Alleen de feiten over de backing van tapijttegels - Interface

1
Alleen
de feiten
over de
backing van
tapijttegels
Een document met technische informatie over de backings
van tapijttegels en de bijbehorende milieueffecten

2
3
Alleen de feiten over de backing van tapijttegels
Inhoud
Bij Interface begrijpen we dat klanten,
architecten, ontwerpers en eindgebruikers
willen weten wat de milieueffecten zijn van
de producten die ze kiezen. Wij denken
dat wij hen het best kunnen helpen
bij het nemen van een weloverwogen
beslissing door transparant te zijn over de
milieueffecten van onze producten.
Dit document gaat over de backings van
tapijttegels. Het maakt deel uit van een serie
technische documenten die wij speciaal
hebben opgesteld om u te informeren over
tapijttegels en duurzaamheid:
04
06
08
10
12
16
18
20
24
Alleen de feiten.

4
5
Alleen de feiten over de backing van tapijttegels
De milieueffecten van een
tapijttegel binnen de
levenscyclus
De levenscyclusanalyse (LCA) van een tapijttegel
45% garen
Nylon garen heeft 4 x meer
impact dan de backing
11% Backing
6% Glasvlies en tuftdoek
4% Precoat lijmlaag
1% Verpakking/1% Grondstoffentransport
De berekeningen zijn gebaseerd op
een tapijttegel van 700 g, gemaakt van
PA6.6 en Interface’s Graphlex ® backing
met de volgende veronderstellingen:
beland na eindelevenscyclus op de
stort, geen gebruik van groene energie
tijdens de levenscyclus, levensduur
(gebruik) van het product: tien jaar.
Grondstoffen
68%
Productie
9%
Transport
8% 8% 7%
Gebruik door
de klant
Einde
levenscyclus
De duurzaamheid van een
product kan alleen objectief
worden beschreven als
we de levenscyclus van
het product kennen. Een
levenscyclusanalyse (LCA)
bestudeert de milieueffecten
die een product gedurende
zijn hele leven veroorzaakt:
van het winnen tot produceren
van grondstoffen, tijdens
onze eigen productie en het
transport, tijdens het gebruik en
onderhoud en op het moment
waarop het product door de
klant wordt verwijderd.
Bij Interface verrichten we een
LCA voor iedere tapijttegel die
wij op de markt brengen. We
passen daarbij de methodologie
toe die op industrieel niveau
is vastgesteld door GUT
– een vereniging voor de
tapijtindustrie die in het leven
is geroepen om te garanderen
dat er op milieucompatibele
wijze wordt geproduceerd, dat
er voldaan wordt aan strenge
testcriteria op het gebied van
gevaarlijke stoffen en dat de
emissiewaarden en geuruitstoot
van nieuwe tapijten zo veel
mogelijk worden beperkt.
Meer dan twee derde van
de milieueffecten van een
tapijttegel is gerelateerd aan
de grondstoffen die voor de
productie noodzakelijk zijn.
Nylon garen belast het milieu
het meest, omdat er voor de
productie erg veel energie
nodig is. Dit in verband met
de chemische reacties die
nodig zijn om ruwe olie om
te zetten in de moleculaire
voorganger van nylon. Nylon
is verantwoordelijk voor
bijna de helft van de totale
milieubelasting van een
tapijttegel – dat is circa vier
maal zoveel als het backingmateriaal.

6
7
Alleen de feiten over de backing van tapijttegels
Een LCA gebruiken
om de milieueffecten te
beperken
Een van onze prioriteiten is het
terugdringen van de grootste
milieueffecten van onze
producten door naar manieren
te zoeken om de totale
hoeveelheid nylon die we
gebruiken te beperken of
gerecycled garen te gebruiken.
Ons doel is echter om alle
milieueffecten van al onze
producten terug te dringen
tot nul. Dat betekent dat het
milieu in geen enkele fase
van de levenscyclus van onze
producten door geen enkele
component mag worden belast.
De uitdaging is om de totale
milieubelasting van onze
producten (niet alleen van
specifieke componenten) en
processen (in de gehele keten)
terug te dringen zonder
dat dat ten koste gaat van
prestaties en kwaliteit. Als een
bepaald deel van het product
niet goed presteert, kan dat
de levensverwachting van het
complete tapijt verkorten,
waardoor het vaker moet
worden vervangen en de totale
milieubelasting drastisch stijgt.

