Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

Perk bij zijn afsterven nog niet geheel klaar was, is het ontluiken
van een dichterschap. Een meisje, dat hij te Laroche
in de Ardennen leerde kennen, en de sterke schoonheidsindrukken
in deze streek opgedaan, zijn aanleiding tot deze
gedichten geweest. De mooie vrouw wordt hem spoedig het
symbool van de schoonheid in het algemeen; aldus is zijn
hart duizend levens rijk geworden :
Zij bleef zichzelve, gij werdt kunstenaar ».
Het spreekt vanzelf dat men in dit jonge werk ook zwakke
plaatsen en menig spoor van een verouderden stijl aantreft :
dit vermindert nauwelijks de historische beteekenis van dezen
inluider der nieuwe beweging. Het gaafst vertoont zich zijn
talent, buiten de sonnetten, in een gedicht De Schim van P. C.
Hooft, dat hij aan een oudleeraar, Dr. Doorenbos, opdroeg
en dat van zijn studie van Potgieter en de zeventiende eeuwsche
classieken getuigt ; alsook in Iris, zijn laatste weemoedig
vers, waarin deze godendochter treurt om den lachenden
Zefier. Wanneer hij verschijnt, moet Iris wijken, haar vergeefsch
verlangen in een schoonen regenboog achterlatend.
De eenige troost van den dichter aldus de symbolische
beteekenis — is dat zelfs uit zijn smart schoonheid ontstaat.
Wanneer men bedenkt dat zulk een vers, met zijn meesterlijke
uitbeelding van een wezenlijk romantisch gevoel, door
De Gids geweigerd werd, dan begrijpt men dat de jongeren
hunkerend uitzagen naar de mogelijkheid om zelf een eigen
tijdschrift op te richten. In October 1885 verscheen eindelijk
« De nieuwe Gids », die « De (oude) Gids » bedoelde te
vervangen. W. Kloos, de erkende leider, was toen 26 jaar,
Van Eeden 25 en Verwey slechts 20. Van Deyssel, aanvankelijk
geen redacteur, telde er 21.
WAT WIL DE De leidende beginselen van de nieuwe richting
«NIEUWE» GIDS ? werden het duidelijkst uiteengezet door Willem
Kloos in zijn schitterende kronieken, later verzameld onder
den titel 14 Jaar Litteratuur-geschiededs (1880-94), en door
Van Deyssel. (Zie diens eerste drie bundels Verzamelde
Opstellen, alsook Van Eeden's Studies 1, en andere polemische
schrif ten. )
216