muziekbestand maken<br />
• Het videovoorbeeldbestand gebruiken<br />
• Een videobestand maken<br />
3.1 Het muziekvoorbeeldbestand<br />
1. Actievakjes muziek. Zie 3.2.2 Actievakjes muziek aanmaken.<br />
2. Vakjes muziekafspeellijst. Zie 3.2.3 Een muziekafspeellijst maken.<br />
3. Actievakje muziekafspeellijst. Zie 3.2.4 Actievakjes voor<br />
muziekafspeellijsten aanmaken.<br />
4. Klik op één van de volgende pictogrammen.<br />
Tabel 40: Muzieksjabloon<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> bevat een muziekvoorbeeldbestand dat gebruikt kan worden om<br />
uw favoriete muziek te beluisteren.<br />
Het muziekbestand in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> gebruiken<br />
1. Ga naar Bestand > Openen.<br />
Het venster Bestand openen wordt geopend.<br />
2. Om het startvenster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 te openen, selecteert u me4_ned.<br />
3. Klik op multimedia en klik vervolgens op muziek.<br />
Het muziekvoorbeeldbestand wordt geopend.<br />
Pictogram<br />
Beschrijving<br />
Om het lied te horen.<br />
Om het lied af te spelen.<br />
Stoppen.<br />
Pauzeren.<br />
1<br />
2<br />
Terugspoelen.<br />
3
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 102<br />
Tabel 40: Muzieksjabloon<br />
Pictogram<br />
Beschrijving<br />
Vooruitspoelen.<br />
Om naar de vorige muziekitems te gaan.<br />
Om naar de volgende muziekitems te gaan.<br />
3.2 Een muziekbestand maken<br />
3. Duid de locatie aan waar het muziekbestand is opgeslagen<br />
(mediabibliotheek of map).<br />
4. Klik op en selecteer het muziekbestand dat u wilt openen.<br />
5. Klik op OK.<br />
Herhaal deze procedure tot u alle gewenste muziekvakjes hebt<br />
aangemaakt.<br />
3.2.2 Actievakjes muziek aanmaken<br />
Actievakjes muziek worden gebruikt om de geselecteerde liedjes te besturen.<br />
Actievakjes muziek maken<br />
1. Dubbelklik in de mode Bewerken op het vakje dat u wilt gebruiken als<br />
actievakje muziek.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Muziek en video en kiest u de<br />
gewenste subactie.<br />
Zie “Een nieuw bestand maken in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>” op pagina 53.<br />
3.2.1 Muziekvakjes aanmaken<br />
Een vakje aanmaken waarin een specifiek liedje wordt weergegeven.<br />
Een muziekvakje maken<br />
1. Dubbelklik in de mode bewerken op het vakje dat u wilt gebruiken als<br />
muziekvakje.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Muziek en video en kiest u de<br />
subactie Start bestand.<br />
Muziekacties<br />
Start<br />
Pauze<br />
Stop<br />
Fast Forward<br />
Rewind<br />
Tabel 41: Muziekacties<br />
Beschrijving<br />
Om het geselecteerde lied af te spelen.<br />
Om het geselecteerde lied die te pauzeren.<br />
Om het geselecteerde lied te stoppen.<br />
Vooruitspoelen.<br />
Terugspoelen.<br />
3. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 103<br />
4. Klik op OK.<br />
Herhaal deze procedure tot u alle gewenste actievakjes voor muziek hebt<br />
aangemaakt.<br />
3.2.3 Een muziekafspeellijst maken<br />
U kunt ook een lijst met songs maken, waardoor u kunt bladeren.<br />
Een muziekafspeellijst maken<br />
1. Dubbelklik in de mode bewerken op het vakje dat u wilt gebruiken als vakje<br />
voor de muziekafspeellijst.<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
type vakje Muziek en video.<br />
3.2.4 Actievakjes voor muziekafspeellijsten aanmaken<br />
Actievakjes voor muziekafspeellijsten worden gebruikt om de afspeellijst te<br />
besturen.<br />
Een actievakje voor muziekafspeellijst maken<br />
1. Dubbelklik in de mode bewerken op het vakje dat u wilt gebruiken als<br />
actievakje muziekafspeellijst.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Muziek en video en kiest u de<br />
gewenste subactie.<br />
Muziekopdrachten<br />
Tabel 42: Muziekacties (deel 2)<br />
Beschrijving<br />
Speel stream<br />
Start speellijst<br />
Blader voorwaarts<br />
Blader achterwaarts<br />
Om MP3 of radiospelers van het internet af te spelen. Voer<br />
de link in het veld in.<br />
Om het afspelen van een speellijst te starten.<br />
Om vooruit te gaan in de lijst met muziekbestanden.<br />
Om terug te gaan in de lijst met muziekbestanden.<br />
3. Selecteer de optie Door map bladeren of Door mediabibliotheek map<br />
bladeren afhankelijk van de locatie waar de muziekbestanden zijn<br />
opgeslagen.<br />
Gebruik de optie Door map bladeren als de liedjes niet geïmporteerd<br />
werden in de mediabibliotheek.<br />
4. Blader door de juiste map (mediabibliotheek).<br />
5. Klik op OK.<br />
Blader naar begin<br />
Om naar het eerste muziekbestand in de lijst te gaan.<br />
3. Duid de locatie aan waar de muziekbestanden zijn opgeslagen.<br />
4. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
5. Klik op OK.<br />
Herhaal deze procedure tot u alle gewenste actieknoppen voor de<br />
muziekafspeellijst hebt aangemaakt.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 104<br />
3.3 Het videovoorbeeldbestand gebruiken<br />
4. Klik op één van de volgende pictogrammen.<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> bevat een videobestand dat kan worden gebruikt om uw favoriete<br />
films te bekijken zonder dat u een volledig nieuwe videomodule moet<br />
aanmaken.<br />
Het videosjabloon in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> gebruiken<br />
1. Ga naar Bestand > Openen.<br />
Het venster Bestand openen wordt geopend.<br />
2. Om het startvenster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 te openen, selecteert u me4_ned.<br />
3. Klik op multimedia en klik vervolgens op film.<br />
Het videosjabloon wordt geopend.<br />
Pictogram<br />
Tabel 43: Videosjabloon<br />
Beschrijving<br />
Om een specifieke video te selecteren die u wilt bekijken.<br />
Om de geselecteerde video af te spelen.<br />
Om de video te pauzeren.<br />
Om terug te spoelen in de geselecteerde video.<br />
1<br />
Om door te spoelen in de geselecteerde video.<br />
2<br />
3 4<br />
1. Videovakje. Zie 3.4.1 Een videovakje aanmaken.<br />
2. Actievakjes video. Zie 3.4.2 Actievakjes video aanmaken.<br />
3. Vakjes video-afspeellijst. Zie 3.4.3 Een video-afspeellijst maken.<br />
4. Actievakjes video-afspeellijst. Zie 3.4.5 Actievakjes video-afspeellijst<br />
aanmaken.<br />
Om naar de vorige video te gaan.<br />
Om naar de volgende video te gaan.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 105<br />
3.4 Een videobestand maken<br />
Een videobestand maken lijkt erg op het maken van een eenvoudig<br />
communicatierooster.<br />
Zie “Een nieuw bestand maken in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>” op pagina 53 voor meer<br />
informatie.<br />
3.4.1 Een videovakje aanmaken<br />
Ten eerste moet u beslissen welk vakje u wilt gebruiken als weergavescherm. In<br />
het videovakje wordt de door u geselecteerde video weergegeven.<br />
Een videovakje maken<br />
1. Dubbelklik in de mode bewerken op het vakje dat u wilt gebruiken als<br />
videovakje.<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
type vakje Muziek en video.<br />
3. Selecteer de optie Videovakje.<br />
4. Klik op OK.<br />
U kunt uw videovakje vergroten of verkleinen. Klik hiervoor (in<br />
mode bewerken) op het vakje en klik vervolgens op één van de<br />
zwarte vierkantjes die verschijnen. Houd de muisknop vast en<br />
versleep het vakje naar de gewenste grootte.<br />
3.4.2 Actievakjes video aanmaken<br />
Actievakjes video worden gebruikt om de geselecteerde video aan te sturen.<br />
Actievakjes video maken<br />
1. Dubbelklik in de mode bewerken op het vakje dat u wilt gebruiken als<br />
actievakje voor video's.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Muziek en video en kiest u de<br />
gewenste subactie.<br />
Video-acties<br />
Start<br />
Pauze<br />
Stop<br />
Fast Forward<br />
Rewind<br />
Tabel 44: Video-acties<br />
Beschrijving<br />
Om de geselecteerde video (terug) af te spelen.<br />
Om de video die nu wordt gespeeld te pauzeren.<br />
Om de video te stoppen.<br />
Doorspoelen.<br />
Terugspoelen.<br />
3. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
4. Klik op OK.<br />
Herhaal deze procedure tot u alle gewenste actievakjes voor video's hebt<br />
aangemaakt.<br />
3.4.3 Een video-afspeellijst maken<br />
U kunt ook een lijst met video's maken, waardoor u kunt bladeren.<br />
Een video-afspeellijst maken<br />
1. Dubbelklik in de mode bewerken het vakje dat u wilt gebruiken voor de<br />
video-afspeellijst.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 106<br />
2. In het gedeelte van het venster Bewerken met de geavanceerde functies,<br />
selecteert u het type vakje Muziek en video.<br />
3. Selecteer de optie Door map bladeren of Door mediabibliotheek map<br />
bladeren afhankelijk van de locatie waar de videobestanden zijn<br />
opgeslagen.<br />
Gebruik de optie Door map bladeren alleen als de videobestanden<br />
niet geïmporteerd zijn in de mediabibliotheek.<br />
4. Blader naar de juiste map (mediabibliotheek).<br />
5. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
6. Klik op OK.<br />
3.4.4 Voorbeeldvakjes video aanmaken<br />
Een vakje aanmaken waarin (de naam van en/of een afbeelding van) een<br />
specifieke video wordt weergegeven.<br />
Een apart voorbeeldvakje voor video's maken<br />
1. Dubbelklik in de mode bewerken op het vakje dat u wilt gebruiken als<br />
voorbeeldvakje voor video's.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Muziek en video en kiest u<br />
Start bestand.<br />
3. Blader naar het specifieke bestand (mediabibliotheek).<br />
4. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
5. Klik op OK.<br />
3.4.5 Actievakjes video-afspeellijst aanmaken<br />
Actievakjes voor video-afspeellijsten worden gebruikt om de afspeellijst te<br />
besturen.<br />
Een actievakje voor video-afspeellijsten maken<br />
1. Dubbelklik in de mode bewerken op het vakje dat u wilt gebruiken als<br />
actievakje voor video-afspeellijsten.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Muziek en video en kiest u de<br />
gewenste subactie.<br />
Video-acties<br />
Blader voorwaarts<br />
Blader achterwaarts<br />
Blader naar begin<br />
Tabel 45: Video-acties<br />
Beschrijving<br />
Om vooruit te gaan in de video-afspeellijst.<br />
Om terug te gaan in de video-afspeellijst.<br />
Om naar de eerste video in de lijst te gaan.<br />
3. Duid de locatie aan waar de videobestanden zijn opgeslagen.<br />
4. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
5. Klik op OK.<br />
Herhaal deze procedure tot u alle gewenste actievakjes voor video-afspeellijsten<br />
hebt aangemaakt.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 107<br />
Hoofdstuk 4 - Adresboek<br />
Dit hoofdstuk omvat de volgende onderwerpen:<br />
• Het adresboek gebruiken<br />
• Een adresboekvakje aanmaken<br />
• Actievakjes voor adresboek aanmaken<br />
Het venster Persoonsgegevens wordt geopend:<br />
4.1 Het adresboek gebruiken<br />
4.1.1 Een contactpersoon toevoegen<br />
Om een contactpersoon toe te voegen<br />
1. Ga naar Extra > Adresboek.<br />
Het venster Adresboek wordt geopend.<br />
3. Klik op om een foto of figuur toe te voegen.<br />
Het venster Figuur wordt geopend.<br />
4. Selecteer een symbool of foto uit de lijst en klik op OK.<br />
5. Vul de details van deze persoon in.<br />
2. Klik op de knop toevoegen.<br />
Afhankelijk van de instellingen van uw contactpersonen kunt u:<br />
• Een e-mail met alleen tekst verzenden.<br />
• Een e-mail als JPEG verzenden. De tekst wordt naar de inbox van de<br />
ontvanger verzonden, het bericht met de symbolen wordt verzonden als<br />
bijlage.<br />
6. Klik op OK.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 108<br />
4.1.2 Een contactpersoon bewerken<br />
Om een contactpersoon te bewerken<br />
1. Ga naar Extra > Adresboek.<br />
Het venster Adresboek wordt geopend.<br />
2. Selecteer een contactpersoon en klik op de knop bewerken.<br />
Het venster Persoonsgegevens wordt geopend:<br />
3. Klik op OK.<br />
4.2 Een adresboekvakje aanmaken<br />
Een vakje voor het adresboek aanmaken<br />
1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als vakje voor het adresboek.<br />
Het venster Bewerken wordt geopend:<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
type vakje Adresboek.<br />
3. Onder het type vakje kunt u kiezen tussen:<br />
Tabel 46: Vakje adresboek<br />
3. Wijzig de gegevens indien nodig.<br />
4. Klik op OK om de instellingen op te slaan en het venster te sluiten.<br />
4.1.3 Een contactpersoon verwijderen<br />
Om een contactpersoon te verwijderen<br />
1. Ga naar Extra > Adresboek.<br />
Het venster Adresboek wordt geopend.<br />
2. Selecteer een contactpersoon en klik op de knop verwijderen.<br />