8
9
Alleen de feiten over de backing van tapijttegels
Waarom is de backing
van tapijttegels van
belang?
Een backing van hoge
kwaliteit is essentieel voor de
prestaties en de levensduur
van het product. Dankzij de
backing kan tapijt intensief
worden gebruik, zonder dat
de kwaliteit achteruitgaat.
Kenmerken van een goede
backing zijn onder andere:
• Vlak en stabiel – hierdoor
wordt voorkomen dat tegels
verschuiven of opkrullen
en dat er in de loop der tijd
tussenruimtes ontstaan
• Dimensionale stabiliteit –
tegels krimpen niet en zetten
niet uit bij schommelingen
in de luchtvochtigheid en
temperatuur
• Hecht goed aan de vloer – er is
weinig of geen lijm nodig
• Verbeterde isolatie en
geluiddemping
• Lage brandbaarheid en goede
rookclassificatie
• Lage emissie van vluchtige,
organische stoffen (VOC’s)
en andere stoffen die de
luchtkwaliteit binnenshuis
kunnen verslechteren
• Bevat gerecycled materiaal
en kan aan het einde van
de levenscyclus gerecycled
worden
• Compatibiliteit met
reinigingstechnieken zoals
heetwaterextractie, die door
het verwijderen van vlekken
het leven van het tapijt
kunnen verlengen.

10
11
Alleen de feiten over de backing van tapijttegels
De milieuprestaties van
product begrijpen
Verschillende producenten
gebruiken verschillende
backing-materialen
voor hun tapijttegels, op
basis van kenmerken
zoals prestaties en
productiekosten. Iedere
soort backing heeft
ook verschillende
milieueffecten waarmee
rekening moet worden
gehouden. We geven hier
een beschrijving van de
backing-systemen voor
tapijttegels die op dit
moment verkrijgbaar zijn
en geven een overzicht
van de bijbehorende
milieueffecten.
Backing-systemen
op basis van Bitumen
(bijvoorbeeld. de
Graphlex ® backing van
Interface)
De backing die in Europa
het meest gebruikt wordt is
gemaakt van een combinatie
van polymeer-gemodificeerd
bitumen (PMB) met variërende
hoeveelheden kalksteen
als vulmiddel. Bitumen is
een complexe koolwaterstof
die verkregen wordt bij het
verwerken van ruwe olie. Het
kan worden gemodificeerd met
polymeren om de technische
prestaties van de backing
te verbeteren – en het leven
van het product te verlengen
– door de veerkracht en de
dimensionale stabiliteit te
verbeteren. Voor de chemische
processen die nodig zijn om
de polymeren te maken die in
de backing worden gebruikt, is
echter ook energie nodig.
Het polymeer-gemodificeerde
bitumen wordt vermengd met
kalksteen om de tegel gewicht
en stabiliteit te geven. Dit
vulmiddel is verantwoordelijk
voor wel 70% van het totale
gewicht van de backing.
Kalksteen is een in ruime
hoeveelheden beschikbaar
materiaal dat het milieu
nauwelijks belast. Het hoge
percentage vulmateriaal
verbetert de totale LCAwaarden
van de backing en
zorgt voor lage productiekosten.
De op bitumen gebaseerde
Graphlex ® backing-systemen
van Interface hebben bovendien
lage VOS-emissies (deze
kunnen de luchtkwaliteit
binnenshuis en de gezondheid
nadelig beïnvloeden), hechten
uitstekend aan de vloer en
kunnen prima los worden
gelegd.

