Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

B. — DE GROOTMEESTERS VAN DE GOUDEN EEUW
JEUGD en VOOR-
BEREIDING
1. — PIETER CORNELISZ HOOFT
Hooft, in 1 581 geboren, is een typisch voorbeeld
van de ontwikkeling die het nieuwe geslacht dat
Holland groot maakte, doorgeloopen had : zijn voorouders
waren Zaandamsche visschers, zijn vader was koopman te
Amsterdam, en een der aanzienlijkste burgers vermits hij
schepen der stad en burgemeester werd. Hij zelf kreeg een
verzorgde, d. w. z. humanistische opvoeding : naast zijn moedertaal,
Latijn, Grieksch en ook Fransch en Italiaansch. Al
werd de jonge Pieter voor den handel bestemd, toch ging hij
spoedig op in de literaire bedrijvigheid die zich tegen het
einde der zestiende eeuw in zijn vaderstad concentreerde. Het
middelpunt dier bedrijvigheid was de oude Amsterdamsche
rederijkerskamer Het Eglantierken, waar de toonaangevende
figuren Spieghel en Roemer Visscher het humanistisch ideaal
verdedigden tegen den ouden rederijkerssleur. Zijn eigen
vader was er trouwens ook lid van, en het is teekenend voor
den geest dier degelijke Hollandsche kooplieden dat hij zijn
zoon, zoodra deze zijn zestiende of zeventiende jaar bereikt
had, meenam naar de bijeenkomsten der kamer. Het dichten
werd evengoed als het cijferen een passende voorbereiding
geacht voor den toekomstigen koopman.
Maar nauwelijks was hij ten voile zeventien geworden of
zijn vader stuurde hem, tot verdere voltooang van zijn opvoeding,
op reis naar Italie, over Parijs. Wat zoo'n uitstap,
die nagenoeg drie jaar duurde en, gezien de verkeersmiddelen,
een niet ongevaarlijke onderneming was, beteekende, mag
niet onderschat worden. Op den leeftijd dat de persoonlijkheid
gevormd wordt, en alien aanvoer van buiten gewillig
in zich opneemt, stond deze achttienjarige te midden van
het yolk voor hetwelk de Renaissance een levende werkelijkheid
was en vanwaar uit ze zich over Europa verbreid had.
Thuis kende men ze enkel van hooren zeggen ; na Van Mander
was hij de eerste Nederlandsche schrijver die in rechtstreeksche
aanraking met Naar bronnen zelf kwam. Onuitwischbaar
78