Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

Ziel, De nieurve Mensch, Zrverftochten, zijn wel eens vaag en
preekerig, doch getuigen van een moedig optimisme en liefdevollen
eerbied voor het leven.
2. -- DE SOCIALE RICHTING
Bij niemand zoozeer als bij Gorter is de radicale ommekeer
in de wereld- en kunstbeschouwing te volgen, die zich
in de jaren '90 ook bij anderen, als Van Eeden, voltrok.
Gorter was eveneens degene die 't verst gegaan was op het
smalle, steile pad van de woordkunst, waar hij prachtige
ontdekkingen deed, doch geen uitweg vond.
Zuivere aestheten wilden socialistische dichters als hij niet
zijn. De kunst moest dienstbaar gemaakt aan hun maatschappelijke
overtuiging. Tendenzkunst in de slechte beteekenis,
d. w. z. alleen geschreven om wille van de propaganda en
die dus altijd, noodzakelijk slecht is, schuwden zij natuurlijk.
Doch zij wilden hun idealen bezingen : de liefde tot de kameraden,
den dienst van de gemeenschap, de wisselvalligheden
van den strijd, in stede van de traditioneele onderwerpen :
de natuur en een persoonlijk liefdesgeval.
Terwijl Gorter zich inspande om in de door hem gegeerde
richting werk van beteekenis voort te brengen, stond daar
plotseling een vrouw, Holland's grootste dichteres, HENRIETTE
ROLAND HOIST-VAN DER SCHALK.
Reeds haar eerste Sonnetten en Verzen in Terzinen
H. ROLAND
HOLST-VAN
geschreven (1895) waren geen natuurpoezie, en trof-
DER SCHALK fen door het breede persoonlijke rhythme, door haar
Geb. in 1869
wijsgeerige bespiegelingen :
lk werd geboren met een aard die sterk
van zelf gaat naar de kern van alle zaken. »
In een van haar bundels vertelt zij hoe, na een tijd van
bewondering voor de groote vrijheidshelden Washington,
Garibaldi, Kosciusko (1), zij het socialisme ontdekte. Den
ruwen partijstrijd heeft zij meegemaakt; steeds trok haar hart
(1) De studie van Dante heeft eveneens tot haar vorming bijgedragen. Haar
Vrouw in het Woud >> toont er, reeds in den titel, de sporen van.
298