12
13
Alleen de feiten over de backing van tapijttegels
Soorten backing
Backing-systemen op basis
van pvc (bijvoorbeeld de
GlasBac ® backing van
Interface)
Pvc (polyvinylchloride) is een
materiaal dat gemaakt wordt
van ethyleen (gemaakt van
petrochemische stoffen) en
chloor dat gewonnen wordt
uit steenzout of zeewater.
Pvc biedt een superieure
dimensionale stabiliteit, gaat
lang mee, is corrosiebestendig
en vlamvertragend. Door pvc
te mengen met verschillende
hoeveelheden en soorten
weekmakers krijgt het een
soepelheid en flexibiliteit die
geschikt is voor verschillende
toepassingen. Net als de
backings op basis van bitumen
wordt ook pvc gemengd met
kalksteen als vulmiddel om de
tegel stabiliteit en gewicht te
geven. Bij de producten van
Interface maakt pvc slechts een
klein deel uit van onze GlasBac ®
backing, qua gewicht minder
dan 15% van ons backing-
materiaal. Er zijn bij pvc twee
punten van zorg.
Het eerste punt van zorg bij
pvc heeft te maken met enkele
schadelijke weekmakers. De
bekendste weekmakers zijn
chemische stoffen met de
naam ftalaten. Bij testen op
dieren is van sommige van
deze weekmakers vastgesteld
dat ze een ‘endocrien
verstorend effect ’ hebben.
In 2001 zijn wij geleidelijk
gestopt met het gebruiken
van DEHP (diethylhexylftalaat)
voor onze GlasBac ® backing.
De weekmaker die we
tegenwoordig gebruiken, is diisononylftalaat
(DINP). Deze is
verantwoordelijk voor nog geen
17% van het totale gewicht.
In 2006 heeft een diepgaand
levenscyclusonderzoek door de
EU vastgesteld dat DINP geen
gevaar vormt voor de menselijke
gezondheid. Ditzelfde onderzoek
heeft bij een dergelijk gebruik
van DINP ook geen gevaren voor
de atmosfeer, de ecosystemen
in het water en op het land
gevonden.
Het tweede punt van zorg is
het gebruik van zware metalen
als stabilisator. Zware metalen
kunnen zich, indien ze ingeslikt
worden, in het lichaam ophopen
en tot ziektes leiden. In 1996
zijn we geleidelijk gestopt met
het gebruiken van barium en
zink als hittestabilisatoren.
Sinds dat jaar gebruiken we dan
ook geen zware metalen meer
voor onze GlasBac® backing.

14
15
Alleen de feiten over de backing van tapijttegels
Soorten backing
Backings op basis van
Polyurethaan
Polyurethaan is een polymeer
die verschillende vormen kan
aannemen – vloeibaar, vast
of schuim. Het is veerkrachtig
en flexibel en gaat lang mee.
Polyurethaanschuim is jarenlang
gebruikt als alternatief voor
backings, met name voor het
maken van speciale of extra
comfortabele backings, omdat
het niet alleen extra demping
biedt, maar ook geluidsisolatie
en -absorptie. Tegenwoordig
bevelen wij onze ReCushion
Bac ® aan, een backing van
100% polyurethaanschuim voor
klanten die op zoek zijn naar
speciaal comfort of akoestische
prestaties. Interface gebruikt
polyurethaanschuim dat 85%
post-industrieel gerecycled
polyurethaan bevat. Het
energieverbruik is hierdoor
aanzienlijk lager dan bij volledig
nieuw materiaal. Door de
chemische structuur is deze
backing aan het einde van zijn
levensduur echter zeer lastig te
recyclen.
Backings op basis van
polyolefine
Polyolefine is een soort polymeer
die onafhankelijk of in combinatie
met andere copolymeren wordt
gebruikt. In tegenstelling tot bij
pvc hoeven bij polyolefinen geen
weekmakers te worden gebruikt.
Dit type backing is relatief nieuw
op de markt en beslaat slechts
een klein deel van de verkoop in
Europa. Bij Interface hadden we
in de tachtiger jaren een backing
op basis van polyolefine in ons
assortiment,maar we hebben
geconcludeerd dat naar onze
mening,Graphlex ® backing de
beste optie is.
PES backing
Polyester (PES) is een categorie
polymeren waartoe ook
polyethyleentereftalaat (PET)
behoort. PET is eenvoudig te
recyclen en productieprocessen
waarbij gebruik wordt gemaakt
van gerecycled PET zijn al ver
ontwikkeld en economisch
haalbaar. Hierdoor is het mogelijk
om PET-producten vrijwel in een
gesloten cirkel te produceren
door gebruikte PET-materialen
te recyclen. De afgelopen jaren
hebben diverse tapijtproducenten
in Europa backings
geïntroduceerd die gemaakt zijn
van non-woven polyester vezels.
De non-woven laag wordt door
middel van een bondinglaag op
basis van bitumen of een andere
polymeer aan het getufte tapijt
bevestigd, waardoor de kosten en
milieueffecten stijgen.
Backings van PES-textiel hebben
over het algemeen een minder
stevige structuur dan de andere
soorten backings en ze zijn lichter,
zodat ze gemakkelijker te tillen en
vervoeren zijn. Een nadeel op dit
moment is echter dat er meer lijm
nodig is dan bij andere soorten
backings om de tapijttegels goed
op hun plaats te houden. Hierdoor
komen er meer VOC’s vrij die
een nadelige invloed op de
luchtkwaliteit binnenshuis
hebben.

