28.02.2014 Views

Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

Bekijk het PDF bestand. - digitale bibliotheek voor de Nederlandse ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Oostersche stof behan<strong>de</strong>lt en daarom niet rechtstreeks tot<br />

<strong>de</strong>n classieken cyclus behoort, maar om <strong>de</strong>n geest en <strong>de</strong>n<br />

toon er zeer nauw mee verwant is. Het is <strong>de</strong> geschie<strong>de</strong>nis van<br />

Floris en<strong>de</strong> Blancefloer, die van elkaar door <strong>het</strong> lot ge-<br />

FLORIS ENDS<br />

BLANCEFLOER schei<strong>de</strong>n, door standvastige trouw en zelfopofferen<strong>de</strong><br />

1250 lief<strong>de</strong> elkaar toch weervin<strong>de</strong>n. De schrijver van <strong>de</strong>ze<br />

ESOPET_<br />

13e eeuw<br />

opvallend fijn geteeken<strong>de</strong> idylle is DIEDERIK VAN ASSENEDE.<br />

2. — MENSCHEN VOORGESTELD ALS DIEREN<br />

In al <strong>de</strong> werken waarvan tot hiertoe gewag werd gemaakt,<br />

vult uitsluitend <strong>de</strong> rid<strong>de</strong>r of <strong>de</strong> a<strong>de</strong>llijke heer <strong>het</strong> raam <strong>de</strong>r<br />

han<strong>de</strong>ling : <strong>de</strong> gewone dorper of <strong>de</strong> burger vindt er slechts<br />

bij hooge uitzon<strong>de</strong>ring plaats in. De ou<strong>de</strong>re Frankische<br />

romans waren nog bestemd om <strong>voor</strong> een grooter gehoor<br />

<strong>voor</strong>gedragen te wor<strong>de</strong>n, maar die welke <strong>de</strong> levensopvattingen<br />

van <strong>de</strong>n jongeren, humaneren a<strong>de</strong>l weergeven, wer<strong>de</strong>n<br />

vaak geschreven op verzoek van een letterminnen<strong>de</strong> jonkvrouwe,<br />

en door iemand die in nauwe betrekking stond met<br />

<strong>de</strong> aristocratie dier dagen. Zij waren <strong>de</strong> Spiegel dien <strong>de</strong><br />

a<strong>de</strong>l zichzelf <strong>voor</strong>hield.<br />

Maar critische oogen bekeken <strong>de</strong> hoogere stan<strong>de</strong>n, en bij<br />

<strong>voor</strong>keur hun gebreken, ook van buiten uit. Die openlijk te<br />

gispen of te hekelen was misschien niet heelemaal ongevaarlijk,<br />

en veiliger was <strong>het</strong> dit te doen on<strong>de</strong>r een min of meer<br />

doorzichtige allegorie, in <strong>de</strong>n vorm van dierenverhaal.<br />

De elementen daartoe waren reeds aanwezig in <strong>de</strong> dierenfabel,<br />

een zeer oud genre dat nagenoeg over <strong>de</strong> gansche<br />

wereld verspreid is. Een vast fond van <strong>de</strong>rgelijke fabels dat<br />

teruggaat op een aan Aesopus toegeschreven Grieksche verzameling,<br />

was, langs <strong>het</strong> Latijn om, Europeesch gemeengoed<br />

gewor<strong>de</strong>n. Ook in <strong>het</strong> Ne<strong>de</strong>rlandsch treffen wij ze aan : twee<br />

dichters, CALESTAF en NOYDEKIJN, van wie we ven<strong>de</strong>r niets<br />

weten, bewerkten on<strong>de</strong>r <strong>de</strong>n titel Esopet een zestig-<br />

tal <strong>de</strong>zer fabels tot vlugge, aardige stukjes.<br />

Maar daarnaast ontwikkel<strong>de</strong>n zich uit <strong>de</strong> oorspronkelijke<br />

fabels uitgebrei<strong>de</strong>r verhalen, waarin <strong>de</strong> dieren als individuen<br />

optre<strong>de</strong>n met eigen naam, in hun han<strong>de</strong>len door menschelijke<br />

drijfveeren bewogen wor<strong>de</strong>n, en waarvan <strong>de</strong> bedoeling is een<br />

18

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!