Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

den idyllische proeve, Een klein Heldendicht, schemert de
mogelijkheid van een nieuwen stijl door. In het grootsch opgevatte,
doch uiterst ongelijke en onsamenhangende Pan,
heeft het hem aan kracht ontbroken om de soms waarlijk
schoone fragmenten tot een harmonisch geheel op te
bouwen. Niet minder dan acht dichtbundels zijn na zijn
dood verschenen. Schijnbaar eenvoudige, kinderlijk teedere
verzen wisselen er in of met veel dorre abstractie. Het groote
geloof van dezen schoonsten dichter van Tachtig en zijn
telkens doorbrekende zinsverrukking geven hun vaak een
eigen glans en jubeltoon.
De invloed van hem wiens kunst aldus tragisch dood liep,
is onberekenbaar. Ook de prozaist is merkwaardig en wel
het meest in het onafgewerkte, partijdige doch grootsche
overzicht van de cultuurgeschiedenis : De groote Dichters.
Een aparte plaats bekleedt JACOBUS VAN LOOY J. VAN LOOY
onder de medewerkers van De nieuwe Gids. Weinig 1855-1930
strijdlustig van aard, heeft hij aan geen polemiek deelgeno-
men, doch rustig zijn bij uitstek plastisch proza geschreven.
Prachtig schilderend is dit, getuigend van een echt Nederlandsche
beschrijvingslust. Van Looy was immers zelf een
impressionnistisch schilder van beteekenis, met een scherp
oog voor de wonderen van het licht en het wisselende uitzicht
van deze wereld : een Hollandsch weiland (De Maaier),
sneeuw te Venetie, een vuurwerk, een feest in een volkswijk
of in een kleinburgerlijk gezin, den bloei van een nachtcactus
of van ijsbloemen op een ruit, de kleurfestijnen in een
Marokkaansche achterbuurt of een Spaansch stierengevecht.
Het gewone pessimisme van den naturalist was bij hem getemperd
door een groote mildheid, door liefde voor het leven
(De dood van mijn Poes). Deze realist was tegelijk een droomer
en een lyrieker ; deze bezonnen kunstenaar verbeeldde rijke
fantasieen en vizioenen. Hij kende de kinderziel en teekende
goed de karakters uit van de kleine burgerij uit wier kringen
hij als weesjongetje stamde.
De realistisch-visionnaire zijde van zijn talent vindt men
in Proza (1892), Feesten en zijn laatsten bundel Nieuw Proza.
Reisherinneringen verwerkte hij in Gekken en Reizen. Ook de
229