De contactpersoon wordt verwijderd uit uw adresboek.<br />
Optie<br />
Specifieke Persoon<br />
Dynamisch<br />
Beschrijving<br />
Als u deze optie selecteert, duidt u de specifieke<br />
contactpersoon aan die in het vakje moet worden weergegeven.<br />
Het vakje geeft één van de contactpersonen uit uw adresboek<br />
weer.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 109<br />
Tabel 46: Vakje adresboek<br />
Optie<br />
Lijst van<br />
geadresseerden<br />
Beschrijving<br />
Dit vakje geeft de door u geselecteerde contactpersonen weer.<br />
Als u een specifieke contactpersoon een tweede keer<br />
selecteert, wordt deze verwijderd uit de lijst van<br />
geadresseerden.<br />
Zie “Telefoonfuncties” op pagina 111 en “E-mail in <strong>Mind</strong><br />
<strong>Express</strong>” op pagina 123 voor meer informatie.<br />
4.3 Actievakjes voor adresboek aanmaken<br />
Als u dynamische vakjes voor het adresboek hebt aangemaakt, moet u<br />
actievakjes aanmaken om door de items in uw adresboek te gaan.<br />
Via het venster Bewerken kunt u de volgende subacties voor het adresboek aan<br />
uw communicatierooster toevoegen.<br />
Tabel 47: Adresboek - subacties<br />
Subactie<br />
Volgende<br />
Vorige<br />
Ga naar begin<br />
Geadresseerden lijst<br />
wissen<br />
Beschrijving<br />
Bladeren naar de volgende items in uw adresboek.<br />
Bladeren naar de vorige items in uw adresboek.<br />
Om naar het eerste item in uw adresboek te bladeren.<br />
Om alle contactpersonen van het vakje Lijst van<br />
geadresseerden te wissen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 111<br />
Hoofdstuk 5 - Telefoonfuncties<br />
Dankzij deze module kunt u SMS berichten versturen en bellen vanuit het<br />
communicatierooster Telefoon. Berichten worden opgebouwd en verstuurd met<br />
de symboolpagina's en ontvangen tekstberichten worden luidop voorgelezen. U<br />
kunt ook bellen, oproepen ontvangen en de telefoon inhaken wanneer u klaar<br />
bent.<br />
In dit hoofdstuk wordt uitgelegd hoe zo'n rooster werkt en gemaakt wordt.<br />
• Instellingen<br />
• De Telefoonmodule gebruiken<br />
• Een telefoonbestand maken<br />
• Het SMS voorbeeldbestand gebruiken<br />
• Een SMS-bestand maken<br />
Het venster Telefooninstellingen wordt geopend.<br />
5.1 Instellingen<br />
5.1.1 Op de computer<br />
Voor u de Telefoonmodule gebruikt, moet u uw mobiele telefoon aansluiten op<br />
de computer. U kunt dit doen via een kabel of (draadloos) via Bluetooth.<br />
5.1.2 In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
Wanneer de telefoon gekoppeld is aan uw computer, kunt u werken met de<br />
telefoon en SMS module.<br />
Er zijn ook een aantal telefooninstellingen in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>.<br />
1. Ga naar Extra > Telefoonfuncties > Instellingen.<br />
Optie<br />
Pin<br />
Model<br />
Poort<br />
Nokia PC Suite (optie)<br />
Tabel 48: Telefooninstellingen<br />
Beschrijving<br />
U heeft alleen een pincode nodig wanneer u werkt met<br />
een ingebouwde telefoon of SIM-kaart. Als u via een<br />
Bluetooth-verbinding werkt, hoeft u geen PIN-code in te<br />
vullen.<br />
Als u met een toestel van Nokia werkt, kies dan "Nokia<br />
Suite". Als u met een Mobi werkt, kies dan "Mobi". Als u<br />
met een Sierra Wireless Aircard werkt, kies dan "Sierra<br />
Wireless Aircard".<br />
Voer de juiste COM-poort in. Als u met een Mobi werkt,<br />
kies dan "COM 1".<br />
Voer de juiste COM-poort in.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 112<br />
Tabel 48: Telefooninstellingen<br />
3. Klik op computer en klik vervolgens op bellen.<br />
Optie<br />
Initialisatie bij opstarten<br />
Toon extra informatie bij<br />
telefoonfuncties<br />
Beschrijving<br />
Selecteer deze optie als u automatisch verbinding wilt<br />
maken met de telefoon wanneer <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> wordt<br />
geopend.<br />
Selecteer deze optie om extra informatie op het scherm<br />
weer te geven als je telefoonfuncties gebruikt.<br />
2. Vul de instellingen in het venster Telefooninstellingen in en klik op OK.<br />
3. Ga naar Extra > Telefoonfuncties > (Opnieuw) verbinding maken.<br />
Als er geen verbinding met een telefoon gemaakt kan worden,<br />
verschijnt het volgende bericht.<br />
4. Klik op OK.<br />
5.2 De Telefoonmodule gebruiken<br />
Het Telefoon voorbeeldbestand openen<br />
1. Ga naar Bestand > Openen.<br />
Het venster Bestand openen wordt geopend.<br />
2. Selecteer me4_ned.<br />
Het startvenster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> wordt geopend.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 113<br />
De Telefoon module wordt geopend.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 114<br />
U kunt nu:<br />
Optie<br />
Tabel 49: Telefoonfuncties<br />
Beschrijving<br />
Klik om de telefoon te beantwoorden.<br />
Klik om in te haken.<br />
5.3.1 Bellen<br />
Contactpersonen<br />
Voor personen die regelmatig worden gebeld, of als de gebruiker niet in staat is<br />
een telefoonnummer te onthouden of te vormen, kunt u een vakje aanmaken<br />
met een contactpersoon. De persoon wordt automatisch gebeld zodra dit vakje<br />
wordt geselecteerd.<br />
In het deel Acties van het venster Bewerken selecteert u Telefoonfuncties en<br />
kiest u de subacties Bellen, Nummer bellen en Telefoonnummer. Vul het<br />
telefoonnummer in.<br />
Bellen naar vaste<br />
nummers<br />
Bellen naar vaste<br />
nummers uit adresboek<br />
Kies nummer uit<br />
adresboek<br />
Klik op een vakje om een bepaald nummer te bellen.<br />
Bellen naar een contactpersoon uit uw adresboek.<br />
Blader in uw adresboek en de contactpersoon selecteren die<br />
u wilt bellen. Een dynamische lijst met contactpersonen<br />
wordt weergegeven.<br />
Nummer invoeren<br />
5.3 Een telefoonbestand maken<br />
Vorm het nummer van een contactpersoon en klik op de<br />
knop Bellen. Zie “Telefoonnummers” op pagina 114.<br />
Een telefoonbestand maken lijkt erg op het maken van een eenvoudig<br />
communicatierooster.<br />
Zie “Een nieuw bestand maken in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>” op pagina 53 voor meer<br />
informatie.<br />
Telefoonnummers<br />
Om de gebruiker zelf een nummer te laten bellen, kunt u ook een numeriek<br />
toetsenbord maken. Het gevormde nummer wordt weergegeven in het<br />
notitievak. Om het nummer te bellen, klikt u op de knop Bellen.<br />
Een vakje maken om te bellen<br />
1. Dubbelklik op een vakje.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 115<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de<br />
subacties Bellen, Nummer bellen en Notitie.<br />
Het venster Bestand openen wordt geopend.<br />
2. Selecteer me4_ned.<br />
Het startvenster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> wordt geopend.<br />
3. Klik op computer en klik vervolgens op SMS.<br />
3. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
4. Klik op OK.<br />
5.3.2 Vakjes aanmaken om een oproep te beantwoorden<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de<br />
subacties Bellen en Opnemen.<br />
3. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
4. Klik op OK.<br />
5.3.3 Een vakje aanmaken in te haken<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de<br />
subacties Bellen en Inhaken.<br />
3. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
4. Klik op OK.<br />
5.4 Het SMS voorbeeldbestand gebruiken<br />
Met het SMS-bestand kunt u tekstberichten via de telefoon versturen en<br />
ontvangen.<br />
5.4.1 Het SMS voorbeeldbestand openen<br />
1. Ga naar Bestand > Openen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 116<br />
Het voorbeeldbestand voor SMS wordt geopend.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 117<br />
U kunt nu:<br />
Tabel 50: SMS-functies<br />
Tabel 50: SMS-functies<br />
Knop<br />
Beschrijving<br />
Knop<br />
Beschrijving<br />
Om te controleren of er nieuwe berichten<br />
zijn.<br />
Om het laatste gelezen bericht te<br />
verwijderen.<br />
Om vorige berichten te bekijken.<br />
Om volgende berichten te bekijken.<br />
Om een nieuw bericht te schrijven.<br />
Om een bericht voor te lezen.<br />
Om het voorlezen van een bericht te<br />
stoppen.<br />
Om het laatste gelezen bericht te<br />
beantwoorden.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 118<br />
5.4.2 Een bericht schrijven<br />
Een nieuw bericht schrijven<br />
1. In het voorbeeldbestand voor SMS klikt u op de knop Nieuw bericht.<br />
Het volgende scherm verschijnt.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 119<br />
2. Schrijf een bericht.<br />
3. U kunt nu:<br />
Knop<br />
Tabel 51: SMS-bericht schrijven<br />
Beschrijving<br />
Om een contactpersoon uit uw adresboek toe te voegen<br />
aan de lijst met geadresseerden.<br />
Als u een tweede keer een specifieke contactpersoon<br />
selecteert, wordt deze verwijderd uit de lijst met<br />
geadresseerden.<br />
Knop<br />
Tabel 51: SMS-bericht schrijven<br />
Beschrijving<br />
Om het berichtenvak te wissen.<br />
Om het bericht naar de lijst van geadresseerden te<br />
zenden.<br />
Om de lijst van geadresseerden te wissen.<br />
Om terug naar de inbox te gaan.<br />
Om het opgestelde SMS-bericht te lezen.<br />
5.5 Een SMS-bestand maken<br />
Een SMS-bestand maken lijkt erg op het maken van een eenvoudig<br />
communicatierooster.<br />
Zie “Een nieuw bestand maken in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>” op pagina 53 voor meer<br />
informatie.<br />
5.5.1 Een vakje aanmaken om berichten te verzenden<br />
Een vakje maken om berichten te verzenden<br />
1. Open het venster Bewerken van een vakje.<br />
Om het lezen van het opgestelde SMS-bericht te stoppen.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de<br />
subacties Bericht en Bericht zenden.<br />
Om het laatste ingevoerde item te verwijderen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 120<br />
3. In de derde vervolgkeuzelijst selecteert u één van de volgende opties.<br />
Optie<br />
Telefoonnummer<br />
Adresboek<br />
Geadresseerden<br />
Tabel 52: Bericht zenden<br />
Beschrijving<br />
Als u deze optie selecteert, voert u een telefoonnummer in in<br />
het veld dat onderaan verschijnt.<br />
Als u deze optie selecteert, zal onderaan een lijst verschijnen<br />
met alle geadresseerden in het adresboek. Kies de<br />
contactpersoon naar wie u een bericht wilt zenden.<br />
Als u deze optie selecteert, wordt het bericht verzonden naar de<br />
contactpersoon die u hebt toegevoegd aan de lijst met<br />
geadresseerden.<br />
4. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
5. Klik op OK.<br />
5.5.2 Vakjes aanmaken om berichten te lezen<br />
Een vakje maken om een bericht in de lijst te lezen<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de<br />
subacties Bericht en Bericht lezen.<br />
3. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
4. Klik op OK.<br />
Een vakje maken om de vorige of volgende berichten in de lijst weer te geven<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de<br />
subacties Bericht en Toon vorige reeks of Toon volgende reeks.<br />
3. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
4. Klik op OK.<br />
5.5.3 Een vakje aanmaken om een bericht te verwijderen<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de<br />
subacties Bericht en Bericht wissen.<br />
3. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
4. Klik op OK.<br />
5.5.4 Een vakje aanmaken om berichten te beantwoorden<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de<br />
subacties Bericht en Antwoorden op huidig bericht.<br />
3. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
4. Klik op OK.<br />
5.5.5 Een vakje aanmaken om te controleren of er nieuwe berichten<br />
zijn<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de<br />
subacties Bericht en Controleer nieuwe berichten.<br />
3. Klik op de knop toevoegen om nog een actie toe te voegen aan het vakje.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 121<br />
4. In het deel Acties van het venster selecteert u Telefoonfuncties en kiest u de<br />
subacties Bericht en Toon eerste berichten.<br />
5. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
6. Klik op OK.<br />
5.5.6 Telefoon inbox vakjes aanmaken<br />
In deze vakjes wordt de titel of worden de eerste regels van ontvangen berichten<br />
weergegeven.<br />
Een telefoon inbox vakje aanmaken<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
type vakje Telefoonfuncties.<br />
3. In de vervolgkeuzelijst selecteert u Inbox vakje.<br />
4. Duid aan of u al dan niet wilt dat het bericht luidop voorgelezen wordt<br />
wanneer op het vakje wordt geklikt.<br />
5. Klik op OK.<br />
5.5.7 Een vakje met de inhoud van een telefoonbericht aanmaken<br />