16
17
Alleen de feiten over de backing van tapijttegels
Recyclen: voor backings
de cirkel rondmaken
Door in onze producten
waar mogelijk nieuwe
materialen te vervangen
door gerecycled
materiaal kunnen we
de milieueffecten van
onze producten drastisch
terugdringen. Tegelijkertijd
proberen we ervoor te
zorgen dat onze
producten gemakkelijker
gerecycled kunnen
worden, zodat tapijttegels
niet afgevoerd worden
naar het stort maar
gerecycled kunnen
worden tot nieuwe
producten. We noemen dit
‘de cirkel rondmaken’.
Gerecycled materiaal
gebruiken
Interface maakt al tapijttegels
van afvalmateriaal dat afkomstig
is uit onze eigen bedrijfstak,
maar ook uit
andere sectoren. Circa 44%
van onze totale hoeveelheid
grondstoffen is op biologische
basis of gerecycled. Zo wordt
de kalksteen die we in onze
backings als vulmateriaal
gebruiken vermalen tot zeer
fijne deeltjes. Dat betekent dat
wij het afvalkalksteenmeel van
steengroeven en de wegenbouw
kunnen gebruiken dat andere
bedrijfstakken niet kunnen
gebruiken. Gemiddeld bestaat
52% van het gewicht van onze
Graphlex® backings in Europa
op dit moment uit gerecycled
materiaal. We streven naar een
waarde van 100%.
‘Like for like’ recycling
‘Recyclebaar’ is een van de
milieutermen die het meest
misbruikt wordt. Mensen
gebruiken deze term om allerlei
dingen te beschrijven zoals
‘hergebruiken’, ‘downcyclen’ en
‘verbranden’. Feit is dat vrijwel
alles gerecycled kan worden,
alleen is dat economisch
gezien en met het oog op het
milieu niet altijd haalbaar.
Wat voor nut zou het hebben
om bijvoorbeeld een diamant
of een mobiele telefoon te
recyclen tot cement? Echt
recyclen betekent het scheiden
van alle productcomponenten
en deze transformeren in iets
van vergelijkbare waarde. Wij
doen dat met tapijttegels – we
recyclen garen tot garen en
backings tot backings. In Noord-
Amerika bestaat onze GlasBac ®
RE backing voor 100% uit
gerecycled materiaal, waarvan
51% gerecycled post-consumer
materiaal dat gewonnen wordt
uit ingeleverde tapijttegels.
In Europa maakt het ReEntry ®
2.0 recyclingproces een schone
en effectieve scheiding van de
hoofdbestanddelen, garen en
backing, mogelijk. Hierdoor
blijft er slechts een fractie
restmateriaal over. Tegelijkertijd
onderzoeken wij alternatieve
manieren van recycling. Dit
zorgt ervoor dat materialen
hun waarde behouden en
kunnen worden hergebruikt
als grondstoffen voor nieuwe
producten. Het backing
materiaal dat is herwonnen
dankzij ReEntry ® 2.0 kan direct
weer gebruikt worden in ons
productieproces.
Wat nog belangrijker is: door dat
proces kunnen we het garen,
dat het milieu veel meer belast,
ook recyclen.

