Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

genoeg aangeslagen worden. Naar alien schijn zal men in
Naar een der toppunten erkennen die de lyriek in onze taal
ooit bereikt heeft.
Een der eersten heeft CAREL STEVEN ADAMA VAN C. S. ADAMA
VAN
SCHELTEMA de Tachtigers-theorieen van de kunst als SCHELTEMA
een gave voor weinigen scherp aangevallen in een 1877-1924
polemisch boek van ongelijke waarde : De Grondslagen eener
nieuwe Poezie (1908).
Kunst moet volgens hem nog iets meer zijn dan uiting van
persoonlijke aandoeningen; zij moet wortelen in heel het
moreele, religieuse en maatschappelijke leven. Daarenboven
is zij er voor de gemeenschap, voor alien « met wie wij leven
in een wereld, in een tijd, met wie wij verbonden zijn door
duizenden banden. - Niet de kunst om de kunst, maar de
kunst voor de gemeenschap >>.
Den titel van volksdichter heeft A. v. Scheltema gewonnen
door een aantal bundeltjes, thans alle vereenigd uitgegeven
als Verzamelde Gedichten, te gelijk met drie grootere gedichten
van geheel anderen aard : Levende Steden (Londen, Dusseldorp,
Amsterdam) en het wijsgeerige De Tors.
Verschillende oproerige zangen zijn geliefd gebleven bij
de arbeiders : De Daad, De Rooden roepen, Te Wapen, E6n Mei.
Hij redeneert niet over de beweging, hij zingt maar, hij trekt
voorop met de vlag. Liedjes heeft hij geschreven, grappige
niemendalletjes en mijmerende verzen die tot zijn beste
behooren. A. van Scheltema werd haast even populair als
De Genestet of Toliens, - wat ons tot behoedzaamheid aanzet
bij de beoordeeling der poetische waarde van zijn werk.
Tot zijn volgelingen mag men rekenen de zusters MARIE
W. Vos (Opgang, Roode Geranium, Bewogen Vaart) en MARGOT
Vos (De nieuwe Lent, De lichie Uren, de Windharp), alsook
wijlen S. BONN : Immortellen, Gewijde Liederen. Alle drie zijn
slechts middelmatige talenten.
Een eigen toon wist KOOS SPEENHOIT aan te slaan,
die nog populairder is dan Adama van Scheltema
ooit was en door sommigen als de beste Hollandsche dichter
in den volkstoon beschouwd wordt. Zijn pretentielooze Liedjes,
Wijzen en Prentjes, zijn Krekelzangen die hij zelf voordraagt
J. H. SPEENHOFF
Geb. in 1869
301