In dit vakje wordt de inhoud van het geselecteerde telefoonbericht<br />
weergegeven.<br />
Een vakje met de inhoud van een telefoonbericht aanmaken<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
type vakje Telefoonfuncties.<br />
3. In de vervolgkeuzelijst selecteert u Toon inhoud van bericht.<br />
4. Duid aan of u al dan niet wilt dat de inhoud van het bericht luidop<br />
voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt.<br />
5. Klik op OK.<br />
5.5.8 Een vakje met de verzender van een telefoonbericht aanmaken<br />
In dit vakje wordt de verzender van het geselecteerde telefoonbericht<br />
weergegeven.<br />
Een vakje met de verzender van een telefoonbericht aanmaken<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
type vakje Telefoonfuncties.<br />
3. In de vervolgkeuzelijst selecteert u Toon afzender van bericht.<br />
4. Duid aan of u al dan niet wilt dat de naam van de verzender van het bericht<br />
luidop voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt.<br />
5. Klik op OK.<br />
5.5.9 Een vakje met de datum van een telefoonbericht aanmaken<br />
In dit vakje wordt de datum waarop het geselecteerde telefoonbericht werd<br />
verzonden weergegeven.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 122<br />
Een vakje met de datum van een telefoonbericht aanmaken<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
type vakje Telefoonfuncties.<br />
3. In de vervolgkeuzelijst selecteert u Toon datum van bericht.<br />
4. Duid aan of u al dan niet wilt dat de datum van het bericht luidop<br />
voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt.<br />
5. Klik op OK.<br />
5.5.10 Een vakje met het aantal telefoonberichten aanmaken<br />
In dit vakje wordt het aantal telefoonberichten in uw inbox weergegeven.<br />
Een vakje met het aantal telefoonberichten aanmaken<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
type vakje Telefoonfuncties.<br />
3. In de vervolgkeuzelijst selecteert u Aantal berichten.<br />
4. Duid aan of u al dan niet wilt dat het aantal berichten luidop voorgelezen<br />
wordt wanneer op het vakje wordt geklikt.<br />
5. Klik op OK.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 123<br />
Hoofdstuk 6 - E-mail in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> biedt een eenvoudige en efficiënte oplossing voor e-mail. U kunt<br />
een notitie of brief aangemaakt in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> versturen naar een e-mailadres,<br />
als tekst of tekst met symbolen. Ontvangen berichten kunnen worden geopend<br />
en weergegeven of luidop voorgelezen.<br />
Dit hoofdstuk omvat de volgende onderwerpen:<br />
• Instellingen e-mail<br />
• Het voorbeeldbestand voor e-mail gebruiken<br />
• De Inbox<br />
• Een e-mailbestand maken<br />
Instelling<br />
Beschrijving<br />
Gegevens ook gebruiken Het wachtwoord dat nodig is voor inkomende e-mails, is<br />
voor uitgaande e-mails ook nodig voor uitgaande e-mails. Afhankelijk van de<br />
provider.<br />
Wanneer u Gmail gebruikt, moet u de volgende serverinstellingen gebruiken.<br />
6.1 Instellingen e-mail<br />
Voor u voor e-mailmodule gebruikt, moet u de instellingen voor e-mail<br />
configureren.<br />
Om het venster E-mail te openen, gaat u naar Extra > E-mail > Instellingen.<br />
6.1.1 Serverinstellingen<br />
In het tabblad Serverinstellingen kunt u uw serverinstellingen invoeren. Deze<br />
instellingen zijn afhankelijk van de specifieke provider.<br />
Instelling<br />
Servertype<br />
Inkomende e-mail<br />
Uitgaande e-mail<br />
Accountnaam<br />
Wachtwoord<br />
Beschrijving<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> werkt alleen met POP-3-accounts.<br />
Voer de juiste server voor inkomende e-mail in,<br />
afhankelijk van de provider van de gebruiker.<br />
Voer de juiste server voor uitgaande e-mail in, afhankelijk<br />
van de provider van de gebruiker.<br />
Voer het e-mailadres van de gebruiker in.<br />
Voer het wachtwoord van het e-mailaccount in.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 124<br />
Wanneer u Hotmail gebruikt, moet u de volgende serverinstellingen gebruiken.<br />
6.1.2 Geavanceerd<br />
In het tabblad Geavanceerd kunt u de nodige geavanceerde instellingen<br />
invoeren.<br />
Instelling<br />
Poortnummer voor server<br />
inkomende e-mail<br />
Voor deze server is een<br />
beveiligde verbinding<br />
(SSL) nodig<br />
Poortnummer voor server<br />
uitgaande e-mail<br />
Voor deze server is een<br />
beveiligde verbinding<br />
(SSL) nodig<br />
Ontvang enkel berichten<br />
van personen uit<br />
adresboek<br />
Beschrijving<br />
Voer het poortnummer in voor inkomende e-mail,<br />
afhankelijk van uw internetprovider.<br />
Duid aan of er voor deze server al dan niet een beveiligde<br />
verbinding nodig is.<br />
Voer het poortnummer in voor uitgaande e-mail,<br />
afhankelijk van uw internetprovider.<br />
Duid aan of er voor deze server al dan niet een beveiligde<br />
verbinding nodig is.<br />
Als u deze optie selecteert, zal u alleen e-mails ontvangen<br />
van uw contactpersonen in het adresboek van <strong>Mind</strong><br />
<strong>Express</strong>. E-mails van onbekende afzenders worden<br />
geblokkeerd, maar zullen beschikbaar zijn in de inbox. Ga<br />
naar Extra > E-mail > Inbox.<br />
Wanneer deze instellingen ingevuld zijn, is de module voor e-mail klaar voor<br />
gebruik.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 125<br />
Wanneer u Gmail of Hotmail gebruikt, moet u de volgende geavanceerde<br />
instellingen gebruiken.<br />
6.1.3 Geluiden<br />
In het tabblad Geluiden, klikt u op om een geluid te kiezen voor de<br />
bevestiging van Verzenden OK, Verzenden mislukt, Nieuwe berichten<br />
ontvangen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 126<br />
6.2 Het voorbeeldbestand voor e-mail gebruiken<br />
Via het startvenster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 krijgt u toegang tot het voorbeeldbestand voor e-mail. Klik op computer en klik vervolgens op e-mail.<br />
Het voorbeeldbestand voor e-mail wordt geopend.<br />
Zie “Een e-mailbestand maken” op pagina 131 om uw eigen e-mailbestand aan te maken.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 127<br />
U kunt nu:<br />
Om de e-mails in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> te downloaden.<br />
Om de geselecteerde e-mail te verwijderen.<br />
Om de volgende e-mails weer te geven.<br />
Om terug te gaan naar het startvenster van <strong>Mind</strong><br />
<strong>Express</strong> 4.<br />
Om de vorige e-mails weer te geven.<br />
Om een nieuw bericht te schrijven.<br />
Om de inhoud van de geselecteerde e-mail te<br />
beluisteren.<br />
E-mails worden automatisch gelezen wanneer u<br />
ze opent. Selecteer Lezen om de e-mail<br />
nogmaals te beluisteren of de inhoud van de<br />
notitie te beluisteren.<br />
Om het beluisteren van de inhoud van de e-mail<br />
te stoppen.<br />
Om een antwoord te verzenden op de<br />
geselecteerde e-mail.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 128<br />
6.2.1 Een e-mail schrijven en verzenden<br />
Een e-mail verzenden<br />
1. In het voorbeeldbestand voor e-mail klikt u op de knop Nieuw bericht.<br />
Het volgende scherm verschijnt.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 129<br />
2. Schrijf uw bericht in het berichtenvak.<br />
3. U kunt nu:<br />
Tabel 53: Een e-mail schrijven<br />
Knop<br />
Beschrijving<br />
Om de opgestelde e-mail naar de geselecteerde<br />
geadresseerde(n) te verzenden.<br />
Knop<br />
Tabel 53: Een e-mail schrijven<br />
Beschrijving<br />
Om het laatste ingevoerde item in uw e-mail te<br />
verwijderen.<br />
Om uw e-mailbericht te wissen.<br />
Om een contactpersoon uit uw adresboek toe te voegen<br />
aan de lijst met geadresseerden. Deze contactpersonen<br />
zullen in het veld Aan verschijnen.<br />
Als u eenzelfde contactpersoon een tweede keer<br />
selecteert, wordt deze verwijderd uit de lijst met<br />
geadresseerden.<br />
Om de lijst van geadresseerden voor deze e-mail te<br />
wissen.<br />
6.2.2 Adresboek<br />
In het Adresboek kunt u opgeven of u een e-mail liever met of zonder JPEG als<br />
bijlage verstuurt.<br />
1. Ga naar Extra > Adresboek.<br />
Het venster Adresboek wordt geopend.<br />
Om terug naar de inbox te gaan.<br />
Om de e-mail luidop te laten voorlezen, ter controle.<br />
Om het voorlezen van de e-mail te stoppen.<br />
2. Selecteer een contactpersoon en klik op de knop bewerken.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 130<br />
Het venster Persoonsgegevens wordt geopend:<br />
Het venster Inbox wordt geopend:<br />
Hier kunt u aanduiden of u het volgende wilt doen:<br />
• Een e-mail met alleen tekst verzenden.<br />
Zie “Adresboek” op pagina 107 voor meer informatie over het gebruik van het<br />
adresboek.<br />
6.3 De Inbox<br />
De bijlagen verschijnen in de hoek rechts onderaan.<br />
2. Selecteer Postvak In of Verwijderde e-mails.<br />
3. Klik op een bericht om het te selecteren.<br />
Kies één van de volgende opties:<br />
De Inbox en de Verwijderde e-mails kunnen ook beheerd.<br />
1. Ga naar Extra > E-mail > Inbox.<br />
Optie<br />
Controleren op nieuwe e-<br />
mails<br />
Lezen<br />
Opslaan<br />
Terughalen<br />
Beschrijving<br />
Om nieuwe ontvangen e-mails weer te geven.<br />
Om het geselecteerde e-mailbericht te lezen.<br />
Om een bericht op te slaan.<br />
Om een verwijderd bericht terug te halen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 131<br />
Optie<br />
Verwijderen<br />
Voeg inhoud toe aan notitie<br />
Beschrijving<br />
Om een e-mail te verwijderen uit de inbox of een<br />
reeds verwijderde e-mail permanent te<br />
verwijderen.<br />
Om de inhoud van de e-mail toe te voegen aan<br />
de notitie.<br />
4. Duid aan of u al dan niet wilt dat de inhoud van de e-mail luidop<br />
voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt.<br />
5. Klik op OK.<br />
6.4.2 Een vakje voor e-mails in uw inbox aanmaken<br />
In dit vakje wordt de afzender en het onderwerp weergegeven van de e-mails<br />
die u in uw inbox ontvangt.<br />
Een vakje voor e-mails in uw inbox aanmaken<br />
6.4 Een e-mailbestand maken<br />
Een e-mailbestand maken lijkt erg op het maken van een communicatierooster.<br />
Zie “Een nieuw bestand maken in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>” op pagina 53 voor meer<br />
informatie.<br />
6.4.1 Een vakje met de inhoud van een e-mail aanmaken<br />
In dit vakje wordt de inhoud van het e-mailbericht weergegeven.<br />
Een vakje met de inhoud van een e-mail aanmaken<br />
1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als vakje voor de inhoud van de<br />
e-mail.<br />
Het venster Bewerken wordt geopend:<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
soort vakje E-mail.<br />
1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als vakje voor e-mails in uw<br />
inbox.<br />
Het venster Bewerken wordt geopend:<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
soort vakje E-mail.<br />
3. Onder het type vakje selecteert u de optie Inbox vakje.<br />
4. Duid aan of u al dan niet wilt dat de inhoud van het vakje van de inbox<br />
luidop voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt.<br />
5. Klik op OK.<br />
6.4.3 Een vakje voor de afzender van een e-mail aanmaken<br />
In dit vakje wordt de naam van de afzender van de geselecteerde e-mail<br />
weergegeven.<br />
Een vakje met de afzender van een e-mail aanmaken<br />
1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als vakje voor de afzender van<br />
de e-mail.<br />
Het venster Bewerken wordt geopend:<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
soort vakje E-mail.<br />
3. Onder het soort vakje selecteert u de optie Toon inhoud van e-mail.<br />
3. Onder het soort vakje selecteert u de optie Toon afzender van e-mail.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 132<br />
4. Duid aan of u al dan niet wilt dat de naam van de afzender van het bericht<br />
luidop voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt.<br />
5. Klik op OK.<br />
6.4.4 Een vakje voor de datum van een e-mail aanmaken<br />
In dit vakje wordt de datum waarop de geselecteerde e-mail werd verzonden<br />
weergegeven.<br />
Een vakje met de datum van een e-mail aanmaken<br />
1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als vakje voor de datum van de<br />
e-mail.<br />
Het venster Bewerken wordt geopend:<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
soort vakje E-mail.<br />
3. Onder het soort vakje selecteert u de optie Toon datum van e-mail.<br />
4. Duid aan of u al dan niet wilt dat de datum waarop de e-mail werd<br />
verzonden luidop voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt.<br />
