Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

DIRK VOLKERTSZ COORNHERT droeg tot de ver- D. V. COORN-
HERT
spreiding der Renaissance bij, meer door zijn didac- 1522-1590
tisme dan door scheppende literatuur. Het meest door zijn
eigen levenshouding : om wille van zijn onpartijdig-blijven
te midden der godsdienstige twisten, was geen der beide
kampen hem te vriend : het voor hem daaruit voortspruitend
Teed droeg hij met echt stoicijnsche gelijkmoedigheid. Behalve
vertalingen van Homeros, Cicero, Seneca, Boethius en van
den Italiaan Boccaccio, schreef hij — gedurende zijn gevangschp
— een gedicht Lof der Ghev,angenisse,
en vooral een
uitvoerig didactisch-wijsgeerig prozawerk Zedekunst dat is
Wellevenskunste.
Denzelfden karakteristieken afkeer voor het poli- H. L. SPIEGHEL
tiek getwist, en vooral voor dwang, vertoonde de 1549-1612
Amsterdamsche koopmanszoon HENDRIK LAURENSZ SPIE-
GHEL. Hij stond aan het hoofd der oude rederijkerskamer
tiet Eglantierken, die als kenspreuk had « In Liefde bloeiende >>,
maar die onder zijn leiding den ouden rederijkerssleur en
vooral de rederijkerstaal aan 't afzweren was en in de volgende
jaren een rol van beteekenis zou spelen in de letterkundige
beweging te Amsterdam.
Spieghel was even vertrouwd met de classieken als Coornhert,
even verdraagzaam aangelegd, en even geneigd het
humanistisch ideaal op de landstaal toe te passen. Samen
met nog een paar anderen, o. w. Roemer Visscher, die eveneens
invloedrijke leden van Het Eglantierken waren, bezorgde
hij een drietal werken om spelling, syntaxis en stijlleer van
het Nederlandsch te regelen ( 1 ). Het belangrijkste van die
werken is De Twe-spraeck van de Nederduytsche Letterkunst.
Maar daarnaast was hij ook iemand uitgerust met dichterlijke
gaven die hij bij plaatsen te schitteren zette in zijn groot
gedicht Hert-spieghel.
De laatste der trits, Spieghel's vriend ROEMER
ROEMER
VISSCHER, evenals hij Amsterdamsch koopman en VISSCHER
lid van Het Eglantierken, vertoont eer een ander 1547-1620
(1) In die jaren komt naast « Nederduitsch >> ook de benaming « Nederlandsch >>
in zwang. Het oudste voorbeeld dagteekent reeds van 1518.
69