18
19
Alleen de feiten over de backing van tapijttegels
Lagere milieubelasting
of grotere
recyclebaarheid?
Andere belangrijke vragen
zijn: wordt het materiaal
echt gerecycled? En
wegen de voordelen
van het vermijden van
nieuwe materialen op
tegen de milieubelasting
die ontstaat door het
recycleproces?
Het ideale designproces hanteert
de volgende principes:
• Gebruik vooral materialen met
een lage milieubelasting
• Gebruik materialen die in hoge
mate tot dezelfde materialen
kunnen worden gerecycled
• Ontwerp het hele product
dusdanig dat alle materialen
gemakkelijk kunnen worden
gescheiden
• Ontwerp het product en proces
dusdanig dat de materialen
met een minimum aan energie
kunnen worden gescheiden
• Optimaliseer de milieueffecten
voor de volledige levenscyclus van
het product, niet voor slechts een
deel daarvan.
In de praktijk moeten echter vaak
compromissen worden gesloten.
Een typisch geval zou het gebruik
zijn van een backing met een
hogere milieubelasting die later
zou kunnen verbeteren dankzij
een goede recyclebaarheid.
Dat zou een goede keuze zijn
als u ervan uitgaat dat 100%
van de producten door de
klanten wordt ingeleverd om
gerecycled te worden. Maar
de werkelijkheid is niet perfect
en het inleverpercentage zal
lager liggen. Essentieel voor de
beslissing over dit compromis
van hogere milieubelasting met
lagere recyclebaarheid is dus
dat u uw beslissing baseert op
de juiste veronderstelling over
het inleverpercentage. Een te
optimistische inschatting leidt tot
een hogere milieubelasting.
Interface werkt er hard aan
om dit soort compromissen
in de toekomst te vermijden
door onderzoek te doen naar
nieuwe materialen en naar
recyclemethodes die zowel
materialen met een lagere
embodied milieubelasting kunnen
verwerken als producten die in
hoge mate recyclebaar zijn.

20
21
Alleen de feiten over de backing van tapijttegels
VOC-emissies terugdringen
om de luchtkwaliteit
binnenshuis te verbeteren
Emissies van vluchtige,
organische stoffen (VOC’s)
hebben een nadelige invloed
op de luchtkwaliteit in
gebouwen en kunnen in hoge
concentraties giftig zijn. Over
het algemeen heeft tapijt
beduidend lagere VOC-emissies
dan andere bouwmaterialen
zoals verf, lijmstoffen of
laminaatvloeren. De VOC-
emissies van alle Interface
producten liggen onder de
strenge grenzen die GUT stelt
en zijn beduidend lager dan
de grenzen die zijn gesteld
door diverse nationale milieuinstanties
gemeten op 3 dagen
of 28 dagen na productie, zoals
de hiernaast afgebeelde tabel
laat zien.
TVOC-grenzen van diverse normen en regelgevingen
Referenties:
Duits voorschrift voor VOC’s:
www.umweltbundesamt.de/
bauprodukte/agbb.htm
Frans voorschrift voor VOC’s:
www.afsset.fr/
GEV EMICODE:
http://www.emicode.de
Blaue Engel:
http://www.blauer-engel.de
GUT-norm:
http://www.pro-dis.info
Lijm die voor het leggen van
tapijttegels wordt gebruikt, stoot
vaak veel meer VOC’s uit dan
het tapijt zelf. Dat betekent dat
het vergelijken van de VOCemissies
van verschillende
soorten tapijttegels zinloos is als
er niet ook gekeken wordt naar
de VOS-emissies van de lijm.
De effectiefste manier om VOS
Typische emissie-afbraakcurves
voor lijm- en tapijtgrenzen
uit te bannen is ervoor zorgen
dat er bij het leggen van tapijt
helemaal geen lijm meer nodig
is.
De grenswaarde voor TVOC’s
(totale VOC’s) voor lijmsoorten
met ‘zeer lage emissies’ is
volgens Emicode EC1 (en
Blaue Engel) 100 μg/m3 na
28 dagen of 1000 μg/m3 na 3
dagen. Voor een tapijttegel is
de grenswaarde 250 μg/m3 na
3 dagen en grenswaarde 100
μg/m3 na 28 dagen. Over het
algemeen dalen de emissies
van nieuwe materialen sterk in
de eerste weken en volgen deze
een exponentiële curve, zoals
hiernaast wordt aangegeven.
EC1 – lijm met ‘zeer lage emissie’
GUT – norm voor tapijt
Standard
µg / m³ after 3 days
µg / m³ after 28 days
1400
Duitse voorschriften
(AgBB, bouwproducten)
Franse voorschriften
(AFSSET, voor bouwproducten)
GEV EMICODE EC1
(voor lijm)
Blaue Engel RAL UZ 113
(voor lijm)
10000
5000
1000
1000
1000
200
100
100
TVOCs µg/m³
1200
1000
800
600
400
200
lijm
tapijt
TacTiles*
GUT (voor tapijt, norm
gebruikt door Interface)
250
100 00
01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28
dagen
*(Uitstoot TacTiles getest door TNO)