5. Klik op OK.<br />
6.4.5 Een vakje met het onderwerp van een e-mail aanmaken<br />
In dit vakje wordt het onderwerp van de geselecteerde e-mail weergegeven,<br />
zoals vermeld door de afzender.<br />
Een vakje voor het onderwerp van een e-mail aanmaken<br />
1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als vakje voor het onderwerp<br />
van de e-mail.<br />
Het venster Bewerken wordt geopend:<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
soort vakje E-mail.<br />
3. Onder het soort vakje selecteert u de optie Toon onderwerp van e-mail.<br />
4. Duid aan of u al dan niet wilt dat het onderwerp van het bericht luidop<br />
voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt.<br />
5. Klik op OK.<br />
6.4.6 Een vakje met het aantal (nieuwe) e-mails aanmaken<br />
In dit vakje wordt het aantal (nieuwe) e-mails weergegeven die u in uw inbox<br />
ontvangen hebt.<br />
Een vakje met het aantal (nieuwe) e-mails aanmaken<br />
1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als vakje voor het aantal<br />
(nieuwe) e-mails.<br />
Het venster Bewerken wordt geopend:<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
soort vakje E-mail.<br />
3. Onder het soort vakje selecteert u de optie Aantal (nieuwe) e-mails.<br />
4. Duid aan of u al dan niet wilt dat het aantal (nieuwe) e-mails luidop<br />
voorgelezen wordt wanneer op het vakje wordt geklikt.<br />
5. Klik op OK.<br />
6.4.7 Een vakje aanmaken om e-mails te verzenden<br />
Een actievakje aanmaken om e-mails te verzenden<br />
1. Dubbelklik in de mode bewerken op het vakje dat u wilt gebruiken voor de<br />
actie E-mail zenden.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 133<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u E-mail en kiest u de subactie<br />
E-mail zenden.<br />
3. In de tweede vervolgkeuzelijst selecteert u één van de volgende opties:<br />
Tabel 54: E-mail zenden<br />
Optie<br />
E-mailadres<br />
Adresboek<br />
Geadresseerden<br />
Beschrijving<br />
Als u deze optie selecteert, voert u een e-mailadres in in het<br />
veld dat onderaan verschijnt.<br />
Als u deze optie selecteert, zal onderaan een lijst verschijnen<br />
met alle geadresseerden in het adresboek. Kies de<br />
contactpersoon naar wie u een e-mail wilt verzenden.<br />
Als u deze optie selecteert, wordt de e-mail verzonden naar een<br />
of meer contactpersonen die u hebt toegevoegd aan de lijst met<br />
geadresseerden.<br />
4. Indien gewenst kunt u een gepast label en/of figuur invoeren.<br />
5. Klik op OK.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 134<br />
Actievakjes voor e-mails aanmaken<br />
1. Dubbelklik in een vakje en selecteer de actie E-mail in het venster Bewerken.<br />
2. Selecteer een subactie in de vervolgkeuzelijst.<br />
E-mail zenden<br />
Om een e-mail te verzenden naar:<br />
• E-mailadres: om een e-mail te verzenden naar een specifiek e-mailadres.<br />
• Adresboek: om een e-mail te verzenden naar een contactpersoon van uw<br />
adresboek in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>.<br />
• Geadresseerden: om een e-mail te verzenden naar een of meer contactpersonen<br />
toegevoegd aan de lijst met geadresseerden.<br />
Toon vorige reeks<br />
Toon volgende reeks<br />
Toon nieuwste e-mails<br />
Inbox downloaden<br />
Verwijder e-mail<br />
Lees geselecteerd bericht<br />
Selecteer vorig bericht<br />
Selecteer volgend bericht<br />
E-mail beantwoorden<br />
Zend e-mail naar lijst met<br />
geadresseerden<br />
Om de vorige lijst met hoofdingen van e-mails weer te geven.<br />
Om de volgende lijst met hoofdingen van e-mails weer te geven.<br />
Om de hoofdingen van de laatste ontvangen e-mails weer te geven.<br />
Om de inhoud van de inbox in het rooster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> te downloaden.<br />
Om de laatste gelezen e-mail te verwijderen. Om verwijderde e-mails te vinden selecteert u<br />
Verwijderde e-mails in het menu Extra > E-mail > Inbox.<br />
Om het geselecteerde e-mailbericht luidop te lezen.<br />
Om de vorige e-mail te selecteren.<br />
Om de volgende e-mail te selecteren.<br />
Om de geselecteerde e-mail te beantwoorden.<br />
Om een e-mail te verzenden naar de geselecteerde contactpersonen uit uw adresboek.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 135<br />
Hoofdstuk 7 - Camera<br />
Met de module Camera kunt u uw eigen foto's nemen.<br />
Eerst moet u een webcam aansluiten op uw computer.<br />
7.1 Werken met de module Camera<br />
Om het voorbeeldbestand voor Camera te openen<br />
1. Ga naar Bestand > Openen.<br />
Het venster Bestand openen wordt geopend.<br />
2. Selecteer me4_ned en klik op Openen.<br />
Het startvenster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 wordt geopend.<br />
3. Klik op multimedia en klik vervolgens op camera.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 136<br />
De module Camera wordt geopend.<br />
4. Klik op het cameravakje om de camera te activeren.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 137<br />
5. Voer één van de volgende acties uit:<br />
Tabel 55: Camera-opties<br />
De volgende pagina van het voorbeeldbestand voor camera wordt<br />
geopend.<br />
Knop<br />
Beschrijving<br />
Om een foto te nemen.<br />
Om een multi-shot te nemen (automatisch drie foto's<br />
nemen, onmiddellijk na elkaar). Wanneer u klaar bent,<br />
wordt de volgende pagina automatisch geopend.<br />
Om naar de volgende pagina van het voorbeeldbestand<br />
voor Camera te gaan, waar u de reeds genomen foto's kunt<br />
bekijken.<br />
6. Klik op de knop Foto's bekijken om de foto's die u genomen hebt te<br />
bekijken.<br />
7. U kunt nu:<br />
Knop<br />
Tabel 56: Camera - Foto's bekijken<br />
Beschrijving<br />
Om naar de vorige foto te gaan.<br />
Om de geselecteerde foto te verwijderen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 138<br />
Tabel 56: Camera - Foto's bekijken<br />
Knop<br />
Beschrijving<br />
Om naar de volgende foto te gaan.<br />
U kunt uw cameravakje vergroten of verkleinen. Klik hiervoor (in<br />
mode bewerken) op het vakje en klik vervolgens op één van de<br />
zwarte vierkantjes die verschijnen. Houd de muisknop vast en<br />
versleep het vakje naar de gewenste grootte.<br />
Om terug naar de eerste pagina van het<br />
voorbeeldbestand voor camera te gaan, waar u de foto's<br />
kunt nemen.<br />
Een rooster kan slechts 1 cameravakje per pagina bevatten.<br />
7.2.2 Het vakje momentopname<br />
7.2 Een camerabestand maken<br />
Een camerabestand maken is niet zo moeilijk en lijkt erg op het maken van een<br />
eenvoudig communicatierooster.<br />
Zie “Een nieuw bestand maken in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>” op pagina 53 voor meer<br />
informatie over het maken van communicatieroosters.<br />
7.2.1 Het weergavevakje voor camera<br />
Dit vakje geeft de door u genomen foto's weer.<br />
Een weergavevakje voor camera aanmaken<br />
1. Selecteer het vakje dat u wil gebruiken als weergavevakje voor camera en<br />
open het venster Bewerken.<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
type vakje Camera.<br />
3. Klik op OK.<br />
Een vakje aanmaken om foto's te nemen<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Camera en kiest u de<br />
subactie Neem foto.<br />
3. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
4. Klik op OK.<br />
7.2.3 Vorige en volgende foto<br />
Vakjes aanmaken om van de ene naar de andere foto te gaan<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Camera en kiest u de<br />
subactie Vorige foto of Volgende foto.<br />
3. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
4. Klik op OK.<br />
U hebt nu een vakje gemaakt waarin de foto's die u genomen heeft<br />
met de webcam zullen verschijnen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 139<br />
7.2.4 Vakje om een foto te verwijderen<br />
Een vakje aanmaken om foto's te verwijderen<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Camera en kiest u de<br />
subactie Verwijder foto.<br />
3. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
4. Klik op OK.<br />
7.2.5 Vakje om de camera te stoppen<br />
Klik op dit vakje om de camera uit te schakelen. Het weergavevakje voor de<br />
camera zal dan verschijnen, zodat u de foto's die u hebt genomen kunt bekijken.<br />
Een vakje aanmaken om de camera te stoppen<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Camera en kiest u de<br />
subactie Stop.<br />
3. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
4. Klik op OK.<br />
7.2.6 Startvakje voor camera<br />
Klik op het voorbeeldweergavevakje camera om de camera opnieuw te<br />
activeren.<br />
Een startvakje voor camera aanmaken<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Camera en kiest u de<br />
subactie Preview.<br />
3. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
4. Klik op OK.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 141<br />
Hoofdstuk 8 - Klok<br />
In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt u een klok toevoegen aan uw communicatierooster, om op<br />
elk moment de juiste tijd te zien. U kunt kiezen tussen verschillende lay-outs<br />
wanneer u de klok aanmaakt.<br />
Het is mogelijk om de huidige dag/datum/tijd luidop te laten voorlezen wanneer<br />
u op de klok klikt.<br />
1. Dubbelklik op het vakje.<br />
2. In het deel Acties van het venster Bewerken selecteert u Datum/tijd en kiest<br />
u één van de volgende subacties.<br />
Tabel 57: Subacties datum/tijd<br />
Een klok maken in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als klok.<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
type vakje Klok.<br />
Subactie<br />
Lees datum<br />
Lees dag<br />
Lees tijd<br />
3. Klik op OK.<br />
Beschrijving<br />
Klik op dit vakje om de huidige datum te beluisteren.<br />
Klik op dit vakje om de huidige dag te beluisteren.<br />
Klik op dit vakje om de huidige tijd te beluisteren.<br />
3. Kies een analoge of een digitale weergave.<br />
4. Duid aan of u wilt dat de seconden al dan niet worden weergegeven.<br />
5. Klik op OK.<br />
De klok wordt aangemaakt.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 142
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 143<br />
Hoofdstuk 9 - Rekenmachine<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 bevat een voorbeeldbestand voor een rekenmachine. U kunt de<br />
rekenmachine invoegen in een bestaand bestand of een nieuwe aanmaken.<br />
Dit hoofdstuk omvat de volgende onderwerpen:<br />
• Het voorbeeldbestand voor rekenmachine gebruiken<br />
• Een rekenmachine maken<br />
9.1 Het voorbeeldbestand voor rekenmachine gebruiken<br />
Het voorbeeldbestand voor rekenmachine gebruiken<br />
1. Ga naar Bestand > Openen.<br />
9.2 Een rekenmachine maken<br />
Een rekenmachine maken<br />
1. Maak een nieuw bestand aan.<br />
Zie “Een nieuw bestand maken in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>” op pagina 53 voor<br />
meer informatie.<br />
2. Om vakjes te maken voor de nummers:<br />
• Open het venster Bewerken.<br />
• Kies de actie Rekenmachine en voer voor elk vakje een nummer van 0 tot<br />
9 in in het veld Bewerkingen. Als u klaar bent, hebt u 10 vakjes met cijfers.<br />
Het venster Bestand openen wordt geopend.<br />
2. Om het startvenster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 te openen, selecteert u me4_ned.<br />
3. Klik op computer en klik vervolgens op rekenmachine.<br />
De rekenmachine wordt geopend.<br />
3. Om vakjes te maken voor de bewerkingen:<br />
• Open het venster Bewerken.<br />
• Kies de actie Rekenmachine en voer voor elk vakje een symbool voor de<br />
bewerking in in het veld Bewerkingen.<br />
Tabel 58: Rekenmachine - symbolen bewerkingen<br />
Bewerking<br />
Symbool<br />
verschil -<br />
U kunt de rekenmachine nu gebruiken.<br />
som +<br />
quotiënt /
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 144<br />
Tabel 58: Rekenmachine - symbolen bewerkingen<br />
U kunt nu de volgende opties selecteren.<br />
Bewerking Symbool Tabel 59: Rekenmachine - type<br />
product *<br />
tot de macht<br />
vierkantswortel<br />
breuk 1/x<br />
Als u een bepaalde berekening vaak moet uitvoeren, kunt u een vakje<br />
maken met een vaste bewerking, bijvoorbeeld "15%".<br />
^<br />
@<br />
gelijk aan =<br />
+/- i<br />
R<br />
Optie<br />
Toon alleen het<br />
resultaat<br />
Lees bewerking<br />
Reset bij laden pagina<br />
Schrijf het resultaat in<br />
de Notitie<br />
Beschrijving<br />
Alleen het resultaat van de bewerking wordt<br />
weergegeven.<br />
Als deze optie niet geselecteerd is, verschijnt de<br />
volledige bewerking in het vakje voor het resultaat.<br />
De bewerkingen worden luidop voorgelezen.<br />
Het resultaat wordt op 0 gezet wanneer de pagina<br />
wordt geladen.<br />
