Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

eere hersteld.
Maar de vorm dezer kunst was in elk geval nieuwer dan
de inhoud : de eerste zwakke golvingen der Renaissance
beroerden reeds onze gewesten, en daar de rederijkers geen
last hadden met hun dichterlijke bezieling - die ze niet
bezaten konden ze des te meer knoeien aan de uiterlijke
inkleeding. Van de vroegere genres werden alleen nog beoefend
het lied, m.a.w. het lyrisch-didactisch gedicht dat
verviel in allerlei kunstmatig geknutsel, als balladen, rondeelen,
refreinen, retrograden, ketendichten, enz., en ten slotte
het drama.
CONST VAN
RETHORIKEN
1548
MATTHI JS
DE CASTELEIN
(1485-1550)
ANTHONIS DE
ROOVERE
(1' 1482)
kelijke
Heel de theorie der rederijkerskunst werd uiteengezet
in de Const van Rethoriken van den te Ouden-
aarde geboren geestelijke MATTHIJS DE CASTELEIN.
Een van de oudste rederijkers is de Brugsche
metselaar ANTHONIS DE ROOVERE die naast tooneel-
stukken en allerlei refreinen, een gedicht schreef dat
men gewoonlijk aanhaalt, niet alleen om zijn betrek-
schoonheid, maar vooral om het verband dat erin
duidelijk is met de plastische afbeeldingen van den « doodendans
» ( 1 ) : Van der Mollen feeste.
J. VAN Meer beteekenis heeft de figuur van den Utrecht-
STYEVOORT schen rederijker JAN VAN STYEVOORT die een verza-
meling refreinen nagelaten heeft waaronder sommige, in
't vroede (ernstige), zeer stichtelijk klinken, maar andere, in
't sotte en in 't amoureuse, ondanks den gekunstelden vorm,
tintelen van ondeugende luchtigheid. Alles samen vindt men
hier de rederijkerskunst op Naar best.
HET
De hoogste kunstvorm voor de leden der kamers
REDERI JKERS
TOONEEL was evenwel de dramatische. Nog meer dan vroeger
immers was het tooneel een openbare aangelegenheid gewor-
den, niet het minst door het inrichten der landjuweelen. Dit
waren tooneeltornooien waarop al de kamers uitgenoodigd
(1) Doodendans (Fr. danse macabre) noemt men het . in de schilderkunst der
late middeleeuwen dikwijls voorkomende motief dat de niets ontziende macht
van den dood symboliseert. Het stelt een groep menschen voor van verschillenden
leeftijd en stand (paus en keizer naast lansknecht en bedelaar) die door den
dood ten dans geleid worden.
52