22
23
Alleen de feiten over de backing van tapijttegels
VOC-emissies terugdringen
om de luchtkwaliteit
binnenshuis te verbeteren
Leggen zonder lijm
Bij conventionele legsystemen
wordt lijm gebruikt om de tegels
op hun plaats te houden en
te voorkomen dat er tijdens
het gebruik tussenruimtes
ontstaan of dat de tegels
opkrullen. Interface heeft
TacTiles ontwikkeld, een
revolutionair lijmvrij systeem
om tapijttegels te installeren,
dat de milieubelasting
drastisch terugdringt en VOC’s
vrijwel volledig elimineert (zie
schema).
TacTiles worden op de
kruising van vier tegels gelegd
om ze zo aan elkaar te
bevestigen en een zwevende
vloer te creëren. Hierdoor
kunnen individuele tegels
veel gemakkelijker worden
vervangen en opgetild en is
recyclen aan het einde van de
levensduur veel eenvoudiger
doordat er geen lijm aan de
backing kleeft. Bovendien
ontstaat er bij het leggen ook
geen afval in de vorm van
lijmverpakkingen. TacTiles
kunnen worden gebruikt met
onze Graphlex® of GlasBac®
backing, die een superieure
dimensionale stabiliteit bieden.

24
25
Alleen de feiten over de backing van tapijttegels
Onze visie voor
de toekomst van
tapijtbacking
Als oplossing om op
de langere termijn de
milieubelasting te elimineren
onderzoeken we manieren
om vaker gerecyclede
grondstoffen of grondstoffen
op biologische basis te
gebruiken, zodat de backing
voor 100% uit die grondstoffen
kan worden gemaakt.
Bij Interface geloven we niet
in korte termijnoplossingen
die slechts een marginale
verbetering opleveren
in vergelijking met onze
huidige systemen of in dure
nicheoplossingen die klanten
een goed gevoel geven. Wij
richten ons juist op het vinden
van lange termijnoplossingen
voor de grote, belangrijke
kwesties. Wij willen een
backing-systeem maken dat het
milieu zo weinig mogelijk belast,
zonder compromissen qua
productkwaliteit en prestaties.
Om dit te bereiken willen
wij:
• De milieubelasting gedurende
de hele levenscyclus van de
backing elimineren
• Het product aan het einde
van zijn leven gemakkelijk
kunnen recyclen (door het
gemakkelijker te maken
het garen van de backing
te scheiden zodat beide
componenten effectief
kunnen worden gerecycled)
• De kwaliteit handhaven
of verbeteren en
kostenconcurrerend blijven.

26
Als u meer wilt weten, ga
dan naar
www.interfaceflor.eu/backings
Kijk voor meer informatie over
onze producten op
www.interface.com