Het resultaat van de bewerking wordt in het notitievak<br />
geschreven nadat u het vakje voor het resultaat hebt<br />
geselecteerd.<br />
4. Klik op OK.<br />
5. Maak een vakje dat dienst zal doen als vakje met het resultaat van de<br />
rekenmachine.<br />
• Dubbelklik op het vakje.<br />
• In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
type vakje Rekenmachine.<br />
Opmerking: het kan nuttig zijn om het vakje voor de resultaten groter<br />
te maken dan de andere vakjes.<br />
6. Klik op OK.<br />
7. Maak vakjes om tekens te verwijderen en de inhoud van het display te<br />
verwijderen.<br />
• Open het venster Bewerken.<br />
• Kies de actie Rekenmachine en voer voor elk vakje een symbool voor de<br />
bewerking in in het veld Bewerkingen.<br />
Tabel 60: Rekenmachine - symbolen bewerkingen 2<br />
Bewerking<br />
Een teken of cijfer verwijderen<br />
Symbool<br />
B
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 145<br />
Tabel 60: Rekenmachine - symbolen bewerkingen 2<br />
Bewerking<br />
Het display wissen<br />
Symbool<br />
C<br />
• Klik op OK.<br />
U kunt de rekenmachine nu gebruiken.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 147<br />
Hoofdstuk 10 - Batterijniveau<br />
Er zijn twee manieren om op de hoogte te blijven van de status van de batterij<br />
van uw computer: een gesproken bericht of visuele informatie in een vakje.<br />
10.1 Bericht batterijniveau<br />
1. Dubbelklik in de mode bewerken op een vakje om het venster Bewerken te<br />
openen.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Batterij.<br />
3. Selecteer indien nodig een symbool.<br />
4. Klik op OK.<br />
Vanaf nu zal het batterijniveau luidop worden voorgelezen wanneer u<br />
dit vakje selecteert.<br />
U kunt dit vakje gebruiken in combinatie met een batterijvakje.<br />
10.2 Een batterijvakje aanmaken<br />
Het is mogelijk om een batterijvakje te maken. Dit betekent dat u een vakje<br />
maakt waarin het niveau van de batterij wordt weergegeven.<br />
1. Dubbelklik in mode bewerken op een vakje.<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
type vakje Batterij.<br />
3. Voeg het juiste symbool toe aan het vakje.<br />
4. Klik op OK.<br />
In mode bewerken verschijnt er in de linkerbovenhoek van het vakje<br />
een batterijsymbool dat staat voor het type vakje.<br />
Het label van het vakje omvat het percentage van de batterij.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 149<br />
Hoofdstuk 11 - GEWA<br />
Als u een Tellus of een Mobi gebruikt, kan <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> als optie worden<br />
uitgerust met een instelbare infrarood afstandsbediening. Met deze module kunt<br />
u infraroodcodes koppelen en doorsturen en bijvoorbeeld uw tv, cd-speler en<br />
andere toestellen bedienen.<br />
11.1 Infraroodcodes instellen<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> heeft een specifieke gebruikersinterface om de infraroodmodule<br />
gemakkelijk te programmeren.<br />
Infraroodcodes instellen<br />
1. Selecteer Extra > GEWA > Aanleren.<br />
Het venster Gewa wordt geopend:<br />
Kies één van de codes gw1 tot gw150 om deze te koppelen aan een<br />
specifieke IR-code. U kunt een gepastere naam invoeren in het vakje<br />
Naam, bijvoorbeeld "tv volume omhoog".<br />
2. Houd uw afstandsbediening (in dit voorbeeld zal dit de afstandsbediening<br />
van uw tv zijn) voor het IR-venster van het toestel (Tellus of Mobi). De<br />
afstand tussen uw afstandsbediening en het IR-venster moet ongeveer vijf<br />
centimeter bedragen.<br />
3. Klik op Aanleren om de procedure te starten.<br />
4. De statusregel in het venster Gewa wordt in het donkerblauw weergegeven:<br />
Druk op afstandsbediening: Tegelijkertijd gaat in het IR-venster een rood<br />
lampje branden. De IR-module wacht nu op de IR-code die moet worden<br />
gekoppeld.<br />
5. Druk op de knop van uw afstandsbediening voor de code die u wilt koppelen<br />
aan de IR-module (in dit geval de IR-code voor tv volume omhoog).<br />
6. Houd de knop ingedrukt tot het rode lampje in het IR-venster uit gaat of tot<br />
in de statusregel in het venster Gewa in het lichtblauw Vrijgave wordt<br />
weergegeven.<br />
Deze procedure wordt herhaald om de code een tweede keer te<br />
koppelen: Het rode lampje in het IR-venster gaat opnieuw branden<br />
en de statusregel vraagt om opnieuw op de(zelfde) knop op de<br />
afstandsbediening te drukken. Het apparaat wacht nu tot u de IRcode<br />
een tweede keer verzendt. Druk opnieuw op dezelfde knop op<br />
uw afstandsbediening.<br />
7. Houd de knop ingedrukt tot het rode lampje in het IR-venster uit gaat en in<br />
de statusregel in het venster Gewa in het lichtblauw Vrijgave wordt<br />
weergegeven. De IR-module heeft nu voor de tweede keer de code<br />
opgenomen.<br />
Het rode lampje zal kort knipperen ter bevestiging dat de<br />
opnameprocedure met succes is voltooid. In de statusregel wordt OK<br />
weergegeven en deze wordt groen.<br />
Als er een fout is opgetreden, verschijnt Error in het rood in de<br />
statusregel.<br />
U kunt klikken op Test om te controleren of de nieuwe code juist<br />
werkt.<br />
Herhaal deze procedure voor alle IR-codes waarvan u wil dat de<br />
computer ze leert.<br />
11.2 IR-codes doorsturen<br />
Om IR-codes door te sturen met <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>, moet u de actie Gewa zenden<br />
koppelen aan een vakje in het rooster.<br />
1. Om de mode bewerken van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> te openen, gaat u naar Bewerken<br />
> Mode bewerken en dubbelklikt u op het vakje dat u wil koppelen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 150<br />
2. In de mode bewerken klikt u op Acties en kiest u GEWA in de lijst met<br />
acties.<br />
3. Selecteer een specifieke code in de vervolgkeuzelijst en vul de frequentie<br />
voor Herhaal onderaan in. Dit kan nuttig zijn, bijvoorbeeld in het geval van<br />
volumeregeling.<br />
De gekozen opdracht verschijnt nu in de lijst.<br />
4. Klik op OK of voeg nog een opdracht toe om een macro te maken. Dit kan<br />
nuttig zijn om tv-zenders te selecteren, zoals bijvoorbeeld tv-zender 39. Via<br />
het venster Pauze kunt u een pauze toevoegen tussen opeenvolgende IRcodes.<br />
Als u vertrouwd bent met de opdrachtstructuur van Gewa, dan kunt u de Gewaopdrachten<br />
ook rechtstreeks in het venster Type opdracht invoeren.<br />
Een volgend bericht verschijnt.<br />
4. Klik op Ja.<br />
Er verschijnt een zandloper terwijl de bestanden worden opgeslagen.<br />
De GEWA-back-up herstellen<br />
1. Ga naar Extra > GEWA en selecteer Back-up terugzetten.<br />
Het venster Terugzetten verschijnt op het scherm.<br />
2. Selecteer de back-up die u wilt herstellen en klik op OK.<br />
Op het scherm wordt een zandloper weergegeven. Wanneer het<br />
herstellen voltooid is, verdwijnt het venster.<br />
11.3 Een back-upbestand van de GEWA-opdrachten<br />
maken<br />
Deze optie is bedoeld als back-upfunctie voor de GEWA-opdrachten. Als er een<br />
probleem optreedt, kunt u de GEWA-opdrachten herstellen met uw backupbestand.<br />
Dit kan ook nuttig zijn als u verschillende GEWA-opdrachtensets voor<br />
verschillende locaties wil gebruiken. U kunt de GEWA programmeren met de<br />
opdrachten van locatie A en een back-upbestand maken als alles voor locatie A<br />
geprogrammeerd is. U kunt hetzelfde doen voor locatie B. Als u de functies<br />
back-up en herstellen gebruikt, kunt u omschakelen naar de GEWAopdrachtenset<br />
op basis van uw locatie.<br />
Een back-up van de GEWA-opdrachten maken<br />
1. Ga naar Extra > GEWA > Back-up.<br />
Een venster verschijnt, waarin gevraagd wordt om de back-up een<br />
naam te geven.<br />
2. Voor een naam in voor dit back-upbestand, bijvoorbeeld gewa_thuis.<br />
3. Klik op OK.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 151<br />
Hoofdstuk 12 - Diavoorstelling<br />
In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt u een diavoorstelling maken om beelden of foto's<br />
opgeslagen in een (bibliotheek)map te bekijken.<br />
In dit hoofdstuk vinden we meer informatie over:<br />
• De module diavoorstelling gebruiken<br />
• Een bestand voor diavoorstelling maken<br />
12.1 De module diavoorstelling gebruiken<br />
1. Ga naar Bestand > Openen.<br />
Het venster Bestand openen wordt geopend.<br />
4. Klik op één van de volgende pictogrammen.<br />
Tabel 61: Sjabloon diavoorstelling<br />
Pictogram Beschrijving<br />
Klik om de diavoorstelling te starten. Alle foto's opgeslagen in<br />
deze map worden weergegeven. Na de laatste foto begint de<br />
diavoorstelling automatisch opnieuw.<br />
Om de diavoorstelling te stoppen.<br />
2. Om het startvenster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 te openen, selecteert u me4_ned.<br />
3. Klik op multimedia en klik vervolgens op afbeeldingen.<br />
Het sjabloon voor diavoorstelling wordt geopend.<br />
Om naar de vorige foto te gaan.<br />
Om naar de volgende foto te gaan. U kunt ook op de foto zelf<br />
klikken.<br />
12.2 Een bestand voor diavoorstelling maken<br />
Een bestand voor diavoorstelling maken lijkt erg op het maken van een<br />
eenvoudig communicatierooster.<br />
Zie “Een nieuw bestand maken in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>” op pagina 53 voor meer<br />
informatie.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 152<br />
12.2.1 Een vakje aanmaken om de diavoorstelling te bekijken<br />
In vakjes om de diavoorstelling te bekijken worden de beelden uit de<br />
geselecteerde map in willekeurige volgorde weergegeven.<br />
Een vakje maken om de diavoorstelling te bekijken<br />
1. Selecteer het vakje dat u wil gebruiken als vakje voor de diavoorstelling en<br />
open het venster Bewerken.<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
type vakje Diavoorstelling.<br />
U kunt uw vakje voor de diavoorstelling vergroten of verkleinen.<br />
Klik hiervoor (in mode bewerken) op het vakje en klik vervolgens<br />
op één van de zwarte vierkantjes die verschijnen. Houd de<br />
muisknop vast en versleep het vakje naar de gewenste grootte.<br />
12.2.2 Actievakjes diavoorstelling aanmaken<br />
Met actievakjes diavoorstelling kunt u bladeren door de afbeeldingen in de map.<br />
Een actievakje voor de diavoorstelling maken<br />
1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken.<br />
2. In het deel Acties van het venster selecteert u Diavoorstelling en kiest u de<br />
subactie die u wil toevoegen aan uw rooster.<br />
3. Duid aan of u wil bladeren door afbeeldingen opgeslagen in een map in de<br />
mediabibliotheek of in een map op uw computer.<br />
Tabel 62: Subacties diavoorstelling<br />
4. Blader naar de specifieke map of een map met de mediabibliotheek.<br />
5. Als u de volgende foto wilt bekijken wanneer u in het venster met de<br />
diavoorstelling klikt, voegt u de actie Diavoorstelling en de subactie<br />
Volgende toe aan het vakje van de diavoorstelling.<br />
6. Blader opnieuw naar de specifieke map.<br />
7. Klik op OK.<br />
Subactie<br />
Volgende<br />
Volgende (1 stap)<br />
Vorige<br />
Vorige (1 stap)<br />
Beschrijving<br />
Als er meer dan één vakje voor de diavoorstelling is, kunt<br />
u deze subactie gebruiken om de volgende x afbeeldingen<br />
in de map te bekijken.<br />
Om naar de volgende foto in de map te gaan.<br />
Als er meer dan één vakje voor de diavoorstelling is, kunt<br />
u deze subactie gebruiken om de vorige x afbeeldingen in<br />
de map te bekijken.<br />
Om naar de vorige foto in de map te gaan.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 153<br />
Tabel 62: Subacties diavoorstelling<br />
Subactie<br />
Ga naar begin<br />
Start Voorstelling<br />
Start Voorstelling (1 stap)<br />
Stop Voorstelling<br />
Beschrijving<br />
Om naar het begin van de diavoorstelling te gaan.<br />
Om de diavoorstelling te starten. Zo wordt automatisch<br />
gebladerd door alle items in de opgegeven map. Als er<br />
meer dan één vakje voor de diavoorstelling is, zullen er<br />
telkens x nieuwe foto's tegelijk verschijnen.<br />
Om de diavoorstelling te starten. Zo wordt automatisch<br />
gebladerd door alle items in de opgegeven map, foto per<br />
foto.<br />
Om de diavoorstelling te stoppen.<br />
3. Voeg een label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
4. Klik op OK.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 155<br />
Hoofdstuk 13 - Dynamische lijsten<br />
In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt u dynamische lijsten aanmaken en gebruiken. Dit<br />
hoofdstuk omvat de volgende onderwerpen:<br />
• Het voorbeeldbestand voor dynamische lijsten gebruiken<br />
• Een dynamische lijst maken<br />
13.1 Het voorbeeldbestand voor dynamische lijsten<br />
