Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

zijn ziekelijke onvoldaanheid met het bestaan groeide met
de jaren tot een allesbeheerschend doods- en Godsverlangen.
Het Vader-Huis ( 1 903) was een prachtig debuut met het
Wijdings-sonnet aan mijn Vader, Verzen eener Ziekte en de dialogen
De Moeder en de Zoon, Venus en Adonis, Thanatos en de
Vreemdeling. Hierop volgden De Boom-Gaard der Vogelen en der
Vruchten uit zijn verlovings- en huwelijkstijd to Sint-Martens-
Latem aan de Leie, en De gulden Schaduw (1 91 0). De renaissancistische
overlading met woorden- en vormensiersel, getuige
van een bewonderenswaardige vormvaardigheid, viert
hierin haar triomf.
Zijn groote beschrijvende gedichten verzamelde Van de
Woestijne in Interludien, 2 d. en in het soberder Zon in den Rug,
waar hij goden en helden uit de hem vertrouwde Helleensche
oudheid opriep in monumentale fresco's. Ook deze epische
poezie is in den grond slechts een doorzichtig kleed : zooals
zijn verhalend proza dat eveneens onder velerlei symbolen,
legenden, heiligenlevens, altijd om dezelfde menschelijke
problemen en tegenstrijdigheden wentelt. Laethemsche Brieven
over de Lente verhalen fijn impressionnistisch van een genezing
buiten. Maar den getormenteerden dichter vinden wij
geheel terug in Janus met het dubbele Voorhoofd, Afwilkingen,
Goddelijke Verbeeldingen en De bestendige Aanwezigheid (1918),
Beginselen der Chemie. Oude verhalen zijn het meestal, waaraan
de schrijver een geheel persoonlijken, nieuwen zin geeft. Meer
dan elders buigt hier het idee onder 't gewicht van den pralerigen
bouw. Want dit is woordkunst van een humanist die
tevens realistisch Vlaming zou zijn. Met de Nederlandsche
Historian van P. C. Hooft is het eenigszins verwant, vol bijen
tusschenzinnen, parenthesen en kronkelingen, statige genitieven
en datieven. Uiterst subtiel ; strak en toch niet stroef :
een sensitivistische kunsttoer. Onder al die schamper ironische
of grootsche verbeeldingen is er ten minste een meesterwerk :
De Boer die sterf t.
Hoezeer de wrangheid van Van de Woestijne met de jaren
tot levenswalging groeide, toonen de bittere belijdenissen van
De Modderen Man (1920) : het eerste deel van een poetisch
drieluik waarin de strijd tusschen zijn donkere zinnelijkheid
261