Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

ondom landsadvocaat Johan van Oldenbarneveld, den verdediger
der privilegien van de Hollandsche steden tegen de
monarchistische neigingen van Maurits. Heel die twist werd
tot een gewelddadig einde gebracht, doordat in 1618 Oldebarneveldt
samen met H. de Groot en Hoogerbeets gevangen
genomen werd. Een synode, te Dordrecht bijeengeroepen,
bekrachtigde de predestinatieleer en in 1619 besteeg de
72-jarige Oldebarneveldt het schavot.
Terwijl deze gebeurtenissen de gemoederen in heftige
beweging brachten, maakte Vondel een moeilijken tijd door.
Een kwijnende ziekte drukte hem neer, en zijn zwaartillend
temperament leed onder een crisis die misschien evenzeer
van moreelen aard was. Toen hij in 1621 langzamerhand
genas, was het of een nieuwe Vondel tot het leven terugkeerde.
Onmiddellijk zien we hem zijn engen Brabantschen
kring ontgroeien : bij Roemer Visscher was hij voor diens
dood al wel eens te gast geweest, maar nu leerde hij Anna
en Maria Tesselschade van naderbij kennen op de bijeenkomsten
van den Muiderkring waar Hooft voorzat. Daar ontmoette
hij nog vele andere aanzienlijken en hij sloot er innige
vriendschap met Laurens Reael, den oud-goeverneur der
Molukken. Van lieverlede begon hij zich volbloed Amsterdammer
te voelen : hij ontbloeide in een nieuwen durvenden
levenslust.
In 1625 was Maurits gestorven, en zijn halfbroer Frederik
Hendrik volgde hem op. Vondel begroette hem met zijn
Princelied op de wijze en in navolging van het Wilhelmus, en
met de Begroetenis aen Frederick Henrick. Voortaan zal er geen
gebeurtenis van eenig belang meer binnen of buiten 's lands
grenzen plaats grijpen of hij verheft zijn stem om ze te
bezingen. (Geboortklock, Op de tweedracht der Christen Prinsen,
Olyftack aen Gustaef Adolf, later : Aen de Beurs van Amsterdam,
1nwydinge van 't Stadthuys, De Zeetriomf der Vrye Nederlanden.)
En in datzelfde jaar verscheen Palamedes, naar
PALAMEDES
1625 den vorm een classiek treurspel, maar eigenlijk
en HEKEL- een nauwelijks verhulde allegorie een scherp hekel-
DICHTEN
dicht op de veroordeeling en de terechtstelling van
Oldenbarneveld. De partijtwisten die ertoe aanleiding gege-
92