gebruiken<br />
Via het startvenster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 krijgt u toegang tot het voorbeeld voor<br />
dynamische lijsten. Klik op communicatie en klik vervolgens op dynamische<br />
lijsten.<br />
13.2 Een dynamische lijst maken<br />
13.2.1 Dynamische lijsten<br />
Eerst moet u de inhoud van de dynamische lijsten aanmaken.<br />
De gegevens van een dynamische lijst invoeren<br />
1. Ga naar Extra > Dynamische lijst.<br />
Het venster Dynamische lijst bewerken wordt geopend.<br />
Het voorbeeldbestand bevat 6 dynamische lijsten: personen, werkwoorden,<br />
gevoelens, kleuren, fruit en groenten. Klik op het pictogram ‘plus’ om de drie of<br />
vier volgende items van de lijst te zien.<br />
Knop<br />
Tabel 63: Dynamische lijsten bewerken<br />
Beschrijving<br />
Om een nieuwe dynamische lijst toe te voegen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 156<br />
Tabel 63: Dynamische lijsten bewerken<br />
Het volgende venster wordt geopend.<br />
Knop<br />
Beschrijving<br />
Om de geselecteerde dynamische lijst te bewerken.<br />
Om de geselecteerde dynamische lijst te verwijderen.<br />
2. Klik op de knop toevoegen om een nieuwe dynamische lijst toe te voegen.<br />
Het venster Nieuwe dynamische lijst wordt geopend.<br />
3. Voer de naam in van de dynamische lijst die u wil toevoegen (bijv. groenten)<br />
en selecteer op welke locatie je de dynamische lijst wil opslaan: in het<br />
Huidig document of in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>. De dynamische lijst die in een<br />
document wordt opgeslaan, zal enkel in dat bepaald document aanwezig<br />
zijn, terwijl dynamische lijsten die in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> opgelsaan worden<br />
overal gebruikt kunnen worden.<br />
4. Klik op OK.<br />
Knop<br />
Tabel 64: Nieuwe dynamische lijst<br />
Beschrijving<br />
Klik op deze knop om het venster Bewerken te openen om een nieuw<br />
item toe te voegen aan de dynamische lijst.<br />
Om verschillende items tegelijk aan te maken en toe te voegen aan de<br />
lijst.<br />
Om het geselecteerde item van de lijst te bewerken. (*)<br />
Om naar het vorige item in de lijst te gaan. (*)
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 157<br />
Knop<br />
Tabel 64: Nieuwe dynamische lijst<br />
Beschrijving<br />
Om naar het volgende item in de lijst te gaan. (*)<br />
6. Gebruik de zoekfuncties en selecteer alle gewenste items uit de<br />
resultatenlijst.<br />
Om het geselecteerde item uit de lijst te verwijderen. (*)<br />
Om de dynamische lijsten alfabetisch te rangschikken.<br />
(*): U kunt de toetsen Shift en Ctrl gebruiken om meerdere items tegelijk te<br />
selecteren en te bewerken.<br />
5. Om nieuwe items toe te voegen aan de lijst, kunt u het volgende doen:<br />
• Klik op de knop toevoegen en maak een nieuw item aan in het venster<br />
Bewerken.<br />
• Klik op de knop om meerdere items aan te maken.<br />
Als u de tweede optie kiest, wordt het venster Kies symbolen<br />
geopend.<br />
7. Klik op OK.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 158<br />
Alle geselecteerde items worden toegevoegd aan de dynamische<br />
lijst.<br />
Er wordt een vakje voor dynamische lijst aangemaakt. Herhaal deze<br />
procedure zo vaak als nodig.<br />
13.2.3 Actievakjes dynamische lijst<br />
Actievakjes voor een dynamische lijst aanmaken<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het deel Acties van het venster Bewerken selecteert u Dynamische lijst en<br />
kiest u de subactie die u wil gebruiken.<br />
Tabel 65: Dynamische lijst - Subacties<br />
8. Om de (wijzigingen gemaakt aan de) dynamische lijst op te slaan, klikt u op<br />
OK.<br />
De gegevens van uw dynamische lijst worden opgeslagen.<br />
13.2.2 Vakjes dynamische lijst<br />
U kunt zoveel vakjes voor de dynamische lijst maken als u wil.<br />
Een vakje voor een dynamische lijst aanmaken<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
type vakje Dynamische lijst.<br />
3. Selecteer de lijst die u wil weergeven.<br />
4. Duid aan of u wil dat de items al dan niet in willekeurige volgorde in de lijst<br />
verschijnen.<br />
5. Klik op OK.<br />
Subacties<br />
Volgende<br />
Volgende (1 stap)<br />
Vorige<br />
Vorige (1 stap)<br />
Beschrijving<br />
Om de volgende x items van de dynamische lijst weer te<br />
geven.<br />
Duid aan op welke lijst deze subactie moet worden<br />
toegepast.<br />
In elk vakje van de dynamische lijst wordt het volgende<br />
item van de lijst weergeven.<br />
Duid aan op welke lijst deze subactie moet worden<br />
toegepast.<br />
Om de vorige x items van de dynamische lijst weer te<br />
geven.<br />
Duid aan op welke lijst deze subactie moet worden<br />
toegepast.<br />
In elk vakje van de dynamische lijst wordt het vorige item<br />
van de lijst weergeven.<br />
Duid aan op welke lijst deze subactie moet worden<br />
toegepast.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 159<br />
Tabel 65: Dynamische lijst - Subacties<br />
Tabel 65: Dynamische lijst - Subacties<br />
Subacties<br />
Beschrijving<br />
Subacties<br />
Beschrijving<br />
Ga naar begin<br />
Start Voorstelling<br />
Start Voorstelling (1 stap)<br />
Stop Voorstelling<br />
Om naar het begin van de dynamische lijst te gaan. In het<br />
eerste vakje van de dynamische lijst wordt het eerste<br />
item van de lijst weergegeven, in het tweede vakje van<br />
de dynamische lijst wordt het tweede item weergegeven<br />
enz.<br />
Duid aan op welke lijst deze subactie moet worden<br />
toegepast.<br />
De actie starten waarbij de vakjes van de dynamische<br />
lijst automatisch door alle items van een specifieke lijst<br />
gaan. Voer het aantal seconden in vooraleer de volgende<br />
x items van de lijst worden weergegeven.<br />
Duid aan op welke lijst deze subactie moet worden<br />
toegepast.<br />
De actie starten waarbij de vakjes van de dynamische<br />
lijst automatisch door alle items van een specifieke lijst<br />
gaan. Voer het aantal seconden in vooraleer in elk vakje<br />
van de dynamische lijst het volgende item van de lijst<br />
wordt weergegeven.<br />
Duid aan op welke lijst deze subactie moet worden<br />
toegepast.<br />
De actie stoppen waarbij de vakjes van de dynamische<br />
lijst automatisch door alle items van een specifieke lijst<br />
gaan.<br />
Duid aan op welke lijst deze subactie moet worden<br />
toegepast.<br />
Voeg brief toe aan lijst<br />
De inhoud van het notitievak toevoegen aan de<br />
dynamische lijst.<br />
Duid aan op welke lijst deze subactie moet worden<br />
toegepast.<br />
Om ook symbolen uit het notitievakje toe te voegen moet<br />
de optie Symbolen opslaan bij opslaan Notitie in vakje<br />
ingeschakeld is. Zie pagina 75.<br />
3. Voeg het juiste label en/of symbool toe aan het vakje.<br />
4. Klik op OK.<br />
Er wordt een actievakje voor de dynamische lijst aangemaakt.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 160<br />
Bij het voorbeeld van de groeten, kan de dynamische lijst er als volgt uitzien.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 161<br />
Hoofdstuk 14 - Dynamische pagina’s<br />
Het type vakje Dynamische pagina’s maakt het mogelijk om een pagina (rooster)<br />
te laden in het vakje van een andere pagina. Zo kunt u een statische en een<br />
dynamische gedeelte hebben op eenzelfde pagina. Dynamische pagina vakjes<br />
kunnen niet gebruikt worden op pagina’s die aangemaakt werden in freestyle.<br />
Om een dynamische pagina vakje te maken:<br />
1. Dubbelklik op een vakje.<br />
2. Selecteer Dynamische pagina in het gedeelte Type van het venster<br />
Bewerken en geef het dynamische pagina vakje een naam.<br />
U kunt meerdere dynamische pagina vakjes maken op eenzelfde<br />
pagina. Dit verklaart waarom u elke dynamische pagina vakje een<br />
specifieke naam moet geven.<br />
2. Selecteer de actie Ga naar pagina in het actiegedeelte van het venster<br />
Bewerken en selecteer vervolgens de pagina die geladen moet worden in<br />
het dynamische pagina vakje.<br />
3. Selecteer de naam van het dynamische pagina vakje in het uitrolvenster<br />
naast In.<br />
4. Klik OK om te bevestigen.<br />
3. Selecteer de pagina die eerst zal getoond worden in het dynamische pagina<br />
vakje in het uitrolvenster onder Startpagina.<br />
Om dynamische pagina actievakjes te maken:<br />
Om een pagina te laden in een vakje in plaats van de pagina te openen met de<br />
actie Ga naar pagina.<br />
1. Dubbelklik een vakje.<br />
Het aantal vakjes onder het dynamische pagina vakje moet<br />
overeenstemmen met het aantal vakjes van de pagina die erin<br />
geladen zal worden.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 163<br />
Hoofdstuk 15 - Agenda<br />
In <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> kunt u uw afspraken organiseren in een agenda. U kunt de<br />
agenda gebruiken om u te herinneren aan verjaardagen van vrienden en<br />
familieleden.<br />
Dit hoofdstuk bestaat uit drie grote delen:<br />
• De agenda gebruiken<br />
• De agenda bewerken<br />
• Een agendabestand maken<br />
Er wordt een overzicht van vandaag geopend.<br />
15.1 De agenda gebruiken<br />
15.1.1 Afspraken van vandaag raadplegen<br />
Uw afspraken en planning voor vandaag bekijken<br />
1. Ga naar Bestand > Openen.<br />
Het venster Bestand openen wordt geopend.<br />
2. Om het startvenster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 te openen, selecteert u me4_ned.<br />
3. Klik op kalender en klik vervolgens op vandaag.<br />
Een klok geeft de huidige tijd aan.<br />
Het vinkje (vakje voor tijdsindicatie) duidt aan dat het tijdstip voorbij<br />
is.<br />
15.1.2 Het maandoverzicht raadplegen<br />
Het sjabloon voor agenda openen<br />
1. Ga naar Bestand > Openen.<br />
Het venster Bestand openen wordt geopend.<br />
2. Om het startvenster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 te openen, selecteert u me4_ned.<br />
3. Klik op kalender en klik vervolgens op maandkalender.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 164<br />
De kalender wordt geopend, met het overzicht van de huidige<br />
maand.<br />
5. Klik op het ME pictogram om terug te keren naar het startvenster van <strong>Mind</strong><br />
<strong>Express</strong> 4.<br />
15.1.3 De weekplanner raadplegen<br />
De weekplanner openen<br />
1. Ga naar Bestand > Openen.<br />
Het venster Bestand openen wordt geopend.<br />
2. Om het startvenster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 te openen, selecteert u me4_ned.<br />
3. Klik op kalender en klik vervolgens op weekplanner.<br />
De weekplanner wordt geopend, met het overzicht van de huidige<br />
week.<br />
De huidige dag wordt aangeduid met drie sterretjes (***).<br />
4. U kunt nu:<br />
Tabel 66: Maandoverzicht<br />
Klik op<br />
Om<br />
naar het overzicht van de vorige maand te gaan.<br />
naar het overzicht van de volgende maand te gaan.<br />
de dagplanner voor deze specifieke dag te openen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 165<br />
4. U kunt nu:<br />
De dagplanner opent met een overzicht van vandaag.<br />
Tabel 67: Weekoverzicht<br />
Klik op<br />
Om<br />
naar het overzicht van de vorige week te gaan.<br />
naar het overzicht van de volgende week te gaan.<br />
5. Klik op het ME pictogram om terug te keren naar het startvenster van <strong>Mind</strong><br />
<strong>Express</strong> 4.<br />
15.1.4 De dagplanner raadplegen<br />
De dagplanner openen<br />
1. Ga naar Bestand > Openen.<br />
Het venster Bestand openen wordt geopend.<br />
2. Om het startvenster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 te openen, selecteert u me4_ned.<br />
3. Klik op kalender en klik vervolgens op dagplanner.<br />
4. U kunt nu:<br />
Klik op<br />
Tabel 68: Dagplanner<br />
Om<br />
naar de vorige dag te gaan.<br />
naar de volgende dag te gaan.<br />
naar het overzicht van de volledige maand te gaan.<br />
5. Klik op het ME pictogram om terug te keren naar het startvenster van <strong>Mind</strong><br />
<strong>Express</strong> 4.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 166<br />
15.1.5 Een afspraak toevoegen aan de agenda<br />
Om een afspraak toe te voegen aan de agenda<br />
1. Ga naar Bestand > Openen.<br />
Het venster Bestand openen wordt geopend.<br />
2. Om het startvenster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 te openen, selecteert u me4_ned.<br />
3. Klik op kalender en klik vervolgens op toevoegen aan agenda.<br />
Het volgende scherm verschijnt.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 167<br />
4. Klik op de knop Kies activiteit om een activiteit uit de lijst te kiezen.<br />
5. Klik op Wijzig datum om de datum te wijzigen waarop de activiteit<br />
plaatsvindt.<br />
