Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

HOOFDSTUK XIV
ZUIDAFRIKAANSCHE LETTEREN
Sedert 1652 heeft zich, aan de Kaap der Goede Hoop,
uit het Nederlandsch van de eerste kolonisten een taal ontwikkeld
die zeer nauw met de onze verwant is en zich in de
1 9 e eeuw als zelfstandig is beginnen te voelen: het Afrikaansch.
Naast deze omgangstaal werd als schrijftaal een archaistisch
Nederlandsch gebruikt, uit den Bijbel en uit enkele Europeesche
boeken.
Sinds 1875, het jaar der oprichting van Die Genootskap
van Regte Afrikaners, heeft het streven, om zich van de
omgangstaal als schrijftaal te bedienen, gestadig veld gewonnen.
VOOr den Boerenoorlog (1899-1902) was er reeds een
en ander in het Afrikaansch verschenen : de 50 (later 62)
uitgesogte Afrikaanse Gedigte van F. W. REITZ ; de Grappige
Stories en andere Versies van den half Hollandsch- half Afrikaansch
schrijvenden volksdichter MELT J. BRINK ;
alsook
diverse novellen en populaire geschiedverhalen. Doch de
nederlaag en de daarop volgende jaren van inkeer en verhoogd
zelfbewustzijn luidden een nieuwen tijd in. Tegen de
dreigende alleenheersching van het Engelsch ontvlamde de
strijd voor het behoud van eigen taal en landaard, eenigszins
zooals na 1830 in Vlaanderen. Die Trvede Afrikaanse Taalberveging
ontstond (omtrent 1905) en zegevierde vooral na
den wereldoorlog en de bedwinging van een gewapenden
nationalistischen opstand. In 1925 werd het Afrikaansch
door het Parlement als de nationale eenheidstaal erkend,
naast het Engelsch. Dit Afrikaansch is thans de taal bij het
onderwijs en de journalistiek in heel de uitgestrekte « Unie
van Suid-Afrika », van Kaapstad tot de Zambesi.
370