<strong>Standaard</strong> wordt de huidige dag ingevoerd.<br />
6. Wijzig de begin- en eindtijd met de knoppen rechts.<br />
7. Klik op Toevoegen aan Agenda om de afspraak toe te voegen aan de<br />
agenda.<br />
De activiteit wordt toegevoegd aan uw agenda en de dagplanner<br />
wordt geopend op de dag waarop u een nieuwe activiteit hebt<br />
toegevoegd.<br />
15.2 De agenda bewerken<br />
15.2.1 Nieuwe afspraken toevoegen aan de agenda<br />
Een nieuwe afspraak toevoegen aan de agenda<br />
1. Ga naar Extra > Agenda > Agenda bewerken.<br />
Het venster Agenda wordt geopend, met de huidige datum rechts<br />
bovenaan op het scherm.<br />
2. Klik op de knop Nieuwe afspraak.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 168<br />
Het venster Bewerken wordt geopend.<br />
4. Klik op Opslaan.<br />
De afspraak is toegevoegd aan de agenda.<br />
Gebeurtenissen die de hele dag duren, worden weergegeven in<br />
het maandoverzicht. Afspraken worden weergegeven in het<br />
weekoverzicht en op de dagplanner.<br />
15.2.2 Een alarm toevoegen aan uw agenda<br />
Om een alarm toe te voegen<br />
1. Ga naar Extra > Agenda > Alarm toevoegen.<br />
Het venster Alarm Bewerken wordt geopend.<br />
3. Voeg de details over de afspraak toe.<br />
Tabel 69: Agenda - venster Bewerken<br />
Item<br />
Activiteit<br />
Figuur<br />
Wanneer<br />
Beschrijving<br />
Voeg een naam toe voor de activiteit of de afspraak.<br />
U kunt een figuur toevoegen aan de activiteit.<br />
Duid aan op welke dag de activiteit plaatsvindt en of de<br />
activiteit eenmalig is of wordt herhaald.<br />
2. Voeg de details over het alarm toe.<br />
Duur<br />
Duid aan of deze gebeurtenis de hele dag duurt (bijvoorbeeld<br />
verjaardag, Pasen enz.) of niet. Als de activiteit niet de hele dag<br />
duurt, duid dan het tijdstip aan waarop de activiteit plaatsvindt.<br />
Item<br />
Tabel 70: Venster Alarm Bewerken<br />
Beschrijving<br />
Alarm<br />
U kunt een alarm instellen, om u te herinneren aan die<br />
bepaalde activiteit. Duid aan wanneer u wil dat het alarm<br />
afgaat.<br />
Wanneer<br />
Bericht<br />
Duid aan wanneer u wil dat het alarm afgaat: welke dag, welk<br />
tijdstip en of het moet worden herhaald.<br />
Voer het bericht in dat u wil weergeven of luidop laten lezen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 169<br />
Tabel 70: Venster Alarm Bewerken<br />
4. Zoek een symbool en klik op OK.<br />
Item<br />
Geluid<br />
Beschrijving<br />
Blader naar het geluid dat u wil horen.<br />
3. Klik op Opslaan.<br />
Een nieuwe achtergrond toevoegen aan het maandoverzicht<br />
1. Ga naar Extra > Agenda > Aangepaste Achtergrond.<br />
Het venster Aangepaste Achtergrond wordt geopend.<br />
Het symbool wordt gebruikt als achtergrond voor de specifieke<br />
maand.<br />
15.3 Een agendabestand maken<br />
2. Klik op naast de naam van de maand en selecteer een symbool voor de<br />
maand.<br />
Het venster Figuur wordt geopend.<br />
3. Vanaf nu zal het symbool geselecteerd voor deze specifieke maand<br />
automatisch verschijnen op de pagina's waar een vakje Agenda > Titel ><br />
Maand (specifieke maand) is geprogrammeerd.<br />
Om een agendabestand te maken, moet u starten op dezelfde manier als<br />
wanneer u een eenvoudig communicatierooster maakt.<br />
Zie “Een nieuw bestand maken in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>” op pagina 53.<br />
In dit deel leert u hoe u een vakje voor tijdsindicatie en een agendavakje kunt<br />
maken.<br />
15.3.1 Een vakje voor tijdsindicatie aanmaken<br />
Een vakje van het type Tijdsindicatie aanmaken<br />
1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als vakje voor tijdsindicatie.<br />
Het venster Bewerken wordt geopend:
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 170<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
type vakje Tijdsindicatie.<br />
2. In het geavanceerde gedeelte van het venster Bewerken, selecteert u het<br />
type vakje Agenda.<br />
3. Onder het type vakje duidt u aan welke tijd moet worden weergegeven.<br />
4. Indien gewenst kunt u een figuur kiezen die wordt weergegeven voor de<br />
aangeduide tijd is verstreken.<br />
5. Indien gewenst kunt u een figuur kiezen die wordt weergegeven nadat de<br />
aangeduide tijd is verstreken.<br />
6. Klik op OK.<br />
Herhaal deze procedure tot u alle gewenste vakjes voor tijdsindicatie<br />
hebt aangemaakt.<br />
15.3.2 Een agendavakje aanmaken<br />
Een vakje van het type Agenda aanmaken<br />
1. Dubbelklik op het vakje dat u wilt gebruiken als agendavakje.<br />
Het venster Bewerken wordt geopend:<br />
3. Onder het type vakje duidt u aan of u wilt dat in het vakje de activiteit, de<br />
titel of de tijdsindicatie van het agenda-item wordt weergegeven.<br />
• Als u Toon Activiteiten hebt geselecteerd, duidt u de dag aan waarop de<br />
activiteiten moeten worden weergegeven en indien gewenst selecteert u<br />
Alleen items van een volle dag. Voer de start- en eindtijd in van het<br />
tijdsinterval dat wordt weergegeven door het agendavakje.<br />
• Als u Toon Titel hebt geselecteerd, duidt u de dag aan waarop de titel moet<br />
worden weergegeven en kiest u de datumindeling die moet worden<br />
gebruikt.<br />
• Als u Timing hebt geselecteerd, duidt u aan of u de Beginuur of Einduur<br />
wilt weergeven.<br />
4. Klik op OK.<br />
Tabel 71: Agenda acties<br />
Item<br />
Volgende dag<br />
Beschrijving<br />
Om naar de volgende dag te springen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 171<br />
Tabel 71: Agenda acties<br />
Item<br />
Vorige dag<br />
Ga naar vandaag<br />
Volgende week<br />
Vorige week<br />
Ga naar deze week<br />
Volgende maand<br />
Vorige maand<br />
Ga naar deze maand<br />
Volgend jaar<br />
Vorig jaar<br />
Ga naar dit jaar<br />
Ga naar specifieke maand<br />
Verander begin uur<br />
Verander eind uur<br />
Bewaren in agenda vakje<br />
Toevoegen aan agenda<br />
Vakje uitspreken<br />
Beschrijving<br />
Om naar de vorige dag te springen.<br />
Om naar de huidige dag te springen.<br />
Om naar de volgende week te springen.<br />
Om naar de vorige week te springen.<br />
Om naar de huidige week te springen.<br />
Om naar de volgende maand te springen.<br />
Om naar de vorige maand te springen.<br />
Om naar de huidige maand te springen.<br />
Om naar het volgend jaar te springen.<br />
Om naar het vorig jaar te springen.<br />
Om naar het huidig jaar te springen.<br />
Om naar een specifieeke maand te springen.<br />
Om het beginuur van een afspraak veranderen. Klik op vooruit of<br />
achteruit om het uur te veranderen.<br />
Om het einduur van een afspraak te veranderen. Klik op vooruit of<br />
achteruit om het uur te veranderen.<br />
Om de inhoud van de notitie te bewaren onder een agenda vakje.<br />
Om een activiteit toe te voegen aan een agenda vakje.<br />
Om een agenda vakje te laten voorlezen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 173<br />
Hoofdstuk 16 - Windows Controle<br />
Met deze module kunt u andere toepassingen vanuit <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> bedienen,<br />
bijv. Word.<br />
Tabel 72: Windows Controle - Subacties<br />
Subacties Optie Beschrijving<br />
Tabel 72: Windows Controle - Subacties<br />
Subacties Optie Beschrijving<br />
Zenden af/aan Start met Zenden Om opdrachten naar een andere<br />
toepassing te zenden.<br />
Zend toets<br />
Om een macro naar een andere<br />
toepassing te zenden.<br />
Zend notitie<br />
Om een zin/notitie naar een andere<br />
toepassing te zenden, bijv. Word.<br />
Pauze<br />
Om een pauze in te voegen tussen<br />
twee opdrachten (bijvoorbeeld om<br />
de andere toepassing de tijd te<br />
geven om correct op te starten).<br />
Plaktoets Shit/Ctrl of Alt Een keer klikken om de toets te<br />
activeren tot een andere<br />
bedieningstoets van Windows wordt<br />
ingedrukt.<br />
Twee keer klikken om de toets<br />
voortdurend geactiveerd te houden.<br />
Drie keer klikken om de toets uit te<br />
schakelen.<br />
Stop met Zenden<br />
Zenden af/aan<br />
Start Met Zenden<br />
(Andere PC)<br />
Om het zenden van opdrachten naar<br />
een andere toepassing uit te<br />
schakelen.<br />
Schakelen tussen Zenden aan en<br />
Zenden af naar de andere<br />
toepassing.<br />
Om het zenden van commando’s<br />
naar een andere computer te<br />
starten.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 174<br />
Tabel 72: Windows Controle - Subacties<br />
Subacties Optie Beschrijving<br />
Actief venster Verplaats Om het actieve venster omhoog/<br />
omlaag/naar links/naar rechts te<br />
verplaatsen.<br />
Tabel 72: Windows Controle - Subacties<br />
Subacties Optie Beschrijving<br />
Muiscontrole Verplaats Deze optie is bedoeld om de muis<br />
omhoog/omlaag, naar links/rechts te<br />
verplaatsen via scanning.<br />
Grootte<br />
Koppelen<br />
Uitvullen<br />
Selecteer volgend<br />
venster<br />
Om de hoogte of breedte van het<br />
actieve venster te verkleinen of te<br />
vergroten.<br />
Om het venster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
boven/onder/links/rechts van het<br />
actieve venster vast te zetten.<br />
Om het actieve venster boven/onder/<br />
links/rechts van het venster van<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> uit te vullen.<br />
Om te wisselen tussen vensters/<br />
actieve programma's.<br />
U kunt kiezen om (een deel van) de<br />
naam in te voeren van het/de<br />
programma('s)/venster(s) die u wil<br />
selecteren, bijv. kladblok.<br />
Klik<br />
Deze optie is bedoeld een klik te<br />
activeren via scanning.<br />
Dubbelklik<br />
Deze optie is bedoeld om een<br />
dubbelklik te activeren via scanning.<br />
Rechts klik<br />
Deze optie is bedoeld om een<br />
rechter muisklik te activeren via<br />
scanning.<br />
Slepen aan/af<br />
Deze optie is bedoeld om een item te<br />
slepen via scanning.<br />
Afsluiten <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> afsluiten.<br />
Windows<br />
Windows afsluiten.<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
venster<br />
Verplaats<br />
Grootte<br />
Om het venster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
omhoog/omlaag/naar links/naar<br />
rechts te verplaatsen.<br />
Om de hoogte of breedte van het<br />
venster van <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> te<br />
verkleinen of te vergroten.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 175<br />
Hoofdstuk 17 - Bliss Editor<br />
Bliss Editor is een invoegtoepassing voor <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> waarmee u uw eigen<br />
Bliss-symbolen kunt aanmaken. Bliss Editor is gebaseerd op de standaard Blissregels.<br />
U kunt de basisvormen gebruiken om nieuwe Bliss-symbolen aan te<br />
maken of u kunt bestaande Bliss-symbolen combineren.<br />
In dit hoofdstuk vindt u meer informatie over:<br />
• Bliss Editor starten<br />
• <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> en Bliss Editor<br />
• Een paar basisregels<br />
• Een nieuw Bliss-symbool aanmaken<br />
• De menubalk: Bestand<br />
• De menubalk: Edit<br />
• De menubalk: Invoegen<br />
• De menubalk: Symbolen<br />
De toepassing Bliss Editor wordt geopend.<br />
17.1 Bliss Editor starten<br />
Om Bliss Editor te starten<br />
1. Ga in Windows naar Start > Programma's > <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 4 > Bliss Editor.<br />
Of selecteer in het venster Bewerken een Bliss-symbool, klik met de<br />
rechtermuisknop op de voorbeeldweergave van het symbool en klik<br />
op Symbool bewerken.<br />
Lees dit hoofdstuk om te leren hoe u een nieuw Bliss-symbool kunt aanmaken.<br />
In dit hoofdstuk vindt u ook alle nodige informatie over de functies van Bliss<br />
Editor.<br />
17.2 <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> en Bliss Editor<br />
De symbolen die u aanmaakt met Bliss Editor verschijnen automatisch in de lijst<br />
met Bliss-symbolen bovenaan het venster Bewerken in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>.<br />
Zie ook “De lay-out van het venster Bewerken” op pagina 59 voor meer<br />
informatie over het venster Bewerken.<br />
U kunt uw eigen Bliss-symbolen gebruiken om een communicatierooster te<br />
maken op dezelfde manier als u zou doen met de andere symbolensets (Beta,<br />
PCS, ...) in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong>.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 176<br />
17.3 Een paar basisregels<br />
Neem de volgende basisregels in acht wanneer u uw eigen Bliss-symbolen aanmaakt:<br />
• De standaardruimte voor Bliss omvat een bovenste en onderste lijn (hemel- en aardlijn). Dit zijn de twee dikke lijnen in het rooster. De afstand tussen deze twee<br />
lijnen is de standaardafstand. Dit betekent dat de Bliss-symbolen altijd tussen deze twee lijnen worden geplaatst, met slechts een paar uitzonderingen.<br />
• Op 1/4 van de standaardafstand van de hemellijnen worden indicatoren geplaatst. Dit kan ook een kwart boven het bovenste gedeelte van het Bliss-symbool zijn<br />
als dat Bliss-symbool zelf de bovenste lijn overschrijdt. Indicatoren geven een grammaticale betekenis aan een Bliss-symbool.<br />
• Op 1/8 van de standaardafstand van de hemellijn worden wijzers geplaatst. Wijzers worden gebruikt om te "wijzen naar" een deel van het symbool.<br />
• Voor samengestelde symbolen is de afstand tussen de verschillende delen 1/4 van de standaardafstand.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 177<br />
17.4 Een nieuw Bliss-symbool aanmaken<br />
U kunt Bliss Editor gebruiken om uw eigen Bliss-symbolen aan te maken, zodat<br />
u ze achteraf in uw communicatieroosters kunt gebruiken.<br />
Een nieuw Bliss-symbool aanmaken<br />
1. Start Bliss Editor.<br />
Het venster Bliss Editor verschijnt samen met het venster<br />
BasisSymbool.<br />
• Kies Invoegen > Basissymbool en klik op een symbool uit de lijst om het te<br />
kiezen.<br />
• Kies Invoegen > Bliss-symbool. Kies een symbool uit de lijst of typ de<br />
naam van het symbool in het veld Symbool. Klik op Invoegen.<br />
2. Klik op de toets voor een nieuw symbool of druk op Ctrl + N en voer een<br />
naam in.<br />
Het symbool dat u gekozen hebt, verschijnt in het venster van Bliss<br />
Editor.<br />
3. Selecteer de juiste woordklasse door op één van de keuzerondjes te<br />
klikken.<br />
Het rooster krijgt een andere kleur voor elke woordklasse. Als u<br />
bijvoorbeeld Substantief selecteert, wordt het rooster oranje.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 178<br />
4. Om het Bliss-symbool op te slaan, kiest u Bestand > Opslaan of klikt u op<br />
de knop opslaan in de werkbalk.<br />
Selecteer Extra > Symbolensets om de pendikte van de Bliss<br />
symbolen aan te passen.<br />
17.5 De menubalk: Bestand<br />
Hieronder staat een chronologisch overzicht van de opdrachten in het menu<br />
Bestand.<br />
Menu-optie<br />
Opslaan<br />
Afsluiten<br />
17.6 De menubalk: Edit<br />
Tabel 73: Menu Bestand<br />
Beschrijving<br />
Het huidige symbool opslaan.<br />
Bliss Editor sluiten.<br />
Hieronder staat een overzicht van de functies in het menu Edit (Bewerken), in de<br />
volgorde dat ze verschijnen in het menu. Gebruik deze functies om symbolen te<br />
bewerken. De wijzigingen worden echter alleen toegepast op het huidige<br />
symbool in het venster van Bliss Editor.<br />
Tabel 74: Menu Bewerken<br />
Menu-optie<br />
Kopiëren<br />
Plakken<br />
Wissen<br />
Verwijderen<br />
Alles selecteren<br />
Raster tonen<br />
Tabel 74: Menu Bewerken<br />
Beschrijving<br />
Hiermee kunt u een symbool (of delen van een symbool)<br />
selecteren en kopiëren.<br />
Hiermee kunt u een symbool (of delen van een symbool)<br />
selecteren en plakken.<br />
Een symbool volledig wissen. De kleur en alle delen van het<br />
symbool verdwijnen. Het werkgebied van het venster van Bliss<br />
Editor wordt leeggemaakt.<br />
Wanneer u een symbool wist, verdwijnt het niet uit de<br />
lijst met symbolen. Alleen de inhoud van het symbool<br />
wordt verwijderd. Als u een symbool volledig uit de lijst<br />
wilt verwijderen, kiest u Symbool > Verwijderen.<br />
Alleen de geselecteerde delen van een symbool verwijderen. U<br />
kunt bepaalde delen van een symbool selecteren door er met<br />
de muis op te klikken. De geselecteerde delen worden dan<br />
blauw. U kunt ook verschillende delen van een symbool tegelijk<br />
selecteren. Houd hiervoor de Shift-toets ingedrukt.<br />
Alle delen van het huidige symbool selecteren. U kunt ook op<br />
Ctrl + A drukken om dit te doen.<br />
Het rooster zichtbaar maken of laten verdwijnen.<br />
Menu-optie<br />
Herstellen<br />
Knippen<br />
Beschrijving<br />
Een wijziging ongedaan maken die u aan een symbool hebt<br />
gemaakt.<br />
Hiermee kunt u een symbool (of delen van een symbool)<br />
selecteren en knippen.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 179<br />
17.7 De menubalk: Invoegen<br />
Hieronder staat een overzicht van de opdrachten in het menu Insert (Invoegen) in<br />
de volgorde waarin ze verschijnen.<br />
Tabel 75: Menu Invoegen<br />
Menu-optie<br />
Vorige<br />
Tabel 76: Menu Symbolen<br />
Beschrijving<br />
Om het vorige symbool in de lijst te bekijken. Of u drukt op de<br />
pijl naar links op uw toetsenbord.<br />
Menu-optie<br />
Basissymbool<br />
Bliss-symbool<br />
Beschrijving<br />
Het dialoogvenster met basissymbolen laten verschijnen. Klik<br />
op één van de basissymbolen om het onmiddellijk te laten<br />
verschijnen in de werkruimte van het venster van Bliss Editor.<br />
Om het venster Bliss-Symbool te laten verschijnen. Selecteer<br />
een symbool uit de lijst of typ de naam van het symbool dat u<br />
wil invoegen rechtstreeks in het veld Symbool. Klik vervolgens<br />
op Invoegen om het symbool te laten verschijnen in het venster<br />
van Bliss Editor.<br />
Eerste<br />
Laatste<br />
Zoek<br />
Om het eerste symbool in de lijst te bekijken. Of u drukt op de<br />
Home-toets op uw toetsenbord.<br />
Om het laatste symbool in de lijst te bekijken. Of u drukt op de<br />
End-toets op uw toetsenbord.<br />
Om het venster Zoeken te openen. Voeg de naam van het<br />
symbool dat u zoekt in het veld Zoeken naar. Als u wil dat het<br />
resultaat volledig overeenstemt met de naam van het symbool<br />
dat u zoekt, selecteert u de optie Heel woord. Als u alle<br />
symbolen wil zien waarin het woord voorkomt, selecteert u<br />
deze optie niet.<br />
17.8 De menubalk: Symbolen<br />
Hieronder staat een overzicht van de opdrachten in het menu Symbool in de<br />
volgorde waarin ze verschijnen. Dit menu bevat alle opdrachten die u kunt<br />
toepassen op de lijsten met symbolen.<br />
Menu-optie<br />
Nieuw<br />
Tabel 76: Menu Symbolen<br />
Beschrijving<br />
Een nieuw symbool invoegen. U kunt ook op Ctrl + N op uw<br />
toetsenbord drukken.<br />
Zoek volgende<br />
Groep opheffen<br />
Groeperen<br />
Om het volgende symbool te zoeken dat overeenstemt met uw<br />
zoekcriteria. Hiervoor kunt u ook de F3-toets op uw<br />
toetsenbord gebruiken.<br />
Om de bewerking Groeperen ongedaan te maken. Of u drukt op<br />
Ctrl + U op uw toetsenbord.<br />
De onderdelen van een symbool groeperen. Van zodra een<br />
symbool gegroepeerd is, kunt u de afzonderlijke delen niet<br />
meer selecteren: als u op een deel van het symbool klikt, wordt<br />
het volledige symbool geselecteerd.<br />
Of u drukt op Ctrl + G op uw toetsenbord.<br />
Verwijderen<br />
Volgende<br />
Een symbool uit de lijst verwijderen.<br />
Om het volgende symbool in de lijst te bekijken. Of u drukt op<br />
de pijl naar rechts op uw toetsenbord.
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 181<br />
Bijlage - Fonetische tekens<br />
Ter info staan de fonetische tekens van Realspeak opgeslagen in <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
vermeld in de onderstaande tabellen.<br />
Tabel 1: Klinkers en tweeklanken<br />
Symbool Transcriptie Zoals in:<br />
A ‘pAk pak<br />
a ‘pars paars<br />
E ‘pEt pet<br />
e ‘vel veel<br />
Tabel 1: Klinkers en tweeklanken<br />
Symbool Transcriptie Zoals in:<br />
E: Pri.’mE:r primair<br />
A%~ A%~.gA.Z$.’mEnt engagement<br />
E%~ LE%~.Z$.’ri lingerie<br />
O%~ bO%~.’bO%~ bonbon<br />
E+%~ PAr.’fE+%~ parfum<br />
E+ E+.vr$ oeuvre<br />
I ‘pIt pit<br />
i ‘pit Piet<br />
O ‘pÖt pot<br />
o ‘pot poot<br />
u ‘vut voet<br />
$ ‘d$ de<br />
y vyr vuur<br />
^ p^t put<br />
e+ ‘be+k beuk<br />
E&I ‘hE&I hij<br />
^&y ‘t^&yn tuin<br />
A&u ‘vrA&u vrouw<br />
Tabel 2: Medeklinkers<br />
Symbool Transcriptie Zoals in:<br />
p ‘pot poot<br />
b ‘bot boot<br />
t ‘tun toen<br />
d ‘dun doen<br />
k ‘zAk zak<br />
f ‘fits fiets<br />
v ‘vel veel<br />
s ‘sAp sap
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 182<br />
Tabel 2: Medeklinkers<br />
Symbool Transcriptie Zoals in:<br />
z ‘zAp zap<br />
S ‘Sal sjaal<br />
Z Zur.’nal journaal<br />
x ‘lAx lach<br />
G ‘Gut goed<br />
g ‘zAg.duk zakdoek<br />
w ‘niw nieuw<br />
l ‘lAx lach<br />
r ‘rot rood<br />
j ‘jot jood<br />
h ‘hut hoed<br />
m ‘mut moed<br />
n ‘nit niet<br />
nK ‘bAnK bang<br />
n~ ‘bAn~o banjo<br />
? (glottal stop) G$’?ar.z$lt geaarzeld
A<br />
Aan de slag met <strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 53<br />
Aanmaken<br />
loginbestand 20<br />
Nieuw bestand 53<br />
Nieuw Bliss-symbool 177<br />
Actie open document 90<br />
Acties<br />
Werken met 82<br />
Adresboek 84<br />
Gebruiken 107<br />
Afspraak<br />
Toevoegen 166<br />
Agenda 84<br />
Dagplanner 165<br />
Gebruiken 163<br />
Maken 169<br />
Vandaag 163<br />
Weekplanner 164<br />
Auditieve scanning 44<br />
B<br />
Basisregels voor Bliss Editor 176<br />
Batterij 84<br />
Batterijniveau visueel 147<br />
Bericht batterijniveau 147<br />
Beveiliging 5<br />
Bewerken 58<br />
Bliss Editor 175<br />
Basisregels 176<br />
basisregels 176<br />
Installatie 5<br />
Bliss-symbolen<br />
Nieuwe aanmaken 177<br />
C<br />
Camerabestand<br />
Gebruiken 135<br />
Maken 138<br />
Communicatieroosters<br />
Lay-out 19, 29, 71, 95, 101<br />
Contactpersoon<br />
Bewerken 108<br />
Toevoegen 107<br />
Verwijderen 108<br />
D<br />
De GEWA-back-up herstellen 150<br />
Diavoorstelling 84<br />
Documenteigenschappen 13<br />
Documenten exporteren 14<br />
Documenten importeren 15<br />
Documentvoorkeuren 74<br />
Dynamische lijsten 85<br />
E<br />
E-mail 85<br />
Instellingen 123<br />
E-mailbestand<br />
Aanmaken 131
Gebruiken 126<br />
F<br />
Fonetisch 85<br />
G<br />
Ga naar niveau 85<br />
Ga naar pagina 85<br />
Geavanceerde functies 68<br />
Gebruiker 87<br />
Instellingen 80<br />
Selecteren 19<br />
Gebruiker selecteren 19<br />
Gebruikersmode<br />
Muis 29<br />
Scanning 35<br />
Gebruikersmoden 21<br />
Geluid 89<br />
GEWA 89<br />
De GEWA-back-up herstellen 150<br />
Grammatica 89<br />
Grammaticafuncties 89<br />
I<br />
Inbox 130<br />
Installatie<br />
Bliss Editor 5<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> 5<br />
installatie 5<br />
K<br />
Klok<br />
Maken 141<br />
L<br />
Label 54<br />
Lay-out van communicatieroosters 19, 29, 71, 95, 101<br />
Letterfuncties 90<br />
Letters<br />
Functies 90<br />
Loginbestand 20<br />
M<br />
Mediabibliotheek 11<br />
Menu Bewerken 58<br />
Menu Insert (Invoegen) 179<br />
Menubalk<br />
Edit (Bewerken) 178<br />
File (Bestand) 178<br />
Insert (Invoegen) 179<br />
Symbol (Symbool) 179<br />
<strong>Mind</strong> 5<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong><br />
Aan de slag met 53<br />
Afsluiten 17<br />
Installatie 5<br />
Sluiten 17<br />
Starten 9<br />
<strong>Mind</strong> <strong>Express</strong> en Bliss Editor<br />
installatie 5<br />
Muismode 29<br />
Muziek en video 90
Muziekbestand<br />
Aanmaken 102<br />
N<br />
Nieuw bestand 53<br />
niveau 67<br />
Notitie 78, 90<br />
Functies 80<br />
Opslaan 27<br />
Opties 78<br />
Schrijven 25<br />
Stijlinstellingen 80<br />
Notitie-opties 78<br />
Notities<br />
Schrijven 25<br />
Werken met 78<br />
O<br />
Opslaan<br />
Notitie 27<br />
Zin 27<br />
P<br />
<strong>Pagina</strong><br />
Ga naar 85<br />
Ga naar, actie 85<br />
<strong>Pagina</strong>-instellingen 71<br />
R<br />
Referentie 9<br />
Rekenmachine 84<br />
Gebruiken 143<br />
Maken 143<br />
Roosterinstellingen 71<br />
S<br />
Scanning 35<br />
Scanningmode 35<br />
Scanwoord 44<br />
Sms voorbeeld<br />
Gebruiken 115<br />
Sms-bestand<br />
Maken 119<br />
Snelle invoer 54<br />
Snelmenu (rechtermuisknop) 68<br />
Sneltoetsen 54<br />
Spraakvoorkeuren 22<br />
Start programma 90<br />
Startwoorden 97<br />
Stijlen<br />
Wijzigen 22, 62, 73<br />
Stijlen wijzigen 62<br />
Stijlensets exporteren 16<br />
Stijlensets importeren 17<br />
Stijlinstellingen 64, 73<br />
Symbool 53<br />
Systeemvereisten 5<br />
T<br />
Tabblad Algemeen 41<br />
Tabblad Methode 36<br />
Tabblad Timing 40
Tabblad Voorkeuren 38<br />
Telefoon<br />
Functies 90<br />
Instellingen 111<br />
Telefoonmodule<br />
Gebruiken 112<br />
Maken 114<br />
U<br />
Uitspraakwoordenboek 22<br />
V<br />
Venster<br />
Bewerken 59<br />
Documentvoorkeuren 78<br />
Opties 23<br />
Videobestand<br />
Aanmaken 105<br />
Volume 90<br />
Voorbeeldbestand muziek<br />
Gebruiken 101<br />
Voorbeeldbestand video<br />
Gebruiken 104<br />
Voorbeeldbestanden 10<br />
W<br />
Werkbalk Bewerken 56<br />
Werken met acties 82<br />
Werken met notities 78<br />
Wijzigen<br />
Stijlen 22, 73<br />
Woordvoorspelling<br />
Bewerken 96<br />
Opties 95<br />
Z<br />
Zinsvoorspelling<br />
Bewerken 99<br />
Zinnen toevoegen 99
Change language